Heerlen in de Wereld, de Wereld in Heerlen

Een uitgave van de mondiale groepen in Heerlen e.o. De Inkijk

nummer 06

Heerlen in de Wereld, de Wereld in Heerlen

website: www.heerlenmondiaal.nl september 2013

pagina 1

De manifestatie staat in het teken van de millenniumdoelen die in 2000 door de Verenigde Naties zijn opgesteld. 'Heerlen in de Wereld, de Wereld in Heerlen' heeft tevens als doel om inwoners van Parkstad te tonen waar deze lokale mondiale organisaties mee bezig zijn. De volgende organisaties hebben op 21 september een eigen marktkraam:

Op zaterdag 21 september 2013 van 11.00 tot 16.30 vindt weer op het Pancratiusplein in het centrum van Heerlen de jaarlijkse markt en manifestatie 'Heerlen in de Wereld, de Wereld in Heerlen' plaats. Ook dit jaar vraagt een groot aantal plaatselijke groepen, gedeeltelijk verenigd in Heerlen Mondiaal, aandacht voor thema's als vrede, mensenrechten, armoedebestrijding, milieu en ontwikkelingsproblematieken. Dat gebeurt door middel van kleurige informatiekramen. Op het centrale podium vindt gedurende de hele dag een gevarieerd cultureel programma plaats.

- Aman-Iman - Amnesty International - ATD-Vierde Wereld - Dekenaal Missionair Beraad Heerlen - Raad van kerken - Fietsersbond afdeling Parkstad Limburg - IVN, Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid - Moedercentrum De Heksenketel - Stichting de Vrolijkheid - Stichting Solidariteitscomité Afghanistan Nederland (SCAN) - Vrouwengroep Vlinder - Transition Town Parksjtad - Vredesburo - Vredesplatform Heerlen - Wereldwinkel - Werkgroep Heerlen Millenniumgemeente - Werkgroep Latijns Amerika Heerlen (WLAH) - Stiltij - Raad van Kerken - Stichting Vlot Zuid-Limburg Bezoekers zijn van harte uitgenodigd om er eens langs te lopen voor informatie, het kopen van de 'eerlijke' producten of gewoon een praatje te maken met een van de enthousiaste standhouders. Uiteraard kan men ook lid worden van de zich presenterende organisaties of HeerlenMondiaal.

De Inkijk

nummer 06

Gedurende de markt / manifestatie zijn er optredens van: 10.45-11.15 easy-listeningmuziek Linda Klinkers 11.30-12.00 Kumpo percussie 12.30-13.30 djembé workshop Robin Zalm 13-45-14.15 Koperkwartet 14.30-15.00 Trio Laroche viool-accordeon-gitaar 15.15-15.45 Fanfare Trommelaere van Herle 16.00-16.30 Muziekgroep SHIZAZ Het gezamenlijke motto van 'Heerlen in de Wereld, de Wereld in Heerlen' is: ijveren voor een wereld die soms mooi is, soms ook lelijk, soms beangstigend of spannend of juist vertrouwd, veilig, maar in ieder geval een wereld om zorgvuldig mee om te gaan, een wereld die het waard is om gezien te worden.

september 2013

pagina 2

initiatieven zijn meer dan welkom. Iedereen kan bijdragen aan een meer rechtvaardige wereld, bijvoorbeeld door het kopen van eerlijke producten (fair-trade en lokaal biologisch), collecteren voor een goed doel of het tekenen van een handtekeningenlijst van Amnesty International. Zie voor meer informatie: www.millenniumdoelen.nl of www.ncdo.nl/themas/millenniumdoelen

Heerlijk Afghaans eten !!

Voor die wereld voelen wij ons mede verantwoordelijk, ieder op zijn of haar manier. Samen willen we die wereld onder de aandacht brengen, want we hebben er maar één. Tot ziens op 21 september ! U bent van harte welkom ! Korte toelichting millenniumdoelen: Stichting Vrouwengroep Vlinder organiseert op De millenniumdoelen zijn in 2000 door de dinsdag 3 september 2013 een Afghaans Verenigde Naties zijn opgesteld. In 2015 moeten solidariteits maaltijd. die doelen zijn gerealiseerd. U kunt dus op deze avond genieten van heerlijke Afghaanse gerechten. Samengevat: het aantal mensen dat in extreme armoede leeft, moet gehalveerd zijn. Alle Ook zijn er waardevolle Afghaanse sieraden en kinderen, waar ook ter wereld, hebben de handwerken te koop. mogelijkheid basisonderwijs te volgen. De moedersterfte moet met minstens driekwart zijn De kosten van deze maaltijd bedragen: € 10,teruggebracht. Verder wordt gewerkt aan De opbrengst van deze avond gaat ten goede uiteenlopende zaken als een gezonde van kansarme vrouwen en kinderen in leefomgeving en betere toegang tot veilig Afghanistan voor het project Naaiatelier. drinkwater, het terugdringen van een aantal slopende ziektes zoals malaria en aids, Voor onze maaltijden hebben wij een nieuwe verbetering van de situatie in de sloppenwijken, locatie: U bent om 18:00 uur van harte welkom in het bevorderen van de gelijkwaardigheid van de woonkamer van de Corisberg. Corisbergweg man en vrouw. En er wordt gewerkt aan 189b in Heerlen . duurzaamheid en een eerlijke handel met ontwikkelingslanden, waardoor zij ook betere Als u belangstelling heeft kunt u zich tenminste ontwikkelingsmogelijkheden krijgen. één dag van te voren aanmelden ! Niet alleen regeringsleiders, beroemdheden en ngo's zetten zich in voor de verwerkelijking van de millenniumdoelen, ook persoonlijke

Dit kan bij de voorzitster Basira Sediqi op: [email protected] op 045-5422356 en op 06-51919693

De Inkijk

nummer 06

Vredesweek : Act for Peace

september 2013

pagina 3

In een aantal parochies zal op Vredeszondag een vredesduif worden gestuurd of overhandigd aan een persoon met brede inzet voor de vrede en vreedzame dialogen. Het Dekenaal Missionair Beraad Heerlen zal een vredesduif sturen naar Tineke en Gerrit Koenders , momenteel werkzaam in Ghana, voor hun idealisme en inzet voor vrede, rechtvaardigheid , bestaansrecht en respect voor ieder medemens , voorheen in Heerlen en Landgraaf en nu in Ghana.

Wij geloven in de kracht van het verlangen naar vrede in onze samenleving , maar ook dat het meer zichtbaar mag worden. Vele parochies zetten zich al actief in, in eigen projecten en verbanden met kerken en anderen elders, maar we willen dit graag uitbreiden. In de vredesweek van 21-29 september 2013 willen wij op Vredeszondag 22 september in onze kerken en parochies bijzonder aandacht vragen voor de vrede dichtbij en veraf. Vrede in onszelf, in onze buurt en ons land en ook in de wereld.

Sophie Schins , lid van het Dekenaal Missionair Beraad Heerlen, brengt in september a.s. een bezoek aan Tineke en Gerrit in Ghana en zal de vredesduif en vredeskaars meenemen en hen overhandigen. Tevens zal het Dekenaal Missionair Beraad een vredesduif overhandigen aan een organisatie met brede inzet voor de vrede en vreedzame dialogen.

Wandeling langs Stolpersteine in Heerlen

Er is nog veel idealisme en er zijn vele mensen die zich binnen en buiten de kerk inzetten voor elkaar en voor de vrede .

Het Vredesplatform Heerlen en het Dekenaal Missionair Beraad Heerlen organiseren op 22 We gaan ervan uit dat iedere parochie op een september 2013. in het kader van de eigen manier zich verbonden weet of wil weten Vredesweek een wandeling langs de met werk dat voor de vrede gedaan wordt. Stolpersteine nabij het centrum van Heerlen. De wandeling begint om 14.00 uur bij het Joods De Vredesduif staat ook symbool voor monument bij de gemeentelijke en Joodse verbondenheid met degene door wie we zijn begraafplaats, Akerstraat 35. Martin van der getroffen voor haar of hem inzet voor de vrede. Weerden zal de wandeling begeleiden. De Een bijzondere duif , gemaakt van olijfboomhout, wandeling eindigt op het Pancratiusplein waar in het zaaltje van café Pelt gelegenheid is voor kan worden aangeboden napraten en delen van indrukken en ervaringen. als bemoediging. Het geven of sturen van de duif is geen prijs, maar een teken van betrokkenheid, van zorg of van gevoelde verantwoordelijkheid.

In Heerlen zijn inmiddels 25 struikelstenen geplaatst en op 23 augustus volgenden er nog meer.

De Stolpersteinewandeling voert langs de eerste Het is de duif die een bemoediging en een teken acht adressen, waar deze 25 gedenkplaatjes zijn van hoop kan zijn voor hen die het ontvangen en geplaatst en enkele andere voor deze die het versturen. geschiedenis gedenkwaardige plaatsen.

De Inkijk

nummer 06

Het boekje Stolpersteine is het gemakkelijkst te verkrijgen door het te downloaden van de website www.lodewijkfoijer.nl of http://heerlenmondiaal.nl/pdf/Stolpersteine.pdf Meer informatie: Vredesplatform Heerlen / HeerlenMondiaal: Harrie Winteraeken [email protected] Dekenaal Missionair Beraad Heerlen: Ans Houben [email protected]

Café Mondiaal: Voedsel voor de wereldbevolking

september 2013

pagina 4

- Is genetische manipulatie van voedsel toelaatbaar ? - Is biologische landbouw beter dan de gangbare landbouwmethoden ? - Is het eten van vlees verantwoord of moeten we allemaal vegetariër worden ? Voorafgaand aan de discussie is er een korte inleiding. Wie zich vooraf in het onderwerp wil verdiepen, zou het boek Hamburgers in het paradijs van Louise Fresco kunnen raadplegen. Iedereen is van harte welkom. De toegang is gratis. Consumpties zijn voor eigen rekening. Plaats: Café Pelt, Pancratiusplein, Heerlen Tijd: donderdag 5 september, 19.30 tot uiterlijk 22.00 uur Organisatie: HeerlenMondiaal/Millenniumwerkgroep Voor meer informatie: Harrie Winteraeken voorzitter Heerlen Mondiaal Esschenweg 65 6412 PW Heerlen 045-5228720 of 06-52375611 [email protected]

Heerlen Mondiaal organiseert onder de titel Café Mondiaal een serie discussieavonden over thema's die HeerlenMondiaal en de daarin samenwerkende groepen na aan het hart liggen.

Repair Café in Heerlen

Verwacht geen lange lezingen van sprekers van buiten, hoogstens een korte inleiding op het thema. De discussieavonden vinden plaats op de eerste donderdag van de maand. Na de zomerstop gaan we op donderdag 5 september verder met de vierde editie van Café Mondiaal met als thema Voedsel voor de wereldbevolking en deze vindt zoals ook de voorgaande edities plaats in Café Pelt en wel op donderdag 5 september om 19.30

Het team van Repair café Parkstad Limburg is op zaterdag 28 september van 13.00 - 16.30 weer present in de grote zaal van de Luciushof, Putgraaf 3 te Heerlen.

De kernvraag is hoe we de wereldbevolking nu en in de toekomst kunnen voeden.

Weggooien? Mooi niet!

Bij de discussie daarover komen zeker ook de volgende vragen aan de orde:

Heeft u een stoel waarvan een poot los zit ? Een broodrooster die niet meer werkt? Of een wollen trui waar mottengaatjes in zitten?

Repareer ze in het Repair Café !!!

De Inkijk

nummer 06

Chili 1973 – 2013 40 Jaar solidariteit: Nederlandse delegatie bij herdenking

september 2013

pagina 5

land ontvluchten of werden verbannen. In ons land werden de vluchtelingen met open armen ontvangen. Overal ontstonden solidariteits comités, er waren manifestaties, de politiek roerde zich, kunstenaars, vakbonden, kerken: iedereen deed mee. Vele vluchtelingen hadden ook na een jaar hun koffers nog niet uitgepakt. Maar de terugkeer zou op zich laten wachten. Ondertussen groeide de verbondenheid tussen Chilenen en Nederlanders, wat zich uitte in bij voorbeeld hechte vriendschappen, maar ook in politieke campagnes tegen het regiem van de militairen. Herdenking september 2013

Teruggekeerde bannelingen nodigen Sinds de staatsgreep op 11 september 1973 van Nederlandse vrienden nu uit om samen met hen te herdenken, maar ook de verbondenheid, de legerleider Pinochet en het einde van de onderlinge solidariteit van 40 jaar te vieren. „Chileense lente‟ zijn 40 jaar voorbijgegaan. Nederland nam ruimschoots en met overtuiging vluchtelingen uit het Zuidamerikaanse land op. Een flink aantal van hen keerde in de loop der jaren terug.

Een groep van bijna 20 personen uit de politiek, de vakbonden, landelijke en plaatselijke comités zal van 30 augustus tot 11 september in en rond Santiago deelnemen aan de verschillende activiteiten die genoemde groep en andere (politieke) organisaties opzetten.

Zij nodigen nu hun Nederlandse vrienden en organisaties die zich solidair met hen toonden uit Er zullen bijeenkomsten zijn met studenten (al in Santiago om deel te nemen aan een enkele jaren politiek zeer actief), met herdenkingsprogramma. vakbondsleden, familieleden van vermiste gevangenen, parlementariërs enz. Een van deze genodigden is Wim van Kempen al jaren lid van Heerlen Mondiaal. Er zijn bezoeken gepland aan het graf van In Nederland bestond in de jaren 70 een enorme Allende en de vermoorde volkszanger Victor Jara, er is een “Concert voor de mensenrechten” belangstelling voor het experiment in Chili: de in het Nationaal Stadion, een religieuze democratisch gekozen linkse regering van herdenkingsdienst en op 11 september een Salvador Allende zou grote veranderingen en Nachtelijke Wake in het hetzelfde Nationaal vooral meer rechtvaardige verhoudingen gaan Stadion waar zovele gevangenen vastgezeten brengen. Een voorbeeld dat niet alleen Derde hebben, gemarteld en vermoord zijn. Wereldlanden zou kunnen gebruiken. Ook in vele westerse landen dacht men er van te kunnen leren. Groot was dan ook de verontwaardiging wereldwijd, toen militairen – met buitenlandse inmenging – op 11 september 1973 dood en verderf zaaiden over het land en de macht overnamen. Er zouden tienduizenden doden vallen, strafkampen ingericht. Sommigen konden het

De Inkijk

nummer 06

Wereldwinkel viert vrolijk Jubileum

september 2013

pagina 6

Hogeschool voor Theologie en Pastoraat. In de veertig jaar van het bestaan van de winkel hebben een groot aantal vrijwilligers uit solidariteit met hun medewereldburgers veel tijd en energie in de winkel gestoken. Sommigen kregen er zelfs een koninklijke onderscheiding voor. De winkel kende veel goede tijden en wat minder goede periodes. Nu zitten we een beetje in een dip. Mede door de economische crisis loopt de verkoop niet goed.

De stichting Wereldwinkel Heerlen werd in augustus 1973 opgericht en op zaterdagmiddag 24 augustus vierde de wereldwinkel haar 40-jarig Daarom is de winkel op zoek naar een ander bestaan. pand en zal vermoedelijk medio volgend jaar Ondanks de regen die af en toe neerkwam werd verhuizen. het een vrolijk feest. Veel klanten, medewerkers, Wethouder van “solidariteit” Peter van Zutphen oud-medewerkers, buren en andere Parkstad vertelde in het stichtingsjaar van de wereldwinkels kwamen langs om de Wereldwinkel naar Heerlen te zijn verhuisd Wereldwinkel te feliciteren met deze mijlpaal. omdat hier zo veel politieke actie was. Hij roemde de inzet van de vrijwilligers en gaf aan Ook wethouder Peter van Zutphen was van de dat de gemeente het werk de Wereldwinkel partij. Onder het genot van een drankje en een hapje werden oude herinneringen opgehaald en belangrijk vindt. Hij kwam ook met een cadeau. De gemeente geeft de Wereldwinkel een nieuwe contacten gelegd. eenmalige subsidie van € 10.000,- om de moeilijke financiële situatie te verlichten en een overgang naar een gezonde bedrijfsvoering mogelijk te maken. Peter hoopte dat de Wereldwinkel niet nog eens 40 jaar nodig is, maar hij was niet optimistisch. Hij wenste de Wereldwinkel het doorzettingsvermogen toe om zo nodig nog 40 jaar door te gaan.

Wereldwinkel Heerlen dankt alle bezoekers voor de goede wensen, de bloemen en de cadeaus. Ze hebben ons gesterkt om met nog meer elan door te gaan met ons werk.

Het jubileum comité had een vrolijk programma in elkaar gezet. Jo Koreman en vrienden gaven een schitterend optreden met djembe. Nature Man Ger Fiegen liet samen met zijn dochter op de didgeridoo de intrigerende muziek van de Australische aboriginals horen. De kinderen werden geschminkt door Party4kidz. Bestuurslid Rens Trimp vertelde hoe de Wereldwinkel was begonnen door leden van het Katholieke Vrouwengilde en studenten van de

Jo Koreman en vrienden op djembe

De Inkijk

nummer 06

Terugblik Café Mondiaal met thema “Energie & Kimaat” Op 6 juni 2013 heeft Helmut Steeman een lezing gehouden over Energie & Klimaat, met aansluitend discussies.

september 2013

pagina 7

opgewekt met steenkool, de meest vervuilende energiebron. De zogenaamde schone steenkool, kan effectiever verwerkt worden, maar het proces dat er aan vooraf gaat is zeer verontreinigend en veroorzaakt zure regen.

Na de bewustwording van de ernst van de toestand van de aarde, werden diverse Er werd begonnen met bewustwording. Eerst oplossingen aangedragen: consuMINderen (de werden beelden weergegeven om te zien wat er behoefte aan energie en goederen verminderen): gaande is met het klimaat: • gebruik energiezuinige apparaten • Gletsjers worden steeds kleiner in een rap (energielabel A+++) • tempo. • gebruik spaarlampen, bij voorkeur LED • Er zijn steeds meer overstromingen, • isoleer goed met duurzame materialen: • maar ook steeds meer droogte. hennep voor de vloer vanuit de • Veel koraalriffen zijn voor 80% dood. kruipruimte, schelpen om vocht in de • Steeds meer bomen worden gekapt, kruipruimte te weren (vocht blijft onder de vooral in de Amazone t.b.v. creëren van schelpen i.p.v. verspreiding door het hele landbouwgrond, vee en bouwmaterialen. huis), buizen isolatie, HR++ glas, groen • Afgraven van teerzanden kost veel dak, spouwmuurisolatie en tochtstrippen energie en laat een vuil landschap achter. • ventilatie van de woning (ook in de winter) • Door zure regen worden steeds meer • energiespaarstand gebruiken bij bossen aangetast. PC's/laptops • In grote steden ontstaat veel smog. • HR-ketel met gaskeur HR107 • Zandstormen, tornado's en tsunami's • warme truien aantrekken, zodat je minder nemen toe in aantal en kracht. hoeft te stoken • Er ontstaat steeds meer erosie, waardoor • wasrek i.p.v. wasdroger (is ook beter voor land weggespoeld wordt en er modderstromen de levensduur van de kleding) ontstaan, voornamelijk door ontbossing. • fietsen i.p.v. autorijden • Er wordt steeds meer landbouwgif • niet te lang douchen gebruikt. • NEE-NEE sticker op de brievenbus (geen huis-aan-huisdrukwerk en geen reclame) Ook werden getallen getoond: • geen colportage-sticker bij de deurbel • De wereldbevolking was 2,5 miljard in (niet aanbellen om iets te verkopen, zodat 1950 en in 2013 zijn we de 7 miljard gepasseerd. je niet in de verleiding komt om te • Diverse getallen van consuMEren) http://www.worldometers.info/nl/ m.b.t. • duurzame energie: hoeveelheid verloren gegaan bos en land (t.g.v. • zonnepanelen (ook zonder subsidie erosie), CO2-uitstoot, woestijnvorming en rendabel) chemisch afval • windenergie • ppm = parts per million, een maatstaf voor • aardwarmte (nog veel te duur) het aantal delen CO2 per miljoen delen lucht, • De maatregel met de grootste invloed is was miljoenen jaren ongeveer 200 tijdens een echter: wordt veganist (of op z'n minst ijstijd en 300 tijdens een warme tijd. Er is een vegetariër)! direct verband tussen ppm en de stijging van de oppervlakte temperatuur over de hele wereld. Een veganist gebruikt helemaal geen dierlijke Sinds 1950 is de gemiddelde oppervlakte producten, dus ook geen eieren, leer, melk en 0 0 emperatuur met bijna 2 C gestegen. Voorbij 2 C daarvan afgeleide producten. Dat is bovendien ontstaat er een kettingreactie die niet meer te gezonder en voorkomt veel dierenleed stoppen is. Vóór de industriële revolutie was er 280 ppm en inmiddels zijn we voorbij 400 ppm. Dan is de oorzaak toch wel duidelijk! In veel landen wordt nog veel elektriciteit

De Inkijk

nummer 05

In de bio-industrie worden de dieren vooral gevoed met genetisch gemanipuleerde gewassen als soja en maïs (zodat ze snel groeien) met veelvuldig gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen en transport over lange afstanden. Vooral koeien stoten veel methaan uit, een broeikasgas dat 23 keer zo erg is als CO2. Het vlees wordt getransporteerd naar slachterijen, gekoeld en getransporteerd naar de winkels. Voor elke kilo vlees is 7 kilo plantaardig voedsel (gras, maïs en soja) nodig (10 keer zoveel land als rekening gehouden wordt met mislukking van een deel van de oogst). Bovendien wordt er veel antibiotica toegediend aan de dieren omdat ze anders ontstekingen oplopen t.g.v. te weinig of zelfs geen beweging (in de megastallen is 2 cm. bewegingsruimte). I n die hele keten wordt momenteel 51% van alle broeikasgassen veroorzaakt (was in 2007 nog 18% en toen al de nummer 1, maar nu wordt er ook steeds meer vlees gegeten in landen met een sterke economische groei en met veel inwoners, zoals China, India en Brazilië). Via www.windcentrale.nl kunnen winddelen gekocht worden (je wordt mede-eigenaar van een windmolen die bestaat uit 20.000 winddelen). 1 Winddeel levert naar verwachting 500 kWh / jaar en kost éénmalig €350,- en jaarlijks €20,- voor onderhoud en verzekering.

juni 2013

pagina 8

In Nederland moet rekening gehouden worden met het aantal zonuren per jaar, en dient men dus zonnepanelen te kopen die lichtgevoelig zijn, zodat er ook nog opbrengst is op bewolkte dagen. Vooral Duitse zonnepanelen zijn lichtgevoelig en van zeer goede kwaliteit. Ik heb zelf Duitse zonnepanelen met een vermogen van 1.440 Wp. Ze zullen minimaal 30 jaar gebruikt kunnen worden en dan een geschatte opbrengst hebben van 36.490 kWh, dus dat zou bij de huidige stroomprijs €8.093,50 kosten. Ik heb €3.250,betaald voor de totale installatie en € 486,landelijke subsidie ontvangen, dus is de winst €5.329,50! Van het geld dat je bespaart hebt, kun je weer nieuwe zonnepanelen kopen en dan houdt je nog geld over. Aangezien het in Nederland niet zo warm is als in Spanje, zullen de zonnepanelen nog langer meegaan en dus nog meer opbrengen. Schaliegas en -olie zijn nog in overvloed aanwezig, maar het zijn fosiele brandstoffen die sterk vervuilen en naast het gebruik, is ook de winning ervan zeer schadelijk voor het milieu en zelfs het drinkwater waar al het leven van afhankelijk is, wordt verontreinigend.

Globale economie zorgt voor zeer veel transport en zal altijd nodig zijn, maar kan beperkt worden door zoveel mogelijk lokale economie te De levensduur is minimaal 16 jaar. Er kan in die stimuleren. Daarnaast kunnen we zelf tijd dus 8.000 kWh geleverd worden voor €670,-, moestuinieren. Als dat gebeurt volgens de dus voor een constante prijs van €0,08375 / kWh principes van permacultuur, is daar weinig werk (ervan uitgaande dat de geschatte opbrengst aan als het eenmaal goed opgezet is. gehaald wordt), terwijl de prijs van de energiemaatschappij nu ongeveer €0,2218 / kWh De conclusie was dat het klimaatprobleem niet is en zeer waarschijnlijk zal stijgen. meer te ontkennen is en de mens ervoor verantwoordelijk is. Wij kunnen het tij nog keren Momenteel is de opbrengst 10% lager dan en daar zijn veel mogelijkheden voor, maar dan verwacht, maar dus steeds nog veel voordeliger: moet iedereen snel in actie komen! Maak het €0,09306 / kWh. De totale winst is dus €1.104,40 klimaat leefbaar voor onszelf, (klein)kinderen en per winddeel. Ik mag maximaal 3 winddelen volgende generaties. Bovendien kan er nog geld kopen, dus voor mij is de winst: €3.313,20 bij de mee verdiend of bespaard worden. verwachte opbrengst, of €3.089,76 bij 10% minder opbrengst.

De Inkijk

nummer 05

Stolpersteine in Heerlen Woensdagmorgen 19 juni 2013 mocht ik samen met Fely Seijben namens het Vredesplatform Heerlen het „eerste exemplaar‟ van het boekje Stolpersteine in ontvangst nemen.

Onder leiding van hun geschiedenisleraar Martin van der Weerden van het Bernardinuscollege hebben zeven leerlingen het boekje samengesteld. De ondertitel luidt: „Een wandeling door de Joodse geschiedenis van Heerlen tijdens de Tweede Wereldoorlog‟. De overhandiging vond plaats bij het Joods monument aan de Akerstraat te Heerlen, waarop de mensen staan genoemd die vanuit Heerlen zijn gedeporteerd naar concentratiekampen en daar niet van terugkeerden. Stolpersteine (struikelstenen) zijn stenen met een klein plaatje waarop de naam staat van Joodse personen die tijdens de oorlog zijn gedeporteerd. Ze zijn geplaatst in het trottoir voor de huizen waar ze leefden.

juni 2013

pagina 9

vergeten als zijn of haar naam vergeten is‟. In Heerlen zijn inmiddels 25 struikelstenen geplaatst en op 23 augustus zijn er nog een aantal bijgeplaatst. De Stolpersteinewandeling voert langs de eerste acht adressen, waar deze 25 gedenkplaatjes zijn geplaatst en enkele andere voor deze geschiedenis gedenkwaardige plaatsen. Ik vond het een hele eer dat ik het eerste exemplaar van het boekje van deze leerlingen mocht ontvangen. Het is van groot belang dat dit stuk zwarte geschiedenis in herinnering wordt gehouden. Daar draagt dit boekje zeer zeker aan bij. Het is onvoorstelbaar wat er in de Tweede Wereldoorlog aan gruwelijkheden heeft plaatsgevonden. Het is misschien wel goed dat dit niet in zijn volle omvang tot je kan doordringen vanwege z‟n gruwelijkheid. Maar om een indruk te krijgen, kan men zien en horen van de enkelen die de concentratiekampen hebben overleefd, hoe dit de rest van hun leven getekend heeft. Er wordt nog regelmatig verwezen naar de Tweede Wereldoorlog, maar als men zaken van nu vergelijkt met toen, dan gaat zo‟n vergelijking bijna altijd mank. Het was toen vele malen erger. Maar de ellende van het Hitlerregime mag nooit worden vergeten. Het mag altijd bagage zijn voor het menselijk handelen nu. Het moet onderdeel zijn van het bewust zijn van de situatie waarin we nu leven. Van de goede kanten, maar ook de slechte.

Het Vredesplatform Heerlen vraagt aandacht voor die slechte kanten van de tegenwoordige tijd. Denk daarbij aan de burgeroorlog in Syrië, De Duitse kunstenaar Gunter Demnig is in 1997 waar inmiddels bijna 100.000 doden zijn te begonnen met het leggen van Stolpersteine in de betreuren. Maar ook schending van Berlijnse wijk Kreuzberg. Hij noemt ze mensenrechten gebeurt nog veel te vaak en Stolpersteine omdat je erover struikelt met je fascisme, racisme en extremisme bedreigen ook hoofd en met je hart en je moet buigen om de tegenwoordig nog onze samenleving en de tekst te lezen. Het motto is: „een mens is pas vreedzame wereldorde.

De Inkijk

nummer 05

We vragen in onze omgeving (een beetje ouderwets) om aandacht door brieven te sturen naar onze minister van Buitenlandse Zaken, en handtekeningen en een beetje geld te verzamelen. Kleine druppels op een gloeiende plaat, maar wel binnen je eigen bereik en mogelijkheden. Ik verwijs de jeugd naar de nieuwe media en in het bijzonder naar AVAAZ waar op korte tijd wereldwijd miljoenen handtekeningen worden verzameld. Voor de gewone burger een kleine moeite, maar die grote aantallen maken stellig meer indruk bij de mensen die er toe doen. Maar voorafgaand aan de stap van standpunt innemen en handelen is er de bewustwording. Weten, bekend zijn met je geschiedenis en je omgeving. Je realiseren wat er aan de hand is en dat een plek geven in het grote geheel. En daar draagt het boekje met de wandeling langs de Stolpersteine in Heerlen aan bij. Daar sprak ik naar deze leerlingen toe ook mijn waardering over uit. Dat boekje maken en het onderzoek daarvoor, waren goed bestede uren op school. Voor jezelf, je eigen bewustwording, maar ook als aanbod aan de burgers van Heerlen. Zodat ook zij weer wat meer bagage tot zich kunnen nemen voor hun handelen. Het boekje Stolpersteine is het gemakkelijkst te verkrijgen door het te downloaden van de website www.lodewijkfoijer.nl of via de website van HeerlenMondiaal: http://heerlenmondiaal.nl/pdf/Stolpersteine.pdf

juni 2013

pagina 10

Initiatiefvoorstel voor de Gemeenteraad van Heerlen: Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen bij de gemeente Heerlen. Op 5 juni 2013 heeft de gemeenteraad ingestemd met een initiatiefvoorstel om Maatschappelijk verantwoord ondernemen tastbaarder in te zetten in de (aan-)bestedingen van de Gemeente Heerlen. Het voorstel wordt nu verder uitgewerkt door ambtenaren. In het najaar zal het College van Burgemeester en Wethouders het formele raadsvoorstel hierover aan de gemeenteraad voorleggen. Nederland heeft met waterbeheer en gerelateerde problematieken een hoge faam in de wereld. Kennis over hoe om te gaan met water is een echt exportproduct waarmee heel wat grote adviesbureaus over de hele wereld verspreid opdrachten verwerven, werkgelegenheid creëren en geld verdienen. Een van deze multinationaal opererende bedrijven is Arcadis. Heerlen doet ook zo nu en dan zaken met Arcadis. Nu is Arcadis een heel groot bedrijf dat vele goede zaken doet, maar niet alles wat Arcadis doet is boven kritiek verheven. Arcadis is in Brazilië betrokken bij het Belo Monte stuwdamproject. In de ogen van velen heeft dit project ter plekke gigantische en desastreuze gevolgen voor natuur, milieu en mensenrechten. De gemeenteraadsleden Dominique Ducornez en Wim van Kempen (beiden SP) en Marco Peters (CDA) vroegen zich af hoe het kan zijn dat een bedrijf dat hier alle aandacht voor natuur en milieu heeft, zich elders minder aan gelegen laat liggen? Arcadis was de aanleiding en een voorbeeld om een initiatiefvoorstel te maken voor

De Inkijk

nummer 05

juni 2013

pagina 11

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen bij de gemeente Heerlen. Want hoewel er veel goede relaties bestaan tussen Nederland en de rest van de wereld, zijn er ook nog teveel waar wat op is aan te merken. Het initiatiefvoorstel is mee voorbereid door Wim van Kempen, Rens Trimp en Harrie Winteraeken van HeerlenMondiaal.

Deze richtlijnen gaan onder andere over: • Mensenrechten respecteren en schendingen voorkomen, actief risico‟s in kaart brengen, verbeteren van de positie van kwetsbare groepen, minderheden en vrouwen. Bij het verwerven en/of gebruik van land en andere natuurlijke hulpbronnen in ontwikkelingslanden of landen met zwak bestuur het eigendomsrecht en gewoonterecht plus de De centrale vraag is: “In hoeverre heeft Heerlen rechten op grond en hulpbronnen van inheemse invloed op Maatschappelijk Verantwoord volkeren respecteren. Ondernemen (MVO), hoe is dit nu al in het beleid • Arbeidsrechten: geen discriminatie, van Heerlen terug te vinden, of hoe kan MVO in vrijheid van vakvereniging en erkenning van het het beleid van Heerlen meer verankerd worden?” recht op collectieve onderhandeling, garantie van een „leefbaar loon‟ en verbod op alle vormen van Het landelijk MVO-platform hanteert de volgende gedwongen arbeid en verbod op kinderarbeid. omschrijving: “Maatschappelijk Verantwoord • Milieuverdragen: afspraken rond milieu en Ondernemen is een resultaatgericht proces duurzame ontwikkeling; de effecten van waarbij een bedrijf in haar gehele bedrijfsvoering activiteiten op lucht, water, bodem, klimaat, en in de keten verantwoordelijkheid neemt voor ecosystemen, biodiversiteit en gezondheid; de de effecten die zij bewerkstelligt op sociaal, inzet voor maximale energiereductie en optimaal ecologisch en economisch gebied en daarover gebruik van duurzame energie. op transparante wijze verantwoording aflegt aan • Dierenwelzijn: dieren, door mensen belanghebbenden”. gehouden, dienen vrij te zijn van verkeerde voeding, fysiek ongerief, stress en angst. Daarnaast zijn er voor MVO (inter)nationale standaarden en principes: De verdragen vragen van bedrijven dat zij • ISO 260000, een mondiale standaard die transparant zijn over hun MVO-beleid en maatschappelijke verantwoordelijkheid voor alle verantwoording afleggen over hun prestaties op organisaties definieert en verder concretiseert. MVO-gebied. De rapportage dient toegankelijk te De 7 kernthema‟s hierbij zijn: bestuur, zijn voor publiek, personeel en doelgroepen. mensenrechten, werknemers, milieu, eerlijk Tevens hoort een onafhankelijke verificatie van zakendoen, consumentenonderwerpen, MVO-rapportages plaats te vinden. maatschappelijk betrokkenheid (www.iso.org). • De principes van de Verenigde Naties Hoewel Heerlen op diverse terreinen al beleid voor de rol van overheden en bedrijfsleven heeft dat onder de noemer van MVO valt, dient inzake mensenrechten (2011); volgens het initiatiefvoorstel het MVO structureel • De richtlijnen voor multinationale en integraal in het gemeentelijke beleid en ondernemingen van de Organisatie voor handelen van de (ambtelijke) organisatie als economische samenwerking en ontwikkeling opdrachtgever, inkoper en als voorbeeld voor OESO (herzien in 2011) en de rol hierbij voor de burgers en bedrijven, te zijn verankerd. Daarbij lidstaten; dient Heerlen meer te kijken naar haar directe en • De Tripartite Beginselverklaring van de indirecte relaties over de hele wereld: Internationale Arbeidsorganisatie ILO betreffende grondstoffen, productieomstandigheden, Multinationale Ondernemingen en Sociaal Beleid energiegebruik, maatschappelijke gevolgen van (1977). Voor lidstaten en ondernemingen over export of uitputting elders enz. Heerlen sluit o.a. werkgelegenheidspolitiek, gelijkheid en daarbij ook aan bij het doel van de Nederlandse baanzekerheid. overheid om duurzaam aan te besteden (voor gemeenten 75% in 2015). Het initiatiefvoorstel voor MVO bevat een inventarisatie van het bestaande beleid. Daarnaast is het een intern én extern gericht plan van aanpak. Daarbij heeft MVO alles te

De Inkijk

nummer 05

pagina 12

maken met „bewustwording‟.

iets aan moeten (proberen) te doen.

Het initiatiefvoorstel zelf is opvraagbaar via de website van de gemeente Heerlen: http://ris.heerlen.nl/bivi/getdocument/getdocume nt.asp?id=59901318550061 en als pdf via de website www.heerlenmondiaal.nl

Als Jo en Sophie daar zijn willen ze natuurlijk enkele projecten ondersteunen, daarom hopen we dat jullie in grote getalen komen quizzen.

Quizavond in café Candlelight Zondag 8 september 2013 om 20.00 is in Café Candlelight gelegen aan de Hoogstraat 157 te Landgraaf een gezellige quizavond. Er wordt een kleine vrije gave gevraagd voor Ghana.

Colofon De Inkijk september 2013 is een uitgave van HeerlenMondiaal. Abonnement: €10,- per jaar. SNS Bank: 82 08 36 516 t.n.v. Overleg Mondiale Vorming Heerlen. Per email gratis.

redacteur: Frank Rochette De quiz wordt geleidt door quizmaster Wim Haan Email : Frank(at)Rochette.nl en zijn vragen zijn zeer divers voor iedereen. Voor gratis email abonnement: mail naar Frank Rochette. De waard is Henk Schins en zijn ouders Jo en Sophie Schins gaan 13 september naar Ghana, Het volgende nummer verschijnt omstreeks: ze gaan naar vrienden, Gerrit en Tineke Koenders, op bezoek die daar vrijwilligerswerk 1 oktober 2013 doen. Meer over hun en lees je op Sluiting kopij: 25 september 2013 www.kansvooropendoel.nl Enkele projecten die zij al gerealiseerd hebben zijn: - aanleggen waterput in Bekwai -> - 1500 leerlingen hebben nu schoon water - wasmachines en opslagruimte weeshuis Anwiankwanta - aanleggen waterput Denyase, tbv hun dorpelingen - douches en toiletten voor St. George High School in Kuntenase - verbeteren onderwijs: St. George High School Kuntenase en Marist preparatory school Akrofrom -> beamers & laptops etc. - inrichten bibliotheek en computerruimte voor de kostschool St. George - voorlichten van moeders voor, tijdens en na de bevalling om moedersterfte te voorkomen - doordat zij melkpoeder en flesjes schenken in geval de moeder na de bevalling is overleden kunnen baby's in hun familie blijven - leerboeken school Abosamso - opknappen/nieuw bouwen van een school en weeshuis in Abosamso Al met al komt er steeds meer op hun pad waarvan ze denken (eigenlijk vinden) dat ze er

Postzegel

Agenda September 2013 Di .

De Inkijk Marcellusstraat 12 6417 TK Heerlen

3 Solidariteitsmaaltijd Heerlijk Afghaans eten Corisbergweg 189b Heerlen Aanvang: 18.00

Do

5 Café Mondiaal: Cafe Pelt, Pancratiusstraat Heerlen Aanvang: 19.30

Zo

8 Quiznight voor Ghana Putgraaf 3 (grote zaal) Heerlen Van: 10.00 – 17.00

Zo 15

Initiatief 2000 viering in de Luciushof, Putgraaf 3, 6411 GT Heerlen Aanvang: 10.30

Za

Heerlen in de Wereld St. Pancratiusplein Heerlen Van 11.00 – 16.30

21

Zo

22

Wandeling langs Stolpersteine Startpunt: Joods Monument Akerstraat 35 Heerlen Aanvang 14.00

Zo

22

Vredeszondag In diverse parochies

Za

28

Repaircafé Grote zaal Luciushof Putgraaf 3 Heerlen 13.00 - 16.30