CENTRUMVISIE SON “behoud en versterking van een aantrekkelijk centrum” mei 2012
Besluitvorming
Hoofdstuk 1 : Inleiding Voor u ligt de centrumvisie Son. Deze visie, die bewust qua beeld en verwoording kort en bondig is verwoord, vormt zowel de kapstok als meetlat voor ontwikkelingen in het centrum gebied. Kapstok omdat ze richting geeft aan ontwikkelingen. Meetlat omdat ze individuele initiatieven en ontwikkelingen in de vorm van een toetsingskader beoordeelt en stuurt in een richting die zal resulteren in een meerwaarde voor het totale centrum. In de aanloop naar deze visie is er uit analyses, enquêtes en verkregen input uit bijvoorbeeld informatieavonden een intensief traject doorlopen. Alle vergaarde informatie vormt de basis van de uiteindelijke visie. Deze informatie, verwoord in verschillende deelrapporten, dient ter onderbouwing van het eindbeeld en kunnen worden gezien als bijlagen. Vast is komen te staan dat diverse aspecten van het huidige centrum als redelijk tot goed worden gewaardeerd. De compactheid, bereikbaarheid en het aanbod van voorzieningen (en dan vooral de winkelfunctie) vormen een uitstekend vertrekpunt. Natuurlijk zijn er verbeterpunten naar voren gekomen. Ook is tijdens het proces duidelijk geworden dat meer specifieke ontwikkelingen vragen om nu snel te handelen. Voorbeelden hiervan zijn de bibliotheek, gemeentehuis, Vestzak, Oase en de plannen rond uitbreiding en modernisering van de Zwaan. Vanuit deze perspectieven zijn een aantal beelden en maatregelen geformuleerd die de kracht van het centrum van Son moeten behouden en versterken. Op korte en langere termijn: Het centrum van Son dient robuust en toekomstbestendig te zijn. Een visie geeft een richting en gewenst eindbeeld aan. Niet in alle gevallen resulteert dit gelijk in concrete projecten en plannen. In onderliggende visie vindt u dit terug. Enerzijds wordt er al op een concreet niveau gewerkt. Voor deze onderwerpen geldt dat de uitwerking niet alleen nu al kan rekenen op een groot draagvlak, maar ook dat de verdere uitwerking van deze onderwerpen als autonome ontwikkeling aan de doelstelling bijdraagt. Anderzijds zijn er onderwerpen die vanuit de visie meer richtinggevend worden beschreven. Deze onderwerpen betreffen thema’s die zelf op dit moment nog in een ontwikkelingsfase zitten en waarbij de mogelijke eindbeelden nog niet bekend zijn. Nadere detaillering en uitwerking zijn nog nodig. Er spelen hierbij op dit moment nog meerdere varianten met elk hun eigen specifieke plus en minpunten. De invalshoeken zijn hierbij divers. Financiën, esthetica, lopende maatschappelijke tendensen, functionele aspecten zijn hiervan voorbeelden. Daarnaast zijn deze onderwerpen opgebouwd uit meerdere bouwstenen, die dusdanig samenhangen dat een meer concretere uitwerking op dit moment onrecht zou doen aan de doelstelling om in de keuzes robuust en toekomstbestendig te laten zijn. Deze onderwerpen krijgen in deze visie wel een richting mee maar zullen nog een nadere uitwerking ondergaan. De onderliggende visie vormt de kern van vaste waarden die we in het centrum willen realiseren. Daar waar mogelijk (wonen en vergroenen) kan er op onderdelen morgen worden begonnen. Waar het gaat om aanpassingen in de openbare ruimte gaat dat in afstemming met belanghebbenden. Leeswijzer In onderliggende visie vindt u het eindbeeld terug in beeld en woord. Alle informatie op basis waarvan deze visie tot stand is gekomen is in aparte rapporten en notities verwoord. Voor meer achtergrond info en een inzicht in het chronologisch doorlopen proces zijn de volgende rapportages opgesteld: • Beeldvorming Centrumvisie Son (presentatie)
2 12.0007745
• •
Centrumvisie Son van beeldvorming naar oordeelsvorming (rapportage december 2011) Centrumvisie Son Tussenrapportage (april 2012)
In hoofdstuk 2 wordt kort stilgestaan bij de aanleiding, ambitie en werkwijze. Het eindbeeld, opgebouwd uit verschillende deelbeelden, is beschreven in hoofdstuk 3. In een mix van thema’s en locaties is in woord en beeld beschreven in welke gewenste richting het centrum van Son zich zal ontwikkelen. In Hoofdstuk 4 wordt tot slot ingegaan op de stappen die volgen na de vaststelling van de onderliggende visie op het centrum van Son.
3 12.0007745
Hoofdstuk 2 Aanleiding en opzet Vertrekpunt centrumvisie Son In het beleidsprogramma Samenhang en Betrokkenheid is de centrumvisie Son als belangrijk thema opgenomen. Diverse ontwikkelingen / projecten in het centrum zijn de aanleiding. Openstaande huisvestingsvraagstukken zoals die rond de bibliotheek, Vestzak en gemeentehuis vragen om antwoorden. Verwachte verschuivingen door onder andere de internet winkels voor de detailhandel, lege plekken en initiatieven van private partijen hebben een “momentum” gecreëerd. In dit beleidsprogramma Samenhang en Betrokkenheid is besloten deze aspecten meer in samenhang te gaan bezien. Naast de intrinsieke noodzaak van een integrale aanpak zal dit leiden tot een evenwichtiger en meer kostenefficiënte ontwikkeling en uitvoering van de diverse projecten. Kansen voor bundeling en afstemming van functies worden vergroot. Het geformuleerde toekomstperspectief biedt publieke en private partijen een kapstok en een richting voor investeringen: in het gebied, woningen en ondernemingen. Een centrumvisie is hiervoor een wenselijk instrument. Hierin worden ontwikkelingen en projecten in samenhang met elkaar gebracht. Vervolgens wordt er een logisch uitvoeringsprogramma op gebaseerd. Bestaande projecten kunnen verdwijnen of een andere invulling krijgen. Nieuwe projecten of projectonderdelen kunnen worden toegevoegd. Vervolgens kunnen projecten, in afgestemde vorm, volgens het uitvoeringsprogramma weer een eigen dynamiek oppakken. Gehanteerde werkwijze Er is gewerkt met het BOB model (beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming), waardoor via (burger)participatie en een gefaseerd proces toegewerkt is naar een maximaal gedragen visie op het centrum van Son. In de rapportage ” Centrumvisie van beeldvorming naar oordeelsvorming” (december 2010) is de belangrijke tussenstap in de totstandkoming van de centrumvisie Son beschreven. Naast een beschrijving van sfeerbeelden is hierin de centrale visie (ambitie) benoemd:
“het realiseren van een aantrekkelijk centrum, dat uitnodigt tot ontmoeten en verblijven en bijdraagt aan de identiteit van de gemeenschap” Gekoppeld aan deze ambitie zijn er 4 belangrijke bouwstenen benoemd met elk een set van criteria. Gezamenlijk vormen zij het denkkader. In onderstaande afbeelding is dit schematisch weergegeven.
aaneengesloten geen losse einden
Compact
vergroenen dorpser verkeersluw zichtbeleving levendigheid verkeersveiligheid
Verblijfsvriendelijk
Aantrekkelijkheid centrum Son
Diversiteit functies
12.0007745
retail aanbod horeca aanbod maatsch. Functies wonen evenementen
Bereikbaarheid
auto fiets voet parkeren
4
Deze criteria vormden een gestructureerd toetsingskader voor centrale thema’s en locaties voor de verschillende scenario’s / uitwerkingsrichtingen. Rode draad Gedurende alle stappen in het proces heeft het begrip aantrekkelijkheid van het centrum voorop gestaan. Ook is in alle stappen duidelijk naar voren gekomen dat deze aantrekkelijkheid primair wordt bepaald door een aantrekkelijke compacte groene verblijfsruimte, het versterken van de woonfunctie en – erg belangrijk- het versterken van het winkelaanbod. Het inzetten op een groene aantrekkelijke verblijfsruimte en versterken van het winkelaanbod is een gemeenschappelijke inspanning. Als gemeente willen we hier graag onze materiele en beleidsmatige mogelijkheden voor inzetten. De ondernemers zullen ook hun rol moeten pakken om het tot een daadwerkelijk succes te maken. Op basis van de enquête en informatieavonden zien wij dat ondernemers hiertoe ook bereid zijn. Betrokkenheid. De inhoud van de visie is op verschillende wijze “getoetst”. Zo heeft er bijvoorbeeld een enquête plaatsgevonden. De resultaten hiervan zijn opgenomen in het door I&O research opgestelde rapport “Onderzoek Centrum Son van december 2011”. Ook hebben er diverse opiniërende besprekingen plaatsgevonden in de commissie GZ en zijn er 2 interactieve bijeenkomsten gehouden waarin aan de hand van stellingen en een open discussie gesproken is met de ondernemers en inwoners van het centrum en met de overige inwoners van de gemeente. Tot slot zijn verschillende thema’s nader uitgewerkt door betrokken beleidsmedewerkers. In deze uitwerkingen zijn al gesprekken gevoerd met betrokken organisaties in het centrum. Deze gesprekken zijn momentopnames en zullen ook in de voorliggende periode vervolg krijgen.
5 12.0007745
Hoofdstuk 3 Visie op thema en locatie 3.1 Inleiding De visie op het centrum van Son wordt benaderd vanuit 2 invalshoeken. De thematische invalshoek en de locatie invalshoek. Deze grijpen in elkaar.
Thema’s l t de raa an st ilh uw ta Nie De
lein rkp Ke ur tu Cul
Locaties
Thema’s •Compact •Bereikbaarheid / Parkeren •Vergoenen / Verblijfsvriendelijk •Zichtbeleving •Wonen •Evenementen •Detailhandel •Horeca •Dienstverlening •Cultuur/Maatschappelijke functies Locaties •Nieuwstraat Oost / West •Markt / Dommelstraat •Heistraat •17 septemberplein •Airbornestraat •Raadhuisplein •Kerkplein •Omgeving gemeentehuis
6 12.0007745
3.2 Thema’s Compact Met compactheid wordt beoogd de functie van het centrum ruimtelijk maar ook functioneel duidelijk te begrenzen en zo de functie van het centrum optimaal tot zijn recht te laten komen. Het centrum gekoppeld aan de specifieke centrumfuncties heeft een harde begrenzing. Centrumfuncties binnen dit gebied worden gefaciliteerd en gestimuleerd met het binnen de gemeente beschikbare instrumentarium.
De begrenzing van het compacte centrum is in bovenstaande afbeelding weergeven. Het gebied wordt begrensd door de Boslaan ter hoogte van het 17 septemberplein, de Airbornestraat met aangrenzende bebouwing, Het raadhuisplein met aangrenzende bebouwing inclusief het achter terrein, het kerkplein met direct aangrenzende bebouwing, de Markt en de beide kanten van de Nieuwstraat. Bereikbaarheid / Parkeren Er zijn geen aanvullende grootschalige maatregelen/ingrepen nodig in de bestaande infrastructuur/ontsluiting van het centrum. Op enkele plekken zijn kleinere ingrepen nodig. Voor het centrum zal er naar een inrichtingsoplossing moeten worden gezocht die a) het verkeer en de bereikbaarheid in goede banen blijft leiden en b) waar er meer ruimte voor andere functies (raadhuisplein) wordt gecreëerd Middels inrichtingsmaatregelen kan een ander verkeersgedrag worden bewerkstelligd en de auto een minder prominente positie krijgen. Dit speelt vooral rond Boslaan, Dommelstraat en tussen het Kerk- en Raadhuisplein. De maatregelen rondom de openbare ruimte (vergroenen), verblijfsruimte (terras of ander gebruik) en het parkeren moeten in samenhang worden opgepakt. De totale parkeercapaciteit blijft op het huidige niveau en wordt ook bij nieuwe ontwikkelingen op dit niveau gehouden. Er zullen ongetwijfeld als gevolg van ontwikkelingen p-plaatsen op bepaalde plekken verdwijnen, maar hiervoor worden in het centrum of aan de centrum randen alternatieve pvoorzieningen gecreëerd. Ook een gebouwde parkeervoorziening in het centrum, gecombineerd met een gebouwde ontwikkeling biedt mogelijkheden voor het op peil houden van de P-balans. In tegenstelling tot de ontsluiting van het centrum zullen er voor parkeren dus wel meer ingrijpende maatregelen nodig zijn.
7 12.0007745
Huidige situatie tijdelijke parkeervoorziening locatie Oude Pastorie
Parkeervoorzieningen leggen nu een beslag op de openbare ruimte. Voorziene ontwikkelingen (oude pastorie / herinrichting) maken dat huidige capaciteit deels zal gaan verdwijnen. Een analyse leert dat ruimte binnen het centrum en aan de randen gevonden kan worden. Hierdoor kan kwantitatief en kwalitatief aan de parkeerdoelstelling worden voldaan. De mate van ingrijpen om deze gebieden in te richten voor parkeren is echter divers. Verwerving / verplaatsing van functies en opstallen/gronden maar ook het anders toegankelijk maken, moeten hierbij overwogen worden. Bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen bieden gebouwde parkeervoorzieningen (indien de capaciteit op maaiveld onvoldoende perspectief biedt) kansen. Financieel zal een dergelijke oplossing de haalbaarheid van een bouwplan onder druk kunnen zetten. Indien er tot aanleg wordt overgegaan wordt er gestreefd naar het toevoegen van extra p-plaatsen. Deze kunnen breder worden ingezet als onderdeel van het openbare parkeeraanbod. Vergroenen / Verblijfsvriendelijk Het beeld dat er van het centrum van Son bestaat komt het meest overeen met “dorps”. “Dorps en zichtbeleving” zijn subjectieve begrippen. Een spannend element van het centrum is dat, naast deze dorpse uitstraling door de inrichting het ook wordt gekarakteriseerd als modern met een strak karakter heeft. Deze mix wordt in nieuw op te pakken ruimtelijke ontwikkelingen nagestreefd. Het centrum moet het bestaande groen behouden en verder vergroenen. Hierdoor wordt aangesloten bij het groene karakter van de gemeente. Tevens draagt dit bij aan de uitstraling en beleving van het centrum. Een vergroening van het centrum vindt plaats via 2 sporen. Het eerste spoor betreft het aanbrengen van groenelementen binnen de bestaande structuur van de huidige openbare ruimte. Het 2e spoor betreft een vergroening door middel van ingrepen in de bestaande structuren van het Kerkplein en Raadhuisplein. Er wordt hierbij aangesloten bij de al in gang gezette opwaardering van het park Vroonhoven. Door de samenhang met o.a. het kerkplein zal deze ontwikkeling in samenhang met de andere ontwikkelingen verder uitgewerkt worden Wonen Wonen is een onmisbare functie in het centrum die verder ontwikkeld moet worden. Het vergroot de levendigheid en sociale controle. Door deze levendigheid heeft het centrum ook een speciale aantrekkingskracht voor bepaalde doelgroepen. Het centrum is een levendige omgeving met een hoog voorzieningenniveau onder handbereik en waar met name wordt gewoond boven voorzieningen. Er zijn diverse locaties in het centrum beschikbaar waar de woonfunctie kan worden
8 12.0007745
versterkt. Een goede match in de programmering (locatie en doelgroep) is belangrijk. De combinatie met andere functies, zoals winkels in de plint biedt kansen, maar is mede afhankelijk van de haalbaarheid van deze andere functies en het tijdpad waarop dit beeld helder is te krijgen.
Huidige situatie Nieuwstraat Oost Noordkant Evenementen Evenementen dragen in belangrijke mate bij aan de levendigheid en daarmee ook de aantrekkelijkheid van het centrum. Evenementen zullen voor een extra stroom van bezoekers naar het centrum zorgen. Met een specifieke programmering kan hier een groter regionaal bereik worden gecreëerd. Bestaande commerciële functies (detailhandel / horeca) hebben hier baat bij. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor ondernemersvereniging en centrummanagement . Het is hun taak om het voortouw te nemen bij de verbreding en verdieping van het evenementenprogramma. De gemeente kan rond de organisatie en vergunningverlening , maar primair als aanbieder van geschikte locaties, ondersteunend optreden. Verbreding zoeken we niet alleen in het programma, maar ook in de locaties. Een intensiever of groter gebruik van de openbare ruimtes tijdens evenementen. Bij de aanpassingen in de openbare ruimte maar ook bij de ontwikkeling van locaties dienen de kansen en bedreigingen richting evenementen worden meegenomen. Dit geldt ook in relatie tot de centrumbewoners. Centrumbewoners zien de waarde van evenementen. De belevingswaarde wordt verhoogd, de gezelligheid en drukte nemen toe. Men staat zeker niet afwijzend tegen een verdere toename van evenementen en geconstateerd mag worden dat zij de daarmee gepaard gaande overlast “voor lief nemen”. Detailhandel De aanwezigheid van een diversiteit aan winkels in een aaneengesloten compact gebied vormt het belangrijkste motief voor een bezoek aan het centrum. Behoud van het aanbod en ruimte creëren waar het kan, vormen de motor van de aantrekkingskracht van het centrum. Ontwikkelingen rondom internet en een autonome verschraling van het aanbod zoals dat op veel plekken in Nederland is te zien zijn belangrijke bedreigingen. Het feit dat circa 25% van het klantenbestand uit de regio komt biedt echter een kans om in deze meer regionale context de winkelfunctie te behouden. Het kunnen inspringen op nieuwe tendensen en ontwikkelingen en het komen tot een afgewogen en integraal aanbod met de andere functies en voorzieningen bieden kansen om onderscheidend en succesvol te kunnen zijn. De gemeente heeft een regisserende rol, soms in een ondersteunende, dan weer in een stimulerende positie. Het “branding / vermarkten” van het centrum is een activiteit die samen met de ondernemers / centrummanagement een belangrijke voorwaarde vormt om Son als aantrekkelijk centrum met een diversiteit aan functies onder de aandacht te brengen en te houden.
9 12.0007745
Horeca Een voldoende en divers horeca aanbod hoort thuis in het centrum en vormt een onmisbare schakel binnen het totale voorzieningenaanbod. Behoud van het aanbod en ruimte creëren waar het kan is, evenals bij detailhandel, de inzet. Op basis van kentallen is aangetoond dat er ruimte is voor nieuwkomers. Ingestoken wordt op het versterken van de bestaande situatie rond Markt en Raadhuisplein. De rol van de gemeente is ondersteunend en stimulerend. Met name randvoorwaardelijk in het creëren van adequate ruimte voor terrassen.
Huidige situatie terrassen de Markt / Zwaan Het huidige horeca aanbod is nog onvoldoende reden om het centrum van Son hier specifiek voor te bezoeken. Hier liggen kansen. Door concentratie gecombineerd met verruiming van het aanbod kan de Horeca nog meer een trekker voor een bezoek aan het centrum worden. Ook voor mensen buiten de gemeente. Dienstverlening Ontwikkelingen binnen de dienstverlening bevinden zich in een roerige fase. Zowel voor het bedrijfsleven als de overheden. Nieuwe werkconcepten en schaalvergroting zijn hiervan voorbeelden. Dienstverlening hoort als integraal onderdeel van het voorzieningenaanbod echter thuis in het centrum. Zeker daar waar het baliefuncties betreft. Dit geldt zowel voor private ondernemingen maar nadrukkelijk ook voor de frontoffice (baliefunctie) van de gemeente. Baliefuncties vervullen een representatieve contactfunctie voor de achterliggende organisaties en dienen tevens goed en herkenbaar bereikbaar te zijn. Locatie en/of uitstraling vormen derhalve ook belangrijke factoren. Het toekomstige aanbod en de situering zijn vraagstukken die in elkaars verlengde liggen. Zeker voor wat betreft de gemeentelijke huisvesting. Tegelijkertijd is er een noodzaak tot keuzes door onder andere de kwaliteit van de huidige huisvesting. Actuele organisatorische ontwikkelingen vragen om een verdiepingsslag. Concrete keuzes zijn op dit moment niet gewenst en ook niet noodzakelijk. Volstaan kan worden met een aantal ruimtelijke opties. Op visieniveau passen deze verschillende opties in het totaalbeeld. Nadere uitwerkingen zullen nog worden geformuleerd en beoordeeld. Besluitvorming over de specifieke uitwerking hieromtrent volgt dan later. Cultuur / Maatschappelijke functies Culturele en maatschappelijke functies hebben een belangrijke aandeel in het voorzieningen aanbod. Vanuit verschillende motieven (bezoekersaantallen, spreiding aantrekkingskracht over de hele dag) zijn deze functies ook in de toekomst een onmiskenbare schakel in het op peil houden en bevorderen
10 12.0007745
van de aantrekkelijkheid van het centrum. Alle functies (Vestzak, Bibliotheek, Oase) behouden in de toekomst een plek in het centrum. Alle maatschappelijke functies in het centrum zijn al langer onderwerp van zowel een functionele als ruimtelijke discussie. Het aanbod naar de toekomst toe, huidige geografische ligging en huisvestingsvraagstukken liggen in elkaars verlengde. Er is een noodzaak tot keuzes waarbij de verwantschap tussen de functies en het mogelijk behalen van synergievoordelen de uitdaging is. Er wordt gezocht naar een clustering (fysieke en/of organisatorisch) in een multifunctionele accommodatie aan de zuidzijde van het kerkplein Deze onderlinge verwevenheid en de actuele functioneel en organisatorische ontwikkelingen binnen deze functies zelf maken meer concretere keuzes op visie niveau niet gewenst maar ook niet noodzakelijk. In het geschetste beeld passen verschillende opties die als uitwerking nader zullen worden geformuleerd en beoordeeld. Besluitvorming over de specifieke uitwerking hieromtrent volgt dan later.
Huidige situatie Vestzaktheater.
11 12.0007745
3.3 Locaties Het centrum van Son is een aaneenschakeling van diverse ruimtelijke eenheden (zones) waarvan de som groter is dan het totaal van de afzonderlijke onderdelen. De samenhang tussen deze delen enerzijds en de specifieke functies per locatie anderzijds vormen de ruimtelijke bouwstenen die de functies samenvoegen. Gezamenlijk worden ze verantwoordelijk voor een aantrekkelijk en toekomstbestendig centrum. Als locaties met specifieke ontwikkelmogelijkheden benoemen wij: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Nieuwstraat Oost (Hoek Wilhelmina Laan) Openbare ruimte Markt / Dommelstraat Kerkplein Achterzijde Taylorstraat Omgeving Gemeentehuis Raadhuisplein
Met deze indeling komen locaties zoals Apollo en locatie oude postkantoor/TNT(8) ) te vervallen voor specifieke centrumfuncties. Ook deze bieden gezien hun ligging in de randzone van het compacte centrum ruimte voor functies die de kracht van het centrum kunnen versterken. Wonen en parkeren komen hiervoor in aanmerking. Niet benoemde locaties met ontwikkelingsmogelijkheden binnen het compacte centrum vormen wel degelijk een belangrijke bouwsteen. Zowel qua locatie als qua daar aanwezige functies/voorzieningen. Vanuit de huidige vorm en functioneren passen deze echter 1:1 in de visie voor het centrum. Het accent op deze gebieden en functies moet dan ook vooral gericht worden op het behoud en in stand houden. Een goed voorbeeld van een dergelijke locaties is het 17 Septemberplein.
8 6
5
7 2 4
3
1
1 Nieuwstraat Oost De Nieuwstraat Oost wordt meer bij het centrum betrokken. Belangrijk onderdeel hiervan vormt de ontwikkeling van de hoek met de Wilhelminalaan. Deze locatie wordt bestemd voor wonen met in de plint ruimte voor detailhandel specifiek gericht op doelaankopen. Met deze nieuwbouw wordt gelijk een kwaliteitsslag qua uitstraling gemaakt.
12 12.0007745
Horeca
Detailhandel / Wonen
Voorbeeld: Functies Nieuwstraat oost vanaf de Markt (l) tot hoek Wilhelminalaan (r) Het verderop gelegen gedeelte tot circa de locatie van de “Griek” biedt ruimte aan een combinatie van functies. Boven detailhandels- of werkfuncties zien wij mogelijkheden om de woonfunctie te versterken. In meer zuidelijke richting, in de overgangszone naar de Markt, zien we een versterking van de huidige Horeca functies ondersteund door mogelijkheden van terrasfuncties. 2 Openbare ruimte Deze bestaande openbare ruimte blijft grotendeels in tact. Er wordt middels toegepast groen ingezet op een vergroening. Het toegepaste groen bestaat primair uit losse elementen en blokhagen.
Uitwerking en impressies vergroening openbare ruimte.
3 Markt / Dommelstraat De Markt met haar karakteristieke uitstraling is een cluster voor de Horeca. Kleinschalige ingrepen in de openbare ruimte zullen deze horeca functie verder onderstrepen en faciliteren. De plannen qua modernisering en uitbreiding van de Zwaan met een hotelvoorziening vormen een Horeca-schakel naar het kerkplein. Qua massaliteit dient deze schakellocatie recht te doen aan de uitstraling die zowel de Markt als het Kerkplein vraagt. 4 Kerkplein Voor het kerkplein haken we functioneel aan bij de gedachte zoals die ook al is beschreven in de kerkpleinvisie. De noord- en zuidzijde van het plein krijgen een besloten karakter. Qua bouwmassa moeten deze zo ingetogen zijn dat deze het plein niet in de schaduw zetten en de toegang naar
13 12.0007745
Vroonhoven verder aan het zicht onttrekken. De ingang naar vroonhoven wordt tevens verplaatst en zo gesitueerd dat deze zichtbaar is langs de toren. Aan de noordkant van het plein draagt de modernisering en uitbreiding van de Zwaan zorg voor het besloten karakter. Mede door de huidige functies rond het kerkplein zien we dit plein verder als het concentratiepunt van sociaal/cultureel/maatschappelijke voorzieningen. De ruimtelijke driehoek die wordt gevormd door de zuidzijde van het Kerkplein en het Vestzaktheater is het beste gebied om deze voorzieningen samen te brengen en te concentreren. Daarmee kan ruimte ontstaan om ook andere functies, zoals wonen toe te voegen op een dorpse maat. De zuidkant van het plein biedt ruimte aan een mogelijke MFA waarin verschillende maatschappelijk/culturele functies in ondergebracht kunnen worden. Deze moeten door hun publieksaantrekkende werking de aantrekkingskracht gaan vormen en daarmee, via een grotere levendigheid, gaan bijdragen aan de aantrekkelijkheid. Voor de feitelijke invulling staan er echter nog een groot aantal opties open. De positie en ontwikkeling van de kerk en de mogelijkheden van de pastorielocatie zijn hierbij ruimtelijk bepalende factoren. Daarnaast zijn er functionele factoren. Deze spelen een rol spelen rond de toekomstbestendigheid van deze voorzieningen en stellen vanuit hier eisen aan de locatie en het gebouw. Naast de functionele en ruimtelijke aspecten spelen ook financiële componenten een rol bij de uiteindelijke invulling en vormgeving. Tot slot dienen ook de mogelijkheden van de eventueel vrijkomende ruimtes/gebouwen van bijvoorbeeld Oase en Vestzak te worden meegenomen. Qua groeninrichting gaat het kerkplein een integraal geheel vormen met het raadhuisplein. Hiermee wordt er gelijk een verbinding gelegd met Vroonhoven. In onderstaande afbeelding is dit illustratief weergegeven. De daadwerkelijke invulling zal integraal worden opgepakt met de uitwerking van de andere mogelijkheden zoals die rond het kerkplein hierboven zijn beschreven. Het integraal oppakken betreft ook het aspect parkeren. Zo zal er ook in de parkeerbehoefte als gevolg van toevoegingen van functies worden voorzien.
Impressie uitwerking op hoofdlijnen inrichting en vergroening Raadhuisplein en Kerkplein 5. Locatie achter Taylorstraat Deze enigszins verborgen locatie biedt nu ruimte aan 3 functies/voorzieningen, HOI-Huis, Fitnessruimte en parkeren. Deze ruimte kan worden behouden maar biedt juist potentie om extra ruimte te creëren voor parkeren en kan dan bijvoorbeeld (mede) ten dienste staan aan de parkeerbehoefte voortkomende uit de ontwikkelingen op het kerkplein. Dit als alternatief of aanvulling op eventueel te creëren parkeercapaciteit gekoppeld aan de ontwikkelingen aan het Kerkplein. Voor de huidige voorzieningen (HOI-Huis en Fitnessruimte) kan er dan ruimte gevonden worden in de ontwikkelingen rond het kerkplein of voor de fitness mogelijk aan de Nieuwstraat Oost.
14 12.0007745
6. Omgeving gemeentehuis Voor dit gebied zien we ruimte voor toevoegingen voor de gecombineerde functies wonen en detailhandel. Aan de plint op de Airbornestraat is al detailhandel voorzien om zo ook een logische verbinding tussen 17 Septemberplein en de rest van het centrum te creëren. Boven de plint is er ruimte voor wonen. Binnen dit concept is er echter ook nog steeds ruimte voor publieke functies. Het huidige gemeentehuis en dan specifiek het bestuurs- en klantencentrum heeft een beeldbepalend karakter en vormt een beëindiging van het plein aan de westelijke zijde. Dit geldt niet voor de vleugels (Airbornestraat en Taylorstraat). De functie van het gemeentehuis en, zeer zeker de frontoffice functie, staat als centrumfunctie niet ter discussie. Binnen de mogelijkheden die deze locatie biedt past deze functie zeer goed. Eventueel gecombineerd met een backoffice ontwikkeling aan de Taylorstraat. Echter ook een geheel of gedeeltelijk verhuizing naar een andere locatie in het centrum (Rabo locatie) is inpasbaar binnen de visie. Ruimtelijk is het van belang dat het Raadhuisplein een herkenbare en markante afsluiting blijft behouden en er ruimte voor toevoeging van nieuwe functies wordt gecreëerd om met name de Airbornestraat een verbindende functie te gaan geven. Er zijn diverse opties rond de gemeentelijke huisvesting. Deze dienen in beeld gebracht te worden en vanuit verschillende invalshoeken zorgvuldig te worden beoordeeld en afgewogen. Daarbij spelen toekomstige functionele en organisatorische ontwikkelingen, financiën en centrumkwaliteit een belangrijke rol en bepalen voor een belangrijk deel de ruimtebehoefte. De verschillende opties zullen nader worden uitgewerkt en worden voorzien van een integraal toetsingskader op basis waarvan op een later moment meer concrete besluitvorming kan plaatsvinden.
Voorbeelden van verbeeldingen / impressies enige mogelijkheden ruimtelijk / organisatorische invulling. 7. Raadhuisplein Het raadhuisplein biedt ruimte aan een diversiteit aan functies zoals de huidige situatie ook laat zien. Het plein zal zich waar mogelijk meer gaan ontwikkelen richting een 2e concentratie punt voor Horeca waarbij er ruimte blijft bestaan voor het behoud van de huidige diversiteit. Met de inrichting van het plein zal worden aangesloten op drie sporen: 1. De vergroening in relatie tot het kerkplein (en verderop Vroonhoven). 2. Het creëren van een passende ruimte voor zowel Horeca, evenementen als verblijven.
15 12.0007745
3. Versterking en afstemming met de uiteindelijk ontwikkelingen rond de omgeving van het gemeentehuis. 8 Centrumrand Apollo / TNT Locatie Beide locaties krijgen primair een woonfunctie met daarnaast de mogelijkheden voor parkeren voor een centrumbezoek.
16 12.0007745
4 Vervolg Met de vaststelling van deze visie op hoofdlijnen wordt de richting die met het centrum van Son wordt voorgestaan vastgelegd. Tevens wordt hiermee het startschot gegeven voor het vervolg. Dit vervolg kent meerdere sporen. Spoor 1: De concreet benoemde richtingen kunnen worden voorbereid voor uitvoering, zoals:. • Er kan een eerste stap worden gezet in de vergroening van de openbare ruimte • De ontwikkellocaties voor wonen (Apollo, Oude postkantoor/TNT) kunnen nader worden uitgewerkt. • De uitwerkingen van de combinatielocaties voor detailhandel en wonen (locatie hoek Wilhelminalaan/Nieuwstraat en Airbornestraat) kunnen worden opgepakt. • De plannen rond de Zwaan kunnen in overleg met de initiatiefnemer nu uitgewerkt worden. Spoor 2: De nadere uitwerking door het in beeld brengen van verschillende scenario’s, ruimtelijke-, financiële- en organisatorische consequenties en set van criteria ten behoeve van de ontwikkelingen rond het gemeentehuis en het MFA. Op basis van deze nadere uitwerking kan het College van BenW hierover voorstellen aan de raad voorleggen. Spoor 3: Het opstellen van een samenhangend uitvoeringsprogramma dat voorziet in een financiële, planologische en programmatische planning. Hierin worden de elementen genoemd in de beide eerste sporen opgenomen. Ook worden deze aangevuld met de hier nog niet benoemde elementen als de mogelijkheden qua vergroening van het Kerkplein/Raadhuisplein en de locatie achter de Taylorstraat. De 3 sporen zullen in eerste instantie parallel oplopen. In het uitvoeringsprogramma dat ter besluitvorming in het najaar van 2012 zal worden voorgelegd zullen de verschillende projecten (in samenhang) zijn voorzien van een planning en de benodigde budgetten.
17 12.0007745
