ccountancynieuws ICT-SPECIAL SBR is vooral procesintegratie pag. 20

Accountancynieuws ICT-SPECIAL

2-wekelijks onafhankelijk vakblad voor accountants

25 maart 2011 / nr 6

Kies software op maat van de klant pag. 18

SBR is vooral procesintegratie pag. 20

Strategie & praktijk

Accountantskamer wil meer bevoegdheden

I

Michiel Werkhoven, voorzitter van de Accountantskamer in Zwolle, vindt dat de Accountantskamer een vonnis bij voorraad moet kunnen opleggen. Slecht functionerende accountants moeten zo onmiddellijk uit het accountantsberoep kunnen worden gezet. Dat is nu niet mogelijk.

dee 1 punt, plan 10 punten, uitvoering 100 punten. Een goed idee is leuk, echter kansloos zonder een goed plan en een degelijke uitvoering. Dat is ook de gedachte achter het Accountancynieuws ICT-event van 12 april a.s. Dan staat de ICT binnen een accountantskantoor centraal. Wat kan er allemaal en hoe organiseer je dat? Stategische keuzes en praktische oplossingen: online samenwerken met uw klant? Hoe doe je dat? Meer efficiency binnen uw kantoor? Wat heeft u daarvoor nodig? Eigen servers? Is dat wel zo verstandig? Uw klanten meer adviseren? Waarover? Controle-aanpak verder digitaliseren? Hoe doet u dat? Iedere strategische vraag heeft praktische implicaties. Tot 12 april in Bunnik. An

Zet uw klant op voorsprong, voordat uw concurrent het doet.

TWF !"#"

12:34 PM $%&'()*+

W

anneer een account tegen een beslissing van de Accountantskamer in beroep gaat, wordt het vonnis opgeschort. Dit gegeven stoort Werkhoven vooral wanneer de Accountantskamer een doorhaling oplegt. Dat betekent dat

Weg met vastomlijnde rapportages pag. 24

een vonnis op zo’n moment (nog) niet van kracht is. Voeg daarbij dat het College van Beroep voor het bedrijfsleven een achterstand heeft en nog niet aan de beroepszaken van de Accountantskamer is toegekomen, dan duurt het allemaal veel te lang, vindt Werkhoven. In de tussentijd kan een accountant 'brokken op brokken' blijven maken. In 2010 heeft de Accountantskamer 45 keer een klacht gegrond verklaard en in 6 gevallen een doorhaling uitgesproken. An Lees het interview met Werhoven op pagina 12

Tuacc: Gedrag, innovatie en verbinden Gedragsverandering, innovatie en verbinden zijn volgens Pieter de Kok, aanvoerder en initiatiefnemer van Tuacc, de doelstellingen van de beweging van hervormingsgezinde accountants.

T

uacc bestaat nu vijf maanden, reden voor Pieter de Kok om met een update naar buiten te komen. Ruim 200 accountants zijn, in wisselende samenstelling, bij de afgelopen vier tweet-ups aanwezig geweest. Bijna 800 personen volgen de ontwikkelingen via Twitter en LinkedIn. Tuacc wil lang drie lijnen verder werken. De eerste lijn sluit volgens De Kok naadloos aan op het Plan van

Aanpak van de NBA: inzetten op een ‘brede gedragsverandering’. Gerelateerde thema’s zijn zijn: opleiding, PE, leiderschap, ethiek, kwaliteit als enig optie en communicatie over het accountantsvak. Innovatie is de tweede lijn. Daarbij horen volgens De Kok thema’s als SBR, continuous assurance en IT-auditing in de MKB-praktijk. ‘Verbinden’ is de derde lijn. Als Tuacc geloven we niet in ‘muurtjes’ of ‘op kennis blijven zitten’. Het verslag van de Tuacc-bijeenkomst van 23 maart jl. leest u op www.accountancynieuws.nl. Op 11 mei aanstaande organiseert Tuacc een vijfde tweet-up, dit keer i.s.m. het NKCC en de NBA. An

!"#$%&'(#")*#&+,-'"#.//#'0#&'#*"#.//12-3"4

!"#$%&'()*$(+#,-.$'

!"!#$%&&

Kijk voor dagelijks nieuws op www.accountancynieuws.nl

An

nieuws

INHOUD Accountancynieuws 25 maart 2011 interview

Michiel Werkhoven, voorzitter Accountantskamer Frans Heitling Een vonnis moet zonodig ‘bij voorraad’ opgelegd kunnen worden. Bijvoorbeeld: een doorhaling moet onmiddellijk in kunnen gaan. 14 ICT-special

Als opmaat naar het Accountancynieuws ICT-event van 12 april a.s. besteden we in dit nummer ruim aandacht aan ICT.

Kies software op maat van klant Pascale Petiet Niet ieder softwarepakket past bij iedere klant. Ga niet per se voor het gemak van een aanbieder. 18

SBR is vooral procesintegratie Ted Verkade en Anton Lok SBR stelt kantoren in staat om hun interne processen beter en efficiënter te organiseren. 20

Weg met alle vastomlijnde rapportages! Mark Appel Informatie moet naar de gebruiker toekomen. 24

Cloud computing triggert assurance ICT-omgeving Erik-Jan Kreuze Het begrip cloud computing is misschien nog niet bij iedereen geland. Toch is het voor veel organisaties en ondernemingen wel een realiteit. 26

Column Joost Groeneveld 17, Column Jan Joling 29, Anton Dieleman: Controleverklaring bij samengevatte financiële overzichten, Standaard 810 nader toegelicht 30, Andor Valkenburg: Is software fiscaal gezien een levering of een dienst? 33, subsidies 34, tuchtrecht 36, vakinformatie 36, agenda 38

2

www.accountancynieuws.nl

Banken zoeken niet de stoel van de accountant ‘Uiteindelijk moeten beslissingen over de toekenning van een ondernemerskrediet sneller genomen worden.’ Dat stelt Bart Schlatmann van ING Nederland. Binnen 4 resp. 10 dagen moeten deze beslissingen bij kredieten tot resp. € 500.000 c.q. € 1 miljoen worden genomen. Bij de ING loopts sinds november een SBR-pilot met een tiental intermediairs, waarin wordt proefgedraaid om snel en feilloos kredietrapportages van de ondernemer en zijn accountant via de bankenhub bij de bank te krijgen. Van opschuiven in de keten – banken pakken een stuk administratie – is volgens hem absoluut geen sprake.

B

art Schlatmann is duidelijk in zijn verhaal over SBR, banken en kredietverlening. Hij benadrukt expliciet nog eens dat SBR geen initiatief is van de banken, maar van de overheid. In het kader van verlichting van administratieve lasten nam de overheid enkele jaren geleden het initiatief om met SBR/XBRL van start te gaan. En bij de ING moet dat nu leiden tot snellere procedures bij de kredietverstrekking. ING is daarom in samenwerking met een aantal accountants- en administratiekantoren en softwarehuizen een pilot gestart om met behulp van SBR het kredietacceptatieproces zodanig te stroomlijnen, dat de bank sneller beslissingen kan nemen.

Incomplete gegevens Waar de bank vanaf wil, zijn incomplete gegevens. Dat vertraagt het proces. Daar speelt de SBR-bankentaxonomie een belangrijke rol. In principe wordt met behulp van de bankentaxonomie alle informatie uitgevraagd die voor een kredietbeslissing noodzakelijk is. Schlatmann: ‘Hoe meer de informatie gestandaardiseerd is, hoe sneller wij terug kunnen leveren.’ In wezen verandert het proces voor de bank niet. Het begint bij de bank nog steeds met het signaleren van een kredietbehoefte bij een ondernemer. Dat kan zijn voor een gebouw, een overname, nieuwe machines, enz. Een ondernemer heeft dan vaak nog geen idee van de kredietmogelijkheden. Schlatmannn signaleert drie stappen: een

Bart Schlatmann

ondernemer komt met zijn kredietverhaal bij de bank, vaak is dat nog heel globaal. Het toetsen van de haalbaarheid speelt dan een belangrijke rol. De volgende stap is de kredietstructuur: kort, lang, met of zonder zekerheden, vreemd vermogen, mezzanine of combinaties daarvan. Een derde punt is of alle informatie beschikbaar en compleet is. ‘Het gebeurt heel vaak dat de informatie niet in orde is, of in delen komt.’ Schlatmann wijst daarin ook naar de accountant. Die kan daarin enorm helpen. ‘Als geldverstrekker moet je altijd duidelijk van te voren aangeven wat je nodig hebt. Hoe eerder wij de informatie compleet hebben, hoe sneller wij kunnen werken.’ De pilot zoals die nu loopt, moet er voor zorgen dat het proces feilloos loopt. Schlatmann wil niet het exacte bedrag noemen van de investering die de ING hierin doet. Hij legt wel de complexiteit van het proces uit. Bij een ketentest gaat informatie in een SBR-format van ondernemer en accountant via de bankenportaal naar de bank. De ondernemer en de accountant moeten hun gegevens goed controleren, binnen de bankenportaal vinden validaties plaats en de gegevens worden vervolgens doorgestuurd naar de bank. Binnen de bank heeft dat dan ook weer consequenties voor allerlei informatiesystemen die in meerdere of mindere mate met elkaar samenhangen. Uiteindelijk moeten binnen de bank dergelijke systemen met een foutenmarge van nagenoeg 0 kunnen draaien. Over het geld dat ING erin steekt reageert Schlatmann zeer Nederlands: ‘Vooralsnog gaan de kosten nog voor de baat.’ Lees verder op pag. 6, kolom 3.

nieuws

An

NOAB en Belastingdienst tekenen definitief convenant Horizontaal Toezicht Na een pilotperiode van twee jaar hebben Nederlandse Orde van Administratie- en Belastingdeskundigen (NOAB) en de Belastingdienst woensdag 16 maart jl. een definitief convenant Horizontaal Toezicht getekend. Staatssecretaris Weekers van Financiën tekende het convenant namens de fiscus. Voor aangesloten NOAB-kantoren moet dit een concurrentievoordeel opleveren.

Daarin liggen de werkwijzes en de kwaliteitseisen vast. Die vastlegging mag weliswaar op papier, maar kantoren die dit in een digitale workflow opnemen hebben het volgens hem wel veel makkelijker. NOAB heeft haar kwaliteitshandboek ook dan gratis ter beschikking gesteld aan softwareleveranciers, zodat die dat kunnen opnemen in hun software. Kantoren die hun fiscale aangiften

onder het NOAB-convenant bij de fiscus indienen moeten een ‘aanvaardbare aangifte’ insturen. Zo’n aangifte moet conform de convenantafspraken zijn opgesteld. Daarbij gaat het niet alleen om de vastgestelde en voorgeschreven procedures. De kwaliteitsborging HT van NOAB bestaat onder meer uit een jarlijkse vragenlijst, vaktechnisch overleg en een verplichte periodieke review. An

commentaar

D

e kern van de convenant is te komen tot een inrichting van de aangifteketen, zodat de kwaliteit van de aangiften die deelnemende NOAB-kantoren indienen van dien aard is, dat ze door de Belastingdienst zonder nader onderzoek kunnen worden afgedaan. Over fiscale discussiepunten vindt vooraf overleg plaats met de Belastingdienst. Het zwaartepunt in het toezicht van de Belastingdienst verschuift hiermee van beoordeling en controle achteraf naar afstemming vooraf. Staatssecretaris van Financiën Frans Weekers benadrukte bij de ondertekening nog eens dat de fiscus van verticaal toezicht naar horizontaal toezicht wil. Dat past in het kader van administratieve lastenverlichting in tijd en in geld, door het vereenvoudigen en versnellen van processen en procedures.

Succesvolle pilot Twee jaar geleden tekenden NOAB en de Belastingdienst het eerste koepelconvenant voor alle belastingmiddelen (Vpb, IB, OB en loonbelasting). Tijdens de pilotperiode meldden zich bijna 100 kantoren. De NOAB verwacht dat het aantal deelnemende kantoren zal stijgen nu de pilot is omgezet in een definitief convenant. Perry Telle, lid van de commissie Horizontaal Toezicht binnen de NOAB, is betrokken geweest bij de pilot. ‘Kantoren die zich aansluiten bij het convenant moeten hun fiscale werkzaamheden goed kunnen documenteren. Alle stappen in een aangifteproces moeten door het kantoor zijn vastgelegd. Wie heeft wat op welk moment gedaan.’ De basis daarvoor is het kwaliteitshandboek van NOAB.

Accountantskamer en SBR

A

ccountancy is een vakgebied dat gedreven wordt door de vraag naar zekerheid, regelgeving en technologie. De vraag naar zekerheid heeft in de afgelopen jaren een knauw gekregen door eerst de Enron- en Aholdschandalen en meer recentelijk door de nasleep van de kredietcrisis. Enron en Ahold hebben geleid tot de WTA, met daarbij de AFM als toezichthouder en de Accountantskamer als rechtspreker over accountants. Michiel Werkhoven, voorzitter van de Accountantskamer, verbaast zich erover dat de echt grote zaken niet of nauwelijks bij de Accountantskamer worden aangedragen. U kunt het interview met hem lezen op pagina 12. De tuchtrechtspraak bij de Accountantskamer gaat veel meer over de MKB-praktijk dan over misslagen in de verslaggeving van OOB’s. Het is lastig om daar een conclusie uit te trekken. Gaat er in het MKB meer fout dan bij grote multinationals? Misschien geldt daar de macht van het getal. Er zijn nu eenmaal veel meer MKB-ondernemingen dan multinationals. Meer ondernemingen, dus meer klachten. Echter, in de kredietcrisis is er wel het een en ander fout gegaan, ook bij accountants. Maar er zijn tot nu toe nog steeds geen klachten over de rol van accountants bij financiële instellingen behandeld door de Accountantskamer. Misschien dat op korte termijn deze klachten nog wel komen. Die

kredietcrisis is wel weer een opmaat naar nieuwe weten regelgeving. Wat komt er straks uit de koker van Barnier? Scheiding van controle en advies, verplichte kantoorroulatie, enz.? Tuacc, de groep accountants die het accountantsberoep wil hervormen, legt hier een bruggetje naar technologie. En daar geloof ik wel in. Accountants moeten innoveren, moeten veel meer met ICT doen. Dat ligt ook wel voor de hand. SBR en XBRL vinden hun weg in de administraties van ondernemingen. Koppelingen tussen systemen van ondernemers, banken, overheden, accountants en begrippen als continuous audit en continuous assurance veranderen het accountantsvak in waarschijnlijk al zijn facetten. Traditionele administratieve werkzaamheden verdampen, maar data en informatie zijn overal en moeten gevalideerd worden. Het moderne accountantskantoor is straks dus geen kantoor met accountants die verstand hebben van administratie, fiscaliteit en jaarrekeningen. Het moderne accountantskantoor is straks een ICT-bedrijf met verstand van administratie, fiscaliteit en jaarrekeningen. An [email protected]


3

An

nieuws

Visser & Visser breidt uit met interim-tak Visser & Visser Accountants-Belastingadviseurs heeft haar diensten uitgebreid met Visser & Visser Interim. Vanaf nu kunnen cliënten bij de accountantsorganisatie zowel voor financiële diensten als accountancy, belastingadvies, pensioenadvisering en salarisverwerking terecht als voor interim-dienstverlening en organisatieadvies.

V

isser & Visser Interim biedt onder andere interim-management, detachering, werving en selectie, mediation en coaching. Bij de nieuwe interim-tak

worden de prestaties van een organisatie of proces kritisch geanalyseerd. Daarna worden deze met een zogenoemde MirrorView in kaart gebracht. Deze meting is het vertrekpunt voor de inzet van interim-specialisten of het uitstippelen van een verbetertraject.

Behoefte aan extra expertise Bert Noteboom MCM, directeur bij Visser & Visser Interim: ‘Iedere organisatie loopt wel eens tegen problematiek aan waarvoor intern de juiste deskundigheid of capaciteit ontbreekt. Bijvoorbeeld bij

problemen in de bedrijfsvoering, op personeelsgebied of bij verandertrajecten. Visser & Visser Interim kan een onderneming op die momenten terzijde staan. Om Bert Noteboom hindernissen uit de weg te ruimen, problemen te elimineren en processen te verbeteren.’ An

IGAF, Polaris en Fidunion fuseren Boeren moeten overdragen toeslag- tot IGAF Polaris rechten melden voor IGAF Worldwide, Polaris International De members firms hebben onlangs una31 maart a.s. en Fidunion International gaan fuseren niem voor de fusie gestemd. De juridi-

A

grarische ondernemers die toeslagrechten (ver)kopen of (ver)huren, moeten er rekening mee houden dat melding hiervan uiterlijk 31 maart 2011 bij het DR-Loket binnen moet zijn. De koper of huurder kan dan de toeslagrechten voor het jaar 2011 laten uitbetalen. De verkoper of verhuurder meldt de overdracht het snelst online via ‘Mijn dossier’ op de website van het DR-Loket. Wie de melding op papier wil doen, moet eerst een formulier aanvragen. An

en vormen hierdoor het op twee na grootste samenwerkingsverband van onafhankelijke accountantskantoren. De nieuw gevormde associatie gaat verder onder de naam IGAF Polaris.

B

ij IGAF Polaris zijn wereldwijd 384 accountancyfirma’s aangesloten. Hun gezamenlijke inkomsten bedragen 1,82 miljard dollar per jaar. Tezamen hebben ze 16.300 medewerkers in dienst en 843 vestigingen in 89 landen.

Belastingdienst vergoedt rente bij laat doorgezonden BTW-teruggaaf De Belastingdienst betaalt rente aan Nederlandse ondernemers voor wie het verzoek om teruggaaf van BTW uit een ander EU-land in 2010 met vertraging is doorgezonden.

S

inds 2010 kunnen Nederlandse ondernemers verzoeken om teruggaaf van buitenlandse BTW elektronisch indienen bij de Nederlandse Belasting-

4


dienst. De Belastingdienst stuurt deze dan door naar de andere EU-lidstaat van teruggaaf. Normaal staat voor doorzending een termijn van 15 dagen. Door opstartproblemen en onvolkomenheden in de ondersteunende EU-systemen is een aantal verzoeken in 2010 te laat doorgestuurd. In totaal krijgen zo’n 8.000 van deze ondernemers hierover een brief van de fiscus. An

sche formaliteiten worden momenteel afgerond. Naar verwachting zijn die op 1 juni afgehandeld. Kevin Mead en Raymond Buehler zijn benoemd tot respectievelijk chief executive en voorzitter van IGAF Polaris. An

Bakker Bart doet het met BDO Direct Franchisenemers van Bakker Bart hebben de volledige (salaris)administratie, rapportage en advisering ondergebracht bij BDO Direct, het online accountantskantoor van BDO.

D

e franchiseformule schreef in de zomer van 2010 een tender uit en koos uit een aantal accountants- en administratiekantoren voor BDO Direct. Het betreft een overeenkomst voor meerdere jaren. Er zijn in ons land 189 winkels van Bakker Bart. BDO zal ook zorgdragen voor de belastingaangiftes, (tussentijdse) online rapportages en benchmarking voor de Bakker Bart-ondernemers. An

nieuws

An

Ernst & Young meldt onregelmatigheden jaarrekening MD Groep bij AFM Ernst & Young heeft bij de AFM melding gedaan van het feit dat vorige maand is gebleken dat de door de MD Groep, het lingerieconcern van Marlies Dekkers, gedeponeerde jaarrekening 2007/2008 niet de vastgestelde jaarrekening is waarbij door het accountantskantoor een verklaring is afgegeven. Dat Ernst & Young aangifte zou hebben gedaan, wordt met klem tegengesproken.

S

prout meldde op 16 maart dat Ernst & Young aangifte doet bij de AFM tegen de MD Groep. Woordvoerster Jhorna Smidt van Ernst & Young laat weten dat er ‘absoluut geen sprake is’ van een aangifte tegen de MD Groep. ‘We gaan toch geen aangifte doen tegen een cliënt van ons? De berichtgeving van Sprout is onjuist.’ Wel heeft het accountantskantoor bij de AFM melding gemaakt van het feit dat de MD Groep ten onrechte een verklaring van Ernst & Young bij een jaarrekening heeft gevoegd waar die niet voor geldt. ‘Dat is één van de stappen die in zo’n geval gezet moeten worden, maar we hebben zeker geen aangifte gedaan,’ aldus Smidt. ‘In zo’n geval begelei-

den we de cliënt om de zaak recht te zetten. Dat is in dit geval ook gebeurd.’ Navraag bij de AFM leert dat Ernst & Young inderdaad geen aangifte heeft gedaan. ‘Je kúnt niet eens aangifte doen bij de AFM,’ aldus woordvoerster Imre de Roo. ‘In zijn algemeenheid geldt dat accountantskantoren de plicht hebben om incidenten bij ons te melden. In zo’n geval kúnnen we bij een accountantskantoor onderzoeken of ze op een goede manier met het incident zijn omgegaan.’ De Roo kan niet bevestigen dat Ernst & Young in dit specifieke geval melding heeft gedaan bij de AFM. Wel laat ze weten dat de AFM geen boekenonderzoek kan doen bij de MD Groep. Volgens Marlies Dekkers zelf is er sprake van een verkeerde versie van de jaarrekening die is ingediend bij de Kamer van Koophandel. Dat zei de ontwerpster in het tv-programma RTL Boulevard. ‘Op een gegeven moment zijn er tien versies en wij hebben per ongeluk versie zes in plaats van de eindversie ingestuurd. Dat is niets ernstigs,’ aldus Dekkers. Na de ontdekking werd de fout meteen hersteld. ‘Binnen een uur hebben we de juiste versie gestuurd.’ An

Controleaanpak uit het boekje Wilt u zien hoe u de standaardkwaliteit van de controleaanpak op uw kantoor naar een nieuw niveau brengt? Kijk dan eens naar SRA Controle Manager of NOVAK Controledossier, de controlesoftware van CaseWare Nederland. U combineert de actuele vakinhoudelijke content van uw beroepsorganisatie met uw eigen kantoorstandaard. En u benut de ruimte voor brancheen klantspecifieke toepassingen. U heeft de zekerheid dat controleopdrachten op uw kantoor altijd zorgvuldig, efficiënt en op maat worden uitgevoerd. Voor een aanpak ‘uit het boekje’ kijkt u op www.caseware.nl. De bal ligt nu bij u.

RSM International breidt uit in Italië en Panama Het internationale netwerk van accountantskantoren RSM International heeft in Italië en Panama een aantal nieuwe kantoren aan zich weten te binden.

I

n Italië breidt het netwerk zich uit met RSM Tax & Advisory Italy, bestaande uit

drie belastingadvieskantoren: Studio Palea (Turijn), Studio Gerla Associati (Milaan) en Studio L4C di Lauri, Lombardi, Lonardo & Carlizzi (Rome). RSM International breidt in Latijns Amerika uit door aanlsuiting van accountantskantoor De Levantre y Asocidoas (Panama City.) An

Meer vennoten bij Baker Tilly Belgium

B

ij Baker Tilly Belgium zijn vier nieuwe vennoten toegetreden. Daarmee komt het totaal partners/vennoten uit op elf. Deze groei van het bedrijf is te danken aan de overname door de Belgische vennoten van het 25%-belang dat het Nederlandse accountantskantoor Berk bij hen aanhield. Sinds 1 januari 2011 zijn de vennootschappen Acos Berk (accoun

tants en belastingconsulenten), Baker Tilly JWB (bedrijfsrevisoren) en Baker Tilly Belgium (consultants) actief onder de nieuwe merknaam Baker Tilly Belgium. De nieuwe vennoten zijn: Jan Smits (bedrijfsrevisor), Ives Amerijckx (accountant/belastingconsulent), Steven Meyvaert (bedrijfsrevisor/boekhouder) en Filip Cobert (bedrijfsrevisor). An

CaseWare Nederland bv Amersfoortseweg 15F Apeldoorn Tel: +31(0)55-368 10 50 www.caseware.nl #&:0/% 5)& #"-"/$&


5

An

nieuws

AFM nu toezichthouder op het Pensioenregister Als gevolg van een aanpassing van de wet is de AFM met terugwerkende kracht vanaf 1 januari jl. toezichthouder op het Pensioenregister.

A

lle Nederlanders met een oudedagsvoorziening hebben sinds begin dit jaar toegang tot www.mijnpensioenoverzicht.nl om een overzicht te krijgen van de eigen pensioensituatie. Om het toezicht

op het functioneren van het Pensioenregister te formaliseren, is de wet aangepast. De AFM houdt daarom met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2011 toezicht op de ‘goede werking’ van het Pensioenregister en op de aansluiting van pensioenuitvoerders daarop. Als de deelnemer onverhoopt verkeerde of incomplete gegevens aantreft op zijn persoonlijke pagina, of indien de website niet naar behoren functio-

KPMG: Pensioenfondsen traag met opleveren financiële resultaten Nederlandse pensioenfondsen scoren onder de maat als het gaat om de snelheid waarmee zij hun financiële resultaten opleveren. Dit blijkt uit het recent verricthe jaarlijkse onderzoek van KPMG onder ruim 100 Nederlandse pensioenfondsen.

U

it het onderzoek van KPMG blijkt dat bij ruim de helft van de fondsen twee tot vier maanden voorbij gaan tussen het einde van een boekjaar en het opstellen van de jaarrekening. Eén op de vier pensioenfondsen heeft zelfs vier tot zes maanden nodig om een concept-jaarrekening op te leveren en bij 2% van de fond-

sen duurt het opstellen van de ongecontroleerde concept-jaarrekening langer dan een half jaar. Hoewel de fondsen wettelijk gezien een periode van zes maanden beschikbaar hebben voor het opstellen van hun jaarverslag en toezichtrapportage, is het volgens Edward Snieder, segmentleider Pensioenfondsen bij KPMG, niet meer van deze tijd om zo slecht te scoren op de snelheid van hun informatievoorziening. ‘De turbulentie in de markt en het toegenomen belang van risicomanagement vereisen dat hier snel verandering in komt,’ aldus Snieder. An

Steviger aanpak van bedrijven die arbeidsmarktregels overtreden Bedrijven die arbeidsmarktregels overtreden, worden harder aangepakt. De boetes gaan omhoog en er komen nieuwe instrumenten tegen met name herhalingsfraude.

B

edrijven moeten dan een dwangsom betalen of ze worden stilgelegd. Daarnaast moet het genoten voordeel altijd worden terugbetaald. Dit schrijven minister Kamp en staatssecretaris De Krom van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een brief aan de

6


Tweede Kamer. In hun brief presenteren de bewindslieden een rechtvaardiger en eenvoudiger fraudeaanpak in de sociale zekerheid en de arbeidsmarktwetgeving. Bedrijven die de regels ontduiken, zoals voor het betalen van het wettelijk minimumloon of het tewerkstellen van vreemdelingen, zijn oneerlijke concurrenten. De maatregelen waren deels al in het regeerakkoord aangekondigd en zijn nu verder uitgewerkt. Ze gaan uiterlijk 1 juli 2012 in of zoveel eerder als mogelijk. An

neert, dan zal de AFM de veroorzaker daarvan aanspreken: de pensioenuitvoerder die niet (tijdig) aanlevert en/of het Pensioenregister dat die data niet toont. An

Vervolg van pag. 2 ‘Banken zoeken niet de stoel van de accountant’

Andere keten Schlatmann ziet SBR/XBRL als zeer kansrijk in het kader van administratieve lastenverlichting. Het begon vanuit de overheid met ‘één voor drie,’ oftewel één informatiebron voor rapportages voor de Belastingdienst, het CBS en de Kamer van Koophandel. Met de bankentaxonomie is dat nu één voor vier. Daar hoeft het niet bij te blijven. ‘Ik zie wel nieuwe partijen aanhaken, bijvoorbeeld pensioenfondsen, verzekeraars, kredietbeoordelaars en brancheverenigingen. Straks heb je één voor tien!’ Grenzen Schlatmann ziet de grenzen tussen de verschillende partijen echter niet vervagen. ‘Banken gaan geen administratieve diensten aanbieden. Dat kunnen wij niet. Wij kunnen alleen maar rapporteren over datgene wat een ondernemer bij ons doet. Gemiddeld heeft een onderneming 2,3 bankrekeningen. Heeft hij soms kredieten van verschillende banken. Wij hebben dat overzicht niet. De accountant heeft dat overzicht wel.’ Kortom, administratieve diensten passen zijns inziens niet bij de bank. De bank heeft als core businesses enerzijds het verzorgen van het betalingsverkeer en het beheren van spaargelden en anderzijds het verstrekken van kredieten. Administraties voeren voor de ondernemer hoort daar volgens Schlatmann niet bij. An

nieuws

An

Witwassen in vastgoedsector is systematisch op te sporen Aan de hand van drie indicatoren is te bepalen of vastgoed een rol speelt in het witwassen van geld. De belangrijkste indicator is een opvallende prijsverandering. De twee andere indicatoren zijn een buitenlandse eigenaar en een pas opgericht bedrijf als eigenaar.

T

ot deze conclusies komen hoogleraar Economie van de Publieke Sector Brigitte Unger en promovendus Joras Ferwerda in hun boek: ‘Money Laundering in the Real Estate Sector: Suspicious Property’. Beide onderzoekers zijn verbonden aan de Utrecht University School of Economics (USE) en het kenniscentrum Instituties van de Open Samenleving (IOS) van de Universiteit Utrecht.

Prijsverandering Volgens Unger biedt een flinke prijsverandering de mogelijkheid om crimineel geld toe te voegen aan de vastgoedportefeuille, of witgewassen geld er juist aan te onttrekken. Een buitenlandse eigenaar en een pas opgericht bedrijf kunnen er beide op gericht zijn de eigenaar te ver-

hullen. ‘Zo kan iemand die niet in de boeken wil komen een bedrijfje oprichten dat vervolgens de transactie doet, of iemand kan een transactie in het buitenland doen zodat de lokale autoriteiten zijn of haar achtergrond niet kennen.’

36 panden in Utrecht en Maastricht In het onderzoek is voor alle tussen 2002 en 2006 verhandelde panden in Utrecht en Maastricht, bijna 12.000, uitgezocht in hoeverre er indicaties zijn die geassocieerd worden met witwassen; zoals een sterk variërende verkoopprijs, ingewikkelde financieringsconstructies met dubieuze buitenlandse bedrijven en een ingewikkelde eigendomsstructuur met bedrijfjes waarvan de eigenaar onduidelijk is. Voor de 150 panden die het best voldeden aan dit profiel is vervolgens uitgezocht hoe de eigendomsstructuur in elkaar zit, hoe het pand gefinancierd is en in hoeverre hier mensen met een strafblad bij zijn betrokken. Aan de hand van deze analyse vonden de onderzoekers 36 panden met sterke aanwijzingen dat er iets niet in de haak is. An

MELD U NU AAN VOOR DE TWINFIELD NIEUWSBRIEF EN ONTVANG DE

GRATIS SOCIAL MEDIA WHITEPAPER

Wiki sinds 9 maart jl. beschikbaar

SBR-project start consultatie architectuur regels Nederlandse Taxonomie Ga naar Het SBR-project start een consultatie inzake de creatieregels waaraan de Nederlandse Taxonomie moet voldoen; de Nederlandse Taxonomie Architectuur (NTA).

D

e NTA is het kader waarbinnen NTpartners hun taxonomie ontwikkelen en biedt Logius de mogelijkheid de taxonomieën op (technische) kwaliteit te beoordelen. De creatieregels zijn opgenomen in een Wiki (openbare webtoepassing) waarbij alle betrokkenen de mogelijkheid krijgen commentaar te

leveren, in opmaat naar de definitieve NTA per 15 mei a.s. Commentaar wordt door het SBR-project verwerkt en in de reguliere werkgroep NT ingebracht als discussiepunt. Besluiten zullen resulteren in het aanpassen van de regels dan wel het gefundeerd afwijzen. De voor- en tegenargumenten bij elke regel blijven staan, zodat nieuwe lezers de argumentatie kunnen volgen en er geen onnodige voorstellen behandeld hoeven te worden. De wiki is sinds 9 maart jl. ter consultatie beschikbaar. An

!"#$%&'()*$(+,,$-'()'$

the future of accounting


7

An

nieuws

Europese Commissie wil één heffingsgrondslag Vpb in EU De grondslag voor de vennootschapsbelasting moet overal in de Europese Unie op dezelfde manier worden berekend. Met dat voorstel is de Europese Commissie gekomen.

D

oor gemeenschappelijke regels voor de heffingsgrondslag te hanteren zouden bedrijven die in meerdere

lidstaten actief zijn, in totaal miljarden kunnen besparen aan onder meer administratieve lasten. Op dit moment hebben de 27 EU-landen elk een eigen regime om de belastbare winst voor bedrijven te becijferen.

One stop shop Met de door de Europese Commissie voor-

BTW-compensatiefonds voor gemeenten en provincies voortgezet Het BTW-compensatiefonds voor gemeenten en provincies wordt voortgezet. Dat schrijft staatssecretaris Frans Weekers van Financiën namens het kabinet aan de Tweede Kamer. In totaal ging er in 2010 € 2,8 miljard om in het fonds.

G

emeenten en provincies kunnen als overheid geen BTW verrekenen, zoals ondernemers dat wel kunnen. Het BTW-compensatiefonds maakt het voor deze overheden mogelijk om alsnog de BTW gecompenseerd te krijgen voor

overheidstaken die zij - tegen betaling aan derden hebben uitbesteed. Ook wordt het hiermee makkelijker personeel tussen gemeenten en provincies uit te wisselen. Doel van het fonds is om gemeenten en provincies een evenwichtiger afweging te laten maken tussen uitbesteden en zelf doen, met als uiteindelijke doel de efficiëntie te bevorderen. Daarnaast wordt gekeken of de controle van de regeling kan worden gecentraliseerd. Hiermee worden verschillen in behandeling verder voorkomen. An

Bij vaststelling WOZ-waarde is mix van waarderingsmethoden toegestaan

O

nlangs heeft Rechtbank Den Haag beslist dat een mix van waarderingsmethoden is toegestaan voor de vaststelling van de WOZ-waarde van een nietwoning. Voor de vaststelling van de WOZ-waarde van een onroerende zaak bestaan verschillende waarderingsmethoden. De WOZ-waarde van bestaande woningen wordt in beginsel bepaald door vergelijking met soortgelijke onroerende zaken die rond de waardepeildatum zijn verkocht. De WOZ-waarde van een nietwoning wordt in beginsel bepaald door de huurwaardekapitalisatiemethode (hwkmethode). In deze methode wordt de WOZ-waarde bepaald door de huurprijs op

8


de waardepeildatum te vermenigvuldigen met een kapitalisatiefactor. Voor bepaalde andere onroerende zaken bestaan aanvullende waarderingsregels. Hoewel eerdergenoemde waarderingsmethoden in beginsel zijn voorgeschreven voor de betreffende soorten onroerende zaken, is er in voorkomende situaties nog ruimte voor een andere waarderingsmethode. Illustratief hierbij is de uitspraak van Rechtbank Den Haag. Daarbij besliste de rechtbank dat een mix van de vergelijkingsmethode en de hwk-methode voor de vaststelling van de WOZ-waarde van een niet-woning weliswaar ongebruikelijk, maar toch niet ongeoorloofd was. An

gestelde gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting, de Common Consolidated Corporate Tax Base (CCCTB), zouden bedrijven gebruik kunnen maken van een ‘one stop shop’ om hun belastingaangiften in te dienen en al hun winsten en verliezen in de gehele EU kunnen consolideren. De Commissie schat dat de CCCTB het bedrijfsleven in de EU elk jaar een besparing oplevert van € 700 miljoen aan lagere nalevingskosten en € 1,3 miljard door consolidatie. Bovendien zullen bedrijven die activiteiten in het buitenland willen ontplooien, tot € 1 miljard kunnen besparen. De CCCTB zal ook de aantrekkingskracht van de EU voor buitenlandse investeerders fors verhogen. De Europese Commissie wil zich niet bemoeien met de hoogte van de tarieven voor de vennootschapsbelasting: ‘Dat moet een nationale bevoegdheid blijven’. An

Cedeo-erkenning NIVRA voor Extendum Cedeo, de onafhankelijke instantie die onder andere namens het NIVRA opleidingsinstituten keurt, heeft Extendum opnieuw erkend als aanbieder van kwalitatief hoogstaande NIVRA-accountancyopleidingen. De Cedeo-erkenning voor Extendum is geldig voor drie jaar.

H

et onderzoek van Cedeo omvatte onder meer een cursusmateriaalbeoordeling, een deelnemersenquête onder registeraccountants en een interview met de leiding van Extendum Opleidingen. In 2009 ontving Extendum van het NIVRA al eerder een erkenning voor het toekennen van PE-punten aan de RA-opleidingsactiviteiten. Met de Cedeo-erkenning heeft Extendum de vrijheid om zelf PE-overdrachtsuren toe te kennen aan haar opleidingsactiviteiten voor registeraccountants. An

Stop met e-mailen, bellen, nieuwsbrieven sturen, faxen, post versturen en ontvangen. Met de AFAS AccountancyPortal is communiceren en werken met uw cliënten vanaf nu veel eenvoudiger en efficiënter. ! Cliënten

worden onderdeel van uw digitale kantoorproces ! Veilig en betrouwbaar ! Accorderen van de aangiftes en andere digitale documenten !Volledig digitaal dossier ! Aan te passen aan uw huisstijl ! Nieuws op maat, naar cliëntgroep of cliënt !"Digitale adviezen op maat !"Signalen attenderen uw cliënt op deadlines ! Client Self Service (CRM).

De AFAS AccountancyPortal.

Meer weten? Kijk op afas.nl/accountancyportal

6 '$8).4)'$)!45 !##/4.3!.#79+,!.3%.0/13!,

!4!!,-.!4!)4(!!-.4*(+'!.!4*/).)24&').!)+*,.'4*/1.4*+4 )!#!)4%,4!,0,$)#40)40!'!4.$!) /$3!) !)4#!,/$&!,-4$%4&'!$)!,!4 7)4#,*.!4*/).).-4!)4 ($)$-.,.$!&).*,!) ,);.39.,).%9")%$3949%.9469#,);.3%.9%%.9/5%1 8)#(3%,)*+%9%.9'%/03)-!,)2%%1$%96%1+/-'%5).'9 6!!1")*9!,,%29)293/%'%20)3239/09$%9).$)5)$4%,%9 '%"14)+%19%%.9&!.3!23)2#(%9'%"14)+%12%15!1).'

/,'9/.8%99/&9,);.39.,).%96%").!12 41!$),

'$8).4)'$)!41!$),

).+%"9/1'!.)2%%139%%.96%").!1920%#)!!,9/5%19

),3949%%.9"1%$%1%9/.,).%9$%-/.231!3)%95!.9$%9

9%.99.9$%8%9).(/4$%,)*+%96%").!19

!##/4.3!.#79+,!.3%.0/13!,9,);.39.,).%9%,$9

,)#(3%.96%93/%9(/%9,);.39.,).%9%%.93/3!!,

49$!.9!!.95//19$%8%96%").!19 /9+/-3949).9+/13%9

/0,/22).'9+!.98)*.95//19$%9).&/1-!3)%01/#%22%.9

3)*$9!,,%293%96%3%.9/5%19$%9.)%4623%95%12)%95!.9$%9

1/.$/-99%.9(/%9-!++%,)*+9(%39)29/-9!!.9$%9

-%%239'%"14)+3%9+,!.3%.0/13!,9

6444 4

6 6

2,!'93%9'!!.9-%399")..%.9$%9+,!.3%.0/13!,9 !' 4/4) !' 4/4)4

9!01),9 99:9 94419

9-%)9 99:9 94419

9-%)9 99:9 9441

6 $)&!4&/).4/40$) !)4*+4 !4

4(!$ 1!+3)*+$!'99##/4.3!.#79:9

0*'#!) !4.$0$.!$.!)

2!-%.6%1+%.9).93(%9#,/4$

4+,$' ##/4.3!.#7.)%46299%,%)$9

4(!$ ).+%"9%-).!19

%.901!+3)*+ 4%/)$ 1!+3)*+$!'99##/4.3!.#79:9 4+,$' 1!+3)*+$!'99##/4.3!.#799

%,%+31/.)2#(9&!#341%1%.9%.92#!..%.

).+%$.9 ).+6%"99,);.39.,).%

4%/)$ $!'9

6660).+6%".,

!!,4$)"*96660).+6%".,

3%,9

9 9 9

95//19$%9).3%1-%$)!)1 !$45 !.#%1).'9,);.39.,).%9

6)33%1 0).+6%".,

%-!),9).&/0).+6%".,

##/1$%1).'9.,).%

#34%%,9.,).%

%12/.%%,9.,).%

).',%9)'..

/22)%19.,).%

/.3%.39.,).%

nieuws

An

Kabinet beperkt aansprakelijkheid AFM en DNB Het kabinet beperkt de aansprakelijkheid van de toezichthouders in de financiële sector, De Nederlandsche Bank en de AFM. Minister De Jager van Financiën heeft dat aan de Tweede Kamer geschreven. n het nieuwe systeem is de toezichthouder niet aansprakelijk, tenzij er sprake is van opzet en grove schuld. De Nederlandse aansprakelijkheid wordt daarmee in lijn gebracht met de situatie in ons omringende landen. Die optie had ook de voorkeur van DNB en AFM. De aansprakelijkheid van de toezichthouders speelde een rol in de discussie rond bijvoorbeeld de verkoop van ABNAmro in 2008. Volgens deskundigen leidt de huidige vorm van aansprakelijkheid tot risicomijdend gedrag bij de toezichthouders; die zijn bang voor miljardenclaims. Rond de verkoop van ABN-Amro bijvoorbeeld dreigde de activistische aandeelhouder TCI met een claim van € 10 miljard als DNB de verkoop zou blokkeren.

I

Aansprakelijkheid probleem voor DNB DNB-president Nout Wellink erkende later tegenover de commissie-De Wit, die onderzoek deed naar de oorzaken van de financiële crisis, dat de aansprakelijkheid voor DNB een probleem is. In

de Kamer vroegen CDA, VVD en SP toen al om een beperking van de aansprakelijkheid, maar toenmalig minister Wouter Bos van Financiën vond dat niet nodig. De Jager beperkt de aansprakelijkheid nu dus alsnog, op verzoek ook

van de Tweede Kamer. De beperking geeft de toezichthouders vooral meer mogelijkheden voor openlijk kritisch toezicht waarbij de publiciteit niet geschuwd hoeft te worden. An

Invoering van Controleprotocol Jaardocument Zorg een jaar uitgesteld De NBA heeft met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) afgesproken dat het Controleprotocol voor het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording Zorginstellingen pas met ingang van het verslagjaar 2011 voor accountants verplicht wordt.

H

et bestaande protocol voor verslagjaar 2010 bevatte nog te veel ondui-

delijkheden, waardoor zorginstellingen met onnodige administratieve lasten geconfronteerd dreigden te worden. Daarom is het protocol voor 2010 van de baan en zal VWS vóór de zomer een nieuwe versie ontwikkelen. Deze wordt afgestemd met de NBA Werkgroep Controleprotocollen (COPRO) en Coziek, het landelijk platform voor accountants in de zorgsector. An

Kortingspercentage verpakkingenbelasting sierteelt is 71% oor de aangifte van de verpakkingenbelasting binnen de sierteelt is het kortingspercentage voor 2011 vastgesteld op 71%. Voor 2010 betreft het kortingspercentage 68%. De belastingvrije drempel is in 2011 net als in 2010

V

50.000 kg. Deze drempel wordt toegepast na aftrek van het kortingspercentage. De definitieve aangifte over 2010 dient uiterlijk 31 maart 2011 ingediend te zijn bij de Belastingdienst. An


11

An

interview

Michiel Werkhoven, voorzitter Accountantskamer

Accountantskamer wil meer machtsmiddelen Frans Heitling Michiel Werkhoven, voorzitter van de Accountantskamer in Zwolle, vindt dat de Accountantskamer een vonnis bij voorraad moet kunnen opleggen. Soms ziet hij dusdanig slecht functionerende accountants voor zich dat hij zou willen zeggen ‘nu het beroep uit.’ Maar omdat in beroep gaan tegen een beslissing van de Accountantskamer opschortend werkt, duurt dat veel te lang, vindt hij.

B

egin mei van dit jaar is de Accountantskamer twee jaar in functie en heeft de kamer een trackrecord opgebouwd van behandelde zaken. Veel PE-kwesties, die vrijwel allemaal leidden tot het onverbiddelijke oordeel: accountant, u moet u aan uw PE-verplichting houden, en een boete. Maar dat niet alleen; onafhankelijkheidsissues, kwaliteitsvragen en vooral heel veel zaken uit de MKB-praktijk en veel minder uit de controlepraktijk. Voorzitter van de Accountantskamer Michiel Werkhoven is hierover wel een beetje verbaasd. Immers, de Accountantskamer is het sluitstuk in het rijtje: beroepsorganisaties, weten regelgeving voor accountants, toezichthouders en ten slotte de Accountantskamer. Hij had meer zaken uit het wettelijke domein van de accountant verwacht. De WTA en Wtra – en daarmee ook de Accountantskamer – vinden hun oorsprong in de nasleep van de Enron- en Ahold-affaires in de eerste jaren van het nieuwe millennium. Het tuchtrecht moest meer op afstand komen van de beroepsorganisaties. In 2005 – bij het begin van de parlementaire discussies over nieuwe accountantswetgeving – was het nog de opzet dat de Accountantskamer zich zou beperken tot het behandelen van klachten over wettelijke controleopdrachten. Uiteindelijk werd het zo geregeld dat alle werkzaamheden van een accountant ter beoordeling aan de Accountantskamer moeten kunnen worden voorgelegd. Was dit niet gebeurd, dan had de Accountantskamer veel minder te doen.

12


Michiel Werkhoven valt gelijk met de deur in huis: ‘Ja, de Accountantskamer is een stuk strenger dan de Raden van Tucht. Wij achten zaken eerder gegrond.’ Desondanks vindt hij het geen trendbreuk, maar toch. ‘De Accountantskamer is een graadje strenger, misschien omdat de maatschappij dat vraagt. Maar het kan ook komen omdat de regelgeving ingewikkelder en lastiger is geworden.’ Het feit dat de Accountantskamer – meer dan de Raden van Tucht – gedomineerd

‘Er zijn zo’n 20.000 accountants en in totaal ongeveer 200 klachten bij de Accountantskamer en de klachtencommissie. 1% is heel weinig.’

wordt door juristen, heeft er dus niet zo veel mee te maken. Wel constateert hij dat de beslissingen veel ‘juridischer’ worden opgeschreven. Het maakt volgens hem blijkbaar wat uit of je accountants de maat moet nemen langs de oude Gedrags- en beroepsregels, of de nu geldende Verordening Gedragscode. Die is toch wel complexer. Er zijn nu meer regels.

Meer geklaagd Wanneer je de statistieken ernaast legt, zie je dat er meer geklaagd wordt over accountants. Helemaal wanneer je daar ook nog eens de zaken bijtelt die voor de klachten-

commissie gebracht worden. Werkhoven ziet dat voor een deel als een maatschappelijke ontwikkeling. Aanbod schept immers vraag en soortgelijke ontwikkelingen zie je bij artsen, advocaten en notarissen. Hij trekt daarom niet de conclusie dat accountants hun werk slechter doen. ‘Er zijn zo’n 20.000 accountants en in totaal ongeveer 200 klachten bij de Accountantskamer en de klachtencommissie. 1% is heel weinig. Bij andere beroepsgroepen is dat meer.’ Werkhoven is er vervolgens wel over verbaasd dat er in essentie alleen over openbare accountants en accountants in business wordt geklaagd.

Financiële crisis Hij ziet nauwelijks klachten over interne accountants en overheidsaccountants. ‘Is dat omdat die hun werk zo goed doen? Dat weet ik niet. Ik denk dat niemand de behoefte heeft om over hen te klagen. Zou het allemaal goed gegaan zijn bij de interne accountantsdiensten rond de financiële crisis? Wie zou de klacht moeten indienen? De onderneming zelf ?’ Werkhoven constateert dat dit heel lastig is. Een buitenstaander kan niet klagen omdat hij niet de beschikking heeft over de feiten. Alleen maar de vraag stellen of de interne accountantsdienst goed gewerkt heeft, is niet voldoende om bij de Accountantskamer mee aan te kunnen komen. ‘Wij wachten tot iemand klaagt.’ Dat geldt ook voor grote wettelijke controles van jaarrekeningen. Hoewel dat een openbaar product is en mensen vragen zouden kunnen stellen bij posten in zo’n jaarrekening en dat een accountant daarvoor ter verantwoording kan worden geroepen, gebeurt dat weinig. ‘We hebben geen zaak van Pieter Lakeman, geen enkele zaak van de VEB en bedrijven hebben zelf waarschijnlijk geen

interview

An

keer een kans. Sommigen van deze mensen nemen niet eens de moeite om terug te reageren naar de beroepsorganisatie.’ Er komt overigens een nieuwe groep van zo’n kleine 200 PE-procedures aan. Dit keer gaat het vooral om accountants in business die volgens de beroepsorganisatie

‘De aandacht voor de PE-zaken komt niet vanuit de Accountantskamer zelf, maar vanuit de beroepsorganisatie die de zaken aandraagt.’

Foto: Moric van der Meer

niet aan hun PE-verplichtingen hebben voldaan. Op mijn vraag of een boetesysteemn niet veel handiger is, antwoordt hij: ‘Dat is een bevoegdheid die de beroepsorganisatie niet heeft.’ Die 200 mogelijke PE-overtreders worden wel projectmatig behandeld. Er zal op de zittingen niet veel tijd zijn voor al die individuele accountants.

behoefte, als zij al menen dat er iets fout is bij het controlewerk, om dit bij de Accountantskamer aan de orde te stellen.’ Hij vindt daar mogelijk wel taken liggen bij de AFM en DNB. De AFM heeft in haar rapporten overigens al wel aangekondigd dat zij mogelijkerwijs klachten over individuele accountants aan de Accountantskamer zal voorleggen. ‘Naar aanleiding van de Ahold- en Enron-affaires was de reactie van de politiek: dat willen we nooit meer. Dat soort zaken krijgen we niet.’

PE-zaken De aandacht voor de PE-zaken komt niet

vanuit de Accountantskamer zelf, maar vanuit de beroepsorganisatie die de zaken aandraagt, stelt Werkhoven. ‘De Accountantskamer zet nergens op in. De Accountantskamer behandelt binnengekomen klachten. Uiteindelijk zijn er zo’n twintig PE-zaken door de beroepsorganisatie ingediend in 2010. Wij vinden dat beroepsgenoten zich aan hun PE-verplichting moeten houden. Onze uitspraken hebben ook een ander facet; dat van de tegenwerkende accountant. De accountant die uit en te na door de beroepsorganisatie in de gelegenheid wordt gesteld aan zijn verplichting te voldoen. Ze krijgen een kans en nog een

Klacht terug naar beroepsorganisatie In 2010 heeft er een zaak gediend die door betrokkenen werd geschikt, maar die uiteindelijk door de Accountantskamer toch nog werd terugverwezen naar de NOvAA met de boodschap om daar nog eens kritisch naar te kijken en mogelijk de rol van klager op zich te nemen. Dat wil niet zeggen dat de Accountantskamer aanklager wordt. ‘Nee, juist omdat je geen aanklager wilt worden, zorgt de wet ervoor dat NOvAA of NIVRA aanklager kunnen zijn. Andere tuchtcolleges kennen dit ook. Je kunt dat ook niet echt missen. Je krijgt soms een zaak voor je, waarin echt een algemeen belang zit. Partijen kunnen het dan onderling misschien wel eens worden, maar wanneer wij denken dat iets echt te ver gaat, dan kunnen we doorverwijzen naar NIVRA of NOvAA. Dan moet iets toch beoordeeld worden in het algemeen belang, zo zegt de wet het ook.’ Hij vindt dat geen rolvervuiling, ondanks dat een betrokken accountant dat misschien zo voelt. Als het vaker voorkomt moet zo’n zaak zijns inziens dan ook www.accountancynieuws.nl

13

An

interview misschien wel door een andere kamer worden overgenomen.

huis is. Van de kamer maken ook accountants deel uit en een van de rechters is ook nog eens accountant. Wanneer een klacht bij de Accountantskamer wordt neergelegd als een soort opmaat naar een civielrechtelijk procedure of een claim, is dat ook iets waar de Accountantskamer niet over gaat. ‘All in the game,’ zegt Werkhoven. ‘Wij beoordelen alleen maar of de accountant zich aan zijn regels heeft gehouden. Is iets echter puur civielrechtelijk gericht, dan zeggen wij dat je niet bij ons moet zijn.’ Vervolgens wijst hij wel op

Publiciteit Voordat een zittingsdatum is bepaald, komt de Accountantskamer niet naarbuiten over de zaken die er spelen. Wanneer de partijen dat zelf doen, is dat iets waarover de Accountantskamer niet gaat. Bij zware zaken kijkt de Accountantskamer naar wie daarvoor het meest geschikt is. De Accountantskamer is daarbij in het voordeel dat er al veel deskundigheid in

een aantal verschillen. ‘Wij oordelen anders. Is iets aannemelijk? Dat is een andere graad dan: wanneer is iets bewezen?’ En dan volgt een klein college over de verschillen tussen tuchtrecht en civiel recht: ‘In het civiele recht heeft de steller de bewijslast. Zelfs al heb je gelijk, maar kun je het niet bewijzen. Dan krijg je geen gelijk. Wij zeggen: de klager moet zijn klacht aannemelijk maken. Dat maakt het niet altijd makkelijk. Er komt geen gegronde uitspraak als de klager zijn klacht niet aannemelijk maakt en – anders dan in het

Kengetallen Accountantskamer 2010 vergeleken met cijfers Raden van Tucht 2008 De hoofdlijnen van de kengetallen van de Accountantskamer (AcK) over het eerste volledige werkjaar 2010. Ter vergelijking de cijfers van de voormalige Raden van Tucht te Amsterdam en Den Haag (geconsolideerd) over hun laatste volledige (instroom en uitstroom) werkjaar 2008.

▲

Doorlooptijd: gemiddeld ongeveer ½ jaar na binnenkomst klacht. (Uitstroom KC nu nog onbekend, maar de producten zijn daar deels anders. Een zaak wordt daar primair afgedaan door te bemiddelen tussen klager en accountant; pas als dat niet lukt, volgt een niet openbare uitspraak.)

Instroom Instroom AcK 2010: 136 Instroom Raden van Tucht 2008: 101 Instroom Klachtencommissie NIVRA/NOvAA (KC) 72

Conclusie 2 Het lukt de AcK de instroom van zaken te verwerken en dat binnen een zeer aanvaardbaar tijdsverloop.

Conclusie 1 Na instelling van en de AcK en de Klachtencommissie is het totaal aantal ingediende klachten over accountants ruim verdubbeld van 101 naar 208, maar ten opzichte van het aantal accountants (20.000) is dit een gering aantal klachten (1%). De AcK heeft zelf alleen al meer klachten dan de voormalige Raden van Tucht ontvangen. Zowel de AcK als de KC lijken aldus te voldoen aan een maatschappelijke behoefte.

Conclusie 3 Slechts in 1/3 van de zaken is een klacht bij de AcK gegrond. De AcK is daarmee één tandje strenger, maar niet significant, geweest dan de RvT. Conclusie 4 De AcK legt in gegronde zaken significant zwaardere maatregelen op. NB: In 2010 heeft de AcK in 4 zaken naast een andere maatregel tevens een geldboete opgelegd.

Uitstroom Uitstroom AcK 2010: 126 Uitstroom Raden 2008: 95

Aard maatregel Uitkomst van de klachtzaken AcK 2010

Raden 2008

Ongegrond

46 (36%)

42 (44%)

Niet ontvankelijk

10 ( 8%)

n.v.t.

Subtotaal

56 (44%)

42 (44%)

Beëindiging met uitspraak na schikking

14

ex art. 30 Wtra

25 (20%)

24 (25%)

Subtotaal

81 (64%)

66 (69%)

Gegrond:

45 (36%)

29 (31%)


AcK 2010

Raden 2008

(45 zaken gegrond = 100%)

(27 keer gegrond = 100%)

Geen maatregel

5 (11%)

8 (28%)

Waarschuwing

13 (29%)

8 (28%)

Berisping

13 (29%)

7 (24%)

Tijdelijke doorhaling

8 (18%)

4 (13%) *

Doorhaling

6 (13%)

2 ( 7%)

Totaal

45 (100%)

29 (100%)

* Schorsing onder het oude klachtrecht is gelijk aan de tijdelijke doorhaling in het nieuwe klachtrecht.

Zet uw klant op voorsprong, voordat uw concurrent het doet. Uw klanten zijn uw toekomst. Natuurlijk zorgt

uitgebreid inzage in ziekteverzuim, functioneren

u ervoor dat de keuzes die u maakt voordeel

en alle zaken die met HRM te maken hebben.

opleveren voor uw klanten. En dat doet loket.nl!

Bovendien krijgt de werknemer via ESS (Employee

Loket.nl is een volledig webbased applicatie voor

Self Service = werknemerstoegang) inzage in de

salaris- en personeelsadministratie. Geen gedoe

eigen salarisstroken, de jaaropgaves en het aantal

met systeembeheer, updates of nieuwe releases.

beschikbare vakantiedagen. Als klap op de vuurpijl is ESS ook toegankelijk via internetbankieren. Dit

Nooit was er meer binding met uw klanten door

betekent één keer inloggen bij de bank en meteen

beter inzicht in de personeels- en salarisadministratie.

toegang tot de eigen salarisstrook.

Met loket.nl heeft uw klant stuurinformatie over zijn personeel. Naast inzicht in salarissen is er

Van Spaendonck Services BV Reitseplein 1 5037 AA Tilburg T (013) 59 44 328 [email protected] www.loket.nl

Kortom: met loket.nl biedt ú wat úw klant wil!

An

interview strafrecht – moet de beklaagde wel wat doen om duidelijk aannemelijk gemaakte vermoedens te ontzenuwen. Op mijn samenvatting ‘Dus wanneer een beklaagde accountant zijn mond houdt heeft hij de schijn tegen,’ reageert Werkhoven: ‘Nee! Niet de schijn. Dan weerspreekt hij onvoldoende wat de klager aannemelijk heeft gemaakt en wat de Accountantskamer met zijn eigen deskundigheid denkt dat er aan de hand zou kunnen zijn.’

kan tegenhouden en in de tussentijd ‘brokken op brokken’ kan blijven maken. ‘Ik hoop dat de wetgever dat gaat wijzigen. Enkele keren per jaar komen we een dusdanig slecht functionerende accountant tegen die we doorhalen. Maar die dan in appél gaat en dan wordt het vonnis opgeschort. In de nieuwe accountantswet zou dat anders moeten. Je moet de mogelijkheid hebben om te zeggen: nu het beroep uit.’ An

Te weinig reacties Werkhoven vindt het jammer dat er weinig inhoudelijk gereageerd wordt op de uitspraken van de Accountantskamer. In officiële gesprekken met de beroepsverenigingen en op recepties krijgt hij altijd steevast instemmende reacties die hem zeggen dat zijn Accountantskamer het goed doet. ‘We krijgen zo weinig respons terug. Terwijl in onze beslissingen veel gedachten en meningen zijn opgenomen. Dat wil je wel weer getoetst hebben. Bijvoorbeeld een beroepscollege dat zegt: je doet dat fout. Maar het College van Beroep voor het bedrijfsleven heeft het te druk. Er is nog geen enkele uitspraak terug, tegelijkertijd heeft de wetenschap zich er ook nog niet echt over uitgesproken.’ Werkhoven wijst vervolgens nog eens op de complexiteit van de VGC en constateert dat de beroepsgroep de nieuwe regelgeving nog steeds lastig vindt en nog steeds niet goed weet hoe om te gaan met wat hij noemt de harde en zachte regels in de VGC. Het is aan de Accountantskamer om dat te verwoorden. ‘Je moet in je uitspraak zeggen wat je vindt. Maar wat vindt de beroepsgroep nu echt van hoe wij de regels uitleggen en wat wij er mee doen? We willen niet alleen de onderbuik horen.’

Noot

Machtsmiddelen Accountantskamer Bij het onderwerp machtsmiddelen constateert Werkhoven dat het openbaar maken van de naam van een aangesproken accountant een van de sancties is die de Accountantskamer kan opleggen. Werkhoven vindt dat een zwaar middel. Het feit dat Accountancynieuws de naam van zo’n accountant publiek maakt, vindt hij oneigenlijk. ‘Zouden jullie toch eens over na moeten denken of dat onderdeel van jullie openbaarmaking zo terecht is. Trekt meer lezers ben ik bang. Kranten doen dat 16


*Wanneer de Accountantskamer een klacht over een accountant gegrond vindt, noemt Accountancynieuws in haar verslaggeving de naam van de betrokken accountant. Op deze regel hanteert de redactie één uitzondering. Wanneer de

in strafzaken ook niet.’ Een tuchtrechtklacht duidelijk zijn oorsprong vindt in de privéprocedure hakt er bij accountants stevig in sfeer van de aangesproken accountant publicestelt hij. ‘Fouten zijn heel menselijk en ren wij de naam niet. Een accountant wordt voor ook inherent aan ieder beroep. Fouten de Accountantskamer aangesproken in het kazijn een beetje dom, maar je blijft wel een der van een bij wet geregeld openbaar en begewaardeerde kroonprins. Dat geldt ook schermd beroep. Binnen dat kader vindt de revoor accountants. En vaak is het toeval of dactie het juist om namen van aangesproken een fout wel of niet uitmondt in een tuchtaccountants te noemen. zaak. Kortom, het zijn niet per se de zeer Frans Heitling, hoofdredacteur AN. matig functionerende beroepsgenoten die voor de Accountantskamer komen, moeten die aan de schandpaal?’* Toch is het niet een en al compassie 19 april a.s. deeltijd y met de aangesproken accountanc accountants. Werkhoven vindt ook dat in een aantal gevallen een vonnis bij voorraad moet kunnen worden uitgesproken. Daarbij gaat het vooral om schorsingen en doorhalingen die als maatregel kunnen worden opgelegd. Nu is het zo dat wanneer een aanWaarom aan Nyenrode studeren voor je RA-titel? gesproken accountant ! Specialist in het vakgebied Accountancy & Controlling in zo’n geval in beroep ! Studie is volledig in deeltijd en Nederlandstalig gaat de werking van ! Hoogwaardige kwaliteit door: het vonnis wordt uitgerenommeerde docenten uit de wetenschap en het bedrijfsleven gesteld. Met de achterinteractieve colleges met actuele onderwerpen ruim 100 jaar ervaring stand in beroepszaken bij het CBb betekent dat een accountant www.nyenrode.nl/sac zo’n vonnis twee jaar

open avond

op naar de financiële top

column

An

Joost Groeneveld

Accountants als getuigendeskundigen in de rechtbank ls Peter van der Zanden een noodklok luidt, moet dat serieus worden genomen. De actualiteit van zijn probleem kan blijken uit de reacties bij het desbetreffende interview met Peter op 10 maart 2011 (Accountant.nl). Van der Zanden ervaart terughoudendheid bij de grote kantoren om accountants naar voren te schuiven als getuigen-deskundigen. Onafhankelijkheid en risico vormen daarbij een bottleneck. Dus moet daarvoor een beroep worden gedaan op ‘een beperkt aantal accountants van middelgrote kantoren’. Het zal Van der Zanden gaan om voldoende spreiding over de kantoren. Met de verwijzing naar de grote kantoren wordt in principe gewezen naar het reservoir van openbare accountants. Misschien verwachten we inderdaad te veel van de openbare accountants. Het zou niet voor het eerst zijn. Hun deskundigheidsgebied bij uitstek is dat van de jaarrekening (financiële verantwoording) en de controle daarop: assurance bij financiële verantwoording. Ervan uitgaande dat de rechtbank behoefte heeft aan juist die deskundigheid, is het teleurstellend dat de meest gediversifieerde accountantsorganisaties verstek laten gaan, omdat het risico te groot zou zijn. Dat hun onafhankelijkheid een probleem zou zijn, is denkbaar; bijvoorbeeld wanneer in een desbetreffend geding een eigen cliënt partij zou zijn, respectievelijk de door henzelf gecontroleerde jaarrekening ter discussie zou staan. Laten we hopen dat ook bij alle overige dienstverlening onafhankelijkheid dezelfde strikte uitleg krijgt. Verstrengeling van advies en controle hoeft dan geen punt van discussie te zijn. Terzijde van zijn specifieke deskundigheidsgebied doet de openbare accountant er goed aan als hij inziet dat zijn deskundigheid in principe ontoereikend is. Voor mij zou dit voor de openbare accountants een veel betere argumentatie opleveren om terughoudend te zijn, dan de genoemde risico’s en onafhankelijkheid: je moet er verstand van hebben. Het lijkt dat de grote kantoren hier meer (zelf)kennis hebben dan het NIVRA in haar Praktijkhandreiking 1111 (Overige opdrachten). Met name de term ‘assurance-verwant’ biedt ruime mogelijkheden om het werkterrein en daarmee de specifieke deskundigheid van de openbare accountant op te rekken. In een reactie bij het interview van Van der Zanden merkt Ronald Bobbe mijns inziens terecht op dat ‘Naast de groep openbare accountants, er een nog grotere groep

A

accountants in NL (is). Onder de accountants in business zit een enorme berg deskundigheid op velerlei terrein’. En dan gaat het om al die andere deskundigheid ‘opgedaan in het bedrijfsleven, in allerlei sectoren en branches, met vele jaren relevante ervaring’. Ik kan voor mijn eigen specialisme spreken: vaststelling van economische waarde en schade in bedrijf en onderneming. Daarvoor bestaat een specifieke beroepsgroep – die van de registervaluators (vaak aangeduid met RV) – met een eigen beroepsregeling en een onafhankelijke tuchtrechtspraak. Voorwaarde voor toelating is een succesvolle afronding van een specifieke opleiding op masterniveau aangevuld met een ‘praktijkexamen’. Eigenlijk vanzelfsprekend geldt voor de gehele beroepsgroep een PE-verplichting. Dat alles – in combinatie met een dagelijkse praktijk in waarde- en schadebepaling – geeft de registervaluator op dit deskundigheidsgebied een geweldige voorsprong. Het kan nog mooier. Een aantal registervaluators heeft zich bovendien aan de Leidse Universiteit laten opleiden tot gerechtelijke deskundige. De geslaagden zijn terug te vinden in het register van het LRGD (= Landelijk Register Gerechtelijke Deskundigen). Ook voor die registratie geldt een PE-verplichting en een onafhankelijke tuchtrechtspraak. Het is een register waaruit niet alleen de rechtbank kan plukken. Iedere belanghebbende – ook zijn openbare accountant die hem adviseert – kan dat register raadplegen en er op tal van gebieden de benodigde deskundigheid vinden. De zaken zijn in het algemeen complex. De belangen zijn groot, vaak ook in absolute zin. De verhoudingen tussen partijen staan op scherp. Inderdaad zijn de risico’s aanzienlijk. De vereiste deskundigheid en ervaring kan niet worden overschat. Met minder moet niemand genoegen nemen. Met minder deskundigheid moet je er niet aan beginnen. Risico is een afgeleide van onder andere deskundigheid. Minder deskundigheid maakt onevenredig riskant. Voor openbare accountants mag COS 4400 geen ontsnappingsroute zijn. Een gevaar van ondeskundigheid is onwetendheid, namelijk te denken dat je het weet. En je wordt heus niet altijd betrapt. Een risico is denk ik wel dat de ‘pakkans’ hoger is dan weleer. Schoenmaker, blijf bij je leest. Voor de rechtbank zijn er specialisten. An Joost Groeneveld RA RV, directeur Wingman Business valuators B.V, Breda. www.accountancynieuws.nl

17

ICT-SPECIAL

Hoe breng je een klant online?

Kies software op maat van de klant Pascale Petiet

Accountants zijn professionals en moeten dus met alle boekhoudsoftware kunnen omgaan. Daarbij gaat klantvriendelijkheid soms voor efficiëntie, want uiteindelijk werken we voor tevreden klanten. Pakketkeuze kan dus volgens het criterium: waar is je klant het meest bij gebaat? Aan de accountant de uitdaging om dat in zijn backoffice goed te laten functioneren.

A

ls kantoor kiezen voor één softwarepakket voor online boekhouden is niet verstandig. Dat is niet per definitie een keuze waar een klant het best mee wordt bediend. Het is veel verstandiger om een softwarepakket te adviseren op maat van de ondernemer. Dit criterium is het uitgangspunt van de in dit artikel beschreven fictieve casus.

Inventarisatie Mevrouw Dekker van Dakkapel V.O.F. heeft zich vanochtend aangemeld via internet met de vraag om een offerte, omdat ze op zoek is naar een nieuwe boekhouder. Tijdens het gesprek inventariseert de accountant wat het bedrijf inhoudt en wat mevrouw Dekker doet aan de administratie. Het bedrijf bestaat uit meneer en mevrouw Dekker, met 3 personeelsleden. Mevrouw Dekker maakt de offertes, facturen en doet de betalingen. Ook zorgt zij ervoor dat de personeelsleden maandelijks de salarisstroken krijgen die zij van de boekhouder ontvangt. Elk kwartaal brengt zij de spullen naar de boekhouder, die op zijn beurt de BTWaangifte voor haar invult. Er wordt geen voorraadadministratie bijgehouden; de heer Dekker weet precies wat hij in de loods heeft liggen. Hij telt één keer per jaar de voorraad voor de boekhouder. Inschatting van de klant De accountant vraagt hoe vaardig mevrouw Dekker met internet is. Nou, daar kan ze wel mee overweg; ze mailt en zoekt van alles op. Hij vraagt ook hoe de facturen gemaakt worden en hoe zij de 18


betalingen doet. Zij maakt de facturen in Excel en doet de betalingen via internetbankieren. Ze mailt de boekhouder het Excel-bestand met de facturen. De bankafschriften levert ze op papier bij de boekhouder aan, maar dat zou ze eventueel wel in een bestand kunnen aanleveren. De accountant denkt na over het beste systeem dat zijn potentiële klant zou kunnen gebruiken. Hij maakt zelf van alle online boekhoudsoftware gebruik. Hij gaat ervan uit dat hij voor de klant het beste product uitkiest – hij gaat er dus niet vanuit dat de klant moet werken met het pakket dat hij zelf het fijnst vindt om mee te werken. Hij schat in dat mevrouw Dekker vaardig genoeg is om zelf facturen en betalingen te doen in online boekhoudsoftware. Omdat hij zijn klant onnodige kosten wil besparen en haar zoveel mogelijk inzicht wil geven, denkt hij na over het meest geschikte pakket voor haar.

Keuze online boekhoudsoftware Mevrouw Dekker heeft in de ogen van de accountant te weinig boekhoudkundige achtergrond; in zijn ogen zijn Exact Online en Twinfield voor haar te moeilijk. Een oplossing is om hierin een cursus te gaan volgen en meer verstand te krijgen van boekhoudkundige termen, maar waarschijnlijk wordt ze er helemaal niet gelukkig van om dat te moeten leren. Ook Asperion vindt hij voor haar nog te boekhoudkundig. Mevrouw Dekker heeft personeel, dus zou het gemakkelijk zijn om maandelijks de salariskosten te kunnen inlezen. Yuki zou voor haar een optie kunnen zijn (dat

is makkelijk en geeft inzicht), de accountant vermoedt dat dit wel eens te duur zou kunnen worden. Om die reden vraagt hij om hoeveel facturen het jaarlijks gaat. Dat zijn er circa 1.500, volgens de boekhouder. Dat wordt waarschijnlijk te duur voor mevrouw Dekker, want 1.500 facturen + evenzoveel bankregels, zijn 3.000 stuks *maal 95 cent, goed voor circa € 3.000 aan kosten voor de boekhouding. Daar komen nog wel de kosten van de begeleiding en aangifte bij. Ze hoeft bij gebruikmaking van Yuki niet veel meer te doen dan scannen, maar dat is niet haar punt. Ze wil best zelf iets doen, vindt dat ook wel leuk, maar het moet niet té moeilijk worden. Ook E-boekhouden zou een bruikbaar pakket voor mevrouw Dekker kunnen zijn, maar de accountant vindt dit beter geschikt voor eenmanszaken dan voor deze V.O.F met personeel. Intelly Online is ook een goede optie: het personeel zouden ze dan meteen kunnen volgen via Google en dit gekoppeld hebben aan de administratie. Ook zou een voorraadadministratie bijgehouden kunnen worden. Dat gaat mevrouw Dekker te ver; het gaat niet om een grote onderneming, het mag dus wel wat simpeler. De accountant laat vervolgens Reeleezee aan deze mevrouw zien. Op het eerste gezicht ziet dat er makkelijk uit, net zoals bij Yuki, Intelly en E-boekhouden. Die mappen zijn meteen herkenbaar, want die staan ook in de kast. Hij laat in het kort zien hoe ze kan factureren en betalen, zodat hij met haar mee kan kijken in de administratie. De salarisjournaalpost kan door hem worden ingelezen. Ze kan zelf, na zijn controle, de BTW-aangifte doen. Ze hoeft dan de spullen niet meer te brengen. Jammer is dat de accountant in Reeleezee nog niet kan ‘downdrillen’ vanuit de balans tot op het gescande document, zoals hij wel bij

ICT-SPECIAL Yuki en Intelly gewend is. Hij zal daarom de stukken bij haar opvragen die hij nodig heeft. Ze kan scannen, dus dat is geen probleem.

Afspraken procedures Onze accountant legt mevrouw Dekker uit dat hij drie of vier keer bij haar langskomt om samen met haar de administratie in te richten en om haar het systeem te leren. Is de administratie eenmaal ingesteld, dan zullen ze elkaar minimaal één keer per kwartaal spreken om de boekhouding door te nemen. Als zij handig met de computer is, dan kunnen ze ook Skypen. De accountant stelt voor om de offerte te komen brengen als haar man er ook bij is, zodat hij meteen met hem kennis kan maken. Een paar dagen later is de offerte inclusief vorig boekjaar, akkoord. Opstart De accountant plant alvast drie afspraken met mevrouw Dekker, met een week tussentijd. Tijdens de eerste afspraak maken ze de administratie aan en maken ze de factuurlay-out. Na een week komt de accountant terug en neemt hij met haar de vragen door en past de lay-out, producten en omzetrekeningen nog verder aan haar wensen aan. Mevrouw Dekker is wel al eigen met het systeem geworden, omdat ze het gemakkelijk vond om de facturen te maken en het zichzelf wel wijst. De accountant past de omschrijvingen van de grootboekrekeningen aan, zodat mevrouw Dekker ze herkent als haar omzet. Bij de tweede afspraak voeren ze een aantal inkoopfacturen in, zodat de accountant de om-

schrijvingen kan aanpassen aan haar taalgebruik. Hij maakt daarmee de administratie op maat en herkenbaar voor haar. Zo verkleint hij de kans op fouten. Grootboekrekeningen waar zij niet op moet kunnen boeken maakt hij onzichtbaar, zodat mevrouw Dekker maar op enkele paden in de administratie kan lopen, die voor haar van toepassing zijn. Bijvoorbeeld: zij heeft zij één leverancier uit het buitenland: Dachaufbau.DE. De accountant wijzigt nu de grootboekrekening ‘Inkopen EU’ in ‘inkopen Dachaufbau’, waarbij de BTW-code standaard goed staat ingesteld. Bij de personeelskosten maakt hij alle grootboekrekeningen onzichtbaar die betrekking hebben op balansposten. Na de tweede afspraak voert mevrouw Dekker alle resterende verkoopfacturen en inkoopfacturen van vorig boekjaar tot en met nu in. Dit valt haar best mee; het kostte haar drie dagen. Ze heeft bij het invoeren van de crediteuren (in ondernemerstaal: leveranciers!) meteen de bankrekening van die crediteur ingevoerd. Bij de derde afspraak wijzigt de accountant nog enkele benamingen en standaardinstellingen, waardoor aan elke crediteur de juiste grootboekrekening gekoppeld is en de betalingstermijnen per crediteur goed worden ingesteld. Ook toont hij haar hoe zij de bankafschriften kan inlezen en openstaande posten kan afboeken. Mevrouw Dekker begint het leuk te vinden de door haar ingevoerde posten zelf af te boeken. De accountant toont haar hoe zij de documenten die hij nodig heeft voor de aangifte en de stukken voor zijn dossier,

kan uploaden in zijn systeem. In de laatste week zorgt hij ervoor dat hij de administratie heeft nagekeken voordat hij naar mevrouw Dekker toe gaat. Hij heeft nog instellingen gewijzigd om de foutkans te verkleinen. Een paar correcties laat hij haar zelf doen, omdat ze daar in de toekomst structureel wat aan heeft. Incidentele correcties maakt hij zelf. Hij laat haar zien hoe ze de laatste posten in de bank moet verwerken en gaat pas weg als de administratie up-to-date is. Ook doen ze een betaling vanuit de software, zodat zij dit voortaan zelf kan doen.

Lopende procedure Tussendoor mailt mevrouw Dekker nog een paar vragen die snel kunnen worden opgelost. De accountant demonstreert haar hoe ze de BTW-aangifte kan doen. Omdat ze niet helemaal begrijpt wat hij bedoelt, laat hij haar een applicatie downloaden waarmee hij haar computer kan overnemen. Zo kan hij op haar scherm laten zien wat hij bedoelt. De BTW-aangifte wordt nu door haar verstuurd. Hij helpt haar meteen om Skype in te stellen, zodat ze de volgende keer met video kunnen communiceren en ook op die manier het scherm kunnen delen. Voortgang Bij de volgende kwartaalafspraken is de administratie inmiddels geen punt van onderwerp meer, op wat losse vragen na. In de gesprekken komen nu ook andere onderwerpen naar voren, zoals uitbreidingsplannen voor de onderneming. An Pascale Petiet AA, Online Accountants MKB.

g a a r g n e t s li ia c e p s Omdat n e t s li ia c e p s t e m n e k r e samenw

Wij ontzorgen door voor u de salarisverwerking uit te voeren of over te nemen Automatische signaalfuncties; bijvoorbeeld bij afloop contracten, CAO wijzigingen etc. Deskundig op het gebied van arbeidsrecht en HR-vraagstukken Vaste prijsafspraken en altijd een heldere kijk op salarisverwerking

Tel. (0318) 55 95 29 Internet www.loonservice.nl


19

ICT-SPECIAL

SBR is vooral procesintegratie Ted Verkade en Anton Lok

De financiële rapportageketen zal in de komende jaren ingrijpend wijzigen. Het is voor iedereen nu wel duidelijk dat het grootste deel van de papieren rapportages door de introductie van XBRL zal verdwijnen. De gevolgen van XBRL en andere ontwikkelingen op automatiseringsgebied zijn echter veel breder. Zij zullen het gehele proces van het voeren van administraties en het samenstellen van jaarrekeningen en aangiften fundamenteel veranderen. Dit heeft grote gevolgen voor de inrichting van de hieraan ten grondslag liggende processen en daarmee voor de personele bezetting, de werkwijze en de IT-systemen.

D

e motor achter de huidige ontwikkelingen in de rapportageketen is XBRL. Er is veel onbegrip over wat XBRL is en wat het betekent. Velen zien XBRL slechts als het vervangen van de rapportage op papier door een elektronische rapportage. Vanuit die optiek is het inderdaad niet meer dan een technisch kunstje dat bij lange na niet de ophef rechtvaardigt die erover wordt gemaakt. XBRL is echter veel meer; het gaat om een grootschalige standaardisatie van gegevens die door allerlei instanties, zoals de Belastingdienst, de Kamer van Koophandel, de banken en het Centraal Bureau voor de Statistiek, worden opgevraagd bij ondernemers. Inmiddels wordt XBRL daarom aangeduid met een nieuw begrip: SBR. Dit staat voor Standard Business Reporting en geeft veel beter weer waar het echt om gaat. XBRL is de techniek die SBR mogelijk maakt. Wat zijn de gevolgen van SBR?

Meer verschillende rapportages Naast de traditionele jaarrekening en de fiscale aangifte, zullen ook andere rapportages moeten worden opgesteld. Een voorbeeld daarvan is de kredietrapportage, die door banken wordt verlangd van alle klanten aan wie zij krediet verlenen. De kredietrapportage bevat informatie die ook in de jaarrekening is opgenomen, maar bevat daarnaast extra informatie die alleen door de banken wordt opgevraagd. Wij verwachten voor de toekomst dat steeds meer partijen die financiële informatie – maar 20


ook in toenemende mate niet financiële informatie – opvragen, dit zullen doen met behulp van XBRL. Denk daarbij aan het CBS, brancheverenigingen, subsidieverstrekkers en verzekeringsmaatschappijen. De huidige rapportgeneratoren en fiscale aangiftesoftware zullen naar onze verwachting worden vervangen door één geïntegreerde XBRL-rapportgenerator, waarmee elk gewenst rapport voor elke uitvragende instantie kan worden opgesteld.

100% standaardisatie Rapportages zullen als gevolg van deze ontwikkeling voor 100% standaard zijn. Een XBRL-rapport is in feite niets anders dan een formulier. Voor elk invulveld op het formulier is exact gedefinieerd wat

‘Het accent verschuift van het achteraf beoordelen en corrigeren naar het vooraf nauwkeurig inrichten van de administratie en de XBRL-tags.’

er ingevuld mag of moet worden. Er is geen enkele vrijheid meer om naar eigen inzicht gegevens toe te voegen of weg te laten. Door deze standaardisatie wordt het opstellen van de rapporten een veel nauwkeuriger proces. In de huidige werkwijze van veel kantoren worden gedurende het samenstel-

proces of aan het eind daarvan nog rubriceringscorrecties en andere aanpassingen doorgevoerd, zoals het uitsplitsen van een lening in een lang- en een kortlopend deel. Dit ambachtelijke ‘knutselen’, dat zelfs door sommige rapportgeneratoren wordt ondersteund, past niet bij de strakke definities die XBRL hanteert. Dit betekent dat voor rapportages in XBRL de inrichting van de administratie en de mapping (‘tagging’) heel nauw luistert. Als dit goed is ingeregeld, kan er ook veel minder fout gaan in het proces en kan het gehele proces ook efficiënter verlopen. Dit betekent dat ‘tagging’ zoveel mogelijk aan de bron moet plaatsvinden: in de administratie zelf. Dit vereist een andere werkwijze, waarbij het accent verschuift van het achteraf beoordelen en corrigeren naar het vooraf nauwkeurig inrichten van de administratie en de XBRL-tags. Ook het onderhoud van deze inrichting is van groot belang, temeer omdat het onder invloed van XBRL niet ondenkbaar is dat de frequentie van rapportages zal gaan toenemen.

Integratie van processen De uitvragende instanties hebben de afspraak gemaakt dat in de verschillende XBRL-rapporten zoveel mogelijk dezelfde definities worden gehanteerd. Daardoor is er veel overlap tussen de gegevenselementen in de verschillende XBRL-rapporten. Uit efficiencyoverwegingen ligt het voor de hand om een identiek gegevenselement dat bijv. zowel in de aangifte vennootschapsbelasting als in de jaarrekening voorkomt, maar één keer beet te pakken. Voor al deze overlappende elementen kan een geïntegreerd werkprogramma worden gehanteerd, waardoor het mogelijk is om rapportages voor verschillende uitvragende instanties in één geïntegreerd

ICT-SPECIAL Traditionele werkwijze vs. werkwijze in XBRL-omgeving In het bovenste schema dat hieronder wordt afgebeeld, wordt een traditionele werkwijze met betrekking tot het samenstel- en aangifteproces weergegeven. De samenstel- en aangifteafdeling werken gescheiden van elkaar, hebben elk hun eigen papieren dossier en hun eigen software voor de jaarrekening resp. de aangifte. Tussen beide pakketten is er een koppeling waarmee gegevens kunnen worden uitgewisseld.

Traditionele werkwijze

Papieren samensteldossier Samenstelafdeling

Jaarrekening

Administratie

Rapportgenerator

Aangifteafdeling

Gegevens t.b.v. fiscale aangifte

Aangifte vennootschapsbelasting

Aangiftesoftware

Aangiftedossier

Werkwijze in XBRL-omgeving

Samenstel- / aangifte afdeling

Administratie

Elektronisch samenstel-/ aangiftedossier

XBRL aangifte VPB XBRL rapportgenerator XBRL bank repportage

Aanvullende gegevens

Communicatieportaal

XBRL jaarrekening

XBRL klant repportage

De veranderingen ten opzichte van de traditionele werkwijze kunnen als volgt worden samengevat: ç de papieren samenstel- en aangiftedossiers zijn vervangen door één geïntegreerd elektronisch dossier; ç rapportgenerator en aangiftesoftware zijn vervangen door één XBRL rapportengenerator, waarmee rapportages voor alle uitvragende instanties kunnen worden vervaardigd, evenals een klantspecifieke rapportage; ç de samenstel- en aangifteafdeling zijn geïntegreerd; ç rapportage aan alle uitvragende instanties en de klant gebeurt elektronisch door middel van één portaal.


21

ICT-SPECIAL proces aan te maken. Uiteraard moeten in dit proces dan specifieke werkprogramma’s worden opgenomen voor de gegevenselementen die alleen in één rapportage voorkomen, zoals bepaalde gegevens in de kredietrapportage. Deze procesintegratie leidt er in onze visie toe dat er: ç een tendens ontstaat om de nu nog veelal gescheiden samenstel- en aangifteafdelingen te integreren; ç een behoefte aan dossiersoftware die een samenstelproces ondersteunt waarin de voorbereiding van rapportages voor alle uitvragende instanties geïntegreerd kan plaatsvinden.

Minder papieren rapportages Het verminderen van papieren rapporten en aangiften noemen wij bewust als één van de laatste. Het is ook niet de belangrijkste consequentie van XBRL. Het blijft mogelijk om de XBRL-rapporten in een prettig leesbaar formaat te printen. De norm zal echter zijn dat alle rapportages elektronisch via een klantportaal beschikbaar worden gesteld. De klant kan in dit portaal concepten accorderen en definitieve stukken verzenden naar de uitvragende instanties. Voorts kan bijvoorbeeld de bevestiging bij de jaarrekening elektronisch worden uitgewisseld. Het portaal doet tevens dienst als elektronisch archief voor alle rapportages, eventueel uitgebreid met permanente stukken, zoals statuten en overeenkomsten die zich in het elektronisch permanent dossier bevinden.

‘De norm zal echter zijn dat alle rapportages elektronisch via een klantportaal beschikbaar worden gesteld.’

Het accountantsrapport In de XBRL-rapportages is geen plaats voor het traditionele accountantsrapport. Er is immers geen uitvragende instantie die dit verlangt. Niettemin zal de klant behoefte blijven houden aan een klantspecifiek rapport, waarin informatie uit de diverse XBRL-rapportages 22


wordt samengevat, aangevuld met ratio’s, benchmarks, eventuele credit rating-informatie en analyses. Alleen op dit punt zullen accountantskantoren zich kunnen onderscheiden, alle andere rapportages zijn immers 100% standaard en daarmee een commodity. Er is voor zover ons bekend nog geen software op de markt waarmee in een XBRL-omgeving op eenvoudige wijze klantspecifieke rapportages kunnen worden gemaakt.

Administratieve lastenverlichting De Nederlandse overheid heeft met de introductie van SBR een substantiële administratieve lastenverlichting in het vooruitzicht gesteld. Vooralsnog overheerst scepsis over het realiteitsgehalte daarvan. Deze scepsis wordt naar onze mening mede veroorzaakt door de eerdergenoemde misvatting dat SBR slechts het vervangen van papier door elektronische rapportages betreft, waarvoor dan ook nog eens ICT-investeringen noodzakelijk zijn. Efficiencyverbetering en kostenverlaging zijn wel degelijk te bereiken. Dat is echter alleen mogelijk als accountantskantoren het gehele samenstel-/ aangifteproces herinrichten. Daarbij moet maximaal gebruik worden gemaakt van de mogelijkheden tot procesintegratie die SBR biedt, zowel door de inhoudelijke standaardisatie van de gegevensuitvraag, als de technische standaardisatie via XBRL. In aanvulling daarop is nog efficiencyverbetering mogelijk door verdere automatisering van het registratieproces, onder meer door scannen en geautomatiseerd verwerken van facturen en de koppeling van administraties aan banksystemen. Dit is niet van de ene op de andere dag te bereiken, omdat er zowel een organisatieveranderingsproces als een automatiseringsslag nodig is. Wat dat betreft, is de overheid veel te optimistisch geweest over het moment waarop de administratieve lastenverlichting kan worden gerealiseerd. Wij wagen ons niet aan het noemen van bedragen of percentages, maar de besparingen die op termijn kunnen worden gerealiseerd zijn naar onze mening

substantieel. Dit betekent dat de prijsconcurrentie voor de basiswerkzaamheden zal toenemen en dat aanbieders van deze basiswerkzaamheden hun organi-

‘Niet alleen kijken naar de ICT-systemen, maar ook naar de inrichting van de organisatie en de werkwijze.’

satie en systemen tijdig moeten aanpassen om in de markt te kunnen blijven meedoen.

Herinrichting In onze visie zijn de gevolgen van SBR ingrijpend. SBR gaat niet over het vervangen van papieren door elektronische rapportage, maar moet leiden tot een complete herdefiniëring van het proces voor het opstellen van informatie voor uitvragende partijen. Dit proces vergt tijd. Er moet niet alleen worden gekeken naar de ICT-systemen, maar ook naar de inrichting van de organisatie en de werkwijze. De meeste softwareleveranciers zijn XBRL-gereed als het gaat om de rapportages, maar zij lijken nog niet klaar te zijn om een andere procesinrichting te ondersteunen. Alhoewel de introductie van XBRL veel langzamer gaat dan verwacht, neemt het gebruik nu toch hand over hand toe. Dat betekent dat het de hoogste tijd wordt om de gevolgen serieus te nemen. De kans is groot dat het dit jaar in een stroomversnelling terechtkomt. An

T. Verkade (l.) en A. Lok zijn beiden verbonden aan bureau vaktechniek van Baker Tilly Berk.

& (!&#$)#(#,'$(+&

-#& !&*$$& $$ !()!()'(#*$!!#$&"()(*&# %&(##!*&##$*##*$!$##'#

*$$&"&#$&"($*&$#-

$*&#"& (&#)##($ $"'(#'(!!#

$%!$''#$%

( ()#)!#$%!$''##)'+&"

#*$$&$#-($(!$%!$''#$%

)#$*&-(! '(%%##$)"#(#&&(

"#"( $$&(+&$&()-$$## (&$)+&%&$'*$$&-$+!)+!.#(#!')( *&#%&(#$#('!)(# $#(&$!&###!*&# +& (-!'(#"&*$&"('"#"($#- #&'$(+&%&$)(## &(($(!$%!$''#

ICT-SPECIAL

Vind en je hoeft niet meer te zoeken

Weg met alle vastomlijnde rapportages! Mark Appel Vinden in plaats van zoeken. Ondernemers die zelf navigeren door de gegevens die in hun administratie staan opgeslagen. Gegevens over inkopen, verkopen, debiteuren, crediteuren overzichtelijk gepresenteerd, waardoor de informatie relevant en leesbaar wordt voor een ondernemer die weinig weet van boekhouden. De ondernemer vindt informatie in plaats van dat wij hem ernaar laten zoeken. inden in plaats van zoeken. Iets wat me al jaren intrigeert. Je vindt iets. Bijvoorbeeld een idee of informatie die nut heeft. Van tevoren had je niet bedacht dat je er op zou komen, maar toch ben je er op één of andere manier bij terecht gekomen. Daar bestaat daar een mooie term voor: serendipiteit. Dingen vinden die bij je passen, zonder dat je ernaar op zoek bent. Sommigen leggen het uit als toeval, ik kan me meer vinden in de uitleg dat dingen gaan zoals ze gaan. Jaren geleden, toen ik me nog bezig hield met het ontwikkelen van consumentenelektronica (nog voor de iPods en smartphones zoals we die nu kennen), ben ik een project gestart voor het ontwikkelen van een gebruikersinterface gebaseerd op dit principe van serendipiteit: vinden in plaats van zoeken. Op dat moment ging het om informatie, content, in de vorm van muziek, film en foto’s. Een interface die een dusdanig magische aantrekkingskracht had waardoor je uit jezelf ging navigeren door de vele gigabytes aan media die je door de jaren heen had verzameld. Niet alleen van jezelf, maar ook van anderen om op dingen te stuiten die bij je passen, zonder dat je er echt naar zocht. Wij zijn wat dat betreft nog van de zoekgeneratie, groot gebracht met zoekmachines zoals Alta Vista, Excite en de koning van alle zoekers: Google. Grootgebracht in een tijdperk waarbij de hoeveelheid informatie beschikbaar via het internet is geëxplodeerd tot voor ons ondenkbare vormen.

V

24


Filteren We worden overspoeld met informatie in welke vorm dan ook, zowel privé als zakelijk. Proberen met man en macht informatie te filteren tot behapbare brokken die relevant voor onszelf zijn. Naast de vele toepassingen op smartphones, tablets en pc’s die ons helpen om informatie te filteren, ontstaan er langzaam maar zeker intelligente toepassingen die zorgen dat al dat werk voor ons wordt ge-

‘Langzaam maar zeker ontstaan er intelligente toepassingen die er voor zorgen dat relevante informatie naar ons toekomt.’ daan. Die ervoor zorgen dat relevante informatie naar ons toekomt in plaats van dat we er actief naar op zoek moeten. Het mooiste voorbeeld daarvan vind ik Twitter in combinatie met de iPad app Flipboard. Daar waar ik vroeger standaard iedere dag door mijn enorme lijst aan favorieten (bookmarks) liep, gebruik ik nu uitsluitend Twitter en Flipboard om dingen te vinden die bij me passen, voor mij relevant zijn. Flipboard selecteert voor mij informatie uit online bronnen die ik van tevoren heb aangewezen.

Navigeren door de eigen administratie Waarom passen we dit principe niet toe op de administratie? Maken we een in-

terface, die ondernemers aanmoedigt om zelf te gaan navigeren door de gegevens die in hun administratie staan opgeslagen. Gegevens over inkopen, verkopen, debiteuren en crediteuren, maar het dusdanig interessant maken waarmee het relevant en leesbaar wordt voor een ondernemer die geen verstand heeft van boekhouden. Dat we de ondernemer dingen laten vinden in plaats dat we hem ernaar op zoek laten gaan. Of sterker nog, dat hij niet meer afhankelijk wordt van de accountant of boekhouder om bepaalde informatie boven water te krijgen. Weg met alle vastomlijnde rapportages, bedacht door vakidioten die de hele dag niets anders doen dan met cijfers toveren. Bied de ondernemer als het ware een browser, waarmee het leuk wordt om door die enorme brij aan informatie te navigeren. Laat de ondernemer dingen vinden zoals je ze zelf eigenlijk nog nooit had bekeken. Combineer deze gestructureerde informatie met ongestructureerde informatie vrijelijk toegankelijk via het internet. Wedden dat ondernemers tot inzichten komen die we van tevoren niet hadden bedacht? Maar die hen wel meer inzicht geven in hun eigen cijfers en die misschien ook leiden tot nieuwe, creatieve ideeën. Bouw in dat mechanisme tevens een mogelijkheid in om die kennis te delen met anderen. Ik werk zelf met Salesforce.com, een CRM-systeem, waarin het zogenaamde Chatter is opgenomen. Een kopie van Twitter, maar dan uitsluitend voor intern gebruik. Ik geef zelf aan wat de interessante zaken zijn die ik wil volgen. Klanten, projecten, campagnes, leads, account managers, allerlei elementen die staan opgeslagen in het CRM-systeem kan ik volgen. In mijn Chatter timeline zie ik alle gebeurtenis

ICT-SPECIAL gekomen. Dat is vinden, dat is serendipiteit. Dingen vinden die relevant zijn zonder dat we daarnaar op zoek zijn. Het klinkt misschien wat hoogdravend, maar zoals gezegd verschijnen de eerste apps al op de markt die dat kunnen. Flipboard doet dat over Twitter, waarom

sen voorbij komen die betrekking hebben op hetgeen ik volg. Informatie die voor mij relevant is, komt naar me toe. Ik hoef er niet meer naar op zoek. Een briljant systeem om op een efficiënte manier op de hoogte te blijven van de vele dingen die er spelen. Ik ben ervan overtuigd dat ik daarmee een competitief voordeel opbouw. Ik weet immers sneller dan wie dan ook wat er speelt, waar het zich afspeelt en ik kan daarop actie nemen. Ik zorg ervoor dat ik als eerste op de hoogte ben van alle nieuwtjes. En nu weer even terug naar die administratie. Ondernemer en accountant volgen elkaar ieder vanuit zijn of haar eigen expertise en vakgebied. Zij zien ontwikkelingen binnen hun administratie en delen die met elkaar. Wie weet vindt de ondernemer een dubieuze debiteur op een hele andere manier dan de accountants dat gewend zijn. Of komen financieringsbehoeften op basis van hele andere criteria opeens bovendrijven. Komt er behoefte aan advies rondom fiscale vraagstukken boven tafel, die anders nooit of veel later ter sprake was

en te kopiëren? En wie zegt dat de kennis die een accountant heeft opgebouwd de enige echte juiste is? Is dat de enige waarheid, of bestaat er ook nog de waarheid van de ondernemer? De doorzetter die zich door niets en niemand heeft laten tegenhouden en een bedrijf heeft weten op te bouwen zonder daarvoor gestudeerd te hebben, op basis van ‘fingerspitzengefühl’ of ‘onderbuikgevoel’. Misschien is die kennis wel veel waardevoller dan die van een accountant. Maar door die kennis te verbinden, te delen met elkaar, ontstaan er misschien wel veel mooiere dingen. Ga je combinaties vinden en patronen ontdekken die we van tevoren nooit hadden kunnen bedenken of waarvan we nog nooit hadden gedroomd. An

‘Laat de ondernemer dingen vinden, zoals je ze zelf eigenlijk nog nooit had bekeken.’ dan niet over Chatter? Waarom dan niet over financiële gegevens in plaats van CRM-gegevens? Kan iemand mij dat uitleggen? Ik denk het niet.

Kennis ontsluiten en verbinden Het gaat om de kennis die iemand heeft om op een bepaalde manier naar informatie te kijken en die vervolgens te interpreteren. Alleen, is die kennis nog wel voldoende? Is deze kennis met het internet niet erg snel ergens anders te vinden

Mark Appel, marketing manager Twinfield. (@boekhoudonline).

(Advertorial)

฀

฀

฀ ฀

฀

฀

฀

฀

฀

฀฀฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀ ฀

฀

฀

฀

฀ ฀

฀ ฀

฀

฀ ฀ ฀

฀

฀

฀ ฀ ฀

฀

฀

฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀

฀ ฀ ฀

฀ ฀

฀

฀

฀

฀

฀

฀

฀

฀

฀ ฀

฀ ฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀

฀ ฀ ฀

฀

฀

฀ ฀

฀

฀

฀

฀

฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀

฀

฀ ฀

฀

฀

฀

฀ ฀ ฀

฀

฀

฀

฀

฀

฀

฀ ฀

฀

฀

฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀

฀

฀

฀฀ ฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀

฀

฀

฀

฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀ ฀

฀ ฀

฀

฀

฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀

฀

฀ ฀ ฀

฀

฀ ฀

฀

฀ ฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀

฀

฀

฀ ฀

฀ ฀ ฀

฀

฀

฀

฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀

฀

฀

฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀ ฀

฀ ฀

฀ ฀ ฀ ฀ ฀

฀ ฀

฀

฀ ฀ ฀

฀ ฀ ฀

฀

฀


25

An

ICT-SPECIAL

Opvolger van de SAS 70: Standaard 3402

Cloud computing triggert extra behoefte assurance ICT-omgeving Erik-Jan Kreuze

Service providers die nu gebruik maken van de SAS 70, krijgen vanaf juni 2011 te maken met de opvolger hiervan, Standaard 3402. Zij moeten in het kader van Assurancerapporten (COS 3000 e.v.) overgaan op deze nieuwe standaard voor rapportage over interne beheersing ten behoeve van derden. Diverse MKB-accountants lijken op hun beurt nog niet wakker te liggen van de definitieve invoering van 3402; eigenlijk is dat best vreemd. Hun klanten worden namelijk steeds afhankelijker van cloud computing en diensten van derden.

D

e 3402 heeft een internationale status, de IFAC en ASB hebben deze geratificeerd en in Nederland zit deze dan gewoon in de COS. Overigens kunnen de eerste 3402-rapporten al verstrekt zijn, aangezien de IAASB ‘early adoption’ toestaat. De SAS 70 was jaren dé standaard voor het verantwoording afleggen over interne beheersingsmaatregelen door een serviceorganisatie, voor zover van belang bij de jaarrekeningcontrole van een gebruikersorganisatie. In de praktijk wordt de SAS 70 eigenlijk veel breder gebruikt dan destijds was bedoeld. Inmiddels gaat de werking verder dan de ‘jaarrekeningcontrole’. De IAASB wilde heel graag een wereldwijde standaard voor de rapportering over beheersingsprocessen. Nu, dat is gelukt… De richtlijn of COS 3402 (ISAE 3402: International Standard on Assurance Engagements 3402) gaat gelden voor assurance-rapporten die betrekking hebben op verslagperioden eindigend op of na 15 juni 2011.

Vertrouwen op zekerheid bij derde In de media waren er genoeg berichten die melding maakten van de draft-versie, en waarin werd aangekondigd dat de SAS 70 zou worden opgevolgd. U kon hierdoor maar met moeite uw geduld bewaren. Uw werkzaamheden, waarbij gebruik wordt gemaakt van uitbesteding aan een serviceorganisatie, ‘rond krijgen’. Of is uw deugdelijke grondslag niet 26


gebaseerd op de zekerheid dat bij de genoemde derde alles goed voor elkaar is? Ik heb sterk de indruk dat diverse MKBaccountants niet echt wakker liggen van de definitieve invoering van richtlijn 3402. En dat is eigenlijk best vreemd!

Cloud computing rukt op Heeft u in het MKB nauwelijks te maken met uitbestede processen? Diensten die door derden worden geleverd en die van invloed zijn op uw oordeelsvorming? Dat kan, maar voor uw klant kan dat wel eens heel anders zijn. Is de betrouwbaarheid en continuïteit(!) van zijn bedrijf niet afhankelijk van de diensten van een derde? We leven natuurlijk wel in de wereld van ‘software via het web’! Het is cloud hier en cloud computing daar. Online boekhouden is maar een bekende variant, maar complete CRM-systemen, ERP-oplossingen, kritische applicaties komen – al dan niet via mobile internet – tot het MKB. Dat zijn de bedrijven die wij allen bedienen. Cloud computing is een term die wij dus overal tegenkomen. Cloud computing triggert extra assurancebehoefte Op dit moment heeft de trend van cloud computing misschien de grootste invloed op de behoefte aan een TPM of aan ICT Third Party Assurance! Uit studie van KPMG1 blijkt dat 60% van het Nederlandse bedrijfsleven nu al van de cloud ge-

bruikmaakt of in de komende 12 maanden naar een cloud-oplossing zal overstappen. De bestedingen in die richting zijn – met slechts 5% van het totale ICT- budget – overigens nog wel marginaal. Bij cloud computing, in combinatie met virtualisatie van servers, wordt data ‘ergens’ opgeslagen, wordt schijfruimte gedeeld en bent u afhankelijk van ‘the public internet’.

Efficiënt controleren In deze tijden rijzen cursussen en trainingen rondom efficiënt controleren de pan uit. En u hebt het toch ook allemaal in uw eerste college LAC (Leer van de Accountantscontrole, tegenwoordig Auditing-1) na Pincoffs en Limperg, gehad over de Agencytheorie? Dé motivatie voor de controlerende rol van de accountant was die van kostenbesparing. Niet iedere principaal hoefde meer zelfstandig bij de agent te gaan kijken….de monitor deed dat werk voor hen en zorgde daarmee voor efficiency. Nu, bij certificering van uitbestede diensten in het huidige tijdperk, is dat niet anders. Het is over meerdere partijen gerekend gewoon goedkoper om één audit uit te voeren en deze aan partijen te rapporteren. Druk op efficiency, behoefte aan zekerheid Toen ik onlangs sprak op een seminar van Compello ICT in Zwolle, sprak Rob Groenhuis van VMware vóór mij over hun product VMSphere. Ik zal u de technische kanten van zijn relaas over ‘the Virtual Machine’ besparen, maar de trend is wel dat virtualisatie en cloud computing zich hand in hand ontwikkelen en misschien nog wel meer invloed hebben op het MKB dan op het grootbedrijf. Kort

ICT-SPECIAL Verschillen SAS 70 versus ISAE 3402 SAS 70 Auditingstandaard Geen rapportage management in rapport Geen onderzoekscriteria voor beoordeling in de standaard Vrijheid in oordeelsformulering Bij type II alleen ‘control activities’ op werking getoetst Beperkt verspreidingsgebied

ISAE 3402 Assurance-standaard Wel rapportage management in rapport Onderzoekscriteria2 wel opgenomen in de richtlijn Auditor geeft één oordeel over de drie criteria Bij type II moeten alle aspecten van interne beheersing worden getoetst (zie COSO-model) Beoogd gebruik expliciet vermelden (beperkingen in verspreidingsgebied mogen worden toegelicht)

gezegd: in het MKB valt meer te delen en is de druk op efficiency en kostenbesparing groot. In de beschrijving van VMSphere gaf Groenhuis aan dat, om de ‘fault toleranties’ goed te laten werken, er slechts één vinkje hoefde te worden geplaatst. ‘Te simpel om je zorgen over te maken’ dacht ik toen. Maar als uw MKBklant nu zijn gehele ICT heeft uitbesteed en de service provider werkt met VMSphere, dan is het toch wel fijn om te weten dat het vinkje aangevinkt is….en dat het ook in het afgelopen (controle)jaar gefunctioneerd heeft? Dus gewoon zorgen voor voldoende AO/IC? Ja en nee, het gaat om de goede werking van IT-beheersprocessen. Laten we zeggen, de ITILprocessen bij de serviceprovider. En dan is het toch wel zeer efficiënt als er ‘enige mate van zekerheid’ bestaat omtrent de kwaliteit die de service provider zo netjes in de brochure en de SLA gezet heeft. Dan kunnen klant en accountant ook zeker zijn van de goede werking over een bepaalde periode. Verantwoording afleggen en transparantie De druk om een SAS 70 of een TPM (third-party-mededeling) af te geven is voor service providers (internet, applicaties, diensten, zoals bijvoorbeeld loonverwerking, etc.) steeds groter geworden. Afnemers vragen inzage in deze rapportages voordat ze een contract sluiten. Daarmee is het ook een ‘marketingelement’ geworden. Daarnaast is verantwoording afleggen en transparant zijn de norm in het gehele bedrijfsleven. De SOx-wetgeving heeft de SAS 70 ook een flinke duw in de rug gegeven, waardoor

deze standaard via de VS ook in Nederland voet aan de grond heeft gekregen.

Overeenkomsten en verschillen Er zijn veel overeenkomsten met de SAS 70. Zo bestaan er nog steeds twee typen verklaringen. Type I wordt nu type A (opzet en bestaan), en – u raadt het al – type II (werking) wordt type B. Het rapport blijft van toepassing voor zes maanden en testwerkzaamheden moeten worden opgenomen in de rapportage. Dit laatste is inclusief de omvang van de steekproef. Ook de inspanningen van de auditors zullen naar alle waarschijnlijkheid bij 3042 niet veel veranderen vergeleken met de inspanningen bij de SAS 70. Natuurlijk zijn er ook verschillen (zie kader). Beperkingen richtlijn 3402 Let wel, de 3402 is op zichzelf ook nog steeds beperkt: de 3402 is voorbehouden aan de beheersing die betrekking heeft op (delen) van de jaarverslaggeving van de gebruiker. In de praktijk willen de gebruikers (gebruikersorganisaties en auditors) graag meer waarde ontlenen aan de 3402. Zo is er interesse voor: naleving van de SLA; continuity management; disaster- en recoverymaatregelen; niveau van beveiliging en privacy; integere werking van informatieverwerking; kwaliteit en betrouwbaarheid van governancerapportages.Vaak werd er een hoofdstuk toegevoegd aan het rapport om over deze zaken te rapporteren. Dit hoofdstuk viel dan overigens wel mooi buiten de scope van de oordeelsparagraaf! Ook bij de 3402 zal dat zo zijn… Je ziet dan ook dat de COS 3000 (met veel meer vormvrij-

An

heid) gebruikt wordt om zelf wat ‘in elkaar te zetten’. De vraag blijft dan natuurlijk nog steeds: ‘een certificaat, wat is het waard?’. U moet dan niet alleen het oordeel, maar het hele rapport bestuderen. En dat willen, is niet altijd vriendelijk voor uw budget.

Toetsen aan de norm Controle is toetsen aan de norm. U weet het nog: bij (de voorbereiding van) het mondeling examen LAC vroeg u zichzelf herhaaldelijk af ‘Wat is controle?’. Inmiddels moeten we zeggen ‘Wat is assurance?’ Wanneer geven accountants en IT-auditors zekerheid? Als ze gecontroleerd hebben, wat is controle? En dan komt die degelijke zin (met dank aan wijlen K.P.G. Wilschut) ‘controle is toetsen aan de norm’. De waarde van het certificaat, de TPM of de 3402-rapportage wordt bepaald door enerzijds de hardheid, toepasselijkheid van het normenkader en uiteindelijk natuurlijk ook de kwaliteit van het auditwerk. Ook bij de 3402 zijn de normen niet keihard, wereldwijd gedefinieerd en algemeen geaccepteerd. En dat is voor ons financial auditors toch wel hard wennen . De NOREA onderkende dit al in 2007. Maar is dat alles? Nee, er is nog een andere leuke verandering waar u in dit verband rekening mee moet houden. Dat is de ontwikkeling dat de NOREA per 1 april 2010 een erkende organisatie is in het kader van beroepsorganisatie die aangemerkt mag worden als ‘andere professional’. Het is dus niet meer nodig om de Assurance-rapportage door een RA/AA te laten ondertekenen. Ook de EDP-Auditor, ingeschreven bij de NOREA, mag deze ondertekenen! U kunt dus prima samenwerken met RE’s. Niet alleen weten ze van richtlijn 3402, ze hebben al sinds 2007 een normenkader voor uitbestede ICTdiensten in gebruik en de RE’s zijn ook nog sinds 2010 een erkende beroepsorganisatie. Met de toegenomen afhankelijkheid van uitbestede ICT-diensten, zeker ook in het MKB, is dat een goede zaak. An 1. M. Chung, Compact februari 2011 2. Fairness of presentation, suitability of design, operating effectiveness.

Drs. Erik-Jan Kreuze RE RA, Afier IT Auditors + Adviseurs, docent LAC, BIV en IT-auditing. www.accountancynieuws.nl

27

EDB?D; I7C;DM;HA;D

;#:?;DIJ;D

;<
JE; ;F7II;D I8H%N8H H%N8H HB H B 7:L?;I# A7DI;D

IJH7J;=?;;DFH7AJ?@AL7D?9J 7YYekdjWdYod_[kmi?9J#[l[djrZ_diZW]'(Wfh_brFeij_bb_ed8kdd_a MXejkiXk\^`jZ_\b\lq\jeXXigiXbk`jZ_\fgcfjjè^\e%Edb_d[iWc[dm[ha[dc[jYb_dj[d$;[d [\ÓY_dj[eh]Wd_iWj_[lWdZ[mehaÔemX_dd[d[[dWYYekdjWdjiaWdjeeh$M[ba[hebif[[bjI8H%N8HB ZWWh_d5AWd[[daWdjeehde]][bZl[hZ_[d[dc[jWZc_d_ijhWj_[l[Z_[dijl[hb[d_d]5M[ba[WZl_[i# aWdi[db_]][dX_dd[d^WdZX[h[_a5A[kp[i[daWdi[d_d?9J$IjhWj[]_iY^[X[ib_ii_d][d[d^kdfhWaj_iY^[ _cfb_YWj_[i$;[d?9J#[l[djleehX[b[_ZicWa[hi"X[ib_ii[hi[d?9J#if[Y_Wb_ij[d_d7YYekdjWdYo$

IY^h_`\dk_defmmm$WYYekdjWdYod_[kmi$db%_Yj

H80*Wb][c[[dD?LH70*DE780)DEl770leb][dih[]b[c[dj

?diWc[dm[ha_d]c[j0

?DxxD C?::7= >;B;C77B KF#JE#:7J;

column

An

Jan Joling

Hervorming van de accountancy e activiteiten van de ‘hervormingsaccountants’ of ‘twitteraccountants’ passen goed in de huidige dynamiek van de Nederlandse accountancy. De AFM-rapporten over de kwaliteit van de accountantskantoren, het Green paper van Barnier, de acties van curatoren en belangengroeperingen als uitloper van de financiële crisis, ze zorgen alle voor de nodige opschudding, maar de beweging #tuacc Tweetup hervorming accountancy toont vooral elan en daadwerkelijke inzet om zaken te veranderen. Vanuit een positieve instelling, uit pure betrokkenheid met het vak, zo is de boodschap. De beweging is min of meer spontaan na een reactie van Pieter de Kok onder een blog van Marcel Pheijffer op Accountant.nl en kent inmiddels een hervormingsagenda met concrete actiepunten, die niet anders dan serieus kan worden genomen. De visie is vooral gebaseerd op het ontbreken van vertrouwen. De cliënt kan de kwaliteit van het werk van de accountant nog wel op waarde schatten, maar dat ligt anders voor alle overige stakeholders (vroeger ook wel aangeduid als het maatschappelijk verkeer). Het beroep is niet met haar tijd meegegaan, transparantie en heldere communicatie zijn nu niet bepaald de labels die snel op de accountancy zullen worden geplakt. Het bestaansrecht van de accountant staat ter discussie, nu op het gebied van assurancediensten het zicht is verloren op de maatschappelijke functie die de accountant is toebedeeld, aldus valt te lezen op www.tuacc.nl. De vraag dringt zich op of het hier nu echt allemaal om nieuwe ontwikkelingen en gedachten gaat. Zo bracht de NBA in november 2010 een Plan van Aanpak uit met de titel ‘Lessen uit de kredietcrisis’. Daarin zijn (ook) de sleutelwoorden kwaliteitsverbetering, poortwachtersfunctie, gedragsverandering, etc. te lezen. Het Plan van Aanpak bevat een aantal acties en maatregelen die verdere uitwerking en dialoog met de desbetreffende stakeholders vereisen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen maatregelen die de beroepsorganisatie zelf kan nemen en maatregelen die bijvoorbeeld om een aanpassing van de wetgeving vragen. In ieder geval moeten de door de AFM gesignaleerde gebreken in de controlekwaliteit worden verholpen. De professioneel-kritische houding van de accountant – of liever: de revival ervan – staat bovenaan het lijstje van de NBA; er is gedragsverandering nodig.

D

De kwaliteitsverbetering staat niet op zich, maar wordt breed getrokken; er zou een verbod moeten komen op commerciële prikkels als omzet en cross selling als criterium voor de beloning van accountants. Dit zijn allemaal dingen die het beroep zelf aan kan pakken. Maar ook de openbaarmaking van kantoorspecifieke rapportages van de AFM is een issue volgens de NBA. Dit vraagt om een aanpassing van de WTA. Herstel van vertrouwen van de gebruikers van de accountantsverklaring is het einddoel. In de NBA-plannen staat daarom de stakeholder ook centraal. En zo lijken we weer terug te zijn bij oude issues, zoals de verwachtingskloof. Het lijkt er dus op dat de hervormers gelijkgestemd zijn en dat biedt hoop op daadwerkelijke veranderingen. Eerder deze maand was er overleg tussen de Tweede Kamer en minister De Jager van Financiën over het rapport van de commissie-De Wit, de parlementaire commissie die vorig jaar onderzoek deed naar de oorzaken van de internationale kredietcrisis. De code banken was het belangrijkste onderwerp in het overleg, maar ook de rol van accountants kwam aan de orde. De Jager liet toen weten blij te zijn met het Plan van Aanpak van de NBA. Er valt soms ook uit onverwachte hoek een aanwijzing voor nieuw elan te noteren. ‘Laat je gevoel meer spreken’ is het advies van oud-PwC-voorzitter Jos Nijhuis in ‘accountant’ aan zijn ex-vakgenoten na ruim twee jaar als Schiphol-topman. Zonder een ‘grote criticaster’ te willen zijn, lijkt het er volgens hem op dat het beroep onnodig ‘veel te procedureel’ is geworden. Hij is dus kennelijk geen voorstander van een rule-based aanpassing van de regelgeving. Over de principle- of rule-based aanpassing wordt zeer verschillend gedacht. De ervaringen met toezichthouders en de regelgeving voor financiële instituten in onze accountantspraktijk geven aan dat meer regels niet altijd de goede oplossingsrichting is. Maar met het gevoel alleen red je het niet bij de eerstvolgende kwaliteitstoetsing. De ‘deugdelijke grondslag’ is weliswaar uit de gedragsregels verdwenen, maar dat je als accountant iets eerst goed moet onderbouwen en objectiveren voordat je er iets van mag vinden, zal ook in de hervormingsdiscussie een uitgangspunt moeten zijn. An Jan Joling, partner bij NautaDutilh. www.accountancynieuws.nl

29

An

accountantscontrole

Standaard 810 nader toegelicht (deel I)

Controleverklaring bij samengevatte financiële overzichten Anton Dieleman

In de controlestandaarden voor boekjaren die eindigen op of na 15 december 2010 is een nieuwe Standaard opgenomen over de controleverklaring bij samengevatte financiële overzichten (Standaard 810). Deze Standaard bevat een aantal nuttige nieuwe bepalingen ten opzichte van de voorgaande Standaarden.

O

nder samengevatte financiële overzichten verstaat de Standaard historische financiële informatie die is afgeleid van de gecontroleerde financiële overzichten. Daarbij moet worden opgemerkt dat alhoewel deze informatie minder details bevat, deze een gestructureerde weergave oplevert die consistent is met de financiële overzichten.

Opdrachtaanvaarding De opdracht om een controleverklaring te verstrekken bij samengevatte financiële overzichten mag alleen worden aanvaard indien de accountant de opdracht heeft gekregen tot het controleren van de (uitgebreide) gecontroleerde financiële overzichten. Deze bepaling ziet op twee aspecten. Ten eerste kan de opdracht tot controle van de samengevatte financiële overzichten alleen worden aanvaard door de accountant die verantwoordelijk is voor de controle van de gecontroleerde financiële overzichten (incidenten uitgezonderd). De reden hiervoor is dat controle van de samengevatte financiële overzichten ook kennis en inzicht vereist in de (controle van de) gecontroleerde financiële overzichten. Belangrijker is echter dat een controleopdracht van samengevatte financiële overzichten niet mag worden aanvaard als bij de (uitgebreide) financiële overzichten een samenstellings- of beoordelingsopdracht is uitgevoerd. In dat geval zou een controleverklaring bij de samengevatte financiële overzichten een te grote mate van zekerheid geven. Dit ondanks het feit dat het oordeel ‘slechts’ 30


ziet op de consistentie met de gecontroleerde financiële overzichten.

Verantwoordelijkheid management Standaard 810 vereist dat de gecontroleerde financiële overzichten zonder problemen voor de gebruikers van de samengevatte financiële overzichten beschikbaar moeten worden gesteld (tenzij hiervoor een wettelijke vrijstelling geldt). De reden hiervoor is dat de samengevatte financiële overzichten nooit dezelfde uitgebreide informatie kunnen verstrekken als de gecontroleerde financiële overzichten. De accountant wijst daarop ook expliciet in zijn controleverklaring bij de samengevatte financiële overzichten; deze moeten idealiter voor de gebruiker van de samengevatte financiële overzichten beschikbaar zijn (tenzij een wettelijke vrijstelling geldt). Een dergelijke vrijstelling doet zich bijvoorbeeld voor bij publicatiestukken van middelgrote rechtspersonen. Tot slot dient het management de controleverklaring op te nemen in elk document dat de samengevatte financiële overzichten bevat, indien daarin wordt aangegeven dat deze door de accountant zijn gecontroleerd. Als het management melding maakt van de betrokkenheid van de accountant, zonder de controleverklaring op te nemen (de vroegere ‘zwijgende’ en ‘blinde’ verklaring), moet de accountant het management verzoeken deze verklaring wel op te nemen. Werkzaamheden en oordeel De werkzaamheden van de accountant (zie kader bovenaan volgende pagina) zijn

er allereerst op gericht om voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen, waaruit blijkt dat de samengevatte financiële overzichten een getrouwe samenvatting zijn van de gecontroleerde financiële overzichten. Vervolgens moet de accountant een oordeel formuleren dat op duidelijke wijze het samengevatte karakter benoemt. Voor wat betreft het oordeel dat de accountant opneemt in de (goedkeurende) controleverklaring geeft Standaard 810 twee varianten. De accountant verklaart dat de samengevatte financiële overzichten: ç in alle materieel van belang zijnde opzichten consistent zijn met de gecontroleerde financiële overzichten en zijn opgesteld in overeenstemming met de gehanteerde grondslagen; of ç een getrouwe samenvatting zijn van de gecontroleerde financiële overzichten en opgesteld zijn in overeenstemming met de gehanteerde grondslagen. De laatste variant mocht onder de voorgaande Standaarden niet worden gehanteerd. De reden daarvan was dat een dergelijke formulering te veel het karakter van een ‘getrouw beeld’-verklaring zou inhouden, terwijl door het samengevatte karakter veelal geen sprake is van een ‘volledig’ getrouw beeld, zoals bij de gecontroleerde financiële overzichten. Bij het ontwerpen van de internationale ISA-standaard, die de basis vormt voor deze Standaard, is dat eveneens onderwerp van discussie geweest. Uiteindelijk heeft IFAC besloten dat beide varianten zijn toegestaan. In de Nederlandse voorbeeldteksten die door de NBA beschikbaar zijn gesteld, wordt overigens alleen de eerstgenoemde variant gehanteerd.

Datering controleverklaring In sommige gevallen wordt de controlever

accountantscontrole Werkzaamheden accountant ç nagaan dat het samengevatte karakter uiteengezet wordt en dat de relatie met de gecontroleerde financiële overzichten wordt aangeduid; ç nagaan dat een verwijzing naar de gecontroleerde financiële overzichten is opgenomen en vaststellen dat die ook beschikbaar zijn (dan wel naar de weten/ of regelgeving die bepaalt dat deze niet beschikbaar hoeven te zijn); ç evalueren of de toegepaste grondslagen adequaat uiteengezet zijn en of de samengevatte financiële overzichten in overeenstemming met die grondslagen zijn opgesteld; ç nagaan dat de samengevatte financiële overzichten op de juiste wijze van de gecontroleerde financiële overzichten zijn afgeleid; ç beoordelen of de samengevatte financiële overzichten alle relevante informatie bevatten, zodat ze niet misleidend zijn.

klaring bij de samengevatte financiële overzichten op een later moment verstrekt (en gedateerd) dan de verklaring bij de gecontroleerde financiële overzichten. De controleverklaring mag immers niet eerder worden gedateerd dan op het moment waarop voldoende en geschikte en controle-informatie is verkregen. Standaard 810 vereist niet dat de accountant in dat geval aanvullend onderzoek doet naar gebeurtenissen na balansdatum. In de controleverklaring bij de samengevatte financiële overzichten wordt daarop expliciet gewezen. Een uitzondering geldt voor feiten die de accountant verneemt en die al bestonden op het moment dat de verklaring bij de gecontroleerde financiële overzichten is afgegeven. Als dit betekent dat deze feiten tot een wijziging in de controleverklaring bij de gecontroleerde financiële overzichten zouden leiden, moet de accountant handelen op basis van Standaard 560. Dit betekent dat de accountant moet aandringen op wijziging van de gecontroleerde financiële overzichten (met aanpassing van de daarbij afgegeven controleverklaring). Weigert het management dit, dan verstrekt de accountant geen controleverklaring bij de samengevatte financiële overzichten.

Niet-goedkeurende controleverklaring Uiteraard kan zich de situatie voordoen dat de samengevatte financiële overzichten worden afgeleid uit gecontroleerde financiële overzichten, waarbij de accountant geen goedkeurende controleverklaring heeft verstrekt. Dat betekent niet dat de samengevatte financiële overzichten niet op de juiste manier kunnen worden afgeleid uit de financiële overzichten. Voor wat

betreft de controleverklaring bij de samengevatte financiële overzichten worden in dit geval twee situaties onderscheiden: 1. bij de gecontroleerde financiële overzichten is een controleverklaring met beperking afgegeven, dan wel aan de controleverklaring is een paragraaf ter benadrukking van aangelegenheden toegevoegd, of een paragraaf inzake overige aangelegenheden; 2. bij de gecontroleerde financiële overzichten is een controleverklaring van oordeelonthouding of een afkeurende controleverklaring afgegeven. In de onder 1 genoemde omstandigheden moet de accountant in de controleverklaring bij de samengevatte financiële overzichten verwijzen naar de beperking in de controleverklaring bij de gecontroleerde financiële overzichten. Dan wel moet hij verwijzen naar de aanvullende paragraaf. Is sprake van de situatie onder b, dan moet de controleverklaring bij de samengevatte financiële overzichten expliciet de mededeling bevatten dat het niet passend is een oordeel te geven over de samengevatte financiële overzichten. Het kan ook voorkomen dat de samengevatte financiële overzichten niet op de juiste wijze van de gecontroleerde financiële overzichten zijn afgeleid. In dat geval verstrekt de accountant een afkeurend oordeel bij de samengevatte financiële overzichten. Een controleverklaring met beperking is in die situaties niet aan de orde. Het feit dat de samengevatte financiële overzichten geen getrouwe weergave vormen van de gecontroleerde financiële overzichten wordt in alle gevallen als van diepgaande invloed gekwalificeerd. Een

An

controleverklaring van oordeelonthouding is uiteraard ook niet aan de orde, omdat in relatie tot de gecontroleerde financiële overzichten geen sprake is van de onmogelijkheid om voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen.

Aanvullende informatie Als de samengevatte financiële overzichten geen vergelijkende cijfers bevatten – terwijl deze wel in de gecontroleerde financiële overzichten zijn opgenomen – moet de accountant het effect hiervan op de samengevatte financiële overzichten bepalen. Gegeven het belang van vergelijkende cijfers in relatie tot de cijfers van de verslagperiode kan dit ertoe leiden dat de accountant aandringt op het opnemen van deze vergelijkende cijfers in de samengevatte financiële informatie. De effecten op de controleverklaring bij de samengevatte financiële overzichten hangen voorts af van de aard van de controleverklaring bij de vergelijkende cijfers (dan wel het feit dat de vergelijkende cijfers niet aan controle zijn onderworpen). Dat bepaalt ook de wijze waarop in de controleverklaring bij de samengevatte financiële overzichten wordt gerefereerd aan de vergelijkende cijfers. Worden de samengevatte financiële overzichten samen met andere informatie gepresenteerd, dan gelden de volgende vereisten: ç als de andere informatie niet is gecontroleerd, moet deze duidelijk afgescheiden van de gecontroleerde informatie worden gepresenteerd; ç de accountant moet de aanvullende informatie beoordelen op inconsistenties met de samengevatte financiële informatie. Als sprake is van dergelijke inconsistenties, moet er aanpassing plaatsvinden. Standaard 810 bevat aanvullende nuttige aanwijzingen voor de accountant die betrokken is bij de controle van samengevatte informatie. Een aantal vaktechnische dilemma’s dat zich daarbij kan voordoen, wordt in het tweede artikel over dit onderwerp behandeld. An Anton Dieleman RA is directeur vaktechniek bij Mazars.


31

Ook 15% meer klanten met CRM?

Zó groeit Wansink & Partner met AlureSlim!

Wansink & Partner in Alm elo koos voor Innolan AlureSlim en plukte er meteen de vruchten van . Thijs Wansink: ‘Norma al gesproken halen we ongeveer 40 procent van de prospects echt binnen als klant. Omdat we nu met het AlureSlim-CRM veel meer inzicht hebben in het type prospect, is ons slagingspercentage gestegen naar 55 procen t! In een half jaar tijd!’

Meer rendement met AlureSlim!

Lees de complete case op

Ook groeien met AlureSlim, de slimme software voor accountancy- en administratiekantoren? Kies dan net als Wansink & Partner voor AlureSlim van Innolan. U krijgt meteen de beschikking over de modules Client Relationship Management en Uren & Declaratie. U verbetert direct uw rendement, al vanaf a 28 per maand per werkplek! Wilt u ook: t Heldere managementinformatie t Sneller werken t Alle adressen op één plek t 15% minder interne uren t Met één klik elk dossier oproepen t Met één druk op de knop van uur naar factuur

t Flexibiliteit en uitbreidbaarheid met Pluspakketten: t Management en Beheer t Document Management t Financieel t Planning & Control

www.alureslim.nl/wansin k

Past AlureSlim ook bij u? Doe de Slimtest op alureslim.nl en win een iPad!

Innolan, de specialist in accountancysoftware 074 - 265 11 11, [email protected]

belastingen

An

Software: levering of dienst? Andor Valkenburg

Is er bij de overdracht van software sprake van een levering of van een dienst voor de omzetbelasting? Het onderscheid tussen levering en dienst is van belang voor de facturering, het tijdstip waarop de omzetbelasting is verschuldigd, de maatstaf van heffing, de toepassing van een vrijstelling en de belastbaarheid van de prestatie in Nederland.

E

r wordt in het algemeen een onderscheid gemaakt tussen standaardsoftware en specifieke software. Tevens is van belang of er sprake is van al dan niet op een fysieke gegevensdrager opgeslagen software. Uit de jurisprudentie en een Besluit van de Staatssecretaris van Financiën uit 2003 (nr. CPP2003/1788M) kan worden afgeleid dat van een (goederen)levering alleen sprake is als standaardsoftware wordt geleverd op een gegevensdrager (denk daarbij aan een dvd, cd-rom, usb-stick e.d.). In andere gevallen zal er sprake zijn van een dienst.

Specifieke software Van specifieke software is sprake als de software naar de specifieke wensen van de afnemer is ontwikkeld. Ook indien standaardsoftware wordt aangepast aan de wensen van de afnemer kan sprake zijn van specifieke software. Levering van specifieke software wordt gezien als een dienst. Als een ondernemer specifieke software uit het buitenland betrekt, wordt aangenomen dat de invoer van de gegevensdrager opgaat in de dienst van de overdracht van de software; het geheel wordt gezien als dienst. De invoer van de gegevensdrager als zodanig wordt niet belast. Standaardsoftware Standaardsoftware is software die in grote aantallen worden vervaardigd en aangeboden en waarover afnemers vrijelijk kunnen beschikken. Of nog mooier verwoord in bovengenoemd Besluit uit 2003: standaardproducten zijn, in tegenstelling tot specifieke software, producten die op grote schaal worden voortgebracht en die vrijelijk beschikbaar zijn voor het publiek en door hen zelfstandig kunnen worden gebruikt, na installatie en beperkte stan

daardtraining, om dezelfde toepassingen of functies uit te voeren. Zij bestaan uit een samenhangend pakket van programma’s en andere materialen en omvatten vaak dienstverlening in de vorm van installatie, training en onderhoud. Software voor privé-computers en spelletjespakketten valt onder deze categorie, net als standaardpakketten die op initiatief van de leverancier worden aangevuld met beveiligings- en dergelijke voorzieningen.

Overdracht standaardsoftware doorgaans gezien als levering Overdracht van standaardsoftware (op een gegevensdrager) wordt over het algemeen gezien als levering. Onder zekere voorwaarden wordt de overdracht van standaardsoftware evenwel niet aangemerkt als de levering van een goed: ç als de overdracht van het recht om als eigenaar over het goed te beschikken niet kan worden vastgesteld; ç als de goederen niet tastbaar zijn, doordat er geen gegevensdrager is of wanneer het onderwerp van het contract de overdracht van copyright inhoudt. Elektronische levering software In het bovenstaande ging het om software die zich bevindt op een fysieke gegevensdrager. In de moderne tijd is een fysieke gegevensdrager niet altijd nodig: we hebben internet! De software kan geleverd worden langs de elektronische weg. Als er geen fysieke gegevensdrager is, kan de levering van software enkel worden beschouwd als dienst. Artikel 24 EU-Richtlijn betreffende belasting over de toegevoegde waarde bepaalt immers in lid 1 dat: ‘als ‘dienst’ wordt beschouwd elke handeling die geen levering van goederen is.’

Buitenlandse softwareleverancier levert Nederlandse ondernemer Laten we aannemen dat een buitenlandse softwareleverancier software levert aan een Nederlandse BTW-ondernemer en dat deze terbeschikkingstelling als een dienst aan te merken is. In dat geval is 19% Nederlandse BTW verschuldigd. De BTW kent namelijk als uitgangspunt de regel dat diensten verricht aan BTW-ondernemers worden geacht te hebben plaatsgevonden waar de afnemer van de dienst is gevestigd. Omdat de softwareleverancier in ons verhaal een buitenlandse ondernemer is (en we ervan uitgaan dat de buitenlandse ondernemer geen vaste inrichting in Nederland heeft die betrokken is bij de verstrekking van de software), geldt echter de zogenaamde BTW-verleggingsregel voor de verschuldigdheid van de BTW. De toepassing van deze BTW-verleggingsregeling houdt in dat niet de buitenlandse softwareleverancier, maar de Nederlandse ondernemer als afnemer van de dienst de verschuldigde BTW via de eigen BTW-aangifte moet voldoen aan de Belastingdienst. De Nederlandse ondernemer, aannemend dat hij volledig recht op vooraftrek heeft, kan de verschuldigde ‘verleggings-BTW’ als BTWvoordruk in aanmerking nemen in zijn BTW-aangifte. In het algemeen is BTWheffing bij grensoverschrijdende diensten en (goederen)leveringen ingewikkeld, zo ook bij software. In dit artikel zijn de zaken geschetst op hoofdlijnen; in specifieke casussen kan het zomaar anders liggen voor wat betreft de BTW-heffing. An

Drs. A.T. Valkenburg, PKF Wallast Amsterdam. [email protected]. www.accountancynieuws.nl

33

subsidies

An

Subsidieregeling Innovatie Prestatie Contracten (IPC)

Nieuwe opzet regeling IPC Jan-Hendrik Schretlen Vanaf 1 april a.s. wordt de vernieuwde regeling Innovatieprestatiecontracten opengesteld. Binnen ‘Innovatie Prestatie Contracten’ (IPC) kunnen groepen MKB’ers onder begeleiding van een penvoerder, bijvoorbeeld een brancheorganisatie, meerjarige innovatieprojecten uitvoeren.

N

aar aanleiding van een evaluatie van de regeling in 2010 zijn drie substantiële wijzigingen doorgevoerd. In de eerste plaats wordt toekenning op basis van binnenkomst van de aanvragen deels vervangen door de invoering van tenders en beoordeling op kwaliteit. IPC-projectaanvragen worden op de volgende criteria beoordeeld: innovativiteit, economisch perspectief, onderlinge samenwerking, samenwerking met andere branches en publieke kennisinstellingen, kwaliteit van de collectieve activiteiten en kwaliteit van de begeleiding van de deelnemers. Daarnaast gaat het verplicht aantal deelnemende MKB-bedrijven omlaag van minimaal 15 en maximaal 35 naar minimaal 10 en maximaal 20. Daarnaast wordt de subsidiëring van de pre-IPCfase vervangen door de subsidiëring van de minder omvattende verkennende studies naar samenwerkingsmogelijkheden voor MKB-bedrijven. De IPC-regeling

biedt daarmee drie subsidiemogelijkheden: verkenning van samenwerking, verkenning van internationale samenwerking en in een verder gevorderd stadium kan de opzet en uitvoering van een IPCproject worden gesubsidieerd.

Verkenningsstudies Een IPC-penvoerder (brancheorganisatie of privaatrechtrechtelijk rechtspersoon zonder winstoogmerk dat zich bezighoudt met de belangenbehartiging van ondernemers) moet de verkenningsstudies uitvoeren. Die studie levert een rapport op waarin de innovatieonderwerpen waarop kan worden samengewerkt, worden gepresenteerd. De looptijd van een verkenning van samenwerking is maximaal 14 maanden. De subsidie is 50% van de subsidiabele kosten, en maximaal € 30.000. De looptijd van een internationaal verkenningsproject is maximaal 20 maanden vanaf aanvraag. De subsidie is

Subsidie Nieuwsfeit ▲

Innovatieve MKB-ondernemers gezocht. TNO zoekt innovatieve MKB-ondernemers, die productideeën van TNO verder willen ontwikkelen en commercialiseren. In het Small Business Innovation Research programme (SBIR) biedt TNO jaarlijks een aantal productideeën aan tijdens een speciaal daarvoor georganiseerde bijeenkomst. TNO zoekt innovatieve ondernemers die met hun marktkennis en ondernemerschap de twintig innovatieve productideeën van TNO voor 2011 kunnen oppakken, verder kunnen ontwikkelen en zelf naar de markt willen brengen. Het onderzoeksinstituut ondersteunt de deelnemende bedrijven bij deze verdere ontwikkeling, zowel technologisch als financieel. Het programma bestaat uit drie delen. Voor het onderdeel haalbaarheidsstudies stelt TNO maximaal € 25.000 beschikbaar per haalbaarheidsstudie rondom een productidee. Voor verdere uitontwikkeling van het productidee heeft het TNO maximaal € 250.000 beschikbaar gesteld per productidee. Voor de productie en vermarkting van het idee is geen financiële bijdrage beschikbaar. Meer informatie over de voorlichtingsbijeenkomst en de twintig productideeën is te vinden op de website van het TNO (tno.nl). De uiterste indieningsdatum voor een voorstel voor een haalbaarheidsstudie is 22 april a.s.

34


Agenda Regeling IPC – deadline eerste tender 2011 Veiligheid Kleine Bedrijven – onderdeel veiligheidsonderzoek Vernieuwingsimpuls – Vici-aanvragen IPC – deadline verkenningsstudies UWV Onderzoek Interne Jobcoach

Deadline 29-apr-11

1-jun-11 30-aug-11 11-nov-11 31-dec-11

50% van de subsidiabele kosten, en maximaal € 20.000 voor loonkosten (ook van derden) en reis- en verblijfkosten, en € 150.000 totaal. De subsidie is alleen beschikbaar voor de Nederlandse penvoerder. De buitenlandse partner(s) moeten zelf voor financiering zorgen. De indieningstermijn voor beide typen verkenningen van samenwerking loopt van 1 april 2011 tot 11 november 2011.

Voorwaarden IPC-project De subsidie voor een deelnemer aan een IPC-project bedraagt 50% van de subsidiabele kosten voor de uitvoering van de innovatieplannen, en dit is maximaal € 30.000 per deelnemer. Minimaal 20% van deze kosten moet aan collectieve activiteiten worden besteed. De minimale projectomvang van een projectplan bedraagt € 30.000. De kosten die voor subsidie in aanmerking komen zijn te onderscheiden in loonkosten (tegen een vast tarief van € 60 per uur) en overige kosten. De penvoerder ontvangt € 3.000 subsidie per deelnemer. De termijn van de eerste tender IPC-projecten is van 1 april 2011 tot en met 29 april 2011. Later dit jaar volgt een tweede tender. An Drs. J.H.R.H.M. Schretlen, partner PricewaterhouseCoopers Advisory, Subsidie Innovatie & Beleid.

Meer adviesuren? De ondernemer van vandaag wil antwoord op zijn vragen: -

Hoe heb ik gepresteerd tot en met vandaag?

-

Wat wordt mijn resultaat als ik zo doorga?

-

Wat betekent dit voor mijn liquiditeit?

-

Moet ik naar de bank?

-

Kan ik de investering betalen en wat betekent het voor mijn rendement?

Vragen die u snel en professioneel wilt beantwoorden met zo weinig mogelijk tijdsinvestering aan uw zijde en een maximaal rendement aan de klantzijde.

Visionplanner levert u de software voor het beantwoorden van deze vragen!

Toegevoegde waarde... Voor de adviseur: " Snel en professioneel adviseren " Standaardrapportages om direct aan de slag te kunnen gaan " Meer adviesuren "Meer cliënt waardering door “pro-actief” Voor de klant: " Direct inzicht in zijn/haar huidige en toekomstige rendement " Tijdig inzicht in liquide middelen " Investeren rentabiliteit nu inzichtelijk

kijk snel op www.visionplanner.nl

Visionplanner

V

Plesmanstraat 58b 3905KZ VEENENDAAL Telefoon +31 (0) 318 54 50 20 Fax +31 (0) 318 54 50 29 [email protected]

Professionele managementinformatie

An

tuchtrecht/vakinformatie

Door beslaglegging weet de ene bank van de andere en AA heeft een tuchtklacht opgelopen omdat hij in een incassoprocedure tegen een cliënt bij de rechtbank een verzoek tot verlof beslaglegging heeft ingediend en daarbij de namen van beide betrokken banken heeft genoemd. Daardoor raakte bij de ene bank (Rabo) bekend dat de cliënt, een ondernemer, ook een rekening heeft bij de andere bank (ING), een feit dat hij liever wilde verzwijgen. Volgens advocaat mr. M. Schuring van de klager had de accountant dit nadelige gevolg eenvoudig kunnen voorkomen, door afzonderlijke rekesten in te dienen. Het is (nog) niet bekend of deze actie ook werkelijk schade heeft opgeleverd voor de ondernemer. De reactie van zijn tegen-

E

pleiter: ‘Leuk of niet, maar het staat de AA vrij om civielrechtelijke stappen te ondernemen om zijn nota’s betaald te krijgen. Omdat het steeds moeilijker wordt om beslagrekesten erdoor te krijgen, is het niet handig om je te beperken tot zeer summiere informatie.’ Een tweede klacht tegen de accountant kwam voort uit een boete die de klager van de fiscus heeft opgelopen door foute aangiften omzetbelasting. De ondernemer deed zelf de maandelijkse aangiften en gaf toe dat hij ten onrechte BTW heeft teruggevorderd, terwijl hij had moeten betalen. De man dacht echter dat zijn accountant de boel met een suppletieaangifte wel recht kon breien. Maar voor de AA dat had kunnen doen,

stond de fiscus al op de stoep om een boekencontrole te doen, met een fikse boete voor de ondernemer als gevolg. ‘We betwisten dat we niet voortvarend zijn opgetreden. Hoe hadden we kunnen weten dat er een boekencon-

trole op 5 maart zou zijn, terwijl we in februari bezig zijn geweest met de administratie?’, luidde het verweer van de zijde van de AA. An [Zitting Accountantskamer, 8 maart 2011]

Jaarrekening MKB 2011 & Jaarrekening MKB Checklist e SRA heeft recent twee nieuwe, bij elkaar horende, publicaties uitgebracht. De ene is Jaarrekening MKB 2011, de andere is Jaarrekening MKB 2011 Checklist. Het handboek Jaarrekening MKB 2011 is een handleiding voor het samenstellen van de jaarverslaggeving van grote, middelgrote en kleine MKB-ondernemingen. In de inleidende hoofdstukken is er aandacht voor de verschillende stelsels

D

die optioneel kunnen worden toegepast: full IFRS, IFRS for SMEs en fiscale waarderingsgrondslagen voor kleine rechtspersonen. Daarnaast zijn hoofdstukken opgenomen over Commerciële stichtingen en verenigingen, Organisaties zonder winstoogmerk, Fondsenwervende instellingen en Eenmanszaken en Vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid. De indeling van het boek volgt

Golfen in Schotland en 15 PE-punten behalen? Dat kan van 22 tot en met 25 juni 2011 tijdens het door Auxilium Adviesgroep georganiseerde PE-arrangement voor accountants en fiscalisten. De cursussen tijdens deze dagen worden verzorgd door ervaren docenten uit de praktijk.

U verblijft in het Marriot Dalmahoy Naast het educatieve deel is er ruimte Hotel & Country Club op slechts 10 voor een bezoek aan Edinburgh en om kilometer van de Schotse hoofdstad te golfen op de naast het hotel gelegen golfcourses. Edinburgh.

Maakt het verschil

Bel voor meer informatie met 033 433 72 17 of kijk op www.pe-cursussen.nl 36


vakinformatie/productinformatie

de posten van de balans en de winst-en-verliesrekening. Naast de presentatievoorschriften zijn steeds de waarderingsregels opgenomen en de fiscale waarderingsvoorschriften. Het handige daarvan is dat alle aspecten op deze manier bij een jaarrekeningpost zijn gegroepeerd. De Jaarrekening MKB 2011

Checklist biedt een beknopt overzicht van de regelgeving voor de jaarverslaggeving van Nederlandse ondernemingen. Centraal staan de jaarrekeningposten, waarbij de opname/verwerking van de post, waardering, wettelijke presentatievoorschriften en de fiscale regels worden behandeld. Daarbij wordt structureel verwezen naar het BW, de RJrichtlijnen en fiscale regelgeving. De regelgeving per 1 januari jl. is hierin verwerkt. Beide publicaties zijn verzorgd door de SRA-Commissie Vaktechniek en specialisten uit het SRA-netwerk. An Jaarrekening MKB 2011, ISBN 978-90-13-07702-5, Kluwer, prijs € 43,50 (incl. BTW). Jaarrekening MKB 2011 Checklist, ISBN 978-90-13-07701-8, Kluwer, prijs € 24,95 (incl. BTW). www.kluwershop.nl.

An

Adviespockets

E

xtendum meldt de verschijning van vijf nieuwe publicaties in haar reeks praktijkgerichte adviespockets, over actuele financiële, fiscale en juridische onderwerpen. Na de eerste twee delen – ‘Werken met de werkkostenregeling’ en ‘Erf- en schenkbelasting’ – zien nu de volgende titels het levenslicht: ç Auto van de zaak ç Boekenonderzoek ç BTW-aangifte ç Deelnemingsvrijstelling ç Eigen woning De ca. 100 pagina’s tellende pockets bevatten elk de nodige praktijkvoorbeelden, tips, waarschuwingen en adviezen voor accountants, adviseurs en vaktechnische medewerkers op een MKB-accountantskantoor. Voor de rest van

2011 staat er nog een serie pockets op de rol, over onderwerpen als Bezwaar en beroep, investeren en fiscus, fusies en reorganisaties, fiscale eenheid en de Wwft. De kosten voor de adviespockets bedragen € 19,50 per exemplaar, excl. BTW en verzendkosten. Te bestellen via www.extendum.nl. An

Loopbaanbemiddeling & advies voor professionals in accountancy en tax.

www.rousch.nl Rousch is als loopbaanbemiddelaar en -adviseur gespecialiseerd in accountancy en tax. We adviseren je bij het maken van de juiste carrièrestap en helpen je deze stap te zetten. Van je eerste baan als young professional tot de stap naar kantoorleider, vennoot of een sleutelpositie binnen het bedrijfsleven. Kom praten op één van onze vestigingen. Nu is het moment.


37

An

agenda AGENDA

Accountancynieuws

Personalia

2-wekelijks vakblad voor accountants www.accountancynieuws.nl

Diverse data in april 2011

Update fiscaal voorjaar 2011 www.pe-cursussen.nl

Martine Koedijk RA RE wordt met ingang van 1 juli a.s. de nieuwe gemeenteaccountant en directeur van ACAM Accountancy en Advies.

7 april 2011

Nieuwe openbare maatchap www.extendum.nl 7 april 2011

Transfer pricing www.kluwer.nl/opleidingen 12 april 2011

Accountancynieuws ICT-event www.accountancynieuws.nl 14 april 2011

Update collegiale toetsing ’11 www.pe-cursussen.nl

Prof.mr. J.B.S. (Steven) Hijink is benoemd tot hoogleraar Jaarrekeningenrecht aan de Erasmus School of Law. Hijink werkt hier sinds 1 april 2009, daarvoor werkte hij als advocaat te Den Haag en Amsterdam en bij het ministerie van Financiën. Eugénie Krijnsen is toegetreden als partner binnen de Financial Services adviesgroep van PwC. Krijnsen is een ervaren bestuurder uit de bancaire sector met specialistische kennis op het gebied van ICT, Governance, Risk en Compliance. Romke van der Veen (50) is benoemd tot de nieuwe bestuursvoorzitter van Baker Tilly Berk. Nico Kuipers RA heeft bij Horlings Accountants en Belastingadviseurs de rol van voorzitter overgenomen van Jan Maarschalk AA. Kuipers is sinds 1991 partner bij Horlings en werkzaam als accountant vanuit de vestiging Amsterdam.

14 april 2011

Capita Selecta Audit Alerts en Praktijkhandreikingen www.vedaa.nl

Redactie F.J.M. Heitling, hoofdredacteur Tel. (0570) 64 89 31 Mw. drs. J.M. Oord, eindredacteur Tel. (0570) 64 88 90 R. de Ruiter, nieuwsredacteur Tel. (0570) 64 77 39 [email protected] Fax (0570) 64 78 15 Redactiesecretariaat Mw. E. Gravendeel Tel. (0570) 64 77 30 E-mail: [email protected] Redactie Mr. C.J.A. van Geffen (Ernst & Young Accountants LLP), Drs. J.G. Groeneveld RA RV (Wingman Business Valuators), Prof. dr. G.C.M. Majoor RA (Deloitte), E.J.H.J. Mantelaers RA (RSM Wehrens, Mennen & de Vries Accountants N.V.), Drs. J.H.R.H.M. Schretlen (PwC Subsidie, Innovatie & Beleid), F.K.D. Tsang RA (Alfa Accountants en Adviseurs), Drs. A.T. Valkenburg (PKF Wallast), Prof. dr. R.G.A. Vergoossen RA (BDO), J. Wietsma AA (Full Finance Consultants), Mr. I.D.J. Willemars (Holland Van Gijzen Advocaten) Uitgever Drs. M.E. Margadant

18 april 2011

27 april 2011

www.kluwer.nl/opleidingen

Advertenties F. Eijkelkamp, tel (0570) 64 88 97 E-mail: [email protected] M. Pattynama, tel (0570) 64 89 96 E-mail: [email protected]

Aangifte Vpb 2010 www.extendum.nl

XBRL/SBR voor accountants www.nivra.nl/vera

17 mei 2011

Media Order Services Mw. D. Oudbier, tel (0570) 64 87 24

20 april 2011

28 april 2011

Workshop ‘Accountantskantoor: uit de comfortzone!’ www.accountancyradar.nl

De nieuwe aanpak van vastgoedfraude www.kerkebosch.nl

26 april 2011

14 mei 2011

Flexibele rechtsvormen MKB www.nivra.nl/vera

Praktijk Diploma Belastingrecht

Workshop BTW en (elektronische) factuur www.btwadvies.com 30 mei 2011

Werkkostenregeling www.kluwer.nl/opleidingen

Uitgelicht 19 mei 2011

Succesvol gebruik van SBR/XBRL voor accountants De ontwikkelingen rond SBR gaan snel en het aantal verzendingen is sterk gestegen. Hoogste tijd dus om met uw kantoor goed voorbereid te zijn. Is aanpassing van uw software/administratieve systemen noodzakelijk? En hoe gaat u om met autorisatieregisters? Naast de technische keuzes staat u met SBR ook voor het maken van strategische afwegingen. Welke gevolgen heeft SBR voor de samenstelpraktijk en uw verdienmodel? Welke werkprogramma’s moet u aanpassen of nieuw ontwikkelen? Welke softwareaanpassingen zijn noodzakelijk? En wat zijn de keuzes die u moet maken inzake een klantenportal? Tijdens deze cursus gaan de technische, vaktechnische en strategische aandachtspunten hand in hand om tot een efficiënte aanpak voor uw kantoor te komen. Voor meer informatie en inschrijven: www.sra.nl/cursussen.

38

Uitgeverij Kluwer bv. Postbus 23, 7400 GA Deventer


Abonnementen U komt voor een gratis abonnement op Accountancynieuws in aanmerking indien u binnen de doelgroep valt. U betaalt dan eenmalige inschrijfkosten van € 39,50 (excl. BTW) of € 41,87 (incl. BTW). Een aanvraagformulier vindt u op www.accountancynieuws.nl. Indien u niet voor een gratis abonnement in aanmerking komt, kunt u een betaald abonnement nemen voor € 103,- (incl. BTW). Kijk op www.kluwer.nl en zoek op ‘accountancynieuws.’ Via www.accountancynieuws.nl kunt u uw abonnement opzeggen of uw adressering wijzigen. Basisvormgeving Frederik Helfrich ontwerper BNO Vormgeving BV, Voorhout www.colorscan.nl

COLORSCAN

Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Op al onze aanbiedingen en overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene Voorwaarden van Kluwer BV, gedeponeerd ter griffie van de Rechtbank te Amsterdam op 8 augustus 2007 onder depotnummer 127/2007. Deze vindt u op www.kluwer.nl

GRATIS SEMINARS + BOEK OVER DE BONUSCULTUUR!

AccountView Nmbrs: meer dienstverlening in de loonpraktijk COMPLETE ONLINE LOONADMINISTRATIE EN HRM-TOEPASSING *&+%* -$().&(%&+%*%*)%+&&" !#&&%,(-(" %,&&(&%() %,&&(# *&%# %'(&($$ *%&$'#*#&&%$ % )*(* ,&&(##(%)%/) %#+) % + *( *&')) %,&&(#+-# 0%*% )%*%'%,"&" #"")##%(* ."'""&' ' ##"&'%#")##%("!*%%&' &% %''((* ."'"'#"'#'")# '#$&&"!'!*%%#&&%&,')%,(! %&'%'"'##%'*'%*#%/#*#)% #%&'%' &!# "#("'* !%&*#%"*,""" -&")%"%""##%"(**'"% )" ('#!'&##%)#% ''("#" "$%#%!! %'("&')% """(* ."'"!#' ##&('

'(, !# "#"'")"#("'*

!%&#!""%")"#",%'&&!"%& % "!%#"')"'"#*%""+$%&#" & !"%)""""(')% '#)%'#"(& %#'"")##%!%"#%!'"'#$

---&+%*, -%##&%%

ccountancynieuws ICT-SPECIAL SBR is vooral procesintegratie pag. 20

Recommend Documents