Christenen voor de Waarheid 1 /2014 INHOUD
Gezien de ernst en het belang van dit gebeuren willen we deze nieuwsbrief wijden aan deze Inleiding pas gestemde wetgeving van euthanasie voor minderjarigen. Hierbij willen we zowel pro als contra’s aanhalen. Wat me opvalt is, dat ondanks de tegenstand tegen het euthanaseren van Euthanasie voor Minderjarigen kinderen, en dat wereldwijd, alle opmerkingen en bemerkingen genegeerd worden men doet uitschijnen dat een meerderheid van de bevolking (men spreekt van cijfers tot 80%) deze Overdenking wetgeving draagt. Dit wordt echter tegengesproken door andere peilingen, reacties van toch tamelijke invloedrijke personen, de kerken, het buitenland enz. Ultiem protest is emotionele Wat ook opvalt is dat men na de goedkeuring van deze wet nog enkel personen aan het chantage woord laat die deze wetgeving goedkeuren, goedpraten en op een bepaalde manier zelfs de De glijbaan van de impact er van minimaliseren. Men is er zelfs fier op dat België op dat vlak zo’n voortrekkersZelfbeschikking rol speelt. Ik herinner mij dat in een kleuterklas om de kinderen te peilen een voorbeeld werd aangehaald. Stel je voor,je oude lieve grootmoeder is zeer zwaar ziek, ze lijdt ongelooflijk veel pijn Ik doe geen euthanasie meer en kan absoluut niet meer functioneren. Nu heb je de mogelijkheid om haar lijden niet meer Vijf redenen om euthanasie te verlengen door de behandeling stop te zetten. Wat zouden jullie doen? Wat denken jullie voor kinderen goed wat de kinderen zeiden? Natuurlijk mag oma niet meer lijden. Toen stelde men de vraag, te keuren weten jullie wat euthanasie is? Neen, dat wisten ze niet. En zo werd euthanasie toen verkocht. Het diende om onmenselijk lichamelijk lijden stop te zetten. Iedere gelovige is toch En men geeft er ook nog een humane draai aan; het is uit mededogen voor onze kinderen … tegen euthanasie? Juist zoals een van de verantwoordelijken van de abortusklinieken onlangs in een interview Record aantal wilsverklarinzei; het is omdat we onze kinderen zo belangrijk vinden, dat we ze niet willen laten geboren gen euthanasie 2013 worden in een wereld waar ze niet gewenst zijn. Vreemd toch, bij het begin van de abortushetze sprak men nog van een “klomp weefsel” en nu zijn het plots belangrijke kinderen. Wat Putin over het verval Mijn vrees is dat deze deur steeds verder zal worden opengegooid. Als men de eerste wetgevan het Westen zegt ving bekijkt (2002) en tot waar ze nu is geëvolueerd, dan vrees ik voor nog veel erger. Enige tijd geleden werd er in een dierentuin een giraf geëuthanaseerd. De wereld was te klein. Maar dat men nu kinderen mag euthanaseren blijkt onze politiekers koud te laten. De omgekeerde wereld.
Euthanasie voor kinderen Op donderdag 13 februari 2014 werd een nieuwe wet rond euthanasie voor kinderen in het parlement goedgekeurd via een wisselmeerderheid met de NVA (86 stemmen voor, 44 stemmen tegen, 12 onthoudingen). CD&V was tegen, maar wilde het niet tot een regeringscrisis drijven, zo vlak voor de verkiezingen. Hiermee is de uitbreiding van euthanasie naar kinderen een feit. Dokters kunnen vanaf nu kinderen die terminal ziek zijn en lijden onder ernstige pijnen zonder vooruitzicht op beterschap doden. De beslissing dit te doen moet goedgekeurd worden door de ouders en de artsen in kwestie. Verder is het noodzakelijk dat de jonge patiënt zich bewust is van de situatie en begrijpt wat euthanasie betekent. Men kan zich nauwelijks voorstellen welk een druk dit legt op een jong kind dat zijn ouders wanhopig ziet over zijn of haar lijden. Een gevoelig kind kan de optie van euthanasie beschouwen als een oplossing of zelfs plicht, vooral wanneer het kind voelt dat de ouders het niet langer kunnen verdragen hun kind te zien lijden. Het is opmerkelijk dat er geen echt democratisch debat werd gevoerd en dat de Raad van State niet werd geraadpleegd. We zijn ook van oordeel dat de Commissie voor de Justitie respectloos heeft gehandeld jegens het Parlement door nieuw verhoor van deskundigen te verbieden, terwijl zulk verhoor slechts als doel had de parlementsleden te informeren. Is het
normaal dat parlementsleden de beslissingen van enkele van hen bekrachtigen zonder eerst uitvoerig geïnformeerd te zijn? De wet is verder niet eenduidig, biedt niet de beloofde rechtszekerheid en bevat in zijn Nederlandstalige versie zelfs nog een taalfout! Volgens een peiling van de tv-zender VTM is 70% van de Belgische bevolking tegen de nieuwe wet gekant. Ook in een enquête van ‘RTL’ sprak 63% zich uit tegen de wet. Te weten dat België in de ganse wereld bekend zal blijven als het eerste land waar euthanasie bij kinderen wettelijk mag, zou ons beschaamd moeten maken. Het is vreselijk om te zien hoe goddeloze wetten en waarden in Europa alsmaar meer doorgedrukt worden. Mogelijks is deze wet een signaal voor andere leiders in Europa en daarbuiten, om zulke wetten in hun land te introduceren. Zo is er reeds een aanbeveling van de Commissie voor Mensenrechten van Quebec, Canada, voor uitbreiding van euthanasie naar kinderen. Ondertussen zijn er alsmaar meer berichten over toepassingen van euthanasie die niet stroken met de heersende wetgeving, zowel in Nederland als in België. Universitaire studies (o.a. VUB) tonen aan dat er te weinig en te lakse controle is op de toepassing van de wet, er zijn belangenconflicten binnen de Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie, euthanasie wordt vaak clandestien toegepast zonder dat een ver-
klaring naar de commissie gestuurd wordt, enz. Zelfs de Franse president François Hollande, die de Belgische euthanasiewet liet evalueren, moest constateren dat “de praktijk rond euthanasie zich lijkt te verzetten tegen iedere doeltreffende controle”. Van de 6000 euthanasiegevallen die aangegeven werden sinds 2002 werd nog geen enkel dossier doorverwezen naar justitie, wat statistisch toch opmerkelijk is. Ter vergelijking: in Nederland belandden wel dossiers bij justitie. Maar dit alles is niet verwonderlijk als we weten dat de commissie euthanasie niet echt pluralistisch samengesteld is en dat verschillende leden zich duidelijk uitgesproken hebben voor de uitbreiding van de euthanasiewet naar minderjarigen. Om een dossier naar het parket door te verwijzen moet binnen de Controle- en Evaluatiecommissie ook een quorum bereikt worden van 2/3de van de leden, wat toch erg veel is. Bovendien kan het mandaat van de commissieleden meermaals hernieuwd worden. Is het verder normaal dat 4 van de 16 leden van de controlecommissie ook lid zijn van de vereniging ‘Recht op Waardig Sterven’, een vereniging die duidelijk voor de nieuwe wetgeving rond euthanasie bij minderjarigen is, alsook voor euthanasie bij dementerende bejaarden. Kan men dan nog onpartijdig en objectief handelen? Dat brengt ons bij de vraag wat de volgende stap zal zijn om de deur nóg verder open te duwen in naam van de “menselijke waardigheid”… Kinderartsen bezorgd over overhaaste besluitvorming euthanasie bij minderjarigen Nochtans hebben vele Belgische kinderartsen duidelijk hun bezorgdheid over de overhaaste politieke besluitvorming rond de uitbreiding van de euthanasiewet geuit. In een brief persoonlijk overhandigd aan Kamervoorzitter André Flahaut, die getekend werd door ruim 160 kinderartsen, hebben ze de politieke verantwoordelijken opgeroepen om het wetsvoorstel niet meer binnen de huidige legislatuur te stemmen, omdat er geen acute nood aan is. Deze kinderartsen, die verbonden zijn aan ziekenhuizen en zorgcentra over het hele land, vonden dat er verdere reflectie nodig was vooraleer de euthanasiewet werd uitgebreid naar euthanasie voor kinderen. "Er is helemaal geen vraag vanuit de bevolking of vanuit de medische wereld naar de mogelijkheid van levensbeëindiging bij minderjarigen", zegt professor Stefaan Van Gool van het UZ Leuven. "Er is geen acute nood om die wet er zo snel door te halen. Er werd zo lang gediscussieerd over de BHV-kwestie, een veel eenvoudiger probleem dan het doodspuiten van kinderen." Daarnaast stellen de artsen ook de oordeelsbekwaamheid van de jongere en de invloed van de omgeving in vraag. "Volwassen denken kan een jongere pas na de leeftijd van achttien jaar. Dat zien we ook in de realiteit, bijvoorbeeld bij het krijgen van een autoverzekering. Zelfs bij misdaaddossiers wordt de impulsiviteit van een minderjarige gebruikt voor een mildere straf. Maar voor euthanasie zou die impulsiviteit geen probleem zijn", aldus Van Gool. Het is dus allemaal zeer subjectief en onderhevig aan andere invloeden. Verder werd er op gewezen dat de wet medisch gezien geen noodzaak is, aangezien palliatieve zorgteams voor kinderen perfect in staat zijn aan adequate pijnbestrijding te doen, zowel in hospitalen als thuis. Zelfs de meest complexe medische gevallen konden opgelost worden binnen het bestaande legale raamwerk.
2
Belgische bisschoppenconferentie Ruim 1.300 deelnemers, met onder meer ook een opvallende delegatie orthodoxe gelovigen, hebben donderdag 6 februari 2014 een gebedswake bijgewoond in de Basiliek van Koekelberg in Brussel. Ook elders in het aartsbisdom Mechelen-Brussel en in alle andere bisdommen van ons land woonden honderden katholieke gelovigen gebedswakes bij waartoe aartsbisschop Léonard en de drie hulpbisschoppen van zijn bisdom hadden opgeroepen “om het geweten van de mensen wakker te maken en een ultiem maatschappelijk debat uit te lokken op het moment dat in ons land een wetgeving dreigt tot stand te komen die de mogelijkheid van euthanasie uitbreidt naar minderjarigen”. De Belgische bisschoppen hebben verklaard zeer ontgoocheld te zijn over de uitbreiding van euthanasie naar oordeelsbekwame minderjarigen. De bisschoppen vrezen dat de uitbreiding van euthanasie naar minderjarigen “de deur wijd open zet voor een volgende uitbreiding naar mensen met een handicap, dementerenden, mentaal zieken en mensen die levensmoe zijn”. In een schriftelijke reactie betreuren ze “de goedkeuring van een wet die volgens vele experts nutteloos is en vele gebreken vertoont”. De bisschoppen sluiten zich aan bij iedereen die zich “in het euthanasiedebat op basis van hun ervaring en expertise ondubbelzinnig heeft uitgesproken tegen deze wet”. “Het recht van een kind om om zijn eigen dood te verzoeken, is voor de bisschoppen een stap te ver. Het is het overtreden van het verbod te doden, dat de basis van onze humane samenleving vormt.” De bisschoppen dringen erop aan dat “al het mogelijke wordt gedaan om pijn en lijden maximaal te bestrijden, en dat al wie professioneel en vrijwillig zieke en lijdende mensen bijstaat, daarbij maximaal worden ondersteund.” “Gele hesjes” Ook vanuit de burgerbevolking kwam er reactie. Op zondag 12 januari 2014 alsook op dinsdag 11 februari 2014 waren er protestacties bij de kantoren van de Controle en Evaluatie Commissie euthanasie in Brussel, georganiseerd door de zogenaamde ‘Gele Hesjes’(www.dossardsjaunes.be ), een mobilisatie van jonge professionals en Belgische burgers die hun stem willen laten horen tegen de Belgische euthanasiewet. Reacties uit het buitenland “De euthanasieregeling voor kinderen is absoluut een gemiste kans”, zei vice-premier Pieter De Crem (CD&V). “Wij wilden een parlementair debat om zo tot een breed draagvlak te komen. Nu is dat niet gebeurd en is het een rauwe en ruwe stemming geworden. Bovendien hebben we nu weer heel wat uit te leggen in het buitenland.” Wat het buitenland betreft: de wereld reageert zeer negatief op de Belgische euthanasiewet: “Belgen zijn kindermoordenaars” is de teneur. Het laat de rest van de wereld duidelijk niet onbewogen. Reporters uit alle uithoeken van de wereld zakten naar ons land af om verslag uit te brengen over de controversiële wet. Een reporter van het Australische ABC vond het “beangstigend” en “choquerend” en hij dacht niet dat het ooit in Australië zover zou komen, of dan toch generaties zou duren.
Een Oekraïense journaliste vond het dan weer vreemd dat we zo'n wet nodig hadden met “de kwaliteit van de geneeskunde en palliatieve zorgen”, terwijl een Franse journaliste zich verbaasde over het gebrek aan protest tegen de wet in België. Bruno Waterfield, correspondent in Brussel voor de Britse krant The Telegraph, beschrijft de kwestie op Twitter als een “zorgwekkende trend” en vindt dat België onverschillig lijkt tegenover de nieuwe wetgeving. “De maatschappij verbiedt de doodstraf, maar laat dokters toe mensen te doden”, schrijft hij. Tijdens een radiodebat op de BBC vroegen de Britten zich af hoe een kind dan wilsbekwaam kon zijn. Het voorbeeld van een zesjarig kind euthanasie geven, als het dat zou willen, werd daarbij herhaaldelijk aangehaald. Ook op Europees niveau wordt het debat gevoerd: 58 leden van de Raad van Europa hebben in een schriftelijke motie van 30 januari 2014 de uitbreiding van euthanasie naar minderjarigen afgekeurd. Ze ondertekenden een verklaring waarin staat dat deze wet “een verraad ten overstaan van de meest kwetsbare kinderen in België” is en dat deze wet een bevordering is van “het onaanvaardbaar geloof dat een leven onwaardig kan zijn, wat een uitdaging vormt voor de basis van de geciviliseerde samenleving". De uitbreiding van de Belgische euthanasiewet heeft ook in Rusland verontwaardigde reacties uitgelokt. Zo noemde Vladimir Vigiljanski, aartspriester van de Russischorthodoxe kerk, de wet een "openlijke uitdaging van God", die kan leiden tot een "massale reeks kinderdoden". Komt er een verbod op het adopteren door Belgen van Russische kinderen wegens deze euthanasiewet? In ieder geval hebben leden van de Doema, het dagelijkse Russisch parlement, het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou gevraagd de in België gestemde wet die euthanasie voor minderjarigen toelaat, te bestuderen met het oog op een verbod op het adopteren door Belgen van Russische kinderen. Onlangs tekende premier Dmitri Medvedev reeds een decreet dat het adopteren van Russische kinderen door holebi-ouders of ongehuwde paren verbiedt. Maar de hevigste reacties komen uit de Verenigde Staten. De zender CBN spreekt over een “schokkend verhaal” en de universiteit van Princeton vindt dat “dokters zich niet moeten bezighouden met mensen doden”. Vele Amerikaanse nieuwsmedia verwijzen naar euthanasie voor kinderen als het vermoorden van kinderen. Een artikel op de website van Newsweek kopte zelfs met “The child killers” of de kindermoordenaars en concludeert dat België een “kille nieuwe wereld” ingaat. Op de website van Fox News schrijft columnist Cal Thomas: “Als iedereen die het leven eventjes beu is euthanasie mag vragen, zou de aarde al snel een 'spookplaneet' lijken.” Hij hoopt dat Obamacare er nooit zal doorkomen, uit vrees voor de legalisering van euthanasie en vergelijkt zelfs het “ontbreken van een standaard voor de waarde van een leven” met het Rusland van Stalin, Mao's China en de Holocaust van het Duitse Derde Rijk. Amerikaanse media als CBN en Fox verwijzen naar de euthanasiekwestie in België als een “cultuur van de dood” die in opmars is. Die beschrijving komt oorspronkelijk van paus Johannes Paulus II. Volgens de ‘Alliance Defending Freedom’, een Amerikaanse non-profitorganisatie voor de verdediging van de godsdienstvrijheid en christelijke waarden, zijn niet langer alle Belgen gelijk voor de wet. “Er wordt een klasse van mensen gecreëerd voor wie bescherming van het onvervreemdbare
3
recht van leven, dat voor de gehele mensheid wordt gegarandeerd onder artikel 3 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, niet langer geldig is.” Volgens de organisatie tonen de euthanasiewetten voor minderjarigen in België en Nederland (Groningen Protocol) aan dat euthanasie niet op een fatsoenlijke of wettelijke manier te regelen valt. Ondertussen is België ‘verrast’ door de negatieve commentaren uit het buitenland. Zo zegt Bart Sturtewagen, hoofdredacteur van De Standaard, dat na 12 jaar van wettige euthanasie in ons land, de Belgen gewoon geworden zijn aan euthanasie als optie voor het levenseinde. “Ik ben verveeld met het feit dat in de buitenlandse media te horen is dat wij ‘kinderen doden’. Wij gebruiken dat soort taal niet meer. Het is een heel ander debat op een heel ander niveau.” Zegt het spreekwoord niet: de waarheid kwetst? Zo is de imagoschade die België oploopt in de wereld door de uitbreiding van euthanasie naar kinderen immens en onherstelbaar. Ons land wordt op het vlak van de publieke moraal een paria in de wereld. En dat eigenlijk alleen ter wille van de levensbeschouwelijke hardnekkigheid van sommigen die hopen hiermee te kunnen afrekenen met de op een christelijk mensbeeld gefundeerde ethiek en een nieuwe libertijnse ethiek te planten. Koning Filip I Koning Filip moet nu de wet nog ondertekenen. In theorie kan hij dit weigeren. Het zou een krachtig pleidooi zijn voor de waardigheid van ieder menselijk wezen. Hij zou hiermee in de voetsporen treden van wijlen Koning Boudewijn die in 1990 de liberalisering van abortus niet met zijn geweten in overeenstemming kon brengen. Maar het koninklijk paleis heeft al laten weten: “Na het democratisch proces worden hem deze documenten ter ondertekening voorgelegd en de koning neemt zijn rol op als staatshoofd.” Wat met de christenheid? Het kan de christenheid alleen maar tot inzicht brengen dat ze Gods aangezicht moet zoeken en zich bekeren: “Indien Mijn volk, waarover Mijn Naam is uitgeroepen, in ootmoed buigt en bidt, en zij Mijn aangezicht zoeken, en zij zich bekeren van hun slechte wegen, dan zal Ík vanuit de hemel horen, hun zonden vergeven en hun land genezen.” (2 Kronieken 7:14) God roept ons op om wachters op de muren te zijn. Laat ons deze positie innemen, in het volle besef dat God het laatste woord heeft! PV
Psalm 73: 2 Maar mij aangaande, bijkans waren mijn voeten afgeweken, bijna waren mijn schreden uitgegleden. 3 Want ik was afgunstig op de hoogmoedigen, toen ik de voorAls we vandaag rondom ons heen kijken dan kun- spoed der goddelozen zag… nen we het zeker niet ontkennen. Heel onze maat- 7 totdat ik in Gods heiligdommen inging, en op hun einde lette. schappij wordt gerund door de goddelozen, door de mensen die antichristelijk zijn.
Overdenking
Hierdoor worden er wetten gestemd die heel de schepping van God onderuit willen halen. Zo wordt het door Hem ingestelde huwelijk vervangen door het homohuwelijk. De verscheidenheid man en vrouw wordt op de helling gezet door de gendertheorie. Zo is er niet meer alleen man en vrouw, maar kan men kiezen tussen een heel resem aan alternatieven. Het door God ingestelde leven wordt bedreigd door abortus en euthanasie, waar we het laatste weer pas hebben mogen meemaken; euthanasie van kinderen. Alles wat God heilig is wordt onderuit gehaald en dit met heel humane argumenten. En het lijkt er op dat de opgang van de vijand niet meer te stuiten is. Het grote gevaar hierbij is dat we gaan ervaren wat de psalmist ook heeft meegemaakt; bijna waren mijn voeten afgeweken, bijna waren mijn schreden uitgegleden. Want ik was afgunstig op de hoogmoedigen, toen ik de voorspoed der goddelozen zag. Het is inderdaad zo, als we gaan letten op de opeenvolgende overwinningen van de prins der duisternis, dan bestaat inderdaad het gevaar dat we de moed opgeven en dat we op onze geestelijke weg uitglijden, dat onze voeten van Gods weg afwijken.
Hoe kunnen we dit stoppen? Laten we Gods heiligdom binnengaan. Laten we Gods Aanwezigheid opzoeken en de loop der geschiedenis bekijken vanuit Zijn perspectief. Hoe kunnen we Zijn heiligdom binnengaan? Laten we lezen en leren vanuit Zijn Woord en ons Zijn beloften eigen maken. Dan weten we dat Hij Almachtig is. Dan weten we dat alles een bedoeling heeft. Dan zien we ook dat de duivel maar zover kan gaan als God hem toelaat. Totdat ik Gods heiligdommen binnenging en op hun einde lette. Beste mensen, er zal een einde komen aan het werk van onze tegenstander. En als de mensen die hem dienen zich niet bekeren, zal hun einde niet zo rooskleurig zijn. Maar laat dit voor ons een troost zijn. Als wij in Gods heiligdommen binnengaan en blijven, zal ons einde verzekerd zijn, een einde om samen met Hem in Zijn Koninkrijk te verblijven voor eeuwigheid. Laten we ons niet ophouden door de “zege” van de heerser van de wereld. Laten we onze Here belijden als onze Here. Laten we niet stoppen, laten we niet ophouden met het uitdragen van Zijn evangelie. DS
Ultiem protest is emotionele chantage Voorstanders: "Wij zijn niet over een nacht ijs gegaan" Voorstanders van euthanasie bij minderjarigen hebben inderhaast een persconferentie georganiseerd om "de emotionele chantage" van de tegenstanders te weerleggen. Dr. Gerlant Berlaer betreurt dat het serene debat na meer dan tien jaar discussie nog dreigt te escaleren. De uitspraak dat we kinderen gaan 'doodspuiten' heeft ons recht in het hart getroffen Een groep van 160 kinderartsen overhandigde gisteren een brief aan Kamervoorzitter Flahaut met de vraag om de stemming over de uitbreiding van de euthanasiewet uit te stellen. Dr. Berlaer en kinderoncoloog Jutte van der Werf ten Bosch reageerden in naam van hun collega's verontwaardigd op die "demarche". "Er zijn in België 1.600 kinderartsen en 400 artsen in opleiding, wat wil zeggen dat er meer dan 1.000 artsen de petitie niet hebben ondertekend", zegt dr. Berlaer. Het stoort hem en zijn collega's dat de tegenstanders inspelen op de emotie. "De uitspraak dat we kinderen gaan 'doodspuiten' heeft ons recht in het hart getroffen", aldus Berlaer. "Minderjarigen zijn al wilsbekwaam" De kinderartsen hebben er ook bedenkingen bij dat de uit-
4
haal er nu komt, een dag voor de plenaire zitting en twee dagen voor de stemming. "Ze verwijten ons dat we de wet er 'rap rap' willen doordrukken. Maar er zijn al meer dan 30 hoorzittingen geweest, waar waren die stemmen toen? ", vraagt Berlaer zich af. "We willen de bevolking geruststellen, we zijn niet over een nacht ijs gegaan", aldus Berlaer. De voorstanders van de uitbreiding van de wet beroepen zich bovendien op de wet patiëntenrecht uit 2002. "Volgens die wet kan elke Belg, ongeacht zijn leeftijd, alle behandelingen weigeren, ook de levensreddende behandelingen", verduidelijkt dr. Distelmans. "Dat wil zeggen dat ook een minderjarige kan beslissen om een behandeling te weigeren, wat erop neerkomt dat de patiënt verkiest te sterven. Het is dus juridisch vastgelegd dat minderjarigen wilsbekwaam zijn", zegt Distelmans "Laatste stuiptrekking" Net zoals zijn collega's vindt dr. Distelmans de argumentatie van de tegenstanders "intellectueel oneerlijk". Hij beschouwt de petitie dan ook als een laatste stuiptrekking. "Tachtig procent van de bevolking is niet gekant tegen een uitbreiding van de wet. Ik kan die brief dan ook alleen maar verklaren door hun profileringsdrang", besluit dr. Distelmans. De Morgen 12/02/2014
De glijbaan van de zelfbeschikking Discussies over de uitbreiding van de euthanasiewet naar minderjarigen zijn eigenlijk al achterhaald, zegt René Stockman. Sinds abortus toegelaten is, voeren we de facto al euthanasie uit op minderjarigen, die bovendien nog eens wilsonbekwaam zijn. Wie? Generale overste Broeders van Liefde. Wat? Door zelfbeschikking te verabsoluteren, dreigen we ze te verliezen. We zullen ons verplicht voelen te kiezen voor euthanasie als we onze omgeving niet tot
heid en de absolute autonomie. Het is een principe, zo klonk het uit de mond van een parlementariër, waar nooit meer aan geraakt kan worden. Kunnen we dan tegen de zelfbeschikking zijn? Neen, maar wel tegen de verabsolutering ervan. Want als je de zelfbeschikking absoluut gaat invullen, dan stop je niet alleen met anderen nog toe te laten iets te zeggen over je eigen leven, maar dan hoef je je ook niet meer te bekommeren om anderen. Kunnen we ons inbeelden naar welke maatschappij we aan het evolueren zijn als iedereen alleen maar nog met zijn eigenbelang zal bezig zijn?
Het klinkt ongeloofwaardig hier in Congo, waar ik momenteel een aantal sessies geef, als ik vertel dat men in België een wet aan het goedkeuren is om euthanasie op kinderen mogelijk te maken. ‘Hoe kunnen onze oncles zoiets doen?’, klonk het uit de mond van een oudere man. En dan moest ik erbij vermelden dat sommige bewindvoerders in België ervan overtuigd zijn dat ze daarmee een van de meest vooruitstrevende landen van de wereld worden. ‘Vooruitstrevend in wat, in het doden?’, klonk het.
De hele kanteling in ons land naar dit nieuwe maatschappijbeeld is gebeurd toen abortus uit de strafwet gehaald werd. Toen is het startschot gegeven voor de verheerlijking van de zelfbeschikking. Eigenlijk heeft men toen onmiddellijk de absolute zelfbeschikking in haar uiterste consequentie toegepast: met de abortus werd in feite euthanasie op wilsonbekwame minderjarigen wettelijk mogelijk gemaakt. Een foetus waaraan een gebrek wordt vastgesteld tijdens een prenataal onderzoek wordt onmiddellijk geaborteerd. Is dat geen prenatale euthanasie op een wilsonbekwaam kind met een handicap? Waarover hoeft er vandaag dan nog worden gediscussieerd, als men met abortus in feite al de meest ultieme stap heeft gezet? Vandaag gaat het alleen nog maar over varianten.
Hoe meer ik over de zaak ga nadenken, hoe ellendiger ik er mij bij voel. Een land dat er inderdaad om bekend staat zoveel te doen op het vlak van de sociale zekerheid, met een ruim toegankelijke gezondheidszorg die ernaar streeft om mensen echt professioneel te ondersteunen als ze ziek zijn, met hoog geschoolde gezondheidswerkers, daar mogen we fier op zijn. Maar wat dan met die zo ernstig klinkende discussies om de euthanasiewetgeving uit te breiden tot minderjarigen die ongeneeslijk ziek zijn, een wetgeving die er per se door moet en waarvoor sommigen tot het uiterste willen gaan? Heeft dat nog iets te maken met die hoogstaande gezondheidszorg?
Het summum van menselijkheid? Ik dacht dat we met abortus en euthanasie een verschuiving aan het meemaken waren, maar steeds meer heb ik de indruk dat we op een glijbaan zijn terechtgekomen en we nu op kruissnelheid zijn. We moeten ons al voorbereiden op wetsvoorstellen om die absolute zelfbeschikking op nog meer gebieden wettelijk te garanderen. Het is niet meer te stuiten, tenzij men bereid is zich niet zozeer vast te zetten in casussen, maar als wijze beleidsmakers opnieuw grondig na te denken over het principe dat aan de grondslag ligt. Dat we niet klakkeloos aanvaarden dat de absolute zelfbeschikking het summum van menselijkheid wordt.
De absolute vrijheid Het gaat eigenlijk niet meer over die minderjarigen die ongeneeslijk ziek zijn, dat is slechts een dekmantel geworden van iets veel diepers. Want ondertussen heeft men toch al genoeg argumenten gehoord van specialisten ter zake die stellen dat niemand zit te wachten op de uitbreiding van euthanasie voor minderjarigen (‘Zoveel haast voor een nutteloze wet, DS 29 januari). Een beleidsmaker die zijn vak nog maar een beetje ernstig neemt, zou aan die opmerkingen niet zomaar mogen voorbijgaan. Maar ze worden aan de kant geschoven alsof ze niet ter zake doen. Ook juristen hebben al aangeklaagd hoe stuntelig het wetsvoorstel in mekaar zit, maar ook daar heeft men geen oren naar. En hoeft deze materie nog per se in deze legislatuur afgehandeld te worden? Alsof er duizenden kinderen en hun ouders en verzorgers aan het wachten zijn op de verlossing die de nieuwe wet zou bieden.
Want als we nu toch op die glijbaan zitten, kan ik mij afvragen of ik finaal nog legitiem zal kunnen beslissen of ik wil blijven leven, als mijn leven niet meer zal voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen, of als mijn verzorging te veel zal kosten aan de maatschappij? Wie geeft me immers de garantie dat wat vandaag bij wet als een mogelijkheid wordt aangeboden, op termijn geen imperatief karakter zal krijgen? Welke impact zal een steeds verder uitbreidende wetgeving uiteindelijk hebben op de publieke opinie? We zullen ons steeds meer zedelijk verplicht voelen te kiezen voor euthanasie als we de omgeving niet meer tot last willen zijn en paradoxaal genoeg daarmee onze legitieme zelfbeschikking verliezen.
last willen zijn.
Het gaat over een principe, een heiligverklaard principe dat luistert naar de naam zelfbeschikking. De absolute zelfbeschikking als uitloper van de ideologie van de absolute vrij-
5
Voor zo’n maatschappij kies ik niet, want ik zou graag mens en medemens blijven en ook kunnen blijven rekenen op de medemenselijkheid van de anderen, om zo aan mijn onvoorwaardelijke eerbied voor alle leven verder gestalte te kunnen geven. DS 29 januari
Marc Cosyns - Ik doe geen euthanasie meer 'Als een patiënt wil sterven, is de vraag op welke manier. Met champagne? Met een spuit? Euthanasie is maar één mogelijkheid,' zegt huisarts Marc Cosyns in Knack magazine. Huisarts en opiniemaker Marc Cosyns is altijd een koele minnaar van de euthanasiewet gebleven. Naar aanleiding van de publicatie van de door hem samengestelde Verhalen voor het sterven gaan pleit hij er nog eens voor om alle medische beslissingen rond het levenseinde op dezelfde manier te behandelen. Ook euthanasie. Moet u er echt van overtuigd zijn dat er sprake is van ondraaglijk lijden voor u op een euthanasievraag ingaat? Marc Cosyns: Als arts kun je niet bepalen wat voor een patiënt ondraaglijk lijden is. Dat is ook wat ik mijn studenten altijd op het hart druk: je eigen gevoelens en ethische normen tellen niet. Kun je die niet opzijzetten, dan moet je dat op tijd aan je patiënt zeggen en hem naar iemand anders doorverwijzen. Het enige wat ik altijd doe, is nagaan of de patiënt zijn beslissing wel heeft gebaseerd op correcte en voor hem verstaanbare informatie en vooral of hij de best mogelijke zorg krijgt. Het kan niet dat een mens om euthanasie vraagt omdat er niet alles aan is gedaan om het hem zo comfortabel mogelijk te maken. Weet u dat de aalmoezenier van het UZ Gent patiënten de raad geeft om euthanasie te vragen als ze niet goed worden verzorgd? Hij zegt dat ze dan plots wél
betere zorg krijgen. Daar moeten we dus zeker voor beducht zijn. Voor u volstaat het dus dat een euthanasieverzoek wettelijk in orde is? Cosyns: Ik doe geen euthanasie meer. Ik begeleid patiënten bij het sterven. Als een patiënt u om euthanasie vraagt, weigert u? Cosyns: De echte vraag is: wil iemand nog verder worden behandeld of niet? Wil hij dat de behandeling wordt stopgezet, dan beginnen we met stervensbegeleiding en leggen we hem de verschillende mogelijkheden voor. Euthanasie is daar, zoals gezegd, maar een van. Met andere woorden: u voert nog altijd euthanasie uit maar meldt het niet meer bij de commissie? Cosyns: Na het stopzetten van een behandeling begeleid ik patiënten soms bij het sterven, op een vooraf overlegd tijdstip en in team - zoals we hier in het wijkgezondheidscentrum werken. Dat meld ik niet aan de commissie, maar ik schrijf de doodsoorzaak wel in de overlijdensaangifte en zoals alle beslissingen rond het levenseinde staat het ook in ons dossier. Transparanter kan niet. Bent u niet bang om daar problemen mee te krijgen? Cosyns: Soms denk ik dat het een goede zaak zou zijn als iemand me ervan zou beschuldigen dat ik een euthanasie heb uitgevoerd zonder die te melden. Dan zou ik pas echt een forum krijgen om uit te leggen wat het verschil is tussen stervensbegeleiding in al zijn vormen en 'opzettelijke levensbeëindiging'. Maar ik wil ook geen problemen zoeken, want het gaat natuurlijk niet alleen over mij. Komt er een rechtsgeding van, dan worden de nabestaanden daar ook in meegesleurd en dat wil ik hen niet aandoen. Knack 05/02/2014
Vijf redenen om euthanasie voor minderjarigen goed te keuren Vijf redenen om euthanasie voor minderjarigen goed te keuren Prof Wim Distelmans is oncoloog, supportieve en palliatieve zorg aan de UZ Brussel, en hoogleraar palliatieve geneeskunde aan de VUB. Prof Yves Benoit is kinderarts, kinderkanker- specialist, hoogleraar kindergeneeskunde aan de UGent en voorzitter van de vzw Kinderkankerfonds. Zij sommen vijf redenen op om de uitbreiding van euthanasie naar minderjarigen goed te keuren. Het feit dat de internationale pers zo emotioneel reageert, heeft dikwijls als oorzaak dat in landen zoals de VS, Canada en het Verenigd Koninkrijk euthanasie minder strikt wordt gedefinieerd 1. Op lijden staat geen leeftijd: deze discriminatie werd al jaren geleden door de Orde van Geneesheren gepubliceerd. Die aanbevelingen voor een wetgevend initiatief werden eveneens door de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België onlangs gepubliceerd. 2. Euthanasie bij minderjarigen gebeurt nu al, zoals euthanasie bij volwassenen ook voor de euthanasiewet al plaatsvond. Dat is niet comfortabel voor de patiënt, noch voor de familieleden die hun rouwproces niet kunnen delen, noch
6
voor de arts die zich enkel op de noodsituatie kan beroepen, waardoor weinig rechtszekerheid bestaat. Hierdoor zijn weinig artsen bereid dit te doen en voeren ze eerder palliatieve sedatie uit. 3. Het aantal palliatieve (terminale) sedaties is sinds de euthanasiewet (2002) verdubbeld (8 procent van alle overlijdens vóór 2002 - momenteel 15 procent). Terminale sedatie kan op verzoek van de patiënt, maar ook zonder zijn verzoek, waardoor de arts opnieuw aan zet is. Hierbij is geen verplichte aangifte nodig bij een federale commissie, zoals bij euthanasie. Dit werd door tegenstanders van de euthanasiewet nog nooit gecontesteerd. De medische raad van het UZ Brussel heeft eind 2013 unaniem gunstig advies gegeven om alle palliatieve sedaties in het UZ Brussel zelf te registreren, om transparantie te creëren. Bij palliatieve sedatie kan theoretisch weliswaar de intentie bestaan het leven niet te verkorten, in de praktijk wordt het levenseinde wel degelijk ingekort. Ofwel geeft men iets te weinig dosis en ontwaakt de patiënt opnieuw, ofwel geeft men iets te veel en overlijdt de patiënt eerder dan voorzien. De juiste dosis sederende producten, die de patiënt perfect in coma houden zonder effect op zijn levens-
einde, kan zonder monitoring van de vitale functies (wat enkel gebeurt bij een anesthesie), niet bepaald worden. 4. De wet verplicht niemand tot het uitvoeren van euthanasie of tot het verzoeken naar euthanasie. Het feit dat de internationale pers zo emotioneel reageert, heeft dikwijls als oorzaak dat in landen zoals de VS, Canada en het Verenigd Koninkrijk euthanasie minder strikt wordt gedefinieerd: in deze landen staat het begrip 'euthanasie' zowel voor
'opzettelijke levensbeëindiging op verzoek van de patiënt' als 'zonder zijn verzoek' (zoals bij terminale sedatie, zie hoger). 5. Volgens de wet inzake patiëntenrechten (2002) kan een oordeelsbekwame minderjarige, ongeacht zijn leeftijd, zélf alle behandelingen weigeren (zelfs levensreddende). Dit is zelfs bindend en werd nooit door iemand gecontesteerd. De Morgen 12/02/2014
Dus als ik beide voorgaande artikels lees, is een van de belangrijkste argumenten voor deze wetgeving; het gebeurt toch al, dus laten we de zaak dan maar legaliseren, dan is iedereen gerust. Hetzelfde argument lees ik bij de bedoelingen van de Sp.A om het gebruik, bezit en verkoop van wiet te legaliseren. Het gebeurt toch, dus laten we het wettelijk regelen (dan hebben ze ten minste nog de belastinginkomsten!!!). Dus men gedoogt het eerst, dan loopt het uit de hand, dus dan maar legaliseren. Maar welke boodschap geven we als land uit als zelfs politiekers luidkeels verkondigen dat ze zelf ook een jointje roken!! Dezelfde argumentatie werd gebruikt voor abortus. Het gebeurt toch. En dan zien we mensen als Cosyns die openlijk de wet overtreden om te provoceren. En niemand reageert. Pedofilie bestaat toch, er wordt toch gemoord, er wordt toch verkracht… Dus waarom niet dezelfde lijn doortrekken. Welke krachten zitten hierachter?? Gods Schepping wordt op alle mogelijke fronten aangevallen. En God kijkt toe. Arme mensheid.
Iedere gelovige is toch tegen euthanasie? De protestantse kerk is niet tegen euthanasie, ondanks de druk, zegt Dick Wursten. Hij is historicus en protestants theoloog te Antwerpen. In de protestantse traditie, waar de individualiteit van de gewetensvorming essentieel is (sinds Luther) wordt over ethische standpunten dus veel en ernstig gesproken, maar worden geen 'pauschale' standpunten naar voren geschoven als zijnde de enig juiste of officiële. Hoewel het u worst zal wezen, wil ik het toch een keer luidop zeggen: ik ben trots op mijn kerk, de Verenigde Protestantse Kerk in Belgie (VPKB), en wel omdat zij het heeft aangedurfd om zich gedurende het hele euthanasiedebat niet uit te spreken tegen het wetsvoorstel. Zij heeft enkel de parlementariërs erop gewezen dat zij hun werk nauwgezet moeten doen en er dus op moeten toezien dat het juridisch kader zorgvuldig medisch handelen blijft garanderen voor elke medemens in doodsnood. Zij heeft consequent geweigerd om daarbij van te voren uit te sluiten dat in sommige situaties ook euthanasie wel eens een vorm van zorgvuldig handelen kan zijn. Juist de drang om te leven kan onder druk van veel lijden veranderen in een vraag om te mogen sterven. In de nabijheid van lijden en dood past vooral aandachtig luisteren. De wetgeving mag de echte - de bij sommige patiënten levende - vragen niet in de kiem smoren. Zo'n open, tastende positie innemen was niet vanzelfsprekend in officiële kerkelijke middens. Er wordt de laatste tijd immers stevig gemobiliseerd door behoudsgezinde strekkingen over kerk- en religiegrenzen heen. Alle neuzen dezelfde kant op! Tegen het homohuwelijk, tegen adoptie door homoseksuele koppels, tegen euthanasie. Demagogie wordt daarbij niet geschuwd, ook niet in moreel precaire dossiers. Eerst goed luisteren In zo'n situatie is die ene kerk, hoe klein ook, die een persverklaring niet mee wil ondertekenen, erg irritant voor de rest. Soms openlijk, nog vaker verhuld, krijg je dan te horen dat je geen goede christen bent, want iedere gelovige is toch tegen euthanasie (en homo's en vul maar aan). Neen dus. Ik
7
ben radicaal pro life, maar ik ben er evenzeer van doordrongen dat die uitspraak nood heeft aan een kwalificatie: welk leven, hoe geleefd, hoe geleden, hoelang gerekt? Een combinatie van toegenomen medisch kunnen en een verhoogde humane sensibiliteit hebben veroorzaakt dat de oude antwoorden op deze vragen gewoon niet meer voldoen. En nu ik het toch genoemd heb: ja hoor, ook christenen kunnen homo zijn en sommigen onder hen willen graag gewoon heel burgerlijk - met elkaar trouwen, ook in de kerk. Allemaal zaken die diep ingrijpen in een mensenleven en waar de kerk eerst maar eens goed naar moet luisteren voor ze een antwoord dat geen antwoord is rondbazuint. Namens wie? In de protestantse traditie, waar de individualiteit van de gewetensvorming essentieel is (sinds Luther) wordt over ethische standpunten dus veel en ernstig gesproken, maar worden geen 'pauschale' standpunten naar voren geschoven als zijnde de enig juiste of officiële. Zo kan een collega van mij meedoen met de oecumenische gebedsdienst in Koekelberg tegen de uitbreiding van de wetgeving (à titre personnel welteverstaan) en zo kan ik dit stuk schrijven, eveneens à titre personnel. Wat mij dan bij mijn laatste opmerking brengt. Namens wie spreken die andere 'kerkelijke leiders' eigenlijk? Toch ook namens zichzelf of namens het instituut? Maar ja, dat instituut, één ding is zeker - de recente bevraging van de parochies heeft dat al duidelijk gemaakt - vertegenwoordigt in haar ethische standpunten de meerderheid van de gelovigen niet. En volgens mijn beste weten - maar ja, ik ben dan ook protestant - maken de gelovigen de kerk uit, en niet het instituut of de clerus. De Morgen 18/02/2014 Persoonlijke meningen in naam van een grote zwijgende meerderheid worden uitvergroot. Ik zou eens willen weten wat een peiling in de protestantse kerk als resultaat geeft? Ooit heeft iemand gezegd “met zo een vrienden heeft men geen vijanden meer nodig.” Hoe kan een man beweren christen te zijn en toch deze door God veroordeelde zaken goedkeuren, en dan nog in naam van de “kerk”!!
Record aantal wilsverklaringen euthanasie in 2013 In België zijn vorig jaar 20.414 wilsverklaringen voor euthanasie geregistreerd. Dat is een record en een stijging van 60 procent in vergelijking met de 12.728 registraties van 2012. Dat blijkt uit gegevens van de federale overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid, waarover Sudpresse bericht. De sterke stijging van het aantal registraties heeft zonder twijfel te maken met het debat over de uitbreiding van euthanasie naar minderjarigen en een betere aanvaarding van euthanasie als manier om het levenseinde te verzachten,
luidt het. De wilsverklaring gebeurt via een formulier dat moet worden ingevuld en bevestigd minder dan vijf jaar voor de zieke niet meer in staat is echt zijn wil uit te drukken. Het document dient te worden getekend in aanwezigheid van twee meerderjarige getuigen, van wie er minstens één geen enkel materieel belang heeft bij het overlijden van de zieke. DS 23/01/2014
Wat de Wladimir Putin over het verval van het westen zegt. Wladimir Wladimirowitsch Putin, president van de Russische Federatie, hield op 19 september 2013 in het Valdai Forum een opmerkelijke toespraak over het culturele verval van het Westen. Putin’s toespraak ging als volgt: „We zien, hoe vele Euro-Atlantische landen de weg ingeslagen hebben, waarop ze hun eigen wortels ontkennen of afwijzen, ook de christelijke, die het fundament van de westerse beschaving vormen. In deze landen worden morele gronslagen en iedere traditionele identiteit verloochent – nationale, religieuze, culturele en zelfs geslachtelijke identiteiten worden ontkend. Daar wordt een politiek bedreven, die een kinderrijke familie met een gelijkgeslachtelijk partnerschap gelijkstelt; deze politiek zet het geloof in God gelijk aan het geloof in satan. De mensen in vele Europese landen schamen zich en hebben regelrecht angst, om over hun religieuze aanhorigheid te spreken. In Europa worden christelijke feestdagen afgeschaft of krijgen ze een andere naam, alsof men zich voor de christelijke feesten zou schamen. Daarmee verbergt of ontveinst men de diepere morele waarde hiervan. Deze landen proberen dit model aan de andere landen wereldwijd agressief op te dringen. Ik ben ten diepste overtuigd, dat dit de directe weg tot verval en primitivisering van de cultuur is. Dit leidt tot diepere demografische en morele crisissen in het Westen. Wat kan een betere bewijs zijn voor de morele crisis van het
Westen dan het verloren gaan van haar reproductiviteit? Vandaag kunnen bijna alle ontwikkelde westerse landen zich reproductief niet in stand houden. Zelfs niet met de hulp van migranten. Zonder morele waarden die hun grondslag hebben in het christendom, zonder normen en morele waarden die zich duizenden jaren lang gevormd en ontwikkeld hebben, zullen de mensen onvermijdelijk hun menselijke waarde verliezen en tot onmensen worden. Wij houden het voor juist en natuurlijk, deze christelijke waarden te verdedigen en te bewaren. Men moet het recht op zelfbestemming van een minderheid respecteren, maar ook het recht van de meerderheid kan en mag niet in twijfel getrokken worden. We zien deze processen van nationaal verval en tegelijkertijd op internationaal vlak de pogingen een eenzijdig, uniform model voor de wereld op te richten, instellingen van nationaal recht en nationale soevereiniteit te relativeren en op te heffen. In zulk een eenzijdige, uniforme wereld is geen plaats meer voor soevereine staten. Zulk een wereld heeft enkel vazallen nodig. Vanuit historisch perspectief zou zulk een eenzijdige wereld het opgeven van de eigen identiteit en de door God geschapen veelvuldigheid betekenen. Rusland zal men hen zijn, die ervoor opkomen, dat belangrijke globale beslissingen op collectieve grondslag moeten genomen worden en niet uit interesse van één staat of een groep van staten. PV
Aanmeldingsformulier Hierbij meld ik mij aan voor CFT en ontvang gratis enkele keren per jaar de nieuwsbrief per post of email Naam en voornaam: ………………........................................................................................................ Straat: .............................................................................................................................................. Postcode: ....................... Woonplaats:.............................................................................................. Telefoon: ............................................... Email: ................................................................................
Postbus 21
KB 456-4086491-05
T: 089/75 34 09
IBAN BE96456408649105
[email protected]
8
v.u.: Daniel Schobben
3650 Dilsen-Stokkem www.cftbelgie.be
BIC KREDBEBB
