Clustervorming en visie op leidinggeven binnen Stichting Primair Onderwijs Venray en regio.
Dit document is mede samengesteld vanuit de inbreng van de directeuren, staf en CvB van SPOVenray
maart 2015
Inhoud
1. Algemeen .................................................................................................................................................................. 3 2. Aanleiding .................................................................................................................................................................. 3 3. Clustervorming .......................................................................................................................................................... 5 4. Visie op Leidinggeven ............................................................................................................................................... 5 5. Leidinggevende/staffuncties en -taken binnen een cluster ........................................................................................ 7 6. Werving en selectie in de clusters ............................................................................................................................. 8 7. Gevolgen van clusterindeling voor overlegstructuren ................................................................................................ 9 8. Communicatie en besluitvorming............................................................................................................................... 9 Bijlage 1 Verdeling clusters en leerlingen .................................................................................................................... 11 Bijlage 2 Competenties schoolleider ............................................................................................................................ 12 Bijlage 3 Concept taakbeschrijving locatieleider (6-12-2013) ...................................................................................... 14 Bijlage 5 Stroomschema werving en selectie .............................................................................................................. 15
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 2
1. Algemeen De Stichting Primair Onderwijs Venray (kortweg: SPOVenray) staat voor de belangen van 17 aangesloten basisscholen in de gemeente Venray. Met 310 leerkrachten verzorgen zij onderwijs voor ongeveer 3300 kinderen. Binnen SPOVenray bundelen openbaar, roomskatholiek en protestants-christelijk onderwijs hun krachten. Met respect voor elkaars identiteit. Net zoals vele andere schoolbesturen in het land kampt ook SPOVenray met krimp, bezuinigingen en stelselherzieningen. De stapeling van deze invloeden veroorzaakt de wens tot veranderingen in het beleid van SPOVenray. Deze notitie gaat in op de clustervorming en visie op leidinggeven. De inhoud van deze notitie sluit inhoudelijk aan bij andere relevante documenten van SPOVenray, die in de notitie genoemd worden en als bijlagen zijn bijgevoegd.
2. Aanleiding Als Stichting Primair Onderwijs Venray (kortweg: SPOVenray) staan wij voor de belangen van 17 aangesloten basisscholen in de gemeente Venray. Met 310 leerkrachten verzorgen wij onderwijs voor 3300 kinderen. Deze notitie schetst in hoofdlijnen de maatschappelijke problematiek waarmee wij in hevige mate worden geconfronteerd en geeft aanzetten voor het ontwikkelen van een koers die voor de komende jaren ons bestaansrecht garandeert. Onze kracht en onze trots. Binnen SPOVenray bundelen openbaar, rooms-katholiek en protestants-christelijk onderwijs hun krachten. Met respect voor elkaars identiteit. Wij staan nu en in de toekomst garant voor een divers onderwijsaanbod in de gemeente Venray. Als het gaat over de identiteit van de basisschool, dan valt er voor ouders bij ons iets te kiezen en zij hoeven zich geen zorgen te maken over de kwaliteit van het onderwijs. SPOVenray staat namelijk borg voor een inhoudelijk aanbod dat voortdurend aansluit bij de ontwikkeling van de landelijk voorgeschreven prestatienormen. Onze scholen werken met een duidelijk omschreven eigen onderwijsconcept waarin zelfsturing door kinderen een hoofdrol speelt. Daarnaast spelen we in op de sociale context waarin een kind opgroeit. Een goed pedagogisch klimaat en veiligheid op school behoren tot onze kernwaarden. Net zoals vooruitstrevendheid in ons denken en handelen, onder ons motto: “Decentraal waar het kan, centraal waar het moet.” Met welke maatschappelijke realiteit hebben wij te maken? Net zoals in veel andere regio’s krimpt de bevolking in Venray, met alle gevolgen van dien. Voor beleidsmakers is de aanpak van ontgroening en vergrijzing een geduchte opgave. Bij SPOVenray is dat al enige jaren realiteit. Ondanks alle maatschappelijke veranderingen moeten we als SPOVenray garanties blijven bieden voor een hoogwaardig onderwijsaanbod op alle onderdelen, passend bij de leer- en ontwikkelingsvragen van onze kinderen. Geen enkel kind uitgezonderd. Intussen confronteert de harde realiteit ons met het feit dat in onze organisatie het leerlingaantal fors blijft dalen waarbij de consequenties voor alle scholen voelbaar zijn met als gevolg minder collega’s en daardoor grotere combinatieklassen en jaargroepen. Groepsgebonden en schoolorganisatorische taken behoren weliswaar tot de competenties van de leerkracht, maar hoe kleiner de school hoe meer de individuele leerkracht in verhouding op z’n bordje krijgt. Voor welke professionele uitdaging staan wij? Hoe blijven wij toekomstbestendig beleid maken? De geschetste realiteit zorgt er voor dat deze vraag nadrukkelijk voorligt. De garantie voor een helder antwoord ligt voor ons in het primaire proces: bij de kwaliteit van het onderwijs. Leerkrachten en leidinggevenden moeten die vakkundigheid en kwaliteit kunnen blijven garanderen. Met andere woorden: als SPOVenray op alle fronten hoogwaardig passend onderwijs in het vaandel wenst te blijven dragen, dan zullen
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 3
we moeten blijven investeren in de professionele groei van leerkrachten en moeten we koersen op een effectievere en efficiëntere aansturing van onze scholen. Met respect voor elkaars achtergrond en identiteit zullen we moeten inzien dat we met elkaar nog meer voordeel kunnen gaan halen uit schooloverstijgend denken en handelen. Leiderschap. De sleutel ligt bij goed leiderschap op alle scholen binnen SPOVenray. In de praktijk deelt de directeur zijn verantwoordelijkheden al met IB-ers, locatieleiders en (bouw)coördinatoren. Onze ervaring leert dat vragen over de effectiviteit van leiderschap in feite niet meer per afzonderlijke school beantwoord hoeven te worden. SPOVenray kiest voor gedeeld leiderschap, oftewel voor het inzetten van een directeur op meerdere scholen en voor het uitwisselen van specialismen. Dit creëert ruimte en geeft extra energie voor de pure onderwijstaak. Een meer effectieve aansturing biedt ook andere bijkomende voordelen, denk o.a. aan een kostenbesparing die in de gezamenlijkheid gerealiseerd kan worden. Samenwerking garandeert kwaliteit. De aantoonbaar gestage terugloop in het aantal leerlingen maakt niet alleen onze scholen kleiner, ze beperkt in steeds grotere mate onze leerkrachten in hun mogelijkheden om te groeien via professionele uitwisseling en ondersteuning. Slechts één leerkracht in een onderbouw of bovenbouw is voor ons een schrikbeeld. Leerkrachten op onze kleinere scholen missen nu al de bouwspecifieke samenwerking en ondersteuning, die juist op de grotere scholen zo gewaardeerd wordt en leidt tot zichtbare kwaliteitsverbetering. Daarom is het doorbreken van bestaande barrières tussen onze scholen een absolute ‘must’. Als SPOVenray moeten wij daarop gaan koersen. Binnen aanvaardbare grenzen zijn er mogelijkheden om ook de kwaliteit en de identiteit van onze kleinere scholen te behouden. De motivatie en het bindmiddel hiervoor, ligt bij de onderlinge kwaliteitsbevordering. Dit is het instrument waarmee we onszelf in staat stellen om de verschillen in ontwikkelmogelijkheden tussen grote en kleine scholen binnen SPOVenray te elimineren. We kunnen zo met elkaar bouwen aan een structuur die het mogelijk maakt om systematisch van en met elkaar te leren. Zo bieden we aan onszelf de mogelijkheid om te blijven voldoen aan de eisen die van alle kanten op ons af komen. Kinderen en ouders voorop, politiek en belangengroepen niet uitgezonderd. Intenties omzetten in daden. Hoe zetten we onze intenties om in daden? Dat is de actuele vraag die binnen SPOVenray om een passend antwoord vraagt. Dit proces gaat niet vanzelf, het is een illusie om dat te veronderstellen. Betrokkenheid bij veranderingsprocessen is afhankelijk van goed leiderschap en inspirerende voorbeelden. Dat leert de ervaring elders en dat geldt natuurlijk ook voor ons. Veranderingen zijn niet alleen noodzakelijk, maar bieden ook toekomstperspectief. Tijdig blijven investeren in ons beleid dat anticipeert op het verder dalend aantal leerlingen en het uitzetten van een koers die onze kwaliteit blijvend kunnen waarborgen, zijn in het belang van ons allemaal! Kwaliteit is immers ons gezamenlijk houvast. Het is daarom vanzelfsprekend en noodzakelijk dat besluitvorming over deze koers plaatsvindt in overleg met onze scholen en externe partners. Factoren die specifiek gelden voor een wijk of dorp dienen hierbij uiteraard een belangrijke rol te spelen. Wij gaan kortom stevig inzetten op een communicatieproces dat zowel intern als extern zijn vruchten afwerpt en ervoor zorgt dat onze besluitvorming breed gedragen gaat worden. We hebben inmiddels positieve ervaringen opgedaan in de wijk De Landweert en in de dorpen Castenray en Oirlo. Conclusie. Omdat in de onderwijsvisie van SPOVenray groot belang wordt gehecht aan kwalitatief goed onderwijs op alle scholen, waarbij kinderen uit zich zelf halen wat er in zit, zijn vakkundige professionals nodig: leidinggevenden, leerkrachten en ondersteuners. Ondanks de krimp willen we op alle scholen de professionaliteit blijven bevorderen om onderwijs van hoge kwaliteit te Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 4
blijven realiseren. Dit betekent dat volgens onze opvatting samenwerking tussen scholen onontbeerlijk is. (brief “koersen op samenwerking maakt kwaliteit toekomstbestendig”)
3. Clustervorming In het kader van verdergaande samenwerking tussen scholen, het delen van kennis en kunde en efficiëntie streeft SPOVenray naar de inrichting van clusters. Een cluster is een organisatorische eenheid waarin circa 1000 leerlingen zijn opgenomen. In dit cluster is sprake van gedeeld leiderschap. Dit leiderschap richt zich in eerste instantie op de directeuren. Het aantal kinderen in een zo’n organisatorische eenheid en de wijze waarop gedeeld leiderschap in zo’n eenheid vorm krijgt, is afhankelijk van de context van de aanwezige situatie. Binnen het cluster is een combinatie van centrumscholen en dorpsscholen gemaakt op basis van geografische ligging i.v.m. de praktische bereikbaarheid. Binnen SPOV gaan we werken in 3 clusters (zie bijlage 2 voor verdeling clusters en leerlingen): Cluster West: De Lier, St. Oda, Petrus Banden en De Toverbal, SBO Focus* Cluster Oost: H. Maria, De Hommel, De Meulebeek, De Stek, De Landweert, De Vlaswei en De Kruudwis Cluster Zuid: De Meent, De Bongerd, Estafette, De Keg en Coninxhof *SBO Focus komt voorlopig bij het Cluster West. Na besluitvorming in de gemeenteraad (juli 2015) over de plek van de talentencampus wordt er een definitief cluster bepaald. Uitgangspunt is dat de levensbeschouwelijke- en onderwijsidentiteit van de scholen niet wordt aangetast. Als mogelijke uitwerkingen van zo’n cluster dienen betrokkenen met elkaar uitspraken te doen over bijvoorbeeld: Verdeling van taken, bevoegdheden, verantwoordelijkheden en rollen De ontwikkeling van een portfolio van getoond leiderschap Organisatieinrichting binnen zo’n cluster Samenwerking met ketenpartners De inrichting van bedrijfsprocessen De wijze waarop scholing, professionalisering en kwaliteitszorg moet worden ingericht De financieel-organisatorische vertaling. De organisatie en directeuren staan open voor een verdere samenwerking binnen scholen. Voor de toekomst wordt de opzet en inrichting van een Integraal Kindcentrum als een te onderzoeken organisatie inrichting gezien.
4. Visie op Leidinggeven Voor SPOVenray ligt de sleutel bij goed leiderschap op alle scholen binnen SPOVenray. In de praktijk deelt de directeur zijn verantwoordelijkheden al met IB-ers, locatieleiders en (bouw)coördinatoren. De ervaring leert dat vragen over de effectiviteit van leiderschap in feite niet meer per afzonderlijke school beantwoord hoeven te worden. SPOVenray kiest voor gedeeld leiderschap, oftewel voor het inzetten van een directeur op meerdere scholen, voor het uitwisselen van specialismen en het samenwerken in clusters. Dit creëert ruimte en geeft extra energie voor de pure onderwijstaak. Een meer effectieve aansturing biedt ook andere bijkomende voordelen, denk o.a. aan een kostenbesparing die in de gezamenlijkheid gerealiseerd kan worden. Dit beleid is aanvullend en voortschrijdend op het bestaande beleid “leiding geven aan basisscholen SPOVenray”.
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 5
Tijdens diverse bijeenkomsten is een grote mate van overeenstemming gebleken over de volgende zaken: Leiderschap is een functie van de organisatie en niet van één persoon. We gaan uit van het primaat van integraal leiderschap met het accent op onderwijskundig leiderschap We maken gebruik van elkaars sterke kanten We geloven in de kracht van samenwerking Leiderschapsontwikkeling is een onlosmakelijk onderdeel van professionalisering en de daarmee samenhangende procedures In het kader van deze notitie gaan we uit van leidinggeven in een lijnfunctie. Leiderschap maakt onderdeel uit van het proces van een leven lang leren. Binnen SPOVenray is de koppeling tussen de visie op leiderschap en clustervorming een belangrijk onderwerp.
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 6
SPOVenray heeft bepaald dat zij gedurende de schoolplanperiode 2015-2019 uitgaat van onderstaand organigram om een kader te bieden voor de inrichting van scholen.
Uiteindelijk doel: Kindcentra
1 directeur – 1 school
1 directeur – meer scholen
Locatieleider per school (taak) Staf IB 1 dagdeel per 50 leerlingen
Staf IB 1 dagdeel per 50 leerlingen
MT leden Schoolspecifieke invulling
MT leden Schoolspecifieke invulling
5. Leidinggevende/staffuncties en -taken binnen een cluster SPOVenray kent in haar functieboek diverse leidinggevende/staf functies en taken. Vanaf 2008 (vaststelling functieboek) is SPOVenray bezig met functiedifferentatie, dan wel taakdifferentiatie, en wil daar het volgende mee bereiken: We willen als organisatie pro-actief handelen Er dient helderheid te zijn over de plaats van bepaalde functionarissen binnen de organisatie op school- en organisatieniveau We willen functies en verantwoordelijkheden duidelijker kunnen positioneren We willen ook een financiële erkenning van de bijzondere zwaarte van taken en verantwoordelijkheden We willen meer carrièremogelijkheden voor leerkrachten bieden binnen de school dan wel de totale organisatie We willen de medewerkers meer binden aan onze organisatie Het invullen van nieuwe functies mag niet leiden tot verdringing van werkgelegenheid. Bekostiging zal mogelijk moeten zijn uit de huidige en toekomstige beschikbare middelen. De beloning voor de diverse functies is als volgt; directeur conform DC schaal of DB met toelage DB-DC (functiebeschrijving conform functieboek), IB conform LB (functiebeschrijving conform functieboek) Locatieleider LB met een toelage in LC (taakbeschrijving moet nog vastgesteld worden zit niet in functieboek, zie bijlage 4 voor concept). Bij de Locatieleider kiezen we bewust voor een taakbeschrijving en niet voor een functiebeschrijving, omdat bij verdere krimp dit niet mag leiden tot verlies of verdringing van andere noodzakelijk functies. Hiermee kunnen we ook flexibiliteit creëren. Afhankelijk van de behoefte en het budget van de betreffende school/cluster kan deze taak uitgebreider zijn of ingeperkt worden. Vandaar dat we ook werken met een toelage en niet met een vaste salarisschaal.
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 7
Wel hebben we bepaald dat het noodzakelijk is dat de totale werkomvang van een locatieleider (incl. bijvoorbeeld andere taken/functie al zoals leerkracht bijvoorbeeld) minimaal 0,6 wtf moet zijn. Anders is een locatieleider te weinig zichtbaar op de betreffende school. Elk cluster is vrij om invulling te geven aan de managementstructuur van een cluster, binnen de mogelijkheden die het functieboek en de taakbeschrijvingen geven. Er heeft een doorrekening plaatsgevonden en financieel is het haalbaar op stichtingsniveau om deze clustervorming in te zetten. Natuurlijk is elk cluster zelf verantwoordelijk voor de juiste verdeling en inzet van de middelen.
6. Werving en selectie in de clusters Met ingang van augustus 2016 gaan er drie directeuren met pensioen. Dit betekent dat er nog negen directeuren blijven. In totaal na de fusie van de Landweert en de Vlaswei en waarschijnlijke fusie van Castenray en Oirlo, zijn er nog 15 scholen over binnen SPOVenray, waarvan er een aantal ook in de komende jaren verder zal gaan samenwerken. Dit betreft vooral een verdere doorontwikkeling in het clusteren van scholen binnen het centrum van Venray. Dit sluit aan op de eerder verschenen nota “optimaal onderwijs in een demografische realiteit” van 2010. Hierin is het clusteren van scholen in de dorpskernen van Venray beschreven. Een groot aantal directeuren is al langer verbonden aan een bepaalde school. Wij zijn voornemens om afhankelijk van het cluster/ de school te kijken naar een juiste invulling van de vrijgekomen plekken en daarbij vooral te selecteren op “de juiste man/vrouw, op de juiste plek, op het juiste moment”, maar wel met de intentie om directeuren ook te laten rouleren van (school/scholen), omdat ook bekend is dat na 7 tot 10 jaar switchen van een werkplek een mooie termijn is en goed is voor de persoon en de organisatie. In die afweging zullen de nieuwe competenties voor schooleiders worden meegenomen. Tevens vraagt het meerscholendirecteur zijn andere kwaliteiten/kennis/kunde van een directeur dan als hij één school aanstuurt. We comformeren ons aan de competenties van de schoolleiders PO en zullen de specifieke competenties van een meerscholen directeurschap daaraan toevoegen (zoals genoemd in bijlage 3 uit het document “leidinggeven aan basisscholen 2007”). Vervolgens worden in het voorjaar van 2015 in de functioneringsgesprekken met het college van bestuur de ambities van directeuren in kaart gebracht. In het najaar volgt voor alle directeuren een ontwikkelassessment (concrete invulling daarvan volgt nog) om duidelijkheid te hebben over ambities, kwaliteiten en ontwikkelpotentieel voor de functie van (meerscholen)directeur binnen de drie clusters. Eind 2015/begin 2016 zullen de vacatures ingevuld worden. De procedures van werving en selectie van (meerscholen-) directeuren vinden plaats middels een afstemmingsgesprek. De commissie bestaat dan uit: 1. College van Bestuur 2. Een lid van het Directeurenoverleg 3. Locatieleiders/MM van de betreffende scholen 4. 1 teamlid per betreffende scholen 5. 1 ouderlid uit de MR; als dit niet mogelijk is een ouder uit de OR van de betreffende scholen (in een samengesteld gesprek behoudt de MR haar adviesrol)
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 8
Nadat de diverse directeuren zijn benoemd, zal ook de verdere invulling van het management op de scholen plaatsvinden (in de bijlage 5 is het stroomschema van werving en selectie visueel weergegeven)
7. Gevolgen van clusterindeling voor overlegstructuren De clustervorming heeft ook gevolgen voor de diverse overlegstructuren binnen de Stichting. Op dit moment zijn er diverse centrale overlegmomenten waar groepen van medewerkers samenkomen voor een overleg (DO, Middenmanagement, IB-platform, Preventiemedewerkers, ICP-ers). Wij constateren dat deze overleggen in veel gevallen niet meer effectief zijn, doordat verschillen en regelruimte op scholen en clusters straks groter worden. Het voornemen is om de overleggen per cluster te organiseren en waar er centrale thema’s of centrale scholingsmomenten zijn deze ook op stichtingsniveau te organiseren. De exacte invulling hiervan wordt in het huidige schooljaar verder ontwikkeld.
8. Communicatie en besluitvorming Essentieel in dit kader is de communicatie naar de verschillende geledingen. Waar dit proces vooral om draait is samenwerking en uitwisseling van expertise zodat dit ten goede komt aan de kwaliteit van het onderwijs van de scholen van SPOVenray. Dit is een continu proces van verandering dat vraagt om een andere manier van denken, houding en gedrag. Bestaande zekerheden komen onder druk te staan. Daarvoor in de plaats komt er meer regelruimte binnen scholen en clusters en is er meer differentiatie mogelijk. Dit alles in de lijn van een gezamenlijk gedragen visie over de toekomst zoals deze is weergegeven in het strategisch beleidsplan 2015-2019. Concept document clustervorming en visie op leidinggeven
In DO van 4 december ter besluitvorming
In GMR van 4 december ter informatie
Uitwerking taakbeschrijving locatieleider
Terugkoppeling binnen de eigen teams over ontwikkeling clustervorming Beleidsgroep personeel 6 januari 2015 DO van 15 januari 2015
Uitwerking profiel meerscholendirecteur
Beleidsgroep personeel 6 januari 2015 DO van 15 januari 2015
Basisdocument incl. uitwerkingen
Uitwerking definitieve clusters
Totaal document
Clustervorming en visie op leidinggeven
In GMR van 27 januari 2015 ter bespreking Middenmanagement en IB-ers bijeenkomst 28 januari 2015 Naar aanleiding van besluitvorming in de gemeenteraad juli 2015 inzake talentencampus Terugkoppeling stand van zaken richting eigen teams DO 5 maart 2015 ter besluitvorming
maart 2015
Pagina 9
GMR 25 maart 2015 ter besluitvorming Personeelsavonden in maart en april voor totaal personeel
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 10
Bijlage 1 Verdeling clusters en leerlingen
Prognose leerling aantallen SPOVenray per cluster Leerlingaantallen per 31 december 2014
2015
2016
2017
2018
SBO Focus De Lier St. Oda Petrus Banden De Toverbal
81 127 203 472 85
79 119 197 467 79
77 122 195 454 79
77 119 195 459 77
74 113 192 445 72
Cluster West
968
943
927
928
895
H. Maria De Hommel De Meulebeek De Stek De Landweert De Vlaswei De Kruudwis
81 416 170 60 81 196 230
82 402 173 60 78 189 238
70 396 164 57 70 174 237
68 385 158 54 70 175 240
58 372 155 49 67 172 232
1.234
1.221
1.168
1.150
1.105
249 159 215 271 161
243 160 210 259 148
246 158 206 250 152
253 162 200 241 148
244 155 198 231 148
1.055
1.020
1.013
1.004
976
Cluster Oost
De Meent De Bongerd Estafette De Keg Coninxhof
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 11
Bijlage 2 Competenties schoolleider
Basiscompetenties schoolleider (op basis van schoolleidersregister) In de beroepsstandaard zijn vijf aspecten van effectief leiderschap vertaald in vijf basiscompetenties 1: Visie-gestuurd werken De schoolleider geeft leiding aan het ontwikkelen en concretiseren van een gezamenlijke visie op onderwijs en draagt deze visie uit teneinde onderwijsprocessen en leerresultaten te optimaliseren. 2: In relatie staan tot de omgeving De schoolleider anticipeert op ontwikkelingen in de omgeving en beïnvloedt deze doelbewust vanuit ondernemerschap, teneinde onderlinge relaties, onderwijsprocessen en leerresultaten te optimaliseren. Onder omgeving verstaan we bestuur, weten regelgeving, ouders, maatschappelijke omgeving en andere relevante organisaties. 3: Vormgeven aan organisatiekenmerken vanuit een onderwijskundige gerichtheid De schoolleider geeft in dialoog met medewerkers vorm aan organisatiekenmerken vanuit kennis van hun onderlinge samenhang en met het oog op het optimaliseren van de leerlingenresultaten in een brede context. Onder organisatiekenmerken verstaan we structuur, cultuur, onderwijsorganisatie, personeel en faciliteiten. 4: Hanteren van strategieën t.b.v. samenwerking, leren en onderzoeken op alle niveaus De schoolleider hanteert leiderschapsstrategieën die gericht zijn op het bevorderen van samenwerking, leren van leraren en onderzoek op alle niveaus binnen de organisatie teneinde de school- en onderwijsontwikkeling te bevorderen. Vormen van leiderschap die samenwerking, leren en onderzoek bevorderen zijn transformatief, moreel, inspirerend, onderzoeksmatig en gedeeld leiderschap. 5: Hogere orde denken De schoolleider analyseert zaken diepgaand op basis van adequate informatieverzameling en vanuit alternatieve denkmodellen, en brengt ze in verband met alle factoren in de bredere organisatie die een rol spelen bij het leren van leerlingen. Specifieke competenties bij een Meerscholen Directeurschap (MSD) -
Een efficiënte inzet van tijd, middelen en mensen realiseren. Anderen medeverantwoordelijk maken voor de oplossing van een probleem. Hoofd en bijzaken kunnen onderscheiden. Prioriteiten stellen, keuzes maken en besluiten nemen. Het leiderschap (van de organisatie) kunnen delen (met anderen) Bewust omgaan met bereikbaarheid en aanspreekbaarheid. De voortgang van processen bewaken en controleren of gemaakte afspraken worden nagekomen. Anderen verantwoordelijkheden en vertrouwen geven. De “waan van de dag “relativeren door o.a. overzicht te houden, prioriteiten te stellen, vertrouwen en rust uit te stralen. In een krachtenveld van verschillende opvattingen en belangen kunnen opereren. In kunnen schatten wanneer er onmiddellijk actie gevraagd wordt. Anderen betrekken bij besluitvormingsprocessen. Een klimaat scheppen waarin medewerkers zich gemotiveerd, gestimuleerd en gewaardeerd voelen. Kunnen organiseren.
De belangrijkste voorwaarden die het werken met een MSD succesvol maken zijn;
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 12
Het team en teamleden kennen een hoge mate van zelfregie; de eigen verantwoordelijkheid wordt sterk genomen. De bereikbaarheid en de aanspreekbaarheid in de school is goed geregeld. Het team geeft draagvlak aan het werken met een MSD. Het team kan uit de voeten met “uitgestelde reactie” Een helder perspectief vanuit de stichting betreffende het werken op de school met een MSD ( heldere verwachtingen ) Competenties van teamleden worden in de school goed “benut”
Deze onderzoeksconclusies worden bevestigd door de gegevens van medewerkers van BCO-onderwijsadvies (medewerkers die in hun werkzaamheden directe betrokkenheid hebben bij MSD schoolcontexten).
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 13
Bijlage 3 Concept taakbeschrijving locatieleider (6-12-2013) Omschrijving taken en bevoegdheden van een locatieleider bij SPOVenray Algemeen vereiste kennis en vaardigheden De locatieleider beschikt over didactische en pedagogische kennis en vaardigheden, heeft kennis van de diverse beleidsterreinen binnen het primair onderwijs en is vaardig in het leidinggeven aan professionals en het onderhouden van contacten. De locatieleider onderschrijft daarbij de identiteit van de school. De benoeming omvat een minimale taakomvang van 0,6 wtf, inclusief lesgevende taken. Taken De locatieleider heeft een gedeeltelijke lesgevende taak, geeft de dagelijkse leiding aan de locatie en - geeft vorm aan de inrichting, de uitvoering en de evaluatie van het primair onderwijs; - geeft invulling en uitvoering aan één of meerdere toegewezen beleidsterreinen (zoals onderwijs, personeel, financiën, huisvesting en/of ICT); - levert een bijdrage aan de schoolorganisatie door deel te nemen aan netwerken, het verzorgen van communicatieve zaken en het opstellen van kaders, richtlijnen en procedures; - verzorgt de onderwijs en leerlingbegeleiding en - houdt zijn/haar eigen professionalisering op peil. De locatieleider is het gezicht van de school naar buiten en heeft contact met: - vertegenwoordigers van andere scholen en instellingen die te maken hebben met de zorg voor de kinderen (bijvoorbeeld jeugdzorg, GG&GD, sportverenigingen etc.); - ouders/verzorgers om de voortgang en ontwikkeling van de leerlingen te bespreken; - de ouderraad en de Medezeggenschapsraad over ontwikkelingen om deze toe te lichten. Besluitvorming met MR is des directeurs; - derden over facilitaire aangelegenheden. Plaats in de organisatie De locatieleider: - wordt aangestuurd door de (meerscholig) directeur; - legt verantwoording af aan de (meerscholig) directeur; - is mede verantwoordelijk voor het onderwijs aan de school; - is mede verantwoordelijk voor de tot het onderwijs behorende zorg(structuur); - is benoemd als locatieleider bij SPOVenray Competenties locatieleider De locatieleider beschikt in ieder geval over de volgende competenties: - is gericht op het primair proces; - is bekwaam in het aansturen van professionals; - is competent in het samenwerken met de omgeving; - is organisatorisch competent; - is vakinhoudelijk en didactisch competent; - is bekwaam in het onderhouden van relaties en - is zelfsturend. Facilitering - Beloning geschiedt op LB basis met een LC toelage. - Minimaal 2 dagdelen ambulant (afhankelijk van de grootte van de school). - Minimale omvang totale Wtf 0,6
Clustervorming en visie op leidinggeven
maart 2015
Pagina 14
Bijlage 4 Stroomschema werving en selectie
Geen verplichte activiteit (ontwikkelassessment op basis van vrijwilligheid) ja Opname in schoolleidersregister primair onderwijs Zittende directeur
Ongewijzigde situatie nee Ontwikkelassessment (verplicht)
Opname in schoolleidersregister primair onderwijs Nieuwe directeur
Basisschoolleider verplicht Locatieleider Ontwikkelassessment (verplicht)
ja
Bouwcoördinator
Geen verplichte activiteit (ontwikkelassessment op basis van vrijwilligheid)
Ongewijzigde situatie Ontwikkelassessment (verplicht) nee Gevolgde opleiding bouwcoördinator