Besprekingsverslag Onderwerp Datum Notulist Aanwezig Afwezig
vierde bijeenkomst platform Limburgse archeologie regio midden 1 juli 2014 Marion Zijlema Bart Moonen, Erik Caris, Perry van Doorn, Jac Forschelen, Marielle Houtappels, Anita Janssen, Chris Meys, Wim Truyen Chantal Bakkenes, Silvia Pellemans, Mariëlle Stokbroekx
1. Opening Bart heet iederen welkom op deze vierde bijeenkomst van de regio midden. De notulen worden besproken en met aanvullingen vastgesteld. Perry van Doorn heeft een aanvulling bij zijn opmerking vorige keer dat de gemeente vooral naar de kosten kijkt. Hij heeft nl. ervaren dat het nuttig kan zijn een eigen expert te raadplegen. Hij heeft Fokko Kortlang geraadpleegd na een proefsleuvenonderzoek waarbij een Laat-IJzertijdgrafveld is gevonden. En hij vond Fokko’s advies over hoe hiermee om te gaan erg nuttig. Het grafveld ligt 30 cm onder het maaiveld, de grootte is nog niet bekend. Hij vertelt over het verschil tussen: proefboring- en proefsleuven archeologen. Wim Truyen vertelt naar aanleiding hiervan hoe onlangs in Uden na proefboringen een gebied is vrijgegeven. Bij het starten van de werkzaamheden werd vervolgens alsnog een merovingisch grafveld ontdekt. Bart Moonen vertelt dat Fokko Kortlang graag wil samenwerken om een duurzame kennisstructuur te bereiken. Bart twijfelt of er een basis is voor een duurzame structuur als het op commerciële basis gaat. Bart Moonen pleit voor het centraliseren van kennis op het gebied van archeologie, maar hij wil open kijken naar alle mogelijkheden die er zijn. Jac Forschelen vertelt dat Mariëlle Stokbroekx ziek is en dat hij voor de MER taken overneemt van Roerdalen en Echt-Susteren. Mariëlle Houtappels draagt twee agendapunten aan: hoe om te gaan met de verschillen tussen gemeentelijk en provinciaal beleid in provinciale aandachtsgebieden. ten tweede wil zij het hebben over de archeologische kenniskaart van de RCE, hoe is dit te gebruiken voor de eigen kaart. 2. Inventarisatie kosten toetsing/beleid archeologie Jac Forschelen vertelt hoe de gemeente Maasgouw de laatste 5 jaar gemiddeld 6000 á 7000 euro per jaar kwijt is aan toetsing en advisering. Incidenteel is Jac ook betrokken tijdens de begeleiding van de projecten. Dit kost hem 10 % van de werktijd. Wim Truyen (Weert) vertelt hoe er voor 4 jaar een raamovereenkomst is vastgesteld als de aanbesteding boven de 138.000 euro uitkomt. De externe advisering kost gemiddeld zo’n 10.000 euro per jaar (dit jaar 15.000). Kosten van adviezen voor onderzoeken vallen onder projecten.
Weert heeft veel grote projecten zoals Kampershoek Noord en Laarveld, waar af en toe weer werk uit voortkomt. Dit maakt het lastig om een inschatting te maken. Daarvoor is begeleiding voor ingehuurd wat voor 4 jaar rond de 100.000 euro heeft gekost. De 25.000 voor projectadviezen en de 15.000 voor Fokko Kortlang maken de kosten in totaal 40.000 euro. Perry van Doorn (gemeente Leudal) vertelt hoe de ambtelijke werkzaamheden t.b.v. archeologie altijd bij een project gerekend worden onder de noemer plankosten. Dit betekent dat er geen budget is voor deze werkzaamheden. Perry is zelf de facto de persoon die het archeologisch takenpakket onder zich heeft, ondanks dat hij daar niet officieel voor is aangesteld. Hij is daar 0,1 FTE/3.6 uur per week mee kwijt. Hij heeft geen inzicht in hoeveel de archeologie per project kost, maar het is duidelijk dat opgravingen als in Ittervoort geld kosten. Perry schrijft zelf zijn taken weg onder twee noemers: “Ruimtelijke ontwikkeling” en “Bestemingsplannen”. Jac Forschelen zal via de MER voor Echt-Susteren en Roerdalen kijken wat de kosten zijn voor archeologie binnen deze gemeenten. In Roerdalen is de toetsing uitbesteed aan Grontmij en in de tweede instantie aan Marion Aarts (als er rapporten van de Grontmij getoetst moeten worden). Chris Meys vertelt dat de gemeente Roermond een eigen budget heeft van 95.000 euro voor Monumentenzorg. Dit geld zou als subsidie voor archeologisch vooronderzoek gebruikt kunnen worden, maar is tot nu toe alleen gebruikt voor de extra uitwerkingskosten van de glasvondst. [AANVULLING ERIK CARIS] Mariëlle Houtappels (gemeente Nederweert) heeft een jaarlijks budget van 6000 euro, waarvan zo’n 5000 euro wordt opgemaakt. Dit jaar zal het archeologisch beleid worden geactualiseerd. Het maken van nieuw archeologisch beleid is natuurlijk niet jaarlijks aan de orde. Mariëlle Houtappels is ongeveer 2 á 3 uur per week met archeologie bezig. Dit is exclusief de werkzaamheden aan de woongebieden en de natuurgebieden.
3. Regio-archeoloog Jac Forschelen vraag wat de provincie Limburg met het aanstellen van een regio-archeoloog wil bereiken. Bart Moonen stelt dat het een wens is van de provincie om meer eenduidigheid te krijgen. Anita Janssen stelt dat iedere regio dit zelf invult. Anita Janssen stelt de vraag of het de gemeenten wat oplevert als het meer gecentraliseerd wordt aangepakt? Wim Truyen antwoordt dat het ook in het kader hetgeen omschreven is in de KNA van belang is dat er gebiedskennis bij de regioarcheoloog is. Specifieke landschapskennis is daarbij volgens hem van groot belang. Op die manier kan er ook gekeken worden naar overeenkomsten en verschillen tussen de diverse provinciale aandachtsgebieden. Perry van Doorn stelt dat hij maar 1x per jaar een archeoloog nodig heeft, wat heeft hij er dan aan. Jac Forschelen vraagt of de regio dan niet heel erg groot moet zijn? Bart Moonen zegt dat de regioarcheoloog in de andere regio’s (Maastricht en Venlo) op kantoor gaat zitten. Jac Forschelen stelt dat de werkzaamheden van de regio-archeoloog heel afgebakend moeten zijn: het betreft louter de adviezen die worden ingekocht. Mariëlle Houtappels wil het wel eens bestuurlijk voorleggen. Anita Janssen en Bart Moonen gaan bij de provincie Limburg één stuk schrijven wat aan de bestuurders kan worden voorgelegd. De provincie Limburg wil ook het takenpakket van de regio-archeoloog aanvullen. Het betreft dan vooral taken als: rondleidingen, presentaties geven en rondleidingen voor scholen organiseren. Erik Caris vult aan: deze extra taken worden dan vanuit de provincie betaald? Anita Janssen stelt dat dat mogelijk zou kunnen zijn.
2
Jac Forschelen vraagt of de regio-archeoloog ook voor meerdere regio’s zou kunnen werken? Bart Moonen zegt dat het er van af hangt hoe je de regio definieert en welke afspraken je maakt. Daarin kunnen zo nodig verschuivingen plaatsvinden. Erik Caris plaatst de kanttekening dat de regio-archeoloog averechts zou kunnen werken waar het al goed geregeld is zoals in Roermond. De aanstelling van een regio-archeoloog zou er voor kunnen zorgen dat de afdeling in Roermond afgebroken wordt. Anita Janssen zegt dat het de bedoeling is om aan te vullen en niet om af te breken. In Parkstad is het bijvoorbeeld goed geregeld. Jac Forschelen stelt dat het in de gemeente Maasgouw ook redelijk goed geregeld is. Er moet dan wel sprake zijn van toegevoegde waarde. Het maakt Jac Forschelen niet uit waar de toetssteen zit. Kan er misschien sprake zijn van financieel voordeel? Wim Truyen ziet het voordeel van de regio-archeoloog in de kennis van de regio die hij opbouwt. Daarom stelt hij voor om de gemeente Peel en Maas bij de regio te trekken. Het feit dat de regio-archeoloog lokale kennis van het gebied heeft is heel belangrijk. Ook is het beschikbaar stellen van de regioinformatie aan het “brede publiek”, bijvoorbeeld door publieksvriendelijke publicaties van belang. Op die manier kan de informatie uit de vele “individuele” onderzoeken worden gesynthetiseerd en vergeleken met andere regio’s. Mariëlle Houtappels stelt dat Fokko Kortlang in feite al een soort van regioarcheoloog is. Perry van Doorn stelt: hoe krijg je wat archeologisch gevonden wordt zichtbaar zodat 1 + 1 = 3. Zodat er verbanden worden gelegd tussen de vondsten in de verschillende gemeenten. Hoe maak je de geschiedenis zichtbaar? Perry van Doorn noemt de mogelijkheid om extra vragen te stellen in het PvE: wat is redelijk om te vragen? Erik Caris stelt dat bij de gemeente Roermond de kennis zit waar de nodige deskundigheid te halen voor speciale vondsten. Jac Forschelen vertelt dat hij op basis van het beoordelingsformulier van Fokko Kortlang precies weet wat hij moet doen. Fokko levert hem gegarandeerde kwaliteit. Jac vindt het daarom belangrijk dat hij er niet op achteruit gaat. Een commercieel bureau valt daarop af te rekenen. Erik Caris stelt dat de algemene trend is dat er gevraagd wordt om meer ambtelijke kwaliteit, zodat minder inhuur nodig is. Jac Forschelen is bang dat hij inboet op kwaliteit, effectiviteit enz. Anita Janssen vraagt hoe dat dan in de praktijk met de inhuur gaat. Jac Forschelen vertelt over het archeologisch onderzoek ten behoeve van de Brede School in Thorn waar Anneleen van de Water aan heeft meegewerkt. Zij zorgde ervoor dat de gemeente Maasgouw precies wist waar zij aan toe was. Jac stelt dat het belangrijk is dat de regio-archeoloog te allen tijde aanspreekbaar is voor de gemeentelijke wensen. Bart Moonen stelt dat er natuurlijk een gezamenlijke beoordeling gaat plaatsvinden van de eisen waaraan de regio-archeoloog moet voldoen. Chris Meys vertelt hoe één van de grote wensen van Roermond een synthetiserend onderzoek zou zijn voor een groter gebied. Dat onderzoek zou letterlijk grensoverschrijdend moeten zijn dus ook naar België en Duitsland. Bart Moonen vertelt hoe de provincie Limburg nu bezig is met een grote actualisatie van archeologische perioden door periode-specialisten. Perry van Doorn stelt als kanttekening dat het POL ook weinig grensoverschrijdend is.
3
Erik Caris stelt dat de toegevoegde waarde van een regio-archeoloog voor Roermond nul is. Wel heeft hij al een beetje onderzocht wat het betekent als de regio-archeoloog in Roermond komt te zitten. Hij heeft al bestuurlijk/ambtelijk al wat verkennende bewegingen gemaakt en men staat er niet afwijzend tegenover. Bart Moonen stelt dat het doel van de regio-archeoloog geen uitsluiting van de gemeente Roermond is, maar er moet wel een duidelijke meerwaarde zijn. Perry van Doorn zegt dat de gemeente Leudal bijna geen gebruik van externe inhuur maakt, dus dat de afrekening op de strippenkaart gebaseerd zou moeten zijn. De archeologische kosten voor Leudal zullen (hoewel niet zichtbaar gemaakt) ook neerkomen op zo’n 5000 tot 6000 euro per jaar. Wim Truyen stelt dat voor hem het belangrijkste is dat de kennis van de regio op één plek zit. Contactgegevens: Gemeente
Mariëlle
Postbus
Echt
Stokbroekx
450
6100 AL ECHT
Gemeente
Perry van
Postbus
6093 ZG
Leudal
Doorn
3008
HEYTHUYSEN
Gemeente
Jac
Postbus
6050 AA
Maasgouw
Forschelen
7000
MAASBRACHT
Gemeente
Mariëlle
Postbus
6030 AA
Nederweert
Houtappels
2728
NEDERWEERT
Gemeente
Ellen de
Postbus
6077 ZH SINT
Roerdalen
Groot
6099
ODILIENBERG
Gemeente
Erik Caris,
Postbus
Roermond
Chris Meys
900
Marielle.Stokbroekx@servicecentrum-
0475 478487
mer.nl
Susteren
[email protected]
0475 85 9752
[email protected]
0475 85 2500
[email protected]
0495 677258
[email protected]
0475 538888
6040 AX
[email protected]
0475 359281
ROERMOND
[email protected]
0475 359420
[email protected]
0475-359629
[email protected]
0495 575467
Silvia Pellemans Gemeente
Wim Truyen
Weert
Postbus
6000 AZ
950
WEERT
3. Actielijst: te ondernemen acties
acties door
Termijn
Op een rijtje zetten: wat zou je willen van een regioarcheoloog? Een A-4tje met wensen. Wat is het huidig beleid en wat is het gewenste beleid. Opsturen naar Bart Moonen Wat moet er toegevoegd worden in het PvE om meer verhaal te krijgen Neemt contact op met Frans Tegels Beesel) over bodemverstoringsonderzoek door amateurarcheologen. Wat was het Raadsvoorstel? Kwaliteitscriteria VTH 2.1 wat vinden jullie ervan? http://www.sam-limburg.nl/informatie.aspx?id=68 Officieel standpunt RCE m.b.t. onderzoek amateurs
Alle gemeenten
Voor de volgende vergadering Voor de volgende vergadering
Alle gemeenten Bart Moonen Perry van Doorn
Als het voorstel klaar is.
Alle gemeenten Bart Moonen
4
te ondernemen acties
acties door
Termijn
naar bodemverstoring vragen Link met AMZ-cyclus doorsturen
Chris Meys
Een voorbeeld van een selectiebesluit gekoppeld aan Jac Forschelen de omgevingsvergunning rondsturen De vergadering wordt gestaakt omdat de volgende vergaderaars al weer voor de deur staan. Hierdoor kan de actielijst niet goed worden afgewerkt en blijven de meeste punten staan. De volgende vergadering zal plaatsvinden op dinsdag 23 september van 9:30 tot 12.00 uur in het gemeentehuis van Weert.
5