CLIËNTEN KRANT. Kijkje in de keuken van Het Bedrijf UITGAVE 4 - JULI Uit de inhoud. Ernst Bolwerk: Openstaan voor vernieuwing

UITGAVE 4 - JULI 2013

KRANT CLIËNTEN Uit de inhoud

6 10 12

Ernst Bolwerk: “Openstaan voor vernieuwing”

Bureau Werk: screening Jobcoach: begeleiding

Ervaringswerk en ‘Herstellen doe je Zelf’

Kijkje in de keuken van Het Bedrijf Eind april hebben vertegenwoordigers van 55 bedrijven en instanties Het Bedrijf bezocht. Ze zijn allemaal lid van de WTC•E Zakensociëteit. Het bezoek was bedoeld om de bedrijven kennis te laten maken met Neos en hen ervoor te interesseren productieopdrachten en arbeids-, stage- en leerwerkplaatsen aan cliënten te bieden. Er werden korte presentaties gehouden en de gasten werden rondgeleid langs de werkzaamheden waarbij ze ook zelf mee aanpakten. Tot slot werd de voorstelling ‘Straatmonologen’ getoond. Rita’s Kitchen verzorgde de catering. De gasten bleken zeer onder de indruk. Ze hadden een realistischer beeld gekregen van de mensen die bij Neos worden opgevangen en op de behoefte aan werk die er is. Hierna een aantal veelzeggende en pakkende uitspraken van enkele gasten. Eigen schuld “Voorheen dacht ik: als je dakloos wordt, dan is dat je eigen schuld. Maar ik heb nu ervaren dat het aan kleine dingen kan liggen. Een foute keuze maken, verkeerde vrienden tegenkomen, een optelsom van tegenslag. Ik kijk nu heel anders tegen deze mensen aan.” Kippenvel “Van de Straatmonologen kreeg ik echt kippenvel. Als je ziet hoe iemand soms al heel vroeg in zijn jeugd kansarm wordt! Iemand die opgroeit in een fijn, warm gezin, maar bij wie die vertrouwde cocon uit elkaar spat als een van de ouders komt te sterven!” Geen veroordeling “Ik ben overtuigd van toeval. Heel veel mensen kunnen er niets aan doen dat ze dakof thuisloos worden. Daar hoort geen veroordeling bij.” 1

Wie er niet was, heeft iets gemist “Zelf werk ik in een branche waar alles hectisch is en snel-snel moet. Het is goed om te zien dat dit er ook is. Niet dat ik de maatschappelijke opvang en de behoefte daaraan niet kende. Maar hier zie je van dichtbij het enthousiasme waarmee medewerkers kwetsbare mensen helpen. Ze hebben tijd en aandacht voor hen, er is ruimte voor verdieping. Vooraf dacht ik echt: och, een bezoek aan Neos, wat moeten we daar nu mee? Achteraf denk ik: wie er niet bij is geweest, heeft iets gemist.”

Getroffen door de power “Ik ben getroffen door de power en de kracht van de mensen die hun strijd aangaan. Tijdens de Straatmonologen was die kracht bijna voelbaar.” Diep respect voor hen “Diep respect voor de mensen dat ze aan de slag gaan met hun problemen en er, onder andere via werk, weer bovenop proberen te komen!” Nieuwsgierig i.p.v. afstand “De waarde van zo’n bezoek is dat je

het verhaal hoort achter het stereotype van de dakloze. Zolang je niet in aan-

Coen en Maikel: actiev Tijdens het WTC•E-bezoek (zie artikel hiervóór) kregen de gasten uitleg van onder meer assistent-werkbegeleiders Maikel en Coen. Maikel werkt circa zes maanden op Het Bedrijf, Coen zo’n acht. Hoe hebben ze hun ‘officiële rol’ tijdens het bezoek ervaren en wat betekent ‘werk’ voor hen? Twee korte ‘arbeidsportretten’.

Coen: genoeg aan één lachspier en een computer…… Was het spannend, zo’n rondleiding? Coen: “Nee, veel spannends was er niet aan.Zoiets gaat me wel goed af. Ik vond het bezoek leuk. De groepen waren vrij los en soepel, je kon een dolletje maken en daar houd ik wel van. Gelukkig geen strakke mannen in pakken die 33 spieren gebruiken om sjagrijnig te kijken in plaats van die ene lachspier die ze hebben, haha.” Mijn passie is de computer Wat gaat jou nog meer goed af; wat voor werk hoort bij jou? “Ik heb negen jaar magazijnwerk gedaan, maar mijn passie is de computer. Ik heb ook kort een softwareontwikkelbedrijfje gehad, waar ik o.a. 3D-ontwerpen maakte en technisch uitwerkte. Maar ik had weinig kaas gegeten van administratie en klantenbeheer en daarom ging het mis. Met mijn jobcoach richt ik me nu op een help desk-functie. Mijn werk als assistent-werkbegeleider is primair bedoeld om ritme op te doen, het is geen inhoudelijk leerproces voor me.” Dus de computer wordt je toekomst? “Ja. Uiteindelijk hoop ik later weer een eigen bedrijfje te hebben. Daarmee volg ik dan niet de uitkomst van mijn beroepenkeuzetest die aangaf dat ik hoofdredacteur 2

of directeur van een middelbare school kon worden. Haha, mooi, hè? Ik vond dat niet zo realistisch. Het zegt meer iets van je mogelijkheden als je je in die richting schoolt, dan van je huidige kansen op de arbeidsmarkt. En ik wil zo snel mogelijk aan de slag en op eigen benen staan. Mijn grootste hobbel is solliciteren, ik kan mezelf namelijk niet goed verkopen. Maar mijn jobcoach helpt me daarbij.” Relaxte omgeving is belangrijk Wat vind je belangrijk in werk? “De sociale omgang met anderen. Ik kan goed in teams werken en werkdruk kan ik ook hebben, maar er moet wel ruimte zijn voor een dolletje. Anders werk ik liever alleen. Ik zeg altijd: of je gaat sociaal met elkaar om of niet. Daar zit niets tussen.” Dat straal je zelf ook uit als assistentwerkbegeleider? “Ja. Ik stuur hier de hal aan met de groep die niet bepaald het ge-

makkelijkste is. Ik doe dat op een vriendelijke, relaxte manier en dat gaat goed. Die mensen zijn ook het dankbaarst. Het is leuk om van hen complimenten te krijgen, want voor hen doe je het tenslotte!” Begin bij jezelf Welke leidraad houd je aan in je werk? “If you like to judge start by taking a mirror.” Vrij vertaald: verbeter de wereld en begin bij jezelf. Dat is eigenlijk mijn levensmotto. Ik zie veel mensen die vooral naar anderen wijzen als oorzaak van hun problemen. Maar we zitten hier niet omdat we het allemaal zo perfect hebben gedaan, wel? Kijk naar jezelf en pak je fouten aan. Zo sta ik erin. Heel veel dingen heb je niet in de hand, maar wel de wil om jezelf te verbeteren. En een positieve houding helpt daarbij. Een dag niet gelachen is een dag niet geleefd, zeg ik altijd. Lachend kom je verder dan als sjagrijn. Het gedrag dat je laat zien, krijg je van anderen terug. Ook dat doe je zelf. Je maakt je eigen stemming en je bent zelf verantwoordelijk voor je motivatie om verder te komen.”

raking komt met de mensen zelf, kun je het geijkte beeld in stand houden en de mensen erachter op afstand. Dat is gemakkelijk, veilig. Maar als ik voortaan een dakloze tegenkom, wil ik juist zijn verhaal horen. Daar ben ik nu nieuwsgierig naar geworden.” Neos kende ik nog niet “Ons bedrijf had al contacten met de verslavingszorg over de inzet van cliënten. Maar ik kende Neos niet, ik had geen beeld van wat de organisatie precies voor wie doet. Dat is nu veranderd. Ik heb

eerste contacten gelegd om te kijken of cliënten van Neos werkzaamheden voor ons kunnen doen. Daarbij gaat het om het scannen en digitaal opslaan van vastgoedgegevens. Ik zoek ook nog samenwerking met de gemeente.” Het verrijkt je blik “Hier bij Neos, in Het Bedrijf, zie je een stuk samenleving waar we vaak het hoofd van wegdraaien. Onterecht. Zelf ben ik iemand die me er altijd hard voor maakt om deze mensen een kans te bieden. Maar ik weet uit de praktijk dat veel commerciële

mensen in het bedrijfsleven erg gefocust zijn op hun eigen belang en vaak weinig oog hebben voor sociaal belang. Sociaal medeleven hoeft commercieel succes echter niet in de weg te staan. Integendeel, het verrijkt juist je blik als je ook de andere kant op durft te kijken.” Mensen blijven mensen “Mensen met problemen zijn en blijven mensen. Ze worden niet als zwerver geboren, maar worden het door een mix van problemen, toevalligheden, foute keuzes en pechsituaties.”

ve rol tijdens bezoek het staat nooit stil in mijn bovenkamer. Ik heb afwisseling nodig, uitdagingen, ruimte, verantwoordelijkheid, zeggenschap. Ik ben meer een leider dan een volger. Ik vind het gemakkelijker om verantwoordelijkheid te dragen dan die níet te hebben. Mijn verleden speelt daar in mee. Op mijn achtste werd er al een beroep op me gedaan als ‘man in het huis’. Zoiets vormt je.” Erkenning belangrijk Wat voor werk zou je uiteindelijk willen doen? “Ik weet niet goed wat ik wil. Ik werk graag met mensen en ben nogal invoelend. Het doet me goed als het anderen ook goed gaat. In elk geval zoek ik werk waarbij ik word aangesproken op m’n capaciteiten en ook erkenning krijg. Dat vind ik belangrijker dan geld. Waar ik in het verleden vooral op ben afgeknapt, is op werkgevers bij wie ik enkel een nummer was. Ik kreeg loon, maar geen waardering.Ik vind dat je als mens moet worden gewaardeerd en behandeld.”

Maikel: Erkenning en verantwoordelijkheid belangrijker dan geld Ging de rondleiding je goed af? Maikel: “Ja, hoor. Dat lag vooral aan de houding van de bezoekers. De meesten toonden zich open, enthousiast en kwamen meteen met vragen. Eén groepje was wat stugger en daar waren ook twee gasten bij die constant met hun telefoon bezig waren. Dat vond ik nogal beledigend; ze straalden daarmee uit dat ze niet echt geïnteresseerd waren. Maar nogmaals, de meesten waren vrij open. NEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013

Al te veel voorbereiding was ook niet nodig. Ik ben redelijk welbespraakt.” Verantwoordelijkheid versus drank Wat leer je bij Het Bedrijf? “Inhoudelijk niets, maar ik doe wel discipline op en contacten met anderen. Dat komt van pas, omdat ik drie jaar stil heb gelegen qua werk. Mijn arbeidsverleden is niet al te geweldig door drank- en drugsproblemen. Doordeweeks kan ik er goed vanaf blijven door de verantwoordelijkheid die ik heb als assistent-werkbegeleider. Dat helpt echt.” Je hebt die verantwoordelijkheid nodig? “Ja, absoluut. Louter eenvoudig productiewerk zou ik niet volhouden. Dan zou ik me heel onwaardig voelen. Ik heb ADHD, dus

Ik zet stappen Kijk eens een jaar vooruit, waar zien we je dan? “Dat is moeilijk te zeggen. Ik woon sinds januari weer op mezelf, heb m’n agressieproblemen redelijk onder controle en ben net assistent-werkbegeleider geworden. Dus ik zet stappen. Een tijdje kan ik nog wel vooruit op Het Bedrijf, maar ik wil ook niet oneindig lang onbetaald werken. Eigenlijk zit ik op een screening te wachten. Die heb ik nog altijd niet gehad. Vreemd eigenlijk. Misschien moet ik daar zelf harder achteraan zitten. Ik heb enige hulp nodig, want met zó veel werkloosheid als er nu is, maak ik met al mijn vlekjes-uit-het-verleden in mijn uppie niet veel kans bij het solliciteren.” 3

loos wordt? “Nee, niet als je genoeg familieleden hebt om op terug te vallen. En als je in een dorp woont, zoals sommigen van ons, heb je ook hechtere gemeenschapsbanden. Mensen helpen elkaar dan in een eerder stadium.”

Jongeren uit Barneveld schilderen voor cliënten Jongeren uit het Gelderse Barneveld die het pand van Odulpha van Neos in Eindhoven helpen opknappen. Dat is nog eens een staaltje vrijwilligerswerk! Dankzij de Stichting Present gebeurde dit op zaterdag 4 mei. Present is een vrijwilligersorganisatie die vrijwilligers koppelt aan mensen die iets nodig hebben. En de jongeren uit Barneveld vormen de vrijwilligersgroep Helping Hands. Ze knapten de gang, de kleine ruimte bij de entree en de plantenbakken op. De entree heeft nu meer uitstraling gekregen. En de kleine ruimte kon daarna ingericht worden als ontvangstkamer voor gezinnen. Iris, Chris, Hans, Renske, Roelinda, Joost, Christiaan, Jesse, Freddy en Jannieke waren degenen die hun ‘helping hands’ toestaken. Ze studeren of werken en geven een deel van hun vrije tijd aan anderen. Waarom doen ze dat? “Het geeft

voldoening om iets goeds te doen voor mensen die dat nodig hebben. En het is ook gewoon leuk om samen bezig te zijn en dan na afloop gezellig samen iets te eten bij McDonald’s of zo. De meesten van ons zijn via vrienden bij Helping Hands terecht gekomen, soms ook via de kerk. Eens per twee of drie maanden doen we dit soort een- of tweedaagse activiteiten en in de zomer hebben we altijd een vaste vrijwilligerswerkweek.” Hebben jullie eerder iets voor dak- en thuisloze mensen gedaan? “Ja, in Amsterdam koken we eens per jaar een maaltijd voor daklozen. Vorig jaar was dat met Pasen. Met tien man stonden we daar in de keuken zonder al te veel ervaring. Desondanks hebben we er iets eetbaars van kunnen brouwen, haha. Geen klachten gehad!” Hoe goed we het thuis hebben....... Wat biedt vrijwilligerswerk jullie, los van voldoening? Leer je er ook iets van? “In praktische zin leer je er natuurlijk van alles van. En je krijgt, onbewust, een bredere blik van de maatschappij. Wat er allemaal is, hoe mensen zich soms moeten redden. Hier bij Neos ervaren we hoe goed we het thuis eigenlijk hebben. En ook zien we dat dakloosheid iedereen kan overkomen. Je wordt je ervan bewust dat je dakloze mensen als individuen moet zien. Niet als doelgroep. Het zijn mensen die om uiteenlopende redenen in de problemen zijn gekomen en die je kansen moet geven om zich weer naar boven te werken.” Als je maar familiebanden hebt Kunnen jullie je voorstellen dat je zelf dak-

4

Zelf ook vragen Hebben jullie zelf nog vragen aan ‘Neos’? “Ja, bijvoorbeeld: wordt hier ook therapie gegeven? Hoe komen mensen bij Odulpha terecht? Is er altijd voor iedereen plaats? Hebben mensen eigen spullen? Wat doen de mensen overdag en in de weekends? Kunnen ze gaan en staan waar ze willen? Waar gaan ze van hieruit naartoe? En, ook leuk om te weten, komen ze, als ze eenmaal geholpen zijn, nog wel eens terug op de koffie?” Groepsbegeleider instroomhuis Christ van Kessel wist de vrijwilligers van alle antwoorden te voorzien. Wat die laatste vraag betreft knikte hij bevestigend. Ja, soms komen cliënten terug op de koffie om te vertellen hoe het met hen gaat. En dat wordt zeer gewaardeerd. Zoals de koffie ook altijd klaar zal staan voor jongeren zoals Iris, Chris, Hans, Renske, Roelinda, Joost, Christiaan, Jesse, Freddy en Jannieke die hun vrije tijd aan anderen geven! Meer weten? www.helpenmetjehanden.nl en www.StichtingPresent.nl.

“Het siert de jongeren dat ze dat belangeloos doen” Twee van de vier helpende handen voor de Helping Hands kwamen van Dave (32) , die in het instroomhuis verblijft. Dave: “We hebben niet veel contact gehad met de jongeren. Rob en ik waren voornamelijk met het schilderen van de grote muur bezig, de jongeren met de kleine kamer. Ze waren wel met velen voor zo’n kleine ruimte, daardoor was het misschien een beetje chaotisch. Maar het siert hen wel, dat ze belangeloos komen schilderen. Ik vind dat mooi.” Iets voor jou, vrijwilligerswerk? “Ja hoor! Ik heb van mijn 3e t/m mijn 23e bij de scouting gezeten. Als ik m’n zaakjes weer op een rij heb, wil ik dat best weer oppakken. Buiten bezig zijn is m’n lust en m’n leven.” Werk je nu ook? “Ja, ik zit in het cleanteam dat het instroomhuis schoonmaakt en ik werk bij de Klus- en Verhuisdienst. Van origine ben ik stucadoor, daar wil ik uiteindelijk ook weer in verder. Eerst bij een baas, daarna, als ik een naam heb opgebouwd, via een eigen bedrijfje. Maar eerst moet ik mijn schulden gesaneerd hebben. Tot zolang doe ik wel non-profitwerk. Als ik maar bezig ben.”

Maatje krijgen of maatje worden

Sigarettenpauze Ja, zo zou ik het willen noemen: een sigarettenpauze van een week. Niet dat ik gestopt ben met roken, maar een week van bezinning heb ik echt nodig gehad. Hoe kwam ik daar achter? Nou, ik ging met een ander theatergezelschap een nieuw stuk maken. Ik had dat al langer beloofd, maar het kwam er maar niet van. Dus ik dacht na de Straatmonologen: dat kan ik nu mooi doen. Nou, niet dus. Het kwartje wilde maar niet vallen. Ik kon niet in mijn rol komen, weken achter elkaar zelfs niet. Dat gaat je frustreren. Ik stopte zelfs met repeteren. Totdat ik een beetje ziek werd, wat snotterig en zo, je kent dat wel. Ik kreeg rust over me, een heel zalige rust die ik oftewel mijn geest en lichaam - nodig had. Ik liep te hard: dít doen en dát, en dit nog en dát ook! Ik zat vol. ‘s Avonds een boek lezen voor het slapen gaan? Forget it! Dus ...... ik nam de noodzakelijke rust die ieder mens nodig heeft, omdat anders alles fout loopt. En, jawel hoor, toen viel aan het einde van die week opeens het kwartje!!!! Ik kreeg door die rust weer insperatie en ineens kwam de rol die ik ging spelen, weer in beeld met teksten en al. Dat is de les die ik nu geleerd heb: soms effe een lange sigarettenpauze…., bij voorkeur eigenlijk zonder sigaret. Maar ja, zover ben ik nog niet, maar..... wie weet? Wilfred

AGENDA 27 juli: Rock ‘n Roll Meeting Waar? Wilhelminaplein Rock ‘n roll muziek en een markt waar kleding, sieraden, LP’s, DVD’s en CD’s te krijgen zijn. Ook een auto- en motorshow en een gratis kapper voor jaren ’60-kapsels. Start programma 15.00 uur en het gaat tot na middernacht door.

18 augustus: FeelGood Market Waar? Ketelhuis/Klokgebouw Strijp S Bruisende markt: design, art, fashion, food, eigenzinnige (streek)producten van ontwerpers, ambachtslieden en creatievelingen. Livemuziek, workshops, theater.

NEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013

In april heeft Neos samen met Fontys Hogescholen en het UMC Radboud een conferentie gehouden over hoe praktijk, onderwijs en wetenschap samen de zorgverlening kunnen verbeteren. Tijdens de conferentie werd ook een beeld geschetst van wat de Vrijwillige HulpDienst Eindhoven (VHD) doet. Cliënten kunnen gebruik maken van de diensten van de VHD, maar er ook zelf vrijwilligerswerk doen. De VHD werft en schoolt vrijwilligers en zet hen in als maatjes voor anderen. Maatjes kunnen bijvoorbeeld vooral een luisterend oor zijn. Of ze kunnen helpen met klussen in de woonomgeving of met administratie en formulieren. Of als buddy optreden wanneer iemand met diepgaande vragen zit, bijvoorbeeld over medische kwestie. Ze kunnen ook gezelschap bieden en meegaan bij ontspannende bezigheden. Of juist bij dingen die iemand moeilijk vindt. Bijvoorbeeld op gesprek gaan bij instanties, de arts bezoeken.

De VHD heeft circa 400 maatjes, mensen met uiteenlopende mogelijkheden, talenten en eigenschappen. Maatjes zijn in principe een jaar beschikbaar voor anderen, met een minimum van 3 uur per week. Het staat iedereen vrij om daarna contact te blijven houden. Motto van de VHD is 200% maatwerk. Dat houdt in dat er veel aandacht uitgaat naar wat de vrijwilliger wil en kan en naar goede matching - met wie klikt het? - en adequate coaching. Het idee is: als je 100% aandacht geeft aan maatjes, geven zij ook 100% aandacht aan anderen. De mogelijkheid bestaat ook om zelf maatje van anderen te worden bij de VHD. Iedereen die in staat is iets te geven, een ander tot steun te zijn, kan maatje worden. Dus ook kwetsbare mensen die zin in het leven zoeken door vrijwilligerswerk te doen ten behoeve van anderen. Je kunt altijd vrijblijvend komen praten om te zien of het iets voor je is. Interesse? Bespreek het met je begeleider. Of bel naar de VHD: (040) 244 76 69.

Zomermenu: aardappelmaaltijdsalade met kaas Ben je in de gelegenheid om te koken? Hieronder een recept voor een warme zomeravond. Het is snel klaar, in 20 minuten. Ingrediënten zout naar smaak • 400 gram voorgekookte aardappelen, krieltjes of blokjes aardappel • versgemalen peper naar smaak • 2 eetlepels mayonaise • 150-200 gram oude kaas in kleine blokjes • 2 eetlepels fijne zilveruitjes   • 3 stengels bleekselderij • 4 bosuien in ringetjes gesneden • 1 eetlepel mosterd • 2 eetlepels kwark Bereiding • Kook de krieltjes in circa 3 minuten beetgaar. • Giet ze af, laat ze goed afkoelen en snijd ze doormidden. • Snijd de bleekselderij in de lengte een keer door en snijd de repen in kleine blokjes. • Vermeng de krieltjes met de bleekselderij, de bosui, de zilveruitjes en de kaas. • Klop een sausje van de kwark, mosterd en mayonaise en breng het goed op smaak met zout en peper. Schep dit door de aardappelsalade en laat de smaken nog even intrekken.

5

Ernst Bolwerk:

“Openstaan voor vernieuwing, dan kom je weer uit de put” Scherven brengen geluk. Misschien geldt dat ook voor Ernst Bolwerk. Door een huishoudelijk ongelukje met een glazen schaal verzeilde hij van een goed betaalde baan (bedden maken voor MRI-scanners) in de ziektewet. Via een optelsom van factoren - problemen met het UWV en zijn huisbaas, een ziektepolis die niet klopte, een fout van de gemeente en schulden na het faillissement van een eerder klusbedrijfje - raakte hij werkloos en thuisloos. Hij kwam achtereenvolgens in de nachtopvang, het instroomhuis en het Labrehuis terecht. Een weg die niemand ooit hoopt af te leggen, maar die Ernst wel het werk bracht waar zijn hart ligt: de catering. Dus zonder die glasscherf…..?! “Zonder die glasscherf was ik nooit in aanraking gekomen met Rita’s Kitchen. En dan had ik m’n huidige baan niet gehad: die van leerling-kok bij Reizende Spijzen, de cateringtak van Stichting Robin Hood. We hebben hele mooie klanten, het is echt catering op topniveau.” Dat klinkt heel positief. Heeft die scherf dan uiteindelijk weinig ‘pijn gedaan’? “Nou, toch wel, ik zat 15 maanden geleden behoorlijk in de shit. 6

En als je dan ineens in de nachtopvang komt en je kleren moet inruilen tegen zo’n one size fits all passanten-kloffie, dat is vernederend, hoor! Ik dacht: ik moet hier zo snel mogelijk weg.” Dat is ook het idee achter (o.a.) die kleding. “Ja, en dat snap ik ook, zo’n voorziening moet je niet opleuken. Ik was wel blij dat ik snel door kon naar het instroomhuis.” Wat bracht de ommekeer? “Dat ik niet bij de pakken wilde neerzitten. Ik heb de zaken op een rijtje gezet en veel met mijn

moeder gesproken. Daardoor besefte ik dat ik eigenlijk nooit echt gelukkig ben geweest in m’n werk, al ging ik er altijd vol voor. Mijn moeder zei dat ik het vrolijkste en energiekste was na de evenementencatering in de weekends. Dat klopte. Van kinds af aan ben ik altijd graag in de keuken bezig geweest. En toen Hylke, mijn begeleider bij het instroomhuis, me naar Rita’s Kitchen verwees, had ik meteen het gevoel: dit is het!” “Bij testen van mijn begeleider Maartje kwamen we op een toekomst in de keuken of de zorg uit. Ik ben namelijk van nature erg begaan met mensen. Is mijn omgeving gelukkig, dan ben ik het ook. Carrièretechnisch neigde ik naar een keuze voor de zorg. Maar Rita van Rita’s Kitchen vond me erg bedreven in de keuken. ‘Als jij het over koken hebt, gaan je ogen glimmen’, zei ze. Ze gaf me een A4’tje met werkzaamheden die in een restaurant voorkomen. Dat sprak me enorm aan. Dus ik ben voornamelijk door Rita en deels ook door Maartje deze kant op gerold. En ik heb er geen spijt van.” Zelf de deur aanwijzen “Bij Neos ben ik ook mijn financiën onder

ogen gaan zien. Ik had schulden en daar ben ik lange tijd voor weggelopen. Dat kwam mede door het blowen. Daar werd ik laks van, ik liet de zaken op z’n beloop, terwijl ik mijn financiën in het verleden juist altijd goed op orde had gehad. De schuldhulpverlening die ik nu krijg, geeft me rust. Ik slaap weer goed en kijk vooruit.” Hoe ervaar je de begeleiding? “Ik heb niks te klagen. Je moet hier wel laten zien dat je gemotiveerd bent om aan je toekomst te werken. Zelf de deur aanwijzen waar je doorheen wilt gaan. Van dááruit kun je dan ondersteuning krijgen. Zo’n benadering spreekt me aan. Ik heb van de begeleiding ook boekjes over zelfherstel en krachtwerk geleend, zodat ik wist wat ervan me werd verwacht.” Van flierefluiter naar nadenken Hoe kijk je naar je toekomst? “Mijn streven is om de komende drie jaar van m’n schulden af te komen en m’n papieren als kok te halen. Daarna wil ik graag als betaalde kracht verder bij Reizende Spijzen. En als ik het op de rit heb, ga ik ook weer vrijwilligerswerk doen, zoals vroeger. Ik ben lange tijd maatje geweest van mensen, o.a. van iemand van Vrij en Verder. Haha, mooie combinatie, hè: een thuisloze die een ex-gedetineerde helpt! Maar waarom niet? Als je eigen rugzak van problemen voldoende leeg is, vind ik het heel zinnig om anderen te helpen. Je bent toch een ervaringsdeskundige, nietwaar? Maar ik kies straks voor telefonische hulpverlening voor Sensoor.

NEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013

Dat is best heavy, ik heb daar eerder testen voor gedaan. Ik vind het nobel om iemand uit de problemen te helpen door alleen te luisteren.” Ben je in je Neos-periode een ander mens geworden? “Ja, zeker. Ik was vroeger een flierefluiter met voldoende geld. Wilde ik iets, dan deed of kocht ik het gewoon. M’n vrienden zeggen dat ik nu prettiger ben geworden, rustiger, relaxter. Ik denk over dingen na. Ik ben geld ook meer gaan waarderen. Waar ik vroeger bij wijze van spreken vijf euro fooi gaf in de coffeeshop, probeer ik er nu twee dagen van te eten. Ik denk dat de afgelopen periode uiteindelijk goed geweest is voor mij. Ik heb er ook een paar vrienden voor het leven aan overgehouden. Die ken ik van het Labrehuis. Samen in de shit zitten schept een band. Het is een soort lotgenotencontact.” Morgen slimmer dan vandaag En met welk levensmotto stap je de toekomst in? Morgen zijn we slimmer dan vandaag. Oftewel: openstaan voor nieuwe dingen. Neos was ruim een jaar geleden nieuw voor me, het overkwam me. Maar als je openstaat voor verandering en vernieuwing van je leven, kom je ook weer uit het putje. Het is een kwestie van willen en een stimulerend duwtje krijgen. Ik heb het idee dat ik op het goede spoor zit. Ik zie me m’n hele leven wel in de catering werken. Dat is lekker afwisselend. Ik moet alleen een beetje voorzichtig zijn met glazen schalen, hahaha!”

Stichting Robin Hood Eindhoven is een leerwerkbedrijf voor kwetsbare mensen. Het runt wijkrestaurants, heeft een cateringtak en verzorgt workshops. Deelnemers kunnen er in een reële werkomgeving werkervaring opdoen, het horecavak leren of er als vrijwilliger bezig zijn. Robin Hood biedt een opstapje naar betaald werk. (www.robinhoodeindhoven.nl).

“Ik ben bij Neos ook lid van de CCR geworden. Waarom? Vanuit mijn mentaliteit van ‘dat kan ik beter!’ Haha. Ja, zo ben ik. Mijn begeleider Hylke zei ook al meteen: de CCR, dat is echt iets voor jou.”

“Mijn beeld vandak- en thuisloze mensen is compleet veranderd. Ik liep vroeger ook met het clichébeeld van de zwerver rond. Los van het feit dat dat niet klopt, heeft me ook de saamhorigheid onder de mensen getroffen. We helpen elkaar overal waar we kunnen.”

7

Hoe gaat het met The Dr De redactie was benieuwd hoe het loopt met De Dress Room die vorig jaar in het Labrehuis is opgezet. Aanleiding toen was een schenking van 1000 stuks kleding door Renew Fashion, een winkelconcept met uitstekend geselecteerd en ‘groen’ gereinigde tweedehandskleding. Maar ook de wens van Diane Zwart, cliënte van het Labrehuis, is een pijler onder The Dress Room. Ze bekommerde zich al langer om de vele kleding die Neos spontaan krijgt aangeboden. Diane: “Vroeger zetten mensen op zondagmorgen voordat ze naar de kerk gingen, regelmatig een zak met kleding neer voor de deur van het Ritahuis. En dat gebeurt nóg wel!” Diana is inmiddels de ‘motor’ en ‘moeder’ van De Dress Room. We spraken haar in de winkel. “The Dress Room is inmiddels een begrip geworden. En niet alleen bij Neos, maar ook in de stad. Zo heeft de Kledingbank met ons contact gezocht omdat men daar veel vraag naar kinderkleding heeft. En wij hebben meer kleding voor volwassenen nodig, dus we hopen dat we kunnen uitwisselen! Onze kleding is gratis; iedere cliënt kan per maand 3 stuks uitzoeken. En een pak telt als 1! Cliënten komen tijdens de openingstijden binnenwandelen - dat zijn er soms wel 10 per keer - en wij helpen hen dan met het kiezen en passen van de kleren.”

Kwaliteit kleding beter “Alles hangt en ligt er keurig gesorteerd bij op hangertjes of in de kasten. In de oude kelder

van het Labrehuis sorteer ik alle kleding die we binnen krijgen op maat, soort, seizoen en vrouwen/mannen, maar ook

Klankbordgroepen ingesteld om voeding Er komen al langere tijd klachten binnen over het warm eten. Tijdens het laatste cliëntentevredenheidsonderzoek gaf slecht 16% van de cliënten aan het eten goed te vinden, 23% wist het niet en 61% was ontevreden. De Centrale Cliënten Raad heeft via een verzwaard advies bij de Raad van Bestuur op structurele verbeteringen aangedrongen. Er worden nu aanvullende maatregelen genomen om de tevredenheid over de maaltijden te vergroten. Bij de teamleider Facilitaire Dienst Doryanne van Gemert zijn de klachten bekend. “Wij krijgen het eten aangeleverd en we steken er veel energie in om het kwalitatief beter te krijgen. Het keukenteam proeft de maaltijden 8

ress Room?

hou soms kleren achter voor mensen met een lastige maat of die naar iets speciaals op zoek zijn. Maar laatst vroeg iemand mij: ‘heb je deze trui ook in een andere kleur?’ Ik moest wel even lachen, want dat heb ik natuurlijk niet! Afgelopen winter hebben we veel jassen en pyjama’s aan cliënten in de winternoodopvang kunnen geven. Deze opvang was georganiseerd in het zaaltje naast onze winkel. Er sliepen daar wel 15 mensen van wie sommigen gewoon grote gaten in hun schoenen hadden.” Belangrijk voor anderen én voor mij Ja, The Dress Room is belangrijk. Natuurlijk voor de kleding, want als je goed gekleed gaat, voel je je beter. Maar de winkel heeft ook een sociale functie: veel klanten komen even een bakkie doen. Dat is een gezellige gewoonte geworden, even bijkletsen met een kopje koffie!

De medewerkers van The Dress Room runnen de winkel zelfstandig. Algehele ondersteuning komt onder meer van Joep van Son, woonbegeleider Labrehuis. Joep en collega Jessica Klok zijn initiators van de dressroom. Een prachtig deurbord siert The Dress Room. Dit kunstwerk is in Het Atelier gemaakt door Corriena. Diane en de medewerkers van The Dress Room zijn er hartstikke blij mee!

Openingstijden Dress Room Maandagavond 18.00 - 20.00 uur Woensdagavond 18.00 - 20.00 uur

op kwaliteit. Het valt me op dat de kwaliteit van de kleren steeds beter wordt. Mooiere, schonere en stijlvolle kleding. Dat was

te verbeteren dagelijks en koppelt de beoordelingen terug naar de leverancier en de betrokken groenteboer en slager. Ook evalueren we regelmatig. Daarbij spreken we de partner nadrukkelijk aan op fouten. We zijn echt voortdurend gericht op kwaliteitsverbetering. In aanvulling daarop worden nu op het Labrehuis, Ritahuis en op Odulpha klankbordgroepen van cliënten en medewerkers gevormd. Deze verzamelen op de eigen locatie alle klachten en signalen rond de maaltijdvoorziening. Op basis daarvan worden doelgerichte verbeteringen doorgevoerd. De voedingspartner die voor ons de maaltijden bereidt, wordt hier nauw bij betrokken. We willen hiermee niet alleen de tevredenheid met de maaltijden vergroten,” geeft Doryanne aan. “We willen cliënten ook meer inspraak geven in de keuze van maaltijden en NEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013

vroeger wel anders! Daardoor gaan onze cliënten de laatste tijd beter gekleed, dat valt echt op! En ik ken mijn klantjes wel, ik

menucycli. Tevens willen we de algehele beleving van de maaltijden verbeteren en ervoor zorgen dat cliënten eventuele voedingsklachten voortaan gemakkelijk kwijt kunnen. Medio augustus willen we dit traject hebben afgerond. Dan kijken we hoe we de verbeteringen kunnen vertalen naar de andere locaties.

Voor mijzelf is de winkel ook belangrijk. Ik werk hier graag vanwege het contact met de mensen en wat er allemaal komt kijken bij het runnen van de winkel. Het geeft mij een doel en verantwoordelijkheden, net zoals het werken bij Rita’s Kitchen. Het laatste jaar heb ik grote stappen gezet en weer veel van mijzelf teruggewonnen. Daarbij heeft mijn begeleidster Olga mij ontzettend geholpen. Nu ben ik zover dat ik binnenkort weer op mezelf ga wonen. Daar heb ik veel zin in, maar het is ook best spannend, want ik moet daar weer mijn plekje zien te krijgen. Dus het werken in The Dress Room moet ik op een lager pitje zetten. Ik blijf de winkel, en ook Rita’s Kitchen, echter nog zeker een tijdje trouw!”

Iedereen wil tevreden cliënten, het keukenteam en de Facilitaire Dienst net zo goed. Ik denk dat het goed is dat cliënten, management en medewerkers via de klankbordgroepen nu samen optrekken om de tevredenheid over de voeding op een hoger plan te tillen.”

9

Robert Temmink: “Ik heb alles aan voetbal te danken” “Aan voetbal heb ik alles te danken. Structuur, winnen, verliezen, op tijd komen en incasseren. Ook leerde ik in een tem spelen en met anderen te delen. Het er voor elkaar zijn. Ik zit zelf bij het Leger des Heils en ben blij dat ik aan de Dutch Street Cup mag meedoen”, zegt deelnemer Robert Temmink. Op zaterdag 13 april vond de competitieronde van de Dutch Street Cup in Eindhoven plaats. Dit toernooi speelde zich af op de Markt. De Eindhovense wethouder Joost Helms en Leger des Heils-directeur Zuid Nederland, Hans Martin Don, verrichtten om 12.30 uur de aftrap. Samen met Pim Dijkstra en Anita Smit van de Dutch Street Cup-partners Neos en St. Annaklooster. De door Stichting Life Goals georganiseerde Dutch Street Cup is de landelijke straatvoetbalcompetitie voor dak- en thuislozen en andere kwetsbare groepen. Maar liefst 39 teams uit 21 steden hebben zich

10

dit seizoen ingeschreven. Negen teams, waaronder twee teams uit Eindhoven, streden op 13 april om competitiepunten voor het landelijke kampioenschap. Dutch Street Cup toernooi Eindhoven De Dutch Street Cup Eindhoven wordt georganiseerd door Stichting Life Goals i.s.m. het Leger des Heils Zuid Nederland. De twee Eindhovense teams bestaan uit cliënten van het Leger des Heils, Neos en Stichting Annaklooster. De drie organisaties leveren samen twee gemengde teams. Een team bestaat uit drie spelers een een keeper. Het voetbal betekent veel voor hen. Robert Temmink verwoordde dat mooi. Zij vinden alles in het voetbal dat zo vanzelfsprekend is. In Eindhoven zag je op de markt alleen maar blije gezichten. Wethouder Jos Helms van Eindhoven roemde het initiatief en hoopt dat Eindhoven volgend jaar met vier teams meedoet. Uiteraard prezen ook Hans Martin Don, Anita Smit en Pim Dijkstra dit initiatief.

“Dit is iets wat we samen dragen en waar de deelnemers veel voldoening uit halen. Het is een mooie vorm van verbroedering. Iedereen beleeft er ook plezier aan. Neos werkt hier graag aan mee”, aldus Pim Dijkstra. Stilte voor overleden keeper De organisatoren mochten twee strafschoppen nemen en in het doel stond niemand minder dan Phoxy. Vervolgens ging het toernooi verder. Er werd uitermate sportief gevoetbald. Soms werden teams van de mat gespeeld en bij een andere wedstrijd was de spanning te snijden. Een mooi moment was de minuut stilte die in acht werd genomen voor de keeper van het Maastrichtse team die drie maanden tevoren was overleden. Er was ‘geen speld te horen’. Gedurende de dag liep de tribune vol en genoten de toeschouwers van mooi voetbal door kwetsbaren in de samenleving die nu zichtbaar zijn.

Column: in het spoor van Dhaila me dat ik ‘toneel’ gebruik om de studenten een beetje in het gareel te houden als senior bewoner. Je kunt daar natuurlijk niet met een opgeheven vingertje gaan rondlopen. Maar als ik situaties uitbeeld, bijvoorbeeld van overstelpende rotzooi, kom ik er gemakkelijker over in gesprek. Ik denk dat dat wel werkt. Ik kijk ernaar uit om naar Strijp S te gaan. In 2014 beginnen ze er met bouwen en elke maand zijn er al bijeenkomsten voor allerlei groepen mensen die daar willen gaan wonen. Ook de zorg is vertegenwoordigd. Ik vind het eigenlijk raar dat ik Neos daar nog niet ben tegengekomen. D’r komen ook woningen van beneden de 300 euro huur. Dus dat lijkt me wel iets voor cliënten van Neos.

Ik heb een nieuwe leenhond die ik tweemaal daags uitlaat: Dhaila. Ze is de opvolger van bouvier Bella, die helaas is gestorven. Dhaila is jong en speels. Ze moet alleen nog afleren om achter de konijnen aan te zitten. Een heel leerproces, want naast het hondenveldje achter Strijp S staan de konijnen soms drie rijen dik door het gaas van het hekwerk naar haar te zwaaien. Nou ja, bij wijze van spreken dan, hè! Het is voor Dhaila in elk geval een stevige uitdaging om van dit ‘besnorde springtuig’ af te blijven. Senior bewoner fantastisch idee Strijp S, daar ligt ook mijn eigen ‘toekomstige veldje’. Daar ga ik namelijk wonen in 2015. Momenteel zit ik nog in het Sociaal Pension. Ik kwam daar met het idee dat ik er niet meer weg hoefde. Destijds gaf me dat rust. Maar ik voel me er eenzaam. De mensen zitten bijna altijd op hun kamer, bij koffietijd zie je hooguit twee man in de huiskamer. Is dit het nou?, dacht ik. En daar liep ik al een tijdje mee rond. Totdat ik in december in het Parktheater, na de première van Straatmonologen van onze theaterclub, aan de praat raakte met een vrouw. Het bleek Ingrid de Boer te zijn, directrice van Woonbedrijf. Het gesprek kabbelde naar mijn woonsituatie. Ik vertelde haar dat ik het zo’n rotzooitje vond achter en in het studentenhuis naast ons pension. Ze zouden daar een senior bewoner moeten neerzetten, zei ik haar. Iemand die erop toeziet dat het een beetje bewoonbaar en gezellig blijft. Ingrid vond dat

een fantastisch idee waar ze iets mee wilde doen in het ontwikkelplan van Strijp S. Daar wordt van alles gebouwd: woningen voor arm en rijk, allerlei voorzieningen, winkeltjes en ook studentenflats. En nu heb ik met haar afgesproken dat ik in een van die studentenflats senior bewoner word. Mooi hè? Kom ik in m’n eigen idee te wonen, haha! Het mooie van dat ontwikkelplan is dat toekomstige bewoners allerlei dingen rond de indeling van hun woning, de faciliteiten

Bijdrage aan inspiratiedag Voor Woonbedrijf hebben we laatst ook de voorstelling Straatmonologen gespeeld. Dat was tijdens een inspiratiedag voor directeuren in Rotterdam. We waren een onderdeel van het dagprogramma, maar werden ook bij het thema betrokken: hoe om te gaan met mensen die door financiële problemen hun huur of hypotheek niet meer kunnen betalen? De directeuren wilden in elk geval stoppen met het verzenden van ‘dreigbrieven’ naar ‘achterstallige huurders’, want dat maakt mensen alleen maar bang. Ik heb geopperd een groepje te vormen dat die mensen bezoekt en gerust stelt. Dus gewoon op een vriendelijke manier contact maken en kijken hoe het opgelost kan worden. Ik zou best lid willen zijn van zo’n groepje. Ik ben in het verleden m’n huis kwijtgeraakt en weet hoe ingrijpend dat is. En ik weet ook hoe je kunt voorkomen dat mensen dan lam vallen. Het lijkt me heel zinnig vrijwilligerswerk.

en de omgeving zelf kunnen bepalen. Zo wil ik graag uitzicht hebben op het klokgebouw. Daar heb ik een aantal jaren geleden namelijk mijn eerste toneelvoorstelling gespeeld: ‘Mijn leven en ik’. Sindsdien heb ik in toneel mijn passie gevonden. Ik zie het ook voor

Over bezigheden gesproken. Ik heb er natuurlijk ook over nagedacht hoe ik straks eenzaamheid kan voorkomen in de studentenflat. Doordeweeks ben ik daar niet zo bang voor. Ik ben postbode bij Neos, laat Dhaila uit, heb mijn rol als senior bewoner en ik heb mijn toneelactiviteiten. Maar ik zie wel een beetje tegen de zondagen op. Daarom ben ik een vriendenkring aan het opbouwen. Via de theaterclub ben ik in contact gekomen met Tigre Blanco en ik speel nu af en toe de rol van verhalenverteller tijdens optredens van deze band. Dat is vaak op zondag, dus dat komt goed uit. Ik heb ook een clip opgenomen met een Utrechtse rockband waarbij ik situaties uitbeeld. En ik wil kijken of ik iets binnen het sociaal theater in Eindhoven kan doen. Kortom, ik ben flink bezig en er staat van alles te gebeuren. Als het allemaal een beetje lukt, zit er net zo veel beweging in mijn toekomst als in Dhaila die achter een konijn aangaat, haha!

NEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013 11

Wat kan iemand van Bureau Werk verwachten? Mensen die een beroep doen op de maatschappelijke opvang (o.a. Neos), worden via een traject geholpen om weer op de been te komen. Een belangrijk onderdeel in dit traject is het hebben van werk of een dagbesteding. Uitgangspunt is dat iedereen werkt naar eigen kunnen. Daarbij komen vragen naar boven, zoals: wat wil iemand, wat kan hij, wat heeft hij nodig en welke arbeidsmogelijkheden zijn er? Die vragen horen thuis bij de jobcoaches van Bureau Werk. Zij gaan met iedere cliënt in gesprek, maken een goede inschatting van zijn arbeidsmogelijkheden en geven daar een advies over. Cliënten van Neos kunnen zich in overleg met hun trajectregisseur aanmelden bij Bureau Werk op de Hoogstraat. Het gesprek met de jobcoach duurt ongeveer 1 à 1,5 uur. De jobcoach vormt zich eerst een algemeen beeld van hoe het in het algemeen met iemand gaat, hoe zijn situatie is en of er bijzonderheden zijn. 12

Daarna zoomt de coach in op ‘arbeid’. Hoe ziet het arbeidsverleden van iemand eruit? Welke opleidingen heeft hij gedaan? Waar is hij goed in? Waar heeft hij ervaring mee? Wat vindt hij leuk om te doen? Hoe lang (geleden) heeft iemand gewerkt? En als er weinig arbeidsverleden is: verricht hij activiteiten buitenshuis? Dergelijke vragen komen aan de orde. De bedoeling is dat de jobcoach een goed beeld krijgt van de begeleidingsbehoefte en inzetbaarheid van de cliënt en het werktempo dat hij aankan. Dus: in welke mate kan hij zelfstandig werken, hoeveel uitleg en begeleiding zijn er nodig? Wat voor soort taken kan de betrokkene aan en waar kan hij naartoe groeien? Kan hij een gemiddeld arbeidstempo volgen, is er meer rust nodig, kan hij onder druk werken? De jobcoach zal ook ‘doorvragen’. Dus als iemand aangeeft dat hij bepaalde dingen heel goed kan, dan zal de coach vragen waar dat uit blijkt en of hij daar voorbeelden van kan geven.

Jobcoach stelt advies op Op basis van alle antwoorden stelt de jobcoach een advies op over wat de betrokkene aankan op het vlak van werk. Kan de cliënt toewerken naar betaald werk? Of naar betaald werk met ondersteuning (bijvoorbeeld een leerwerktraject)? Of is onbetaald werk vooralsnog het hoogst haalbare? Of is werk nog niet haalbaar, maar is een cliënt wel in staat om deel te nemen aan georganiseerde activiteiten (cursus, vereniging). Of om contacten te leggen buitenshuis? Of zijn op dat moment alleen bezigheden in huis mogelijk voor hem? Het advies, met doelstelling en acties, wordt naar de trajectregisseur en de gemeente gestuurd. De gemeente is namelijk feitelijk de instantie die opdracht geeft om iedereen die in de maatschappelijke opvang terecht komt, toe te leiden naar een passende werkplek.

­­ Jobcoach begeleidt cliënten naar werk en helpt bij sollicitaties Een Neos-cliënt die van Bureau Werk een advies krijgt voor betaald werk, al of niet met ondersteuning, krijgt ondersteuning van een jobcoach. De jobcoach helpt hem werk te vinden en te solliciteren. We vroegen jobcoach Sabrina van Berkel wat ze precies doet en wat er van de cliënt zelf wordt verwacht. Sabrina: “Het traject begint altijd met een kennismakingsgesprek. Daarin praat ik met de cliënt over zijn arbeids- en opleidingsverleden en wat hij graag wil doen. Ook vraag ik naar zijn ervaring met solliciteren. Bij veel mensen die ik begeleid, is die ervaring er niet of nauwelijks. Vaak is er ook nog geen werkstructuur. Daarom adviseer ik mensen soms om, in aanloop naar (on)betaald werk, alvast iets aan dagbesteding te doen, bij Het Bedrijf bijvoorbeeld. Dan gaat het niet zozeer om de aard van de werkzaamheden, maar meer om het opdoen van werkritme. Dat is al een goede voorbereidingsstap.” Het begint bij kunnen en willen Waar begin je ergens? “Bij wat iemand kan en graag wil. Dus vraag ik: wat vind je leuk, waar ben je goed in?” Dat is best een lastige vraag? “Voor veel mensen wel, ja. Daarom ga ik met cliënten aan de slag om kwaliteiten, competenties boven water te krijgen. Ik vraag hen ook voorbeelden vanuit eerdere werkervaringen te benoemen waar deze competenties uit blijken. Dikwijls laat ik iemand ook een beroepskeuzetest doen. En ik adviseer mensen om op internet rond te kijken welke vacatures hem aanspreken. Zo zie ik wat iemand prikkelt. Ik probeer dan een koppeling te maken met zijn wensen. Want als iemand iets doet wat hij leuk vindt, houdt hij het langer vol.” Zelf ervaren wat niet kan Maar niet alles wat iemand wil, kan ook? “Nee, helaas niet. Zo heb ik een cliënt die graag vrachtwagenchauffeur wilde worden. Maar hij had geen rijbewijs om met een oplegger te rijden. We hebben dat toen afgezet tegen wat er wordt gevraagd van chauffeurs. En toen zag hij dat zo’n baan zonder zo’n rijbewijs niet haalbaar is voor hem. Nu zijn we naar iets anders aan het kijken.” En als mensen niet goed weten wat ze willen? “Dan gaan we ons oriënteren op de arbeidsmarkt. Eventueel NEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013

kijken we naar de mogelijkheden om via een werkervaringsplaats bij een werkgever ervaring binnen een vakgebied op te doen.” Solliciteren is voor sommigen best lastig Stel dat iemand iets vindt wat hij wel leuk vindt? Hoe gaat het dan verder? “Dan is het solliciteren geblazen. Voor velen is dat best lastig. Ze hebben geen ervaring of vinden het moeilijk om zichzelf te verkopen. Daarom doe ik met cliënten ook sollicitatietrainingen. Ik help hen zich daarop voor te bereiden en vervolgens oefenen we. Ik ben dan zogenaamd de werkgever en stel vragen die in een echt sollicitatiegesprek ook te verwachten zijn. Dat geeft mensen houvast. Daarnaast kunnen cliënten ook bij Werk.Kom bezig zijn met solliciteren.” (zie kadertje) Actieve houding wordt verwacht Jij doet de begeleiding. Wat wordt er van de cliënt zelf verwacht? “Motivatie en een actieve houding. De cliënt is uiteindelijk zelf

Werk.Kom: hulp bij sollicitatie Bij werk zoeken en solliciteren is een computer tegenwoordig onmisbaar. Heeft iemand die niet, dan kan hij dat doen bij Werk.Kom (Hoogstraat 210, bij Bureau Werk). Na een afspraak via zijn jobcoach kan hij daar dan 1 à 1,5 uur gebruik maken van telefoon en computer om te zoeken, solliciteren en sollicitaties na te bellen. Een van de jobcoaches is aanwezig om vragen te beantwoorden. Daarnaast zijn er ook allerlei voorbeeldsollicitatiebrieven, actuele vacatures en handige sollicitatietips voorhanden.

verantwoordelijk voor zijn traject en zijn leven. Hij is dus degene die naar werk zoekt, zich voorbereidt op sollicitaties, oefent en sollicitatiebrieven of e-mailtjes schrijft.” En als iemand niet zo gemotiveerd is? “Dan zit ik er wat korter op. Als jobcoaches draaien we niemand de duimschroeven aan, maar het is niet de bedoeling dat mensen achterover leunen. Uitgangspunt is dat iedereen naar vermogen werkt. Dat zijn ook de voorwaarden die verbonden zijn aan een uitkering en opvang.” Nog zes maanden nazorg Stopt de begeleiding van een jobcoach als iemand werk vindt? “Nee, de cliënt kan dan nog zes maanden een beroep op ons doen. We helpen iemand dus niet alleen om werk te vinden, maar ook om werk te behouden. Die ‘nazorg’ kan van alles zijn, een regelmatig belletje, af en toe een gesprek. Ik kan ook een keer op het werk langskomen als de cliënt dat wil. Of aanwezig zijn bij een gesprek met de werkgever. Het kan ook voorkomen dat iemand een terugval krijgt en zijn werk daardoor op de tocht komt te staan. Dan kijken we hoe hij in beeld kan blijven en weer kan starten.” Werk is investering in je toekomst Nog een laatste vraag. Je hoort cliënten wel eens mopperen dat ze meer moeten afdragen voor de opvang bij Neos als ze gaan werken. “Ja, dat klopt. Maar ik zeg altijd tegen hen: zie werk als een investering in je toekomst. Dat is het ook. Daardoor kun je op eigen benen gaan staan. Als je later zelfstandig woont, heb je ook afdrachten en lasten, net als ieder ander, maar dan ben je intussen wel een stuk verder!” 13

Nieuwe academie helpt cliënten als ervaringswerkers (betaald) aan de slag te gaan Enkele citaten van Roland van den Nieuwenhuijzen, ervaringswerker van het eerste uur. Hij is herstelondersteuningscoach bij GGzE. “Als ervaringswerkers zetten we kwetsbaarheid in een ander daglicht. We laten zien dat juist door het hebben ervaren van een levensontwrichtende situatie, waarde ontstaat. De waarde zit het doorgeven en uitwisselen van ervaringen met herstel en empowerment (grip krijgen).” “In de academie leren mensen de kennis die in henzelf besloten ligt, te benoemen en vaardig en bekwaam te worden, zodat ze met deze kennis anderen kunnen ondersteunen. Je eigen herstelverhaal geeft je instrumenten voor je werk als ervaringswerker. Die ervaringen vormen je gereedschapskist.” Op 19 april is het startsein gegeven voor de oprichting van de Academie voor Herstel en Ervaringsdeskundigheid Zuid-Nederland. Deze academie heet Markieza, genoemd naar een passiebloem. De academie gaat opleidingen en arbeidsleertrajecten bieden waarmee cliënten zich kunnen ontwikkelen tot ervaringsdeskundigen. Dat biedt kansen voor cliënten om als ervaringswerkers in betaalde banen aan de slag te gaan! Bijvoorbeeld bij welzijns- en zorginstellingen of bij de gemeente. De betrokkenen bij de academie streven naar 500 arbeidsplaatsen voor ervaringsdeskundigen in 2020. In de academie werken cliëntenorganisaties, zorginstellingen, onderwijs en UWV (gemeente) samen. Ook Neos doet mee. Deze partners vinden dat er alle reden is om cliënten op te leiden tot ervaringswerkers. Ervaringswerkers hebben iets waardevols toe te voegen aan de zorg. Ze weten wat herstellen is, hoe het voelt, wat werkt en tegenwerkt, hoeveel kracht het kost en hoe lastig het soms is om vol te houden. Ze leren mensen dat ze zelf iets 12

kunnen, dat ze de regie moeten pakken. Dat het mogelijk is om opnieuw zin te geven aan hun leven. Dat biedt herkenning en geeft vertrouwen en hoop. Professionals kunnen dit ook aangeven, maar ervaringsdeskundigen kunnen het zelf laten zien en meebeleven. Start in 2014 De academie bestaat momenteel op papier. Het is de bedoeling dat hij per 2014 echt van start gaat. Alle losse initiatieven en activiteiten rond ervaringsdeskundigheid worden erin ondergebracht. Instellingen staan garant voor opleidingsplekken en werk. Onderwijsinstellingen brengen hun kennis van opleiden en trainen in. Uitkerende instanties leveren een bijdrage in het kader van re-integratie. Als je een opleiding wilt volgen Cliënten die een opleiding willen volgen aan de academie moeten voldoende gevorderd zijn in hun eigen herstelproces om erover te kunnen praten. In de academie leren ze hoe ze hun herstelervaringen kunnen benutten voor anderen.

De grootste beloning is het persoonlijke herstel van iedereen die hiermee bezig is. Je ziet mensen groeien en cliënt-af raken.” “Via de academie willen we ook zien te bereiken dat ervaringswerk als normaal wordt gezien. Dan gaan burgers ook anders denken over herstel en kwetsbaarheid. We willen naar een samenleving waar oog is voor eigen verhalen, kwetsbaarheid en kracht.”

Cursus ook iets voor jou?

TALENT

Iedereen welkom bij ‘Herstellen doe je Zelf’ Thema’s die aan bod komen zijn: bewustwording van je herstel, wat wil je met je leven, welke waarden vind je belangrijk, verschillende manieren om keuzes te maken, welke doelen stel je en wat moet je daarvoor doen, welke rollen heb je (gehad) in de samenleving, welke wil je vervullen en wat betekenen ze voor je, hoe kunnen anderen je steunen in moeilijke tijden en van wie wil je steun?

“Door de cursus te volgen, overstijg je je cliënt-zijn. Je durft verder te kijken. Je durft weer te dromen.”

“In de cursus praat je van mens tot mens en niet van cliënt tot hulpverlener.”

CURSUS HERSTELLEN DOE JE ZELF

EIGEN REGIE

HERSTELLEN DOE JE ZELF

CiTaTEN VaN DEELNEmERS “In de cursus gaat het over je leven, niet over je hulpverleningsperiode.” Ervaringsdeskundige Toon Janssen

PRakTiSCHE iNFORmaTiE • De cursus duurt 12 weken: 12 bijeenkomsten van 2,5 uur. • Aantal deelnemers per cursus: 5 tot 8. • Je krijgt een werkboek met uitleg over alle thema’s. Daar staan ook oefeningen in waar je zelf mee aan de slag kunt. • De cursus wordt gegeven in Eindhoven. • Er zijn geen kosten aan de cursus verbonden. Opgeven bij: • Ton Feijen, 06 20 96 98 95, [email protected]

“Iedereen heeft andere dingen die hem of haar helpen. Door die uit te wisselen help je elkaar.” “Je krijgt je herstel helder en je krijgt handvatten om verdere stappen te kunnen zetten.” “In de cursus ben je met gelijkgestemden onder elkaar; je hebt aan een half woord genoeg.” “Je wordt je meer bewust van wie je bent en wat je echt zelf wilt.” “Het is een fijne cursus die je daadwerkelijk ondersteunt bij je herstel.”

NEOS CENTRAAL BUREAU Postbus 922 5600 AX Eindhoven

Ervaringsdeskundige Anneke Sweep

Hoogstraat 224 5615 PX Eindhoven (040) 250 15 80 [email protected] www.st-neos.nl

Begeleiding door ervaringsdeskundigen De cursus wordt begeleid door ervaringsdeskundigen. Dat zijn (voormalig) cliënten die zelf ervaring hebben met het overwinnen van problemen en het doorlopen van een hersteltraject. Deze ervaringen hebben ze omgezet in deskundigheid waarmee ze anderen ondersteunen. Ze kunnen zich inleven in hoe cliënten zich voelen, waar ze tegenaanlopen, wat hoop en houvast geeft en hoe je weer nieuwe zin in het leven kunt vinden. Het uitwisselen van ervaringen vormt een rode draad in de cursus.

G

HERSTEL

KRACHT

In april is de cursus ‘Herstellen doe je Zelf’ van start gegaan. In deze cursus bespreken cliënten thema’s met elkaar die van belang zijn in hun herstelproces.

ONDERSTEUNIN

ACTIEF Aanmelden De deelnemers zijn enthousiast over de cursus. Iedere cliënt van Neos kan meedoen. De cursus bestaat uit 13 wekelijkse bijeenkomsten van 2,5 uur. Er zijn geen kosten aan verbonden. Nadere informatie bij je begeleider of bij Ton Feijen, [email protected] of 06 20 96 98 85.

“Cursus geeft aanknopingspunten voor doorstart in herstel”

Toon Janssen is een van de vijf ervaringsdeskundig begeleiders van ‘Herstellen doe je Zelf’. Hieronder geeft hij aan hoe hij de cursus die nu loopt, ervaart. “In de cursus krijgt iedereen de tijd om zijn verhaal te vertellen. Er wordt goed naar elkaar geluisterd. De deelnemers vinden veel herkenning: ze begrijpen waar anderen het over hebben. Dat is heel waardevol.” “De band die ontstaat tussen de deelnemers is een soort vertrouwensband. Als begeleider van de cursus ben ik ook één met de anderen. Er is geen afstand. Het enige wat ik doe is in de gaten houden dat iedereen

NEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013

aan het woord komt. Maar verder zijn er geen regels. Is er behoefte aan pauze, dan stoppen we even. Kan iemand zich niet concentreren, dan gaat hij even een sigaretje roken of zo. Iemand die laat komt, wordt even bijgepraat. En er is ook alle ruimte voor emotie. Natuurlijk. Ik vind het heel mooi hoe deelnemers met elkaar omgaan. Die warme hand die er is als iemand het te kwaad krijgt. De deelnemers zijn er voor elkaar. Het is heel gelijkwaardig.” “Het geeft je iets mee als je het verhaal van een ander hoort. Het gevoel dat je niet de enige bent die het moeilijk heeft. Anderen maken ook erge dingen mee. En dan kun je

elkaar waardevolle tips geven: probeer dit is, stop daar eens mee. We vragen juist ook naar positieve dingen: wat denk je dat je zelf kunt? Het is vooral motiveren en stimuleren. Veel deelnemers hebben best een goede start gemaakt met hun herstel, maar ze weten niet goed hoe verder. De cursus geeft hen aanknopingspunten om een doorstart te maken. Ze krijgen de gelegenheid om kleine stappen vooruit te zetten doordat ze gaan inzien dat ze zaken op een andere manier kunnen aanpakken. Ik merk ook dat mensen de vruchten ervan plukken; ze hebben een goed gevoel bij de cursus. Het is echt heel waardevol.”­­

15

Groepstraining ‘Wonen kun Vorig jaar hebben 15 cliënten van het Labrehuis de groepstraining ‘Wonen kun je leren’ gevolgd. Deze training bereidt mensen voor op zelfstandig wonen. De 15 deelnemers zijn doorgestroomd naar Begeleid Wonen. De bedoeling is dat ook andere cliënten deze training kunnen gaan volgen. Daar moet het een en ander voor geregeld worden en dat gebeurt de komende maanden. Het streven is dat de training eind dit jaar beschikbaar komt.

Willie Drost: “Training is praktisch en gezellig” Willie Drost: “Ik ben eigenlijk te kort in het Labrehuis geweest om het wonen echt te verleren. Maar ik heb zeker dingen geleerd. Bijvoorbeeld dat je met baking soda vieze luchtjes kunt verjagen. En vooral dat je je post moet sorteren in een map om overzicht te houden. Ik was iemand van de schoenendoos, je kent dat wel. Maar daar zitten nu m’n schoenen weer in, hahaha.” Zelf doen Hoe is het om in een groep te trainen? “Hartstikke gezellig! Vooral bij communiceren, contacten leggen, hebben we veel gelachen. Er zaten mensen in de groep die weinig contact hadden, terwijl ik juist iemand ben die anderen de oren van hun kop lult!” Heb je hen daardoor kunnen helpen? “Ik denk het wel, ja. Ze zeiden op een gegeven moment: ‘goh, als communiceren

16

zó makkelijk is, waarom zou ík het dan niet kunnen en durven?’ Communiceren is ook gewoon een kwestie van doen. Als je niks probeert, gebeurt er ook niks. Je moet het uiteindelijk zelf doen.” Van elkaar leren Dus in een groep leer je van elkaar? “Ja, hoor. Ik heb anderen ook kunnen vertellen wat je wel en niet moet combineren bij het eten. Ik kook namelijk graag. En van een Indische jongen heb ik op mijn beurt een lekker Indisch recept gekregen. Dat hebben we trouwens ook als tip tegen de begeleiding gezegd: geef concrete kooktips, wissel kookrecepten uit. En besteed bijvoorbeeld ook aandacht aan het maken van een budgetplan. We leren allemaal van elkaar. Het is echt wel een handige training. Ook in praktische zin. In

het Labrehuis hoef je nooit te koken en de kamers zijn zó klein, dat je het haast geen poetsen meer kunt noemen wat je moet doen. Dat raken mensen dan kwijt.” Actieve bijdrage En hoe gaat het nu verder met jou? “Mooi appartementje en bijna klaar met Begeleid Wonen. Ik blijf nog wel bij Het Atelier werken en ik volg kunstzinnige workshops van De Kunsterij. Misschien ga ik daar een keer een workshop geven. Graffiti, dat is mijn ding.” En wat dacht je van een actieve, ervaringsdeskundige bijdrage aan ‘Wonen kun je leren’? “Ja, het lijkt me best leuk om anderen te helpen gemakkelijker contact te leggen. Maar ik ben er nog niet voor gevraagd. Misschien als ze dit lezen, hahaha!”

n je leren’ voor heel Neos De onderdelen zijn: koken en huishouden voeren, financiën en administratie, contacten leggen/onderhouden en er gebruik van maken, leren omgaan met de computer. De begeleiding bij laatstgenoemde module lag de eerste keer in handen van cliënten. We vroegen twee deelnemers aan de eerste training wat ze ervan hebben opgestoken.

Ed de Jong: “Misschien ook ‘werk’ in training stoppen”

Ed de Jong verbleef ruim 20 maanden in het Labrehuis. “Voor mij was ‘sociale netwerken’ de belangrijkste reden om mee te doen. Ik vond het nodig m’n contacten uit te breiden. Als ik weinig energie heb, verwaarloos ik mijn sociale contacten. Ik moet ook zeggen dat ik er best tegenop zag om alleen te gaan wonen. Voor mij was het Labrehuis een prima omgeving. Ik had aanspraak en tegelijkertijd ook privacy op m’n kamer.” Heeft de training je handvatten gegeven? “Moeilijk te zeggen. Het was vooral de training zelf die me op dat moment contacten bezorgde. We hebben goede discussies gehad, over heel persoonlijke dingen. Je probeert samen iets te leren. Maar op het moment dat je in een moeilijke periode zit, sta je niet zo open voor contacten. Je valt stil en doet soms maanden niets meer. In die fasen heb ik vooral iemand naast me nodig die me stimuleert iets te doen.” En digitale contacten, helpt dat? “O ja, Facebook hebben we ook geNEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013

leerd op de training. Het was leuk om met de deelnemers te facebooken. Maar als ik op dat platform m’n mening geef over allerlei maatschappelijke dingen, krijg ik nooit reacties. Tja, dan kun je het geen contact meer noemen, wel?” Verbetertips En heb je nog iets aan Financiën gehad? “Ja, dat vond ik heel goed. Ik dacht dat ik op dat vlak alles beheerste, maar er waren toch dingen waar ik niet aan had gedacht. Bijvoorbeeld dat je je papieren goed moet ordenen.” Over de andere twee onderdelen, koken en computer, was Ed minder te spreken. Hij heeft verbetertips. “Het goede was dat we enthousiast werden gemaakt om zelf te koken. Maar de deelnemers hadden meer zelf moeten doen. En het was handig geweest als we ingrediëntenlijstjes en recepten hadden meegekregen. Ik weet nu niet meer hoe ik de gerechten moet maken die we op de training hebben gemaakt.” En de computerles? “Die vond ik moeilijk te volgen. Ik

neem aan dat ze dingen gaan verbeteren in de cursus. Dan moeten ze in die module meer op het niveau van de deelnemers gaan praten. Dan is het beter te volgen.” ‘Werk’ ook in training stoppen Heb je nog iets gemist in de training? “Misschien is het goed om ook werkgerelateerde aspecten in zo’n training te stoppen. Hoe ga je om met solliciteren en met de sociale dienst? Hoe houd je een baan, hoe zorg je dat die in balans is met wat je aankunt? En hoe verwerk je verlies van een baan? Daar zitten mensen mee.” En hoe gaat het nu verder met je? “In december heb ik m’n baan bij TNT verloren. Daar ben ik nog niet helemaal overheen, maar het gaat redelijk. Ik werk nu bij Het Bedrijf en ik voel dat dat me goed doet. Qua dagdelen ben ik dat aan het uitbouwen. Ik word ook gescreend bij Bureau Werk. En met Silvia Bloem, mijn begeleidster, kijk ik of een maatje iets voor me is. Daarover lopen contacten met Humanitas.” 17

“‘Werkstek’ geeft mij structuur” “Zonder de hulp van de GGzE, Novadic en ‘De Werkstek’ was ik er niet meer geweest. Dan had ik mij kapot gezopen en lag ik hier ergens onder de zoden. Door ‘Werkstek’ heb ik structuur in mijn leven gekregen. Het liefst wil ik straks bij Ergon bij de hoveniers gaan werken”, zegt Jaap. Hij is een van de deelnemers van ‘Werkstek’ die werkzaam zijn bij de Philipsvisvijvers. Gemiddeld werken daar zo’n vijf man en zij zorgen voor het groenonderhoud. Alle deelnemers hebben een alcoholverslaving. Door de dagbesteding krijgen ze structuur in hun leven. Buiten hagelt het en de eerste winterse periode hebben we net achter de rug. Binnen maken de deelnemers vogelkastjes. Er wordt veel gerookt en op tafel staan blikjes bier. Jaap ziet mijn verbazing: “Elke dag mogen we hier maximaal vijf blikjes van een halve liter drinken. Dat klinkt wellicht veel, maar het is stukken minder dan ik ooit deed. Toen ik geen werk, structuur had, kocht ik al om acht uur mijn eerste biertje en dat de hele dag door. Hier moeten we werken en hebben we afleiding. Ik woon op De Grote Beek en daar mag ik niet 18

drinken. Ik hoop bij het hoveniersbedrijf van Ergon aan de slag te kunnen. Daar zijn we nu mee bezig en daar mag je tijdens het werk helemaal niet drinken. Ik hoop dat dat gaat lukken”, zegt Jaap. Ze kunnen meer dan ze denken Hij praat erg openhartig en eerlijk. Hij houdt van werken en iedereen beaamt ook dat hij een harde werker is. Aan de andere kant is er de drank. Hiervan zegt hij: ‘Eens een alcoholist altijd een alcoholist’. Anderen vallen hem bij. Zij kennen de periodes van leven zonder alcohol, maar dan toch weer de verleiding. Een verleiding die er bij de Philips- visvijvers minder is. Tessa Crotjee, medewerker van Werkstek: “De deelnemers zijn zich hier bewust van hun verslaving. Vrijwillig doen ze hier mee aan de dagbesteding. Ze moeten zich ook houden aan een aantal regels. Voordat ze gaan werken leggen ze een blaastest af. Wie boven de 1 promille zit moet naar huis. Ze werken vijf dagen van acht uur tot ongeveer half twee. Voor de meesten is het verzamelpunt het station in Eindhoven. Een vrijwilligersbus brengt hen hierheen. Hier brengen wij hen weer structuur, sociale vaardigheden, verantwoordelijkheid m.b.t werk

bij. Velen komen dan tot het inzicht dat ze meer kunnen dan ze denken. Ik erger me heel erg aan mensen die alcoholverslaafden veroordelen. Onze deelnemers dragen op hun manier een steentje bij aan de maatschappij. Daar zijn wij trots op en de mensen van de Philips visvijver.” Bewust van onze verslaving Dat laatste kan ik beamen. Regelmatig werp ik er een hengel uit en zie dan de medewerkers van ‘Werkstek’ werken. Zorgvuldig onderhouden ze het terrein. Zonder iemand tot last te zijn. Jaap: “Ik ben hier voor mijn structuur en hoop straks door te stromen naar regulier werk. Met de vissers maken we af en toe een praatje en van hen krijgen we waardering.” Als ik mijn spullen inpak komt een van de deelnemers naar me toe. “Het werken heeft ook nog een ander voordeel. Je hoeft niet te denken aan drank en je geeft er ook geen geld aan uit. Wij zijn ons bewust van onze verslaving en doen er samen met Neos iets aan.” Jaap is een gefingeerde naam. De geinterviewde wil anoniem blijven.

Het Atelier als opstap naar betaald werk In Het Bedrijf van Neos is ook Het Atelier gevestigd. Daar maken cliënten van o. a. Neos van vilt producten. Hierbij moet gedacht worden aan slofjes, hoedjes, sjawls, knuffels etc. Ze doen er ook aan houtbewerking. Voor de meeste cliënten is Het Atelier de opstap naar betaald werk. Erika de Vroome van Neos: “Voor alle duidelijkheid, we praten hier nog altijd over dagbesteding. We maken ook productie. Er zijn immers opdrachten die af moeten en ook volgens de wensen van de klant. Binnen Het Atelier kijken we naar de krachten, talenten en behoeften van deelnemers. Sommigen zullen altijd op Het Atelier aangewezen zijn. Voor hen is dit het hoogst haalbare, maar het gros kan doorstromen naar Ergon en

regulier werk. Een groot aantal heeft die stap inmiddels met succes gezet. Onze deelnemers hebben bijna allemaal een bijstandsuitkering en het is er de sociale dienst veel aan gelegen om hen door te laten stromen naar betaald werk. Daar zijn ook afspraken over. Wie kan, leiden we toe naar betaald werk.” Paricipatieladder Binnen Het Atelier werken gemiddeld twaalf deelnemers. Hun dag begint om 8.15 uur en dan werken ze door tot 11.45 uur. Vervolgens hebben ze drie kwartier pauze en dan werken ze tot 16.00 uur. Opvallend is dat deze groep gemengd: je treft er zowel mannen als vrouwen aan. Aan de hand van een hulpvraag wordt een programma voor elke deelnemer sa-

mengesteld. Hierbij wordt uitgegaan van Krachtgericht werken. Er wordt gekeken naar de mogelijkheden van cliënten en die worden vertaald naar de zogenoemde participatieladder. Deze kent zes niveaus: 1-2, dagbesteding, 3-4 opbouw werk, 5 richting Ergon. Hierbij moet gedacht worden aan het hoveniersbedrijf , productiewerk en detachering via Ergon. 6 staat voor regulier werk bij een werkgever. “Leven weer zin” In Het Atelier werken de deelnemers gestaag door. De meesten hebben een jobcoach en ook een functieprofiel. Ze weten precies wat van hen verwacht wordt. Gerard Borel is een van de deelnemers: “Vroeger heb ik veel gewerkt via uitzendbureaus. Vervolgens heb ik lang niet gewerkt en nu werk ik weer een jaar hier. Dat bevalt goed. Door hier te werken heeft mijn leven weer structuur en zin gekregen. Ik vind het prettig om creatief bezig te zijn. Bovendien is dit een leuk clubje mensen. Ik zit hier echt op mijn plek.” Na een kort praatje gaat Gerard geconcentreerd verder met zijn werk. Toekomst Het Atelier maakt producten die verkocht worden aan bedrijven en particulieren. Ook werkt het voor bedrijven. Erika: “We maken fantastisch mooie dingen en ik zou willen dat we meer konden verkopen. Vroeger hadden we een pand in de Hoogstraat. Vóór was de winkel en achter het atelier. Het was laagdrempelig en de mensen wisten ons te vinden. Dat is nu niet meer het geval. Wij moeten meer de boer op met onze producten. Straks komt er waarschijnlijk een webshop en daar ben ik wel blij mee. Dan kunnen de mensen zien wat wij maken en dat is veel. Daar ben ik, maar vooral zíj trots op. Wij stimuleren hen heel erg. Soms komen ze met eigen ideeën en voeren die ook uit. Laatst hebben twee deelnemers een dam- en schaakspel met de hand gemaakt. Over talenten gesproken.”

Deze sjaals worden verkocht in de Wereldwinkel. NEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013

Als we ‘Het Atelier” verlaten zien we in de gang een uitstalling staan van de producten die gemaakt worden. Een knap staaltje handwerk dat met liefde is gemaakt. 19

Bakken in plaats van pleiten Op 29 mei stonden er negen vrouwelijke advocaten aan het aanrecht bij het Blijf van mijn Lijfhuis. Het waren advocates van Das die via Stichting Present in contact waren gekomen met Neos. Ze wilden graag belangeloos iets doen voor kinderen. Nou, graag natuurlijk! En zo togen ze op een geurige woensdag met tassen vol bakspullen, deegwaren en versiersels naar Blijf om cupcakes te bakken. Dat viel in goede aarde. De advocates waren onder de indruk van wat er bij Blijf wordt gedaan. Ze vonden het ook leuk om eens wat anders te doen dan te pleiten. De kinderen en moeders waren op hun beurt onder de indruk van de bakresultaten. Bij elke cupcake luidde hun pleidooi: graag nóg eentje. Geen punt: cupcakes te over! Ze werden vrijwel alle verorberd. Overtuigend bewijs van hun kwaliteit, zouden we zeggen!

Echte beestenboel bij Blijf Op 5 juni was het beestenboel bij Blijf. Vrijwilligers van De Boei kwamen de kinderen bezoeken met baby-geitjes, konijnen, cavia’s, junior-kippen en een ratje. Diertjes om te aaien of lekker op schoot te nemen. En dat was ook de bedoeling. Het gaf de kinderen de kans wat genegenheid uit te wisselen en om te gaan met dierengedrag. Het jongste meisje weet nu bijvoorbeeld ook dat je een cavia niet aan het linkeroor door het gaas van een hek kunt trekken. Sommige kinderen kregen een ‘o ja-gevoel’. “Mijn konijn zit al heel lang bij m’n tante. Ik ben vergeten hoe het heet,” schetste een jongetje zijn gemis. Maar als hij 17 is gaat hij twee konijnen voor mamma kopen. Zijn broertje zoekt het later vooral in de wandelende takken. Intussen constateerden de Blijf-medewerksters dat de kinderen opvallend rustig waren. “Ze zijn ergens verantwoordelijk voor, dat merk je. Daar hoort geen wild gedrag bij.” En, o ja, d’r is natuurlijk altijd iemand die het minder ziet zitten in geitjes. Zijn ze niet lief dan? “Nee, geef mij maar een tijger,” klonk het stoer. Nou, laat kinderwerkster Marjolein nu net op zoek zijn naar een ideetje voor volgend jaar……! 20

Beelden van het pand van de stichting Ervaring die Staat aan de Willem Rosestraat 7. Foto linksonder, achter aan de tafel Els Keet.

‘Ervaring die Staat’: inloop, werk en activiteiten In mei heeft de Eindhovense wethouder Lenie Scholten het pand geopend van de kersverse stichting ‘Ervaring die Staat’, aan de Willem Rosestraat 7 ­­­in Woensel. De stichting is voortgekomen uit de Klankbordgroep Dak- en Thuislozen (KDET). De stichting zorgt voor opvang en ondersteuning van dak- en thuislozen overdag. Daarnaast biedt men deze mensen de kans om werk te doen dat hen ligt. Ook zijn er activiteiten te verrichten in de inloop. Els Keet, samen met Hans van Bree oprichter en eigenaar van de stichting: “Onze avondinloop is er voor iedereen die een open en gastvrije plek zoekt. Bijvoorbeeld als je na een periode van dakloosheid zelfstandig gaat wonen en toch niet alleen wilt zijn. We bieden je een soort thuis, een veilige haven waar je even op adem kunt komen. We weten uit eigen ervaring dat wanneer je net van de straat af bent of uit een zorgsetting komt en het weer alleen en zelf moet doen, de avonduren funest kunnen zijn. De muren

NEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013

kunnen op je af komen en de eenzaamheid is vaak groot. Hierdoor haal je bijvoorbeeld oude bekenden van de straat binnen of gaat hen opzoeken in het park om die leegte op te vullen. Daardoor kun je terugvallen in oud gedrag, verlies je alles weer en kun je niet uit het circuit stappen.” Avondinloop: allerlei mogelijkheden “Als je lang op straat hebt gezworven en alles weer zelf moet doen, is dat een heel grote stap. Veel mensen worden daar niet altijd voldoende op voorbereid door werkers en/of begeleiders. Ze snappen niet wat het betekent om ineens weer te moeten meedraaien in de burgermaatschappij. Daarom bieden wij de avondinloop. Als je wilt, kun je de avondinloop combineren met het kookatelier, waar we samen een maaltijd bereiden en eten. Na de gezamenlijke avondmaaltijd kun je meedoen met verschillende activiteiten. In de huiskamer staan bijvoorbeeld een biljarttafel, een voetbalspel en er zijn gezelschapspelen. We hebben een tv om

samen voetbal of een film te kijken en er is een boekenkast met boeken die je mag lenen. Je kunt ook naar een sportschool of een biljartclub gaan, met lotgenoten of met een ervaringsdeskundige. Tijdens de avondinloop kun je gelijkgestemden ontmoeten en ervaringen delen. Misschien vind je wel een maatje om mee op te trekken. De avondinloop is vrijblijvend” Ervaringsdeskundige Hans vertelt “Het is voor de meeste van onze mensen moeilijk om rust te vinden wanneer ze na hun dakloze periode op een kamer komen te zitten. Ik kwam bijvoorbeeld op een dag bij de N.O. Barrierweg voor mijn wekelijkse bezoek en ik trof G aan. Ik zeg: “G, wat doe jij nu weer hier?” Ik had hem met een andere straatambassadeur een aantal weken daarvóór helpen verhuizen naar een kamertje waar hij vanuit de nachtopvang vol goede moed heen was gegaan. Hij vertelde dat hij vanwege de eenzaamheid op zijn kamertje de huur had opgezegd. Deze man koos er bewust voor om terug naar de N.O. te gaan, terwijl hij gewoon een baan heeft – waar hij nu overigens nog werkt – en geen enkele verslaving heeft. In de avonduren trok hij het niet alleen.” Meer informatie Els Keet
- T: 06 348 369 87 E: [email protected]

21

Busje komt zo… In april, mei en juni zijn de sportactiviteiten binnen Neos uitgebreid met drie verschillende sporten: tafeltennis, kickboksen en voetbal bij vv Gestel. De bedoeling daarvan was om te inventariseren waar sportinteresses en enthousiasme liggen bij deelnemers. Dit betekende elke woensdagmiddag met de rode bus op weg naar weer een nieuwe intensieve sporttraining. Even lekker eruit, verstand op nul en bewegen maar! We zijn in april begonnen met tafeltennis bij KC Eindhoven. Daar zijn enkele fanatiekelingen gestart. ‘Oefening baart kunst’ zullen we maar zeggen bij tafeltennis. En dat heb ik gemerkt. Wellicht was er zo veel talent aanwezig omdat verschillende locaties van Neos een tafeltennistafel hebben staan, waarop veel gespeeld wordt. In mei zijn we vier weken achtereen gaan trainen bij Ali Gunyar die ons flink liet zweten tijdens zijn kickbokstrainingen. Dat was erg intensief, zowel qua conditie als spierkracht. En natuurlijk werken een fijne sfeer, doorzettingsvermogen en humor hier heel goed aan mee. We hebben wat technieken mogen leren van de wereldkampioen op dit gebied en dat was een topervaring! Voor we het wisten was het alweer juni en zijn we begonnen met voetbal bij vv Gestel. Een mooie club met vernieuwende aanpak en ideeën. Met een enthousiast groepje deelnemers zijn we een laagdrempelige manier van voetballen aangegaan waarin plezier en respect voor elkaar belangrijk zijn. Hier kwamen talenten naar boven waar zeker nog meer mee te bereiken is. En misschien heeft de club hier zelfs een nieuw lid aan overgehouden! De afgelopen drie maanden heb ik getraind met enthousiaste deelnemers die doorzettingsvermogen en plezier in sporten toonden. Geweldig om te zien en te ervaren! De uitkomst van de ‘Sportimpuls’-subsidieaanvraag zal uiteindelijk uitwijzen of deze sporten in de toekomst langere tijd tot het wekelijkse sportaanbod gaan behoren. Nog even afwachten dus… 22

Het zou mooi zijn als we in de toekomst dan nog meer deelnemers kunnen meekrijgen en ze het resultaat zelf ervaren. Wij gaan in elk geval getraind en fit de zomer in, dat wil toch iedereen!

Wil je mee sporten? Wil je zelf ook graag mee sporten? Stap gerust naar één van de sportcoördinatoren voor meer informatie. Erika Werk en Activering Lianne Instroomhuis Jala Odulpha Joyce Begeleid Wonen Nicole K. Labrehuis Marga Sociaal Pension Roberto Blijf van m’n lijf Nicole L. Ritahuis

NIEUWE SPORTEN NU 4 X PROBER EN

Doe mee aa n de nieuwe sportactiviteiten . Deelname is gratis. Meld je aan bij je begele id er of sportcoörd inator voor één of meer sporte n. Schrijf je in voor 4 x proberen .

TAFELTENNIS

Meer inform atie, ook ov er vervoer, bij je begeleid er!

KICKBOKSEN

Tafeltennis sen TafelTennisC voor iedereen bij entrum Eind hoven. WANNEER: Woensdage n 10 april, 17 ap en 1 mei va n 13.30 tot 15 ril, 24 april .30 uur. WAAR: TafelTennisC entrum Eind Turnhoutla hoven an achterzijde: 3 Eindhoven (ingang aa Grobbendon n de kstraat).

In de ring bij All-fit gym. WANNEER: Woensdagen 8 mei, 15 mei , 22 mei en 29 mei van 13.30 tot 15.30 uur. WAAR: Team Gunyar / All-fit gym Turnhoutlaan 15b 5628 RJ Eindhoven

VOETBAL VV G

Veldvoetba

l bij vv Gest el.

ESTEL

WANNEER: Woensdage n5 van 13.30 to juni, 12 juni, 19 juni en t 15.30 uur. 26 juni WAAR: Sportpark Do m Locatellistra meldal Zuid at 5654 JB Eind 3 hoven

SPORTEN BEVORD ER CONDITIE, CONCEN T TRATIE, REACTIEV ER

MOGEN EN CONTA

CTEN MET ANDER

EN!

Adrienne van Wijngaarden: “Straks weer op eigen benen” “Ik woon nu in een DOOR!-huis en krijg daar begeleiding. Straks komt die te vervallen en kom ik weer op eigen benen te staan. Ik blijf er wel wonen. Ook blijf ik werken bij Het Bedrijf van Neos. Daar heb ik een mooie baan. Op dit moment kan ik echt niet zonder Neos”, zegt een openhartige Adrienne van Wijngaarden. In het dagelijkse leven is zij werkzaam als assistent- werkbegeleider bij de Genneperparken. Daar werkt zij al zes jaar als prikster. Zij ruimt het zwerfaval op dat anderen achterlaten. Dit doet zij met veel verantwoordelijkheidsgevoel en betrokkenheid. Het leverde haar zelfs een nominatie op voor een landelijke prijs: “Uitblinker van het jaar 2012”. Als enige vrouw haalde ze de toptien en kreeg ze extra waardering voor haar werk. “Een geweldige ervaring. Ik kan ook niet zonder mijn werk bij de Genneperparken. Ik geniet van de natuur, wandelen, een praatje maken en het opruimen van zwerfafval. Door dat laatste lever ik ook nog een bijdrage aan het milieu. Gelukkig zit ik weer lekker in mijn vel. Af en toe heb ik nog een behoorlijke dip. Gelukkig is er dan Neos. Zij vangen mij goed op”, vertelt Adrienne. Zo’n zes jaar geleden kwam zij op straat te staan. Bij het Ritahuis vond zij onderdak. Ze wilde graag werken en zag bij het Ritahuis de vacature van prikster hangen. Ze ging naar het

Banencentrum van Neos en kreeg de baan. Deze is haar, als natuurliefhebster, op het lijf geschreven. Inmiddels kent ze elke plek op de Genneperparken. Ze is daar graag gezien. Ze maakt regelmatig een praatje met de bewoners en eigenaars van het park. Dat doet ze ook met de bezoekers. “Hier ben ik gelukkig. Ik geniet van het leven buiten en ook van het leven met mijn zoon Joris van twaalf jaar. Ik ben ontzettend trots op hem. Samen lopen we regelmatig door de Genneperparken. Door Neos heb ik weer een stuk geluk gevonden”, besluit Adrienne.

‘Vrijwillig extraatje’: high tea, djembjé en bingomiddag

Het Oranjefonds organiseerde op 15 en 16 maart jl. zoals elk jaar het grootschalige NL.DOET-evenement. NL.DOET is het grootste vrijwilligersevenement in Nederland. Stichting Present heeft zich op deze dag alweer voor het 3e jaar ingezet voor Neos. Men organiseerde voor de cliënten van Verpleegzorg een high tea en een djembjéworkshop die werd gegeven door Yolanda van Loon. Yolanda vond het een bijzondere middag. Aanvankelijk roffelden de handen wat aarzelend op de trommels, maar gaandeweg verdween die terughoudendheid en werd het een heel muzikaal en leuk spektakel. Ook de cliënten van het Sociaal Pension werden niet vergeten. Present organiseerde voor hen onder meer een bingomiddag. Uiteraard hoort hier een welgemeend ‘dankjewel’ bij voor Stichting Present en de vrijwilligers die deze activiteiten mogelijk hebben gemaakt. NEOS CLIËNTENKRANT • JULI 2013

23

Puzzel

Win een bioscoopbon! K S A R L A T H E G A R E S E K N A F A L

R M F A R I U K S A T E N T L E C S T L T E E K R N A A L O E R A P T M E S T A P R E K E L I G T O P E E U K L

R O L L A D E

E V A

De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Ze kunnen elkaar overlappen. Zoek ze op en streep ze af. De overblijvende letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing.

S O M M I G E N C B O N A

B O R N C V U L K A A N N

G I D A D F E I L R N N A

© www.puzzelpro.nl

24

HERFSTKLEUREN. Dat was de juiste oplossing van de vorige puzzel. Inmiddels is het alweer zomer en hebben we hieronder een nieuwe opgave waar je een bioscoopbon van 20 euro mee kunt verdienen. Stuur je inzending naar [email protected] . Heb je geen toegang tot een computer of weet je niet hoe je moet e-mailen? Geen probleem. Vraag dan even aan een ander om je te helpen.

O R D E K E N E R G R T N T E E N E R A M A

DE NIEUWE OPGAVE

N S P I C H T I G L E U F

K R O K U S

T E K K A P L E S D E O V

AARON

HINDE

SLUIK

ACUUT

KERRIE

SOMMIGEN

CANON

KREET

SPICHTIG

CHOKE

LIEFDADIG

TERMEN

EIWIT

LINKERSCHOEN

UITRAZEN

EMMER

LOUTER

UNFAIR

EVENMIN

MYTHE

VANAF

FANCY

NADER

VANILLE

GESLACHT

NOOIT

VOEDSELPAKKET

GLEUF

RINGEN

VRAAT

HANDHAVEN

SLIERT

VULKAAN

U L I N K E R S C H O E N

U M C G E S L A C H T V T

C Y S K V Z O U N F A I R

A T O N E V A H D N A H E

I H I M N R P R I O R E I

C E M W M O R L T O V N L

N E G N I R L I K I U L S

R E D A N E M R E T U O L

Ilse Peperkamp cliëntenvertrouwenspersoon bij Neos Ilse Peperkamp is sinds maart de nieuwe vertrouwenspersoon voor cliënten van Neos. Ze is Ans van der Linden opgevolgd. Ilse is werkzaam bij Zorgbelang Brabant. Deze organisatie biedt onder meer onafhankelijke klachtenopvang en behartigt de collectieve belangen van gebruikers van zorg in Brabant. Er zijn ruim 360 patiëntenverenigingen, gehandicaptenorganisaties, ouderenbonden en cliëntenraden bij Zorgbelang Brabant aangesloten. Bereikbaarheid Ilse werkt van maandag t/m woensdag en is als volgt te bereiken: Zorgbelang Brabant Telefoon 013-594 21 70, geef na de ontvangstmelding het doorkiesnummer 234 in. Mobiel: 06 27 97 62 27 E-mail: [email protected]

Colofon © Neos Cliëntenkrant Krant voor en door cliënten van Neos Redactieraad Ton Feijen, Erika de Vroome, Ruud Borremans, Jeanine van Abshoven, Ellen Popeyus Redactieadres Redactie Cliëntenkrant Postbus 922 - 5600 AX Eindhoven E-mail: [email protected] Productie Pentueel Juli 2013 De volgende uitgave verschijnt in november. Kopij graag uiterlijk medio oktober binnen.