Chiropcontact. Contactblad van de vleermuizenwerkgroep van Natuurpunt vzw. Extra editie Life pr oject BatAction

Chir opcontact 

Contactblad van de vleer muizenwer kgr oep van  Natuur punt vzw 

Extr a editie  Life pr oject BatAction

Vleer muizenwer kgr oep  Voor zitter: Alex Lefevre  Klissenhoek 85, 2290 Vorselaar, 014/51 62 01  [email protected]  Secr etaris: Sven Verkem  [email protected]  Penningmeester: Kris Boeckx  Koeneind 13, 2440 Geel, 014/59 26 26  [email protected]  Provinciale coördinatoren  West­Vlaanderen: Paul Voet  Tinhoutstraat 183, 8730 Oedelem, 050/79 01 76  [email protected]  Oost­Vlaanderen: Pieter Blondé  Braambrugstraat 43, 9700 Oudenaarde, 055/31 96 42  [email protected]  Antwerpen: Filip Borms  Roosendaalbaan 21, 2920 Kalmthout, 03/666 15 56  [email protected]  Limburg: Ghis Palmans  Volmolenstraat 1, 3910 Neerpelt, 011/64 82 74  [email protected]  Brabant: Chris Boomaars  Hombeeksesteenweg 134/301, 2800 Mechelen, 015/20 06 66  [email protected]  Contactpersoon Natuurpunt: Goedele Verbeylen  Coxiestraat 11, 2800 Mechelen, 015/29 72 44  [email protected]  Wie jonger is dan 25 en interesse heeft in vleermuizen, kan ook contact opnemen met de  vleermuizenwerkgroep van JNM  JNM, Kortrijksepoort 192, 9000 Gent, 09/223 47 81  [email protected]

Bat  Action 

Life  Natur a 2000  Agentschap voor  Natuur   en Bos  Natuur punt

Voor woor d

Nu ongeveer een jaar geleden ging het Life project ‘Actieplan voor 3 bedreigde  vleermuissoorten’ van start. Het project kreeg de afkorting Bat Action mee. De Europese unie  heeft via het Life instrument bijna 950.000 euro veil om de vleermuizen in Vlaanderen een  betere toekomst te bieden. 

Desalniettemin moesten we met heel veel spijt toezien dat enkel een afgeslankte versie van  het ingediende projectvoorstel werd goedgekeurd. Heel wat partners vielen uit de boot omdat  hun acties zich niet situeerden binnen een Habitatrichtlijngebied. Hoewel het project een deel  van zijn ziel verloor, zijn er toch nog heel wat acties de moeite waard om uitgevoerd te  worden. Waar we nu al wel zeker van zijn is dat het Life project al heel wat heeft losgeweekt. 

Men heeft ons vooraf gesteld dat de opstartfase de moeilijkste fase is. Daar zijn we  ondertussen van overtuigd, achter de schermen is er al heel wat werk verzet maar de  resultaten zijn niet altijd even duidelijk voor de buitenwereld. Doch zijn deze ‘achterhoede  gevechten’ noodzakelijk om tot een degelijk en gedragen eindresultaat te komen. Via deze  Chiropcontact extra editie willen we u toch al een korte bloemlezing geven van reeds  opgestarte acties en resultaten. 

Bij deze willen we de vleermuizenwerkgroep en in het bijzonder Kris Boeckx bedanken, dat  we via dit bestaand kanaal onze nieuwsbrief aan een breed publiek kunnen verspreiden. Het  Life team is alvast vragende partij om dit ook in de toekomst op deze manier te mogen verder  zetten. 

Meer informatie over het Life project vindt u ook op www.bataction.be 

Het Life team 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  4/17 

For t van Steendor p Achtergrond  Het fort van Steendorp  werd gebouwd tussen  1882 en 1892. Het is het  laatste onderdeel van de  verdedigingslinie van  Brialmont, meteen ook  het laatste bakstenen fort  dat werd gebouwd. Het  fort beslaat 28ha, heeft  een uniek bouwplan en  werd oorspronkelijk  aangelegd met droge  grachten. Er is nooit een  grote militaire  geschiedenis geweest,  maar grote delen van het fort werden wel opgeblazen in de eerste wereldoorlog. In latere jaren  werd het fort ingericht als militaire fabriek waar ondermeer oorlogsgassen werden  gefabriceerd en vervolgens werd het een militair oefenterrein voor springstoffen. In 1995  werd de omgeving als landschap beschermd.Sinds 1997 is het ook beschermd als monument.  Het fort werd aangeduid als habitatrichtlijngebied voor de meervleermuis en de ingekorven  vleermuis. Later in 2001 werd het fort aangekocht door het Agentschap voor Natuur en Bos  omwille van de hoge natuurwaarde. Jaarlijks worden in het fort een 1200­tal overwinterende  vleermuizen geteld, wat het tot één van de belangrijkste overwinteringplaatsen voor  vleermuizen in West­Europa maakt. 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  5/17 

Geïntegreerd beheerplan voor fort Steendorp, Roomkouter en Gelaagpark  Het fort maakt samen met het Gelaagpark en de Roomkouter deel uit van een groter gebied.  Vanaf januari 2008 wordt een geïntegreerd beheerplan opgemaakt voor het volledige gebied,  waarbij uiteraard grote aandacht uitgaat naar de vleermuizenpopulaties, maar evenzeer het  bosbeheer en andere aspecten aan de orde komen. Bij een vlot verloop verkrijgt het gebied na  ongeveer anderhalf jaar de status ‘natuurreservaat’.  Het beheerplan omvat: ·  Het Gelaagpark (6,5ha) ligt in het oostelijke deel van de werken ·  inrichtingsmaatregelen voor vleermuizen ·  2 wandelroutes, uitbouw onthaal­ en tentoonstellingsruimte (openstelling) ·  aanmaken van vleermuizenkoffers (scholen zijn een belangrijke doelgroep) (educatie) ·  installatie van automatische detectiepoorten voor invliegende vleermuizen (monitoring)  De functie als vleermuizenreservaat is uiteraard prioritair in het fort van Steendorp. Toch  houden we zo veel mogelijk rekening met het cultuurhistorische en vestingbouwkundige  aspect, zowel tijdens het bepalen van de consolidatiewerken als bij de uitwerking van de  sensibilisatieacties. 

Stabiliteitsstudie fort Steendorp  Door de zware ontploffingen die het fort heeft doorstaan, dringt een stabiliteitsonderzoek zich  op vooraleer er aan openstelling kan gedacht worden. Via het Life project werd daarom een  budget aangevraagd voor de nodige studies rond de stabiliteit: ·  Zichtwaarneming door de Vlaamse Overheid ­ Betonstructuren ·  Topografische opmeting en hydrogeologische inventarisatie door de Vlaamse overheid –  Geotechniek ·  Dwarsprofielen  van de grachten in kaart brengen door de Vlaamse Overheid –  Agentschap voor Natuur en Bos ·  Inventarisatie achtergebleven munitie op het fort door ontmijningsdienst DOVO 

Consolidatiewerken fort Steendorp  Het Vlaams Instituut voor Onroerend Erfgoed (VIOE) is partner van het Agentschap voor  Natuur en Bos voor de opmaak en uitvoering van de consolidatiewerken. Het VIOE stelt  onder meer een architect ter beschikking, die op basis van de gegevens uit de voorstudie het  bestek zal uitschrijven voor de aanbesteding van de nodige stabiliteitswerken, en de  uitvoering van de werken ook zal begeleiden en bestaat uit een voormalige kleigroeve die  spontaan geëvolueerd is tot een complex van bos, vijvers, graslandjes en ruigtes. De  Roomkouter (17,5ha) is het centrale deel van het gebied. Dit was een kleiput, die in de loop  van 2006­2007 opgevuld werd met specie afkomstig uit het Deurganckdok. Een deel van de  voormalige waterplas bleef behouden.

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  6/17 

fort Steendorp en Life Bat Action   Het fort van Steendorp is als projectgebied opgenomen binnen het Life project Bat Action en  omvat verschillende actiepunten: ·  opmaak van een stabiliteitsstudie · uitvoering van de nodige instandhoudingwerken  De aandacht van de werken zal in eerste instantie gaan naar de acuut gevaarlijke plaatsen voor  vleermuizentellingen, de veiligheid van beide wandelroutes op het fort en de veiligheid van de  onthaal­ en tentoonstellingsruimte.  De uitvoering van de consolidatiewerken is gepland tijdens de zomer van 2009 en 2010.  Ondertussen gebeuren wel de nodige voorbereidende werken, zoals het verwijderen van grote  puinhopen en het kappen van bomen die de stabiliteit van het gebouw in gevaar brengen. 

Toegangsverbod  Omwille van de stabiliteit en de aanwezigheid van munitie op het terrein is het verboden om  het fort te betreden. Dit geldt helaas ook voor de telling van de vleermuizen.  Dit heeft een grote invloed op de monitoring van de vleermuizen in het fort, en noodzaakt ons  mogelijk zelfs om voor de plaatsing van automatische detectiepoorten uit te wijken naar  andere objecten. We vragen hiervoor jullie begrip, en beloven snel werk te maken om dit  probleem zo snel mogelijk uit de wereld te helpen. 

Communicatie  Vanuit ANB wordt er een nieuwsbrief verstuurd over fort Steendorp, Roomkouter en  Gelaagpark. De nieuwsbrief wordt verstuurd aan geïnteresseerden en bereikt niet het grote  publiek. Wie de nieuwsbrief graag ontvangt, kan dit laten weten aan Patrick Verheye  (telefoon 09­265 45 94, [email protected]). 

Meer info: Diederik Willems, 02­553 79 77, [email protected]

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  7/17 

Pr otocol mer gelgr oeves

Een belangrijke peiler in het Life project is de inrichting van de Lacroixberg en Roosburg,  twee mergelgroeves op het grondgebied van Riemst. Het is enerzijds de bedoeling de groeven  te optimaliseren voor vleermuizen en anderzijds de natuurwaarde in de omgeving te verhogen.  Om dit te kunnen realiseren wordt de aankoop van een aantal percelen vooropgesteld. De  eerste onderhandelingen met eigenaars zijn zopas gestart. 

Maar we zijn als vleermuisbeschermers niet alleen  actief in deze mergelgroeven. Er wordt heel wat  onderzoek verricht door de Studiegroep Onderaardse  Kalksteengroeven (SOK) naar historische geschriften  in deze groeven. Er worden immers geschriften  gevonden die teruggaan tot de zestiende eeuw.  Hiernaast hebben we de gemeente Riemst die  verantwoordelijk is voor de veiligheid van de  mergelgroeven en bovendien een aantal ingangen tot  de groeven in haar bezit heeft. Om over de veiligheid  van de mergelgroeven te waken, werd de Hulpdienst  Groeven in leven geroepen.  Om niemand voor het hoofd te stoten en een aantal  afspraken duidelijk vast te leggen werd een protocol  opgesteld met de verschillende partners. In dit protocol  staan de afspraken om samen te werken rond de  mergelgroeven om deze zo geschikt mogelijk te maken  voor de vleermuizen, maar daarnaast ook de historische waarde te bewaren en de veiligheid  niet uit het oog te verliezen. Begin volgend jaar zal dit protocol officieel ondertekend worden.  Na ondertekening zal het protocol on line worden gezet op www.bataction.be. 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  8/17 

Schans van Smoutakker De Schans (tussenfort) van Smoutakker werd in 1906 gebouwd en is een deel van de  Versterkte Stelling rond Antwerpen: een imposante fortengordel, gebouwd in het begin van de  20ste eeuw, om Antwerpen en haar haven te beschermen  tegen vijandelijke invallen. De Schans van Smoutakker  beschikte over een geschut van 75mm en ligt tussen de  forten van Ertbrand en Stabroek, maar was niettemin een  kort leven beschoren. Door een onverwacht hevige explosie  vloog de schans op 10 oktober 1914 volledig de lucht in en  werd herschapen in een ruïne.  Na meer dan 85 jaar verwaarlozing, kreeg de Schans van  Smoutakker echter een nieuwe toekomst! In 1999 kocht  Natuurpunt, met de financiële steun van Indaver NV, dit  merkwaardige natuurgebiedje om het definitief te  beschermen en de natuur er alle kansen te geven.  Momenteel is het een oase van rust en natuur langs de  antitankgracht.  Naast de verweerde ruïnes liggen er verspreid over het  terrein een aantal intacte bunkers. Jaarlijks overwinteren in  deze rustige, vochtige gebouwen tientallen vleermuizen, waaronder verscheidene bedreigde  soorten. De watervleermuis en de grootoorvleermuis zijn de talrijkste wintergasten.  In het kader van het Life project  BatAction richtten Natuurpunt en het  Agentschap voor Natuur en Bos (ANB)  de zes bunkers van de schans en de  overblijfselen van de geschutskoepel in  als vleermuizenreservaat. Zo wordt het  een echt ‘winterhotel’ waar vleermuizen  in alle rust en vrij van koude en tocht  kunnen overwinteren.  Concreet werd alle afval en puin  verwijderd, en werden lokalen  uitgegraven die volledig met zand gevuld waren. Verder werd er werk gemaakt van het  aanbrengen van nieuwe hanggelegenheden voor vleermuizen, werden tochtgaten gedicht en  nieuwe (vandalismebestendige) deuren met invliegopeningen voor vleermuizen geïnstalleerd.  Tenslotte werden de bunkers waterdicht gemaakt zodat er een hoge luchtvochtigheid ontstaat.  Niet alleen de vleermuizen maken van de Schans van Smoutakker een belangrijk  natuurgebied. De brokken beton en het puin vertonen erg veel gelijkenis met kalkrotsen, een  biotoop dat in Vlaanderen erg zeldzaam is. Op deze kunstmatige kalkrotsen groeien  merkwaardige planten, varens en mossen, die we normaal enkel in het zuiden van België  aantreffen! De Schans van Smoutakker is – letterlijk – een eilandje vol natuur! 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  9/17 

Omnichem

In samenwerking met het  bedrijf Ajinomoto­  Omnichem, de eigenaar van  het kasteel Delvael, heeft  het Agentschap voor Natuur  en Bos de ijskelder van het  domein ingericht als  winterverblijfplaats voor  vleermuizen.  Een ijskelder was altijd  gegeerd goed bij  kasteelbewoners. Het was  meestal een eivormig  bakstenen bouwsel dat gedeeltelijk of helemaal in de grond werd gebouwd. Vervolgens werd  het afgedekt met een stevige laag grond, waardoor de ruimte binnenin heel goed geïsoleerd  bleef. De functie van een ijskelder was het ijs, dat ’s winters uit de kasteelvijver werd gehaald,  te bewaren tot de zomerperiode. De voorloper van de koelkast dus.  Deze ijskelders hebben, ondanks een relatief kleine oppervlakte, alle kenmerken van een  grotklimaat. Ze zijn daarom in trek als overwinteringplaats bij vleermuizen die rust, een  constante temperatuur en een hoge luchtvochtigheid erg op prijs stellen. Tijdens de  zomerperiode zijn het kasteeldomein en de vijver bovendien een geschikt jachtgebied met  veel insecten.  De ijskelder van het kasteel van Omnichem is op zich in goede staat. De Life arbeiders  installeerden 2 deuren om de ruimte tochtvrij te maken. In elke deur is een invliegopening  voor vleermuizen voorzien. Verder is de ijskelder waterdicht gemaakt zodat de  luchtvochtigheid werd verhoogd. Enkele bomen die op de ijskelder groeiden en de constructie  van de ijskelder konden aantasten, werden verwijderd. 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  10/17 

Vleer muiskasten Vleermuizen zoeken meer en meer bouwconstructies op, zowel als overwintering­ als  zomerverblijfplaats. Zo gebruiken vleermuizen in Amerika bruggen, meestal als rustplaats  maar ook als kolonieplaats en in sommige gevallen zelfs als winterverblijfplaats. Er zijn 2  ontwerpen van 'vleermuishuizen' die in Amerika succesvol worden gebruikt. We willen deze  ontwerpen nu ook bij wijze van proefproject toepassen in Vlaanderen.  Een prototype werd gemaakt door de Life arbeiders en in aanwezigheid van een  vertegenwoordiger van de Europese Commissie opgehangen aan een brug over de Nete in  Hulshout.  Omwille van extra sensibiliseringsmogelijkheden werd voor de verdere productie van kasten,  steun gezocht bij enkele technische scholen. Zo heeft het Technisch Instituut Sint­Jozef van  Geraardsbergen zich geëngageerd om de  vleermuiskasten voor de Dendervallei te maken  en kogeka Sint­ Jozef  Instituut te Geel heeft op  haar beurt toegezegd de kasten voor de Kempen  te leveren.  De Dendervallei (Ninove­Geraardsbergen) en  de Kempen (Geel­Hulshout) zijn naast de  oostrand van Antwerpen de proefgebieden die  voorop werden gesteld om deze types van kasten  te testen.  De kasten zullen in het voorjaar van 2008  worden opgehangen. Hiervoor werd reeds  toelating bekomen van de brugeigenaars. De  voorwaarden werden vastgelegd in een  overeenkomst die in de loop van de volgende  weken zal worden ondertekend. In Oost­  Vlaanderen rond de Dender is dit al gedaan in  samenwerking met het Agentschap Wegen en  Verkeer voor een brug in Ninove en met de NV  Waterwegen en Zeekanaal voor een brug in  Geraardsbergen en Dendermonde.  De resultaten zullen opgevolgd worden in samenwerking met de vleermuizenwerkgroep van  Natuurpunt. Hopelijk kunnen we in één van de volgende nieuwsbrieven positieve resultaten  meedelen, zodat deze actie verder kan uitgebreid worden naar andere plaatsen in Vlaanderen. 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  11/17 

Website

Met veel trots kon het Life team op Valentijnsdag aankondigen dat de website van het Life  project on line werd gezet. Ondertussen is www.bataction.be uitgegroeid tot een begrip in de  vleermuizenwereld. Op de website staat de biologie besproken van de 3 vleermuissoorten  waarrond het project draait. Het gaat om de meervleermuis, de ingekorven vleermuis en de  Bechstein’s vleermuis. Daarnaast staan de acties beschreven die reeds in uitvoering zijn of in  de toekomst worden uitgevoerd. En dan hebben we nog en item dat gaat over projecten die  niet in het Life project zijn opgenomen, maar die met ondersteuning van het Life team door  andere partners worden uitgevoerd. Kortom een website de moeite waard om te bezoeken.  Wij zouden echter met de website graag verder willen gaan. Onze hoop is dat deze website  zou kunnen uitgroeien tot een website die alle activiteiten rond vleermuisbescherming  bundelt, los van een koppeling aan een instantie of een vereniging. De vleermuizenwerkgroep  zou bij de verdere uitbouw wel een cruciale rol kunnen spelen. Op deze manier kan niet alleen  informatie worden doorgegeven, maar kunnen activiteiten op elkaar worden afgestemd en  wordt dubbelwerk voorkomen.  Hoewel de website nog drie jaar is gekoppeld aan het Life project, zouden we nu al een  oproep willen lanceren om activiteiten en beschermingsacties ten gunste van vleermuizen  (enkel korte beschrijving) door te sturen naar onze webmaster  [email protected]. Het zal in het begin enig begrip vragen voor fouten  en tekortkomingen, maar enkel met vallen en opstaan, kunnen we op termijn komen tot een  pareltje rond vleermuisbescherming waarmee we als vleermuisliefhebber ook in het  buitenland kunnen scoren.  De website werd in eerste instantie ontwikkeld om bekendheid te geven aan het Life project.  Het is echter de bedoeling deze website te laten evolueren met de tijd. Daarom willen we  beroep doen op jullie kennis en ervaring en jullie vragen om suggesties of tekortkomingen  door te sturen naar de webmaster [email protected].  Het Life team wil jullie alvast danken voor de medewerking. 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  12/17 

Monitor ing

Om een efficiënte evaluatie van de resultaten van de ondernomen acties in het Life project ten  aanzien van het herstel van de populaties van de doelsoorten mogelijk te maken is de uitbouw  van een monitoringnetwerk absoluut noodzakelijk.  Bij de uitbouw van dit monitoringnetwerk wordt de hulp ingeroepen van de  vleermuizenwerkgroep van Natuurpunt vzw. Niet alleen hun expertise is van belang, maar  ook hun hulp bij het verzamelen van gegevens.  Vanuit het Life project worden momenteel volgende materialen ingezet: ·  Infrarood detectiepoort ·  Dataloggers – temperatuur ·  Datalogger – temperatuur en relatieve vochtigheid ·  Datalogger – temperatuur, relatieve vochtigheid en Ctd  Met Alex Lefevre van de vleermuizenwerkgroep is afgesproken deze op te hangen in de  Lacroixgroeve. Enerzijds met de bedoeling een vergelijking te maken met het in­ en  uitvliegen in najaar en voorjaar en  bij de wintertellingen. Een vergelijking van deze gegevens  zou ons een beeld kunnen geven van de efficiëntie van deze tellingen. Anderzijds willen we  via deze weg extra basisgegevens verzamelen om in een latere fase te vergelijken met het  effect van beheermaatregelen in de omgeving of als luchtkokers worden opengemaakt. Op die  manier kunnen we ingrijpen als de voorziene werkzaamheden te grote schommelingen  veroorzaken.  Met de dataloggers kunnen we parameters vergelijken van plaatsen met hoge en lage densiteit  van overwinterende vleermuizen. Op deze manier kunnen we met temperatuur­ en  luchtvochtigheidmetingen bepalen of we met het openen van luchtkokers extra delen, die  momenteel ongeschikt zijn voor vleermuizen, kunnen optimaliseren voor vleermuizen.  Op basis van de expertise met deze materialen wordt in 2008 nog extra materiaal aangekocht. 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  13/17 

Wedstr ijd Vleer muisvr iendelijk object

Duivel, vampier, ongeluksbrenger. Wellicht zit zijn uiterlijk er voor iets tussen, maar de  vleermuis kampt al sinds mensenheugenis met een imagoprobleem. Toch zijn er heel wat  mensen vaak trots op de aanwezigheid van vleermuizen in huis en terecht. We moedigen deze  mensen aan om blijk te geven van hun vleermuizensteun om ook andere mensen te overtuigen  om vleermuizen een plaats te geven in en om hun woning.  Om hun trots een gezicht te geven hebben het Agentschap voor Natuur en Bos en Natuurpunt  het plan opgevat om een schildje te vervaardigen dat aanduidt dat een huis of een openbaar  gebouw vleermuisvriendelijk werd ingericht. Het ontwerp van dit plaatje wordt bepaald aan  de hand van een wedstrijd. Het wedstrijdreglement vindt u op de website www.bataction.be of  is op verzoek aan te vragen bij [email protected].  De deelname is gratis en de prijzenpot bestaat uit een reischeque en boekenbonnen. De  allerkleinsten krijgen een rugzak voor hun deelname. De wedstrijd loopt tot 31 december  2007.  Heb jij zin om dit schildje te ontwerpen, haal dan de creatieve geest in u naar boven en stuur  uw ontwerp naar het Agentschap voor Natuur en Bos, soortencel – BatAction, Koning Albert­  II laan 20 te 1000 Brussel.  Wil je mee reclame maken voor deze wedstrijd vraag dan een poster aan Joachim  Demaeseneer, telefoon 02/553 75 04.  Veel succes!  Een afbeelding van de poster is te bekijken op de volgende bladzijde. 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  14/17 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  15/17

Mededelingen De vleermuizen zijn aan hun winterslaap toe en bijgevolg is het seizoen van de  wintertellingen aangebroken. Volgende teldata zijn al gekend: 

Regio Antwerpen  ­ zaterdag 15/12 Fort van Borsbeek, start 9.00 u (SV, Bram en Kris)  ­ woensdag 19/12 Fort van Broechem (we wachten nog op militaire bevestiging), start in de  namiddag (SV, Bram en Kris)  ­ zondag 23/12 kasteelkelder in Schilde, start 9.30 u (SV, Bram en Kris)  ­ zondag 23/12 Fort van Brasschaat (NAN, Filip)  ­ woensdag 26/12 bunkers langs de Anti­tankgracht (Schilde­Oelegem), per fiets (2 of 3 pers)  (SV, Bram en Kris)  ­ zaterdag 5/1 Fort van Oelegem I, start 9.00 u (SV, Wout)  ­ zondag 6/1 Fort van Wommelgem, start 9.00 u (SV, Bram en Kris)  ­ weekend 1­3/2 Fortentelweekend (org. Filip, Ben, Kris, Dirk, Sven, Diederik & Wout.  Uitnodiging volgt en kan evt aangevraagd worden via Wout)  ­ zaterdag 23/2 Fort van Oelegem II, start 9.00 u (SV, Wout)  ­ Grot Boekenbergpark wordt nog ergens op een zondag ingeplakt (2 uurtjes met 2 pers) (SV,  Bram en Kris)  Achter de telling staat de naam van de contactpersoon. Als mensen ergens mee willen gaan  tellen kunnen ze die vooraf contacteren en kan die het zo regelen dat er niet te veel/te weinig  tellers komen. Inlichtingen bij [email protected] 

Eerste Oost­Vlaamse telweekend  Bij deze de uitnodiging voor het eerste Oost­Vlaamse telweekendje. We  beginnen er dit jaar vroeg aan (om niet teveel te interfereren met  andere telweekendjes en hopelijk ook nog studenten te kunnen lokken  alsook om de rest van de wintertellingen in de provincie te kunnen  regelen), nl zaterdag 8 en zondag 9 december. De exacte afspraak uren en  plaatsen worden bepaald aan de hand van de inschrijvingen.  Voor de nieuwelingen: jaarlijks gaan vleermuizen in winterslaap/rust.  Een aantal soorten doen dit soms/regelmatig/dikwijls in ‘nep’ grotten  zoals bunkers, ijskelders, gemetselde grotjes, ontwateringsgangen… Deze  worden door de vleermuizenwerkgroep onderzocht op de aanwezigheid van  vleermuizen. Met dit weekend willen we nieuwe mensen de kans geven om  ook eens mee te gaan en voor de anciens is dit weekendje er om elkaar  nog eens te zien,samen lol te tappen, nieuwtjes uit te wisselen, te  vergaderen. Er gaat dit jaar speciale aandacht naar het inrichten van  bunkers (bezoek aan ingerichte en in te richten verblijfplaatsen). 

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  16/17 

Op vrijdagavond komen we met enkele mensen al samen om voor te bereiden  bij mij thuis (Braambrugstraat 45, 9700 Oudenaarde, 055/33 54 49).  Zaterdagavond vergaderen we om 20 uur in een de Zwart Zusterstraat 3  (tevens ook slaapplaats, meer info op www.slapen­in­gent.be.  Wie ons zaterdag wilt bereiken  belt naar Daan Dekeukeleire (0474/48 89 79). Voor de financiën moeten we nog  één en ander bekijken, alles in op ongeveer 25 euro.  Zo snel mogelijk bij mij inschrijven voor telweekendje en vergadering is  echter noodzakelijk!!!  Tot dan!  Pieter Blondé  055/33 54 49 (ben weinig thuis, zeg gerust aan antwoord app. dat ik moet terugbellen)  [email protected] 

Teldata Limburgse mergelgroeves  Het is een voorlopige lijst. Op voorhand aanmelden bij Ghis Palmans is dan ook  noodzakelijk!  ([email protected]) 

Groeve  Coolen Valmeer   J ageneau' s huiske  Zichen  Koegat Zichen  Caester t  Dr ie dagen Zichen  Flessenber g Zichen  Mathuus Kanne  Opkanne IV Kanne  Henisdael  Vechmaal  Pitjesberg Zichen  Keel Kanne  J uge Zussen  Lacr oixber g Zussen  Ijskelder Bovelingen  J anekes koet Millen  Ver biestberg Zichen  Dr ie Bogen Neer pelt  Lindestr aat Zichen 

woensdag 

Aanvang  14u00 

zaterdag  zaterdag  zaterdag  vrijdag  vrijdag  vrijdag  vrijdag  zaterdag  zaterdag  zaterdag  vrijdag  zaterdag 

9u30  9u30  9u30  19u00  19u00  19u00  19u00  9u30  9u30  19u00  19u00  19u00 

Datum  26/12/2007  5/01/2008  5/01/2008  12/01/2008  18/01/2008  18/01/2008  25/01/2008  25/01/2008  2/02/2008  9/02/2008  16/02/2008  23/02/2008  1/03/2008  benny  benny  nog geen toelating  ghis  johan

Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt  17/17