Campania en Basilicata ITALIË 2004
Reizigers Omer Pittomvils en Ivonne Michiels, Hezestraat 41 te 3290 Diest. Tel. 013/312694; vanuit Nederland: 00/32/13/312694. Leeftijd: 62 en 59 jaar. E-mail:
[email protected]
Kaart en reisgids Kaart:ANWB/Kümmerly+Frey 1/200000, nu als Touring Club Italiano te verkrijgen. Goed leesbaar en voldoende gedetailleerd, behalve voor wat de aanduiding van de hellingen betreft. Op de tertiaire wegen (smal geel op de kaart) worden de hellingen soms wel, maar meestal helemaal niet aangeduid. Reisgids: uit de reeks The Rough Guide: Italy. Een kritische gids met veel ruimte voor praktische informatie en aandacht voor de budgetkrappe reiziger. Biedt slechts een basis aan cultuurhistorische informatie, die voor sterk geïnteresseerden te bondig kan zijn.
Reisinfo De Italiaanse Vereniging van Kampeerders biedt op aanvraag gratis een betrouwbare lijst van Italiaanse kampeerterreinen. Schrijf (in het Frans of Engels bvb.) naar Federazione Italiana Campeggiatori, Via Vittorio Emanuele 11 te 50041 Calenzano (Firenze), tel. +39/055/882391, fax +39/55/8825918. Op het internet is www.enit.it een zeer bruikbare site, die heel concrete info over o.a. logies biedt. Een lijst van kampeerterreinen vindt ge op www.camping.it .
Reistijd en klimaat Van 15 september tot 2 oktober. Anders dan verwacht kregen we koel en nat weer voor de tijd van het jaar. Eerst 2 regendagen, dan een week redelijk zonnig weer, met veel bewolking in de namiddag. Een nieuwe depressie met een weinig regen deed de temperatuur dan gevoelig zakken. In het binnenland, op zo’n 600 meter hoogte, was het dan erg fris, met dagmaxima rond de 15° en een kille noordwestenwind. De laatste dagen was het zonnig tot bewolkt met temperaturen tussen 20 en 25°.
Fietsen Koga-Myata type Randonneur, met kettingwiel 44-32-22 en cassette 11-32. Comfortabel en betrouwbaar. Ook de allerkleinste versnellingen werden gebruikt.
Bagage Met tent en al zo’n 18 kg per persoon + proviand. Een slaapzak is nodig, ook een fleece of trui zijn onmisbaar.
Heen en terug Lufthansa-lijnvlucht Brussel – München – Napoli. Prijs € 552 voor twee personen. Voor de fietsen moest niet worden bijbetaald. De vliegtuigen van SN Brussels Airlines, de enige maatschappij die rechtstreeks op Napoli vliegt, zijn te klein om meer dan één fiets mee te nemen. Ook bij Lufthansa stonden niet alle vluchten open voor fietsvervoer.
Traject Dag 1. Luchthaven Napoli – Pompeï = 44 km. Dag 2. Langs de Golf van Napels naar de Costa Amalfitana tot Positano = 68 km. Dag 3. Langs de Costa Amalfitana via de Golf van Salerno naar Paestum = 85 km. Dag 4. Rustdag en bezoek aan de site. Dag 5. Langs de kust van de Cilento naar Palinuro = 84 km. Dag 6. Verder langs de kust tot Maratea = 68 km. Dag 7. Rustdag. Dag 8. Door het binnenland oostwaarts naar Francavilla = 76 km. Dag 9. Naar de Ionische kust (Policoro) en verder tot Metaponto = 88 km. Dag 10. Rustdag aan zee. Dag 11. Naar Matera = 50 km. Dag 12. Westwaarts naar Tricarico = 67 km. Dag 13. Richting noordwest naar Atella = 80 km. Dag 14. Naar Laghi di Monticchio = 30 km. Halve rustdag. Dag 15. Westwaarts naar Montella = 75 km. Dag 16. Zuidwaarts naar Pontecagnano, aan de kust = 58 km. Dag 17. Naar Pompeï = 38 km. Dag 18. Naar de luchthaven = 44 km. Totale afstand: 955 km. Gemiddelde dagafstand: 53 km.
Zwaarte De landstreken Campanië en Basilicata zijn lastig fietsterrein. De kust van de Tyrrheense zee (de westkust) is meestal erg steil; de kustweg klimt en daalt dan ook behoorlijk. Alleen ten zuiden van Salerno tot Paestum is de westkust vlak; ook de kust van de Ionische Zee (de zuidkust) is, althans het traject dat wij gefietst hebben, vlak. Het binnenland is een laaggebergte met een erg grillig karakter. De grotere, doorgaande wegen zijn genivelleerd, maar de kleinere wegen niet; de laatste kunnen dus heel steil zijn (tot 15%).
Landschap De wijde omgeving van Napels, de Golf van Napels inbegrepen, is door overbevolking, industrialisering en toeristische overexploitatie compleet en onherstelbaar vernield. Dat geldt ook voor de kust tussen Salerno en Paestum, die alleen in de omgeving van Paestum nog genietbaar is. De kust van Amalfi wordt terecht één van de mooiste stukjes Italië genoemd. Ze is zeer spectaculair en beslist een must voor de bezoeker. De fiets is bovendien het ideale middel om deze kust te bezoeken, ofschoon ook hier het toeristisch verkeer een (ook letterlijke) bedreiging vormt. De zuidkust langs de Ionische Zee tussen Policoro en Metaponto is aanvaardbaar, maar toch niet echt een aanrader. Het bergachtige binnenland is ongerept en vaak erg mooi, zij het dat de landschappen steeds veraf liggen. Alleen in de omgeving van Matera fiets je midden in een zeer schilderachtig, open landbouwlandschap (à la Toscane).
Verkeersdrukte De verkeersdrukte is in Zuid-Italië nog meer een probleem dan in Midden- en Noord-Italië. Het is erg moeilijk om uit de drukte te geraken. De gebruikelijke manier om verkeersdrukte achter je te laten is uit te wijken naar kleinere, regionale of lokale wegen, maar dat is in de Apennijnen niet echt vanzelfsprekend, daar de kleinere wegen meestal niet genivelleerd zijn en de bergen van Campania en de Basilicata erg grillig. De wijde omgeving van Napels is zowel naar het oosten als naar het zuiden (de Baai van Napels) overdruk. De verkeersstroom is onafgebroken, chaotisch en behoorlijk gevaarlijk. De Costa Amalfitana is alleen in het uiterste westen nog rustig; elders is ze aanvaardbaar druk, maar door de grilligheid van de weg en het toeristenverkeer met bussen toch al behoorlijk belast. Elders is er matig tot druk verkeer op de belangrijke verbindingswegen (rood op de kaart). Rustig tot zeer rustig is het in de bergen.
Overzicht Inschatting van de zwaarte, waarbij 1 = vlak, 2= golvend, 3 = vele hellingen, 4 = laaggebergte en 5 = hooggebergte. Inschatting van de schoonheid van het landschap, waarbij 1= spectaculair en 5 = lelijk. Inschatting van de drukte, waarbij 1 = verlaten, 2 = rustig, 3 = aanvaardbaar druk, 4 = hinderlijk druk en 5 = gevaarlijk druk. De positieve beoordelingen zijn groen aangestreept, de negatieve rood.
dag 1- 2 2-3 3 5-6 8 8-9 9 11 11-12 12 12-13 13 14-15 15 16 16-17 17 17 18
traject luchthaven – Pompeï – Sorrento Sorrento - Salerno Salerno – Paestum Paestum – Maratea Maratea – Lauria Lauria – Policoro Policoro – Metaponto Metaponto – Montescaglioso omgeving Matera Lago San Giuliano – Grassano Grassano – Tricarico – nabij Potenza nabij Potenza – Atella omgeving Laghi di Monticchio Laghi di Monticchio – Montella Montella – Montecorvino Montecorvino – Pontecagnano – Salerno Salerno – Nocera Nocera – Pompeï Pompeï – luchthaven Napoli
zwaarte 3 1 3 4 2 1 2 3 2 4 2 4 3 4 1 4 1 3 3
landschap 5 1 4 2 2à3 2à3 3 3 2 2à3 2à3 2à3 2à3 2à3 2à3 2à3 5 5 5
verkeer 5 3 4 2 2 2 4 3 3 1 1 1 2 4 1 5 5 5 5
Milieu In dit deel van Italië zijn de mensen weinig milieubewust. Er is overal veel zwerfvuil in de bermen en ook sluikstorten komen voor. De overheid lijkt maar matig zijn best te doen: rondom de vuilniscontainers zijn overal kleine sluikstorten ontstaan, die blijkbaar te weinig opgeruimd worden. Anderzijds is er weinig industrie en dus evenmin industriële vervuiling. Met name in de wijde omgeving van Napels is de vervuiling van de straten en bermen ronduit weerzinwekkend. Daar is ook de industriële vervuiling aanzienlijk. De stranden zijn overal waar dat mogelijk is smakeloos overgeëxploiteerd. Vaak zijn ze opgedeeld in perceeltjes, die door de horeca als privé-strandjes worden uitgebaat. Zelfs langs de Amalfitaanse kust wordt er kriskras en zonder veel respect voor de unieke schoonheid van de kustlijn gebouwd. Er is overal veel verspreide bebouwing en bewoning. Door de geringe woondichtheid in het zuiden van Campania en in de hele Basilicata valt het daar wel mee, maar elders is het landschap danig verknoeid.
De wegen In de wijde omgeving van Napels zijn de wegen zodanig overbelast dat het wegdek slecht is: erg gehavend en talloze keren slordig opgelapt. Elders is het wegdek goed tot zeer goed: asfalt met weinig rolweerstand, hier en daar licht beschadigd.
Logies Dag 1. Pompeï. Camping Pompeï, nabij de opgravingen, ten westen van de stad. Dag 2. Positano. Villa Maria Antonietta, via C.Colombo, beneden in het centrum. € 75 voor een behoorlijke kamer. De Amalfitaanse kust is erg duur. Dag 3. Paestum. Hotel Baia del Sole, via Torre di Mare, nabij de oude dorpskern bij de toren, vlak achter het strand. Gemoedelijk, eenvoudig hotel met zeer vriendelijke uitbating. € 50 voor de kamer, € 10 voor zeer rijkelijk ontbijt.
Dag 4. Paestum. Camping Apollo, bij het strand. Dag 5. Palinuro. Camping (naam niet geregistreerd) op 1 km ten noorden van het dorp. Er is ook een camping in het dorp zelf. Dag 6-7. Maratea. Kamer bij de heer Talarico, via Santa Venere, in de dorpskern te MarateaFiumicetto. € 40 voor een ruime, Spartaans ingerichte kamer en gemeenschappelijke badkamer. De campings liggen te Maratea Castrocucco, 10 km zuid. Dag 8. Francavilla. Albergo Mango, via De Gasperi 46, in het centrum. € 35 voor de kamer, € 35 per persoon voor half pension. Zeer goed. Dag 9-10. Metaponto. Camping Internazionale, bij het strand. € 17 en dus duurder dan gemiddeld. Dag 11. Matera. Albergo Roma, via Roma, € 47. Dag 12. Tricarico. Hotel Locanda Italia, via Marconi. € 28. Eenvoudig. Dag 13. Nabij Atella. Azienda agricultura Valle dei Cavalli, 6 kilometer zuidoost van Atella (bordjes bij de N93). € 80 voor twee personen (halfpension). Zeer goed. Dag 14. Laghi di Monticchio. Pensione Restaino, aan de noordoever. € 36. Te duur voor deze kwaliteit. Dag 15. Montella. Hotel Zia Carmela, nabij het marktplein. € 50, ontbijt inbegrepen. Degelijk maar stijlloos. Dag 16. Pontecagnano. Camping Rubinya, via Mare Adriatico, langs de landzijde van de kustweg, maar toch rustig. De meeste campings langs de kust zijn dicht in dit seizoen. Dag 17. Pompeï. Camping Zeus, bij de opgravingen, ten westen van de stad.
Kamperen De campings in dit deel van Italië zijn meestal van middelmatig niveau. De geschikte ruimte is beperkt en het sanitair is doorgaans ondermaats. De terreinen bevinden zich altijd een eind van de centra af en zijn toegespitst op watertoerisme. De doorsnee prijs voor een overnachting (tent + 2 personen) is € 10 à 12. Te Pompeï zijn alle campings druk bezet en lawaaierig. Langs de Tyrrheense kust bevinden ze zich meestal onder de bomengordel achter het strand, wat veel schaduw biedt. Zowel te Pompeï als langs de westkust zijn de campings vergeven van de muggen. In het binnenland zijn er geen campings. Ook plaatsen die een eind in het binnenland liggen, hebben hun campings bij het water (aan zee, aan een meer).
Maaltijden Een doorsnee maaltijd met twee schotels en drank kost in de regel zo’n € 15. De primo (pasta e.d.) is doorgaans lekker en soms authentiek, de secundo (vlees of vis) vaak fantasieloos. Ook de huiswijn is niet altijd behoorlijk. De voedingswaarde is voor fietsers uitstekend (pasta, brood, vlees). Alleen groenten zijn schaars.
Duurte Zuid-Italië is, ondanks de lagere levensstandaard, in de toeristische sector bijna even duur als Toscane, terwijl de kwaliteit van de dienstverlening aanzienlijk minder is. Een maaltijd (twee schotels + drank) kost € 15 à 20, een verzorgde kamer € 50 of meer, een nacht op een camping € 10 à 12, een cappuccino € 1 à 1,5.
Ondanks deeltijds kamperen haalden we een gemiddelde dagprijs (voor twee personen) van € 76, vliegtuigticket niet inbegrepen.
Highlights 1. Het landschap van zowel Campania als Basilicata is erg mooi. In Campania is dat vooral de kustlijn, meer bepaald de zuidkust van het Amalfitaanse schiereiland (niet te missen), maar ook de kust van de Cilento (tussen Agropoli en Sapri) en de korte kuststrook van de Basilicata aan de Tyrrheense Zee (Maratea) zijn schilderachtig. In de Basilicata zijn er in het binnenland erg mooie landschappen, zij het dat ze meestal veraf zijn: groene heuvelruggen met geïsoleerde dorpen. Heel in het bijzonder rond Matera neemt het landschap Toscaanse allures aan: golvende landbouwgronden met alleenstaande boerderijen. 2. De klassieke toeristische troeven: de opgravingen van Pompeï, de tempels van Paestum en meest van al nog de sassi van Matera: de oude stad, die voor een groot deel uit grotwoningen bestaat, maar ook als stadsbeeld en door zijn ligging in een ravijn diepe indruk maakt.
Te mijden 1. De wijde omgeving van Napels, tot Sorrento en Salerno, is gevaarlijk verkeersdruk en onherstelbaar beschadigd. Wie evenwel met het vliegtuig te Napels aankomt, moet deze bittere kelk tot de bodem leegdrinken. 2. De overgeëxploiteerde kust tussen Salerno en Paestum. De aanvaardbare stranden zijn dat van Paestum en die langs de kust van de Cilento (tussen Agropoli en Maratea), al zijn lang niet alle badplaatsen even interessant. De zuidkust langs Ionische Zee tussen Policoro en Metaponto biedt nog meer ruimte en is er daardoor minder erg aan toe.
Reisverslag Een reisverslag is verkrijgbaar. Het bevat niet méér praktische informatie, maar is toegespitst op de reisbeleving. Gratis via e-mail.