Integrated Pest Management Samenwerking met partners in de keten
Buitengebruik rodenticiden verdwijnt! Of toch niet helemaal?
Rodenticiden
Integrated Pest Management Samenwerking met partners in de keten Bruce Schoelitsz Kennis- en Adviescentrum Dierplagen
Wat zijn rodenticiden (PT14): •Lokazen •Anti-coagulantia •6 werkzame stoffen toegelaten •1 voor buitengebruik: bromadiolon •Bestrijding ratten: professioneel gebruik
Rodenticiden Herbeoordeling rodenticiden (EU-verordening): •Onaanvaardbaar risico doorvergiftiging •PBT
Rodenticiden Herbeoordeling rodenticiden (EU-verordening): •Onaanvaardbaar risico doorvergiftiging •PBT •Voordelen in gebruik in overweging meenemen, mits: •Risico-beperkende maatregel: alleen wanneer echt noodzakelijk IPM EIS! •Goede beschrijving IPM buitengebruik bestaat nog niet
Margrit - CC BY-NC-SA 2.0
Integrated Pest Management • Na komst DDT, bestrijdingsmiddelen veel gebruikt
Integrated Pest Management • Resistentie (kamervlieg, 1946) • Milieueffecten
Photo courtesy of USDA NRCS
• Ideeën voor geïntegreerde gewasbescherming IPM
Bundesarchiv, Bild 183-S99737 / CC-BY-SA
Integrated Pest Management Wat is IPM? •Bajwa & Kogan (2002): 67 definities •Zeer variabel •Meeste definities: • • • •
Natuurlijk / ecologische verantwoord Ecologische grondslag Voorkomen van economische schade Meerdere tactieken (cultureel, biologisch, chemisch)
Integrated Pest Management In plaagdierbeheer: •Veelgebruikte term •Overgenomen van gewasbescherming •Niet goed begrepen •Genoemd op etiketten van biociden
•Risicobeperkende maatregel voor buitengebruik
Integrated Pest Management In plaagdierbeheer: •Kijkt naar het geheel •Bronbestrijding •Vanuit plaagsoort •Vereist ecologisch begrip
Integrated Pest Management Component
Traditionele bestrijding
IPM
Strategie
Reactief
Pro-actief
Educatie cliënt
Minimaal
Extensief
Nadruk op
Routinematige toepassing biociden
Wering, schoonmaak e.d. ontoereikend? biociden
Niet-chemische bestrijdingsmaatregelen
Minimaal
Extensief
Inspectie en monitoring
Minimaal
Extensief
Determinatie van schadelijk dier
Soms
Vereist
Gebruik van drempelwaarden
Minimaal
Extensief
Evaluatie resultaat
Soms
Vereist
Sarisky et al. 2008
Integrated Pest Management Analyseren omgeving
Nee Aanwezigheid plaagdieren?
K: Draagkracht
Potentiële risico’s
Ja
Determinatie
Populatiedichtheid
Initiële inspectie
Integrated Pest Management
Analyseren omgeving Ecologische vereisten + verspreiding
Continue monitoring + inspecties
0
Plaagbeheer
Tijd
Pt+1= Pt + B-D + Mi-Mo
Reductie populatie Drempelwaarde toetsen
Reductie draagkracht
Populatiegrootte op bepaald moment = Eerdere populatiegrootte + Geboorten-Doden + Migratie inMigratie uit
Preventie migratie
Vereist ecologisch begrip!
Integrated Pest Management Analyseren omgeving
Nee
Initiële inspectie
Integrated Pest Management
Aanwezigheid plaagdieren?
Reductie populatie: •Doden of wegvangen (F&F-wet)
Potentiële risico’s
Ja
Determinatie
• • • • •
Analyseren omgeving Ecologische vereisten + verspreiding
Continue monitoring + inspecties
Plaagbeheer Reductie populatie Reductie draagkracht Preventie migratie
Drempelwaarde toetsen
Geweren Honden Kastvallen Klemmen Volgens wgb toegelaten middelen
Integrated Pest Management
Integrated Pest Management
Rodenticide buiten: •Alleen professioneel •In lokaasdepots •Bromadiolon multidosis vergif •Risico (door)vergiftiging •Indien te verantwoorden
Integrated Pest Management
Integrated Pest Management Reductie draagkracht: •Verwijderen voedsel, water en schuilgelegenheid •Verantwoordelijkheid cliënt Educatie en samenwerking
Integrated Pest Management
Integrated Pest Management
Preventie migratie: •Introductie en verspreiding tegengaan •Verantwoordelijkheid cliënt Educatie en samenwerking
Reductie populatie
Focus traditionele bestrijding
Reductie draagkracht
Focus IPM Preventie migratie
Integrated Pest Management Analyseren omgeving
Nee
Initiële inspectie
IPM voor buitengebruik
Aanwezigheid plaagdieren?
Potentiële risico’s
Ja
Determinatie
Analyseren omgeving Ecologische vereisten + verspreiding
Continue monitoring + inspecties
Plaagbeheer Reductie populatie Reductie draagkracht Preventie migratie
Drempelwaarde toetsen
Ctgb heeft kader geschetst, enkele punten zijn: •Focus op niet chemische middelen •Niet preventief toepassen •Nooit in open veld •Preventieve maatregelen treffen •Grensoverschrijdende PvA •Delen van ervaringen •Beslissing door BT’er •Rodenticiden volgens criteria
IPM voor buitengebruik
IPM voor buitengebruik
• IPM keiharde eis! • Uitvoerbaar: – alle gebruikers werken volgens protocol – handhaafbaar zijn
Certificering
nic tie ing en sien cheer tan enig stend ins nd ere ud ing ve ev ho ijd ha ch gsere nd str an ela tin Be ToCli Br Ha rstra rti keen tfic Ce gsc ma ën din ds lei lei Be Op -sbedrijven tra sten en tie ) ) isc ’er en gb tan nn tie uc (Ct ke (BT ins od tan prins
Opleiding
IPM voor buitengebruik Toelatingshouders en producenten
Cliënten
Toelatingsinstantie (Ctgb)
Opleidingscentra
Bestrijdingstechnici (en –bedrijven)
Brancheverenigingen / kenniscentra
Beleidsmakers
Certificerende instanties
Handhavende instanties
IPM voor buitengebruik Buitengebruik kan mogelijk blijven met samenwerking! •IPM als risicobeperkende maatregel • • • •
Focus op niet-chemische maatregelen Biociden indien het echt noodzakelijk is Gebruik maken van deskundigheid bestrijder IPM is eis!
•Bestrijding met juist gebruik biociden • Zijn anti-coagulantia buiten uiteindelijk nog nodig…?
Bedankt voor uw aandacht
