Centrum voor kinderpsychiatrie. Informatiebrochure

Centrum voor kinderpsychiatrie Informatiebrochure

Centrum voor kinderpsychiatrie Jessa Ziekenhuis vzw Campus Virga Jesse Stadsomvaart 11 3500 Hasselt Tel. 011 33 86 70 E-mail: [email protected]

Inleiding Reeds sinds 2002 is het Centrum voor kinderpsychiatrie actief als een kinder- en jeugdpsychiatrische dienst. Via een associatie tussen het Jessa Ziekenhuis Hasselt, het Medisch Centrum St.-Jozef Bilzen en het Algemeen Ziekenhuis Vesalius Tongeren biedt het een dagkliniek van 20 plaatsen aan. In ons streven een transparant en toegankelijk zorgaanbod uit te bouwen, willen we in deze brochure graag bijkomende uitleg geven over onze werking. Mocht u na het lezen van de brochure nog vragen hebben, stel deze dan gerust. We nemen graag de tijd om uw vragen te beantwoorden.

Doelgroep We bieden een zorgprogramma aan voor kinderen en jongeren tussen 2,5 en 18 jaar met een ontwikkelingsstoornis of een specifieke kinderpsychiatrische problematiek. Concreet gaat het om problematieken zoals autismespectrumstoornis, ADHD, angststoornis, stemmingsstoornis, Gilles de la Tourette, temperamentsstoornis, hechtingsstoornis, traumaverwerking, psychose,... Ook aanpassingsstoornissen en ouder-kind relatieproblemen kunnen een indicatie voor een dagklinische opname zijn. Vermits ons zorgprogramma aangeboden wordt via dagopname is het een belangrijke voorwaarde dat het kind ’s avonds, tijdens feestdagen en in de weekends in het thuis- of het gezinsvervangend milieu kan verblijven. Zo niet zal de voorkeur gegeven worden aan een residentiële opname. Ook indien een minder intensief ambulant hulpverleningsaanbod een voldoende oplossing kan bieden, is een opname in de dagkliniek niet geïndiceerd. Kinderen en jongeren met een ernstige mentale beperking, een ernstige agressieproblematiek of een primaire drugsproblematiek vormen een tegenindicatie voor een dagopname in ons centrum.

Doelstellingen Kleuters, lagere schoolkinderen en jongeren kunnen in de dagkliniek terecht voor: • diagnosestelling • intensieve behandeling • indicatiestelling en advies Dit zorgaanbod verloopt via 4 zorgmodules: 1. Diagnostische dagopname Multidisciplinaire observatie en onderzoek. Vaak gaat het om kinderen en jongeren waarbij er een complexe interactie speelt tussen kindkenmerken en omgevingsinvloeden, zodat een meer intensieve observatie nodig is om een precieze diagnose te kunnen stellen. 2. Therapeutische dagopname • Multidisciplinaire behandeling van kinderen en jongeren met een kinderpsychiatrische problematiek. • Dagbehandeling als ‘opstap’: de drempel tot een residentiële setting is voor de betrokken partijen (nog) te hoog. Dagbehandeling fungeert dan als tussenstap. • Dagbehandeling als aansluiting op een behandeling in een residentiële setting ter voorbereiding van de re-integratie in gezin en ruimere omgeving. 3. Kinder- en jeugdpsychiatrische raadpleging Deze module biedt de mogelijkheid tot indicatiestelling, diagnostiek en nazorg in functie van dagopname. 4. Urgente ambulante raadpleging In functie van dagopname biedt deze module de mogelijkheid om acute kinderpsychiatrische problemen te taxeren en aangepast advies te geven.

Uitgangspunten zorgaanbod In onze werking vertrekken we vanuit een eclectisch model waarin elementen uit het medisch-kinderpsychiatrisch denkkader, het systeemtheoretisch denkkader, het orthopedagogisch model en de ontwikkelingspsychologische benadering worden geïntegreerd. We stellen de eigen hulpvraag en verwachtingen van het kind/de jongere en zijn omgeving centraal. Dit weerspiegelt zich in een zorgaanbod dat steunt op een nauwe samenwerking met alle betrokkenen. Zo ligt het accent op: •

intensief werken met het kind

•

nauw samenwerken met de ouders/andere opvoeders

•

actief betrekken van het ruimere maatschappelijke netwerk (verwijzers, school- en CLB-medewerkers , huisarts, …)

Wekelijkse evaluatie- en overlegmomenten met het team o.l.v. de kinderpsychiater ondersteunen mee het uitbouwen van een patiëntgestuurde en geïntegreerde zorg.

Opnameduur De opnameduur voor observatie en/of behandeling van kleuters en lagere schoolkinderen bedraagt in principe 7 à 8 weken. Voor jongeren vanaf 12 jaar is dit 8 weken. De kinderen en jongeren verblijven elke weekdag van 08u30 tot 15u30 in het centrum en keren nadien terug naar hun thuismilieu (gezin, begeleidingshuis, MPI,…). Gedurende de schoolvakanties wordt de opname gewoon voortgezet.

Teamleden Het team is multidisciplinair samengesteld en bestaat uit: • kinder- en jeugdpsychiaters o dr. Ellen Vranken, leefgroep pubers en medisch coördinator van het centrum o dr. Lies Aerts, leefgroep kleuters en lagere schoolkinderen •

diensthoofd, Marleen Cools

•

kinder- en jeugdpsychologen

•

gegradueerden in de orthopedagogie

•

sociaal en psychiatrisch verpleegkundigen

•

kleuterleidster

•

onderwijsverantwoordelijken

•

bewegingstherapeuten

Aanmelding Een aanmelding kan op initiatief van de ouders of door hulpverleners gebeuren, in samenspraak met een arts. Hiervoor neemt men contact op met de verantwoordelijke verpleegkundige van de leefgroep die er voor zorgt dat voor de opname volgende formaliteiten in orde worden gebracht: •

noteren van identificatiegegevens, een korte omschrijving van de hulpverleningsgeschiedenis, de problematiek en de vraagstelling.

•

opsturen van een opnamevragenlijst, die de ouders maximaal 1 maand na de aanmeldingsdatum ingevuld dienen terug te sturen, samen met de verwijsbrief van een arts

•

regelen van een afspraak voor een intakegesprek met de kinderpsychiater. Dit kan pas na ontvangst van de ingevulde opnamevragenlijst en verwijsbrief.

Tijdens het intakegesprek exploreert de kinderpsychiater de hulpvraag en evalueert of een dagopname aangewezen is. Met de ouders en het kind/de jongere spreekt zij opnamedoelen af of geeft een aangepast advies naar verdere opvolging toe. We nodigen het gezin uit voor een nadere kennismaking met onze werking en geven een rondleiding in de dagkliniek. In overleg met de ouders spreken we vervolgens een opnamedatum af.

Zorgprogramma ‘intensief werken met het kind’ Elk kind/jongere dat in daghospitalisatie komt, verblijft samen met 6 tot 8 leeftijdsgenoten in één van de 3 leefgroepen: •

leefgroep 1: kinderen van 2,5 tot 8 jaar;

•

leefgroep 2: kinderen van 8 tot 12 jaar;

•

leefgroep 3: jongeren van 12 tot 18 jaar.

In elke leefgroep creëert de verantwoordelijke leefgroepbegeleidster een therapeutisch leef- en leerklimaat in functie van de individuele vraagstellingen van de aanwezige kinderen. Zij maakt hierbij gebruik van een diversiteit aan leerinhouden en werkvormen. Zo kan de klemtoon liggen op het trainen van sociale vaardigheden, relaxatie, het op zoek gaan naar een vrijetijdsinvulling, het bevorderen van zelfstandigheid,…. Zij wendt in dit leerproces uiteenlopende werkvormen aan zoals kringgesprekken, dramatechnieken, leergesprekken, opdrachten, visuele technieken, bewegingstechnieken,… Deze leefgroepactiviteiten maken deel uit van een diagnostisch en therapeutisch dagprogramma, dat elke weekdag start om 08u30 en eindigt om 15u30. Dit dagprogramma bestaat uit individuele sessies en ‘individugerichte’ groepsactiviteiten. Wij bieden hierbij een diversiteit van therapeutische en diagnostische activiteiten aan: een kinderpsychiatrisch onderzoek, bewegingstherapie, creatieve therapie, verbale therapie, relaxatie, reactiverende activiteiten, psychodiagnostisch onderzoek, psychomotorisch onderzoek,… Dit laat ons toe om bij elk kind/jongere een totaalbeeld van zijn functioneren te vormen en gerichte interventies te stellen inzake het verder uitbouwen en/of afbouwen van specifieke copingvaardigheden. In het dagprogramma neemt ook onderwijs een zeer belangrijke plaats in. Gedurende het gehele jaar staan 3 leerkrachten in voor het realiseren van een onderwijsaanbod op maat van elk kind/jongere.

Zorgprogramma ‘intensief werken met het kind’ Voor het verstrekken van onderwijs vinden wij de contacten met de thuisschool van primordiaal belang. Naast de nodige informatie-uitwisseling vragen we de klastitularis een takenpakket samen te stellen dat het kind/de jongere onder begeleiding van de onderwijsverantwoordelijke van het centrum kan maken. Dagelijks is er minimaal één lesuur per leefgroep voorzien. Dit om de onderwijsachterstand die kinderen en jongeren dreigen op te lopen te beperken, maar ook omdat wij via deze invalshoek waardevolle observaties bekomen. De onderwijsverantwoordelijke stelt voor elk kind/jongere een onderwijsplan op waarbij enerzijds rekening gehouden wordt met de kinderpsychiatrische problematiek en cognitieve draagkracht van het kind/de jongere en anderzijds met de te behalen eindtermen van de thuisschool. Om het kind/de jongere actief te laten participeren aan het organiseren van zijn eigen leerproces, werken we samen met elk kind vanaf het tweede leerjaar stapsgewijs een zorgplan uit gedurende zijn opnameperiode. Het zorgplan voor kinderen en jongeren is een schriftelijke neerslag van de afspraken over de te bieden zorg. Ze worden gemaakt tussen het kind, zijn ouders en de teamleden. Via individuele gesprekken en directe feedback in dagelijkse situaties betrekken we voortdurend elk kind bij het uitstippelen, uitvoeren en evalueren van zijn zorgplan. Dit gebeurt uiteraard op een spontane en ervaringsgerichte manier. Het geeft ons ook de kans om de informatie uit het wekelijks pluridisciplinair teamoverleg terug te koppelen naar het kind toe. Zo leren we ook de visie van het kind hierover kennen en krijgen we zicht op de eigen zorgvragen, verwachtingen en voorkeuren. Elk kind krijgt ook inspraak in de afspraken die gemaakt worden voor de komende week. Kleuters en lagere schoolkinderen van het eerste leerjaar betrekken we actief bij hun eigen behandelingsproces met behulp van visuele werkvormen.

Zorgprogramma ‘nauw samenwerken met de ouders’ Daghospitalisatie biedt het voordeel dat het kind/de jongere geïntegreerd blijft in zijn natuurlijke omgeving en dat deze omgeving maximaal bij het therapeutisch gebeuren in de dagkliniek kan betrokken worden. We vinden in dit opzicht de dagelijkse contacten met de ouders/andere opvoeders op het moment dat zij hun kind brengen en halen zeer waardevol. Ook nodigen we hen regelmatig uit voor een gesprek met de psychologe en doen we zoveel mogelijk appèl op het thuismilieu in het blijven behouden van hun ouderlijke zorg en verantwoordelijkheden naar het kind. Om ouders inspraak en verantwoordelijkheid te geven in het verloop van het begeleidingsproces van hun kind, werken we ook met hen een zorgplan uit. Dit geeft de wederzijdse verwachtingen, de opnamedoelen en de afgesproken engagementen, die we in het opnamegesprek met hen overeenkwamen weer. Regelmatige evaluaties met de ouders hierover zorgen er voor dat zij actief kunnen blijven participeren aan het behandelingsproces. Met deze benaderingswijze beogen we een goede afstemming van ons aanbod op de zorgbehoeften van belangrijke partners te realiseren. In de laatste weken van opname bespreekt de kinderpsychiater met de ouders ook uitvoerig de diagnostische en therapeutische bevindingen, de diagnose, adviezen en geïndiceerde nazorg.

Zorgprogramma ‘actief betrekken van de ruimere context’ Overleg en samenwerking met alle betrokken partners is een belangrijke hoeksteen van onze werking. We hebben inmiddels geëigende procedures uitgewerkt om met de verwijzer en andere relevante betrokkenen zoals CLBmedewerker, huisarts, grootouders,… nauw samen te werken, uiteraard na een schriftelijk akkoord van de ouders. Bij aanvang van de opname van het kind/de jongere zal de kinderpsychiater haar kinderpsychiatrische bevindingen en de opnamedoelen schriftelijk communiceren aan de verwijzer, huisarts en schoolarts. Onmiddellijk na ontslag wordt een ontslagbrief met onze bevindingen, medicatieschema en verdere afspraken rond opvolging verstuurd. Overleg met verwijzers en andere hulpverleners beschouwen we doorheen het hele verloop van een opname als zeer verrijkend. Het helpt ons een zorgaanbod op maat van het kind en zijn gezin aan te reiken. Nazorg We bespreken eerst met de ouders en nadien ook met het lagere schoolkind en de jongere onze adviezen in verband met nazorg. We leggen vervolgens de contacten met de hulpverleners waarnaar verwezen wordt. Tevens brengen we de nodige formaliteiten in functie van het nazorgtraject in orde.

Praktische informatie Het Centrum voor kinderpsychiatrie is open van maandag tot en met vrijdag van 08u00 tot 17u00. Opvangmogelijkheden voorzien we in het centrum van 08u15 tot 08u30 en van 15u30 tot 16u00. Voor de opname van hun kind ontvangen de ouders/andere opvoeders een informatiebundel om de gegeven uitleg nog eens rustig na te lezen. Deze bundel bevat onder meer volgende documenten: een woordje uitleg over de werking, de rechten van de patiënt, een kostenraming van het volledige verblijf en een overzicht van de tarieven voor de raadplegingen bij dr. Ellen Vranken en dr. Lies Aerts. Voor aanmeldingen en afspraken kan u contact opnemen met de verantwoordelijke verpleegkundige van de leefgroep. Tel: 011 33 86 70 Fax: 011 33 86 88 E-mail: [email protected]

Voor algemene vragen of inlichtingen kan u contact opnemen met: Marleen Cools, diensthoofd Tel: 011 33 86 71 - E-mail: [email protected] Jos Geebelen, algemeen coördinator E-mail: [email protected] Verantwoordelijke uitgever: Jos Geebelen