Centrale inschrijfbalie patiënten

PersoneelsBLAD VAN HET UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM ST RADBOUD JAARGANG 38 NUMMER 7 16 mei 2013

Centrale inschrijfbalie patiënten Jarenlang werden nieuwe patiënten geregistreerd op de poli­ kliniek die ze bezochten. Soms leidde dat tot dubbele inschrijvin­ gen en niet volledig geregistreerde patiënten. Daarom is beslo­ ten, tegelijk met de invoering van Epic, nieuwe patiënten voortaan centraal te registreren. De centrale inschrijfbalies komen bij de hoofdingang en bij ingang Oost. Marlies Mielekamp

Een van de dingen die met de invoering van Epic, het nieuwe elektronisch patiëntendossier (EPD), anders zullen gaan is de registratie van nieuwe patiënten. ‘De eerste inschrijving vindt straks nog steeds plaats op de poli’s als er een afspraak gemaakt wordt, maar de nieuwe centrale inschrijfbalie controleert het Burgerservicenummer (BSN) en de verzekeringsgegevens. Bij deze nieuwe balie wordt de inschrijving compleet gemaakt en gecontroleerd op eventuele dubbele registratie van patiënten’, vertelt Maaike BogersBoersma, projectleider van dit onderdeel van het programma Beter 2.0.

Pagina 3 Radboud City biedt kijkje in de innovatiekeuken

Pagina 6 Leven met een zeldzame afweerstoornis

Twee plekken Er is gekozen voor twee plekken in het ziekenhuis: de hoofdingang omdat vrijwel iedereen daar binnenkomt en ingang Oost. De laatste plek is voorlopig, omdat de afdelingen aan de oostkant vanuit de hoofdingang nu nog alleen te bereiken zijn door een lange wandeling via de -1 verdieping. ‘We vonden dat niet patiëntvriendelijk. Maar rond 2017 verdwijnt de balie bij ingang oost en is er uiteindelijk nog maar één inschrijfpunt,’ legt de projectleider uit.

Controle geborgd De keuze om patiënten centraal te registreren heeft meerdere redenen. ‘Omdat de registratie nu door veel medewerkers op verschillende poli’s gebeurt, is ongeveer 5 procent van de patiënten dubbel geregistreerd, dat is verwarrend’, aldus Bogers-Boersma. ‘Het is ook moeilijk om op deze manier uniform te werken als het gaat om wijzigingen in bijvoorbeeld weten regelgeving.’ Daarnaast is 5 tot 10 procent van de patiënten niet volledig geregistreerd. Vooral het BSN ontbreekt nogal eens. Bogers-Boersma: ‘Omdat de zorgverzekeraars eisen dat het BSN bekend is, voordat ze tot betaling overgaan, denken we met een professioneel opererend, specialistisch team van registratiemedewerkers de inschrijving van nieuwe patiënten te kunnen optimaliseren.’ De nieuwe centrale inschrijvingsbalies worden alleen bemand op kantoortijden; doordeweeks van half acht tot vijf uur. Lees verder op pagina 11

Pagina 11 Betoog Lucien Engelen ‘I quit email!’

Pagina 12 Wat heb je geleerd van TEDxNijmegen?

radbode 7 - 2013

IN BEELD

En verder... In bedrijf  Interview met 12-jarige patiënt Annelies Vos en haar ouders  Valkhofleerstoel Kay Dickersin, Eredoctoraat Frances Ashcroft, Wetenswaardig  Mensen, Lintjes 

Colofon Radbode is het personeelsblad van het UMC St Radboud. Oplage: 13.000 Redactie: Nelleke Dinnissen, Jannie Meussen, Gijs Munnichs en Marjan Wassenaar. Aan dit nummer werkten mee: Femke van den Berg, Mirella Boot, Simone van der Burg, Lucien Engelen, Flip Franssen, Marlies Mielekamp, Dave van Opstal, Marc van Teeffelen. E-mail: [email protected], telefoon: 0243617261 Correspondentie: vragen over bezorging en abonnementen via e-mail: [email protected] Redac­ tieraad: Peter van Dijk, prof.dr. Louis Kollee, dr. Erik de Laat. Vormgeving en lay-out: Puntkomma Nijmegen Druk: Wegener Nieuwsdrukkerij Gelderland Adverten­ ties: Bureau van Vliet, 023- 5714745, e-mail: [email protected] Abonnement: 13,60 euro, informatie Hans Fleurkens, 024-3619084. De volgende Radbode verschijnt donderdag 6 juni 2013.

Verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegassistenten lunchen samen met de Raad van Bestuur tijdens de Dag van de Verpleging op 13 mei. Erik de Laat (VAR), Cathy van Beek (RvB), Maud Radstake (Patiëntenadviesraad Radboud) en René Tabak (patiënt) geven rake presentaties over de patiënt als partner in de zorg, het thema van deze dag. Foto: Marc van Teeffelen

16 Zoveel medewerkers van het UMC St Radboud gaan 6 juni op de alom bekende Alpe d’Huez de strijd aan tegen kanker. Zij fietsen deze dag minimaal één en misschien wel zes keer deze ‘Nederlandse Alp’ op om geld in te zamelen voor het goede doel: Stichting Alpe d’HuZes, partner van KWF Kankerbestrijding. De Stichting heeft als doel zoveel mogelijk geld in te zamelen voor onderzoek naar bestrijding en preventie van kanker. Door onderzoek moet kanker binnen tien jaar een chronische ziekte zijn. Met de opbrengsten ondersteunt het KWF verschillende onderzoeksprojecten in het UMC St Radboud. Vorig jaar is door alle deelnemers ruim dertig miljoen euro ingezameld. Het Radboudteam wil dit jaar 50.000 euro bij elkaar fietsen. Om dit bedrag bij elkaar te krijgen, werft elke deelnemer binnen zijn of haar netwerk sponsorgelden voor de Stichting Alpe d’HuZes. Het fietsteam wordt gesteund en verzorgd door een Radboud-verzorgteam.

Loterij Er is ook een loterij verbonden aan het evenement. Hiermee kunnen de deelnemers fantastische prijzen winnen, waaronder een fiets naar keuze ter waarde van maar liefst 1.200 euro, beschikbaar gesteld door Bike Totaal Jos van Hees. Een lot kost slechts 5 euro en wordt verkocht via de leden van het Radboudteam Alpe d’HuZes en bij de kassa’s Vermaat, Bike Totaal Jos van Hees en de bedrijfsrestaurants. Laatstgenoemde partijen ontvangen geen provisie op de verkoop van de loten; de opbrengst gaat dus volledig naar Alpe d’HuZes. De trekkingsdatum van de loterij is op 30 mei. De resultaten worden bekendgemaakt op de website van Alpe d’HuZes, te vinden via de button op het bedrijfsportaal. Hier vind je ook meer informatie over de twee Radboudteams die meedoen aan Alpe d’HuZes. Wil je de Alpe d’HuZes steunen met een geldbedrag dan kan dit via bankrekeningnummer 23.12.54.172, t.n.v. UMC St Radboud Nijmegen. Vermeld Sponsoring Alpe d’HuZes in de omschrijving.

getweet Altijd Wat @altijdwatncrv  7 mei Tweederde artsen wil second opinion uit het basspakket: http://altijdwatmonitor.nl #AltijdWat #SecondOpinion

Anja Haga @anjahaga OMS wil dat patiënten gaan meebetalen aan #secondopinion. Moet vraag niet zijn: hoe voorkom je Second Opinion?

NPCF @NPCF  7 mei RT @laurencemaes: Toegang tot #Secondopinion is van levensbelang, juist bij diagnose kanker. Geen drempel verhogen #NFK

Jacquelien Noordhoek @Jacqnoordhoek  7 mei FrankdeGrave: “#secondopinion leidt zelden tot andere diagnose, dus zelf betalen”. Klopt. Leidt meestal tot betere behandeling. Bespaart!

Pieter-Frank @pieter2frank  7 mei Ik vind 5% kans op verkeerde diagnose best een goede reden om een second opinion te laten uitvoeren #oms #secondopinionoordhoek

Yvonne Schoolderman @Iefonnuh1  7 mei dat dus: @moniqueroosink: Diagnose schimmelinfectie bleek bij #secondopinion plaveiselcelcarcinoom. Blij dat ik eigenwijs was #secondopinion

AGENDA Algemeen 22 mei: Symposium Open Educational Resources in de gezondheidszorg. De trend naar meer open onderwijssystemen is wereldwijd groeiende. Dit symposium biedt een overzicht en antwoord op vele prangende vragen over OER en open onderwijs. Locatie: Lammerszaal, route 86, 13.00 - 16.00 uur. Kosten: gratis, aanmelden uiterlijk 21 mei via [email protected]. 27 mei: Radboud Grand Rounds: ‘Het geheugen van onze afweer’ met Mihai Netea. Binnen ons lichaam woedt een continue strijd, waarbij onze afweer het opneemt tegen bacteriën, schimmels en kankercellen. Dankzij Nijmeegs onderzoek weten we sinds kort dat epigenetische factoren cruciaal zijn voor de werking van dit systeem. Genen kunnen worden aan- of uitgezet door eerdere infecties of vaccinaties. Locatie: Binnentuin R-gebouw, route 717, 17.00 - 18.00 uur. 10 juni: Uitreiking vier UMC St Radboud Masterprijzen aan studenten van Biomedische Wetenschappen, CNS/MMD, Geneeskunde en Tandheelkunde. De jury heeft prijzen toegekend aan de beste verslagen van wetenschappelijke stages in het afgelopen studiejaar. Tijdens de uitreiking presenteren de studenten hun onderzoek. Ook de door de RvB voorgedragen winnaar van de Universitaire Studie­prijs verzorgt een presentatie. Locatie: Hippocrateszaal, route 77, 16.00 uur.

Oecumenische vieringen Iedere zondag om 10.00 uur in het Personeelsrestaurant 2 juni, voorganger: pastor Wim Smeets; 9 juni, voorganger: pastor Hans Hamers; 16 juni, voorganger: pastor Ans Bertens; 23 juni, voorganger: pastor Richart Huijzer; 30 juni, voorganger: pastor Wim Smeets.

PAO H e y e n d a e l Elsbeth van Wees @elsbethvanwees  7 mei Wat een slechte zaak, meebetalen aan #secondopinion. Geloven artsen werkelijk dat ze onfeilbaar zijn?

2

Voor programma en nadere info: www.paoheyendael.nl

4 5 9 10

b eleid

radbode 7 - 2013

Radboud City biedt kijkje in innovatiekeuken Kom op koopzondagmiddag 2 juni naar de stad en neem aanhang mee. Die dag laat de Radboud Universiteit burgers uit stad en regio meegenieten van haar negen­ tigjarig lustrum. Het UMC St Radboud doet uiteraard ook mee. Want het UMC is via de medische faculteit, de gezamenlijke ligging op de campus, en de gezamenlijke onderzoeksprojecten nauw met de universiteit verwe­ ven. ‘Wij geven bezoekers een kijkje in onze innovatie­ keuken’, vertelt Irene van der Vorst van Communicatie.

Het evenement is een mooie gelegenheid om onze strategie aan het algemeen publiek uit te dragen. Als een innovatief, duurzaam en doelmatig ziekenhuis, met een betekenisvolle en krachtige invloed op de gezondheidszorg in Nederland (onze missie: a significant impact on healthcare). Gekozen is voor het thema baanbrekende innovaties. Innoveren is cruciaal om de gezondheidszorg in de toekomst voor iedereen toegankelijk, op hoog niveau en betaalbaar te houden. Het UMC St Radboud wil daarom innoveren in diagnostiek en behandeling. In het voorkomen van ziektes. In het delen en vergroten van kennis en in de wijze waarop we zorg verlenen en de patiënt deze ontvangt.

Programma Het programma duurt van 13.00 tot 17.00 uur, met per uur aandacht voor een thema. Bij elk thema kunnen bezoekers kiezen uit verschillende programmaonderdelen. Daarnaast zijn er doorlopend demonstraties van

Radboud City

Op koopzondag 2 juni presenteert de Radboud Universiteit zich aan de burgers uit stad en regio met publiekslezingen, discussies en wetenschappelijke experimenten. In Bibliotheek de Mariënburg, het Regionaal Archief, het Vlaams Arsenaal, de Mariënburgkapel en in LUX vindt een mix van debatten, presentaties, colleges en interactieve bijeenkomsten plaats. Thema’s zijn: Nijmegen in 2033, Gezondheid (georganiseerd door het UMC St Radboud), Vertrouwen en Kinderen. Op het Mariënburgplein is een informatiemarkt ingericht. Alles is gratis. Dit jaar bestaat de Radboud Universiteit negentig jaar. Dat viert de universiteit van 16 mei tot en met 2 juni 2013 met een gevarieerd programma, waarvan Radboud City een onderdeel is. Kijk voor het volledige lustrumprogramma op www. ru.nl/lustrum of download de gratis Radboud Lustrum app in de Google Play Store of de iTunes App Store.

Introductiesessies FaceTalk Bent u geïnteresseerd in de mogelijkheden van beeldbellen met uw collega’s of patiënten via FaceTalk? Maak dan binnenkort nader kennis. Het REshape FaceTalk team biedt de komende weken verschillende introductiesessies aan, waarvoor u zich per e-mail kunt aanmelden (facetalk@umcn. nl) of via www.yammer.com. U logt hier in met uw z-nummer gevolgd door “@umcn.nl”. In de linkerkolom vindt u de FaceTalk-groep waar de introductiesessies te vinden zijn. Klik op de sessie van uw keuze en meld u aan! Geplande sessies: 23 en 30 mei, 16.00-17.30 uur; 5 en 27 juni, 12.00 - 13.30 uur; 10 en 20 juni en 1 juli, 15.30 - 17.00 uur.

ROPA w a n d e l t o c h t

Jannie Meussen

Het UMC St Radboud staat met vijf stands op het Mariënburgplein en vult het blok ‘Gezondheid’ met allerlei activiteiten in Bibliotheek de Mariënburg (grenzend aan het plein). ‘We bieden echt een leuk en breed programma, met onder meer debatten, demonstraties en speedcolleges’, vertelt Irene van der Vorst (productgroep Communicatie) enthousiast. ‘Best een uitdaging voor onze mensen om in “gewone mensentaal” te vertellen over hun vak.’ Ze benadrukt dat er ook veel activiteiten zijn voor kinderen, waaronder een speurtocht en bodypainten.

nieuwsladder

digitale Radboud-innovaties zoals Facetalk , AYA4-community, Mijn Radboud Thuis, gaming en apps. Hieronder een greep uit het programma. Kijk voor het volledige programma op intranet (button Radboud Lustrum) of via www.ru.nl/lustrum. Kanker steeds beter op te sporen en te behandelen  13.00 - 13.45 uur De zorg voor kankerpatiënten is één van onze speerpunten. Dankzij nieuwe technieken is het mogelijk kanker op persoonsniveau op te sporen én gericht te behandelen. Met demonstraties krijgt de bezoeker onder meer zicht op de nieuwste imagingstechnieken, en de groeiende rol daarvan bij de behandeling van kanker. Baanbrekende en bijzondere doorbraken 14.00 - 14.45 uur Het UMC St Radboud verricht veel baanbrekend onderzoek. Hierdoor kunnen ziektes steeds vroeger ontdekt en op maat behandeld worden. Daarnaast verleggen we onze grenzen. Voor de beste zorg zoekt het Radboud gericht de samenwerking met partners buiten ons ziekenhuis. In korte speedcolleges laten diverse hoogleraren en professionals een aantal baanbrekende innovaties in zorg en onderzoek zien. Met als sprekers Joris Veltman, Bram van Ginneken, Marcel Olde-Rikkert, Bas Bloem, Nico Verdonschot, Lucien Engelen en Jelle Barentsz. Persoonsgerichte zorg en onderzoek: bent u daar klaar voor? 15.00 - 15.45 uur Iedere patiënt heeft recht op de beste zorg. Wat de beste zorg is voor patiënten in het algemeen, is niet per definitie de beste zorg voor het individu. Daarom kiest het UMC St Radboud voor persoonsgerichte zorg, waarbij de patiënt lid is van het behandelteam en beginen eindpunt bij al het onderzoek wat we doen. Maar is het wel zo’n positieve ontwikkeling als patiënten steeds meer regie krijgen over hun eigen zorg en steeds meer te weten komen over hun eigen risico’s, bijvoorbeeld door genetische screening? Een aantal hoogleraren gaat hierover het debat aan met het publiek. Waaronder Andrea Evers, Jan Kremer, Jan Smit, Lucien Engelen, Anne Speckens, Barbara Franke en Evert van Leeuwen. Innovatief opereren 16.00-16.45 uur Het Radboud innoveert zijn operatiekamers zodanig dat patiënten steeds preciezer, sneller en op maat behandeld kunnen worden. De bezoeker krijgt inzicht hoe het binnen vijf jaar mogelijk is om in één dag prostaatkanker, borstkanker, of kanker in het hoofdhalsgebied te diagnosticeren én behandelen. En hoe urologen bijvoorbeeld met minimaal invasieve MR-gestuurde behandeling locaal tumoren kunnen weghalen, en dus niet de hele prostaat. Een aantal van de sprekers: Hein Gooszen, Thomas Maal en Maroeska Rovers n

3

Op 1 juni organiseert Radboud Running Nijmegen (www.runningnijmegen.nl) voor de derde keer een culinaire culturele wandeltocht met verschillende afstanden. De opbrengst is voor het goede doel: Wandelen voor mensen met kanker. De tocht voert tevens langs het project “uitbreiding ruimte voor de Waal”. De routes lopen tussen Nijmegen, Lent en Beuningen, afhankelijk van de afstand. Onderweg worden meerdere aantrekkelijke onderbrekingen aangeboden, zoals bijvoorbeeld een bezoek aan een landwinkel voor een kleine frisse versnapering en/of een expositie in de Noodschuur. Deelname aan de wandeltocht kost 7,50 euro, kinderen 3 euro. De  opbrengst  van deze dag komt volledig ten goede aan de Roparun (www. roparun.nl).

Master Tandheelkunde beste in Nederland De masteropleiding Tandheelkunde van het UMC St Radboud staat op nummer 1 in de Keuzegids Masters 2013, uitgegeven door het Centrum Hoger Onderwijs Informatie (CHOI). Dit betekent dat deze masteropleiding in Nederland de beste is in zijn vakgebied. De masteropleiding Tandheelkunde staat voor de vierde jaar op rij op de eerste plek. In het totaal staan er dertien masteropleidingen van de Radboud Universiteit Nijmegen op nummer 1 in de Keuzegids Masters 2013 die op 18 april is verschenen. De Keuzegids heeft 53 Nijmeegse masteropleidingen beoordeeld.

Open dag Kinderopvang Heyendael Op zaterdag 25 mei organiseert Kinderopvang Heyendael een open dag. Ouders en kinderen zijn van harte welkom. Bezoekers kunnen zich laten informeren over de bijzondere kanten van het kinderdagverblijf, dat al ruim 30 jaar kinderopvang biedt aan kinderen van 0 tot 4 jaar. Er is bijvoorbeeld een speciale groep voor kinderen met een beperking en er is een speciaal aanbod voor peuters. Tijdens de open dag kun je een interactieve lezing volgen over de breinontwikkeling van kinderen en de verschillen tussen jongens en meisjes. Voor de kinderen is er een interactieve theatervoorstelling. Vanwege de locatie op de campus kan Kinderopvang Heyendael aantrekkelijk zijn voor medewerkers van het UMC en de universiteit. Tijd: 11.00 - 14.00 uur, plaats: Toernooiveld 15, Nijmegen, meer informatie: kinderopvangheyendael.nl.

i n b e d r i j f

radbode 7 - 2013 groeiend cynisme en een toenemende afstandelijkheid van de burger komt het draagvlak van instituties onder druk te staan. Instituties die noodzakelijk zijn in een complexe maatschappij. Daarmee staat het vertrouwen in de toekomst als geheel onder druk. Tijdens TEDxRadboudU onderzoeken sprekers uit binnen- en buitenland wat vertrouwen is, waarom vertrouwen belangrijk is en ontwikkelen ze ideeën hoe vertrouwen op de verschillende terreinen vernieuwd kan worden. Sprekers zijn onder andere wiskundige en natuurkundige Robbert Dijkgraaf, lid Hoge Raad Ybo Buruma, Al Jazeera-journalist Step Vaessen en hoogleraar Digital Security Bart Jacobs.  DvO Inschrijven voor TEDxRadboudU kan gratis op www. TEDxRadboudU.com.

Acute Pijn Services: team uit Zweden ontmoet team Radboud.

Toonaangevend

Zweedse ‘pijnservice’ op bezoek Het kwaliteitssysteem dat de Acute Pijn Service in samenwerking met afdeling Anesthesiologie en het instituut IWKV heeft ontwikkeld, trekt internationaal de aandacht. Op 15 april bezocht een Zweedse delegatie van de Acute Pijn Service uit Örebro het UMC St Radboud om meer te leren over de kwaliteit en veiligheid van de zorg aan patiënten met acute pijn. Bijzonder, omdat juist het team uit Örebro internationaal bekend staat om haar vooruitstrevende modellen en concepten. De Zweedse delegatie heeft in het UMC St Radboud een speciaal voor deze gelegenheid georganiseerde “invitational conference” over de Acute Pijn Service van het Radboud gevolgd. Een groot succes. Na een interessante discussie over postoperatieve pijnbehandeling hebben alle deelnemers concrete afspraken gemaakt over criteria waaraan een goede Acute Pijn Service moet voldoen. Het meten en behandelen van pijn bij patiënten in het ziekenhuis is van belang voor de directe patiëntenzorg, maar ook voor de verantwoording van deze zorg op landelijk niveau. Het door het Radboud ontwikkelde kwaliteitssysteem maakt het mogelijk om op basis van verzamelde pijndata een verbetercyclus op te zetten en over het ziekenhuis te verspreiden. De Acute Pijn Service van het UMC St Radboud is opgezet vanuit de afdeling Anesthesiologie en is gespecialiseerd in pijnbestrijding. De dienst is zeven dagen per week bereikbaar voor vragen over patiënten met acute pijn en organiseert daarnaast activiteiten ten aanzien van kwaliteitsverbetering. Bijna elk ziekenhuis in Nederland heeft een Acute Pijn Service, maar de invulling van deze service verschilt. De Acute Pijn Service van het Radboud is toonaangevend en innovatief als het gaat om de verbetering van de zorg aan patiënten met acute pijn.  MW

90 jaar Radboud Universiteit

TEDx-conferentie over vertrouwen De Radboud Universiteit organiseert ter gelegenheid van haar 90-jarig bestaan een TEDxconferentie met als centraal thema ‘vertrouwen’. In een TEDx-conferentie wordt in een reeks korte presentaties door enthousiasmerende sprekers een opmerkelijk inzicht, idee, plan naar voren gebracht conform het motto van TEDx: ‘ideas worth spreading’. Wat is vertrouwen, waarom is vertrouwen belangrijk en hoe kunnen we tanend vertrouwen vernieuwen? Sprekers uit binnen- en buitenland zullen op 23 mei in concertgebouw De Vereeniging te Nijmegen het thema vanuit de wetenschap, financiële sector, bedrijfsleven en cultuur op inspirerende wijze belichten. Vertrouwen staat in alle maatschappelijke sectoren onder druk. De politiek, de rechterlijke macht, de economie, de kerk, de vakbond en recent ook de wetenschap hebben te maken met een tanend vertrouwen. De vanzelfsprekendheid en het gezag van maatschappelijke instituties zijn aan slijtage onderhevig. Dat heeft positieve kanten: een kritische blik op de instituties houdt de scherpte erin. En het uiten van kritiek kan duiden op betrokkenheid. Maar het verlies van een vanzelfsprekend vertrouwen heeft ook negatieve kanten. Met een

Steppin’ Forward

Jongeren zamelen geld in voor AYA-poli

ning nog beter zou kunnen. Met 120 medewerkers van productgroep ICT was het een grote bijeenkomst. En een succesvolle, de medewerkers waren muisstil en één en al oor. Twaalf klanten, variërend van bedrijfsleider tot verpleegkundige, deelden openhartig en duidelijk hun ervaringen met hen. Ook gaven ze aan hoe ze tegen bepaalde zaken aan keken en kwamen ze met tips. Conclusie: er is veel verbeterd in de afgelopen jaren, maar er moet ook nog een hoop gebeuren. Niet alleen door ICT maar door ICT, Beter 2.0 en de klanten samen. Zo stellen klanten vast dat er een groot verschil is tussen medewerkers die achter een bureau zitten en medewerkers die patiëntenzorg verlenen. Het zoeken naar informatie op een website werkt bijvoorbeeld voor de één wel, maar voor de ander helemaal niet. Ook willen de klanten niet twee loketten (Beter 2.0 en ICT), maar één loket. Niet heel veel nieuws, maar de gekozen vorm – rechtstreeks commentaar van de klant – heeft een grote impact, zo vatten de ICT’ers de bijeenkomst samen. ‘Het is geen eenmalige actie, maar een van de onderdelen om de service aan de klanten te verbeteren en gereed te zijn om de projecten van Beter 2.0, waaronder Epic, in beheer te kunnen nemen’, aldus Marja Nillessen, adviseur bij PVI. ‘Op basis van deze bijeenkomst komt er een verbeterpuntenlijst. We gaan de klanten terugkoppelen wat ICT gaat doen om de dienstverlening te verbeteren. Criterium is, dat het voor de klant merkbaar moet zijn in de praktijk.’  DvO

Zeldzame bloedziekte

‘Thuistoediening medicijnen verbetert kwaliteit leven’

Foto: Eric Scholten

De stichting www.bewegenvooroverleven.nl organiseert van 22 tot en met 26 mei Steppin’ Forward. Hierbij gaan twaalf jongeren op een stepperbike – een soort stepfiets – dwars door Nederland om geld op te halen voor onderzoeks- en zorgprojecten voor kanker bij jongvolwassenen. Verschillende acties worden onderweg gehouden om zoveel mogelijk geld op te halen voor de AYA-poli in het UMC St Radboud. De AYA-poli is bedoeld voor adolescenten en jong volwassenen van 18 tot en met 35 jaar die kanker hebben of hebben gehad. De term AYA staat voor Adolescent & Young Adult. Op 23 mei komen de twaalf jongeren op de stepperbike op bezoek bij het AYA Expertise Platform van het UMC St Radboud. Het team wordt rond 17.00 uur verwelkomd in het Radboud, waar tot ongeveer 20.00 uur een programma is in de hal bij de hoofdingang. Met verschillende informatiestands, Catwalk For Cancer, workshops en muziek. Per jaar horen 2.200 AYA’s in Nederland dat zij kanker hebben; dat zijn gemiddeld zes jonge volwassenen per week. Helaas overlijden ieder jaar ook 550 AYA’s. Er wordt veel onderzoek gedaan om de kans op genezing te verbeteren. Het geld dat met Steppin’Forward wordt opgehaald, komt ten goede aan de AYA Stichting. Deze stichting financiert rechtstreeks en zonder tussenkomst, het broodnodige wetenschappelijk onderzoek naar kanker bij jongvolwassenen.  DvO Kijk op www.steppinforward.nl voor meer informatie en hoe je een financiële bijdrage kunt leveren aan deze actie.

ICT

Medewerkers ontmoeten hun interne klanten Hoe ervaren medewerkers de dagelijkse ICT-ondersteuning in de praktijk? Eind maart organiseerde productgroep ICT een bijeenkomst voor ICT-medewerkers en hun klanten om er achter te komen hoe de dienstverle-

4

Patiënten van het Radboud met de zeldzame hematologische aandoening PNH kunnen in de thuissituatie hun medicatie toegediend krijgen. Dit zal in sterke mate hun kwaliteit van leven verbeteren. Op 23 april hebben de afdeling Hematologie, de Radboud Apotheek en  farmaceut Alexion Pharma Netherlands een overeenkomst ondertekend. Ze zijn overeengekomen dat toediening van het weesgeneesmiddel Eculizumab in de thuissituatie vergoed wordt. Speciaal opgeleide thuiszorgverpleegkundigen zullen dit middel op een veilige manier aan de patiënten toedienen.

Voorkomen klachten NH (Paroxysmale Nachtelijke Hemoglobinurie) is een zeldzame bloedziekte, waarbij er automatisch veel rode bloedcellen worden afgebroken. Patiënten hebben als gevolg hiervan last van bloedarmoede, ernstige infecties, zeer ernstige vermoeidheidsklachten en grote kans op trombose (stolling van het bloed in de bloedvaten). Dit laatste kan leiden tot een beroerte met blijvende ernstige schade, zoals een verlamming. Verder kampen deze mensen met bijvoorbeeld duizeligheid, kortademigheid, hartkloppingen, hoofdpijn en aanvallen van rug- en buikpijn. PNH  komt bij 1 op 100.000 mensen voor. Eculizumab is het enige medicijn dat voor deze mensen voorhanden is. Dit geneesmiddel zorgt dat rode bloedcellen niet worden afgebroken. Daarmee worden de klachten en zo ook trombose voorkomen.

Stap voorwaarts ‘De thuistoediening is een belangrijke stap voorwaarts voor onze PNH-patiënten’, vertelt hematoloog Petra Muus.  ‘Het zal bovenop de werking van het medicijn, een extra verbetering zijn van hun kwaliteit van leven. In het realiseren van deze verbetering van de zorg zijn we samen opgetrokken met de  patiëntenvereniging (Stichting AA & PNH Contactgroep). De thuiszorgverpleegkundige komt bij de patiënt thuis om het geneesmiddel toe te dienen, in plaats dat de patiënt eens per twee weken naar het UMC moet komen. Zo besparen patiënten tijd, waardoor ze beter kunnen participeren in het gezinsleven, het sociale leven en op het werk.’ De afdeling Hematologie van het Radboud is hét expertisecentrum voor mensen met PNH. Het is de enige plek in Nederland waar er kennis is over de toediening van het geneesmiddel Eculizumab. Vanuit dit expertisecentrum zullen de thuiszorgverpleegkundigen worden opgeleid en begeleid. In de loop van de zomer zal de thuistoediening voor PNH-patiënten starten.  GM

i n t e r v i e w

radbode 7 - 2013

‘Thuis verwerk je alles pas’

Annelies Vos is een 12-jarig meisje dat in het Radboud geopereerd is vanwege een hersentumor. In Radbode vertelt ze, samen met haar vader en moeder, over deze ingrijpende levensgebeurtenis. Een verhaal waaruit blijkt dat de impact van een ziekte en behandeling eenmaal thuis écht tot uiting komt. Gijs Munnichs

Zonder een oplettende opticien had het heel anders kunnen aflopen met Annelies. Begin 2012 kampte het toen 11-jarig meisje al een tijdje met slecht zicht aan haar linkeroog. Vermoeidheid, dachten haar ouders. Of moest ze een bril? De opticien zag meteen dat het niet pluis was: “Een lui oog op je elfde, dat kan niet, zij moet direct naar de oogarts.” Moeder Corina: ‘Er volgden onderzoeken bij de oogarts en een MRI bij de neuroloog. Al snel kwam de diagnose: Annelies had een hersentumor op de oogzenuw, in de buurt van de hypofyse. “Ik ga dood”, zei ze gelijk. Je wereld stort in. Maar tegelijk gaat de knop om: alles opzij voor je dochter.’ Een week na de diagnose werd Annelies in het Radboud geopereerd. ‘De operatie is goed verlopen. 80 procent van mijn tumor is weg’, vertelt het Brabantse meisje een jaar later. ‘Ik heb een laaggradige tumor, ik ga er niet dood aan. Als ze het helemaal hadden weggehaald, dan was ik aan één oog blind geweest. Omdat een deel van de tumor is achtergebleven, moet ik wel onder controle blijven.’

Blijvend aangetast De tumor is grotendeels weg, maar door de operatie zijn haar hersenen ook blijvend aangetast. Zo kan Annelies zich moeilijk concentreren, raakt ze sneller moe. Vroeger was Annelies een bezig bijtje: veel knutselen, boeken lezen, wandelen en cakejes bakken. Nu kan ze niet meer alle leuke dingen op één dag doen. Op school kon ze het ook niet meer goed bijbenen. Ze moest van de havo

'Thuis verwerk je pas wat er gebeurd is. Je moet het van je af kunnen praten.' overstappen naar het vmbo, maar kan daar haar draai niet vinden. ‘Klasgenootjes negeren me vaak, terwijl ik met de havomeiden heel hecht was’, vertelt ze. Vader Gerrit: ‘Annelies is heel erg gegroeid in haar doen en laten. Dan is het moeilijk om aansluiting te vinden in een nieuwe klas, zeker als het onder het opleidingsniveau ligt wat je voorheen gewend was.’ Vanuit Care for cancer kregen Annelies en haar familie nazorg om thuis het leven weer goed op de rails te krijgen. Ze werden begeleid door Annet Bongaerts, kinderverpleegkundige in het Radboud en oncologiecoach. ‘Thuis verwerk je pas wat er gebeurd is. Je moet het van

De 12-jarige Annelies is geopereerd aan een goedaardige hersentumor. Op een verwendag kreeg ze een fotoshoot met oud-fotomodel Daphne Deckers en stylist Fred van Leer.

je af kunnen praten’, zegt Corina. ‘Je bent toch angstig. Op vakantie kreeg Annelies bloedneuzen. Oh, als het maar niet komt doordat… Tijdens het zwemmen had ze nekpijn. De eerste gedachte is dan: als het maar niet uitgezaaid is. Je bent er constant mee bezig.’ Naast het bieden van een luisterend oor, helpt Care for cancer ook bij allerlei praktische vragen. Gerrit: ‘Annelies wilde met school op kamp, een paar weken nadat ze weer thuis was. Wat doe je dan? Samen met Annet Bongaerts hebben we een plan gemaakt. Annelies zou niet alle dagen op kamp gaan, maar dagdelen erbij zijn. Het is ontzettend fijn dat iemand met je hierover meedenkt.’

Diva Met Annelies gaat het inmiddels naar omstandigheden goed. Ze krijgt begeleiding vanuit een revalidatiecentrum voor kinderen met niet-aangeboren hersenletsel. Hier leert ze bijvoorbeeld om te gaan met haar verminderde concentratievermogen. Ook wordt ze begeleid door een diëtist, omdat haar hersenen het hongergevoel in stand houden en ze daardoor te veel eet. Laatst was er ook iets leuks. Namens Stichting Doe een Wens is een verwendag voor haar georganiseerd: één hele dag lang waande Annelies zich in de wereld van de diva’s. Ze kreeg beautybehandelingen, een rondvaart in Amsterdam en dineerde in een héél sjiek restaurant. ‘Ook heb ik een fotoshoot gedaan met Daphne Deckers (voormalig fotomodel) en Fred van Leer (stylist)’, vertelt Annelies enthousiast. Maar ook met enige reserve: ‘Er zijn kinderen met kanker die het veel erger hebben dan ik.’ Corina: ‘Ook dit is dankzij Annet in gang gezet. Zij zei: “Annelies heeft een heel heftige tijd achter de rug, dan heeft ze dit ook verdiend”. Annelies heeft zich dus lekker laten verwennen.’ n

5

Thuisbegeleiding gezinnen bij kanker Wanneer een kind kanker krijgt, treft dit het hele gezin. Vanuit Care for cancer worden gezinnen ondersteund om het leven thuis weer op de rails te krijgen. In 2012 is Care for cancer een pilot gestart, in samenwerking met de afdeling Kindergeneeskunde van het Radboud. Gezinnen kregen thuis vijf begeleidingsgesprekken na de behandeling. Ook Annelies Vos en haar familie hebben deze nazorg gekregen. Annet Bongaerts, kinderverpleegkundige in het Radboud, is een van de oncologiecoaches. ‘Eenmaal thuisgekomen wordt een patiënt pas echt geconfronteerd met de gevolgen van zijn of haar ziekte’, vertelt ze. ‘Een patiënt en ouders kunnen kampen met angstgevoelens, weten niet hoe ze de draad na deze ingrijpende gebeurtenis weer moeten oppakken of hebben allerlei praktische vragen. Wij bieden een luisterend oor, denken met ze mee en dragen oplossingen aan. We proberen rust te creëren in een hectische periode. Door mensen een eerste periode goed te begeleiden, kunnen ze uiteindelijk weer beter zelf grip krijgen op hun leven.’ Uit evaluaties blijkt dat ouders deze nazorg heel erg waarderen. Binnenkort zijn de resultaten uit de pilot bekend. Voor meer informatie: www. careforcancer.nl; of mail annet@careforcancer of [email protected].

r  eportage

Het UMC St Radboud kent een van de grootste expertisecentra van ons land voor patiënten met zeldzame afweerstoornis­ sen: het NCIA. Patiënten kunnen er terecht voor (levenslange) behandeling en bege­ leiding. ‘Sinds ik regelmatig antistoffen krijg, gaat het behoorlijk goed.’ Femke van den Berg

Aan vroeg opstaan is Geert-Jan van Moorsel wel gewend. Normaal gesproken zit de 46-jarige system engineer om 8.00 uur bij zijn werkgever achter de computer. ‘Voor mij is het dus geen enkel probleem om vroeg op controle te komen in het ziekenhuis’, lacht Van Moorsel in de wachtkamer. Vandaag heeft hij een afspraak op de poli Algemeen Interne Geneeskunde, bij internist-infectioloog dr. Anna Simon. Om iets voor half negen stapt hij opgewekt haar spreekkamer binnen en neemt plaats

Internist-infectioloog Anna Simon en patiënt Geert-Jan van Moorsel bespreken een longfoto. Als voorzitter van de Stichting voor deze ziekten.

Leven met een zeldzame afweers aan het bureau. Simon start haar computer op. ‘Twee jaar terug ben je succesvol behandeld voor lymfeklierkanker en begin 2013 heb je een longontsteking gehad’, ziet ze, terwijl ze de digitale longfoto er nog even bij pakt. ‘Hoe is het sindsdien gegaan?’ ‘Best goed’, vindt Van Moorsel, ‘al had ik vorige week een minder moment. Het voelde alsof er een bijholteontsteking aan zat te

komen: ik had een verstopte neus, een pijnlijke hoest en het sputum zag er anders uit. Toen heb ik overwogen om met antibiotica te starten. Ik heb immers altijd een kuurtje thuis klaarliggen. Maar na een paar dagen is het gelukkig vanzelf weer overgegaan.’

Vatbaar voor infecties

Van Moorsel heeft Common Variable ImmunoDeficiency (CVID). Patiënten met deze aandoening hebben te weinig antistoffen in hun bloedbaan, waardoor ze vatbaarder zijn voor infecties. Bij Van Moorsel uitte de ziekte zich toen hij zeventien was. ‘Ik had enorm veel last van zwerende aften’, vertelt hij. ‘Via de huisarts en tandarts kwam ik terecht in het streekziekenhuis. Men vond mij daar een bijzonder geval, maar had helaas geen idee wat ik mankeerde. Mijn tante, die verpleegkundige is, stimuleerde me om contact te zoeken met het Radboud. Daar kwam ik aanvankelijk terecht bij Hematologie, waar onder meer mijn lymfeklieren werden onderzocht. Binnen twee maanden had men de juiste diagnose gesteld.’ Een herkenbaar verhaal, vindt Gerhard Gosselink (55): ‘Een jaar of twintig terug werkte ik als vertegenwoordiger. Helaas zat ik vaker ziek thuis met longontsteking dan langs de weg. In het streekziekenhuis hebben ze het tussenschot in mijn neus nog recht gezet, in de hoop de problemen daarmee te verhelpen. Kort daarop had ik echter weer 41 graden koorts. Ik zat zwaar aan de antibiotica en prednison, ontwikkelde longemfyseem en kreeg in 2000 zelfs een hartinfarct. Mijn vrouw trok toen aan de bel en zorgde dat ik opnieuw de medische molen inging, ditmaal in het Radboud. Daar kwam ik via de longarts terecht bij het toenmalige afdelingshoofd van Algemeen Interne Geneeskunde, professor Jos van der Meer. Toen bleek al snel dat ik CVID had.’

Onbekendheid bestrijden

Verpleegkundig specialist Riet Strik-Albers legt aan patiënten uit hoe zij antistoffen toegediend kunnen krijgen.

6

Dat CVID niet altijd direct wordt herkend, komt doordat de ziekte zo zeldzaam is. De aandoening behoort tot de groep van ‘primaire immuundeficiënties’, waaraan in Nederland zo’n 1200 tot 1500 mensen lijden. Bij al deze afweerstoornissen werken afweercellen en/of -eiwitten onvoldoende. Hierdoor worden aanvallen van ziekteverwekkers als bacteriën, schimmels, parasieten en virussen niet goed afgeslagen, met infecties als gevolg, en/of menselijke celresten in het lichaam

radbode 7 - 2013

Onderzoek en ontwikkeling Er is relatief weinig geld beschikbaar voor onderzoek naar weesziekten. Toch zijn er wel initiatieven. Zo is Nijmegen onder ande­ re gespecialiseerd in het onderzoek naar de genetische achtergrond van afweerstoornis­ sen waarbij schimmels een rol spelen. Binnenkort start het NCIA, samen met het Nijmeegs Kenniscentrum Chronische Vermoeidheid, een onderzoek naar de oorzaken van vermoeidheidsverschijnselen van patiënten die intraveneus antistoffen krijgen. Van zestig deelnemers wordt gevolgd hoe ze zich voor, tijdens en na toediening voelen. Bestaat er vermoeidheid bij deze patiëntengroep? Zo ja, is een relatie te zien met de behandeling? Hun activiteit wordt

gemeten met behulp van een actometer (stappenteller). Via een app op hun smartphone beantwoorden zij viermaal daags korte vragen. Daarnaast vullen ze twee keer een langere vragenlijst in. Verpleegkundig specialist Riet Strik-Albers begeleidt dit onderzoek.

U SB - s t i c k v o o r o p v a k a n t i e Op korte termijn komt er voor iedere patiënt een USB-stick beschikbaar, waarop zijn arts heel eenvoudig een verklaring kan aanmaken over zijn ziekte en de noodzakelijke behandeling. De informatie wordt automatisch vertaald in zeven talen. De stick is ontworpen en gefinancierd door Baxter (farmaceutisch bedrijf). Het idee voor deze tool, die landelijk wordt ingevoerd, ontstond tijdens de Nijmeegse patiëntenvoorlichtingsmiddag in 2012, toen patiënten aangaven dat ze behoefte hadden aan een middel om hun behandelend artsen adequaat te informeren als ze ziek worden ver van huis. n

g voor Afweerstoornissen blijft Van Moorsel aandacht vragen Foto’s: Flip Franssen

stoornis niet goed opgeruimd, waardoor bijvoorbeeld autoimmuunziekten kunnen ontstaan. Een afweerstoornis openbaart zich soms al in de jeugd, soms op volwassen leeftijd. ‘Wat de herkenning extra lastig maakt, is dat de symptomen - luchtwegaandoeningen, koorts, abcessen - ook bij andere ziekten voorkomen’, vertelt Simon. ‘Artsen worden daardoor op het verkeerde been gezet. Patiënten ontwikkelen bovendien vaak andere ziekten, zoals COPD, auto-immuunziekten of lymfeklierkanker.’ Voorlichting is daarom heel belangrijk, vindt Van Moorsel. Als voorzitter van de Stichting voor Afweerstoornissen (SAS), die belangenbehartiging en informatieverstrekking tot doel heeft, staat hij regelmatig op beurzen en congressen. ‘Het is spijtig te moeten constateren dat veel huisartsen nog steeds weinig kennis hebben van immuundeficiënties. Ze weten bijvoorbeeld niet dat je moet prikken op antistoffen - IgA, IgG en IgM - om ze op te sporen. Via face-to-face voorlichting, publicaties en websites als www.altijdziek.nl blijven we aandacht vragen voor deze ziekten.’

Diagnose en behandelplan In Nijmegen kunnen patiënten met zeldzame afweerstoornissen terecht bij het N4i Centrum voor Immuun­deficiëntie en Autoinflammatie (NCIA), een samenwerking van (vooral) Algemeen Interne Geneeskunde, Kindergeneeskunde, het Laboratorium Medische Immunologie en Laboratorium Hematologie. Daar worden ze gezien door Anna Simon of een van haar collega’s: Marcel van Deuren, Mihai Netea en Frank van de Veerdonk. Zij hebben samen zo’n 300 patiënten onder hun hoede, die meestal zijn doorverwezen door een longarts, KNO-arts, kinderarts of huisarts. Tijdens het eerste gesprek bij het NCIA wordt de ziektegeschiedenis van de patiënt in kaart gebracht. Welke klachten heeft hij? Welke behandelingen, onderzoeken en medicijnen worden gebruikt? Doen vergelijkbare klachten zich in de familie voor? Van Moorsel: ‘Veel

Binnenkort start een onderzoek naar de oorzaken van vermoeidheidsverschijnselen van patiënten die via een infuus intraveneus antistoffen krijgen.

immuundeficiënties zijn erfelijk. Mijn elfjarige dochter heeft ook CVID.’ Om de diagnose te kunnen stellen, wordt tevens geavanceerd bloedonderzoek verricht, waarbij gekeken wordt naar de hoeveelheid antistoffen in het bloed én hun functioneren. ‘Ook vaccineren we soms een patiënt met eiwit van een virus of bacterie om een paar weken later de afweerreactie te onderzoeken’, vertelt Simon. Is de diagnose eenmaal gesteld, dan wordt een behandelplan gemaakt. De meeste volwassen patiënten krijgen om de drie of vier weken antistoffen toegediend, eventueel aangevuld met antibiotica. Bij enkele stoornissen moeten patiënten ook dagelijks antischimmelmiddelen nemen of krijgen ze een paar keer per week een injectie om hun ontstekingswerende cellen harder te laten werken. Verder is het belangrijk dat volwassen patiënten met hun aandoening ‘leren leven’, want genezing is er nog niet. (Bij kinderen is soms wel een beenmergtransplantatie mogelijk, waardoor de ziekte verdwijnt.) Een landelijke Werkgroep Immuundeficiënties heeft tien leefregels opgesteld om hen daarbij te helpen. Bijvoorbeeld: zorg voor een goede persoonlijke hygiëne, vermijd mensenmassa’s, eet geen rauwmelkse kaas, vermijd passief roken.

Thuisbehandeling

zij de antistoffen toegediend willen krijgen (intraveneus of subcutaan) en waar: thuis of op de dagbehandeling. ‘De meeste mensen kiezen voor thuisbehandeling’, zegt ze. ‘Ik zet dan in gang dat er een verpleegkundige van een gespecialiseerde thuiszorg komt om hen te prikken en dat hulpmiddelen worden geleverd.’ Van Moorsel en Gosselink krijgen beiden thuis via een infuus een bloedproduct van Sanquin Thuisservice met daarin immunoglobulinen (antistoffen) die geïsoleerd zijn uit bloeddonatie. ‘Dat bevalt prima’, zegt Gosselink. ‘Terwijl het infuus doorloopt, zit ik een beetje te lezen of te computeren. Sinds ik de antistoffen krijg, ben ik zelden meer ziek geweest.’ Ook Van Moorsel is tevreden. ‘Ik hoef geen vrij te nemen van mijn werk, maar plan het infuus in mijn vrije tijd. Het is ook handig dat het laboratorium van Sanquin een dalspiegel kan bepalen, zodat je daarvoor niet apart naar het ziekenhuis hoeft.’ Zo’n dalspiegel laat het gehalte aan antistoffen in het bloed zien. Tijdens het consult pakt Simon de laatste uitslagen van Van Moorsel er even bij. ‘Ik zie dat je de laatste keer vlak voor je nieuwe infuus een beetje laag zat’, constateert ze. ‘Heb je daar last van gehad?’ ‘Eigenlijk niet’, bekent Van Moorsel. ‘Mooi’, knikt Simon. ‘Als alles goed blijft gaan, maak ik graag een nieuwe afspraak voor aan het eind van het jaar. Mocht er tussendoor toch iets zijn, dan weet je me te vinden!’ n

Op het moment dat de diagnose is gesteld, komt verpleegkundig specialist Riet Strik-Albers in beeld. Zij geeft voorlichting over het ziektebeeld en de behandeling en bespreekt met nieuwe patiënten op welke wijze

Het NCIA organiseert een internationaal congres over afweerstoornissen op 6 en 7 juni in de Hippocrateszaal. Zie www.immunodeficiency.nl.

7

KAAIJ ADVOCATEN 1E CONSULT (20 MIN.) GRATIS

WIE MAAKT HET RADBOUD MEDEWERKERS LEKKER MAKKELIJK?

Voor de persoonlijke aanpak FRANSESTRAAT 12 6524 JA NIJMEGEN

Mr. Michaëla B.M. Kaaij, gecertificeerd NMI mediator Mr. Drs. H.A.M. Schouten TEL : (024) 324 59 37

Sinds 1 februari heeft Meeùs een nieuwe locatie van waaruit we u nog beter kunnen adviseren en helpen met diverse vraagstukken over verzekeringen, hypotheken en pensioenen.

Strafrecht, mediation, echtscheiding, alimentatie, omgangsregeling en andere familiezaken, huur, arbeid en ontslag, uitkering, consument en incasso.

Het kantoor is gevestigd: UMC St. Radboud Geert Grooteplein-zuid 10 looproute 537 Onze openingstijden zijn van maandag t/m vrijdag van 8.30 uur tot 17.00 uur. T 026 400 12 92 [email protected]

Naamloos-4 1

28-02-13 15:04

Speciaal voor medewerkers van het UMC St Radboud bieden wij kortingen die oplopen tot meer dan 25%! Dit betekend dat de premies zeer aantrekkelijk zijn. Dat kan zelfs honderden euro`s per jaar schelen. Naast de collectieve korting die u als medewerker van het UMC St. Radboud standaard ontvangt, biedt het Privé Pakket een extra pakketkorting van maximaal 10%. Offerte aanvragen Voor het aanvragen van een vrijblijvende offerte kunt u contact opnemen met onze adviseurs op telefoonnummer 026 400 12 92 of stuur een mail naar [email protected]. U kunt natuurlijk ook altijd even bij ons binnenlopen.

rras!

Organiseer

een

mate het Panora p o q b b f o l zomerborre

Vergadering | Training | Outdoor activiteit | Congres | Overnachting | Feest | Diner

Organiseer het op de berg!

Meeùs is onderdeel van AEGON.

Oude Holleweg 5, 6572 AA Berg en Dal MeeùsRadboud_A3adv.indd 1

4-4-2013 15:10:00

8

| 024-684 20 00 | [email protected] | www.goldentulipvalmonte.nl

o nderzoek

radbode 7 - 2013

Valkhofleerstoel voor Kay Dickersin De Valkhofleerstoel is opgericht om internationaal toon­ aangevende, bij voorkeur vrouwelijke wetenschappers, tijdelijk naar het UMC St Radboud te halen. De Raad van Bestuur heeft professor Kay Dickersin aangewezen voor de Valkhofleerstoel 2013. De hoogleraar epidemiologie uit Baltimore (VS) zal spreken over de zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van de patiënt.

Award voor Bert van der Kogel Op 19 april heeft Bert van der Kogel, hoogleraar Radiotherapie, in Geneve de ESTRO Life Time Achievement Award gekregen, uitgereikt door Vicenzo Valentini en Jean Bourhis. Hiermee is hij geëerd door the Board of ESTRO voor zijn toewijding in zijn werkzame leven in de radiotherapie en het werk van ESTRO (European Society for Radiotherapy and Oncology). Van der Kogels bijdrage in radiobiologie en translationeel onderzoek wordt wereldwijd erkend. Hij heeft honderden radiotherapeuten opgeleid. Mede daarom werd hij in 2011 bekroond met een Koninklijke onderscheiding.

Kay Dickersin is professor epidemiologie aan de Johns Hopkins Universiteit in Baltimore (VS), hoofd van het Center for Clinical Trials en het US Cochrane Center (USCC) aldaar. Ze heeft les gegeven in evidence-based healthcare, epidemiologie, klinische trials en systematische reviews, zowel aan wetenschappers als aan patiënten. Sinds 2007 verzorgt ze een online cursus speciaal voor patiënten “Begrip van evidence-based healthcare: een fundament voor actie”.

Leefstijl lastig gespreksonderwerp

Zelfstandigheid en verantwoordelijkheid Prof. Dickersin zal op 20 juni de Valkoflezing geven over zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van de patiënt. Hierbij zal ze vertellen over de invloed van het betrekken van patiënten bij hun eigen behandeling. Dit sluit mooi aan op het onderwerp persoonsgerichte zorg, een thema dat een van de speerpunten is van het UMC St Radboud. Dickersin volgt Sally Wyke op, interdisciplinair hoogleraar in gezondheid en welzijn aan de Universiteit van Glasgow (Schotland), die vorig jaar de Valkhofleerstoel bekleedde.

Meerdere lezingen Tijdens haar bezoek aan het UMC St Radboud zal professor Dickersin een officiële gast zijn op vier afdelingen (Centraal Dierlaboratorium, Operatiekamers, Reuma-

Kay Dickersin verzorgt op 20 juni de Valkhoflezing.

tologie en Eerstelijnsgeneeskunde). Ook geeft Kay Dickersin tijdens haar verblijf in Nederland op maandag 17 juni een lezing bij de Radboud Grand Round en een lezing op 26 juni tijdens het NCEBP symposium.  DvO De Valkhoflezing vindt op 20 juni van 11.30 tot 14.00 uur plaats in het Auditorium van het UMC St Radboud. Interesse? Aanmelden kan via www.paoheyendael.nl.

Eredoctoraat voor Frances Ashcroft Prof. dr. Frances Ashcroft, hoogleraar in Oxford en internationaal vermaard onderzoeker op het gebied van fysiologie, ontvangt vrijdag 24 mei een eredoctoraat aan de Radboud Universiteit Nijmegen ter gelegenheid van de negentigste verjaardag van de universiteit. ‘Haar werk sluit naadloos aan bij het onderzoek van het UMC St Radboud’, vertelt René Bindels, hoogleraar Fysiologie. Frances Ashcroft is hoogleraar aan de Universiteit van Oxford. Ze doet onderzoek naar suikerziekte en obesitas (zwaarlijvigheid). In het bijzonder onderzoekt ze de wijze waarop een stijging van de bloedsuikerspiegel van invloed is op het vrijkomen van het hormoon insuline. Veel van haar onderzoek richt zich op een klein eiwit in de celmembraan (het ATP-gevoelige kaliumkanaal) en

wetenswaardig

de rol daarvan bij insulineafgifte in gezonde en zieke mensen. Haar werk is gepubliceerd in toptijdschriften zoals Science en Nature. In 2012 kreeg ze de L’Oréal-UNESCO Award, een belangrijke internationale prijs voor vrouwen in de wetenschap. In 2007 ontving ze de Walter B. Cannon Award, de hoogst haalbare onderscheiding van de American Physiological Society.

Samenwerking Onderzoekers van het Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences (NCMLS) hebben recent nog samen met haar gepubliceerd. ‘Haar werk sluit naadloos aan bij het onderzoek van het UMC St Radboud rond het centrale thema Molecular mechanisms of disease. Daarnaast wordt er binnen diverse afdelingen, waaronder Fysiologie, Kindergeneeskunde, Genetica en Neurologie, onderzoek gedaan naar ziekten als gevolg van defecte ionkanalen in het celmembraan’, aldus René Bindels, hoogleraar Fysiologie.

Bestseller Frances Ashcroft zet zich in voor het publiek begrip van wetenschap. Ze is een veelgevraagd en inspirerend spreker. Ze schreef twee populairwetenschappelijke boeken: de bestseller Life at the Extremes, the Science of Survival (2000) en The Spark of Life: Electricity in the Human Body (2012). Naast Ashcroft ontvangen ook prof. dr. Robert Edward Freeman en prof. dr. Robbert Dijkgraaf een eredoctoraat aan de Radboud Universiteit.  DvO

Frances Ashcroft doet onderzoek naar suikerziekte en obesitas.

9

Janneke Noordman onderzocht de communicatie over leefstijl in huisartsenpraktijken. De communicatieve vaardigheden van huisartsen en praktijkondersteuners blijken goed, maar de gesprekken over leefstijl kunnen beter. Vooral over roken, voeding en bewegen wordt vaker gesproken dan vroeger, maar het aantal gesprekken over alcoholgebruik bleef nagenoeg gelijk. In veel praktijken wordt de leefstijl besproken door praktijkondersteuners. Zij worden getraind in motiverende gespreksvoering. Het implementeren in de praktijk is echter lastig. Wel komt de leefstijl van patiënten aan bod in hun consulten en geven zij vaker advies op maat. Science agenda, www.umcn.nl (ingang Research), 31 mei.

Promoties, oraties, afscheidsredes* • Promotie dhr. Z. Iqbal, vrijdag 17 mei, 10.30 uur. Titel: Genetic elucidation of autosomal recessive intellectual disability • Promotie drs. Eelco van Dongen, vrijdag 17 mei, 13.30 uur. Titel: Sleeping to Remember. On the neural and behavioral mechanisms of sleep-dependent memory consolidation • Promotie mw. C.M. Chiong, dinsdag 21 mei, 13.30 uur. Titel: Early detection and screening for childhood deafness in the Philippines • Promotie drs. Xander van Wijk, dinsdag 21 mei, 15.30 uur. Titel: Chemical biology of heparan sulfate. Development of tools, and use of sugar analogs to inhibit heparin biosynthesis and angiogenesis • Promotie drs. Franca Warmenhoven, maandag 27 mei, 10.30 uur. Titel: Depression in palliative care. Normal sadness or disorder? • Promotie drs. Hanneke Meijer, dinsdag 28 mei, 13.30 uur. Titel: Magnetic resonance lymphography and lymph node irradiation in prostate cancer • Promotie drs. R. Dirven, woensdag 29 mei, 12.00 uur. Titel: Hands-free speech in laryngectomized patients. Innovation of medical devices and 3D stereophotogrammetry imaging • Promotie drs. Janneke Noordman, vrijdag 31 mei, 13.00 uur. Titel: Lifestyle counseling by physicians and practice nurses in primary care. An analysis of daily practice • Promotie Matilde Bongio, vrijdag 31 mei, 15.00 uur. Titel: Polymer-based injectable bone substitute materials: in vitro and in vivo evaluation * Locatie: RU, Academiezaal Aula, Comenius­laan 2. Meer info: www.umcn.nl, Research, Science Agenda.

m e n s e n

radbode 7 - 2013

Drie medewerkers ontvangen Koninklijke Onderscheiding Drie medewerkers van het UMC St Rad­ boud hebben op vrijdag 26 april een Koninklijke Onderscheiding ontvangen: hoogleraren Jan-Willem Leer, René Bin­ dels en Han Brunner. Prof. dr. Jan-Willem Leer Officier in de Orde van Oranje Nassau Jan-Willem Leer is hoogleraar Radiotherapie en hoofd van de afdeling Radiotherapie van het UMC St Radboud. Hij kreeg internationale erkenning met zijn baanbrekend onderzoek naar de behandeling van darmkanker, waarover hij in vooraanstaande tijdschriften publiceerde. Tijdens zijn carrière ontving hij een aantal zeer prestigieuze prijzen, waaronder de meeste prestigieuze binnen zijn vakgebied: de European Society of Therapeutic Radiology & Oncology (ESTRO) life time achievement award. Leer was initiator van vele landelijke onderzoeken die hebben geleid tot een betere behandeling van de oncologische patiënt. Ook is hij de stuwende kracht achter twee nieuwe radiotherapieafdelingen in regionale zie-

mensen Bijdragen voor de rubriek Mensen (maximaal 150 woorden) kunt u tot uiterlijk donderdag 09.00 uur in de week vóór verschijnen mailen naar [email protected], separaat voorzien van een scherpe digitale foto met een hoge resolutie.

Nolly Bredero

Het is alweer 25 jaar geleden dat Nolly in dienst is gekomen op de schoonmaakafdeling. Ze heeft jaren op Kasteel Heyendaal, Trigon en Anatomisch Museum gewerkt en was daar voor vele mensen een bekend gezicht. Nolly staat ook altijd voor iedereen klaar van gast tot aan de arts. Sinds 2 jaar heeft Nolly haar plek gevonden in het E gebouw . Nolly is open, recht door zee en een gezellige collega om mee samen te werken en wij willen haar bedanken voor haar inzet gedurende deze jaren. We wensen haar nog fijne jaren binnen onze afdeling toe. Ze viert haar jubileum met een etentje samen met haar collega’s en familie. Nicole Gies, operationeel manager schoonmaak

Arie van Haaren

Op 29 mei neemt Arie van Haaren afscheid van het UMC St Radboud. Arie heeft zich meer dan 40 jaar ingezet voor zijn Radboud. Wij kennen Arie als een bescheiden, waardevolle en betrokken collega. Hij levert momenteel een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van het projectbureau bouwzaken, maar zeker ook aan de collegialiteit en sfeer op de afdeling. Nu is het echter tijd om de bakens te verzetten en te gaan genieten van zijn vrije tijd. Arie startte in 1972 als technisch medewerker en ontwikkelde zich tot werkvoorbereider elektrotechniek. Vervolgens groeide hij door tot een kundig en betrokken projectmanager. Wij bedanken hem voor zijn professionele en collegiale inzet. Ook u bent van harte welkom op 29 mei, in Huize Heyendael van 16.30 - 18.30 uur. Namens alle collega’s van projectbureau bouwzaken T.H. Kassing, projectdirecteur

Dineke Breurkens, Joke Strik en Annemiek Derksen

Op 25 april hebben Dineke Breurkens, Joke Strik en Annemiek Derksen afscheid genomen van het UMC St Radboud. Ze hebben alle drie rond de veertig jaar op de OK gewerkt als operatie-assistent. Dineke en Joke werkten de laatste jaren bij de OK kinderchirurgie, Annemiek haar gehele loopbaan bij de OK heelkunde. De operatiekamers, operatietechnieken en instrumentaria zijn

kenhuizen. Binnen het UMC St Radboud is hij lid van de UMC-Raad en bestuurder van de Onderdeelscommissie. De verdiensten van Jan-Willem Leer overschrijden ruimschoots hetgeen bij een reguliere taakuitoefening van een hoogleraar verwacht mag worden.

Prof. dr. Han Brunner Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw Han Brunner is hoogleraar Antropogenetica en sinds 1998 hoofd van de afdeling Genetica van het UMC St Radboud, een dynamische en internationaal georiënteerde afdeling van meer dan 300 man/vrouw, zonder meer één van de Europese topgroepen in de genetica. Han Brunner is een eminent klinisch geneticus, internationaal geroemd vanwege zijn vermaarde kennis van duizenden zeldzame syndromen, maar vooral als genetisch onderzoeker die de vertaalslag van basaal wetenschappelijk onderzoek naar routinediagnostiek als geen ander weet te maken. Een doorbraak en wetenschappelijk hoogtepunt is de ontdekking van de genetische oorzaken van meer dan vijftig zeldzame syndromen door Brunner en zijn team in 2010. Brunner is een zeer inspirerend spreker en als leidinggevende bij uitstek in staat talentvolle wetenschappers en clinici te identificeren en motiveren. De genetica

de afgelopen decennia enorm veranderd. Anderhalf jaar geleden hebben zij nog de verhuizing naar de nieuwe OK’s in het R-gebouw meegemaakt. Gedurende hun carrière op de OK is tussen hen een inmiddels jarenlange vriendschapsband ontstaan. De gezamenlijke afscheidsreceptie waarin vele herinneringen werden opgehaald was druk bezocht. Door collega’s was voor ieder een eigen fotoboek samengesteld. We bedanken Dineke, Joke en Annemiek voor hun inzet, samenwerking en collegialiteit en wensen we hen nog vele zinvolle en mooie jaren, waarin meer tijd beschikbaar zal komen voor hobby’s, familie en vrienden. Namens alle collega’s van de OK, Bernadette van Gils en Albert Jaap van Eerden, resp. operationeel manager OK kinderchirurgie en operationeel manager OK heelkunde.

AnneMiete van der Kemp

Na een dienstverband van bijna 40 jaar zal AnneMiete van der Kemp per 1 juni gaan genieten van haar welverdiende pensioen. AnneMiete heeft binnen het UMC St Radboud als analist gewerkt bij de afdelingen Biochemie en de laatste 12,5 jaar bij de afdeling Fysiologie. Over de afgelopen jaren heeft zij zich veel technieken eigen gemaakt en was zij veelvuldig betrokken bij het dierexperimentele werk van de afdeling. Haar bijzonder toegewijde manier van werken maakte dat de experimenten altijd tot in de puntjes waren verzorgd. De enorme inzet, geduld, verantwoordelijkheid en teamgeest zorgde ervoor dat complexe experimenten op nauwkeurige wijze konden worden uitgevoerd waarbij veel promovendi en Post docs ondersteuning kregen. Naast haar contact met de collega’s van het Centraal Dieren Laboratorium was zij ook de steun en toeverlaat in ons laboratorium bij alle immunohistologische kleuringen. Wij bedanken AnneMiete voor al haar inzet en wensen haar veel plezier in de tijd die komen gaat waar ze onder andere zal genieten van wandeltochten op diverse plekken in de wereld. René Bindels, afdelingshoofd Fysiologie

Ans Smits

Op 1 juni gaat Ans Smits, receptioniste neurologie, met pensioen. Vanuit de reiswereld heeft zij 15 jaar geleden de stap gezet naar het UMC. Zij, en ook wij, hebben nooit spijt gehad van deze stap. Ans heeft zich altijd met hart en ziel ingezet voor “haar” neurologie. Voor iedereen was er een vriendelijk woord, een lach, een herkenning, een praatje en altijd veel belangstelling voor de persoon die voor haar stond. Daarbij maakte het voor Ans niet uit of het een col-

10

is een jong en zeer snel ontwikkelend vakgebied, en onder zijn leiding heeft de Nijmeegse genetica zich ontwikkeld tot de internationale top op het gebied van genetisch onderzoek en genetische diagnostiek. Het onderzoek van professor Han Brunner is van grote praktische betekenis is voor miljoenen families met erfelijke ziekten.

Prof. dr. René Bindels Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw René Bindels is hoogleraar Fysiologie en wetenschappelijk directeur van het Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences (NCMLS). Hij is wereldwijd bekend als pionier op het gebied van de mineraalhuishouding van de nieren. Dankzij de uitkomsten van zijn onderzoek is de medische zorg voor nierpatiënten aanzienlijk verbeterd. Zijn wetenschappelijke bevindingen hebben geleid tot significante wijzigingen in leerboeken van de nierfysiologie, in Nederland en daarbuiten. Bindels organiseert en coördineert een groot deel van het fysiologieonderwijs in Nijmegen. Zijn lezingen en seminars worden voortdurend geprezen vanwege hun didactische inhoud en originele illustraties.

In memoriam Dolly Kuster-Braam Op vrijdag 26 april hoorden wij het droevige nieuws dat onze collega Dolly Kuster, secretaresse bij het Servicebedrijf PG Vastgoed & Infrastructuur was overleden. Dolly werd 59 jaar. Dolly kwam in 1988 in dienst van het UMC St Radboud bij de Faculteit der Geneeskunde en Tandheelkunde, in 2001 ging zij werken bij het bedrijfsbureau Bedrijf Techniek van het toenmalige Bedrijf Huisvesting, nu PG Vastgoed & Infrastructuur. Wij zullen Dolly blijven herinneren als een fijne, betrokken collega. Dolly werkte het liefst op de achtergrond. Accuraat en adequaat deed zij haar werk. Zij stond altijd voor je klaar en je deed nooit tevergeefs een beroep op haar. Door haar jarenlange ervaring in het ziekenhuis was zij goed op de hoogte van het reilen en zeilen in ons UMC, zij wist moeiteloos namen en gegevens uit voorgaande jaren te produceren. Hierdoor was zij ook vaak onze vraagbaak. In juli 2012 kreeg zij het slechte nieuws dat ze ongeneeslijk ziek was. Dolly ging niet bij de pakken neerzitten en probeerde nog zoveel mogelijk te genieten. Ze maakte nog uitjes naar onder andere Parijs en keek uit naar de bezoekjes van haar familie, vrienden en collega’s. Ze was dan altijd zeer geïnteresseerd in hoe het ging. Haar levenskracht en positieve instelling heeft indruk op ons gemaakt. Dolly was een bijzondere vrouw. Wij zullen haar missen, maar zullen onze dierbare herinneringen aan haar voor altijd meenemen. Namens de productgroep Vastgoed & Infrastructuur, Ing. Marco Schuringa, manager

lega, een medewerker, een patiënt of een bezoeker was. Voor veel mensen was het vanzelfsprekend dat ze door Ans met de naam aangesproken en begroet werden. Vooral ook patiënten wisten de weg naar Ans te vinden om hun persoonlijk verhaal kwijt te kunnen. Wij zullen haar zeker gaan missen. Met pijn in het hart neemt ze afscheid om samen met haar Arie en de (klein)kinderen te gaan genieten van alle andere mooie dingen in het leven. Ans heeft er bewust voor gekozen om haar afscheid in de hal van neurologie te vieren, zodat ook de medewerkers die maar heel even tijd hebben, toch de mogelijkheid hebben om gedag te kunnen zeggen. Dit afscheid is gepland op donderdag 30 mei a.s. van 16.30 - 18.30 uur. U bent van harte welkom. Els Kamsma, operationeel hoofd servicevoorzieningen Vera Oor, operationeel manager servicevoorzieningen Helaas kunnen niet alle aangeboden teksten in deze Radbode geplaatst worden. Zie daarom ook onder de rubriek 'Mededelingen' (16 mei) op intranet, voor de overige medewerkers die deze maand jubileren.



radbode 7 - 2013

‘I quit e-mail’ Maandelijks versturen wij, als medewerkers, zo’n 750.000 e-mails. Lucien Engelen is sinds 2 april gestopt met mailen. Een betoog over het waarom. En een oproep aan elke medewerker om goed na te denken voor je weer op de “send”-knop drukt.

HET BETOOG Per maand versturen we vanuit onze circa 18.000 @umcn-e-mailadressen gemiddeld 750.000 e-mails. Andersom komen er maandelijks gemiddeld 1,2 miljoen e-mails bij ons binnen (cijfers uit periode januari-april 2013). Als iedere mail die bij ons in- of uitgaat één vel papier zou zijn geweest, is dat zeven pallets printpapier per maand. En dat is nog uitgaande van e-mails zonder bijlagen. Stel je eens voor dat elke inkomende e-mail voor ‘iemand’ één minuut lezen zou kosten, dan hebben we het toch snel over 12.500 uur pér maand. Dat is elke maand ongeveer 8 fte, oftewel 96 fte per jaar, dus dat schiet aardig op, niet?

Wat doen we elkaar aan? Dit betoog gaat niet over “groen”, maar wel over wat we elkaar elke dag opnieuw weer aandoen als we op die knop “send” drukken. We versturen immers berichten met de bedoeling dat “iemand” er “iets” mee moet doen. Lezen, verwerken, opslaan, doorsturen, negeren of zelfs nog printen. Nadat ik eerder een poging gedaan had meer focus aan te brengen in mijn werk, bleken het voor een belangrijk deel de 250 tot 300 e-mails op een dag die dit niet mogelijk maakten. Het zijn vooral ánderen die vinden dat ík iets moet doen, weten, lezen en naast informeren proberen hún lijstje met taken aan mij over te dragen, merkte ik. Een analyse van mijn inkomende e-mails leerde mij dat het voor 70 procent informatie is die ik eigenlijk op een andere plaats zou moeten kunnen vinden, zoals op ons intranet. Ook werd helder dat e-mail meer en meer gebruikt werd als een veredelde chat. En juist daarvoor hebben we andere, meer geschikte tools, zoals onze UMCN-Yammer.

'Het zijn vooral ánderen die vinden dat ík iets moet doen, weten, lezen en naast informeren proberen hún lijstje met taken aan mij over te dragen, merkte ik.'

Rebel Ik besloot dan ook om te stoppen met e-mail, gewoon stoppen. Niet alleen met BCC of CC’s, maar met álles. Nu hoor ik u denken: dat kan niet, en dat is ook zo. Niet voor iedere rol is het gegeven dat te kunnen doen, maar het past wel bij die van mij als rebel. Dat ligt bijvoorbeeld anders bij een afdeling HRM. Op 2 april was het zo ver (zie ook http://tinyurl.com/iquitemail). Alleen mail aan mij verzonden van vóór die dag zou ik nog afhandelen. De afwezigheidassistent ging er op, met daarop een verwijzing naar Yammer, mijn Twitter-, LinkedIn- en Facebook-account en voor afspraken (nog steeds) naar mijn secretaresses (per e-mail of twitter @secretarylucien). Een aantal mensen had klaarblijkelijk bedacht dat het wellicht een 1 aprilgrap zou zijn, maar sinds 2 april reageer ik niet meer op nieuwe e-mailberichten. Hoe dan, zult u zeggen? Daarover binnenkort een heel artikel op mijn Linkedin-blog (http://tinyurl.com/iquitemail) en op

onze Yammer. Ik kan wel vast verklappen dat het mij niet alleen een hele hoop tijd scheelt, ongeveer 1,5 á 2 uur per dag, maar daarnaast hoor ik van mijn collega’s dat ik weer tijd heb voor een kop koffie, de telefoon oppak en snel(ler) reageer op berichten via de andere kanalen.

Dáár zijn waar je doelgroep is Ook niet geheel onbelangrijk is dat ik kan communiceren met mensen op die plek waar de discussie plaats vindt. Soms op Facebook dan op Twitter, meer en meer op onze eigen Yammer. Dáár zijn waar je doelgroep is, dat is meer en meer belangrijk, óók voor ons als huis. Stel je bij elke mail die je morgen verstuurt nu eens gewoon de vraag: is deze mail of die cc nu écht nodig? Lucien Engelen, directeur REshape & Innovation Centre

Centrale inschrijfbalie zorgt voor gastvrije ontvangst en juiste registratie Nieuwe patiënten worden, met de invoering van Epic, centraal geregistreerd. Er komen twee centrale inschrijfbalies in het UMC. Vervolg van de voorpagina De nieuwe centrale inschrijvingsbalies worden alleen bemand op kantoortijden; doordeweeks van half acht tot vijf uur. Daarom verzorgt een aantal afdelingen nog wel zelf de complete registratie van nieuwe patiënten. ‘Zoals de Spoedeisende Hulp en Verloskunde. Daar komen nieuwe patiënten met spoed binnen, vaak buiten de diensturen’, vertelt Nanda Vermeulen, polikliniek manager op de afdeling Verloskunde en lid van het projectteam. ‘En natuurlijk proberen we ook dat zo optimaal mogelijk te doen. Vaak vragen we aan familie om de gegevens van deze patiënten bij de balie te completeren, voortaan zullen we ze dan adviseren om dat overdag op de centrale inschrijvingsbalie te doen.’ Ook mutaties van gegevens, zoals een adreswijziging, zullen nog gewoon decentraal op de poli kunnen

gebeuren. Maar BSN-verificatie, verzekeringsgegevens en basisgegevens zoals patiëntnaam, geboortedatum en geslacht kunnen alleen gewijzigd worden door het centrale inschrijvingsteam. Daardoor is de controle op identificatie beter geborgd. ‘Het grote voordeel voor poliklinieken is dat ze geen tijd meer kwijt zijn aan het inschrijven van bijzondere patiënten zoals buitenlanders en illegalen, dat maakt de doorstroom aan de balie sneller, dus patiëntvriendelijker,’ aldus projectleider Bogers-Boersma.

‘Dedicated team’ Omdat het deelproject centrale patiëntenregistratie nauw verbonden is met de invoering van Epic, zal het nieuwe ‘dedicated team’ van de centrale inschrijvingsbalie op 30 september van start gaan. ‘Zo kunnen ze een maand proefdraaien voor de invoering van Epic op

11

27 oktober’, legt de projectleider uit. De werving en selectie zullen worden gedaan door Vera Oor, operationeel manager servicevoorzieningen, en de HRM-adviseur van Logistiek & Services, beiden ook betrokken bij de projectgroep. ‘Eerst kijken we naar voorrangskandidaten, zitten daar geen geschikte kandidaten bij dan wordt in- en extern een vacature opengesteld, waar bij gelijke geschiktheid van kandidaten de voorkeur uitgaat naar een interne kandidaat. De functie-eisen zijn onder andere: een hoge mate van gastvrijheid, accuratesse, stressbestendig heid en een uitstekende beheersing van het Nederlands’, legt Oor uit. Zij is ervan overtuigd dat het voor nieuwe patiënten meer duidelijkheid geeft als ze weten dat ze zich meteen bij binnenkomst moeten registreren. Het projectplan is al goedgekeurd door de Stuurgroep Beter 2.0 en de Raad van Bestuur, maar voordat alles van start kan gaan, moet het voorgenomen besluit nog langs de medezeggenschapsorganen.  MM

a ctu e e l

radbode 7 - 2013

‘Wij kunnen het verschil maken’ Inspirerend. Ingrijpend. Bewonderenswaardig. Zomaar een greep uit de reacties van collega’s die erbij waren op 8 april in de Stadsschouwburg. TEDxNijmegen heeft indruk gemaakt en mensen uitgedaagd anders naar hun werk te kijken. Radbode peilde de inspiratie bij mede­ werkers. Marjan Wassenaar

Sandra Bossmann, verpleegkundig specialist Neuro­ logie ‘Wat mij misschien het meest inspireerde, was het verhaal van Jan Bommerez over co-intelligence: samenwerking tussen mensen, met respect voor de onderlinge verschillen en gebruik makend van elkaars kwaliteiten. We zouden ons moeten gedragen als water, niet als ijsblokjes. Samenhang en flow in plaats van botsen en weerstand. Deze bewustwording is zeer bruikbaar in de dagelijkse praktijk.’ Gerda Dekker, senior verpleegkundige Orthopedie ‘Ik was onder de indruk van het verhaal van Lowie van Gorp, wiens dochter overleed aan kanker. Hij vertelde dat, op het moment dat hij met zijn gezin het ziekenhuis binnenstapte, wij als verpleegkundigen en artsen hun leven overnamen. Zijn dochter had hele andere ideeën over de dagindeling, voor mij een enorme eyeopener. Waar halen wij het recht of de arrogantie vandaan om onze regels en wetten op te leggen? Zou het niet veel beter zijn als wij ons om de wensen en ideeën van die patiënt scharen?’    Janneke Grutters, universitair docent Health Evidence ‘Geriater Marcel Olde Rikkert liet zien hoe hoogtepunten van het leven zijn verplaatst. Waar vroeger rond je vijftigste het hoogtepunt was, is dat nu het dieptepunt. Als dertiger moet ik dus nog een diep dal door, voordat het leven voor mij weer wat leuker wordt... Ik werd me vooral bewust van de verandering. Ik herken het wel van mijn eigen opa’s en oma’s en mijn ouders die nu opa en oma zijn, maar ik was me er toch niet echt van bewust. De wereld verandert, en wij moeten ons daarop aanpassen. Ik zal proberen het dal niet te diep te laten zijn. Hoe? Door te blijven spelen. Want zoals Olde Rikkert zei: “You don’t stop playing because you grow old, you grow old because you stop playing.”’ Annet Bongaerts, kinderverpleegkundige ‘TEDxNijmegen 2013: wát een ervaring en hóe inspire-

ethiek In de huid van een ander In de toekomst moet de zorg meer aansluiten bij de wensen en behoeften van patiënten. Maar het kan lastig zijn te achterhalen wat patiënten nodig hebben. In biografieën wordt soms goed beschreven hoe moeilijk het is om een ander te begrijpen. Richard Holmes treedt bijvoorbeeld ‘in de voetsporen’ van de auteur R.L. Stevenson door de Franse Cevennen om een biografie over hem te schrijven. Bij iedere boom, ieder uitzichtpunt, ieder vervallen huisje, vraagt hij zich af of Stevenson dat ook gezien heeft. Uiteindelijk strandt zijn tocht voor een kapotte brug, waar hij getergd concludeert dat hij weliswaar naar dezelfde dingen kan kijken als Stevenson, maar ze niet op dezelfde manier kan zien.

Marcel OldeRikkert staat met zijn 16-jarige zoon en 92-jarige vader op de rode stip: ‘You don’t stop playing because you grow old, you grow old because you stop playing.’ Foto: Mirella Boot

rend! Naast mijn functie als kinderoncologieverpleegkundige ben ik werkzaam als verpleegkundig coach bij gezinnen met een bijzonder of ernstig ziek kind thuis. Luisteren naar het verhaal van de patiënt, zelfregie en sterk maken in plaats van afhankelijk, waren kernbegrippen die ik al hanteerde en waar ik andere zorgverleners in wil inspireren. TEDx voelde direct als een warm bad. Het gaf mij de stimulans mijn hart te blijven volgen. In navolging van de voordracht van Tamara Schalken, verpleegkundige in het Jeroen Bosch ziekenhuis, roep ik alle verpleegkundigen op om uit hun comfortzone te komen. Luister écht naar de patiënt en blijf je ontwikkelen. Als verpleegkundigen hebben wij een prachtig vak en kunnen we, zoals Lowie van Gorp zo mooi verwoordde, “het verschil maken”.’ Judith Beurskens, (kinder)IC-verpleegkundige en ver­ pleegkundig specialist in opleiding ‘Ik schaduw patiënten vanuit de afdelingen Gynaecologie, Urologie, KNO/MKA, en de mammachirurgie. Zo volgde ik een patiënt die een afspraak ging maken voor een CT-scan. Hij wilde dat graag op een donderdagochtend. De baliemedewerker vertelde dat dat niet zo werkt. Er werd geen aantekening gemaakt van zijn wens, hij moest maar wachten wanneer hij werd ingepland. Deze meneer ging verbouwereerd weg en kreeg de scan op een moment dat het hem helemaal niet uitkwam. Hij schikte zich daar maar in, en bij de volgende afspraken merkte je dat hij zijn eigen ik steeds meer overgaf aan het systeem. Dan wórd je patiënt en

Hoe een ander de wereld beleeft, is moeilijk te bevatten, zo symboliseert de kapotte brug. Vooral als de ander gestopt is met praten, of helemaal nooit een verhaal heeft gehad. Een kind met een forse ontwikkelingsachterstand dat slechts schreeuwt of huilt als hem iets dwars zit, kan zelf geen betekenis geven aan zijn toestand. Ouders, artsen en andere specialisten

vertellen zijn verhaal in zijn plaats. Soms kruipen ze vrij letterlijk ‘in de huid’ van zo’n kind: ze vertellen over lichaamsbouwstenen, functionaliteiten en verzorging. Allemaal gebruiken ze hun eigen kennis en inzichten om een verhaal te maken dat grip geeft op behoeften

12

dat is heel frustrerend. Het verhaal van Lowie van Gorp over zijn dochter Guusje was voor mij dus heel herkenbaar en confronterend. Iedereen – ouders, broers en zussen, de pedagogisch medewerker, de school, de verpleging en de artsen – doet zo hun best, maar het loopt langs elkaar heen. Kun je dit ook anders regelen? Daar ben ik nu wel over aan het nadenken.’ Miranda Heijser, bedrijfsleider Neurochirurgie en Plas­ tische Chirurgie ‘Het verhaal van Lowie van Gorp heeft mij met name geraakt door de herkenbaarheid in verschillende rollen. Als bedrijfsleider van mijn afdelingen: bieden wij genoeg om patiënten de regie over hun eigen leven te laten behouden? Als moeder van vier kleine kinderen: je realiseert je dat dit jou ook kan overkomen. En als dochter: mijn vader nam aan het eind van een lang en heftig ziekbed de regie weer volledig in eigen handen, door de behandelingen te stoppen en te kiezen waar hij zou overlijden. De dag na TEDx sprak ik hierover met Daniëlle Kremers, onze hoofdverpleegkundige, die net de training “Leiderschap in het hart van de verandering” heeft gevolgd. Dit heeft haar ook weer tot nadenken gezet over de patiënt als partner. Ter plekke besloten we om weer een spiegelbijeenkomst te organiseren, om van onze patiënten te horen wat hun ervaringen zijn op onze afdeling, zodat wij er weer van kunnen leren.’  n

en om strategieën te bedenken om daaraan tegemoet te komen. Maar die kennis helpt niet om de ervaring van dat kind te delen. Filosofen zoals Iris Murdoch hebben gezegd dat er naast kennis daarom ook iets anders nodig is, namelijk verbeelding. Verbeelding levert geen kennis, maar nodigt uit tot empathie. Terwijl de fantasie de wereld mooier en aantrekkelijker maakt dan ze is, besteedt verbeelding ook aandacht aan behoeften, tekort en lijden. Goede kunstenaars gebruiken volgens Murdoch hun verbeelding: ze laten zien wat er is, met alle goede en slechte kanten die daarbij horen. Dat vergt een capaciteit die ontwikkeling behoeft: pijn van een ander zien en verdragen. Dat kan volgens Murdoch, maar volgens Holmes hebben die capaciteiten beperkingen. Uiteindelijk eindig je altijd voor een kapotte brug. Simone van der Burg