Caleidoscoop. je richten op het éne, en je richten op dé Ene. Daar mogen we ons een kleine vier weken, in elk geval vier zondagen, in oefenen

Caleidoscoop Kerkblad van de Protestantse (wijk)gemeente te Rotterdam-Kralingen

Jaargang 12 nr 4 – december 2013

Wachten op het licht. Uitgeprocedeerde asielzoekers, dakloos, zoeken een beetje licht en beschuttiing in een abri. De volgende Caleidoscoop komt uit op zaterdag 4 januari, kopijsluiting maandag 23 december. Zie ook colofon p 2

Retouradres: Leendert Butterstraat 44 3062 XN Rotterdam

Advent vieren Als christelijke gemeenschap hebben wij het voorrecht, dat we advent mogen vieren. Bijna barst het kerstgeweld los. Nog even en overal zullen we kerstuitingen zien en overal kerstmuziek horen. Tegen kerstdag zelf heb je er misschien al schoon genoeg van … terwijl het kerstfeest dan eigenlijk pas begínt, en níet eindigt … Wij mogen advent vieren. Advent is beslist niet: in de kerststemming komen. Advent is stilte, is rust, is eenvoud. Advent is: jezelf richten op God. Juíst in deze donkere dagen, juist in alle drukte, die de maatschappij en wij onszelf opleggen: richt je op God! Hoe goed is het, om in al het vele, in alle drukte, stil te staan. En om het donker in te kijken. Wat is er donker in deze wereld, wat is er donker in mijn eigen l­even? Hoe is de weg naar de toekomst … en weet ik God nog te vinden, die onze kracht wil zijn? Advent heeft alles te maken met stilstaan, met

je richten op het éne, en je richten op dé Ene. realiteit zo, dat zij meestal pas na Sinterklaas Daar mogen we ons een kleine vier weken, in echt aandacht kunnen hebben voor advent. elk geval vier zondagen, in oefenen. Hoe meer het lukt om advent advent te laten Advent … toeleven naar Kerst doe je niet door zijn, hoe werkelijk vreugdevoller, en misschien al van te voren kerst te vieren. Je voorbereiden ook inhoudelijker, zal het kerstfeest zijn. Volop kerst betekent juist: zoeken naar eenvoud, gens de kerkelijke kalender duurt het kerstfeest je gedachten laten gaan over donker en licht van de kerstnacht tot 6 januari (of de zondag in jouw leven. Advent betekent: opnieuw God daar het dichtst bij). Naar goed Bijbels gebruik zoeken, door wat je doet dichter bij God te ko- mogen we twee weken kerstfeest vieren … alle men. Niet voor niets is het een ‘paarse’ tijd: een reden om daar niet te vroeg mee te beginnen! tijd van vasten en bidden en inkeer. In de zon- Ik hoop dat het lukt, om je ogen te laten wendagse diensten zingen we in deze weken geen nen aan het donker. Om het te wagen, om het donker in te kijken. Het donker van je eigen le‘gloria’ op de hoogste toon. ven én het donker van deze wereld. Want juist Advent vieren thuis … dat kan door in deze we- daar, in het donkerste donker, is het kind Jezus ken een bijbelboek te lezen dat je aanspreekt. Of te vinden. door juist in deze periode gedichten te lezen. En Ik wens u een goede viering van advent en het natuurlijk is het mooi om ook thuis voor elke kerstfeest! adventsweek een kaars te ontsteken. Het is goed om dat samen met kinderen te doen …al is de ds Ilse Hogeweg

Protestants Kralingen Predikanten

ds Rian C. Veldman, Goosse van der Windstraat 57, 3062 XM; e: [email protected] t: 06 142 730 13. Dinsdag t/m vrijdag bereikbaar van 9 - 10 uur. ds Ilse D. Hogeweg, Kralingseweg 366 B, 3066 RC; e: [email protected], t: 435 41 44. Ds Hogeweg houdt de woensdagmiddag en zaterdag vrij.

Secretariaat

Scriba van de gefedereerde kerkenraad: Jakob Brederveld, Postbus 4326, 3006 AH Rotterdam, e: [email protected].

Ledenadministratie

Melding van verhuizing, geboorte, huwelijk, overlijden svp doorgeven aan de wijkadministratie. Gereformeerd: dhr J.C. Buitelaar, ­ Admira­ liteitskade 74  Z 3063 ED Rotterdam, t: 453 20 44, e: [email protected]. Hervormd: dhr G.H. Heere, Mia van IJperenplein 55, 3065 JK, t: 447 14 30, e: [email protected]

Financiën

Activiteitenkas: dhr P. Andringa, t 433 18 97. Bankrekeningnummer: NL90 FVLB 0635.8051.70, SoW-gemeente R’dam Kralingen inzake wijkkas. NH College van Kerkrentmeesters: ­postbus 4326, 3006 AH, e: [email protected] Algemeen bankrekeningnummer: NL35 FVLB 0699.5412.71. Uitsluitend Kerk­ balans: rekeningnummer NL46 FVLB 0635.8144.98. NH Collectebonnen: verkrijgbaar in de waarden € 0,75, € 1,25 en € 2,50, in vellen van 20 stuks. Te bestellen via bankrekening NL35 FVLB 0699.5412.71 van de Hervormde Gemeente Kralingen. Na ontvangst van uw betaling volgt toezending per post. GK College van Kerkrentmeesters: dhr N.J. van Veen, Nancy Zeelenbergsingel 689, 3066 GA, t: 452 68 72. GK Commissie V.V.B: Nel Slikker, t: 452 58 24. Banknr v.v.b: ING 26800. GK Collectebonnen: dhr B. Reinders, Stalpaertstraat 102, 3067 XT Rotterdam, ING 3534794, t.n.v. Geref. Kerk van Kralingen Coll. Bonnen.

Diaconie

Secretaris diaconie: dhr H. Oosterhuis, Salvador Allendestraat 29, 3065 ED, t: 447 13 07. NL32FVLB 022.53.89.320 ten name van Diaconie van de protestantse gemeente i.w. Kralingen. ZWO: dhr G. Roodhorst, Jacques Dutilhweg 723, t: 202 55 81, NL57FVLB 022.53.89.355 t.n.v. Diaconie van de protestantse gemeente i.w. Kralingen inzake ZWO.

Kerkgebouwen

Hoflaankerk, Oudedijk 2, 3062 AE Rotter­dam, t: 411 20 75; e-gemeentewerk: [email protected] e-verhuur: [email protected] Pro Rege, Oudedijk 113, 3062 AD Rotterdam. Koster/beheerder: mw M. Gorissen, t: 452 78 60, e: [email protected]

www.kerkomroep.nl

De kerkdiensten in Pro Rege en in de Hoflaankerk kunnen live of tot ongeveer 4 weken na de dienst worden beluisterd op www.kerkomroep.nl. Wie in aanmerking wil komen voor een kerkomroepradio wende zich tot de diaken H. Oosterhuis, t: 447 13 07. Voor technische vragen: dhr A. van Dijk, t:  212 25 15, e: [email protected].

Kinderoppas voor de kleinsten

Contactpersoon: mw A. (Annemieke) Melching - de Bruijn, t: 202 23 42, e: [email protected]

Kindernevendienst

Contactpersoon: mw M.P. (Monique) van Hoof t: 841 41 78, e: [email protected]

Autodienst Protestantse wijkgemeente Pro Rege: dhr N.J. van Veen, t 452 68 72 Hoflaankerk: dhr H. Oosterhuis, t  447 13 07

www.protestantskralingen.nl

Een Caleidoscoop met bijlage In deze Caleidoscoop zit een adventsbijlage die is gemaakt door een werkgroepje van mensen uit Protestants Kralingen en Kralingen West. Deze Caleidoscoop met bijlage wordt toegestuurd aan meer adressen dan anders: hij gaat naar alle mensen die bij Protestants Kralingen zijn ingeschreven en zich niet ‘passief’ hebben laten zetten in de administratie. Kralingen West bezorgt de bijlage eveneens bij zijn hele ledenbestand. En daarnaast zal de bijlage nog op een aantal plaatsen worden neergelegd. Op die manier willen we laten zien wat ons als Kralingse kerken in de adventstijd bezighoudt.

Carol Evensong gaat niet door Het kost niet zozeer veel meer geld, maar wel veel meer tijd om een kleurenbijlage te laten drukken. Toen de bijlage al bij de drukker lag, werd duidelijk dat de aangekondigde jaarlijkse Carol Evensong niet door zou kunnen gaan omdat te weinig koren hebben gereageerd op de uitnodiging om mee te doen. Dus dit jaar geen Carol Evensong. Heel zuur dat het juist bij de tiende verjaardag van deze zangavond voor het eerst niet lukt. De organisatoren weten nog niet of geprobeerd gaat worden volgend jaar toch een tiende Carol Evensong te organiseren.

De nieuwe werkverdeling

Wie is mijn predikant? Ruim een jaar heeft ds Rian Veldman het pastoraat van de hele protestantse gemeente Rotterdam-Kralingen alleen volbracht, naast het vele andere dat tot zijn verantwoordelijkheden hoorde. Nu ds Ilse Hogeweg is gekomen en bevestigd, is de taakgroep pastoraat samen met de predikanten gekomen tot een nieuwe verdeling. Alle gemeenteleden ten westen van de snelweg A16 vallen onder de pastorale verantwoordelijkheid van ds Ilse

Oproep inzake het grote

‘Wie-ben-ik-boek’

Ds Ilse Hogeweg is nu als predikant verbonden aan onze gemeente. Graag willen we haar zo snel mogelijk wegwijs maken in Protestants Kralingen. Daarvoor maken we het grote Wieben-ik-boek van onze gemeente. Het eerste deel daarvan is na de intrededienst aan ds Hogeweg aangeboden. Maar het is nog lang niet af! Iedereen kan zijn of haar bijdrage nog steeds aanleveren en zo het boek steeds verder laten groeien. Hiervoor vragen wij u om op een A4-vel uzelf of uw gezin, liefst met een foto, aan onze nieuwe dominee te introduceren. Alle soorten van bijdragen zijn welkom. Ze kunnen bij de kerkenraads­leden of via onderstaand emailadres ingeleverd worden. Hartelijk dank namens de kerkenraad, Willemijn van Kats-Idema en Essel Valkenburg bereikbaar via [email protected] of (010) 452 22 82

Voorbede

Hogeweg. Alle gemeenteleden ten oosten van de A16 – in Prinsenland, Ringvaartplasgebied, oostelijke ’s-Gravenweg en Kralingse­ veer – vallen onder de pastorale verantwoordelijkheid van ds Rian Veldman. Deze verdeling is gemaakt op grond van keuzes in ander pastoraal werk (het onderhouden van de verschillende soorten netwerken) die met deze wijken verbonden zijn.

Caleidoscoop:

Caleidoscoop is een uitgave van de Protestantse (wijk)gemeente i.w. te Rotterdam-Kralingen.

Redactie:

mw J.D. (Jeannette) Moerman-Schravesande, dhr G. (Gijs) Roodhorst, mw D. (Thea) van Santen, ds R.C. (Rian) Veldman, dhr L.A. (Leonard) de Vos en vanaf dit nummer ook ds I.D. (Ilse) Hogeweg.

Adressenadministratie Caleidoscoop:

Marina Mekking, Kerkelijk bureau, Oudedijk 2, 3062 AE; postadres: Postbus 4326, 3006 AH Rotterdam; t: (010) 411  20  75; e: [email protected].

Beheerscommissie:

Dhr C.J. Jacobse en dhr J.C. Buitelaar, p/a Admiraliteitskade 74 Z, 3063 ED Rotterdam. Caleidoscoop heeft een SKG bankrekeningnummer: NL12 FVLB 0635.8050.22 tnv Kerkblad Caleidoscoop te Rotterdam.

Eerstvolgende nummers:

Januari: kopijsluiting maandag 23 december, in de brievenbus vóór zondag 5 januari 2014. Februari: kopijsluiting maandag 20 januari, in de brievenbus vóór zondag 2 februari.

Redactie- en kopij-adres:

Leendert Butterstraat 44, 3062 XN e: [email protected] | t: (010) 453 16 90

Ik bid U, mijn God, voor hen die ik liefheb en hen die mij kwetsten. Voor hen die onderwijs geven en werken in de zorg. Voor de leiders, regeringen en gezagsdragers. Voor de zwakken, zieken en geplaagden. Ik bid U, mijn God, voor de allerkleinste van allen – voor mijzelf. Amen. Caleidoscoop – p. 2

Sinds zondag 17 november 2013

Een nieuwe herder/in foto: Cees de Jong

Allereerst wil ik op deze plaats de gemeente van Rotterdam-Kralingen heel hartelijk danken voor de zo warme ontvangst rondom verhuizing en intrededienst!!! Elke avond lees ik natuurlijk trouw in mijn Wie-ben-ik-boek. (Ik ken geen enkele collega die zo een prachtig boek bij intrede heeft gekregen!) Ik ben zeer geraakt door de zo verschillende wijzen waarop ieder zich voorstelt. En zo gaat het ook verder met kennismaken en zo zal dat ook nog een tijd gaan. Kennismaken verloopt niet alleen via ‘logische stappen’ en schema’s, maar ook door toevallige ontmoetingen en dwarsverbanden en dingen die gebeuren. Ik kijk er zeer naar uit om nader te mogen kennismaken! Met de gemeente in haar geheel, rondom de erediensten, met allerlei groepen, met mensen persoonlijk. Met de geschiedenis

van de gemeente, met alle dromen en wensen, hoe verschillend ook. Natuurlijk kijk ik ook uit naar kennismaking met de stad Rotterdam, de verbanden waarbinnen de protestantse gemeente Rotterdam-Kralingen leeft, met alle kansen en opgaven. Zo zullen we elkaar ontmoeten en leren kennen, op vele plaatsen en gaandeweg. Praktisch wil ik graag noemen dat ik de zaterdag en woensdagmiddag vrijhoud. Telefonisch ben ik vaak genoeg per dag bereikbaar, een vast moment is daarin nooit handig gebleken. Gewoon proberen! Met warme groet, ds Ilse Hogeweg t. (010) 435 41 44

Feestelijke dienst Zondag 17 november 2013 is ds Ilse Hogeweg in een feestelijke dienst aan Protestants Kralingen verbonden. ‘Adem uw Geest in mij’, die wens – of bede – stond centraal in de kerkdienst en in de verkondiging. Warme en gedreven woorden, waar wij als gemeente van harte ‘Amen’ op mogen zeggen. Helaas bleek zondagmorgen de kerkomroep apparatuur onherstelbaar kapot te zijn. En het geluid in de kerk klonk ook niet best. Daar wordt nu door de kerkrentmeesters aan gewerkt. Wie de preek wil nalezen kan hem op de website vinden of opvragen bij Leonard de Vos: [email protected] of (010) 453 16 90.

Koffiedrinken na kerktijd Op 22 december worden de koffiedrinkers verwacht bij Marion en Cees Steendam, Voorschoterlaan 119. Dat is op de zondag voor Kerst en dat leek Marion heel gezellig. Kerst zorgt voor een bepaalde sfeer in huis en de gasten brengen het leven erin. Marion en Cees hebben in de korte tijd dat zij hier wonen een eigen plaats in de gemeente gevonden. Marion is een enthousiaste koker bij het Samen Eten. Met de smakelijke courgettesoep laatst bewees ze dat weer. Cees is een welkome opvolger van de heer Van der Waal voor de kerkelijke financiën en bij de sponsor-

loop liet hij zich van zijn sportieve kant zien. De eerste keer dat het koffiedrinken bij hen was, trokken ze zoveel mensen dat het koffiezetapparaat het niet snel genoeg aankon. Daar worden nu maatregelen voor genomen. Dus schroom niet om weer in groten getale te komen. Dat koffiedrinken is bedoeld om ongedwongen met elkaar in contact te komen. Voor nieuwelingen in de kerk is dat aan te bevelen. Maar ook de oude bekenden met hun Kralingse verhalen kunnen zeker niet gemist worden. Groot en klein, jongeren en ouderen, iedereen Caleidoscoop – p. 3

is welkom bij Marion en Cees. Hun huis is gemakkelijk te vinden. Vanuit de Hoflaankerk links de Oudedijk op. De derde straat links is de Voorschoterlaan, u weet wel, van het metrostation. Aan die kant is het, maar dan een eind doorlopen, voorbij de Lusthofstraat. Bij nummer 119 zijn binnen nog een paar treden naar beneden. Bij de trappen is het de moeite waard even een blik naar omhoog te slaan. Een warme koffieontmoeting gewenst! Janny Korpershoek

Oosterkapellers, een jaar later Wie herinnert zich niet de mooie, maar ook enigszins emotionele sluitingsdienst van de Oosterkapel op zondag 30 december 2012? En nu …? We zijn inmiddels alweer een jaar verder. Gelukkig hebben we het prachtige gedenkboekje, zodat de herinneringen goed bewaard zijn gebleven. Terugblikkend op dít jaar vroeg de redactie zich af hoe de Oosterkapelgangers het nu persoonlijk hebben ervaren. Missen zij nog steeds de kapel, waar gaan zij nu naar de kerk en willen ze dit wellicht delen met andere gemeenteleden uit de Oosterkapel. We vroegen het een aantal mensen en nodigden hen uit voor een ‘Terugblik na een jaar.’ Zij vonden het prettig om hierover met elkaar in gesprek te gaan. Hieronder leest u hun reactie. Thea van Santen-Kloosterman

Coby Voorvelt-Zwaal

Carla de Jong

Coby ervaart de sluiting van de Oosterkapel nog steeds als een gemis, alhoewel de Hoflaankerk dit grotendeels compenseert. Inmiddels voelt de Hoflaankerk ook vertrouwd omdat we toch weer één zijn. Verder mist Coby natuurlijk de Oosterkapel ook functioneel. Zij was immers koster en het luiden van de klok was iedere keer opnieuw een bijzondere ervaring. Inmiddels kerkt Coby afwisselend in de Prinsekerk aan de Statensingel (waar zij woonachtig is) en de Hoflaankerk.

Vindt de sluiting nog steeds spijtig. Zij is nu 1 x per maand diaken in de Immanuëlkerk. Deze functie wil zij vervullen tot aan de fusie met de Verrijzeniskerk. Ook kerkt zij regelmatig in de Rank en de IJsseldijkkerk te Krimpen a/d IJssel. Deze laatste voornamelijk omdat dit nog een authentiek kerkgebouw is en men tijdens het avondmaal echt ‘aan tafel’ gaat. Hoewel Carla ook de diensten in de Hoflaankerk en Pro Rege bezoekt, maar woonachtig is in Kralingseveer, ervaart zij dit vanuit sociaal oogpunt als een nadeel.

Mevrouw F. de Jong-Paulus Zij vindt het nog steeds heel erg dat er geen diensten meer in de Oosterkapel worden gehouden. Mevrouw De Jong heeft inmiddels diverse alternatieven geprobeerd, zoals Immanuëlkerk, Hoflaankerk en Kerk TV, maar voelt zich desondanks een vreemde eend in de bijt. Was jaren eerder al ontheemd toen in Kralingseveer de Maaskerk en daarna de Laankerk werd gesloten. Wat dat betreft was de Oosterkapel toch wel heel erg uniek.

Riet Verhoeve-Kamp Riet ervaart het leven zonder Oosterkapel nog niet echt ideaal, maar is met Mien Terlouw en Adri Dwarswaard wel warm onthaald in de Schenkelkerk te Capelle a/d IJssel. Er was zelfs een aparte bijeenkomst voor nieuwe gemeenteleden. Het aanvangstijdstip van 10.00 uur is echter wel wennen. Sinds het voorjaar is er een nieuw predikantenechtpaar. Als bijzonder ervaart Riet de persoonlijke zegen.

Lenie Kosten-Weerheijm Oorspronkelijk afkomstig van de Laurenskerk, maar vanaf het eerste moment dat ze hier kwam wonen, trouwe kapelganger. Voor haar is het belangrijk om mensen te ontmoeten. Het afscheid van de Oosterkapel heeft Lenie als zeer bewogen ervaren. Zij was ook erg betrokken bij de verkoop van het gedenkboekje en heeft een hele fijne tijd gehad met o.a. de Prinsenlandkring en de maaltijden met senioren en Advent. Ze voelt zich overigens wel opgenomen in Pro Rege en de Hoflaankerk waar ze bij bijzondere gebeurtenissen de helpende hand biedt.

Kees Kosten Kees vult aan dat ook hij de Oosterkapel mist, maar wel blij is om toch ook weer een aantal Oosterkapelgangers terug te zien in Pro Rege en de Hoflaankerk. Een nadeel is echter wel de afhankelijkheid van vervoer. Nu kunnen zijn vrouw en hij gelukkig Caleidoscoop – p. 4

meerijden, maar anders wordt het toch wel lastig om de kerk te bezoeken.

Botje Bouma Zij is eigenlijk weer terug bij de basis. Ze woonde ooit dicht bij de Hoflaankerk. Door verhuizing naar Prinsenland en mede door het aanvangstijdstip van 09.30 uur is zij overgestapt naar de Oosterkapel en daar in feite gebleven tot aan de sluiting. Ze heeft in die tijd veel naast Willy Vaessen-Ooms in de kapel gezeten, die daardoor een kerkvriendin is geworden. Kerkt nu weer in Pro Rege en Hoflaankerk, mede afhankelijk van de predikant. Heeft destijds zowel hoogte- als dieptepunten in de kerk meegemaakt en betreurt b.v. het overlijden van Gerrit de Kruijf (voormalig predikant in onze gemeente) eerder dit jaar.

Wim Nieuwstraten Voor Wim was de Oosterkapel vertrouwd. Een gezellig klein kerkje waar iedereen elkaar kende. Het is dan ook nog steeds een gemis, want Wim is eigenlijk nog zoekende. Hij is geen voorstander van de Hoflaankerk en gaat nu regelmatig naar de diensten in Pro Rege en de Immanuëlkerk. Ook de kerk in Capelle a/d IJssel wordt door hem bezocht, maar desondanks blijft Wim de Oosterkapel missen.

Gré Roodhorst-Merck Jammer dat de Oosterkapel moest sluiten, maar Gré gaat net zo graag naar de diensten in Pro Rege en de Hoflaankerk. Het heerlijke van de Oosterkapel was dat de dienst al om 09.30 uur begon en niet te lang duurde. Kort maar krachtig en toch gezellig en intiem. Heeft mooie herinneringen aan de kapel o.m. door de huwelijksdiensten van dochters Miriam en Marga en de doopdiensten van de vier kleinkinderen.

Corrie van der Marel-de Vries Ook een jaar na de sluiting van de Oosterkapel vindt Corrie het een vreselijk gemis. Zij kan in feite nergens goed wennen. De Hoflaankerk

kent zij wel. Immers, haar zus werd daar 74 jaar geleden gedoopt, maar de akoestiek is niet goed en de parkeermogelijkheden op zondagochtend beperkt. Oorspronkelijk ging Corrie naar de kerk in Capelle Dorp, maar nu is zij nog steeds zoekende en neemt vaak haar toevlucht tot de Kerk TV.

Willy Vaessen-Ooms Haar hele leven kerkte Willy in de Oosterkapel en heeft dit altijd als bijzonder fijn ervaren. De kinderen zijn in de Oosterkapel gedoopt, hebben er op de zondagsschool gezeten en zijn later ook in de Oosterkapel getrouwd. De sluiting vond zij dan ook heel erg. Inmiddels bezoekt Willy nu de kerkdiensten in Pro Rege en de Hoflaankerk, waar zij overigens zelf is getrouwd.

Ger Luth Oorspronkelijk ging Ger naar de Rehoboth­ kerk, maar hij werd van beroep schipper en dan kerk je overal en nergens. Daarna voornamelijk in de Oosterkapel maar ook wel de Verrijzeniskerk. Een en ander was soms ook afhankelijk van degene die preekte. Na de sluiting van de Oosterkapel wonen Ger en zijn vrouw inmiddels opnieuw regelmatig de diensten in de vernieuwde Oosterkapel bij. Die nieuwe gemeenschap is anders, maar heel gastvrij. Er is veel vrolijkheid en er zijn veel kinderen. Evenals de kapel zelf is de voormalige woning totaal verbouwd en zodanig ingericht dat kinderen van alle leeftijden er kunnen verblijven.

Greet Nieuwstraten-Verhoeve Woonde vroeger aan de Ringvaartweg en ging – evenals haar moeder – altijd al naar

de Oosterkapel, waar zij ook leidster was op de zondagsschool. Greet trouwde in de Oosterkapel en liet er de kinderen dopen. Een tijdje heeft zij de Immanuëlkerk bezocht omdat haar man Wim daar diaken was. Na de spijtige sluiting kerken ze wisselend in de Immanuëlkerk en de Schenkelkerk. Moeder Verhoeve-Liem gaat niet meer mee. Zij is inmiddels hoogbejaard en kijkt veelal naar de kerk TV. Temeer daar de akoestiek in de Hoflaankerk niet optimaal is.

Corry Toxopeus-Koppert Corry is al jarenlang woonachtig op de Kralingseweg en destijds was de keuze voor de Oosterkapel dan ook vrij logisch. Corry en haar man wilden hun zoon Jan-Jaap het christelijk geloof meegeven en naast het kerkbezoek ging JanJaap ook naar de catechisatie in de Oosterkapel. Later werd het kerkbezoek verschoven naar de Hoflaankerk vanwege de kindernevendiensten aldaar. Eenmaal op wereldreis werden en route diverse kerkdiensten bijgewoond, vaak ook in de open lucht. Hoewel minder frequent komt Corry in zowel de Hoflaankerk als in Pro Rege.

Lutina Luth-Setz Alhoewel Lutina graag in de Oosterkapel kwam is zij van mening dat je geen etiket op een kerk moet zetten. ‘We gaan gewoon’. Vroeger in Drente en later als schippersvrouw kwam ze overal en nergens. Doordat haar man en zij ook jarenlang aan de Kralingse kant van de Kralingsezoom hebben gewoond voelen zij zich eveneens verbonden met de Hoflaankerk alwaar zij tegenwoordig ook weer naar de kerk gaan.

Henk van der Marel Ook Henk mist de Oosterkapel heel erg. Door de jaren heen heb je veel mensen leren kennen en die groep is nu jammer genoeg grotendeels uiteengevallen. Wij zijn geen vaste kerkgangers van de Hoflaankerk geworden, omdat vanwege de akoestiek de preek daar niet goed te verstaan is. Pro Rege heeft dan de voorkeur. Daarnaast bezoeken we regelmatig de avonddiensten in Capelle Dorp. Caleidoscoop – p. 5

Het is er rustig en bijzonder sfeervol. Toch blijft het een beetje zoeken, want hoewel ik overtuigd Christen ben, heb ik soms moeite met de vele verschillende visies over het geloof.

Willem van der Gaag Met zijn 87 jaar is Willem de oudste kerkganger van de Oosterkapel geweest. Geboren en getogen op de Kralingseweg, maar inmiddels alweer 60 jaar woonachtig aan de Ringvaartweg. Willem kan enthousiast vertellen over de zondagsschool in ’t Zaait, het eerste kerkgebouw aan de Ringvaartweg en hoe hij later te voet naar de Hoflaankerk ging, die toen omringd was door een groot ijzeren hek en waar medekerkgangers vaak met paard en wagen kwamen. Later werd het weer de Oosterkapel. Nu, na de sluiting gaat Willem elke week naar de Hoflaankerk ongeacht of ‘oost’ of ‘west’ er dienst houdt. Zijn vader zei altijd ‘Gewoon gaan ongeacht de predikant, anders kun je niet meepraten.’

Freek Hordijk Freek, jarenlang de organist van de Oosterkapel mailde: “Het gaat goed met mij en Gerie; ik speel in Moerkapelle, Berkel en Rodenrijs en wel eens in de Hoflaankerk. Verder heb ik ook nog een bejaardenkoor in Moerkapelle.”

Schoenendoosactie De schoenendoosactie is in volle gang! U kunt tot en met zondag 8 december een versierde en/of gevulde schoenendoos in­ leveren in de kerk. Ook giften waarmee spulletjes worden gekocht om dozen (aan) te vullen, zijn van harte welkom! Helpende handen kunnen we altijd gebruiken! Voor meer informatie: Edith Stapelkamp T: (010) 447 00 91 E: [email protected]

In gesprek met ...

Lenie en Kees Kosten Met een verschil van bijna vier maanden worden in 1949 in Rotterdam-Noord Kees Kosten en in Den Haag Lenie Weerheym geboren. Kees is de oudste, dus eerst zijn verhaal: Na de lagere school ging hij naar de ambachtsschool aan de Gordelweg waar hij voor metaalbewerker werd opgeleid. Zoals gebruikelijk in die jaren ging hij daarna direct werken. Black & Decker-Schiedam werd zijn werkgever, waar hij 44 jaar in dienst bleef. Na het magazijn werd de postkamer zijn domein. Het bedrijf verhuisde naar Etten-Leur en ten slotte naar Bergen op Zoom. Dagelijks veel reisuren. De werksfeer en de omgang met collega’s waren prima en die vergoedden dat ongemak. Het bedrijf besteedde veel aandacht aan het personeel en in de loop der jaren werd Kees en met hem anderen, meerdere keren gehuldigd. Hij kreeg zelfs een reis naar Londen met Lenie toen hij 35 jaar in dienst was. Bijna 60 jaar was hij toen hij met pensioen mocht. Heerlijk voor Lenie: alle dagen haar man thuis. Na de lagere school leerde Lenie voor naaister. Eigenlijk wilde ze wat anders, maar ‘thuis’ vond dat geen optie. Zij ging werken toen ze 15 jaar was. Eerst één dag per week bij Gerzon, daarna bij Hunkemöller Lexis. Haar vader overleed toen ze 20 was. Het gezin verhuisde naar Leidschendam en ze ging per bus naar haar werk in Den Haag. De luxe lingerie werd gekocht door ‘Haagse kringen’, vrouwen van ministers en andere hooggeplaatsen waren cliënt. De meeste voldoening gaf haar het adviseren van dames met een lichamelijk gebrek, dankbaar werk. Lenie en Kees ontmoetten elkaar op het Haagse station, de vonk sloeg over en daarna lieten ze elkaar niet meer los.

Kees was Gereformeerd en Lenie Hervormd. De moeder van Kees was daar niet gelukkig mee en zij was niet de enige. Voor de huidige generatie klinkt het als ‘niet te geloven’ maar als Lenie niet Gereformeerd werd, was ze niet welkom in de kerk in Spijkenisse. De ouderling sprak op huisbezoek ook niet meer met haar. Omdat Black & Decker naar de Spaansepolder verhuisde, was het logisch dat ze in Rotterdam wilden wonen, maar dat lukte niet. Ze konden wel in Spijkenisse een huis krijgen en in 1977 trouwden ze. Kees werd Hervormd en in 1978 deden ze belijdenis. Een groot verdriet, tot op vandaag aanwezig, is hun doodgeboren kindje, dat zij beiden niet mochten zien. De schok was zo groot, dat Lenie levenslang suikerziekte heeft. Dermate ernstig, dat zij plotseling in coma kan geraken. Het dagelijks woon-werkverkeer naar en uit de Spaansepolder (de metro was er toen nog niet) kostte vele extra uren. In 1980 vonden ze een huis aan de Rotterdamse Blaak en daarna aan de Watertorenweg, twaalfde verdieping. Mooi uitzicht, maar voor Lenie uitermate eenzaam,

want alle buren waren overdag afwezig. Kerkelijk vonden zij onderdak bij wijkgemeente “De Kern”, kerkgebouw Het Trefpunt aan de Boezemweg. Kees werd ouderling en toen Het Trefpunt werd gesloten kerkten ze in de Laurenskerk. Daar heeft Lenie nog steeds contact met de seniorenclub. In 1996 werd de Jacques Dutilhweg hun domicilie. Al op de eerste dag kregen zij bezoek van Nel Gast, die via Corrie Hartog had vernomen, dat Lenie als nieuw ingekomen gemeentelid, vast wel wat wilde gaan doen. Nou, dat is gelukt en vanaf die tijd tot op heden is ze actief bij de Oosterkapelkring en helpt ze incidenteel in de Hoflaankerk bij het koffieschenken. Kees en Lenie zijn trouwe bezoekers van Hoflaankerk en Pro Rege, want “God is niet gebonden aan een gebouw” aldus Lenie. Je hoort zo vaak dat mensen kerkelijk zijn afgehaakt door ongastvrijheid, soms ook door verdriet. Voor dit echtpaar is dat nooit aan de orde geweest. Dat vind ik bewonderenswaardig en daarom was dit weer een gesprek op ‘niveau’! Gijs Roodhorst

De inzamelingen in december 1 december: de Esch

15 december: Havenzicht

Uw bijdrage is mede nodig om de kerk een gezicht te geven in het Watertorengebied en Kralingen. Daarom deze inzameling,

Rond de Kerstdagen gaan diakenen weer naar Havenzicht om voor de dakloze gasten namens onze gemeente een geschenk te brengen. Blij verraste gezichten zijn dan te zien, maar vooral gaat het om het teken van betrokkenheid bij deze vrouwen en mannen.

8 december: Pastoraat Het is fijn als er mensen zijn die je verhaal willen horen, in tijden van vreugde, maar zeker ook in tijden van zorg en verdriet. Luisteren en de helpende hand bieden, het kan niet gemist worden in onze kerk! Ondersteunend materiaal voor pastorale medewerkers, ouderlingen en predikanten wordt mede door uw hulp mogelijk.

22 december: Havenpastoraat Het Havenpastoraat is voor ons vaak onzichtbaar. Onzichtbaar bovendien, nu het enige gebouw op De Beer, dat voor verpozing van de bemanning van de koopvaardijschepen wordt gebruikt, wordt afgebroken. Daardoor is het Caleidoscoop – p. 6

bezoek aan boord door pastores en vrijwilligers voor een persoonlijk gesprek extra belangrijk. Het werk wordt financieel mogelijk door giften; niet door subsidies!

24 december: Voedselbank Elk woord ter aanbeveling is overbodig! Het delen van onze rijkdom maakt de viering van de Kerstnachtdienst extra feestelijk

25 december: La Sonrisa Naranja Een medisch centrum in Ecuador, waarin artsen, tandartsen, verloskundigen en een laborant, ondersteund door » vervolg op blz 9 »

Pastoralia In december, wanneer de dagen steeds korter worden en de nachten steeds langer, gaan wij met hart en ziel op weg naar het Licht. Er zijn allerlei boekjes die kunnen helpen om heel bewust toe te leven naar dit feest van de geboorte van het Licht der wereld. Er is de adventskalender van de PKN ‘met hart en ziel naar het licht’, er is het lees- en meditatie boekje ‘Op weg naar Kerstmis 2013’, uitgegeven door de Abdij van Berne, en er is nu onze eigen kerstkrant die u vindt in deze Caleidoscoop. Wij gaan op weg naar Kerst met een nieuwe herder.

Een nieuwe herder/in Gemeente van Rotterdam-Kralingen: Allereerst heel hartelijk dank voor de zo warme ontvangst rondom verhuizing en intrededienst!!! (Opmerking van de redactie: het hele dankwoord van ds Ilse Hogeweg hebben we geplaatst op p 3; de pastorale taakverdeling tussen ds Veldman en ds Hogeweg op p 2.)

Praktisch wil ik graag noemen dat ik de zaterdag en woensdagmiddag vrijhoud. Telefonisch ben ik vaak genoeg per dag bereikbaar, een vast moment is daarin nooit handig gebleken. Gewoon proberen!

Gezocht & gevonden Er wordt gezocht naar een ‘maatje’ voor mw M. de Jongh. Zij verblijft in Pniël en zou het fijn vinden als iemand haar met enige regelmaat kan bezoeken en met haar in de rolstoel naar buiten kan gaan. Gevonden: Charlotte Muijs v.d. Moer-Jongeneel, Slotlaan 24, heeft als nieuwe contactpersoon de taak van Emmy Hulst over genomen. We wensen haar sterkte en plezier bij het uitvoeren van deze taak.

Meeleven en bloemen Mw M. J. Neeleman-Tintel is verhuisd naar Laurens Arcadia, Apollostraat 163; kamer 314 3054 TB; t. (010) 890 17 31 Mw G. Rindermann, De Lairesselaan 89 ontving de bloemen als dank voor het pastorale werk dat zij heeft gedaan. Mw G. Pelkman-Paulus, Rendierstraat 2. Vanwege haar 98ste verjaardag. Ds Ilse Hogeweg ontving een bos bloemen uit de kerkdienst om haar en haar hele gezin te verwelkomen in Kralingen. Familie H. van der Marel - de Vries, Haydnstraat 26, Capelle a/d IJssel ontving de bloemen ter bemoediging, wegens ziekte. Mw Keijzer, Kralingseweg 77, heeft een zware taak als mantelzorger voor haar geliefde man. Dhr Bessels, Maria Wesselingstr. 229, heeft een

Samen eten in Pro Rege stevige taak als mantelzorger voor zijn geliefde vrouw van wie het geheugen achteruit gaat. Mw E.A. Berlijn-Meerman, Maria Wesselingstraat 239, moest een operatie ondergaan vanwege een maagbloeding. Wij wensen haar een goed herstel toe. Dhr P. van der Meijden, Buitenbassinweg 875, moest een ingrijpende operatie aan zijn halsslagader ondergaan. Mw J.R. van de Beek-van Malkenhorst, De Lairesselaan 66, moest een ingrijpende operatie ondergaan. Het is goed verlopen en daarvoor zijn dhr en mw Van de Beek God dankbaar. We wensen hen Gods kracht toe bij het herstel. Martin de Lange, Johannes Voorhoevestraat 53, onze altijd energieke en enthousiaste leider van de kindernevendienst, moest de afgelopen maand vrij onverwacht direct opgenomen worden in het IJssellandziekenhuis. Hij was er slecht aan toe. Hoogstwaarschijnlijk is een virus of een bacterie de boosdoener. Martin is weer aan het herstellen, ook al gaat dat met kleine stapjes. We bidden om een goed herstel en wensen zijn vrouw Sabina, en de jongens Florens, Maurits en Victor alle goeds en Gods dragende kracht toe. Andrien van der Wal, Admiraliteitskade 74 Z heeft eind oktober haar moeder moeten begraven. Op de rouwkaart stond geschreven: “Na een niet altijd makkelijke weg, maar met een sterke wilskracht en een rotsvast vertrouwen, is ze veilig thuisgekomen in het nieuwe Jeruzalem.” We wensen Andrien en Hans – die ook onlangs zijn moeder moest begraven – bovenal Gods troostende nabijheid toe en de liefde en vriendschap van mensen om hen heen. Onze diaken Erik de Jong, Vissersdijk 56 4201 ZE Gorinchem, heeft zaterdag 16 november zijn moeder moeten begraven, die op maandag 11 november is ontslapen in de Heer, na een lange en slopende periode van ziekte. Op de rouwkaart stond een afbeelding van de regenboog, teken van Gods altijd durende trouw. We wensen Erik, Marieke en de kleine Daan, veel sterkte in deze tijd van gemis en rouw, en we wensen ook voor hen Gods troostende nabijheid en de liefde en vriendschap van mensen om hen heen.

Geboren Wim en Hennie van der Linden, Admiraliteitskade 75 Z, zijn op 16 november voor de tweede keer opa en oma geworden. Eva Sofia werd geboren in Ecuador; ze is de dochter van Els van der Linden en Gonzalo, en zusje van Aaron die het afgelopen kerkelijk jaar in onze gemeente is gedoopt op kerstmorgen in de Hoflaankerk. Het volgende lied is voor Eva en haar (groot)ouders: Caleidoscoop – p. 7

menu: • Soepenbuffet • pannenkoekjes toe vrijdag 10 januari 17.30 uur ontvangst 18.00 uur eten

aanmelden bij Nico van Veen, t 452 68 72 inschrijven 5 januair 2014 € 5,–

Vol van vreugde, dankbaar voor het wonder van het kind dat onze handen dragen, komen wij tot U, o bron van leven. Diep verwonderd weten wij: U kent ons en uw handen, die de wereld dragen, dragen ook de kleinste in ons midden. (NLB 355)

In memoriam (door Annie van Hoof)

In het vertrouwen dat het zó goed is, overleed op 84-jarige leeftijd de heer Cornelis Leendert Bijl op 30 oktober jl. De laatste jaren woonde hij met zijn echtgenote Jacqueline in het Termaathuis, ’s-Gravenwetering 76. In zijn jonge jaren was hij kerkrentmeester. Als ingenieur heeft hij zijn vele talenten ingezet voor de ontwikkeling van de Europese Staalbouw. Als echtgenoot en vader was hij zeer zorgzaam en trouw. Zijn ziekzijn ervoer hij als zeer belemmerend, want hij wilde zich zo graag nuttig maken, waarvan o.a. zijn Ridderschap in de Orde van Oranje-Nassau getuigt. ‘Een man van staal met een hart van goud’, zo omschreef de oudste zoon zijn vader. Gesprekken over het geloof werden door hem gewaardeerd, omdat hij zo zijn vragen had bij het geloof. Ook gedichten waardeerde hij, daarom ter nagedachtenis het volgende lied: Wij zijn aaneengevoegd, bedacht met uw genade. Op liefde hebt U ons gebouwd, bedeeld met gaven. En wat wij zijn draagt bij tot welzijn van elkaar. In onze eenheid wordt uw liefde openbaar.

Adventsgroet In de komende weken wordt er in de kerk hard geoefend voor de kerstmusical ‘Het familieportret’ die op Kerstmorgen in Pro Rege zal worden uitgevoerd. Een van de liederen uit deze musical is het lied ‘Als het buiten donker wordt’ (tekst van Erik Idema) Als het buiten donker wordt maak ik hierbinnen licht. Een kaars vertelt een oud verhaal: het Kerstfeest komt in zicht. (Refrein:) Geef warmte, geef licht, / breng de toekomst dichterbij. / Je straalt, je schittert als de zon, / zo maak je mensen blij! Wij wensen u een goede adventstijd en gezegende kerstdagen! Met hartelijke groet, ds Rian Veldman & ds Ilse Hogeweg

Ouders en kinderen tip van de maand

KERST MET DE ­Z ANDTOVENAAR Kerst met de Zandtovenaar + dvd Gert van der Vijver | € 9,95 Kerst met de Zandtovenaar is een mooi cadeauboek waarmee je het kerstverhaal op een bijzondere manier kunt beleven. In dit boek staat het kerstverhaal uit de Bijbel, geïllustreerd met zandtekeningen van Gert van der Vijver. Op de dvd, die voor in het boek zit, zie je hoe Gert van der Vijver deze zandtekeningen heeft gemaakt. Verder staan op deze dvd prachtige liederen bij het kerstverhaal van Nederlandse artiesten, onder wie Charly Luske, Iris Kroes, Pearl Jozefzoon, Ralf Mackenbach en Hind. Boek en dvd vertellen samen het geboorteverhaal van Jezus.

Vrouwen met ­toekomst ‘Vrouwen met toekomst’ is de titel van het adventsproject van dit jaar. Jozef en Maria wachten op de geboorte van Jezus. Ze praten over vrouwen van vroeger uit hun familie. Ze praten over Tamar, Rachab, Ruth en Batseba. Als we goed luisteren, leren wij deze bijzondere vrouwen in de weken voor Kerst ook goed kennen. In de kerk komt van elke vrouw een prachtig portret te hangen. Vergeet niet daar straks eens langs te lopen om ze van dichtbij te bekijken.

David da King – door Willemijn –

Op vrijdagavond 22 november zijn we met tien jongeren naar het theater ’t Klooster geweest om een hiphop voorstelling over koning ­David mee te maken in straattaal. Davids torrie (verhaal) werd verteld door jongeren uit het jongerencentrum van Youth for Christ uit Almere, rappers Rivelino en MC Prophet en de dansschool WDS-Almere. Ze maakten een hervertelling van Davids leven met ‘vet dope’ elementen zoals dans, spel en rap. Het decor bestond uit een projectiescherm waarop elke nieuwe torrie werd ingeleid door een muur die opnieuw werd beklad met graffiti. De dans bestond uit de hippe straatdansen van de jongeren uit Almere en de meiden van de dans-

Kerstspel Herken je dit in je familie? Dat je een keertje niet naast die ene oom wilt zitten, het zo gehad hebt met een kauwgom kauwende, bemoeierige zus of even geen zin hebt in een zeurende moeder. Hopelijk niet … Tijdens de kerstdienst op eerste kerstochtend speelt en zingt een groepje gemeenteleden (jong en wat ouder) een kort kerstspel in zo’n soort familiesetting. Vader heeft bedacht dat ze met z’n allen op de foto moeten. Benieuwd of dat wel goed gaat? Komt dan vooral naar Pro Rege op 25 december om 10.00 uur.

school die met vlaggen of tamboerijnen dansten. De pokoe’s (liedjes) waren een mix van zang en rap met veel straattaaltermen. Het leven van David kent ups en downs: hij past op zijn vaders schapen, is man van God en rapper tegelijk. Hij wordt gezalfd door Samuël de rapper en profeet, hij wordt reuzendoder, legeraanvoerder van koning Saul en uiteindelijk King David. Als David King is geworden, wordt dat uitbundig gevierd: een grote intocht begeleid door een enorme brassband, waarbij je echt niet rustig op je stoeltje kan blijven zitten. Als je denkt dat daar het verhaal stopt, ben je nog vergeten dat hij Batseba het hof maakt (“Dusji, mooi poppetje”) en de ruina (chaos) die dat geeft doordat hij Batseba zwanger maakt. Al met al een leuk en afwisselend theaterstuk, waarin de jongeren hard hun best deden om deze dope torrie neer te zetten. Dat ze af en toe wat tekst vergaten was ‘wat minder professioneel’ zoals onze jongeren concludeerden, maar de personen die zo af en toe iemand misten op het podium (“ik sta alleen op het podium”) werden als heel grappig ervaren.

Agenda: maandag 30 december: schaatsten (voor jongeren van 10-20 jaar)! Caleidoscoop – p. 8

Kerst in Bethlehem

foto: Anna Bukhari

Vijf jaar geleden besloten mijn Palestijnse vriend Asad en ik om kerst in Bethlehem te vieren. We vonden onderdak bij Umm Eli in haar Arabische huis uit 1925 in het hart van de stad. Overal stond kerstversiering, waarvan een houten Kerstman in een schommelstoel het pronkstuk was. Met Umm Eli als uitvalsbasis zouden we de kerstdagen in en rondom de Geboortekerk doorbrengen. De komst van de nieuwe patriarch naar Bethlehem, waardoor alle plaatsen in de kerk al maanden vergeven waren, maakte echter alles anders. Opgewonden dat we in Bethlehem waren, stonden we op het plein voor de Geboortekerk. Een lange stoet van Palestijnse padvinders (zeer populair bij dit soort gebeurtenissen omdat ze politiek neutraal zijn) trok in vol ornaat en met tromgeroffel voorbij om de patriarch een waardig welkom te heten. De enige tegenvaller was de hermetisch gesloten deur van de Geboortekerk. Hier zouden we op kerstnacht geen Kerstmis kunnen vieren. Gelukkig was er een alternatief: een Franciscaanse vriend vertelde dat een van zijn medebroeders, broeder Ulrich, op kerstnacht vanuit Jeruzalem naar Bethlehem liep om daar op de vlakte van Efrata de kerstnachtmis te houden. ‘We gaan net als de herders naar Bethlehem’ verheugde ik me tegenover Asad en voor mijn geestesoog verscheen een avontuurlijke tocht door duistere velden achter de flakkerende lantaarn van broeder Ulrich. Na een barre tocht zouden we schuilen in een warme grot om daar bij kaarslicht het Evangelie te beleven. ’s Avonds begaven we ons dik ingepakt naar de benzinepomp waar de wandeling begon. We troffen een groepje kleumende Duitsers met een lange Franciscaner monnik aan kop. Zodra hij ons gespot had, zette hij er stevig de pas in en al snel was hij uit het zicht verdwenen. Hijgend snelden we achter hem aan. Tien kilometer. Langs de snelweg. Want we hadden best kunnen weten dat het Israëlische leger zelfs op kerstavond geen rondzwervende groepjes gelovigen in het zwaarbewaakte gebied rond Bethlehem laat ronddwalen. Na een tijdje begon het weer te regenen, maar de stemming bleef goed. Dapper marcheerden we voort, af en toe een kerstlied zingend, achter onze langbenige Franciscaan, terwijl in de verte de warme grotten lonkten. Na een aantal zigzagbewegingen door de buitenwijken van Bethlehem, stonden we plotseling op de vlakte van Efrata. Om ons heen pinkelden de grotten. Sommige piepklein met slechts een tiental

gelovigen, andere ruim en goed verwarmd. Ertussen krioelden allerlei groepen kleurrijke christenen: Kenianen, Indonesiërs, Colombianen, tientallen kloosterorden … Onze gids haastte zich met zelfbewuste pas naar het midden van het terrein en bleef toen als door de bliksem getroffen staan. In ons grotje (ruim, warm, sfeervol verlicht) zat al een andere groep gelovigen. Ze waren net met een kerstlied begonnen. Terwijl hij in zichzelf mompelde dat hij al in augustus had gereserveerd, manoeuvreerde broeder Ulrich zich voorzichtig naar binnen. Na enkele minuten kwam hij ontdaan weer naar buiten: de grot was gevuld met Maleisiërs en die piekerden er niet over om weg te gaan. Op zijn gezicht speelde zich een hevige tweestrijd af: moest hij die onbeschofte medegelovigen er, desnoods met verbaal geweld, zo snel mogelijk uitknikkeren? Of moest hij, in navolging van Franciscus, de nederigste zijn? Broeder Ulrich koos voor het laatste. In een

verlaten hoek van het terrein, met de rug naar de warm verlichte grotten, stond nog een aantal houten banken in de open lucht. Daar gingen we ons kerstfeest vieren. Niet in de Geboortekerk vol pracht en praal, niet in de zo populaire warm gestookte grotjes. De regen was opgehouden, de wind was gaan liggen en terwijl broeder Ulrich het kerstverhaal vertelde, strekte achter zijn rug de donkere vlakte zich zo ver uit dat ze de blauwzwarte lucht vol sterren aanraakte. In de verte hoorde je nog wat rumoer van de andere gelovigen, maar verder hoorde je alleen de stem van broeder Ulrich, het ruisen van wat laatste herfstblaadjes en het gedrup van regen van de bomen. Tussen de jagende wolken stond de gekantelde maan. En plotseling leek het of we schimmen zagen, gefluister, gezang. Alsof de herders nog steeds op de vlakte waren om het kerstverhaal tot aan het einde der tijden zonder ophouden te verkondigen. Anna Chris Eikelboom

» vervolg van blz 6

Inzamelingen in december twee praktijk­ assistenten zorg leveren. Door giften vanuit Nederland is het mogelijk de tarieven zo laag te houden dat ook voor de armsten in de wijk medische zorg bereikbaar blijft. Ook op sociaal gebied probeert de Fundacíon de situatie in de wijk te verbeteren. Twee voetbalteams van jongeren worden ondersteund; er zijn meerdaagse tripjes voor kinderen naar het strand. Op 30 december is er een groot kinderfeest. En als in de regentijd vele wegen in Ecuador onbegaanbaar zijn en de scholen gesloten zijn, is er een vakantiekinderschool met een bevoegde leerkracht en vrijwilligers. De kinderen knutCaleidoscoop – p. 9

selen, knippen en plakken en op een speelse wijze wordt de taal-, reken- en leesvaardigheid van de kinderen verbeterd.

29 december: Youth for Christ De maand december is een maand van veel inzamelingen. Youth for Christ RotterdamZuid hoopt niettemin op een mooie bijdrage in het werk onder de talloze (vaak) werkloze jongeren.

31 december: Diaconie Tjjdens de Vesperdienst kunt u bijdragen voor diverse doelen van de diaconie.

Geniet van de laatste concerten Voedselbank in de Hoflaankerk van dit jaar in Pro Rege! Op zaterdag 7 december ‘Bach op zaterdag’ met het Bach Ensemble van het Koninklijk Conservatorium o.l.v. Hidemi Suzuki. Uitgevoerd worden de Cantate “Wachet! betet!” (BWV 70 a) van Johann Sebastian Bach en het Magnificat in C van Johann Christian Bach. Adventsmuziek bij uitstek en een unieke kans om de verschillende stijlen van vader en zoon Bach met elkaar te vergelijken. Toegang: € 15,– (aan de zaal); aanvang: 17.00 uur. Op vrijdag 13 december een concert met muziek van Franse componisten: Lili Boulanger, Gabriël Fauré, Debussy, Ravel en Gounod. Van de laatste wordt het ‘Ave Maria’ uitgevoerd, gebaseerd op de muziek van Bach. Uitvoerenden zijn de pianist José Nunez Ares, de violiste Beverley Lunt en de cellist Herre-Jan Stegenga. Dit concert wordt uitgevoerd in samenwerking met de Historische Vereniging Roterodamum. Er zal iets verteld worden over o.a. de rol van de Hugenoten in onze stad. Toegang: € 17,50. (Rotterdampas € 13,–. Aanvang: 20.00 uur.

Op zaterdag 14 december ‘Kamermuziek in Kralingen’. Annet Verboom (viool), Nina van Essen (sopraan), Patricia Kusuma (piano) en Harimada Kusuma (piano) voeren werk uit van Mozart, Dvorak, Ravel en Brahms. Toegang aan de zaal € 12,50. Aanvang 15.00 uur!  

Hoflaankerk

Orgelconcert op tweede kerstdag Op tweede kerstdag, 26 december, genieten van bekende en minder bekende kerstmuziek? Kom dan naar de Hoflaankerk! Wouter van der Wilt geeft die middag om 14.00 uur een orgelconcert. Hij speelt o.a. werk van Bach, Benoit, Dupré en de grote koraalfantasie over “Wie schön leuchtet der Morgenstern” van Max Reger. Er staat koffie voor u klaar. Ook na afloop kunt u nog gezellig napraten met elkaar. Van harte welkom!

Terug naar Kiwangala Van 9 oktober tot 6 november was ik weer in ‘mijn’ Afrikaanse land Uganda. Voor ik in het dorpje Kiwangala aankwam, heb ik de kans gekregen om, samen met een vriendin, het land door te reizen, om zo alle mooie plekken te kunnen zien! Weer is voor mij bewezen dat Uganda echt ‘de parel van Afrika’ is. Kiwangala. Na hier in 2008 en 2009 geweest te zijn, was het heel fijn om weer terug te komen. Ik heb veel bekende gezichten, maar ook veel mooie, nieuwe gezichten gezien. En ook heel veel blije en dankbare gezichten. Met het geld van collectes en giften uit de kerk hebben we namelijk veel goeds kunnen doen. Zo hebben we aan alle kinderen van de school Children’s Sure House een schrift, pen en potlood kunnen geven! Het is voor ons bijna ondenkbaar hoe ongelooflijk dankbaar zij hierom zijn! Daarnaast hebben we in totaal bij twaalf gezinnen een matras en muskietennet gebracht. Dit deden we bij de mensen die het het allerhardst nodig hebben, voornamelijk weduwen met kinderen. Zo waren we bij een vrouw, van wie de man ongeveer een jaar geleden is overleden. Zij heeft vijf kinderen om voor te zorgen, nadat er twee jaar geleden een zoontje is overleden. Deze moedige vrouw heeft een stukje grond waarop ze wat groenten verbouwt; een deel verkoopt ze en een deel is voor eigen gebruik.

U zult begrijpen dat het voor haar moeilijk is te overleven. Een gift als een matras kan dan een groot verschil maken. Ten eerste maakt de matras zelf natuurlijk een verschil, maar ten tweede ook zeker het feit dat er mensen zijn die aan haar denken en om haar geven en dat die helemaal uit Nederland gekomen zijn om haar en haar gezin te helpen! Haar dankbaarheid was heel groot. Ook ik ben dankbaar dat ik deze vreugde en dankbaarheid heb mogen meemaken en dat ik (weer) heb kunnen zien dat we een verschil kunnen maken. Dus iedereen, ook namens de mensen in Uganda, bedankt! Leonie Stapelkamp

Als deze Caleidoscoop bij de post zit, is het ook de eerste keer geweest dat we voedselpakketten hebben verstrekt aan een aantal klanten van de voedselbank. Het heeft even geduurd voordat de centrale organisatie van de Voedselbank zo ver was dat de Hoflaankerk in de routeplanning kon worden opgenomen. Tussen Kerst en oud en nieuw worden vanuit de Keilestraat (het centrale distributiepunt) geen pakketten uitgeleverd. Maar wij – de dia­ conie van Protestants Kralingen – willen de klanten van de Hoflaankerk dan toch graag een pakket aanbieden. Juist dan! Net zoals sommige andere kerken dat doen. We vragen daarom u – gemeenteleden – om op kerstavond of op 1e kerstdag naar de kerkdienst spullen voor deze pakketten mee te nemen. We denken dan aan: macaroni, rijst, aardappelen, macaronisauzen, groenten in blik of glazen potten, frisdrank (sappen), soep in blik of pakken. Kortom: houdbare spullen. We moeten dan ruim 20 pakketten vullen. We vertrouwen erop dat het met uw hulp ook gaat lukken! Alvast hartelijk dank voor uw medewerking. Namens de diaconie en vrijwilligers van het uitdeelpunt voedselbank Hoflaankerk, Hiddo Oosterhuis

Collectes wijkgemeente Protestants Kralingen Hoflaankerk 13 okt. 27 okt.

Kerk € 112,45 Kerk in Actie, Werelddiaconaat € 122,22 Kerk € 140,15 Nederlands Bijbelgenootschap € 110,61

Pro Rege 6 okt. 20 okt.

Kerk Kerk en Israël Kerk Caïro Kids

€ 164,73 € 176,20 € 132,23 € 176,20

Activiteitenkas De kas ontving via ds Rian Veldman een bedrag van € 50 (NN). De jaarlijkse inzameling via de acceptgiroactie verloopt heel goed. Hartelijk dank voor uw medewerking om weer een jaar volop actief te kunnen zijn. Met een vriendelijke groet, Peter Andringa, penningmeester van de Activiteitenkas van Protestants Kralingen Caleidoscoop – p. 10

Kerkdiensten in Kralingen

Leesrooster december

Diensten met een • vallen (­ mede) onder de verantwoordelijkheid van de kerkenraad van onze ­Pro­testantse (wijk)gemeente i.w. te Rotterdam-Kralingen.

vrijdag zaterdag

Zondag 1 december, 1ste Advent

hoflaankerk 10.00 uur ds W. Markus, uit Bergschenhoek 17.00 uur dhr P.J. Boot, verdiepingsdienst pro rege • 10.00 uur ds I.D. Hogeweg immanuelkerk 10.00 uur ds E-J. Vledder, Gezinsdienst, Avondmaal

Zondag 8 december, 2e Advent

hoflaankerk • 10.00 uur ds R.C. Veldman 17.00 uur ds G.C. Vreugdenhil, uit Woerden pro rege 10.00 uur ds S.J. van der Vlies, uit Rotterdam immanuelkerk 10.00 uur ds C. Vroegindeweij

Zondag 15 december, 3de Advent

hoflaankerk 10.00 uur ds B. Oosterom, uit Oudewater 17.00 uur ds J.W. Sparreboom, uit Krimpen a/d IJssel pro rege • 10.00 uur ds R.C. Veldman, Heilig Avondmaal immanuelkerk 10.00 uur ds E-J. Vledder

Zondag 22 december, 4e Advent

hoflaankerk • 10.00 uur ds I.D. Hogeweg 17.00 uur ds T.T.J. Pleizier uit Dirksland pro rege 10.00 uur ds P. Nobel uit Waddinxveen immanuelkerk 10.00 uur ds E-J. Vledder

Dinsdag 24 december, Kerstnacht

hoflaankerk • 22.00 uur ds I.D. Hogeweg immanuelkerk 22.00 uur ds E-J. Vledder

Programma V&T; vergaderingen; etc.

Woensdag 25 december, Kerstfeest

hoflaankerk 10.00 uur ds A. Tromp pro rege • 10.00 uur ds R.C. Veldman verrijzeniskerk 09.30 uur ds E-J. Vledder/ds G.Geitenbeek, Gezamenlijke dienst

Zondag 29 december

hoflaankerk 10.00 uur ds C. van Duijn uit Gouda pro rege • 10.00 uur ds I.D. Hogeweg immanuelkerk 10.00 uur ds G. Geitenbeek

Dinsdag 31 december, oudjaar

hoflaankerk 19.30 uur ds D. vd Kraan pro rege • 17.00 uur ds I.D. Hogeweg verrijzeniskerk 17.00 uur ds G. Geitenbeek

Zondag 5 januari 2014

hoflaankerk • 10.00 uur ds I.D. Hogeweg 17.00 uur ds M. van der Zwan uit Westbroek pro rege 10.00 uur ds A. Slingerland uit Klundert

Zondag 12 januari

hoflaankerk 10.00 uur ds G.M. van Meijeren uit Katwijk 17.00 uur dhr Pieter Jan Boot pro rege • 10.00 uur ds R.C. Veldman

Zie ook www.protestantskralingen.nl  (agenda)

maandag 2 december, 19.00 – 20.00 uur, Pro Rege

woensdag 11 december, 10-12 uur, Hoflaankerk

informatie: ds Rian Veldman

informatie: Gerrie Blok, t: (010) 212 04 39

Open huis

maandag 2 december, 20-21.45 uur, Pro Rege

maandag 16 december, 19.00 – 20.00 uur, Pro Rege

informatie: Elsa Oosterhuis, t. (010) 447 13 07

informatie: ds Rian Veldman

Repetitie cantorij

Tienercatechese

woensdag 4 december, 10-12 uur, Hoflaankerk

maandag 16 december, 20-21.45 uur, Pro Rege

informatie: Gerrie Blok, t: (010) 212 04 39

informatie: Elsa Oosterhuis, t. (010) 447 13 07

Open huis

Repetitie cantorij

zondag 8 december, 20.00 uur, Pro Rege

dinsdag 17 december, 20.00 uur, Hoflaankerk

informatie: ds Rian Veldman

informatie: Henny de Vos-Koerselman, t: (010) 453 16 90

Rondom 20

Wijkraad kerkrentmeesters (herv.)

maandag 9 december, 19.00 – 20.00 uur, Pro Rege

woensdag 18 december, 20 uur, Hoflaankerk

informatie: ds Rian Veldman

informatie: Willemijn Idema, t: 06 400 914 17

Basiscatechese

Rondom 30-groep

maandag 9 december, 20-21.45 uur, Pro Rege

maandag 6 januari 2014, 20-21.45 uur (plaats volgt nog)

informatie: Elsa Oosterhuis, t. (010) 447 13 07

informatie: Elsa Oosterhuis, t. (010) 447 13 07

Repetitie cantorij

zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

1 december 2 december 3 december 4 december 5 december 6 december 7 december

2 Koningen 8:7-15 2 Koningen 8:16-29 2 Koningen 9:1-13 2 Koningen 9:14-29 2 Koningen 9:30-37 2 Koningen 10:1-16 2 Koningen 10:17-35

zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

8 december 9 december 10 december 11 december 12 december 13 december 14 december

2 Koningen 11:1-20 2 Koningen 12:1-22 2 Koningen 13:1-13 2 Koningen 13:14-21 Romeinen 9:1-13 Romeinen 9:14-29 Romeinen 9:30-10:13

zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

15 december 16 december 17 december 18 december 19 december 20 december 21 december

Romeinen 10:14-21 Romeinen 11:1-6 Romeinen 11:7-24 Romeinen 11:25-36 Titus 1:1-9 Titus 1:10-16 Matteüs 1:1-17

zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

22 december 23 december 24 december 25 december 26 december 27 december 28 december

Matteüs 1:18-25 Titus 2:1-10 Titus 2:11-15 Titus 3:1-7 Titus 3:8-15 Jeremia 30:1-11 Jeremia 30:12–31:1

zondag 29 december Jeremia 31:2-14 maandag 30 december Jeremia 31:15-22 dinsdag 31 december Jeremia 31:23-34 woensdag 1 januari Jeremia 31:35-40 donderdag 2 januari Jeremia 32:1-15 vrijdag 3 januari Jeremia 32: 16-25 zaterdag 4 januari Jeremia 32: 26-44

Uitgestald in Rotterdam ...

Te doen in december Tienercatechese

29 november 2 Koningen 7:1-20 30 november 2 Koningen 8:1-6

Repetitie cantorij

dinsdag 10 december, 15.00 – 16.30 uur, Hoflaankerk

Kerstgroepen uit alle culturen Overal ter wereld zijn kerststallen een traditie en onderdeel van de cultuur geworden. De volkstelling dwong Jozef en Maria tot de reis naar Bethlehem. Deze registratie van alle bewoners in het Romeinse Rijk diende vooral de fiscus. Daarom nu deze tentoonstelling in het Belasting & Douanemuseum. In dit museum komen diverse nationaliteiten samen in een kleurrijk geheel van kerstgroepen en -stallen uit alle werelddelen. Jan van Hulst maakte voor deze tentoonstelling een keuze uit zijn privécollectie. De groepen zijn eigentijds of tientallen jaren oud; ze zijn er uit alle windstreken. Met opvallende kerstgroepen uit o.a. Cambodja, Alaska, Polen, Japan en van de Navajo indianen. Ook vertellen nieuwe Rotterdammers van verschillende herkomst het kerstverhaal binnen hun eigen cultuur. Van 7 december t/m 2 februari in het Belasting & Douanemuseum, Parklaan 14-16, 3016 BB Rotterdam www.bdmuseum.nl

Leerhuis over gelijkenissen

informatie: Gijs Roodhorst, t. (010) 202 55 81

Caleidoscoop – p. 11

Bij de erediensten Tijdens de adventsperiode lezen we verhalen die ons worden aangereikt door de evangelist Matteüs. Hij schrijft over de stamboom van Jezus, die teruggaat tot David en zelfs tot Abraham. Wat nog meer opvalt, is dat er vier vrouwennamen worden genoemd. Wie zijn deze ‘voormoeders’? En wat geven ze Jezus aan voorgeschiedenis mee? We kijken als het ware met Jozef en Maria wie er in hun familiealbum voorkomen. We zullen ontdekken dat Tamar, Rachab, Ruth en Batseba bijzondere levensverhalen hebben. Het verhaal van God die naar mensen omziet, gaat soms langs onverwachte wegen.

Zondag 1 december 1e advent • lezingen: Matteüs 24: 32-44 en Genesis 38 • 2de collecte: Missionair project De Esch

Pro Rege, 10 uur: ds Ilse Hogeweg In de weken van advent staan we stil bij de vier vrouwen die bij name genoemd worden in het messiaanse ‘familieregister’ in Matteüs 1: ­Tamar, Rachab, Ruth en Batseba: vrouwen die in moeilijke en kwetsbare levenssituaties grote keuzes moesten maken. Eerst staan wij stil bij Tamar. Tamar is door haar schoonfamilie volkomen klemgezet. Zij bedenkt een onorthodoxe oplossing. Een ongemakkelijke geschiedenis, die toch alles met de komst van de messias te maken heeft. Naast de geschiedenis van Tamar klinkt ‘de les van de vijgenboom’ (Mt. 24).

Zondag 8 december

we het verhaal van de buitenlandse Ruth. Het verhaal begint en eindigt in Bethlehem, broodhuis. Er is hongersnood. Het is een verhaal van leegte, van rouw en gemis. En temidden van dat alles de solidariteit tussen twee vrouwen in de rouw: tussen Noömi en Ruth. Wanneer ze samen toekomstloos terugkeren uit het vaderland van Ruth, in het vaderland van Noömi, lezen we dat in Bethlehem de korenaren vol zijn – de halmen zwaar. Er kiert weer toekomst, dat vieren we ook aan de tafel waar we brood en wijn delen.

Zondag 22 december 4e advent • lezingen: Matteüs 1: 18-25 en II Samuël 11 • 2de collecte: Havenpastoraat

Hoflaankerk, 10 uur: ds Ilse Hogeweg Na de dienst koffiedrinken bij Marion en Cees Steendam; zie p 3 Ook Batseba is één van de vrouwen die met name genoemd wordt als voormoeder in het messiaanse familieregister. En ook de geschiedenis van Batseba, de vrouw van Uria die de vrouw van David wordt, is een verhaal dat vragen oproept. Wat gebeurt hier nu precies? En hoe kijken wij tegen Batseba aan? We lezen daarnaast de droom van Jozef, waarin hij gevraagd wordt om het te wagen met Maria – en met het woord van God.

Kerstnachtdienst

2e advent • lezingen: Jozua 2 en Matteüs 1: 1-5a • 2de collecte: PKN, pastoraat

(dinsdag 24 december) • lezingen: Lucas 2: 1-20 en Psalm 130 • 2de collecte: Voedselbank

Hoflaankerk, 10 uur: ds Rian Veldman Kindernevendienst XL en actie schoenendoos

Hoflaankerk, 22 uur: ds Ilse Hogeweg

Vandaag horen we het verhaal van de spionnen die niet verder komen dan de wallen van Jericho. Ze overnachten bij een prostituée. Deze vrouw krijgt een naam die tot in het familie­ album van Jezus genoemd wordt: Rachab, voormoeder van Jezus. Zij blijkt veel meer potentie te hebben dan je van haar beroep zou verwachten. Uit de anonimiteit en de vernedering richt zij zich op. Een vrouw met een sterke persoonlijkheid – die de koning van de stad trotseert. In haar naam schuilen nog heel andere mogelijkheden die een messiaanse toekomst creëren.

Zondag 15 december 3e advent • lezingen: Ruth 1 en Matteüs 1: 1-6 • 2de collecte: Havenzicht

Pro Rege, 10 uur: ds Rian Veldman viering Heilig Avondmaal • koffie na de dienst De vier voormoeders van Jezus hebben ieder hun eigen bijzondere verhaal. Vandaag horen

Wachten op de morgen: dat is het thema van de kerstnachtdienst. De kerstnacht is de nacht van groot verlangen: verlangen naar het einde van de nacht, het einde van het donker, verlangen naar de komst van de messias, die alles goed zal maken, de messias die eindelijk vrede brengt… Hoe groot is de vreugde, dat al ons grote verlangen vervuld wordt in de komst van Jezus. In deze nacht van verlangen en vreugde horen we het kerstevangelie naar Lucas, en de woorden van psalm 130. Aan deze dienst werkt harpiste Ghislaine Voorrecht mee. We hopen dat velen de vreugde én het verlangen van deze nacht willen delen!!

Kerstmorgen (woensdag 25 december) • lezing: Matteüs 1: 16-25 • 2de collecte: La Sonrisa Naranja

Pro Rege, 10 uur: ds Rian Veldman bijdrage cantorij & musical ‘Het familieportret’, zo heet de korte musical Caleidoscoop – p. 12

die ons deze morgen een eigentijds kerstverhaal vertelt. Een verhaal dat rijmt op het minder bekende kerstverhaal van Matteüs. (Het bekendere kerstverhaal, met de herders en de stal, waarin Maria centraal staat, hebben we al in de kerstnacht gehoord.) Vandaag horen we het kerstverhaal zoals Matteüs het ons vertelt. Daarin draait het om de vraag ‘van wie is Jezus er nou één’? Op wie lijkt hij nou het meest? Op David of op Batseba, op Abraham of op Ruth, is hij een zoon van Jozef en Maria, of vooral een zoon van God? Hoort hij echt bij de menselijke familie? Met al het gedoe dat daarbij hoort, zoals we in de musical zullen zien. Het wordt een vreugdevolle viering voor jong én oud, met mooie bijdragen van de cantorij, een korte meditatie, bekende kerstliederen en bovendien de première van ‘het familieportret’. Komt allen tezamen!

Zondag 29 december zondag na Kerstmis • lezing: Lucas 2: 33-40 • 2de collecte: Youth for Christ

Pro Rege, 10 uur: ds Ilse Hogeweg Na Jezus’ vier voormoeders valt vandaag het licht van aandacht op Hanna. Meestal staat zij in de schaduw van Simeon. Maar als wachter van de messias, trouw aan de Eeuwige, komt haar ook alle erkenning en eer toe. Ook Hanna is een vrouw die een ‘andere’ levensweg heeft dan zoals dat gebruikelijk was voor de vrouwen in Israël, als weduwe, sinds lang. Ook Hanna heeft het gekund, om in haar kwetsbare positie vol te houden, en messiaanse hoop te blijven houden.

Oudjaar, 31 december Oudejaarsvesper • 2de collecte: diaconie

Pro Rege, 17 uur: ds Ilse Hogeweg In de kloostergemeenschappen komen de zusters en broeders vijf of zes keer per dag bij elkaar, om te bidden en te zingen, op vaste tijdstippen. Het gebedsmoment van de namiddag, 17.00 uur heet de ‘vesper’, en zo is het ook in de protestantse traditie de naam geworden van een namiddagdienst, waarin de schrift klinkt, waarin gebeden en gezongen wordt, en een overweging een plaats heeft. Elke vesper wordt beëindigd met de gezongen lofzang van Maria. In elke dienst in het klooster worden psalmen gebeden: door te lezen en te zingen. Zo willen wij in de namiddag van Oudejaarsdag met elkaar een vesper vieren. Psalm 31:16 ‘mijn tijden zijn in uw hand’ zal daarin klinken. Na afloop is er een gezellig samenzijn … mét oliebollen natuurlijk!

Inleiding Deze advent- en kerstkalender is een gezamenlijk project van de gemeentes rond de Hoflaankerk en Pro Rege. Dat zijn twee protestantse wijkgemeentes – Hervormd Kralingen West en Protestants Kralingen – die van elkaar verschillen, maar zich ook met elkaar verbonden weten. Wijkgemeente Hervormd Kralingen West De Hervormde stadsgemeente Kralingen West wil een gemeente van Jezus Christus zijn. Staand in deze tijd, gefundeerd op de Bijbel, verbonden met de traditie van de Reformatie en onderdeel van de wereldwijde kerk. We geloven dat de boodschap van het Evangelie van Jezus Christus ook nu relevant en cruciaal is voor ons leven. Ongeacht afkomst of verleden vormen we samen een gemeente die er naar verlangt Hem te dienen en te eren in deze stad. Wijkgemeente Protestants Kralingen Protestants Kralingen wil een warme en open geloofs­ gemeenschap zijn, die de uitdagingen van deze tijd aanpakt en zich laat inspireren door de mogelijkheden die het geloof geeft. Wij leven in het besef dat wij niet de eersten zijn die de weg van het geloof gaan; wij willen wat aan ons is overgeleverd koesteren en door­geven. Wij putten uit de rijke bronnen van het Jodendom en het Christendom, dit alles in open gesprek met de andere bronnen die onze multiculturele stadssamenleving voeden. Wij willen groeien in de relatie met God, de relatie tot de samenleving, en de onderlinge relaties binnen de gemeente.

Advent is ... Advent is dromen ... Vroeger toen ik kind was werd in de kerk vaak het volgende adventsliedje gezongen: Advent is dromen dat Jezus zal komen, dromen van vrede voor mensen van heden. En weer in geuren en kleuren herhalen wat wij al weten uit oude verhalen: herders en sterren, een stal en een kind, omdat het kerstfeest weer begint. Ik vond het een nogal naïef liedje. Er zaten alle ingrediënten in waarom ik een beetje hekel had aan kerst en de periode er aan voorafgaand, de adventstijd. Vooral dat in geuren in kleuren herhalen, altijd maar weer het zelfde. En trouwens Jezus was toch al gekomen, zou hij dan met kerst weer terugkomen? Bovendien is dromen wel een beetje gemakkelijk en goedkoop, net als in die andere grijs gedraaide plaat: I’m dreaming of a white christmas’ Dream on ... Advent is puin ruimen Later begreep ik (door de profeten en Johannes de Doper) dat advent te maken

heeft met puin ruimen. Zoals je voordat er visite komt, nog even snel het huis op orde brengt, even kijkt wat er allemaal in de prullenbak kan, wat bij het oud papier. Zo is de adventsperiode voor kerst bedoeld. Een periode van voorbereiding op de spirituele ontmoeting met het Licht der wereld, dat het duister uit onze harten, uit deze wereld wil verdrijven. Puin ruimen in de relaties waarin je leeft. In je relatie met je partner, met je gezin, met je familie, in vriendschappen, met ... Advent is ruimte maken voor ontmoeting met de Ander Een heel ander adventslied, dan het liedje over dromen, is het volgende oude adventslied: Hoe zal ik U ontvangen hoe wilt Gij zijn ontmoet, der wereld hoogst verlangen, des harten heiligst goed? Dit lied vat heel kernachtig samen waar het om draait in de adventstijd: om ontvankelijkheid. Jezelf openstellen voor ...

»

Agenda KW = Hervormd Kralingen West (www.hervormdkralingenwest.nl) PK = Wijkgemeente Protestants Kralingen (www.protestantskralingen.nl) Hoflaankerk: Hoek Hoflaan 1 /Oudedijk 2 Pro Rege: Oudedijk 113 Mazesteyn: Watertorenweg 5-283 voormalige Watertorenschool: Snelfilterweg 270 Zondag 1 december, 1e Adventszondag • 10.00 uur, Hoflaankerk KW: ds Markus • 10.00 uur, Pro Rege PK: ds Ilse Hogeweg • 11.00 uur, recreatiezaal Mazesteyn Eschmeeting | zie 1 • 17.00 uur, Hoflaankerk KW: dhr Pieter Jan Boot verdiepingsdienst | zie 2 Zondag 8 december, 2e Adventszondag • 10.00 uur, Hoflaankerk PK: ds Rian Veldman afsluiting Actie Schoenendoos | zie 3 XL dienst | zie 4 • 10.00 uur, Pro Rege KW: ds S.J. van der Vlies • 17.00 uur, Hoflaankerk KW: ds G.C. Vreugdenhill Woensdag 11 december • 14.00 uur, Watertorenschool De Esch KW: Crea-middag | zie 5 Van te voren opgeven - vrijwillige bijdrage Zaterdag 14 december • 20.00 uur, Hoflaankerk PK: Carol Evensong Zangavond met migrantenkoren | zie

6

Zondag 15 december, 3e Adventszondag • 10.00 uur, Hoflaankerk KW: ds B. Oosterom (Heilig Avondmaal) • 10.00 uur, Pro Rege PK: ds Rian Veldman • 17.00 uur, Hoflaankerk KW: ds J.W. Sparreboom Donderdag 19 december • 18.00 uur, Hoflaankerk KW: Kerstmaaltijd en -viering | zie

»

Advent is ...

Ja, voor wat of wie eigenlijk? In de woorden van de dichter voor het ontvangen van ‘des harten heiligst goed’. Dat heiligste goed, dat zijn in ieder geval niet onze onbegrensde behoeftes. De adventstijd voorafgaand aan Kerst, zijn net als de weken voorafgaand aan Pasen, een tijd van inkeer. Alleen is dat in december zoveel moeilijker, omdat de commercie in deze maand nu juist het meest nadrukkelijk aanwezig is. December kan soms door al die drukte en georganiseerde gezelligheid zo’n leeg gevoel geven. Maar die leegte kan ons ook juist openen voor de vraag naar wat ons diepere verlangen dan is. Tussen alle bedrijven door, temidden van de drukte voor Kerst even halt houden. Jezelf de vraag stellen wat er in je leeft, waar je naar verlangt. Wat of wie is het heiligste goed van je hart, je diepste verlangen? Je openen voor de Ander. Advent is verwachten en verlangen Geloof is verwachting, het leert onze ziel om te verlangen naar diepe vrede, in-

Eens in de maand wordt er in De Esch een samenkomst op zondagmorgen georganiseerd, een zogenaamde Esch Meeting. We zingen liederen, lezen een stukje uit de Bijbel en gaan er samen over in gesprek. Het is geen kerkdienst, maar geeft je de mogelijkheid om iets van het christelijk geloof te weten te komen én te ervaren. Het programma duurt een uurtje. Een Esch Meeting wordt gehouden in de recreatiezaal van flatgebouw Mazesteyn, iedereen (jong en ouder) is van harte welkom! De volgende Esch Meeting is op 8 december, om 10.30 uur is er koffie en het programma begint om 11.00 uur. Kijk voor meer info over de activiteiten op: www.hervormdkralingenwest.nl

XL-dienst 7

Zaterdag 21 december • 18.00 uur, Hoflaankerk PK: Adventsviering van de diaconie; aanmelden – absoluut noodzakelijk – bij Albert Taco Molenaar, t. (010) 591 55 68 e: [email protected] | zie 8 • 19.30 uur, Pro Rege PK: Kerstfilm, ‘Un conte de Noel’ | zie 9 (Agenda gaat verder op blz 4)

1

Esch Meeting

4

Op één van de adventszondagen is er traditiegetrouw een kerkdienst waarin de grotere en kleine kinderen hun eigen viering hebben naast de dienst. De kinderen gaan direct aan de slag met het adventsverhaal, studeren een lied in en knutselen. Tegen het einde van de dienst brengen ze in optocht het Adventslicht in de kerk en laten ze zien wat ze hebben gemaakt. We sluiten gezamenlijk af met iets te drinken en wat lekkers.

nerlijk en wereldwijd. Zoals Augustinus zegt: “Door ons te laten wachten, vergroot God ons verlangen. Door dit verlangen verruimt Hij ons hart; en doordat ons hart groter wordt, maakt Hij het meer ontvankelijk voor Hem.” Ik wens u/jou een hartverruimende Adventstijd en gezegende Kerstdagen. Ds Rian Veldman predikant Protestants Kralingen

([email protected])

Verdiepingsdienst

2

Dit is de derde dienst in een serie diensten over het gebed. Het thema is ‘Gebed als adem – verstaanbaar’ en het gaat in deze dienst over onze (gebeds)taal. Kijk voor meer informatie op de website: www.hervormdkralingenwest.nl. Van harte welkom!

Aktie Schoenendoos

3

Samen met de Nieuwe Park Rozenburgschool vullen wij honderden versierde schoenendozen met kleine cadeautjes en nuttige voorwerpen. Die zullen op 8 december de kerk in worden gedragen om daarna verscheept te worden naar kinderen in Oost-Europa, Azië, Afrika.

Kerst… Zachtjes knetterend springt het vlammetje over. Met eerst nog een hapering, danst het zich een weg omhoog. Ik blaas de lucifer uit. Bijzonder eigenlijk, hoe het goudgele licht de ruimte vult met een warme gloed. Een prachtig beeld dat tekent waar het kerstfeest naar verwijst. Het licht breekt door het donker heen! Kerst is voor mij bij uitstek het feest waarin hoop doorklinkt. Telkens keert het licht in de kerstverhalen terug! De herders houden in het donker de wacht en plotseling worden ze omstraald door licht. De wijzen uit het oosten tuurden in de nacht naar de donkere hemel, toen een heldere ster verscheen en hen de weg wees naar Bethlehem. Als je in het donker zit kan één lichtje voldoende zijn om de contouren weer te ontdekken ... Het licht in het kerstverhaal komt van boven; hemels licht. Blijkbaar is deze

wereld en is het leven van ieder mens gezien door de hemel; leven we niet op een godverlaten planeet, maar heeft de Schepper oog voor deze wereld, voor mijn leven. Als licht heel fel is, kun je de lichtbron nauwelijks zien. Zoals je bij het zien van de zon al snel de ogen dichtknijpt, zo is het misschien ook wel met God. Veel mensen vermoeden dat er ‘iets is’ tussen hemel en aarde, maar wat of wie het is…? Daarom legt God Zichzelf in het kind van Bethlehem in de etalage van deze wereld. In de schijnwerpers. Daar krijgt God voor mij een gezicht. In de liederen en eeuwenoude woorden hoor ik de boodschap: God zelf is niet ongrijpbaar of oneindig ver weg, Hij is uit liefde heel dichtbij gekomen. In Jezus. Zijn naam betekent; Hij zal zijn mensen bevrijden van hun zonden. Soms trekt het donker een spoor.

Carol Evensong

In de Esch In de wijk de Esch initieert de Hervormde Gemeente Kralingen West verschillende activiteiten, o.a. een kinderclub, tienerclub, wintermaaltijden en crea-middagen. Deze vinden allemaal plaats in een ruimte van het gebouw van de voormalige Watertorenschool, Snelfilterweg 270. Kom eens kijken!

Crea-middag

5

Op 11 december wordt er een crea-middag gehouden, waarbij we een mooi kerststuk maken. Iedereen is van harte welkom! De crea-middag wordt gehouden in het gebouw van de voormalige Watertorenschool, Snelfilterweg 270 en begint om 14.00 uur. Graag van tevoren aanmelden bij Ageeth Palland (ageethpalland@gmail. com / 06-57993652), er is een giftenpot voor de onkosten. Zie ook: www.hervormdkralingenwest.nl

6

Vrede voor de stad We willen in de Hoflaankerk in de avond van 14 december de 10de Carol Evensong organiseren. Zangkoren uit allerlei migrantenkerken komen dan naar onze kerk om ons en elkaar hun kerst- en adventsliederen te laten horen. Rotterdam is een internationale stad. Uit oo r llen:laasnaar iet dRotterrvamensen n de hele wereldVezijn he t a a g song dam gekomen; ol Even op de vlucht of op zoek e Carbeter naardeen leven. Zij hebben hun geloof meegenomen. Heel veel van hen, veel meer dan wij meestal denken, zijn christenen. Onze stad telt meer dan 100 migrantenkerken. Wij wilden deze migranten leren kennen als mede christenen. Samen ons geloof uitzingen was een van de dingen die we graag samen met de migrantenkerken wilden doen. Zo ontstond de Carol Even­

Als zaken niet in het daglicht kunnen komen, schept het afstand. Leven mensen met een masker. Jezus gaat de strijd aan met alles wat donker is. Hij dompelt zich onder in het duister van deze wereld om zelfs in het diepste donker het licht van Gods aanwezigheid te ontsteken. Hij brengt vergeving waar nu afstand is; Hij brengt vrede in gebrokenheid, Hij geeft zicht op opstanding in sterven. Maar kerst is het begin van dit verhaal. De engelen sturen de herders op weg. De ster zet de wijzen in beweging. Ze gaan op zoek… en vinden. En vieren het feest dat in het kind van Kerstfeest een ontmoeting met God mogelijk is. Daar begint het. Zo’n ontmoeting wens ik u deze kerst toe! Immanuël, God met ons. Een gezegend kerstfeest gewenst! Pieter-Jan Boot pastoraal werker Kralingen West

[email protected]

song. In de aanloop naar het kerstfeest zingen over verlossing, vrede. (NB Op www.protestantskralingen.nl kunt u vanaf 25 november lezen of de Carol Evensong ook dit jaar weer echt door gaat, en welke koren komen zingen.)

Kerstmaaltijd

7

We vieren het Kerstfeest in de Hoflaankerk met een maaltijd en een viering. Of je nu jong bent of wat ouder, of u vaak in de kerk komt of juist niet, iedereen is van harte welkom! De zaal is om 18.00 uur open. Om 18.30 uur gaan we samen eten en aansluitend is de kerstviering. We zingen kerstliederen, luisteren naar een verhaal en er is een muzikale bijdrage. De toegang is gratis, maar meldt u wel even van tevoren aan bij Ageeth ([email protected] of 06-57993652). Welkom!!

Agenda (vervolg)

Film

9

KW = Hervormd Kralingen West PK = Wijkgemeente Protestants Kralingen Hoflaankerk: Hoek Hoflaan 1 /Oudedijk 2 Pro Rege: Oudedijk 113 Mazesteyn: Watertorenweg 5-283 voormalige Watertorenschool: Snelfilterweg 270 Zondag 22 december, 4e Adventszondag • 10.00 uur, Hoflaankerk PK: ds Ilse Hogeweg • 10.00 uur, Pro Rege KW: ds P. Nobel • 17.00 uur, Hoflaankerk KW: ds T.T.J. Pleizier Dinsdag 24 december, Kerstavond • 22.00 uur, Hoflaankerk KW en PK: ds Ilse Hogeweg Kerstnachtdienst | zie 10 Woensdag 25 december, 1e Kerstdag • 10.00 uur, Hoflaankerk KW: ds A. Tromp | zie 11 • 10.00 uur, Pro Rege PK: ds Rian Veldman Dienst voor alle leeftijden | zie 11 en

Op 21 december vertonen we om 19.30 uur in Pro Rege de film Un conte de Noel (‘Een kerstvertelling’). Een origineel en warm verhaal over familie(relaties), met schaduwzijden en lichtzijden. De familie Vuillard komt na jaren weer samen met de Kerstdagen. Hun verleden is echter getekend door tragedies die enorme invloed hebben op het gedrag van de gezinsleden. Terwijl de gesprekken aan tafel langer worden, wordt de stemming grimmiger.

Adventsviering

Zaterdag 21 december vanaf 17.00 uur bent u van harte welkom om elkaar in de Hoflaankerk te ontmoeten. Deze bijeenkomst is vooral bedoeld voor oudere gemeenteleden en alleengaanden. Om 18.00 uur gaan we aan tafel voor een eenvoudige maaltijd, die wordt afgewisseld met een liturgische viering in adventssfeer. Rond 20.00 uur zullen we deze voorbereidingsavond op Kerst afsluiten. Aan deze maaltijd zijn geen kosten verbonden. Er is ruimte voor ongeveer 70 mensen. Het is dus noodzakelijk dat u zich aanmeldt. Degenen die slecht ter been zijn en geen eigen vervoer hebben, kunnen dit bij de aanmelding aangeven, zij worden dan gehaald en gebracht. U kunt zich tot en met 16 december aanmelden bij Albert Taco Molenaar; e-mail: [email protected] of t. (010) 591 55 68. 10

Kerstnachtdienst 12

Zondag 29 december • 10.00 uur, Hoflaankerk KW: ds C. van Duijn • 10.00 uur, Pro Rege PK: ds Ilse Hogeweg Dinsdag 31 december, Oudjaar • 17.00 uur, Pro Rege PK: ds Ilse Hogeweg vesper (wellicht oliebollen en glühwein na afloop) • 19.30 uur, Hoflaankerk KW: ds D. van der Kraan

Hervormd Kralingen-West Protestants Kralingen

Contact Hervormd Kralingen West www.hervormdkralingenwest.nl Ageeth Palland e: [email protected] | t: 06 579 936 52 Pieter-Jan Boot e: [email protected] | t: 06 361 346 34 Wijkgemeente Protestants Kralingen www.protestantskralingen.nl ds Rian Veldman e: [email protected] | t: 06 142 730 13 ds Ilse Hogeweg e: [email protected] | t: (010) 435 41 44

Kerst­nacht zal Ghislaine Voorrecht op haar harp de dienst begeleiden. Voor menigeen in Kralingen is zij een oude bekende, omdat ze hier heeft gewoond.

De Kerstnachtdienst in de Hoflaankerk is een gezamenlijke dienst van de twee Kralingse wijkgemeentes. Ds Ilse Hogeweg – de nieuwe predikante van Protestants Kralingen – zal deze dienst leiden. ‘Wachten op de morgen’ is gekozen als thema van de dienst. Naast het kerst­evangelie zal dan Psalm 130 gelezen worden.

Ghislaine Voorrecht ervaart haar harpmuziek als inspirerend en soms ook troostrijk. Ze wil graag in onze Kerstnachtdienst het gevoel van liefde en vrede overbrengen.

In Kerstnachtdiensten klinkt altijd veel muziek. Deze

Kerstfeest

8

11

Op Kerstmorgen vieren Kralingen West en Protestants Kralingen Kerst in de eigen gemeente. Voor Kralingen West is dat dit jaar in de Hoflaankerk, om 10 uur. Voorganger is ds A. Tromp. De gemeente van Kralingen West viert op eerste Kerstdag in de kerkdienst de geboorte van Jezus, die zichzelf het ‘Licht van de wereld’ noemde. Komt, laten we aanbidden ... die Koning. Een ieder is van harte welkom. Protestants Kralingen viert het Kerstfeest in Pro Rege; eveneens om 10 uur. Voorganger is ds Rian Veldman. Deze feestelijke kerkdienst is uitdrukkelijk bedoeld voor jong en oud. Daarom zal er door jongere en oudere gemeenteleden samen een Kerstspel worden opgevoerd, met medewerking van de cantorij.

Kerstspel in Pro Rege

12

Vader Stralender wil bij de fotograaf een familieportret laten maken. Maar wie mogen er allemaal op die familiefoto komen te staan. Ook de oom die aan lager wal is geraakt? De tante die er ‘niet uitziet’? En wie gaat er naast wie staan? En hoe zullen ze zich kleden? Kortom: het valt nog niet mee om allemaal samen op de foto te gaan ...