CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1 (vigerend vanaf 2008) uitgave augustus 2014
Periode: Scope: Laatste update: Opgesteld door:
2008 – nu per jaar en halfjaar Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1 (onderdeel 3.A.1 uit de CO2 prestatieladder) 6 augustus 2014 drs. ing. Siemon Bruinsma
[email protected] QHSE manager Imtech Traffic & Infra
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
1 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
Inhoudsopgave Inleiding en verantwoording ........................................................................................................ 3 1 Beschrijving van de organisatie en wijzingen ........................................................................... 3 2 Verantwoordelijke .................................................................................................................... 3 3 Basis jaar en rapportage periode ............................................................................................. 4 4 Afbakening (organizational boundary) ..................................................................................... 4 4.1 Organisatie grenzen.......................................................................................................... 4 4.2 Emissie indeling – verschil tussen GHG protocol en SKAO .............................................. 5 5 Directe en indirecte GHG emissies .......................................................................................... 6 5.2 Verbranding van biomassa ............................................................................................... 7 5.3 Broeikasgasverwijderingen ............................................................................................... 7 5.4 Uitzonderingen.................................................................................................................. 7 5.5 CO2 emissies per medewerker en per miljoen euro omzet ............................................... 8 6 Kwantificeringsmethoden ........................................................................................................ 8 6.1 Directe invoer van CO2 emissies ...................................................................................... 8 6.2 Invoer van energie gebruiksgegevens............................................................................... 8 6.3 Invoer van activiteitendata ................................................................................................ 8 6.4 Gegevensbronnen per scope ............................................................................................ 8 6.5 Herberekeningen .............................................................................................................. 9 7 Emissiefactoren ..................................................................................................................... 10 8 Onzekerheden ....................................................................................................................... 10 9 Rapportage volgens ISO 14064:2006 hoofdstuk 7 ................................................................ 11 10 Verificatie Rapportage ......................................................................................................... 11 11 Cross reference ISO 14064-1 en GHG report content h7 .................................................... 11 Bijlage 4.1 Organogrammen ..................................................................................................... 12 Bijlage 5.1-A Grafieken conform SKAO CO2 prestatieladder indeling ...................................... 13 Bijlage 6.5 GVO (Contract DONG Energy t/m 2011) ................................................................ 14 Bijlage 6.5 Groen Garant Stroom (Contract Nuon sinds 2012) ................................................. 16
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
2 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
Inleiding en verantwoording In het kader van o.a. de CO2 prestatieladder 2.1 (zie www.skao.nl) en de ISO 14064-1 is de footprint van Imtech Traffic & Infra opgesteld. In dit rapport wordt de emissie inventaris vanaf 2008 besproken. De CO2 voetafdruk (footprint) geeft een inventarisatie van de totale hoeveelheid uitgestoten broeikasgassen: de Green House Gas (GHG) emissies. Daarnaast geeft ze inzicht in de herkomst van deze emissies over de verschillende bedrijfsonderdelen met een verdeling naar directe en indirecte GHG emissies. De inventarisatie is een verantwoording van onderdeel 3.A.1 uit de CO2 prestatieladder en is uitgevoerd conform de ISO 14064-1; 2006 (E) “quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals”. In dit rapport wordt de voetprint gerapporteerd volgens § 7.3.1 van deze norm, in het laatste hoofdstuk is hiertoe een ‘cross reference table’ opgenomen.
1 Beschrijving van de organisatie en wijzingen Imtech Traffic & Infra BV (tot 1 juli 2012 Imtech Infra BV genoemd) biedt multidisciplinaire oplossingen (elektrotechnisch, mechanisch en ICT) voor de infrastructurele markt in Nederland. Imtech Traffic & Infra BV levert totaaloplossingen bestaande uit producten, systemen en diensten. Het dienstenpakket omvat de gehele keten met activiteiten van ontwerp tot en met installatie, en van contracting tot en met asset management. Op het voorblad van dit document treft u foto’s aan van representatieve activiteiten van Imtech Traffic & Infra BV. Voor meer en actuele informatie: http://imtech.com/EN/traffic-infra en voor heel specifieke CO2 informatie: http://imtech.com/EN/traffic-infra/QHSE/Items-CO2-prestatieladder.htmll. Wijzingen jaar beleid 2008 Geen wijzigingen 2009 Inkoop groene stroom bij Dong Leasewagens alleen label A tot en met D 2010 Grijze stroom bij Dong met vergroening door GVO’s bij Van Gansewinkel (stortgas) 2011
Leasewagens alleen label A tot en met C Grijze stroom bij Dong met vergroening door GVO’s bij Van Gansewinkel (stortgas)
2012
Grijze stroom bij Nuon met vergroening door GVO’s bij Van Gansewinkel (stortgas)
2013
Imtech Peek (het voormalige Peek Traffic) is begin 2013 onderdeel geworden van Imtech Traffic & Infra BV en valt dus binnen de boundary. Eerste half jaar nog geen mutaties
2014
panden Geen wijzigingen Geen wijzigingen Nieuw pand in Houten Sluiting panden Nijmegen, Arnhem, Vianen en Urk Nieuwe panden Amsterdam (Papierhavenweg), Amstelveen, Sittard, Den Haag en Ridderkerk Sluiting panden Dordrecht, Apeldoorn, Schiphol, Amsterdam (Coenhavenweg) Sluiting pand Nieuw Vennep Verhuizing eind december van Ridderkerk naar Barendrecht Het pand van Imtech Peek aan de Basicweg is toegevoegd. Pand nikkelstraat in Ridderkerk gesloten.
2 Verantwoordelijke Eindverantwoordelijk: Directie Operationeel verantwoordelijk: QHSE manager
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
3 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
3 Basis jaar en rapportage periode De inventarisatie naar GHG emissies is voor de eerste maal uitgevoerd in 2008 (het basisjaar). Elke rapportage periode is gelijk aan een boekjaar (1 januari tot en met 31 december) of per halfjaar (1 januari – 30 juni of 1 juli – 31 december). Waar van toepassing staat dit aangegeven. Op de voorzijde van dit document staat welke periode van toepassing is. Alles wat administratief wordt toegewezen aan een bepaalde periode wordt daar ook gebruikt. Een km declaratie bijvoorbeeld van km’s die met een privé auto als zakelijke km’s in december worden gereden en waarbij de declaratie in februari wordt ingediend, wordt gezien als een CO2 uitstoot in februari.
4 Afbakening (organizational boundary) 4.1 Organisatie grenzen Bij het bepalen van de organisatiegrenzen (organizational boundary) is uitgegaan van afbakening op basis van: Operationele controle (operational control). Imtech Traffic & Infra B.V. maakt onderdeel uit van de divisie Traffic & Infra, welke weer onderdeel uitmaakt van het beursgenoteerde Imtech NV. Alle aandelen van Imtech Traffic & Infra BV zijn in handen van Imtech NV. Juridische eenheid (Imtech Traffic & Infra is een BV) Onder de divisie Imtech Traffic & Infra met zelf geen juridische status maar wel met eigen personeel vallen juridische units zoals Peek Traffic BV (per 2013 een personeels BV vanwege een andere cao), Imtech Traffic & Infra BV, Imtech Traffic & Infra NV (Belgie), Peek Traffic UK ltd. WPS BV, YPS Finland, SSR Finland, Polar Finland, Peek Croatia, Peek Poland. Peek Traffic BV is als BV opgehouden te bestaan en is per 2013 geïntegreerd in Imtech Traffic & 1 Infra BV (en valt dus binnen de boundary). Dit heeft gevolgen voor o.a. de leveranciersanalyse . Van medewerkers die bij Imtech Traffic & Infra BV op de loonlijst staan, maar die werkzaamheden verrichten op divisieniveau, is specifiek gekeken welke CO2 bronnen wel worden toegerekend aan Imtech Traffic & Infra BV en welke niet. Bronnen die toegerekend worden aan Imtech Traffic & Infra BV zijn: Toerekening medewerkers Divisie Scope 1: directe eigen uitstoot 1.1 Gebruik stationaire verbrandingsapparatuur 1.2 Koelkasten en Airco lekverliezen 1.3 CO2-emissies door gebruik eigen wagenpark
Imtech Traffic & Infra BV
Toelichting
ja
Alleen als zij werkzaamheden verrichten in een pand die tot de Imtech Traffic & Infra BV inventaris behoort Idem 1.1 Alleen bedrijfsvoertuigen en medewerkers met leasevoertuigen die op de loonlijst staan van Imtech Traffic & Infra BV. Peek valt per 2013 in de boundary.
ja ja
Scope 2: indirecte eigen uitstoot 2.1 Gebruik privéauto’s voor zakelijk verkeer Ja 2.2 Vliegen nee
2.3 Elektriciteitsgebruik
ja
Idem 1.1 Vliegbewegingen worden uitgesplitst naar bestemming (was het voor Peek, WPS of Traffic & Infra?). Peek valt per 2013 in de boundary. Idem 1.1
Onder Imtech Traffic & Infra BV vallen verder geen BV’s.
Zie ook bijlage 4.1 voor organigrammen van Imtech NV. Imtech Traffic & Infra en Imtech Traffic & Infra B.V.
1
In maart 2014 is de leveranciersanalyse gedaan over 2013 met de leveranciers van het Imtech Traffic & Infra en het voormalige Peek in een bestand. Op basis daarvan is de top 250 opnieuw vastgesteld conform de SKAO methode.
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
4 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
Aantal medewerkers Imtech Traffic & Infra BV bestaat per ultimo 2013 uit ongeveer 1000 medewerkers. Middelen Imtech Traffic & Infra heeft bedrijfsvoertuigen en personenwagens op leasebasis en specifieke werkvoertuigen zoals hoogwerkers en vrachtwagens met autolaadkraan in eigen beheer. Bij de reorganisatie van medio 2013 zijn veel activiteiten die gedaan moeten worden met eigen materieel afgestoten en verplaatst van scope 1 naar scope 3 (onderaannemers). Er wordt geopereerd vanuit ongeveer 20 panden. Een beperkt aantal daarvan zijn echte vaste locaties (Amersfoort, Wormerveer en Barendrecht) en de andere zijn gekozen als locaties vlak bij de klant (projectlocaties). Al deze panden en bedrijfsmiddelen vallen binnen de ‘’boundary’’ van Imtech Traffic & Infra BV en zijn dus meegenomen in de CO2 berekening.
4.2 Emissie indeling – verschil tussen GHG protocol en SKAO De scope-indeling van het Green House Gas Protocol (GHG-protocol) wordt gebruikt met de aanpassingen uit de CO2 Prestatieladder (SKAO).
Directe emissies (scope 1) Emissies eigen aardgasverbruik, stadsverwarming (fuel used (e.g. heating, generators)) Airco koelmiddelen (koelkasten en airco’s). (leakage of airco refrigerants) Verbranding van brandstoffen in mobiele werktuigen en veroorzaakt door het eigen wagenpark (benzine, diesel, LPG). (business travel) Indirecte emissies (scope 2) Elektriciteitsverbruik (electricity purchase) Upstream / downstream emissies (scope 3) ‘eigen auto voor zakelijk gebruik’ (personal cars for business travel) zakelijke vliegtuigkilometers (business air travel) Andere CO2 emissie bronnen uit scope 3 zijn NIET in dit rapport meegenomen
GHG scope 1 1.1
SKAO scope 1 1.1
1.2 1.3
1.2 1.3
2.1
2.3
3.1 3.2 3.x
2.1 2.2 3.x
Figuur 4.2: Scope indeling volgens SKAO versie 2.2
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
5 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
5 Directe en indirecte GHG emissies Hieronder de tabel met CO2 emissies per halfjaar, per jaar en in % (Zwarte getallen zijn reële cijfers, rode zijn schattingen) 2008
CO 2 uitstoot (in ton CO2) SKAO CO2 prestatieladder indeling
Q12
2010 Q34
yearly
%
2011
Q12
Q34
yearly
%
Q12
2012 Q34
yearly
%
Q12
2013 Q34
yearly
%
Q12
2014 Q34
yearly
%
Q12
Q34
yearly
%
Scope 1: directe eigen uitstoot Fuel used (for heating buildings, etc) Airco and refrigerants (in buildings) Business car travel
237 3 4.282
224 3 4.078
448 6 8.322
5% 0% 89%
234 3 4.248
234 3 4.081
467 6 8.329
5% 0% 88%
240 3 4.566
240 3 4.230
480 6 8.796
5% 0% 87%
211 3 3.883
211 3 4.390
423 6 8.273
4% 0% 87%
278 3 3.887
278 3 2.990
557 6 6.877
7% 0% 81%
267 3 3.223
267 3 3.223
534 6 6.446
7% 0% 80%
Totaal scope 1
4.523
4.305
8.776
94%
4.484
4.318
8.802
93%
4.809
4.474
9.283
92%
4.098
4.604
8.702
91%
4.168
3.271
7.440
87%
3.493
3.493
6.986
87%
83 8 441
76 4 217
154 9 435
2% 0% 5%
81 9 227
78 6 227
160 14 454
2% 0% 5%
57 3 366
55 2 370
112 5 739
1% 0% 7%
57 7 354
55 5 352
112 12 704
1% 0% 7%
51 26 469
49 18 469
99 45 937
1% 1% 11%
51 15 449
48 15 449
99 31 897
1% 0% 11%
628
7%
426
426
855
8%
418
412
827
9%
546
536
1.081
13%
515
512
1.027
13%
9.430 100%
5.235
4.900
10.138 100%
4.516
5.016
9.530 100%
4.714
3.807
8.521
100%
4.008
4.005
8.014
100%
Scope 2: indirecte eigen uitstoot Personel cars for business travel Business air travel Indirect sources (electricity & district heating)
Totaal scope 2 Totaal scope 1 en 2
532
297
599
6%
317
311
5.055
4.602
9.375
100%
4.801
4.629
Reductie tov de vorige periode (in %) index CO2 (basisgetal 2008 = 100)
6% 94
5% 95
-2% 102
4% 96
14% 86
19% 81
Tabel 5.1-A1: Totale directe en indirecte CO2 emissies met een onderverdeling naar scope 1 of 2 Onderverdeling locaties / mobiliteit per scope (SKAO CO2 prestatieladderindeling)
2008 locaties mobiliteit
Fuel used (for heating buildings, etc) Airco and refrigerants (in buildings) Business car travel Personel cars for business travel Business air travel Indirect sources (electricity & district heating) Totaal per locatie of mobiliteit (in ton CO2) in % Totaal per locatie of mobiliteit naar scope in % scope 1 Scope 2
474 6
2009 locaties mobiliteit 448 6
8.397 162 13 883
2010 locaties mobiliteit
2011 locaties mobiliteit
467 6 8.322 154
9 435
480 6 8.329 160
14 454
2012 locaties mobiliteit 423 6
8.796 112 5 739
2013 locaties mobiliteit 557 6
8.273 112 12 704
534 6 6.877 99
45 937
6.446 99 31 897
1.376 13,9%
8.559 86,1%
899 9,6%
8.476 90,4%
942 10,0%
8.488 90,0%
1.230 12,1%
8.908 87,9%
1.145 12,0%
8.385 88,0%
1.545 18,1%
6.976 81,9%
1.468 18,3%
6.545 81,7%
4,8% 9,0%
84,5% 1,6%
4,8% 4,7%
88,8% 1,6%
5,0% 5,0%
88,3% 1,7%
4,8% 7,3%
86,8% 1,1%
4,5% 7,5%
86,8% 1,2%
6,6% 11,5%
80,7% 1,2%
6,7% 11,6%
80,4% 1,2%
Tabel 5.1-A2: De onderverdeling naar locaties (panden) en mobiliteit (projecten, uitvoering) per scope (Zwarte getallen zijn reële cijfers, rode zijn schattingen)
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
2014 locaties mobiliteit
28-mrt-2014
6 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
De navolgende tekst is gebaseerd op de indeling conform SKAO CO2 prestatieladder. In tabel 1 en 2 is te zien dat van de emissiebronnen de meeste emissies worden veroorzaakt door het wagenpark (> 80%, in 2011 > 90%), gevolgd door verwarming (na 2008 toen groene stroom ervoor zorgde dat de CO2 uitstoot van elektriciteit fors naar beneden ging). Scope 1 is dus het meest dominant voor zowel de locaties als mobiliteit (de projecten). Emissiebronnen per jaar Emissiebronnen in ton Stookolie (fuel oil) Aardgas (natural gas) Butaan Propaan Leakage of gas (GWP) Benzine (petrol) Diesel LPG (Liquid Propane Gas) Fueltype unknown Kerosine District heating Electricity totaal
2008 % 76 0,8% 377 3,8% 0 0,0% 21 0,2% 6 0,1% 876 8,8% 7.515 75,6% 6 0,1% 162 1,6% 13 0,1% 6 0,1% 877 8,8% 9.935 100,0%
2009 % 76 0,8% 351 3,7% 0 0,0% 21 0,2% 6 0,1% 1.068 11,4% 7.253 77,4% 1 0,0% 154 1,6% 9 0,1% 6 0,1% 429 4,6% 9.375 100,0%
2010 % 2011 % 76 0,8% 38 0,4% 370 3,9% 433 4,3% 0 0,0% 0 0,0% 21 0,2% 9 0,1% 6 0,1% 6 0,1% 1.296 13,7% 1.467 14,5% 7.033 74,6% 7.329 72,3% 0 0,0% 1 0,0% 160 1,7% 112 1,1% 14 0,2% 5 0,0% 6 0,1% 6 0,1% 448 4,7% 733 7,2% 9.430 100,0% 10.138 100,0%
2012 % 0 0,0% 423 4,4% 0 0,0% 0 0,0% 6 0,1% 1.377 14,4% 6.896 72,3% 0 0,0% 112 1,2% 12 0,1% 5 0,1% 704 7,4% 9.534 100,0%
2013 % 0 0,0% 557 6,5% 0 0,0% 0 0,0% 6 0,1% 1.304 15,3% 5.573 65,4% 0 0,0% 99 1,2% 45 0,5% 6 0,1% 931 10,9% 8.521 100,0%
2014 % 0 0,0% 534 6,7% 0 0,0% 0 0,0% 6 0,1% 1.236 15,4% 5.210 65,0% 0 0,0% 99 1,2% 31 0,4% 5 0,1% 893 11,1% 8.014 100,0%
Tabel 5.1: Verdeling CO2 emissies per bron Opmerkingen: Elektriciteit was in 2008 grijze stroom, in 2009 en 2010 was dit groene stroom. In 2011, 2012 en 2013 was dit weer grijze stroom (zie ook hoofdstuk 6.5). Stookolie zal na 2011 niet meer voorkomen, omdat het pand in Amsterdam dat op stookolie werd verwarmd, is afgestoten in 2011. Stadverwarming (district heating) is een indirecte eigen uitstoot oftewel scope 2 bron en ook als zodanig ingedeeld in de rekenbladen van Imtech Traffic & Infra. Propaan zal na 2011 ook niet meer voorkomen, omdat het pand op Schiphol dat op propaan werd verwarmd, is afgestoten in 2011. Brandstof onbekend (transportbrandstof) is de brandstof die gebruikt is voor dienstreizen met privéauto’s (zakelijke km’s). Aangezien van deze reizen niet bekend is op welke brandstof de ingezette voertuigen rijden, wordt dit aangeduid als brandstof onbekend (in de praktijk zal dit veelal benzine zijn). De brandstof Kerosine is voor vliegreizen. Leakage of Gas is koelgasverlies uit aircosystemen (in wetenschappelijk bronnen wordt een lekkage % van 3 procent per jaar aangehouden, maar uit bijvulregisters van koelsystemen in bijvoorbeeld het pand in Amersfoort blijkt dat niet (nagenoeg nul) .
5.2 Verbranding van biomassa Verbranding van biomassa vond binnen scope 1 en 2 niet plaats.
5.3 Broeikasgasverwijderingen Binding van CO2 (broeikasgasverwijdering) vindt niet plaats.
5.4 Uitzonderingen Alle geïdentificeerde bronnen en putten van CO2 zijn verantwoord in de rapportage met uitzondering van: Butagas en propaanflessen voor projecten (karweiflesjes en 20 liter flessen) Motorolie Smeermiddelen Elektriciteit en gas van (gedeelde) projectlocaties die vaak bestaat uit een ketenpark is veelal niks bekend omdat Imtech bij grote projecten waar deze locaties voorkomen, vaak (tijdelijk) een deel huurt van de hoofdaannemer of de combinant voor een vaste prijs per kamer of m2. Taxi ritten (komt sporadisch voor en is een scope 3 bron) Trein reizen (komt weinig voor en is een scope 3 bron)
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
7 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
De hoeveelheden daarvan zijn moeilijk te achterhalen maar zeker is dat het nog geen 1 % uitmaakt van de totale CO2 uitstoot. Deze bronnen worden door ons als ‘niet significant’ verklaard, en niet meegenomen in de hier gepresenteerde CO2 footprint gegevens. Wij hebben voor onze berekening de conversiefactoren van SKAO gebruikt (www.skao.nl).
5.5 CO2 emissies per medewerker en per miljoen euro omzet Omdat de cijfers bij hoofdstuk 5.1 een vertekend beeld kunnen geven bij groei of krimp of bij het verwerven of afstoten van aktiviteiten zijn deze kengetallen ook berekend. De grafieken zijn weergegeven in de bijlage 5.1-A (SKAO CO2 prestatieladder indeling).
6 Kwantificeringsmethoden Voor het kwantificeren van de CO2 uitstoot is gebruik gemaakt van een zelf ontwikkelde exceltool. Op drie niveaus kunnen per (sub)systeem de CO2 emissies worden bepaald:
6.1 Directe invoer van CO2 emissies Niet van toepassing.
6.2 Invoer van energie gebruiksgegevens Van veel onderdelen zijn de gegevens over het energiegebruik bekend. Als dat het geval is, kunnen deze energie gebruiksgegevens worden ingevoerd in de excel sheet, waarna automatisch met de juiste emissiefactoren de CO2 emissies worden berekend (per jaar verschillende emissiefactoren conform de CO2 prestatieladder (www.skao.nl). Deze methode geldt voor scope 1.1 (deels), scope 1.2, scope 1.3 en scope 2.3 (deels).
6.3 Invoer van activiteitendata In een aantal gevallen zijn energie gebruiksgegevens niet bekend. Aantallen x emissiegetal In sommige gevallen is van een bepaald (sub)systeem al bekend wat de CO2 uitstoot is, bijvoorbeeld de hoeveelheid CO2 bij zakelijke km’s met prive voertuigen (scope 2.1) en bij vliegen (scope 2.2). Afgeleide emissieberekening In dat geval worden vergelijkbare objecten gebruikt waarvan de gegevens wel bekend zijn. Het gaat dan veelal om het ontbreken van een correcte energierekening omdat de verhuurder van een pand dit niet wil verstrekken (of dit verwerkt in de servicekosten), het energiebedrijf gebrekkige eindafrekeningen stuurt of omdat de rekening niet meer traceerbaar is. Dan worden bijvoorbeeld wel bekende gegevens omgerekend naar bijv. energieverbruik / m2 oppervlak van een locatie (aan de hand van vergelijkbare objecten) of geëxtrapoleerd op basis van deelfacturen. Deze methode geldt voor scope 1.1 (deels) en scope 2.3 (deels).
6.4 Gegevensbronnen per scope GHG 1.1
SKAO 1.1
Scope Gebruik stationaire verbrandingsapparatuur
1.2 1.3
1.2 1.3
3.1
2.1
Koelkasten en Airco lekverliezen CO2-emissies door gebruik eigen wagenpark Gebruik prive-auto's voor zakelijk verkeer
3.2 2.1
2.2 2.3
Vliegen Elektriciteitsgebruik en stadsverwarming
bronnen energiefacturen en facturen van verhuurders eigen inventarisatie 2 leasemaatschappijen en Total voor het eigen wagenpark km declaraties bij de salarisadministratie uitdraaien ‘imtech reisbureau’ energiefacturen en facturen van verhuurders
Tabel 6.4: Scope met bronnen
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
8 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
6.5 Herberekeningen 2011 new calculation factors in SKAO version 2011 De oorspronkelijke CO2 cijfers uit 2008, 2009, 2010 zijn medio 2011 opnieuw vastgesteld op basis van nieuwe conversiefactoren die met terugwerkende kracht moeten worden gebruikt uit de CO2 prestatieladder van SKAO, versie 2.1. 2012 Fuel used for heating / generators Verder is er uit een interne energyaudit van 9-11 mei 2012 vastgesteld hoe het met de betrouwbaarheid zit. Een excelsheet van energieleverancier Dong (mei 2012) gaf aanleiding om een beperkt aantal panden de elektra en gasverbruiken uit 2010 bij te stellen. 2012 Electricity conversion factors Wat betreft de herberekening op basis van de nieuwe normstelling in versie 2.1 van de SKAO prestatieladder voor elektriciteit: de CO2 uitstoot van elektriciteit over 2011/2012 in de toekomst wellicht opnieuw moeten worden berekend. Dit omdat de conversiefactor van 300 gram CO2 / kWh voor groene stroom zonder duidelijke herkomst of onbekende groene stroommix tot 1 juli 2011 geldig is. Imtech Traffic & Infra heeft ervoor gekozen de conversiefactor van 300 gram CO2 / kWh NIET te handhaven voor het jaar 2011. Via Imtech NV wordt de bij Dong ingekochte grijze stroom voor een deel 2 vergroend via Van Gansewinkel (energieopwekking via stortgas). Dit gebeurt door middel van GVO’s die in de database van CertiQ worden afgeboekt op naam van Imtech NV. Het gaat om vergroening van 2000 MWh per jaar. Deze vergroening is niet terug te rekenen naar Imtech Traffic & Infra BV omdat het totaal verbruik aan elektra binnen alle Imtech bedrijven in Nederland niet te achterhalen is. Daarom is besloten om de waardes voor grijze stroom (455 gram CO2 per KWh) te gebruiken uit (SKAO, versie 2.1). Dit levert een voorzichtige en conservatieve berekening op voor de CO2 uitstoot De certificaten van de GVO’s zijn overigens weergegeven in de bijlage 6.5 GVO 2013 Airco and refregerants factors Uit de audit van TUV in juni 2013 bleek dat de conversiefactoren voor koelmiddelen in de vorige berekeningen een factor 1000 te laag waren (vergissing door duizendtalscheiding in verschillende landen met komma of punt). Er is een herberekening gedaan en de uitstoten zijn met terugwerkende kracht herberekend. 2013 Electricity conversion factors De groene stroom die Imtech sinds 2012 afneemt van Nuon voldoet niet aan de eisen van SKAO voor groene stroom. Derhalve wordt de factor voor grijze stroom gebruikt (455 gram CO2 per KWh). Het stroometiket van Nuon is weergegeven in Bijlage 6.5 Groen Garant Stroom van Nuon. 2013 Boundary Omdat het voormalige Peek Traffic BV sinds 2013 onderdeel uitmaakt van Imtech Traffic & Infra BV is geen herberekening gemaakt van de CO2 cijfers van Imtech Traffic & Infra van de jaren voor 2013 toen Peek Traffic BV nog een eigen zelfstandige eenheid was. 2014 Energiefacturen In de eerste helft van 2014 zijn veel jaarafrekeningen ontvangen, waarbij sommige ook gegevens bevatten van voorgaande jaren (Stadsverwarming). Deze accuratere getallen zijn gebruikt om cijfers van voorgaande jaren te vervangen. Dit heeft geleid tot herberekeningen met een minimale impact.
2
Garanties Van Oorsprong, http://www.certiq.nl/pages/overcertiq/soorten-certificaten
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
9 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
7 Emissiefactoren Voor de inventarisatie van de CO2 uitstoot zijn emissiefactoren uit de CO2-prestatieladder gehanteerd. www.skao.nl (versie 2.2) http://www.milieubarometer.nl/uploads/files/CO2_factoren_2010,_mei_en_juni_2011_dd_26_juni_20 11_NL.pdf Omdat de gebruikte conversiefactoren zeer specifiek zijn op nationaal niveau, zijn ze zeer geschikt voor het omrekenen van de broeikasgas activiteiten data naar de daarmee gepaard gaande CO2 emissie. Removal factors zijn niet van toepassing, omdat er geen sprake is van broeikasgasverwijdering (zie ook paragraaf 5.3). Voor een aantal emissiefactoren zijn anderen bronnen gebruikt omdat deze in bovengenoemde documenten niet terug te vinden waren. Het gaat om: Koudemiddelen In koelkasten en Airco’s (scope 1.2): http://www.wiki.dgbc.nl/index.php?title=Pol_1_GWP_van_koudemiddelen_voor_klimatisering Imtech heeft een contract met Total voor autobrandstoffen. In principe wordt door medewerkers van Imtech Excellium diesel of benzine getankt. Total claimt dat bij de Excellium varianten minder CO2 3 vrijkomt , maar die claim wordt in de berekeningen niet meegenomen.
8 Onzekerheden De gepresenteerde resultaten moeten altijd geïnterpreteerd worden met een bepaalde onzekerheidsmarge, maar op basis van de gepresenteerde gegevens kunnen we stellen dat deze marge redelijk klein is. De cijfers die per halfjaar worden gecalculeerd zijn op de cijfers van het brandstofverbruik van voertuigen (lease) na niet accuraat. 2008 In 2008 zijn in een paar gevallen gegevens opgeschaald omdat er geen goede basisgegevens over een hele periode beschikbaar waren. 2009 Er zijn vanaf 2009 geen gegevens opgeschaald, alle gegevens op jaarbasis betreffen steeds de 12 kalendermaanden. Voor halfjaarcijfers heeft er in een aantal gevallen wel interpolatie plaatsgevonden op basis van: Gelijke verdeling (aannemende dat elk halfjaar evenveel warmte als elektriciteit wordt verbruikt) Productie (op basis van gerealiseerde productie per halfjaar, wat bepalend is voor bijvoorbeeld het brandstofverbruik). Voor het elektriciteits- en aardgasverbruik van locaties waar dit niet van bekend is (of waarvan alleen een onduidelijke factuur bekend is), is een inschatting gemaakt op basis van het gemiddeld verbruik per m2 van soortgelijke locaties (wel of geen kantoor, wel of geen magazijn, wel of geen werkplaats). Aangezien het aandeel van deze locaties in de CO2 footprint steeds beperkter wordt door een beter wordende facturering (maar helaas nog erg trage eindafrekeningen) van energieleveranciers, verhuurders die wel willen meewerken en het centraal verzamelen van dit type facturen, heeft deze interpolatie weinig effect op de onzekerheidsmarge van de totale footprint. 2013 De gas en elektra eindafrekeningen van Nuon over 2012 waren op het moment van schrijven volstrekt onvolledig. Daarom is besloten om maar enkele van de afrekeningen van jaarverbruiken te gebruiken. Voor de andere panden waarvan geen of een beperkte deelrekening is worden de eindafrekeningen van 2011 ook voor 2012 gebruikt.
3
http://www.total.nl/nl/brandstoffen-consument/benzines-consument.html
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
10 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
Algemeen Tevens ontbreekt het inzicht hoeveel liters brandstof er gebruikt zijn voor de zakelijke kilometers met privé auto. Wel zijn de gereden kilometers bekend en de CO2 uitstoot is berekend met de conversiefactor voor “brandstoftype niet bekend”. Dit is toegestaan volgens de CO2 Prestatieladder handboek als de deze gereden kilometers minder dan 10% van het totale aantal kilometers uitmaken. Aangezien het aandeel van dit type uitstoot in de CO2 footprint zeer beperkt is, heeft het rekenen met een gemiddelde uitstootfactor weinig effect op de onzekerheidsmarge van de totale footprint. Verder ontbreken de CO2 bronnen zoals genoemd in hoofdstuk 5.4.
9 Rapportage volgens ISO 14064:2006 hoofdstuk 7 Dit rapport is opgesteld overeenkomstig de eisen uit ISO 14064-1:2006, hoofdstuk 7.
10 Verificatie Rapportage Dit rapport is niet door een externe bevoegde instantie geverifieerd. De ‘level of assurance’ is dus onbekend.
11 Cross reference ISO 14064-1 en GHG report content h7 Onderstaand is een cross reference opgenomen. ISO 14064-1 § 7.3 GHG report Beschrijving content A Reporting organization B Person responsible C Reporting period 4.1 D Organizational boundaries 4.2.2 E Direct GHG emissions 4.2.2 F Combustion of biomass 4.2.2 G GHG removals 4.3.1 H Exclusion of sources or sinks 4.2.3 I Indirect GHG emissions 5.3.1 J Base year 5.3.2 K Changes or recalculatons 4.3.3 L Methodologies 4.3.3 M Changes to methodologies 4.3.5 N Emission or removal factors used 5.4 O Uncertainties P Statement in accordance with ISO 14064 Q Statement describing whether the GHG inventory, report or assertion has been verified, including the type of verification and level of assurance achieved Tabel 11: Cross reference ISO 14064-1
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
Hoofdstuk 1 2 3 4 5.1 5.2 5.3 5.4 5.1 3 1 6 6.4 7 8 9 10
11 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
Bijlage 4.1 Organogrammen Level 1
Level 2
Level 3 Imtech Traffic & Infra BV
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
12 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
Bijlage 5.1-A Grafieken conform SKAO CO2 prestatieladder indeling
9,00 8,50
CO2 per medewerker (CO2 in ton), SKAO indeling 8,70
8,67
2008 werkelijk
8,19
8,19
8,00
7,72
2009 werkelijk
7,76
7,70
2011 werkelijk
7,50
2012 werkelijk
7,00
60,00
2010 werkelijk
werkelijk
werkelijk
werkelijk
werkelijk
werkelijk
werkelijk
schatting
2013 werkelijk
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2014 schatting
CO256,74 per 1 miljoen euro omzet (in ton CO2), SKAO indeling 49,34
50,00
47,63
48,74
50,16
43,70
42,18
2008 werkelijk
40,00
2009 werkelijk
30,00
2010 werkelijk
20,00
2011 werkelijk
10,00
2012 werkelijk
0,00 werkelijk
werkelijk
werkelijk
werkelijk
werkelijk
werkelijk
schatting
2013 werkelijk
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2014 schatting
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
13 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
Bijlage 6.5 GVO (Contract DONG Energy t/m 2011)
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
14 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
Imtech Traffic & Infra
15 van 16
CO2 Prestatieladder CO2 emissie inventaris Scope 1 & 2 volgens ISO 14064-1
Imtech Traffic & Infra
Bijlage 6.5 Groen Garant Stroom (Contract Nuon sinds 2012) Email van Nuon inzake groene stroom (gelabeld Groen Garant)
Stroometiket groenGarant, bron: http://www.nuon.nl/stroom/stroometiket/
CO2_rapportage_ISO_14064_Imtech_TI_20140806.docx
28-mrt-2014
16 van 16