C Thema: Leren in de echte wereld

M

Nummer 32 | juni 2012

CCA MM CCA

S E N E TEWX EPREKR TC IUSLETNU EU TRWE DE UR CK A TCIUE L T U U R E D U C A T I E

C

Keizersgracht Kleine Gartmanplantsoen 21 1017 RP Amsterdam T 020 - 620 T 020 - 620 9567 | [email protected] www.mocca-amsterdam.nl | www.cultuurkaartamsterdam.nl [email protected] | w

MOCCA Over Cultuureducatie is een uitgave van Mocca t.b.v. PO- & VO-scholen/schoolbesturen

Thema: Leren in de echte wereld

© Ada Nieuwendijk

Deze maand introduceren we Marley. Hij neemt u de komende tijd mee in zijn culturele belevenissen en overspoelt ons kantoor met vragen en indrukken tijdens zijn bezoekjes. Marley maakt ons vrolijk en brengt de wereld bij ons binnen.

Peggy Brandon

We schrijven in deze nieuwsbrief over leren buiten de school, leren in de echte wereld. Dat geldt voor het bijzondere maatschappelijke stageproject bij het Stadsarchief en voor de leerlingen van het Bredero Lyceum die, in het Stadsarchief en in de eigen buurt, hun architectonische erfgoed vastleggen.

Cultuur biedt leerlingen de mogelijkheid om steeds weer dingen te ontdekken. Dat kan prima binnen de school, met vakleerkrachten, gastdocenten en met de eigen groepsleerkracht. Maar een andere omgeving geeft een extra dimensie en doet een beroep op andere vaardigheden. Leren in de echte wereld is ook wat Marley bij ons doet. Hij schrijft en de medewerkers van Mocca zijn om de beurt redacteur en nemen eventuele verschrijvingen met hem door. En natuurlijk leren we van hem. Over onbevangenheid en hoe het ook al weer was om de wereld zonder schroom te omarmen. En dat geven we graag aan u door. Kijk op de website van de MoccaAcademie voor onze bijeen komsten en bel of mail ons met uw cultuureducatievragen, daar zijn we voor. Vriendelijke groet, Peggy Brandon Directeur Mocca

Agenda

• 14 juni: 16.00-18.00 uur, netwerk (voortgezet) speciaal onderwijs • 21 juni: Conferentie Onderzoek in Cultuureducatie, Erasmus Universiteit, Rotterdam • 26 juni: Spreekuur AFK, aanmelden 12 juni • 28 juni: 16.00-18.00 uur, PO-netwerk Zuid/Centrum • 3 juli: Spreekuur AFK, aanmelden 19 juni

Oproep: VO-docenten De Fiep Westendorp Foundation wil een illustratiewedstrijd voor leerlingen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs uitschrijven en is op zoek naar VO-docenten die mee willen denken. Interesse? Neem contact op met Nicky Onrust, [email protected]

Verslag Cultuureducatie in Amsterdam Op 28 maart vond de jaarlijkse dag ‘Cultuureducatie in Amsterdam’ plaats. Het verslag van de dag staat nu online. Er is dit jaar ook een video registratie van het plenaire gedeelte waar Carolien Gehrels, Paul Collard en Peggy Brandon spraken. Ga naar www.mocca-academie.nl om het verslag te lezen en de videoregistratie te bekijken. 1

M

M CCA EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE

C

Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955 [email protected] | www.mocca-amsterdam.nl


PO

L e r e n op h e t W e r e l d pl e i n

M CCA

‘Wereldwijd leren’ is het motto van het Cosmicus Montessori Lyceum (CML), een Unescoschool die zich inzet voor wereld Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955 burgerschap. In het kader hiervan organiseert de school elk EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE [email protected] | www.mocca-amsterdam.nl jaar het Wereldplein, een dag vol presentaties en workshops die door de docenten én leerlingen worden gegeven. De basisschoWorkshop muziek maken met iPad len in de buurt worden dan uitgenodigd om deel te nemen aan culturele activiteiten zoals drama, muziek, art, tassen maken, te bieden hebben. Op een praktische en hennatatoeages schilderen en filosoferen. speelse manier vergroten de leerlingen op het Wereldplein hun kennis van en betrokEen van de scholen die een bezoek bracht aan Wereldplein 2012 kenheid bij de wereld. is het Laterna Magica in IJburg, een basisschool en integraal Het bijzondere is dat Milly geen speciale kindercentrum met een focus op natuurlijk leren. voorbereidingen heeft verricht Leerkracht Milly Scott is mee geweest met haar leerom deze dag succesvol te laten “De interesse lingen in de leeftijd van 9 tot 13 jaar. Wat vond ze van verlopen, het ging heel natuurdeze dag? lijk. “De activiteiten zijn ook zo van alle uiteenlopend, van muziek maken leerlingen Wat Milly direct opviel, was de goede sfeer die de met een iPad tot stand-up comewordt leerlingen van het CML samen met hun docenten dy, dat de interesse van iedere geprikkeld” creëerden. Milly: “De diversiteit aan culturele actileerling wordt geprikkeld”, aldus viteiten nodigde de leerlingen uit om op een onge Milly. dwongen manier met elkaar in gesprek te gaan en kennis te maken met nog onbekende activiteiten.” Ebbe Langenberg, een leerlinge uit groep acht, vond de dag ook geslaagd: “Ik vond Het leren in ‘de het heel leuk en vind dat school volgend echte wereld’ wil jaar weer moet gaan, ook al zit ik dan niet Laterna Magica meer op deze school.” dan ook graag stimuleren. Het is niet de eerste keer dat Milly en Wereldplein laat haar leerlingen kennismaken met het op een toegankeCML. Een voorgaand bezoek aan de midMATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM lijke manier zien delbare school tijdens het Wetenschapsdat je geen verre festival beviel leerlingen én leerkracht zo reizen hoeft te goed dat een vervolgbezoek niet uit kon maken om te zien blijven. “Leerlingen leren veel van de onwat verschillende derlinge uitwisseling in de praktijk. Vooral Workshop hennatatoeage (sub)culturen omdat Laterna Magica zich nog in een startfase bevindt wat betreft het leren in ‘de echte wereld’ vormt Cosmicus met dit initiatief een goed voorbeeld.” MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM Loraine Montroos 2

M


C



VO

V illa B r e d e ro : l e r e n i n d e e ch t e w e r e l d

M CCA

© Irma Enklaar

Vijf enthousiaste havisten uit de vijfde klas van het Bredero Lyceum vertellen over het project Bekijk je wijk: Noord, waar Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955 1 al ruim een zij onder begeleiding van projectleider Irma Enklaar EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE [email protected] | www.mocca-amsterdam.nl jaar intensief aan werken. De samenwerking valt binnen een uniek vak op deze school: Villa Bredero, waarbij leerlingen zich voor een langere periode in zelfgekozen onderwerpen verdiepen. De school werkt liefst met externe opdrachtgevers, want leren in de echte wereld is een van de belangrijkste doelstellingen van het vak.

© Irma Enklaar

Leerlingen met de kaart

“Villa Bredero is geen pretvak”, “Motivatie vertelt een van de leerlingen. “Als je is voor dit vak er prachtig uit. Dat komt door de dit als examenvak wilt kiezen, moet workshop die zij bij de architecheel je eerst een sollicitatiebrief schrijven. tuurfotograaf Doriann Kransberg belangrijk” Motivatie is belangrijk, want je moet volgden. veel doen.” Officieel staat er 3 uur per week voor, maar zowel de leerlingen Alles is samengebracht in een als Irma steken er meer tijd in. Elke woensdag fraai vormgeven kaart. Aan de voorkomen ze bij elkaar om de deelopdrachten van kant staat een gedetailleerde kaart van de vorige en komende week te bespreken. Amsterdam-Noord met 40 interessante Fotoworkshop plekken; aan de achterkant de foto’s en De leerlingen zijn nauw betrokken bij het ontwikkelen van beschrijvingen. De leerlingen hebben zelf Bekijk je Wijk, een educatief project over architectuur en alle foto’s gemaakt en de teksten gestedenbouw voor leerlingen in het tweede en derde jaar van het schreven. VO. Als ware ‘peer educators’ zijn deze bovenbouwleerlingen Een andere groep Bredero-leerlingen ingezet om het project voor jongere leerlingen te ontwikkelen. heeft twee rondleidingen bedacht.

De aftrap was een inleiding over de geschiedenis van Amsterdam-Noord in het Stadsarchief. “De eerste keer naar het Stadsarchief was echt een eyeopener”, vertelt een leerMATCH ONDERWIJS CULTUUR ling. “We gaan AMSTERDAM daar aan de overkant altijd naar de bioscoop en McDonald’s. En ineens zitten we dan in dat gebouw, in de schatkamer.” De leerlingen verzamelden weetjes over Amsterdam-Noord en gingen op zoek naar plekken om te fotograferen. De foto’s zien

MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM

1 Irma Enklaar ontwikkelt en coördineert het project Bekijk je Wijk in opdracht van ARCAM, het Stadsarchief, Bureau Monumenten en Archeologie en Amsterdam Museum.

Het uiteindelijke project is nu klaar en bestaat uit drie onderdelen: een voorbereidende les op school over de kaart, een begeleide rondleiding en een workshop waarin de leerlingen een maquette maken. Maar deze eindexamenleerlingen zijn nog niet klaar. Er rest nog een taak: ze gaan nu naar andere scholen om het project te verkopen. Leren presenteren is namelijk het tweede hoofddoel van Villa Bredero. Clare McGrath 3

M


C



A a n bo d a a n bo d

M aa t schapp e lijk e s t a g e bi e d t e e n kijkj e ach t e r d e sch e rm e n

M CCA

© Stadsarchief

Voor dit artikel had ik om een presentatie te geven aan mensen het voorrecht om naar Keizersgracht die je440niet kent. Maar doordat ze op dat 1016 GD Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955 het prachtige gebouw de moment ook leren improviseren, wordt EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE [email protected] | www.mocca-amsterdam.nl Bazel op de Vijzelstraat het een heel leerzame ervaring.” te fietsen. Ik sprak daar met Ludger Smit, hoofd De door de jongeren verzamelde foto’s afdeling presentatie van komen op de website Fotorally. Dit is het Stadsarchief, over de een Europees samenwerkingsverband maatschappelijke stages met archieven in Helsinki, Barcelona en die zij aanbieden voor Manchester. De archieven uit deze steden het voortgezet onderplaatsen ook foto’s over overeenkomstige Leerlingen en ouderen in het Stadsarchief wijs. onderwerpen. Ook gaat het Stadsarchief kijken of de foto’s van de jongeren een Het is een maatschappelijke verantwoordelijkheid van het plek kunnen krijgen in hun beeldbank als Stadsarchief om scholen tegemoet te komen, maar de aparte collectie. Ludger: “Het moet de maatschappelijke stage ontstond doordat er vrij veel kinderen wel iets opleveren. Ze vraag vanuit het onderwijs was, vertelt Ludger. Betsy moeten het kunnen laten zien Dokter, nu gepensioneerd, dacht het concept uit aan elkaar, ouders en school. Een “Wij leren eindelijk verder uit tot de vorm die het nu heeft. concreet, aanwijsbaar resultaat van jongeren dat bevrediging geeft. Dan gaan die hier De leerlingen maken in vier à vijf dagen kennis met ze gewaardeerd weer weg, met rondlopen” het Stadsarchief. Ze lopen mee achter de centrale een goed gevoel. Dat is het balie, in het restauratieatelier en maken kennis met belangrijkste.” de fysieke kant van het archiefbeheer. Echt een kijkje achter de schermen. De stages zijn voor het Stadsarchief bewerkelijk en tijdrovend, en daardoor Daarnaast hebben de leerlingen een eigen opdracht. Ze gaan duur. Het is daarom nog niet zeker of ze naar verzorgingstehuizen om daar foto’s en verhalen te ver volgend jaar weer aangeboden worden. zamelen van de ouderen. Voor het archief verzamelen ze op “De ambitie is er wel, want wij vinden het deze manier materiaal. Zelf leren ze over geschiedenis en de leuk en leren er ook van als hier jonge MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM ouderen leren van de kinderen hoe je foto’s kunt uploaden en mensen rondlopen.” wat een website is.

www.fotorally.eu Uiteindelijk gaan ze terug naar het verzorgingstehuis om daar de gedigitaliseerde foto’s met bijbehorende verhalen te presenteren aan de ouderen. Ludger: “Het is natuurlijk heel spannend

Martijn Pool


4

M


C



M arl e y ov e r cul t uur

M as t e r K u n s t e d uca t i e : hoo g g e waar d e e r d

Hoi, ik ben Marley en ik ben 11 jaar. Ik spreek Nederlands, Engels en een beetje Jamaicaans. Volgens de Keuzegids Masters 2012 zijn de masters moeder komt uit Jamaica en Keizersgracht 440 1016 Mijn GD Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955 van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten mijn vader uit Nederland. Ik kom EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE [email protected] | www.mocca-amsterdam.nl (AHK) de beste in Nederland. Binnen de master ook uit China, India, Schotland, Kunsteducatie wordt de onderzoekscomponent Afrika en Indonesië. bijzonder hoog gewaardeerd. Reden genoeg om op Ik zit ook op piano en karate. Op bezoek te gaan bij Maria Wüst, studieleider van deze de piano speel ik Blues, opleiding. Klassiek en Jazz. Op karate leer ik hoe je je zelf moet verdedigen en soms Maria zegt dat het inderdaad goed gaat, maar dat ze dit jaar spelen we spelletjes –maar niet vaak >:[ aanmeldingen vanuit het voortgezet onderwijs mist. De studenIk heb 2 ratten, 2 duiven, 2 sallemanders ten die komend schooljaar starten, werken voornamelijk in het en 1 kameleon, maar die is altijd boos. >:[ primair onderwijs, op hbo-opleidingen of in de buitenschoolse sector. Er is daarom nog wel plaats voor kandidaten uit het VO. Ik reis heel vaak met mijn ouders naar andere landen en ik ben al naar 14 verDe meeste studenten doen een beroep op de lerarenbeurs om schillende landen geweest, waarvan 1 ik de studie te bekostigen. In sommige gevallen wordt de beurs al ongeveer 10 keer heen ben geweest ook gebruikt voor vervanging zodat studenten meer tijd aan omdat mijn oma en opa en heeeeeeel veel de studie kunnen besteden. Het is een zware studie; volgend tantes en neefjes en nichtjes daar zitten. jaar gaat het team het curriculum herzien en dan wordt ook de :[] verdeling van de studielast over de twee jaren opnieuw onder Ik zit in groep 7 op de AMS [de Amsterde loep genomen. damse Montessori school.] Bij ons op school zit groep 1&2 bij elkaar en ook 3, 4 De master Kunsteducatie organiseert ook kortere nascholings& 5 en ook 6, 7 & 8, en dan komt de midcursussen. Deze cursussen zijn internationaal georiënteerd en delbare :[] brengen sprekers en deelnemers uit binnen- en buitenland bij elkaar. Remix Culture vindt in de eerste week van juli plaats en Een paar dagen geleden ben ik naar een zit al vol. Outside In!, een tweedaagse nascholing over kunst dansvoorstelling geweest van doven waar educatie voor bijzondere doelgroepen, staat gepland voor nomijn moeder de choreograaf van was. vember. In 2013 wil het lectoraat Kunst- en cultuureducatie van Het was best leuk, er was een meisje dat MATCH ONDERWIJS de AHKCULTUUR ook eenAMSTERDAM symposium over muziekeducatie organiseren. ging dansen met een sjaal. En daarvoor Dit zal gaan over de verschillende visies achter muziekeducatie was een jongen met als achtergrond een en kan interessant zijn voor scholen en instellingen. pauw. Maar de muziek vond ik niet zo bijpassend.

M CCA

Ik vind dit leuk om te doen, en ik hoop dat jullie het ook leuk vonden. :] MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM

Marley-Dee Varekamp

5

M


C



M occa Ni e uwsfli t s

M CCA

Voucherbeheerbudget op tijd opmaken

Vergeet niet om uw Voucherbeheerbudget van dit schooljaar op tijd op te 440 maken. regeling Keizersgracht 1016 GD Deze Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955 van de gemeente Amsterdam blijft ongewijzigd. Dus komend schooljaar kunnen PO-scholen en de EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE [email protected] | www.mocca-amsterdam.nl onderbouw van het vmbo weer op ruim 20 euro per leerling rekenen.

€ 10,90 per leerling voor cultuureducatie in het PO

Het geoormerkte budget voor cultuureducatie, het zogenoemde CEPO-geld, blijft gehandhaafd. De regeling valt nu onder de prestatiebox, en directies van scholen kunnen via hun besturen aanspraak hierop maken. Het bedrag wordt in twee ongelijke porties uitgekeerd, want een schooljaar valt in twee ongelijke delen uiteen, verspreid over twee kalenderjaren.

Subsidieregeling Stadsdeel West voor maatwerk cultuureducatie

Stadsdeel West heeft een subsidieregeling voor projecten die kunstenaars of culturele instellingen samen met scholen ontwikkelen. Projecten die een verbinding leggen met de specifieke context van West hebben de voorkeur. Het stadsdeel streeft naar een evenwichtige verspreiding over primair en voortgezet onderwijs en over de verschillende buurten. Voor aanbieders van cultuureducatie in de discipline theater geldt dat vanaf 2013 alleen projecten voor het voortgezet onderwijs aanspraak kunnen maken op deze subsidieregeling. Stadsdeel West heeft voor kinderen in het basisonderwijs een schooltheater-regeling. www.west.amsterdam.nl

Subsidies Fiep Westendorp Foundation

De Fiep Westendorp Foundation heeft als doelstelling kinderen kennis te laten maken met beeldende kunst en illustratie. De Foundation ontwikkelt eigen projecten en steunt projecten van anderen door middel van een subsidieregeling. Projecten die gericht zijn op de culturele ontwikkeling van kinderen van 3 tot 12 jaar en bij voorkeur tekenen en illustreren bevorderen, komen hiervoor in aanmerking. Aanvragen moeten voor 27 september 2012 ingediend zijn. Meer informatie: www.fiepwestendorp.nl



6

M

M CCA



EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE

C


(vervolg)

M CCA

Laatste nieuws CJP Cultuurkaart

De Cultuurkaart gaat volgend jaar door als particulier initiatief van CJP. De440overheid draagt niet Keizersgracht 1016 GD Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955 meer bij aan de Cultuurkaart en dat heeft gevolgen voor zowel scholen als instellingen. Scholen EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE [email protected] | www.mocca-amsterdam.nl kunnen de leerlingenkaarten bestellen voor 2 euro per stuk. Een school die 10 euro per kaart stort, krijgt de beschikking over 15 euro per leerling voor cultuureducatie. Hiermee vervalt de activeringsplicht. Culturele instellingen gaan zelf ook een financiële bijdrage leveren aan de kaart. Acceptanten dragen over iedere Cultuurkaart-betaling 15 procent van het totaalbedrag af aan het fonds dat CJP opricht. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jennet Sintenie van CJP:

[email protected]

Themanummer Kunstzone over de Cultuurkaart

Het meinummer van Kunstzone staat in het teken van de Cultuurkaart. Wat verandert en wat blijft hetzelfde? Wat vinden de diverse spelers van het alternatieve plan, hoe reageert de politiek en wat wordt van de scholen verwacht? Hoe is het nieuwe plan ontstaan en wat doen we om het bezuinigingsleed te verzachten en op te vangen? www.kunstzone.nl

Laatste indiendata Plusregeling Cultuureducatie AFK

De laatste indiendata voor scholen die de Plusregeling Cultuureducatie van het Amsterdams Fonds voor de Kunst willen gebruiken is 1 oktober voor grote aanvragen en 1 november voor kleine aanvragen. Vanaf 2013 worden geen aanvragen van scholen en instellingen in behandeling genomen voor binnenschoolse projecten. www.afk.nl

Nieuw: de MuseumApp

De MuseumApp bundelt het totaalaanbod van alle deelnemende musea en biedt tours overzichtelijk aan in één app. De volgende musea hebben al tours ontwikkeld: Amsterdam Museum, Joods Historisch Museum, Theater Instituut Nederland, het Rembrandthuis, het Persmuseum, het Grachtenhuis, Museum het Schip, Ninsee en het Cobramuseum. www.museumapp.nl



7

M

M CCA



EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE

C


(vervolg)

M CCA

Eindadvies Verkenningscommissie Kunstvakken

Dinsdag 22 mei heeft de Verkenningscommissie Kunstvakken haarKeizersgracht rapport 440 De 1016 Kunst van het Nieuwe GD Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955 aangeboden aan het ministerie van OCW. De verkenningscommissie geeft advies over de invoering EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE [email protected] | www.mocca-amsterdam.nl van nieuwe kunstvakken in de bovenbouw havo en vwo, die de huidige kunstvakken oude en nieuwe stijl vervangen. De commissie pleit voor de vakken Beeldende kunst en vormgeving, Dans, Muziek en Theater, bestaande uit de domeinen vakpraktijk, vaktheorie en (interdisciplinaire) cultuur geschiedenis van de 20ste en 21ste eeuw. Het vak kunst algemeen vervalt.

www.cultuurnetwerk.nl

Nu te koop: de Cultuurplein Agenda

U kunt nu de Cultuurplein Agenda voor schooljaar 2012-2013 bestellen. De agenda volgt het schooljaar, heeft de gebruikelijke pagina’s van een lerarenagenda en biedt volop informatie en inspiratie voor cultuur. Tips, weetjes, quotes en 24 afbeeldingen van kunst en erfgoed om zelf van te ge nieten of in de klas te behandelen. Met bijbehorende website waar de afbeeldingen beschikbaar zijn voor vertoning op digibord in de klas. www.cultuurplein.nl

Conferentie Onderzoek in Cultuureducatie op 21 juni

Cultuurnetwerk Nederland organiseert de zesde Conferentie Onderzoek in Cultuureducatie, in samenwerking met de Erasmus Universiteit Rotterdam. Op het programma staan onder meer presentaties over: authentiek leren; de effecten van cultuureducatie; aansluiting bij actuele kunst; de overdracht van muzikale kennis en vaardigheden; de relatie tussen kunsten bèta-vakken.

www.cultuurnetwerk.nl

Amsterdam ondersteunt Jongerencultuurfonds

De gemeente Amsterdam ondersteunt de komende drie jaar het Jongerencultuurfonds. Dit fonds maakt het mogelijk dat kinderen die op of onder de armoedegrens leven toch muziekles kunnen nemen of op streetdance dan wel ballet kunnen gaan. De gemeente stelt 75.000 euro beschikbaar onder de voorwaarde dat het fonds een minstens zo groot bedrag ‘uit de markt’ weet binnen te halen. www.jongerencultuurfonds.nl MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM


8

C Thema: Leren in de echte wereld

Recommend Documents