Jaar verslag
2014
Centrale Cliëntenraad Tactus Contact, gebaseerd op gelijkwaardigheid van medewerker en cliënt is de werkelijke hefboom tot verandering.
INHOUD Inleiding door de voorzitter
3
Onze visie
3
Structuur Centrale Cliëntenraad
4
Aantal zetels 4 Werkverdeling 4 Besluiten 4 Samenstelling per 31 december 2014 4 Mutaties 4 Ledenwerving 4 Ondersteuning 4
Werkplan 5 Maatschappelijk Herstel 5 Ervaringsdeskundigheid 5 Lokale medezeggenschap 5 Locatiebezoek 5
Vergaderingen 6 Onderwerpen die aan de orde kwamen Contacten met leidinggevenden, projectleiders en deelname in werkgroepen Diverse gasten die ons bijgepraat hebben Enkele thema’s of projecten waaraan gewerkt is
6 6 6 7
Raad van Bestuur
8
Overlegvergadering 8 Uitgebrachte adviezen 8
Contacten 9 OR 9 Radenberaad 9 Radendag Tactus 9
Externe contacten
9
Publiciteit
10
Overige activiteiten
10
Scholing
10
Wettelijk kader
11
Vernieuwing wetgeving cliëntenraden De wet stelt ook eisen aan de cliëntenraad De wet geeft bevoegdheden aan de cliëntenraad De uitvoering van de WMCZ
2
11 11 11 11
Centrale Cliëntenraad Tactus - Jaarverslag 2014
Inleiding door de voorzitter Woelige baren Het jaar 2014 zaten we met zijn allen in woelige baren. Dat gold voor de organisatie en inrichting daarvan, maar veel belangrijker nog, óók voor cliënten en medewerkers. Het tij wordt in grote mate bepaald door onze overheid en ik zeg “ons” omdat we deze zelf kunnen kiezen. Daarnaast hebben de zorgverzekeraars hun ideeën en voorwaarden. En niet te vergeten de overheveling c.q. kanteling van allerlei AWBZzaken naar de WMO en óók niet te vergeten de jeugd die naar onze gemeentes ging. Ook daar weer “ons”. Wij vinden dat het steeds belangrijker wordt om je stem te laten horen en dat je jouw ideeën op tafel legt; van individualisering naar participatie. Het is óns geld, het zijn ónze kinderen, ouders, familie en buurtjes. Ligt het Tactus-schip op koers?! Ik denk dat de contouren geschetst zijn en ‘under construction’. De haven van bestemming is door Ruud Rutten geschetst. Ik heb eens een mooi uitdrukking gehoord: “geen wind helpt hen vooruit die geen haven van bestemming hebben”. In mijn beleving is onze koers: - Een optimale en effectieve behandeling van onze cliën- ten; - De regie voor de ‘herstelgebieden’ van onze cliënten zoveel als mogelijk in hun eigen handen leggen en hun daarbij ondersteunen: empowerment;
- - -
Veel meer leren van terugvallen door de tijd heen en aan- passen van de programma’s; Flexibiliteit dus, ook straks in de verdere inrichting van de zorgpaden; Proberen om een grotere gezamenlijke koers te ontwik- kelen met overheid, lokale overheid, zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Dit alles om het herstel van de cliënten te bevorderen en het te laten bestendigen!
Als onze haven van bestemming “duurzaam herstel van de cliënt” is, dan willen wij alle zeilen bijzetten als Centrale Cliëntenraad.
Onze visie • • • • •
•
Wij zijn de cliëntenraad van een grotere instelling voor verslavingszorg. Wij zorgen voor invloed van cliënten op voor hen bedoeld beleid, regels en behandeling. Wij vinden dat cliëntenparticipatie bijdraagt aan meer werkzame en creatieve oplossingen van problemen. Wij vinden ervaringskundigheid van cliënten een belangrijke bron van inspiratie bij het ontwikkelen van zorg. Wij vinden dat een meer herstelgeoriënteerde zorgverlening een positief effect heeft op zowel het hernieuwd doel geven aan het leven als de behandeling. Wij vinden dat het intermenselijk contact, gebaseerd op gelijkwaardigheid tussen medewerker en cliënt de werkelijke hefboom is tot verandering.
Centrale Cliëntenraad Tactus - Jaarverslag 2014
Visie uitdragen Om het cliëntenraadswerk en cliëntenparticipatie onder de aandacht van medewerkers te brengen zijn afspraken met de bestuurder gemaakt: - Kennismaken met nieuwe leidinggevenden. - De Centrale Cliëntenraad zal nieuwe medewerkers tijdens de basiscursus kennis laten maken met cliëntenraad en het cliëntenraadswerk. Deze visie gebruiken we ook bij het toetsen van beleid en bij het uitbrengen van adviezen.
Met zorg alleen zijn we er niet: herstel is het doel! 3
Structuur Centrale Cliëntenraad Aantal zetels
Mutaties
De Centrale Cliëntenraad heeft twaalf zetels. Negen zetels waren bij aanvang van dit jaar vervuld en zeven aan het eind van het jaar.
Dit jaar zijn afgetreden: Johan Kamphof Anita Roekevisch
Werkverdeling
Ledenwerving
De Centrale Cliëntenraad komt wekelijkse voltallig bijeen. Het dagelijks bestuur bewaakt de voortgang.
In 2014 hebben twee cliënten belangstelling getoond voor deelname aan ons cliëntenraadswerk.
Besluiten
Ondersteuning
Besluiten worden gezamenlijk, in de cliëntenraadsvergadering genomen.
e Centrale Cliëntenraad heeft de beschikking over 24 uur D ondersteuning per week. Deze ondersteuning wordt uitgevoerd door Luuk Winters.
Samenstelling per 31 december 2014 Dirk Bakker Leo W. Roberto Alma Claudia Koster Marna Nahuway Yvonne A. Alex van der Berg
Claudia
4
Voorzitter secretaris vicevoorzitter/penningmeester lid lid lid lid
Roberto
Alex
Luuk
Centrale Cliëntenraad Tactus - Jaarverslag 2014
Werkplan De Centrale Cliëntenraad stelt jaarlijks een werkplan op. Ons werkplan kende in 2014 de volgende speerpunten: - Maatschappelijk Herstel (langlopend traject) - Ervaringsdeskundigheid - Lokale medezeggenschap - Locatiebezoeken
Maatschappelijk Herstel Thema’s hierin zijn: - Wonen - Werken/Dagbesteding - Financiën - Sociale contacten - Ervaringsdeskundigheid - Zingeving Het resultaat is dat al bij de intake ook de eventuele knelpunten bij wonen, werk, financiën en contacten in kaart worden gebracht en vervolgens in de behandeling/begeleiding aandacht krijgen. De MATE (het intake hulpmiddel) is door de bestuurder aangepast. De volgend stap is om de zorgpaden zo samen te stellen dat daarin de eventuele knelpunten in het hersteldomein trefzeker aangepakt worden en ‘registreerbaar’ worden.
Ervaringsdeskundigheid (Ex-)cliënten uit de verslavingszorg hebben veel kennis over verslaving gerelateerde zaken. Ervaringsdeskundigen zijn mensen die moeilijke fases in hun leven meegemaakt hebben. De ervaringsdeskundige heeft een speciale opleiding gevolgd en daarin geleerd hoe verslavingsproblemen te hanteren en gebruikt deze deskundigheid om anderen hulp en steun te bieden. Ervaringsdeskundigen helpen ook om de zorg beter te laten aansluiten op de behoeften van cliënten. De Centrale Cliëntenraad maakt zich sterk voor de inzet van meer ervaringsdeskundigen binnen Tactus. Besloten is dat er een Bureau Herstel opgezet wordt die ervaringsdeskundigen en andere vrijwilligers zal ondersteunen. Bureau Herstel zal onder meer een 24-uurs helpdesk gaan organiseren en de training Herstellen Doe Jezelf opzetten. De planning is dat dit bureau in 2015 actief zal worden.
Centrale Cliëntenraad Tactus - Jaarverslag 2014
Lokale medezeggenschap Het is belangrijk dat cliënten op locaties inbreng hebben in de wijze waarop wijzigingen in beleid en nieuw beleid uitgevoerd wordt. Pilot kwartier maken Dit jaar is de pilot uitgevoerd ter stimulering van medezeggenschap op locatie. De pilot is onder regie van bestuurder en cliëntenraad uitgevoerd. Het gaat om een betaalde medewerker die op de Kliniek locatie Piet Heinstraat de lokale medezeggenschap zal stimuleren. Lokale Cliëntenraad Zutphen Wonen Drie cliënten hebben het initiatief genomen tot het vormen van de locale cliëntenraad Zutphen Wonen. Ze hebben frequent vergaderd en overleg met hoofd Bedrijfsvoering. Eveneens hebben ze enkel keren deelgenomen aan de teamvergadering. Diverse door cliënten aangedragen knelpunten zijn door hen op de agenda geplaatst. In hun samenspraak met het HBV is het initiatief gekomen om deze samenwerking ook meer vast te leggen. Dit heeft geresulteerd in het zgn. Samenwerkingsdocument. Welke recent (januari 2015) door bestuurder Ruud Rutten is vastgesteld.
Locatiebezoek Bij de volgende locaties zijn we op werkbezoek geweest: - Januari: Dr. Slotlaan Rekken - Februari: Willem Dreeslaan Zutphen (IBK) - Maart: Verlengde Ooyerhoekseweg Zutphen (PRK) - April: Groteweg Wapenveld (Jeugdkliniek) - Mei : Houtwal Zutphen - Juli : Wierdensestraat Almelo - Oktober: Omnizorg Apeldoorn - November: Verlengde Ooyerhoekseweg Zutphen (PRK) - December: Jachtlaan Apeldoorn (PRK) Afzonderlijke bezoeken leden van de cliëntenraad ook locaties, vaak meerdere keren: - Omnizorg - Piet Heinstraat Zutphen (Kliniek) - Willem Dreeslaan Zutphen (IBK) - Jachtlaan Apeldoorn (PRK) - Verlengde Ooyerhoekseweg Zutphen (PRK) - Wonen Zutphen - Raiffeisenstraat 40 Enschede (Kliniek) - Dr. Slotlaan Rekken - Wierdensestraat Almelo - Oostzeelaan Zwolle
5
Vergaderingen De Centrale Cliëntenraad vergaderde 44 keer.
Onderwerpen die aan de orde kwamen - Bespreken van de jaarplannen 2014 van de verschillende circuits. - Gebruik van social media. - Analyse van de beddenreductie ten gevolge van bezuinigin- gen. - Gebruik op locatie. - Uitval van modulen. - Verhuizing van locaties. - Effecten van opgelegde bezuinigingen. - De rol van de Kwartiermaker. - Samenwerkingsovereenkomsten tussen Tactus en lokale cliëntenraden. - Reorganisatieplan binnen Tactus. - Cliënttevredenheidsmeting. - De rol van de klachtenfunctionaris. - Medezeggenschap en participatie. - Wijzigingen in het voedingsgeld. - Wijzigingen in de dagbesteding van Tactory. - Maatschappelijk herstel. - Ervaringsdeskundigen op de werkvloer. - Screening van de inkoopvoorwaarden van de verzekeraars. - Verstrekking van middelen. - Interne audits van Tactus. - Bouw Intensieve Behandelkliniek in Zutphen. - Het rookbeleid binnen Tactus. - Verlofregeling. - Transitie van AWBZ (centrale overheid) naar WMO (ge- meentes). - Preventie in de verslavingszorg.
6
Contacten met leidinggevenden, projectleiders en deelname in werkgroepen Dit contact kan van de Centrale Cliëntenraad uitgaan, omdat wij graag informatie of toelichting willen rond een project, knelpunt of ontwikkeling. Anderzijds kan het leggen van contact ook van de leidinggevende uitgaan.
Diverse gasten die ons bijgepraat hebben - Anne-Marie Luiten, programmaleider senior Intact Herstel en Zelfhulp. - Colette Omta, hoofd Bedrijfsvoering. - Gerard Huis in ’t Veld, medicatieveiligheid. - Inge ter Scheggert, beleidsmedewerker Zorgontwikkeling. - Ans Spexgoor, circuitmanager SVZ Twente. - Wendy Bult, PVP-ster. - Cisca Terlouw over geestelijk verzorging en zingeving. - Hans Keizer, circuitmanager Preventie & Consultancy. - Hein de Haan over medicatieveiligheid en RIOB. - Harrie Enzerink, circuitmanager Forensische Zorg. - Ervaringsdeskundigen. - Jet Jacobs, manager Omnizorg. - Severien van de Wal, informatie over programma van “de Bazen”.
Centrale Cliëntenraad Tactus - Jaarverslag 2014
Enkele thema’s of projecten waaraan gewerkt is Kolkemate De aankoop en gebruiksklaar maken van deze accommodatie voor de vervangende huisvesting van de forensische zorg van de Jachtlaan. Beneden-Leeuwen Het afstoten van het begeleid wonen en de verhuizing naar de Jachtlaan. Gebruik op locatie In kaart brengen van het gebruik op locaties, het beleid dat hierop van toepassing is en de toepassing van dat beleid. Uitval Modulen Onderzoek of en hoeveel modulen er uit vallen. Wat het bleid is daarbij en hoe dit beleid wordt uitgevoerd. Screening circuitjaarplannen De jaarplannen zijn nagelopen op een aantal door ons belangrijk gevonden onderdelen.
Kliniek Zutphen deelname in Voorlichtingsprogramma Twee CCR-leden verzorgen het onder deel cliënten medezeggenschap in het voorlichtingsprogramma. Basiscursus De CCR verzorgt het onderdeel medezeggenschap en clientenraadswerk in de basiscursus van het leernetwerk. BOPZ BOPZ is een zorg die geboden wordt. We hebben ons hierin verdiept en nemen deel in de BOPZ commissie van Tactus. Stoppen met roken We nemen deel in de werkgroep Roken. Directiebeoordeling De cliëntenraad is een orgaan welke geïnterviewd wordt in het kader van de audit directiebeoordeling. Zorginkoop We hebben ons verdiept in de zorginkoop. We hebben deelgenomen in de inkoopgesprekken met Menzis, Achmea en VGZ.
Werkgroep Tuin en sport IBK Deelnemen aan de werkgroep die een plan maakt voor sport en tuin activiteiten in en rond de IBK Zutphen.
Centrale Cliëntenraad Tactus - Jaarverslag 2014
7
Raad van Bestuur De Zwolse wethouder Welzijn, Nelleke Vedelaar, nam rapport en film in ontvangst
Met de bestuurder hadden we in 2014 de volgende gezamenlijke speerpunten. - Maatschappelijk Herstel. - Kennis delen. - Individueel proces. - Ervaringsdeskundigheid.
Overlegvergadering Er is zes keer een overlegvergadering gehouden. Onderwerpen die aan de orde kwamen: - Voortgang maatschappelijk proces. - Berichten van de Raad van Bestuur. - Nieuwbouw geclusterde voorziening Zwolle. - ROPI audits. - RIOB audits. - Inzet ervaringsdeskundigen. - Kwartiermaken op locatie. - PVP jaarrapport 2013. - Zorginkoop. - Bezuinigingen en de gevolgen daarvan. - Uitkomsten cliënttevredenheidsonderzoek. - Klachtprocedure Tactory. - Veranderingen bij Tactory. - Uitrol Wi-Fi. - Voedingsbudget forensische klinieken. - Herstel in Uitvoering, opzet Bureau herstel. Visiedocument verslavingszorg Mede op ons initiatief is er een workshop rond het Visiedocument Verslavingszorg van GGZ Nederland georganiseerd voor Managementteam, Cliëntenraad en bestuurder. B.O.T. In november hebben we deelgenomen in het zgn. B.O.T (benen op tafelgesprek) tussen Raad van Bestuur, Raad van Toezicht, Ondernemingsraad en Cliëntenraad.
8
Ruud Rutten, bestuurder Tactus
In 2014 heeft de CCR de volgende adviezen uitgebracht Gevraagde adviezen: - Verhuizing van de forensische kliniek Waalbandijk naar Jachtlaan. We hebben positief geadviseerd. - Reorganisatie 2014/2015. We hebben positief geadviseerd. Wel is daarbij als één van onze hoofdpunten aangegeven dat we vinden dat Tactus initiatief nemend en regisserend moet blijven optreden t.a.v. op herstel gerichte zorg en activiteiten. - Tevredenheidsmetingen. We hebben positie geadviseerd over het verbeterplan en over het plan voor metingen. Ongevraagde adviezen: - Verlofbeleid. We hebben geadviseerd, maatregelen te nemen zodat financieringsbelangen niet van invloed zullen zijn op de door de hoofdbehandelaar vast te stellen duur en frequentie van verlof. - Beleid voedingsbudget. We hebben geadviseerd om het besluit tot verlaging van het voedingsbudget in te trekken. - Beleid ervaringsdeskundigen. Wij hebben geadviseerd om een eenduidige definiëring van begrippen te hanteren. En om de ervaringen van de ervaringsdeskundigen en effecten van hun inzet systema- tisch te verzamelen en daar lering uit te halen. - Beschikbaarheid Wi-Fi op locaties. In dit advies hebben we aangedrongen om internettoegang voor cliënten van de klinische voorzieningen te realiseren.
Centrale Cliëntenraad Tactus - Jaarverslag 2014
Contacten OR Tweemaal hebben we dit jaar gesproken met de ondernemingsraad.
Radenberaad
Externe contacten - - - -
Deelnemen in het bestuur van Stichting Zwarte Gat. Contact met Cliëntenraad Amethist Verslavingszorg. WMO adviesraad Apeldoorn. Werkconferenties GGZ Zorglandschap.
Viermaal per jaar houden we een Radenberaad. Deze bijeenkomsten staan in het teken van uitwisselen van zaken tussen de Lokale Cliëntenraden en de Centrale Cliëntenraad, waar men mee bezig is en waar men eventueel knelpunten ervaart. Ook vindt er overleg plaats over zaken die zowel de Centrale als de Lokale Cliëntenraad betreffen.
Radendag Tactus Om het contact van de Centrale Cliëntenraad met de Lokale Raden ook eens te houden in een wat andere sfeer en omgeving wordt één keer per jaar de Radendag gehouden. Hierbij willen we het nuttige met het aangename combineren en elkaar op een wat andere manier meemaken. Dit jaar werd de Radendag in afgeslankte vorm gehouden in het gebouw van de Speeltuinvereniging Deventer. Naast uitwisselen van actualiteiten hebben we een lachsessie onder begeleiding van een lachtherapeut ondergaan. Een hilarisch gebeuren.
Centrale Cliëntenraad Tactus - Jaarverslag 2014
9
Publiciteit
Scholing
- De nieuwsbrief werd vier keer uitgebracht. - Notulen van de Centrale Cliëntenraad werden verzonden naar de locaties. - Onze jaarverslagen en andere documenten zijn op Contactus geplaatst.
Een greep uit de bijgewoonde congressen en trainingen: - Beleidsdag voor evaluatie en reflectie op ons werk. - Trainingen voor nieuwe cliëntenraadsleden. - Training ROPI (Recovery Oriented Practices Index) audit. - Themamiddag medezeggenschap. - HIC (High Intensive Care) congres. - GGZ-beraad Overijssel: thema ervaringsdeskundigheid. - Transitiebijeenkomst van VWS in samenwerking met veld- partijen. - Symposium HIC: nooit meer eenzame opsluiting. - Training “Krachtiger debatteren door beter argumenteren”. - LOC (Landelijk Orgaan Cliëntenraden) congres cliëntpartici- patie en medezeggenschap.
Overige activiteiten Ook dit jaar waren er momenten, waarbij de Centrale Cliëntenraad representatief aanwezig was: - Het Tactus Nieuwjaarsontbijt. - Opening Intensieve Behandelkliniek Zutphen.
Opening Intensieve Behandelkliniek Zutphen
vlnr: Lawrence de Robles (Menzis), Dirk Bakker en Gerrit Kroes (hoofd IBK)
10
Centrale Cliëntenraad Tactus - Jaarverslag 2014
Wettelijk kader De Centrale Cliëntenraad ontleent haar bevoegdheden aan de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ). De WMCZ is van toepassing op alle zorginstellingen die vanuit collectieve middelen gefinancierd worden. Deze wet legt de volgende verplichtingen op aan de zorgaanbieder: - Voor iedere instelling een cliëntenraad instellen. - Reglement opstellen met het aantal leden, de wijze van benoeming, wie lid kunnen worden en de zittingsduur. - Beschikbaar stellen van materiële middelen die de cliëntenraad nodig heeft. - Tijdig advies vragen over alle onderwerpen die genoemd worden in artikel 3, lid 1. - Voorgeschreven adviesprocedure volgen. - Beschikbaar stellen van alle informatie die de cliëntenraad nodig heeft. - Eenmaal per jaar informatie geven over het gevoerde en te voeren beleid. - Voor alle cliënten ter inzage leggen van jaarverslag, uitgangspunten van beleid, notulen en besluitenlijst van de raad van bestuur, klachtenreglement, alle voor cliënten geldende regelingen en de samenwerkings overeenkomst/reglement. - Eenmaal per jaar schriftelijk verslag doen van de toepassing van de WMCZ.
De wet geeft bevoegdheden aan de cliëntenraad - Gevraagd en ongevraagd advies geven over onderwerpen die genoemd worden in artikel 3 lid 1 a. tot en met h. en alle andere onderwerpen die voor cliënten van belang zijn. - Gevraagd en ongevraagd verzwaard advies geven over onderwerpen die genoemd worden in artikel 3 lid 1 i. tot en met m. en alle andere onderwerpen die voor cliënten van belang zijn. - Invloed uitoefenen op de samenstelling van de raad van toezicht of het bestuur. - Procedure aanspannen bij de Landelijke Geschillencommissie. - Procedure aanspannen bij de Kantonrechter.
De uitvoering van de WMCZ De uitvoering van de WMCZ binnen Tactus is via een samenwerkingsovereenkomst met de bestuurder geregeld. In deze overeenkomst zijn spelregels, rechten en plichten opgenomen. Hij zal ervoor zorgen dat op locatieniveau cliëntenparticipatie vorm krijgt. Via het vaststellen van spelregels voor lokale cliëntenraden kreeg deze inbedding vorm.
Vernieuwing wetgeving cliëntenraden De nieuwe Wet Goed bestuur en intern toezicht (de naam is nog niet duidelijk) zal de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen gaan vervangen. De Wmcz zou eerst opgaan in de Wet cliëntenrecht zorg. Dat wetsvoorstel omvatte een breed aantal onderwerpen en rechten. Begin 2013 is besloten dat deze Wcz niet door gaat en wordt opgeknipt in vier afzonderlijke wetten. De regelingen rond medezeggenschap zullen worden onder gebracht in de wet Goed bestuur en intern toezicht.
De wet stelt ook eisen aan de cliëntenraad - Representatief. - In staat tot belangenbehartiging. - Het hebben van een huishoudelijk reglement.
Centrale Cliëntenraad Tactus - Jaarverslag 2014
11
Colofon Centrale Cliëntenraad Tactus Bezoekadres: Keulenstraat 3 in Deventer Antwoordnummer 851 7400 WB Deventer 088 382 28 87
[email protected] www.tactus.nl
12
© mei 2015