Budgethouders kiezen voor kwaliteit. [ nr 5 november 06 ] Op de zorgboerderij. Wassen zonder water

[ nr 5 |

november

06 ]

Magazine voor mensen met een persoonsgebonden budget

Budgethouders kiezen voor kwaliteit Op de zorgboerderij Wassen zonder water

EigenWijs is een uitgave van Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget, in samenwerking met Media Business Press. Leden en donateurs van Per Saldo ontvangen het magazine 6 keer per jaar als onderdeel van hun lidmaatschap. EigenWijs biedt informatie, achtergronden en opinies rond het persoonsgebonden budget en andere vormen van persoonsgebonden financiering voor zorg, hulpmiddelen en voorzieningen voor vervoer, werk of onderwijs. De weergegeven standpunten zijn voor rekening van de betreffende sprekers, tenzij anders vermeld.

Postbus 19161 3501 DD Utrecht [ T ] 0900 7424857 (€ 0,20 p/m) Ledenservice (030) 2304066 (ma 10.00-17.00 uur, di-do 9.00-17.00 uur) [ F ] (030) 2314975 [ I ] www.pgb.nl [ E ] [email protected]

Media Business Press Postbus 8632 3009 AP Rotterdam Uitgever: Suzanne Wanders [T] (010) 2894017 [E] [email protected] Redactie EigenWijs [T] (030) 2304066 [E] [email protected]

[4-9]

[ 27 ]

[ 16 - 19 ]

Inhoud 4-9 10 - 13

Hoofdredacteur Kees Dijkman Aan dit nummer werkten mee Werner Barendrecht, Eva Hilderink, Petra Jorissen, Marja Morskieft, Bernadette Schoemaker Illustraties Klutworks – Bno Vormgeving BuroDaan grafische vormgeving, Markelo Druk Thieme Media Center, Nijmegen Advertenties Media Sales Support Rob Lutz Metaalhof 27 3067 GM Rotterdam [T] (010) 2894067 [F] (010) 2894061 [E] [email protected] Tarieven op aanvraag Oplage EigenWijs: 16.000 ©Per Saldo, Utrecht, november 2006.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, in fotokopie of anderszins, zonder voorafgaande toestemming van Per Saldo. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend.

11 14 - 15 16 - 19 22 - 23 24 - 25 27 28 - 29 30

Budgethouders KIEZEN VOOR

KWALITEIT

Nieuws Goede overgangsregeling Wmo PGB voor activerende begeleiding blijft Nieuw PGB voor hulpmiddelen blinden en slechtzienden Mijn Wijs De troonrede van Marja Morskieft Door de bril van Jorissen WASSEN zonder water Op de ZORGBOERDERIJ Portret van Teun Heukels Per Saldo wijst u de weg De regeling: de ruime mogelijkheden van het PGB De kiek Het JURIDISCH STEUNPUNT helpt Bij problemen met uitkeringen en voorzieningen Vragend wijs %IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]



[ EIGENWIJS

Budgethouders kiezen voor kwaliteit ]

Goede zorg, hulp en begeleiding

Budgethouders

kiezen voor kwaliteit Als budgethouder komt er veel op u af. Eén van de belangrijkste zaken waar u voor komt te staan is het vinden van goede zorg, hulp of begeleiding. Er zijn allerlei mogelijkheden om hulpverleners te vinden. U kunt mensen uit uw omgeving vragen. U kunt de Per Saldo Hulpgids op internet raadple­ gen. U kunt een bemiddelingsbureau inschakelen. U kunt een oproep plaatsen op de website van Per Saldo of een briefje ophangen in de supermarkt. Maar hoe bepaalt u of de hulp waar u mee in zee wilt gaan de meest geschikte is? Aan welke eisen moet een goede hulp voldoen in uw situatie? Vindt u het bijvoorbeeld belangrijk dat iemand vakkundig is, of weegt het voor u zwaarder dat het ‘klikt’ tussen u en uw hulp?



%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

[ EIGENWIJS

[Tekst: Werner Barendrecht, interviews: Eva Hilderink |

Budgethouders kiezen voor kwaliteit ]

gebonden budget voor ondersteunende begeleiding,

Illustratie: Dik Klut]

activerende begeleiding of verpleging kregen een groot

Kwaliteit en kwaliteitsbeleid zijn belangrijke, actuele

kwaliteit van de zorgverlening.

onderwerpen in de zorg. Instellingen die zorg verlenen, moeten aan allerlei kwaliteitseisen voldoen. Zo nodig kan de Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) de geleverde kwaliteit toetsen en ingrijpen als het mis dreigt te

aantal vragen voorgelegd over hun ervaringen met de Het eerste, opvallende resultaat is, dat budgethouders over het algemeen erg tevreden zijn over de zorg en

begeleiding die ze krijgen. Uitgedrukt in rapportcijfers krijgen alle zorgfuncties een dikke 8. Ook de hulpver-

gaan. Dat levert een waarborg op voor de kwaliteit van

leners zelf zijn tevreden. Zij vinden het prettig dat ze

zorgaanbieders, zorgverzekeraars en overheid. Ondanks

regels en dienstroosters van een instelling.

de geleverde zorg, maar dan wel naar de normen van

allerlei initiatieven om te komen tot een beoordeling van de kwaliteit van de zorg vanuit de gebruiker (bijvoorbeeld

via de CQ index), komt die gebruiker er nog altijd een beetje bekaaid van af. Tenminste, als het gaat om de zorg door instellingen, de zorg die in natura geleverd wordt.

Voor mensen met een persoonsgebonden budget is de situatie precies omgekeerd. U bent als budgethouder zelf

verantwoordelijk voor het inkopen van goede zorg, hulp

en begeleiding. De Inspectie voor de gezondheidszorg

komt niet bij u thuis kijken hoe u de zaken geregeld hebt. Alleen in noodgevallen kan de Inspectie bij een budgethouder ingrijpen, bijvoorbeeld als een arts een signaal

afgeeft aan de Inspectie dat er zaken bij een budgethou-

maatwerk kunnen leveren en niet vast zitten aan allerlei Uit dit onderzoek blijkt verder dat budgethouders vooral de persoonlijke aspecten zeer belangrijk vinden. Een

respectvolle benadering of het vertrouwelijk omgaan

met persoonlijke gegevens en privé-zaken zijn net zo belangrijk als het zorgvuldig uitvoeren van medische

handelingen of hygiënisch werken. Bij de keus van een zorgverlener is het belangrijker dat diens werkwijze aan-

sluit bij de situatie van de budgethouder, dan dat iemand

een goede opleiding heeft. Al kan dat laatste vooral bij meer gespecialiseerde zorg en begeleiding natuurlijk wel degelijk een eis zijn. Criteria

der echt helemaal fout lopen. Ook zelf als budgethouder

Aan welke eisen moet goede zorg, hulp en begeleiding

dat een instelling die u met uw persoonsgebonden

als budgethouder wellicht een hulpmiddel om inzicht

kunt u de Inspectie inschakelen, bijvoorbeeld als u merkt

budget hebt ingehuurd, grove fouten maakt. In de prak-

tijk gebeurt dat overigens maar heel zelden. Dat is ook logisch, want bij het persoonsgebonden budget gaat

het er juist om dat u zelf kunt kiezen, zelf kunt uitmaken

hoe u de zorg, hulp en begeleiding waar u recht op hebt, geleverd wilt krijgen. U stelt als budgethouder uw eigen kwaliteitseisen.

Kortom, als budgethouder hebt u veel eigen verantwoor-

voldoen? Enkele criteria uit dit onderzoek zijn voor u te krijgen in de kwaliteit van de zorg of begeleiding. Let wel, dit zijn geen harde voorwaarden, het is maar net

wat u als budgethouder zelf van belang vindt. Bovendien is de lijst lang niet compleet.

• U kunt als budgethouder zelf de dagen en tijdstippen

op de dag bepalen dat de hulp komt en zelf beslissen wat er moet gebeuren.

delijkheid. Budgethouders willen die verantwoordelijk-

Dit past natuurlijk helemaal in de filosofie van het persoons-

belang bij goede zorg, hulp en begeleiding. Maar dan

overleg met de zorgverlener afspraken maken over de werk-

heid graag waarmaken. U hebt als budgethouder alle

moet u wel in staat gesteld worden om die kwaliteit te beoordelen en zo nodig te verbeteren. Dik tevreden

gebonden budget. Meestal kunt u als budgethouder in goed tijden en de inhoud van de zorg. Soms is er sprake van vaste

medische handelingen die op een bepaalde manier of een bepaald moment uitgevoerd moeten worden.

Onlangs heeft het onderzoeksbureau HHM uit Enschede,

• De hulpverlener houdt rekening met wat u als bud-

(CvZ), onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de zorg en

Een hulpverlener moet niet ongevraagd allerlei taken

bonden budget. Honderden mensen met een persoons-

digheid te behouden dan wel te vergroten.

in opdracht van het College voor Zorgverzekeringen begeleiding die wordt in gekocht met een persoonsge-

gethouder zelf kunt.

van u overnemen. Dit is ook van belang om uw zelfstan-

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

>>



‘Niet de commandant uithangen’ ‘Voor mij is het vooral belangrijk dat het klikt met mijn

Dat soort dingen overkomt iedereen, maar ik kan er niet

voorwaarde voor goede hulp met een persoonsgebon-

ben ik niet doorgegaan.

hulp- of zorgverlener,’stelt Annemie Pisters. ‘Dat is de den budget, vind ik. Bij een sollicitatiegesprek kijk ik

of iemand qua mentaliteit bij mij past. Als ik iemand in huis heb met wie ik niet overweg kan, dan vind ik dat

niet prettig. Het gaat om een bepaald gevoel dat je ook

met vrienden hebt. Als de wederzijdse klik er niet is in een sollicitatiegesprek, neem ik iemand niet aan.

‘Door een ongebruikelijke vorm van de ziekte van Bechterew lig ik in een ligrolstoel. Ik heb die ziekte nu

iets meer dan 25 jaar. Sinds 1995 heb ik een persoonsge-

bonden budget. Ik wil mijn eigen hulp kunnen regelen, zelf bepalen wanneer en waarmee ik word geholpen.’

‘Ik heb huisdieren, twee honden en een kat, en ik wil dat

mijn hulpen die huisdieren meer dan tolereren: ze moeten inzien hoe belangrijk die huisdieren voor mij zijn en hun functie voor mij begrijpen.

‘Een goede hulp kan zelfstandig functioneren. Ik houd er namelijk niet van om de hele dag de commandant uit

te moeten hangen. Bij huishoudelijke verzorging is het natuurlijk zo dat het huis gewoon goed schoon moet

zijn. Maar ook dan moet er een klik zijn met de hulp. Het is bij mij één keer mis gegaan met een hulp. Zij was stiekem. Tijdens de proeftijd kwam ik erachter ze het

niet vertelde als er iets kapot ging of niet schoon werd.

tegen als iemand daar niet open over is. Met die hulp ‘Belangrijk voor een goede hulp is ook dat hij of zij mij in mijn waarde laat. Ik wil bepaalde dingen zelf en op mijn manier kunnen doen en ik vind het niet fijn om de hele

dag achterna gelopen te worden. Ik wil dat mijn hulpen mij daarin respecteren.

‘Om een goede hulp te vinden kijk ik altijd eerst in mijn

eigen netwerk. Risico is dan dat als het met zo iemand

niet gaat, je de kans loopt dat je een stukje vriendschap kwijtraakt. Een advertentie is ook een manier om een hulp te vinden. Door sollicitatiegesprekken kom ik er achter of ik iemand geschikt vind en als het niet klikt

heb ik nog wat mensen achter de hand. Als ik twijfel voer ik een tweede gesprek.

‘Voor het behouden van een goede hulp moet je een goede werkgever zijn. Dat betekent voor mij dat ik reke-

ning houd met de normen en waarden van mijn hulp- of zorgverlener. Ik probeer mijn hulpen als gelijkwaardig

te zien. Zo heb ik geen poetsvrouw, want poetsvrouw vind ik zo’n naar woord. Ik heb een hulp voor de huis-

houdelijke verzorging, en ik vind alle hulp die ik krijg

even belangrijk. Of het nou persoonlijke verzorging is, ondersteunende begeleiding of huishoudelijke verzor-

ging: alle hulp is even waardevol voor me. En zo zijn

• De hulpverlener houdt zich aan gemaakte schrifte-

staat tegenover dat ze meestal over een grote ervarings-

Het is aan te bevelen duidelijke schriftelijke afspraken

er moet gebeuren.

lijke afspraken.

te maken met uw hulpverlener zodat u daar naar kunt verwijzen.

• De hulpverlener heeft aandacht, belangstelling en respect voor u.

Veel budgethouders stellen een persoonlijke benadering zeer op prijs. Maar als er veel zorg of begeleiding is, of

deskundigheid beschikken, zodat ze precies weten wat

• De hulpverlener is bevoegd en bekwaam tot het uit-

voeren van medisch verpleegkundige handelingen en kan die zorgvuldig uitvoeren.

Dit is een harde eis als het gaat om de uitvoering van bepaalde ‘voorbehouden’ handelingen, zoals injecties

als de zorgverlener een familielid is kan het natuurlijk

ook wel eens teveel van het goede worden. De kunst is

om hier een goede balans in te vinden, waar u zich pret-

tig bij voelt en waar uw hulpverlener goed mee uit de voeten kan.

• De hulpverlener weet wat er gedaan moet worden.

De hulpverleners die vanuit een persoonsgebonden bud-

get worden ingehuurd, zijn vaak niet gediplomeerd. Daar



%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

Maar ze laat me ook met rust, ze laat me zijn wie ik ben.

[ EIGENWIJS

Budgethouders kiezen voor kwaliteit ]

de verschillende mensen die mij helpen allemaal even waardevol.’

Blinkend schoon

‘Annemie en ik waren in het begin als vreemden,’ vertelt

Een goede hulp kan zelfstandig functioneren

Joland Beckers, huishoudelijke hulp bij Annemie Pisters. ‘Ik werk al bijna zeven jaar bij haar en inmiddels zijn we meer vrienden. We kunnen goed praten en drinken altijd even koffie met elkaar.

‘Ik werk elke dag van negen tot één bij Annemie. Ik geef de honden eten en laat ze uit. Ik heb zelf huisdieren en ik kan het

prima vinden met haar honden. En ik maak het huis schoon; ik houd gewoon heel erg van poetsen. Voor Annemie is het

• De hulpverlener is telefonische bereikbaar voor nood-

gelaten. Maar ik wil dat haar huis blinkend schoon is. Als ik

Meestal zijn hierover vooral met particuliere bureaus of

ik weer opnieuw. Als het niet schoon genoeg is, dan denk ik:

met individuele hulpverleners kunt u afspraken maken

voornaamste dat de honden eten hebben gehad en uit zijn weg ga en ik zie hondenpootjes op de witte vloer, dan begin Wat moet het bezoek wel niet van mij denken?

‘Ik kan goed zelfstandig werken. Maar soms maakt

gevallen.

organisaties goede afspraken over te maken. Maar ook over hun beschikbaarheid op oproepbasis.

Annemie zich zorgen om me. Dan zegt ze: Doe maar

• Er is vervanging beschikbaar als de hulpverlener ziek

tillen. Ik ren en vlieg wel eens door het huis, en dat wil

Werkt u met individuele hulpverleners, dan kan dit een

met rust, ze laat me zijn wie ik ben. We lachen, praten, ik

oproepbasis beschikbaar zijn. Soms is vervanging niet

rustig aan. Ik mag dan bijvoorbeeld niet te veel van haar

Annemie niet, dan is ze bezorgd. Maar ze laat me ook plaag graag, en dat vindt ze prima. We kunnen het heel goed met elkaar vinden.’

is of om een andere reden niet kan komen.

lastig punt zijn. Zorg dan voor voldoende anderen, die op gewenst, bijvoorbeeld als er een sterke vertrouwens-

band met een vaste begeleider nodig is. In dat geval is het belangrijk dat u het in noodgevallen een tijdje redt zonder begeleiding.

geven, bedienen van beademingsapparatuur, blaasspoe-

• De hulpverleners stemmen hun werkzaamheden met

niet altijd te gaan om een gediplomeerde verpleegkun-

Dit is alleen van belang als u meerdere hulpverleners

len, wondverzorging, enzovoorts. Het hoeft overigens dige. Ook anderen (bijvoorbeeld u zelf als ouders van een

kind met een handicap) kunnen ‘bevoegd en bekwaam’ zijn tot het uitvoeren van deze handelingen, na een goede instructie en autorisatie door een arts.

elkaar af

aan het werk hebt. U speelt hierbij als budgethouder zelf een belangrijke rol. U bent in feite uw eigen zorgco-

ördinator.

Instrument

• De hulpverlener werkt hygiënisch.

In de Per Saldo Hulpgids op internet (www.persaldohulp-

hoe opgeruimd, daar kun je van mening over verschil-

begeleiders te vinden. Zowel individuele hulpverleners

Schoon is schoon. Maar hoe schoon precies en vooral len. In dat geval geeft uw mening als budgethouder de doorslag.

• De hulpverlener past hulpmiddelen op een juiste manier toe.

Ook hulpverleners zonder diploma kunnen door ervaring

en instructie prima in staat zijn om bijvoorbeeld tilliften te bedienen of u op het toilet te helpen.

gids.nl) zijn meer dan duizend zorgverleners, hulpen en als particuliere bureaus en bemiddelingsbureaus zijn in de Hulpgids opgenomen, gerangschikt naar de soort

zorg die ze verlenen en naar de regio waarin ze werken. De Hulpgids geeft vooral praktische informatie: hoe ziet

het aanbod er uit en hoe kunt u die aanbieders bereiken. Maar u krijgt in de Hulpgids geen indruk van de manier van werken van de vermelde hulpverleners en of die past bij uw kwaliteitseisen.

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

>>



[ EIGENWIJS

Budgethouders kiezen voor kwaliteit ]

‘Samenspraak en respect’ ‘Ik heb een zoon van 13 die aanverwant autistisch is,’ zegt

Frans Tromp. ‘Mijn zoon woont bij mijn ex. Zo nu en dan

gaat hij een weekendje logeren en we huren wel eens mensen in om met hem op stap te gaan.

‘Een goede hulpverlener geeft hem aandacht en probeert

zich in hem en in zijn denkwereld te verplaatsen. Dat is

Voor mij is het vooral belangrijk dat het klikt met mijn hulp- of zorgverlener

moeilijk en de een kan het beter dan de ander. Maar ik vind het heel belangrijk voor mijn zoon.

‘Ik ben altijd eerlijk en open naar mensen toe, en ik zeg het

als iets me niet bevalt bij de hulp die we krijgen. We zijn lid van de Stichting Apart voor de logeerpartijen van mijn

zoon. De mensen die daar werken kunnen heel goed luisteren. Dat begon al bij de intake en ook daarna had ik er een heel goed gevoel over. Ze houden regelmatig contact

met ons en we werken met een logboek. Zo zijn we goed

op de hoogte en weten we of er bijzonderheden zijn. Ik ben daar erg positief over, we zijn tevreden met hen.

Per Saldo vindt dat eigenlijk onbevredigend. Daarom

geloof dat hij ontplooiingsruimte nodig heeft. Dat is dus

die kwaliteit beter te kunnen beoordelen. Het project

‘Ik laat mijn zoon het liefst lekker aanmodderen, want ik iets dat een hulpverlener hem ook moet kunnen bieden.

‘Ik denk dat je altijd een hulp- of zorgverlener moet zoe-

ken die zich in de ander kan verplaatsen. Een hulpverlener moet zich proberen in te leven. En iemand die alleen op het geld uit is, is volgens mij slecht. Dan doe je je werk uit

winstbejag en heb je geen aandacht en geduld voor cliën-

ten en patiënten. Zoek geen egoïstische hulpverlener dus, maar een sociale.’

Eerst luisteren

‘Ik ben verpleegkundige en begeleid en ondersteun cliën-

ten bijvoorbeeld bij bankzaken en ook bij het regelen van

een persoonsgebonden budget,’ aldus Minke Tromp-van Dijk, echtgenote van Frans en begeleider van zijn zoon als

die bij hen is. ‘Ik ga met hem naar het zwembad, we gaan naar de camping en shoppen wel eens. Hij houdt erg van winkellogo’s, daar gaat hij helemaal in op.

‘Een goede hulpverlener kan goed naar mensen luisteren

en ziet wat iemand nodig heeft. Dat kan lang niet ieder-

een. Soms moet je mensen met rust kunnen laten en ze in hun eigen belevingswereld laten. Ik denk dat een hulp-

verlener eerst goed moet luisteren naar een zorgvraag om vervolgens te kijken wat hij mensen kan bieden. Daarbij moet je mensen in hun waarde laten. Het niet beter weten. We zijn allemaal gelijk. Zo behandel ik mensen

ook. Zo geef en krijg ik respect. Als je eenmaal weet welke hulpvraag iemand heeft dan kan je daarna samen uitvin-

den wat goed voor iemand is. Ik geloof erg in samenspraak en respect, dat staat voor mij voorop.’

‘Een hulpverlener gaat niet naar iemand toe om te vertellen

is Per Saldo onlangs begonnen met een project om

draagt de titel ‘Kiezen voor kwaliteit’ en is mogelijk

gemaakt met financiële steun van een viertal fondsen: het Revalidatiefonds, het Johanna Kinderfonds (JKF), de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind (NSGK) en het VSBfonds.

Om te beginnen wordt de Hulpgids uitgebreid met een

aantal keuzecriteria. U kunt dan in de Hulpgids terugvinden welke opleiding hulpverleners hebben, over hoeveel ervaring ze beschikken, of ze met meerdere collega’s samen-

werken zodat eventuele vervanging eenvoudig te regelen

is, of ze per uur of alleen per dagdeel in te huren zijn, of ze uitgaan van respect voor uw zelfstandigheid, enzovoorts.

Daarnaast wil Per Saldo u als budgethouder ook een

instrument in handen geven om de kwaliteit van de geleverde hulp te meten. In samenwerking met het

bureau Kittz (Kwaliteitsinstituut voor Toegepaste

Thuiszorgvernieuwing) wordt een eenvoudig te gebruiken interactief beoordelingsinstrument ontwikkeld, dat

u als budgethouders voor uzelf op maat kunt maken. U kunt uw hulpverlener dan beoordelen op uw eigen

kwaliteitscriteria. Niet alleen als de hulpverlener bij u aan de slag is, maar ook al vóórdat u een overeenkomst

gaat sluiten. Blijkt de hulp niet aan uw eisen te voldoen, dan biedt het instrument een praktische handleiding om daar verbetering in te brengen.

Het project ‘Kiezen voor kwaliteit’ is nog maar net

gestart. De resultaten zullen volgend jaar gepubliceerd worden. Volg de berichten in EigenWijs en op de website van Per Saldo! nn

wat goed is voor diegene is. Een goede hulpverlener vraagt: Wat zou u willen dat er gebeurt? Van daaruit werk je verder.’

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]



[ EIGENWIJS NIEUWS]

| n i euws | n i euws | n i euws | n i euws | n i eu Overgangsregeling huishoudelijke verzorging

Budgethouders ontzien bij overgang naar Wmo De meeste budgethouders met een indicatie voor huishoudelijke verzorging

De enige voorwaardig voor deze gunsti­

zullen voorlopig weinig merken van de overgang naar de Wet maatschappelijke

ge regeling is dat uw gemeente hierover

ondersteuning (Wmo). Zolang hun indicatie nog geldig is in 2007, houden ze

afspraken maakt met het zorgkantoor.

gewoon hun huidige persoonsgebonden budget, met alle rechten en plichten die

Tot nu toe hebben heel veel gemeenten

daar bij horen. Pas als hun indicatie afloopt (of uiterlijk per 1 januari 2008) zul-

dat gedaan. Het is nog niet duidelijk of

len ze voor de huishoudelijke verzorging moeten aankloppen bij hun gemeente.

álle gemeenten uiteindelijk aan de rege­

Dat blijkt uit de afspraken die in oktober gemaakt zijn tussen het College voor

ling mee zullen doen. Twijfelt u over de

Zorgverzekeringen, de zorgkantoren, het Servicecentrum PGB en vrijwel alle

opstelling van uw gemeente, informeer

gemeenten in Nederland.

dan bij uw gemeente hoe het er voor staat, of neem contact op met de Per

Op 1 januari 2007 wordt de Wet maat­

1 januari 2008) moet u bij de gemeente

Saldo ledenservice. Per Saldo probeert

schappelijke ondersteuning (Wmo) van

aankloppen voor huishoudelijke zorg.

te achterhalen welke gemeenten niet

kracht. Huishoudelijke verzorging wordt

Het zorgkantoor rekent af met uw

aan de regeling mee willen doen en

vanaf dat moment verstrekt door de

gemeente, zonder dat u daar naar om

zal hen oproepen om zich alsnog bij de

gemeente en niet meer door het zorg­

hoeft te kijken.

regeling aan te sluiten. Dat is immers in

kantoor. Krijgt u nu al huishoudelijke

het belang van alle budgethouders. nn

zorg en is uw indicatie nog geldig in 2007, dan geldt voor u een overgangsre­ geling. Tot voor kort was het nog ondui­ delijk hoe die regeling er uit zou zien. Pas de afgelopen maand is besloten

Overheveling GGz uitgesteld tot 2008

PGB voor activerende begeleiding blijft

om een goede regeling te treffen voor budgethouders die met de overgangs­

Het persoonsgebonden budget voor activerende begeleiding op basis van psy-

regeling te maken krijgen, een regeling

chiatrische problemen, blijft in 2007 gewoon in de huidige vorm bestaan. Pas in

waar budgethouders weinig hinder van

2008 wordt dit deel van het persoonsgebonden budget overgeheveld uit de AWBZ

ondervinden.

naar de Zorgverzekeringswet. Dat blijkt uit een brief die minister Hoogervorst

Hebt u een persoonsgebonden budget

op 1 september aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. Per Saldo, de belangen-

voor huishoudelijke zorg, dan loopt uw

vereniging van mensen met een persoonsgebonden budget, is blij met dit uitstel.

budget gewoon door, via het zorgkan­ toor, zolang uw indicatie nog geldig is

Per Saldo voorzag door de voorgenomen

Geestelijke Gezondheidzorg (GGz) over

in 2007. U mag dat persoonsgebonden

overheveling grote problemen voor duizen­

te hevelen uit de ene wet (de AWBZ), naar

budget net zo blijven besteden als u

den budgethouders. Vooral voor volwas­

de andere wet (de Zorgverzekeringswet).

tot nu toe gewend was. U legt, net als

senen met een GGz achtergrond en voor

De geneeskundige GGz zou dan niet

voorheen, verantwoording af aan het

ouders van kinderen met aandoeningen als

meer betaald worden door het zorgkan­

zorgkantoor over uw uitgaven. Daarbij

autisme, PDDNos of ADHD. Die dreigende

toor, maar door de zorgverzekeraars. Het

gelden dezelfde regels als nu. U kunt

problemen zijn voorlopig van de baan.

was nog volstrekt onduidelijk hoe dat

gewoon gebruik blijven maken van de

10

persoonsgebonden budget in de nieuwe

diensten van het Servicecentrum PGB

Onzekerheid

regeling er uit zou komen te zien. De onze­

van de Sociale Verzekeringsbank. Pas na

Tot voor kort was minister Hoogervorst

kerheid onder budgethouders was groot.

afloop van uw indicatie (of uiterlijk per

van plan om de geneeskundige

Aan die onzekerheid is nu voorlopig een

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

einde gemaakt. Het persoonsgebonden budget voor activerende begeleiding blijft gewoon in de AWBZ. Dat wil zeggen, in 2007. De regering is wel van plan om deze activerende begeleiding per 2008 alsnog uit de AWBZ te halen en over te

Troonrede Mitsdien, mooi woord is dat eigenlijk. Ik had er decennialang niet meer aan gedacht, tot een voormalig minister het in zijn mea culpa achteloos liet vallen. Iedereen ontroerd natuurlijk. Van links tot hardcore rechts, vanwege die mooie klanken. Nu, ik niet. Ik raak niet zo snel geroerd door verkla-

mijn wijs

hevelen naar de Zorgverzekeringswet. Per Saldo

Marja Morskieft

uws | n i euws | n i

gaat daarom intensief in gesprek met de politiek

ringen van kabinetsleden. Zelfs de Troonrede, uitgesproken

en met zorgverzekeraars om er voor te zorgen dat

van onder een wagenwiel, raakt mijn gevoelige snaar niet.

er bij een mogelijke overheveling van de GGz in

Wel mijn irritatiesnaar.

2008 niet alsnog grote problemen ontstaan voor

Ik sta er wéér niet in! Het is het derde opeenvolgende jaar

budgethouders. Als het aan Per Saldo ligt wordt

dat mijn collega’s en ik, de mensen met makke, de soci-

de overheveling niet alleen uitgesteld, maar ook

aal overbodigen en inactieven, doodgezwegen worden.

anders vormgegeven. Per Saldo zou het liefste

Indirect gaat het wél over ons; we moeten meer betalen

zien dat alle chronische zorg in de AWBZ blijft,

voor zorg, we worden verder geprotocolliseerd, onze zorg-

ook als het gaat om begeleiding van volwassenen

zwaarte wordt tot een loodzwaar probleem geïndiceerd.

en kinderen met een psychiatrische achtergrond.

De huren worden verhoogd, de controles aangescherpt, de toegang wordt geweigerd, mitsdien.

Behandeling Het uitstel betekent overigens, dat ook het per­ soonsgebonden budget voor psychiatrische behandeling nog niet in 2007 wordt ingevoerd, maar op zijn vroegst pas per 1 januari 2008. nn

Dus eigenlijk wordt in die Troonrede gezegd: hou je vast lamzakken. Het is Betalen en Hollen of langs de kant staan, over de rand vallen. Zoals Sonja, al drie jaar terminaal maar oh wat een levenskracht, snibbig te horen kreeg van haar verzorgsters: Je had allang dood moeten zijn. Waarop ze haar hardhandig met de toiletgang hielpen. Als ik dit mijn PGB- hulp zou vertellen zou ze uit haar vel springen. De

Plan voor 2007 Driedagen regeling

PGB- hulp van mijn vriendin zou spontaan een sit-in met gitaar en liederen organiseren. Gelukkig is onze wereld groter dan die van de Troonrede, van de markt, van de neoliberale gekte die alles en ieder-

De regering is van plan om de tweedagen rege­

een tot winstgevend of verliesbrengend product reduceert.

ling volgend jaar te verruimen tot een drieda­

Onze werkelijkheid is er één van steun en betrokkenheid,

gen regeling. De regeling wordt omgedoopt

van onze PGB-hulpen aan ons en omgekeerd. Van man-

tot de ‘Regeling dienstverlening aan huis’.

telzorg aan vrienden, van zorgwerk voor familieleden die

Budgethouders hoeven dan geen werkgevers­

gemangeld worden in het zorgsysteem. Van aandacht voor

lasten meer af te dragen voor hulpverleners die

degenen die achterblijven. Van afscheid nemen van vrien-

op maximaal drie dagen in de week zorg, hulp

den die al moesten gaan. Van bij elkaar kankeren en zeuren

of begeleiding aan hen leveren in het kader van

over alles wat ons overkomt!

hun persoonsgebonden budget. Dat staat in de

Maar de lol van het leven gaat niet aan ons voorbij, wat heet.

Miljoenennota die de regering half september

Omdat we niet meer meerennen met de firma Nederland

heeft gepresenteerd. Het is nog niet duidelijk hoe

Werkt hebben we alle tijd om ons erin te wentelen. Tijd

de nieuwe regeling er precies uit gaat zien en

voor het goede leven, muziek uitwisselen die ons inspireert,

wanneer de regeling ingaat. Zodra hier meer over

elkaar teksten lenen die het denken scherpen, met de hulp

bekend is leest u het op deze website of in de

naar het terminaalbad. Helpen bij een moeilijke brief, koffie

publicaties van Per Saldo. nn

drinken in de najaarszon en de slappe lach krijgen. Soms met de moed der wanhoop en een natte broek tot gevolg. Mens, wat zou ik hier een mooie troonrede over kunnen schrijven. Nu nog een passende hoed zoeken. Eén met vleugels. %IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

11

| n i euws | n i euws | n i euws | n i euws | n i eu Per 1 januari 2007 nieuwe mogelijkheden

PGB voor hulpmiddelen blinden en slechtzienden Blinden en slechtzienden kunnen volgend jaar zelf hun hulpmiddelen inkopen,

Bij welke leveranciers kun je terecht om

met een persoonsgebonden budget dat ze krijgen van hun zorgverzekeraar.

een hulpmiddel aan te schaffen? Welke

Dat meldt de regering in een brief aan de Tweede Kamer. In dit nieuwe per-

hulpmiddelen kun je allemaal aanschaf­

soonsgebonden budget krijgen budgethouders volledige bestedingsvrijheid. Ze

fen vanuit het persoonsgebonden bud­

kunnen ook schuiven met budgetten tussen verschillende hulpmiddelen. Per

get? Hoe kun je goede zaken doen met

Saldo is blij met het nieuwe persoonsgebonden budget. Samen met de Federatie

leveranciers en bijvoorbeeld korting

Slechtzienden- en Blindenbelang (FSB) zal Per Saldo ondersteuning organiseren

krijgen omdat je lid bent van Per Saldo?

voor mensen die er gebruik van willen maken.

Hoe houd je je uitgaven bij? Allemaal vragen waar nieuwe budgethouders een antwoord op willen. Per Saldo zal samen

Mensen met een visuele handicap gebruiken allerlei hulpmiddelen. Denk aan taststokken, geleidehonden, beeld­ schermloepen, brailleleesregels, voor­

• Wie kiest voor een persoonsgebon­ den budget, krijg dat budget vooraf

Blindenbelang ondersteuning bieden

op zijn bankrekening gestort.

aan budgethouders met een visuele han­

• De budgethouder kan met dat bud­

dicap, voor informatie, advies en onder­

leesapparatuur, enzovoorts. Die spullen

get vervolgens zelf gaan winkelen

steuning. De inkoopcombinatie Zorg6

worden verstrekt door de zorgverze­

bij verschillende leveranciers. De

wordt ingeschakeld om inkoopkortingen

keraar. Maar blinden en slechtzienden

budgethouder kan daarbij een

te bedingen bij leveranciers.

hebben tot nu toe nog weinig te kiezen.

hulpmiddel aanschaffen naar eigen

De zorgverzekeraar bepaalt welke hulp­

keuze, zolang hij maar zorgt dat het

Vernieuwing

middelen ze krijgen en welke leveran­

probleem wordt opgelost op grond

Omdat budgethouders zich niet strikt

cier ze mag leveren.

waarvan de indicatie gesteld is.

hoeven te houden aan een programma

• Als een blinde of slechtziende meer­

van eisen, maar in feite elk hulpmiddel

Bestedingsvrijheid

dere hulpmiddelen gebruikt, dan

mogen aanschaffen zolang het maar aan

Dat gaat dus veranderen. Met ingang

kan hij schuiven met de besteding

het doel van de verstrekking voldoet,

van 1 januari 2007 kunnen blinden en

van het totale budget. Hij kan bij­

komt er ruimte voor vernieuwing. Ook

slechtzienden kiezen voor een persoons­

voorbeeld een goedkopere braille­

de regering noemt dit in de brief aan de

gebonden budget om deze hulpmidde­

leesregel aanschaffen en een duur­

Tweede Kamer een belangrijk voordeel

dere geleidestok met sonar.

van het nieuwe persoonsgebonden

len zelf in te kopen. Dat gaat als volgt in zijn werk. • Eerst moet er een indicatie gesteld

• Wil een budgethouder spullen aan­ schaffen die meer kosten dan zijn

worden. In de praktijk zal de indi­

persoonsgebonden budget, dan kan

catie vaak gesteld worden door een

dat, maar dan moet hij zelf bijbetalen.

regionaal centrum voor blinden en slechtzienden. • Vervolgens wordt vastgesteld

12

met de Federatie Slechtzienden- en

Ondersteuning Er komt natuurlijk wel het een en ander

hoeveel budget er nodig is om de

kijken bij het nieuwe persoonsgebon­

nodige hulpmiddelen aan te schaffen.

den budget voor deze hulpmiddelen.

Er komt een lijst met tarieven, afhan­

Wanneer kom je in aanmerking voor

kelijk van de eisen waaraan een

een hulpmiddel? Hoe verloopt de indi­

hulpmiddel moet voldoen.

catiestelling? Welke tarieven gelden er?

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

budget. nn

uws | n i euws | n i euws | n i euws | n i euws | Tarieven Wmo brengen budgethouders in problemen

Gemeentelijk PGB te laag

Veel gemeenten hanteren veel te lage tarieven voor het persoonsgebonden budget voor huishoudelijke verzorging. De gemeenten zijn vanaf 2007 verantwoordelijk voor de verstrekking van dit persoonsgebonden budget. Veel gemeenten gaan er van uit dat het persoonsgebonden budget standaard 75% wordt van het tarief dat de gemeente aan een schoonmaakbedrijf of een thuiszorginstelling betaalt. Dat is echter een misvatting, met ernstige gevolgen voor tienduizenden budgethouders. Dat stelt Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget. Met ingang van 1 januari 2007 zijn de

Concurrentie

administratieve verplichtingen. Het budget

gemeenten verantwoordelijk voor de

De gemeenten sluiten op dit moment

zal bovendien toereikend moeten zijn voor

verstrekking van huishoudelijke verzor­

overeenkomsten met instellingen voor

het inhuren van een bedrijf of instelling,

ging aan mensen met een chronische

thuiszorg en schoonmaakbedrijven voor

als alternatief voor hulp door particulieren.

ziekte, gehandicapten en ouderen. De

het leveren van huishoudelijke zorg in

In de AWBZ wordt voor huishoudelijke

gemeente moet burgers die recht heb­

natura in 2007. Dat gaat via aanbestedin­

verzorging uitgegaan van een persoons­

ben op huishoudelijke zorg, de keuze

gen. Daardoor is een heftige concurren­

gebonden budget 75% van het CTG

laten tussen een persoonsgebonden

tie ontstaan tussen deze aanbieders. Met

tarief. Dat betekent niet dat de gemeente

budget of een verstrekking in natura.

lage tarieven als gevolg. Als de gemeen­

voor het persoonsgebonden budget voor

 

te daar nog eens 25% van af haalt, kun­

hulp bij het huishouden zonder meer kan

Gelijkwaardig

nen budgethouders geen kant meer op.

uitgaan van een tarief van 75% van de

In de wet staat dat het persoonsge­

Per Saldo verwacht ernstige problemen

tarieven voor hulp in natura. Wettelijk moet

bonden budget en de verstrekking in

voor tienduizenden budgethouders, als

het persoonsgebonden budget ‘vergelijk­

natura een gelijkwaardige keuze moet

gemeenten vasthouden aan dit beleid.

baar’ zijn aan de verstrekking in natura.

zijn. Veel gemeenten gaan er echter bij

 

Zeker als de gemeente er in slaagt om de

voorbaat van uit dat het persoonsgebon­

Wettelijke vereiste

naturazorg goedkoop in te kopen, zal het

den budget een kwart minder mag zijn

Voor alle duidelijkheid hieronder een

tarief voor het persoonsgebonden budget

dan het tarief voor zorg in natura. Die

citaat uit de 'Handreiking De Wmo en

daar dicht tegenaan moeten liggen, of zelfs

vergissing is ontstaan doordat het hui­

het pgb', uitgeven door het bureau

gelijk moeten zijn, om aan deze wettelijke

dige persoonsgebonden budget (in de

Invoering Wmo. Dat is het bureau waarin

vereiste te voldoen.'

AWBZ) inderdaad uitgaat van een tarief

het ministerie van VWS samenwerkt met

 

van ongeveer 75% van het tarief dat het

de Vereniging Nederlandse Gemeenten

Reële tarieven

College Tarieven Gezondheidszorg (CTG)

(VNG) om de invoering van de Wmo tot

Per Saldo roept alle gemeenten op om

jaarlijks vaststelt als maximaal tarief dat

een succes te maken. In die Handreiking

reële tarieven vast te stellen voor het

de zorgkantoren (die de zorg inkopen)

staat letterlijk, op pagina 18: 'Voor de

persoonsgebonden budget voor huis­

nog kunnen accepteren van de thuiszor­

verstrekking van hulp bij het huishouden

houdelijke verzorging.

ginstellingen (die de zorg leveren). Dat

kan worden aangesloten bij de huidige

 

zogenoemde maximale CTG-tarief is

tarieven in de AWBZ. Bedenk dat het bud­

Meer informatie

echter relatief hoog. Dat komt omdat alle

get niet alleen toereikend zal moeten zijn

De ‘Handreiking De Wmo en het pgb’

overhead bij thuiszorginstellingen er in is

voor het betalen van salariskosten, maar

is gratis te downloaden op het web­

meegenomen. Bovendien gaat het nadruk­

ook voor alle kosten die daar nog bovenop

site www.invoeringwmo.nl, rubriek

kelijk om een maximaal tarief: zorgkanto­

komen, zoals aanvullende arbeidsvoor­

‘Gereedschapskist. De informatie over

ren kunnen ook lagere tarieven afspreken

waarden, verzekeringen, reiskostenvergoe­

de tarieven is te vinden op pagina 18

met de thuiszorginstellingen.

dingen, vakantiegeld en vakantiedagen, en

van deze handreiking. nn

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

13

[ EIGENWIJS HULPMIDDEL ]

Door de bril van Jorissen Schuim en bijdehandjes

Droog

[ Tekst: Petra Jorissen ]

Onlangs was ik in een verpleeghuis,

had ze zelf kunnen verzinnen. Haar

Nee, ik ga niet meer in gesprek met

Compleet uitgeteld lag ze in bed.

zeer. ‘Daar ben ik nu 89 voor gewor-

gen betreffende hygiëne valt niet op

op bezoek bij mijn oudste tante.

haar zat goed, maar alles deed haar

Nee, ze had niet aan senioren line-

den,’ meesmuilde ze. ‘Verplicht onder

rolstoelfitness geweest. Tante Trees

dag, een kamp is er niks bij.’

dance gedaan en ze was niet naar

was gedoucht, daar moet ze altijd twee dagen van bijkomen. Tante was

een waterstraal moeten op je oude

Kattenwas

dan wel doodop, mopperen en kwaad

Van jongs af aan had tante had een

‘Mevrouwtje, wij gaan u vandaag weer

nooit. Lukte niet bij Trees Watervrees,

zijn kon ze nog als de beste.

eens heerlijk opfrissen. Na afloop zult

u zich een ander mens voelen. Kijk nou toch eens, dat haar van u! Dat

hekel aan water. In de tobbe ging ze

zoals haar moeder haar noemde. Maar ze zag er altijd uiterst verzorgd uit. ‘Ach, met een washand kom je een

het verpleeghuis, tegen de opvattin-

te boksen. Er zijn andere oplossingen: geïmpregneerde doekjes in soorten

en maten, in lotion of olie gedrenkte

doekjes voor de kattenwas. Wetties, bijdehandjes (uit de babylijn van Zwitsal), vochtige washandjes van

het Kruidvat, allerhande doekjes om

make-up te verwijderen en natuurlijk vochtig tissue toiletpapier. Zonder water

Als een kattenwas niet volstaat zijn

er andere producten waar geen water aan te pas komt, speciaal ontwikkeld

Droog douchen?

voor ruimtevaarders. Die willen zich uiteraard ook opfrissen, douchen als

je gewichtloos bent is toch een brug te ver. De Tilburgse firma Paul Boeren medical is de Nederlandse importeur

van de No-Rinse producten voor haaren lichaamsverzorging.

Na wat heen en weer bellen met het

bedrijf kreeg ik doosje thuisbezorgd

met daarin een zestal producten. De `Shampoo Cap`, een flesje Shampoo klaar voor gebruik, een flesje Body kan echt niet meer hoor. Mocht er

heel eind en al dat modieuze gedoe

dan loopt ‘ie gillend uw bed voorbij.’

onzin,’ aldus tante Trees. Ik kan er hele-

vandaag een leuke heer langskomen, Aldus twee verzorgenden ’s morgens aan haar bed.

De opmerking over haar haar deed haar gehoorzamen, tante is ijdel. Als

je haar maar goed zit, die uitdrukking

14

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

over urenlang badderen is een hoop maal inkomen. Niet dat ik last heb van aquafobie (hadden we dat begrip maar geïntroduceerd tijdens het intakegesprek van tante), maar bij mij kan het ook met een drupje minder.

Wash, een flesje Body Bath (wel te

verdunnen met water), een pakje Bathing Wipes (voorbehandelde was-

doekjes) en een flacon Hand Sanitizer, een antibacteriële foam om je han-

den te ontsmetten. Omdat mijn haar

dringend aan een wasbeurt toe was

begon ik met de Shampoo Cap, een kunststof douchemuts met een voe-

[ EIGENWIJS HULPMIDDEL ]

douchen ring van een soort celstof die een

magnetron) zijn wel ste-

een halve minuut in de magnetron

‘bijdehandje’, ze ruiken sterker

reinigende vloeistof bevat. Het kapje

gelegd, het op mijn hoofd gezet (wel

al je haar erin stoppen), 2 minuten de

lichtfris geurende vloeistof in haar en hoofdhuid gemasseerd en daar-

na mijn vochtige haar afgedroogd. Schoon was mijn haar, het rook fris en ik had het gevoel alsof het ook écht

gewassen was. Een Shampoo Cap wasbeurt is niet te vergelijken met

droogshampoo, moeilijk uit te borste-

len, jeukende hoofdhuid, grauwsluier op je haar en een fris gevoel geeft die nooit.

Ook de Body Wash is prettig in het

gebruik. Je giet wat op een washandje of direct op de huid, laat het licht

schuimen en droogt het af. Zelfs op

mijn gezichtshuid - altijd een goede graadmeter - voelt het goedje prettig

aan. Volgens de folder is de reinigende vloeistof dan ook pH-neutraal, bevat

die geen alcohol en is bovendien ver-

rijkt met Aloë Vera en vitamine E. Het is maar dat u het weet. Ontsmetting

De voorbehandelde wasdoekjes en het antibacteriële foam vind ik minder spectaculair. Flesjes ontsmettende vloeistof zijn er in soorten en

prijzen. En of de bestanddelen van

viger dan bijvoorbeeld een

en ze bevatten een antibacteriële

formule die bacteriën (zoals strepto-

tie of logeren bij vrienden en weer

Op de achterkant van de verpakking

deuren uit de sponning nemen hoeft

te doden. Een pak bevat 8 doekjes. wordt - nogal verkleuterend als je ’t mij vraagt - aangeraden voor elk

gebied een apart doekje te nemen. Gezicht, hals en borst horen tot een

en hetzelfde gebied. De linkerarm is een apart gebied, zo ook de schaam-

streek. Neu, weest u vooral niet te

zuunig. Een douchebeurt op het droge betekent één pak doekjes, ofwel 7

euro. ’t Is geld, zou je zeggen. De

foldertekst maakt melding van een onderzoek, uitgevoerd in opdracht

van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Een droge wasbeurt zou voor de verzorgende maar

liefst 25% minder belasting van nek, rug, schouders en armen betekenen. Een droge wasbeurt zou bovendien

62% minder tijd kosten (dus meer patiënten wassen in een uur) en natte washandjes en handdoeken oprui-

men is er ook niet meer bij. Efficiëntie, besparing, verzuimpreventie, de overheid heeft er wel oren naar. In het veld

Een onderzoek naar de waswensen

zijn vraag ik me af. Maar de doekjes

trouwens ook heel niet verkeerd. Maar

(ze kunnen opgewarmd worden in de

rolstoelers

onder ons. Op vakan-

kokken en salmonella) geacht wordt

de vloeistof waarin de Bathing Wipes gedrenkt zijn nu zo heel veel anders

voor de

van ouderen zoals tante Trees lijkt me

is de doucheruimte te klein? Nee, niet meer. Neem wat doekjes en een shampoo cap. Scheelt frustraties.

De No-Rinse producten worden ove-

rigens lang niet alleen in de zorg gebruikt. Soldaat DJ, werkzaam tijdens operatie Desert Storm had

ook een flesje No-Rinse shampoo bij zich. Aanvankelijk stond hij

er sceptisch tegenover, maar na gebruikt noemt hij het op de site

dé perfecte oplossing voor soldaten in ‘het veld’. Kijk voor prijzen

en nadere productinformatie op onderstaande sites. De No-Rinse

producten zijn ook via internet te bestellen.

Adressen

• No Rinse internationaal, internet

www.norinse.com (Engelstalige site over de No-Rinse producten)

• Importeur No Rinse in Nederland

Boeren Medical, Postbus 624, 5000 AP Tilburg, telefoon 0800-

0229606, e-mail [email protected], internet www.boerenmedical.com.

een uitvinding is het, ook en vooral

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

15

[ EIGENWIJS PORTRET ]



16

Bij Teun op de boerderij ‘Hier gaan ze

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

[ EIGENWIJS PORTRET ]

normaal en liefdevol met je om’ Met flinke passen, de rug gebogen, wandelt hij traag, in grote groene kaplaarzen over het land. Teun Heukels buigt naar de grond, pakt een flinke kluit aarde en verkruimelt die tussen zijn vingers: ‘Kijk, dit is nou goede aarde.’ Hij laat de boerderij voor mensen met een verstandelijke beperking in het West-Brabantse Zevenbergen zien, waar hij vijf dagen van de week werkt. Teun voelt zich er nodig. En veilig. Nóg liever had hij zijn eigen bedrijfje. ‘Ja, een eigen tuinderij, met bonen, sla, aardappelen en uien, waar ik zelf zo’n beetje het hoe en wat kan bepalen. Dat is toch wel écht mijn grootste droom.’

[Tekst: Bernadette Schoemaker |

Foto’s: Henriëtte Guest]

Els Heukels hoefde er niet lang over na te denken. Een

portret maken van haar zoon Teun, op de Zwanenhoeve,

waar hij werkt? Leuk! Ze gaat het meteen regelen. Ze belt Teun, die enthousiast reageert, en Cees Kooijmans

en Ineke Cornelissen. Dit echtpaar, afkomstig uit de reguliere zorg, beheert de biologische dynamische zorg-

boerderij. Zij zijn verantwoordelijk voor de begeleiding op het werk en voor de zorg in het huis verderop in het

dorp, waar Teun met nog vier anderen begeleid woont. Een paar dagen later rijden Els en ik samen in de auto op weg van station Lage Zwaluwe door het agrarische

gebied van Zevenbergen.

De gezamenlijke dagopening in de grote schuur is net

afgesloten. De vijftien jongens, meisjes, mannen en vrou-

wen die op de Zwanenhoeve hun dag doorbrengen, zijn

op allerlei plekken aan het werk gegaan. Els en ik dwalen samen een beetje rond, op zoek naar Teun. Plotseling

komt er van achteren een slungelige man in spijkerbroek en blauw T-shirt op ons afgestormd. Hij neemt een aanloopje en springt dan - húp - op de rug van Els. Hij slaat

zijn handen voor haar ogen: ‘Ja, ja, zeg het maar: wie ben ik? Ha, ha! Dag mam!’ Els Heukels (57) moet eventjes

bijkomen van zóveel spontaniteit, maar lacht meteen breeduit bij het zien van haar zoon: ‘Ha Teun! Dus dáár

ben je. Nou, wij zijn er ook. Kijk, dit is Bernadette.’ Teun

(23) geeft een stevige hand en lacht enthousiast: Zijn

blauwe ogen schitteren. Even staan we wat onhandig naar

elkaar te kijken in nat, hoog, knalgroen gras. Els lost het op: ‘Laat je haar de boerderij zien?’ ‘Ja!’ Teun gaat voorop.

Vruchtwisseling

We wandelen richting kruidentuin, met flink uitgeschoten venkel, basilicum, tijm, peterselie, selderij en minder

bekend kruid. Overal kruipt onkruid tussen. Tja, dat krijg je als je niet schoffelt,’ luidt Teuns commentaar. ‘Ik heb

het ze nog zó gezegd.’ We lopen door. Langs de groente-

tuin vol bonen, wortelen, bieten, sla, courgetteplanten

en gele en oranje pompoenen, richting bessenstruiken. De bessen zijn geplukt, opgeslagen, verkocht en er is een hele hoop jam van gemaakt. Naast de bessenstruiken

ligt een stuk grond dat gereserveerd is voor iedereen die op de Zwanenhoeve werkt. Iedereen mag er zijn eigen

tuintje aanleggen. Alleen Teun maakt daar gebruik van.

Hij heeft er aardappelen, bonen, courgettes, aardbeien, uien en winterwortelen op staan. De grond is nog flink nat van alle regen die we achter de rug hebben, met

als resultaat dikke kluiten vette klei, grond die lastig te bewerken is. Teun legt een aantal principes uit van de biologisch dynamische landbouw. Dat je het ene gewas

niet voor niets naast het andere plant en dat je aan

vruchtwisseling moet doen: planten in vijfjarige cycli, dat is goed voor grond en gewas. Aha. Teun heeft ver-

stand van boeren, dat is duidelijk. We wandelen verder richting boomgaard en de wei met schapen. Achter deze wei zal een nieuw huis worden gebouwd waar Teun met

anderen begeleid gaat wonen. Dan hoeft hij niet meer te fietsen naar het huis in Zevenbergen.

Op naar de paardenstal nu, met twee paarden en in de

hoek een doodziek schaap, met een kale bloederige nek. De beruchte Myasis-vliegen hebben zich genesteld in

zijn wol, met dit nare resultaat. De dierenarts heeft hem

>>

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

17

[ EIGENWIJS PORTRET ]

ontwikkeld, maar heeft veel structuur nodig. Hij is een beetje als stroop, dat alle kanten op vloeit. Begeleider

Gijs, die langs komt lopen, beaamt het: ‘Teun heeft de

neiging om creatieve oplossingen te verzinnen voor zelf gecreëerde problemen.’

Sinds twee jaar woont hij begeleid, met anderen, niet

zo ver van Els, haar man en zijn zus die nog thuis woont. Dat is mogelijk met het persoonsgebonden budget voor ondersteunende en activerende begeleiding. Daarnaast

heeft hij een indicatie voor langdurig verblijf in een

AWBZ instelling. Els is heel praktisch en optimistisch van aard. Dat blijkt uit alles. Een halve dag per week is ze nog

bezig met werk rondom Teun: zaken regelen, overleg-

gen, dokter, papieren invullen, vergaderen, kleren kopen, enzovoorts: ‘Ik ben aan het Teunen, zeg ik dan.’

‘Gelukkig regelt mijn moeder het persoonsgebonden budget. Ik zou groen en geel zien als ik dat zelf moest regelen’

Binnenkant

We zien iedereen weer richting kantine wandelen, naar de keet naast de schuur. Het is tijd voor de lunch. De vaste plaatsen aan de tafels worden ingenomen, ieder-

een praat gezellig door elkaar. Even wordt het muisstil: ‘Aarde droeg het in haar schoot / Zonlicht bracht het rijp en groot / Zon en aarde die ons dit schenken / wij zullen

onder behandeling. Het schaap zal er weer bovenop komen, verzekert Teun.

We wandelen naar het huis van Ineke en Cees, de beheer-

ders van de Zwanenhoeve. Schoenen uit, trap op, naar

zolder, waar ook wordt gewerkt. Een groepje van vier mannen en vrouwen is samen met stagiaire Floor bezig met de verwerking van de wol van de schapen. Ze was-

sen wol, vilten, spinnen en weven. Begeleidster Marysia laat de resultaten van hun werk zien: geweven kussen-

hoezen in vrolijke kleuren, met de hand geweven linnen theedoeken en - in de kast - een serie vilten sloffen. Stroop

Als we de hele boerderij hebben gezien en met de hele

club koffie hebben gedronken, gaat Teun toch maar eens aan de slag. Els en ik spreken over zijn ontwikkeling en haar zorg. Teun was vier toen Els en haar man - ze heb-

ben nog drie kinderen - merkten dat hij geen gewone

ontwikkeling doormaakte. Hij volgde speciaal onderwijs en ging later naar de vrije school in Antwerpen, kilome-

ters ver weg. Els en haar man brachten hem er dagelijks naar toe, en haalden hem zelf ook weer op. ‘Teun is een schat,’ vertelt Els. ‘Hij is sociaal emotioneel goed

18

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

dankbaar aan u denken / Ook de mensen niet vergeten / die dit bereidden tot ons eten.’

Iedereen doet mee aan het ‘gebed’ en wenst elkaar sma-

kelijk eten. Daarna barst de gezellige herrie weer los:

‘Mag ik van jou de kaas?’ ‘Als ik van jou de boter mag.’ Alles op tafel is biologisch: biobrood, biojam, biokaas, bioboter, biomelk, biokarnemelk en zelfgemaakte biosalade. Er wordt veel gelachen. ‘Weet je nog Teun, dat

we die video van Raymond van het Groenewoud hebben gezien?’ ‘Ah, ja! Raymond!’ Eindeloos wordt luid lachend

hetzelfde verhaal over de leukste scènes herhaald. Dan gaat het gesprek over de logeerpartij van Quint, die ook

bij ons aan tafel zit. Vanavond komt hij logeren bij Teun en zijn huisgenoten. ‘Maar deze keer wordt het helaas geen muziek mixen, Quint’, roept Teun. ‘Want ik moet

mijn kamer poetsen. Ik vind dat absoluut geen leuke klus, maar ja, het moet wel. Anders heb je op het laatst overal spinnen.’

Teun vertelt me wie zijn beste vriend op het werk is: Paul, aan de tafel naast ons. Teun: ‘Aan hem laat ik m’n binnenkant wel zien, de anderen moeten maar naar mij toekomen. Net als ik wil hij zijn neus wél steken in tuinen, ook al interesseert het hem geen bal. Paul is absoluut niet

iemand die zegt, “Ja, hoor, hou nou maar je kop”.’ Na drie-

[ EIGENWIJS PORTRET ]

kwartier vrolijk gekakel over al dan niet te volgen van alles

paar verjaardagen. Daar kan ik niet als een otter aanko-

bracht / Het kiemen in ons tot nieuwe kracht / dat groeien

te scheren. Na die verjaardagen kan ik het dan wel weer

en nog wat wordt het weer even stil: ‘Zon en aarde wat gij

mag ons mensenzijn / tot aardekracht en zonneschijn.’ ‘Ik geloof dat ik een van de weinigen ben die hier serieus

mee omgaat,’ vertelt Teun als we later terugkomen op de gebruiken op de Zwanenhoeve. ‘Ik zie wel eens dat

sommigen er de draak mee steken. Dat is jammer, vind ik, want ik zie hoe bar en boos het soms kan zijn. Daar denk

men. Ik vind het verstandig om me dan toch maar weer laten staan. Maar het is ook iets tussen mama en mij. Wij moeten het er ook nog maar eens over hebben. Want dat

is toch wel een van de hoogtepunten in mama’s en mijn relatie: dat we dingen kunnen bespreken.’ Liefdevol

ik wel eens over na als ik zie dat er in het buitenland

We turen wat in de verte. ‘Hier zijn is heel prettig,’

stingen zie. Goh, denk ik dan: de een heeft een huis met

Zwanenhoeve. ‘Hier is een hele open sfeer, waarin ieder-

hongersnood is, of als ik bosbranden of vulkaanuitbar-

een zwembad en de ander heeft nog geen snee brood. Dat mensen dat niet beseffen – ik zal geen namen noe-

men – begrijp ik niet. Maar ja, wij zijn thuis katholiek opgevoed. Dan ga je soms een beetje anders denken.’ Vriendin

Teun vertelt dit terwijl hij lekker onderuit in de krui-

reageert Teun op de vraag hoe hij het vindt op de

een hallo zegt. Hier word je niet gepest. Er wordt niet

naar je geschreeuwd en ze gaan normaal en liefdevol

met je om. Als iemand hier weggaat, vind ik dat moeilijk.

Ik hecht me snel. Ik heb een beetje een open karakter. Voordat ik hier kwam, had ik dat ook in de gaten, dat ik

veel te open was. Op school kon ik moeilijk zeggen: “Hé,

wagen zit. Naast het hekwerk dat hij met paaltjes en

gaas heeft opgetrokken rond de boomgaard en de schapenwei, in drie dagen. Vanmiddag heeft hij de klus

‘Hier word je niet gepest’

afgemaakt, samen met Bart. Els en ik prijzen hun om de professionele wijze waarop het hek gemaakt is. En we strooien Teun lof toe over de manier waarop hij een gat

hou eens op.” Toen is er flink over me gelopen. Dat was

Teun is ook tevreden: ‘Ja, dat ziet er puik uit. Het is dat ik

Teun weet dat hij een persoonsgebonden budget heeft,

in het gaas met ijzerdraad en een tangetje heeft gedicht. het zelf gedaan heb, maar anders zou ik toch niet zeggen dat daar een gat heeft gezeten.’

Ik vraag hem of we het over zijn vaste vriendin mogen hebben, die ook op de Zwanenhoeve werkt. Ja hoor, dat

mag best. ‘Eigenlijk had ik iemand anders op het oog,’ vertelt hij. ‘Eva. Daar was ik verliefd op, maar zij wou niet, tot mijn grote verdriet. Toen kwam zij mij troosten. Het is dus echt allemaal vanzelf gegaan. Ja, en van het troosten

komt het een, en dan het ander. Dat ging van een hand

naar een kus. We hadden het er al heel vaak over gehad,

over het feit dat het tussen Eva en mij een probleem was, daarover hadden we gepraat met elkaar. Nou, en dan ga je verder.’

niet leuk. Nee, ik ben blij dat ik nu hier werk.’

maar hoe dat nou precies werkt met zo’n budget, tja ... Hij doet een poging: ‘Ik geloof dat het zo zit: eens in de maand komt er geld waardoor je kunt leven, in huis en hier en alles.’ Zijn moeder, die lekker in het gras is gaan

liggen en een klaverboeketje voor Bart aan het maken is,

legt hem geduldig uit hoe het financieel in elkaar steekt: ‘Wat je iedere maand krijgt is je Wajong uitkering. En voor de begeleiding hier op de Zwanenhoeve, en in jul-

lie huis, is dat persoonsgebonden budget. ‘O’, zegt Teun. ‘Nou ja, mijn moeder regelt dat dus, hè mam? Gelukkig wel, want anders zou ik groen en geel zien, als ik dat zelf moest regelen.’

nn

Wat ik leuk vind aan haar? Haar haar vind ik heel leuk. D’r ogen. En hoe ze lacht. Ze heeft gewoon een heel bijzonder lachje. Daar val ik wel voor. Wat zij leuk vindt aan

mij weet ik eigenlijk niet. Nou ja… mijn baard, hè. Ik denk dat dat wel een van haar dromen is, dat ik een baard laat

staan. Dat heb ik haar beloofd. Maar ze zal er toch nog

even op moeten wachten. Dit weekend heb ik weer een

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

19

PerSaldo wijst u de weg Leden wensen Eén PGB voor alle voorzieningen De tarieven voor het persoonsgebonden budget moeten gelijkwaardig worden aan die voor zorg in natura. Budgethouders verdienen meer respect van instanties zoals de indicatiestellers. En vooral wordt het hoog tijd om een einde te maken aan de administratieve belasting van budgethouders, het liefst door invoering van één loket en één budget voor alle vormen van zorg, hulp, begeleiding, hulpmiddelen en voorzieningen. Dat zijn drie van de belangrijkste punten die Per Saldo het komende jaar aan de orde zal stellen bij politiek, beleidsmakers en uitvoerders, zo bleek tijdens het congres ‘Naar een beter persoonsgebonden budget’ van Per Saldo, zaterdag 14 oktober in de Jaarbeurs te Utrecht. Leden van Per Saldo vergaderden half oktober over de plannen van Per

Saldo voor 2007. In de ochtend was

alle zorg, hulp, begeleiding, hulp-

• De tarieven voor zorg in natura (via

samengebracht. Om zo’n budget

komende jaar voor zal inzetten.

een instelling) en het persoonsgebonden budget moeten gelijkgetrokken worden. Alleen dan kan het persoonsgebonden budget echt

gelijkwaardig zijn aan zorg door

een instelling. Het budget moet ook besteed kunnen worden aan administratieve ondersteuning, bijvoorbeeld door een administratiekan-

toor. Het huidige vrij besteedbare bedrag is daarvoor ontoereikend.

• Mensen met een handicap, chroni-

debatten, met als voornaamste vraag hoe het persoonsgebonden budget verder verbeterd kan worden.

Wensen Dat leverde het volgende wensen-

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

integrale indicatie. Dat moet dan

wel een erg goede indicatiestelling zijn, met alle waarborgen omge-

ven. Het budget dat je krijgt voor alle voorzieningen, mag je geheel naar eigen inzicht besteden. nn

Informatie over de Wmo van kracht. De Wmo kan grote gevol-

met meer respect behandeld worden door instanties. Vooral door

indicatiestellers.

• De eigen bijdrage voor zorg, hulp en begeleiding mag afgeschaft

worden. Je kunt namelijk niet zonder die hulp, dus je kunt die eigen

bijdrage niet vermijden door er

schappelijke ondersteuning (Wmo) gen hebben voor u als budgethouder. Vooral als u een indicatie hebt voor huishoudelijke verzorging. Per Saldo komt

naar u toe om u precies te vertellen wat

de gevolgen zijn voor uw persoonsge-

bonden budget, tijdens bijeenkomsten in de regio, door heel Nederland.

van af te zien.

De bijeenkomsten zijn alleen toegan-

den budget komen voor langdurig

ten bedragen € 5 per persoon, inclu-

• Er moet een apart persoonsgebonverblijf.

overheveling van huishoudelijke

eerd programma met workshops en

één loket te melden en krijg je één

houders in het bijzonder, mogen

behandeld: het activiteitenplan en volgden de aanwezigen een gevari-

te krijgen hoef je je nog maar bij

Op 1 januari 2007 wordt de Wet maat-

blemen in het algemeen en budget­

• Het geld dat uit de AWBZ naar

de begroting voor 2007. In de middag

middelen en voorzieningen zijn

sche ziekte of psychiatrische pro-

er de algemene ledenvergadering, waar de formele stukken werden

22

lijstje op, waar Per Saldo zich het

de gemeenten gaat, vanwege de verzorging, moet geoormerkt worden. Daarmee voorkom je dat het

kelijk voor leden van Per Saldo. De kossief koffie en thee. Aanmelden kan via de uitnodigingsbrief die u thuisge-

stuurd krijgt, via de website www.pgb.

nl (rubriek De Wmo) of de Per Saldo ledenservice (030) 240 30 66.

geld wordt gebruikt voor zwemba-

De volgende acht bijeenkomsten zijn

• Hoe minder administratieve las-

• Woensdag 15 november in Zwolle,

den of lantarenpalen.

ten en hoe minder formulieren

al gepland.

14.30-16.30 uur en 19.30-21.30 uur.

die je moet invullen, hoe beter.

• Zaterdag 18 november in Beilen,

tiebudget moeten komen, waarin

• Woensdag 22 november in Den Bosch,

Uiteindelijk zal er één participa-

10:00-12.00 uur en 14.00-16.00 uur.

14.30-16.30 uur en 19.30-21.30 uur.

van 10.00-16.00 uur. Kosten € 195

handicap of chronische aandoening.

14.30-16.30 uur en 19.30-21.30 uur. nn

nees van Per Saldo 10% korting.

groot aantal patiëntenverenigingen,

• Dinsdag 28 november in Leeuwarden,

Leer bij over het PGB!

PGB

voor

die dieper willen ingaan op het

gen over alle onderdelen van het per-

soonsgebonden budget. Voor budgethouders en dienstverleners en hun organisaties. De komende weken

kunt u deelnemen aan de volgende cursussen en trainingen. Alle cursus-

sen en trainingen worden gegeven bij Per Saldo in Utrecht.

Voor budgethouders • Basiscursus PGB voor beginnende budgethouders. De cursus duurt van 10.00-16.00 uur. De cursus

wordt gegeven op 14 november, 23 november en 14 december. Kosten

€ 50 per persoon inclusief lunch, leden van Per Saldo € 30.

• Cursus ‘Overeenkomsten en admi-

nistratie’. Alleen toegankelijk voor leden van Per Saldo. De cursus

wordt gegeven op 30 november van

10.00-16.00 uur, in Utrecht. Kosten € 30 per persoon, inclusief lunch. ’Voorbereiden

• Verdiepingscursus

organisaties en dienstverleners

Per Saldo geeft cursussen en trainin-

• Training

per persoon inclusief lunch, abon-

op

de

(her)indicatie’. De training wordt

gegeven op 16 november van 13.00-

17.00 uur. Kosten € 30 per persoon, leden van Per Saldo € 20,00.

Voor professionals • Basiscursus voor startende organi-

arbeidsrecht en de zorgprotocollen en werkdocumenten van het

CIZ. De cursus wordt gegeven op

12 december van 13.30-16.30 uur. Kosten € 115 per persoon inclusief lunch, abonnees van Per Saldo 10% korting.

Voor aanmelding neemt u contact op

met de ledenservice van Per Saldo,

waaronder Per Saldo, overeenkomsten gesloten voor collectieve verze-

keringen. Wie een zorgverzekering

afsluit via zo’n collectief contract, krijgt korting op de verzekeringspremie, een vergoeding van maximaal

€ 20,- per jaar op het lidmaatschap en kan gebruik maken van een aantal extra voordelen. Bovendien zijn mensen die zich via de collectiviteit verzekeren bij Agis voordeliger uit dan individueel verzekerden.

telefoon (030) 230 40 66 of via de

Bovendien heeft Agis een aan-

Saldo -> Cursussen).

mensen met een chronische aan-

website www.pgb.nl (rubriek Per nn

Leden van Per Saldo profiteren Voordelig verzekerd bij Agis Bent u lid van Per Saldo en wilt u een zorgverzekering afsluiten? Maak dan gebruik van de collectieve overeenkomst die Agis Zorgverzekeringen met Per Saldo heeft gesloten. U profiteert dan niet alleen van een korting op uw verzekeringspremie, u krijgt daarnaast ook nog eens elk jaar maximaal € 20,- terug, als tegemoetkoming in de kosten voor het lidmaatschap van Per Saldo.

saties en dienstverleners die willen

Agis Zorgverzekeringen vindt het

sus wordt gegeven op 28 november

de wensen van mensen met een

werken voor budgethouders. De cur-

Om die reden heeft Agis met een

belangrijk om goed te luisteren naar

tal wensen van gehandicapten en doening in de nieuwe aanvullende

verzekeringen voor 2007 verwerkt. Afhankelijk van de keuze van uw aanvullende verzekering ontvangt u onder andere een vergoeding voor

fysiotherapie, zelfmanagement- en gezondheidscursussen, alternatieve geneeswijzen,

vergoeding van de

eigen bijdrage voor medicijnen binnen het geneesmiddelen vergoedingssysteem en korting op hulpmiddelen.

Als u overstapt naar Agis, dan ont-

vangt u de aanvullende verzekering van uw keuze 2 maanden gratis. Een

korting die kan oplopen tot zo’n € 90,per persoon. Voor meer informatie

over de collectieve verzekering voor leden van Per Saldo, kijk op internet www.agisweb.nl/persaldo of bel met Agis 0900 - 040 03 06. nn

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

23

[ EIGENWIJS DE REGELING ]

de re ge li ng inhuurt met uw persoonsgebonden budget. Dat kan een

erkende instelling zijn, maar ook een particulier bureau, een vrij gevestigde hulpverlener, uw partner, u zelf als ouder van een kind met een handicap of met psychiatrische problemen, een particuliere dagopvang, een [

stichting die zorg levert in een particulier wooninitiatief,

Tekst Kees Dijkman | illustraties Dik Klut ]

Zo zet u de hulp naar uw hand

Uw budget anders besteden Als budgethouder hebt u de vrijheid om uw persoonsgebonden budget naar eigen inzicht te besteden. Daarbij gelden wel bepaalde regels. Maar u hebt ook veel vrijheid. Daardoor kunt u de zorg, hulp en begeleiding helemaal aanpassen aan uw eigen leven. Dat is nu juist het grote voordeel van

In dit artikel leest u in het kort over de vier belangrijkste

vrijheden die het persoonsgebonden budget u biedt. Het gaat hierbij om mogelijkheden die officieel zijn toegestaan volgens de geldende regelingen. U hoeft u

dus geen zorgen te maken dat u die regels overtreedt. De regels zijn juist bewust zo gemaakt dat u alle vrijheid hebt om de zorg, hulp en begeleiding te laten aansluiten bij uw eigen leven.

1. Bestedingsvrijheid bent

niet

verplicht

mag zelf bepalen op welke dagen de hulp geleverd wordt

en op welke uren. Ook mag u zelf beslissen op welke plek

de zorg, hulp of begeleiding wordt gegeven. Dat kan bij u thuis zijn, maar ook op het werk, op school, in de stad of op het strand.

U moet er natuurlijk wel voor zorgen dat u goede

hulp inkoopt, waar u daadwerkelijk bij gebaat bent. Bovendien moet u er voor zorgen dat de zorg, hulp of begeleiding die u krijgt, voldoet aan de eisen van de

verschillende zorgfuncties: huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging, verpleging, activerende bege-

leiding, ondersteunende begeleiding of tijdelijk verblijf. Huurt u verpleegkundige zorg in, dan moet degene die

een persoonsgebonden budget!

U

een zorgboer of hulpverleners uit de alternatieve hoek. U

deze verpleging aan u biedt, voldoen aan de eisen van

de wet BIG (Beroepen Individuele Gezondheidszorg). Dat betekent dat uw hulpverlener bevoegd en bekwaam moet zijn tot het uitvoeren van verpleegkundige handelingen. Maar verder bent u zelf degene die beoordeelt of de zorg, hulp en begeleiding aan uw eisen voldoet.

• Voorbeeld 1. U krijgt een persoonsgebonden budget

voor ondersteunende begeleiding voor uw kind met

een verstandelijke handicap. U kent een beeldhou-

wer in de buurt, die goed met uw kind overweg kan. om

uw

persoonsgebon-

den budget te besteden bij officieel erkende zorg-

verleners of begeleiders. U mag zelf bepalen wie u

U huurt deze man in voor een ochtend in de week

dagopvang. Uw kind kan zich tijdens deze dagopvang heerlijk uitleven met hout en steen. Ook maken ze een keer in de maand een flinke boswandeling.

• Voorbeeld 2. U wilt vanuit het persoonsgebonden budget voor uw zoon met autisme een neurofeedback behandeling betalen. Dat is echter niet

toegestaan, omdat het hier gaat om een

behandeling en niet om (activerende of ondersteunende) begeleiding. 2. Schuiven tussen de zorgfuncties

U krijgt uw persoonsgebonden budget op

grond van een indicatie door het Centrum

24

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

[ EIGENWIJS DE REGELING ]

Indicatiestelling Zorg (CIZ) of het Bureau Jeugdzorg. Op

om budget dat u per ongeluk overhoudt. U mag dus ook

zorg, hulp of begeleiding u nodig hebt en hoeveel van

• Een voorbeeld. U hebt een persoonsgebonden bud-

die indicatie staat precies omschreven welke soorten elke soort. Maar als u uw persoonsgebonden budget

gaat besteden, hoeft u zich niet aan die indicatie te houden. U mag het persoonsgebonden budget besteden aan alle soorten zorg, hulp of begeleiding waarvoor een persoonsgebonden budget mogelijk is. Dat zijn

op dit moment: huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging, verpleging, activerende begeleiding, onder-

steunende begeleiding en tijdelijk verblijf. Let op: door

bewust ‘sparen’ voor het volgende jaar.

get voor tijdelijk verblijf, voor 24 etmalen per jaar

(een weekend per maand). Daarnaast hebt u nog budget voor persoonlijke verzorging, verpleging en ondersteunende begeleiding. Het budget voor tijdelijk verblijf maakt precies tien procent uit van uw totale netto persoongebonden budget. U besluit om er dit jaar geen gebruik van te maken. U hevelt

de invoering van de Wmo geldt dit na 1 januari 2007 niet meer voor huishoudelijke verzorging.

• Een voorbeeld. U krijgt een persoonsgebonden bud-

get voor tijdelijk verblijf. Maar u wilt eigenlijk liever gewoon thuis blijven. Dus regelt u dat er vier keer

per jaar een lang weekend extra hulp is om u thuis

te verzorgen. Die extra hulp betaalt u uit uw per-

soonsgebonden budget. Uw partner kan dan met een goede vriendin gaan wandelen op Ameland of in de Ardennen, om even op adem te komen. 3. Budget flexibel inzetten

U hoeft het persoonsgebonden budget niet gelijkmatig over het jaar te besteden. U mag dus in een bepaalde

periode meer zorg, hulp of begeleiding inkopen en in een andere periode juist minder.

• Voorbeeld 1. U hebt een chronische ziekte met een wisselend ziektebeeld. Daardoor hebt u de ene periode meer hulp nodig dan de

andere. U spreekt met uw hulp af dat ze beschikbaar is op oproepbasis.

• Voorbeeld 2. U hebt een zoon met een lichamelijke

het hele budget voor tijdelijk

verblijf over naar volgend jaar. U hebt dan

handicap, die veel zorg nodig heeft. Hij wil dolgraag

volgend jaar een budget voor in totaal 48 etmalen

duur, juist omdat er veel gespecialiseerde verzorging

senuit te gaan.

naar een speciaal vakantiekamp, maar dat kamp is bij te pas komt. Het lukt u om door het jaar heen met net iets minder budget uit te komen. Daardoor houdt

u budget over om in de vakantie iets extra’s voor hem te kunnen doen. Hij kan dus mee op kamp! 4. Budget overhevelen

U hoeft niet uw hele persoonsgebonden budget in het

lopende kalenderjaar op te maken. U mag 10% van het

netto persoonsgebonden budget (dat is het bedrag dat

tijdelijk verblijf. Genoeg om er ruim een maand tus-

Meer informatie

Op deze pagina’s staat alleen algemene informatie, in het kort omschreven. Wilt u meer weten over de

genoemde regelingen of wilt u advies over uw eigen

situatie en bent u lid van Per Saldo, bel dan met een PGB consulent van de Per Saldo ledenservice, telefoon (030)2304066. nn

u van het zorgkantoor hebt ontvangen als budget) mee-

nemen naar het volgende jaar. Het hoeft niet te gaan

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

25

[ EIGENWIJS DE KIEK ]

Cor Smeets:

‘Jammer dat het alweer weekend is’

[ Foto:

Sarah Carlier ]

Het is een mooie vrijdagmiddag op kinderboerderij het Schutterspark in Brunssum. Cor Smeets werkt er al jaren, met een persoonsgebonden budget dat loopt via zijn mentor Ton van Gestel en de Stichting Radar. Wim Wilmsen (rechts op de foto) is zijn begeleider bij het Schutterspark. ‘Het is mooi hoe Cor is gaan groeien doorheen de jaren,’ meldt Wim. Dankzij het werk op de kinderboerderij is hij een stuk zelfstandiger geworden. Cor is het liefst bezig met de kippen. De zorg voor de kippen is zijn eerste verantwoordelijkheid. Maar sinds kort heeft hij ook belangstelling voor grotere dieren, zoals de koeien en de paarden. Misschien gaat hij in de toekomst zelfs meehelpen met het organiseren van feestjes voor de kinderen die de boerderij bezoeken. Wim is erg trots op Cor. Cor vindt het jammer dat het alweer weekend is.

OPROEP Bent u ook trots op uw hulpverlener(s)? Laat het ons dan weten. Bel, mail of schrijf naar EigenWijs. Misschien komt de fotograaf dan ook bij u op bezoek. Per Saldo, Postbus 19161, 3501 DD Utrecht, t.a.v. Redactie EigenWijs. Tel: 030-2304066. E-mail: [email protected]

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

27

[ EIGENWIJS JURIDISCH STEUNPUNT ]

Bij het Juridisch Steunpunt

Haal uw recht, op alle [Tekst: Margreet Jonge Poerink, Marja van Charante ]

De gemeente wijst uw aanvraag voor een traplift af. De taxikosten van en naar het ziekenhuis moet u zelf betalen. Uw kind wordt niet toegelaten op de reguliere basisschool in uw wijk. Een ambtenaar van het UWV behandelt u niet alleen onzorgvuldig, maar ook onbeschoft. Het is niet ondenkbaar dat u zich ooit in een dergelijke situatie bevond. Wat deed u? Misschien diende u - met de moed der wanhoop - zelf een bezwaarschrift in? Misschien toog u - met het lood in de schoenen – naar een hoorzitting? Of misschien liet u het er gewoon bij zitten, nam u genoegen met een halfslachtige oplossing of tastte u diep in eigen portemonnee? Of misschien bent u één van de 9.000 mensen die vanaf 2001 voor hulp en advies belde naar het Juridisch Steunpunt van de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad (CGRaad).

Het Juridisch Steunpunt van de CG-Raad bestaat vijf jaar.

ringen van de behandelend arts van mevrouw Goes. Uit

om advies. Ruim 500 mensen kregen meer dan alleen

geen 100 meter kan lopen en dus recht heeft op een

In die vijf jaar kreeg het Steunpunt zo’n 9.000 verzoeken een antwoord op hun vraag: zij kwamen in aanmerking voor gratis juridische ondersteuning. Iedereen kan voor informatie en advies aankloppen bij het Juridisch

Steunpunt, maar leden van lidorganisaties van de CGRaad krijgen, als dat nodig is, méér. Per Saldo is lid van de

CG-Raad, dus ook u kunt gratis gebruik maken van deze professionele juridische ondersteuning. Ondersteuning die verder gaat dan een antwoord op uw telefonische vraag. Maak er gebruik van! In bezwaar

Neem bijvoorbeeld mevrouw Goes. Na een herkeuring bleek zij tot haar grote verbazing niet meer in aanmer-

king te komen voor een gehandicaptenparkeerkaart. Mevrouw Goes is door een spierziekte zeer slecht ter been. De keuringsarts trok echter de conclusie dat zij nog voldoende goed kon lopen en de gehandicaptenparkeerkaart niet nodig had. Mevrouw Goes was verbijsterd en vroeg hulp van het Juridisch Steunpunt.

Het Juridisch Steunpunt schreef voor mevrouw Goes een bezwaarschrift en gebruikte daarbij de medische verkla-

28

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

die medische verklaringen bleek dat zij redelijkerwijs gehandicaptenparkeerkaart. Het bezwaarschrift had het

gewenste effect: de gemeente vroeg een nieuw medisch advies. In tweede instantie erkende de keuringsarts wel

dat mevrouw Goes heel slecht kan lopen: zij kreeg alsnog een gehandicaptenparkeerkaart. Spreekuur

‘De meeste vragen gaan over de WAO en de Wvg,’ vertelt

José Steen, medewerkster van het Juridisch Steunpunt, ‘maar we krijgen ook veel vragen over de nieuwe zorg-

verzekeringswet, de AWBZ, medische missers, over onderwijs en klachten over bejegening.’ Samen met

twee collega’s verzorgt José dagelijks het telefonisch spreekuur.

‘We krijgen vijftien tot twintig telefoontjes per dag. Daarnaast komen er ook nog eens acht à tien vragen

per e-mail binnen. Ongeveer de helft handelen we zelf

telefonisch af. Wat we doen is mensen op weg helpen. We ontrafelen de situatie waarin ze zitten. We leggen de

procedures stap voor stap uit. Vaak kunnen mensen daar zelf verder mee. Maar zaken die grondiger uitgezocht

[ EIGENWIJS

JURIDISCH STEUNPUNT ]

terreinen van het leven moeten worden, spelen we door naar het juristenteam.

direct iets aan doen, maar die verhalen tonen wel aan

mevrouw van Arsen.’

signalen. De CG-Raad gebruikt die signalen bij de lobby-

Bijvoorbeeld zo’n zaak als van mevrouw Goes. Of die van

Voorleesapparaat

Mevrouw van Arsen is visueel gehandicapt. Ze had een

dat de wet soms averechts uitpakt. Dat zijn belangrijke activiteiten in Den Haag. Bel gerust

voorleesapparaat waar ze niet tevreden over was. Het

Het Juridisch Steunpunt van de CG-Raad wordt uitge-

sluiters van medicijnen en bedragen op nota’s niet goed

juridische medewerkers zitten dagelijks voor u klaar om

ging regelmatig stuk en met het apparaat kon ze de bijlezen. Ze vroeg een ander apparaat aan, maar de zorgverzekeraar wees haar aanvraag af. De verzekeraar vond het

voorleesapparaat dat ze al had een adequaat hulpmid-

del, en vervanging daarom onnodig kostbaar. Mevrouw van Arsen belde naar het Juridisch Steunpunt.

Het Steunpunt schreef een bezwaarschrift en stelde daarin dat mevrouw van Arsen ten allen tijde recht heeft

op een adequaat functionerend hulpmiddel. Het appa-

raat dat ze had voldeed daar niet aan: het las bijsluiters

voerd door Stichting De Ombudsman in Hilversum. De

uw vragen te beantwoorden. Bel gerust! Het Juridisch Steunpunt gaat immers voor úw recht! Ze helpen u bij het opstellen van uw bezwaarschrift, gaan mee naar een hoorzitting en als het nodig is stappen ze samen met u

naar de rechter. Het Steunpunt is van maandag tot en met vrijdag van 10.00 tot 13.30 uur bereikbaar. Telefoon (035) 6722666, fax (035) 6722667, e-mail [email protected].

niet goed en was onbetrouwbaar. Kortom, niet adequaat.

Bij het Juridisch Steunpunt van de CG-Raad kunt u vra-

zekeraar nam de zaak in heroverweging en na overleg

Dus ook als het gaat om vervoer, onderwijs of hulpmid-

Hierdoor was zij steeds afhankelijk van anderen. De ver-

met de leverancier en de geneeskundig adviseur werd

het bezwaarschrift van het Juridisch Steunpunt gegrond verklaard. Mevrouw van Arsen kreeg alsnog een ander voorleesapparaat. Signalen

In deze twee zaken was het schrijven van een goed

bezwaarschrift voldoende, maar soms is er meer nodig. Soms worden mensen opgeroepen voor een hoorzit-

ting. Medewerkers van het Steunpunt gaan dan mee. En in uiterste gevallen zet het Steunpunt de stap naar de rechter.

gen om juridisch advies op alle terreinen van het leven. delen.

Per Saldo Het Juridisch Steunpunt gaat in op alle vragen die

te maken hebben met uitkeringen, hulpmiddelen en

voorzieningen die u krijgt vanwege een chronische ziekte, handicap, arbeidsongeschiktheid of psychiatri-

sche problemen. Denk aan de WAO, Wajong of WIA, aan

de verstrekking van rolstoelen, woningaanpassingen en vervoersvoorzieningen door de gemeente of aan voorzie-

Het Steunpunt heeft ook een belangrijke signalerende

ningen voor werk of onderwijs door UWV. Voor vragen

vertelt José. ‘Zij komen in verzet tegen de uitwerking

mee te maken heeft, kunt u uiteraard blijven bellen met

functie. ‘Soms bellen mensen met een politieke klacht,’ van de regels. Deze mensen zijn vaak erg boos. Zij zijn het oneens met de wet. Wij kunnen daar natuurlijk niet

over het persoonsgebonden budget en alles wat daar de Per Saldo ledenservice, telefoon (030) 2304066 (ma 9.00-17.00 uur, di-do 10.00-17.00 uur)!

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]

29

[ EIGENWIJS VRAGEND WIJS ]

vraag e n antw o o r d Eigen bijdrage

Mijn dochter wordt volgende maand 18 jaar. Ze blijft

gewoon bij ons wonen, en wij blijven voor haar zorgen.

Een antwoord op maat Elke dag geeft de Per Saldo ledenservice antwoord op tientallen vragen van budgethouders. In deze rubriek een aantal antwoorden die ook voor u van belang kunnen zijn. Hebt u zelf een vraag en bent u lid van Per Saldo? Bel dan met een PGB consulent van de ledenservice, telefoon (030) 2304066 (ma 10.00-17.00 uur, di-do 9.00-17.00 uur).

Ze heeft vooral veel lichamelijke zorg nodig. Maar verder gaat er veel veranderen. De kinderbijslag stopt en ook

krijgen we geen TOG uitkering meer. Maar ze krijgt wel een Wajong uitkering. Dat hebben we al voor haar gere-

geld. Als bewindvoerder beheer ik dat geld voor haar. Tot nu toe hoefden we voor haar geen eigen bijdrage te betalen voor de zorg, omdat ze minderjarig was. Maar ik begrijp dat ze vanaf haar 18e wel een eigen bijdrage moet betalen. Hoe werkt dat?

Inderdaad, dat klopt. Budgethouders van 18 jaar en ouder die huishoudelijke zorg, persoonlijke verzorging of ver-

Verhuizen

Na veel wikken en wegen hebben we besloten om buiten de Randstad te gaan wonen. We willen vooral in een rustige omgeving wonen en daar een zorgboerderij zoeken waar onze zoon terecht kan. Over een maand gaan we verhuizen. Hoe gaat dat dan met ons persoonsgebonden budget? Moeten we dat opnieuw aanvragen in onze

nieuwe woonplaats? We hebben een indicatie voor ondersteunende begeleiding die lang geldig is, tot 2009.

Nee, u hoeft niet opnieuw een persoonsgebonden bud-

get aan te vragen. Uw huidige budget loopt gewoon door en het zorgkantoor waar u nu het budget van krijgt, blijft

voor u het aanspreekpunt tot 31 december van het lopende jaar. U krijgt dus van hen uw voorschotten tot het eind van

pleging krijgen vanuit de AWBZ (dat is de regeling waar ook het persoonsgebonden budget uit gefinancierd

wordt), betalen daarvoor een eigen bijdrage. Die eigen

bijdrage wordt afgetrokken van het persoonsgebonden budget. In jargon: het bruto persoonsgebonden budget

wordt verminderd tot een netto persoonsgebonden

budget. De eigen bijdrage hangt af van de hoeveelheid

zorg die je krijgt. Er geldt wel een maximale eigen bij-

drage, gebaseerd op het inkomen van de budgethouder. Bij een laag inkomen, zoals een Wajong uitkering, geldt een minimale eigen bijdrage van € 4,10 per week. Het

persoonsgebonden budget van uw dochter zal dus vanaf volgende maand met dat bedrag naar beneden gaan. nn

het jaar en u moet ook aan hen verantwoording afleggen

Vrijwilligers

zorgkantoor in uw nieuwe woonplaats te maken. Hebt u

ik haar betaal. Ze heeft liever een vrijwilligersvergoe-

over uw uitgaven. Pas bij de jaarovergang krijgt u met het

over het lopende jaar budget over, dan hevelt het oude

zorgkantoor dat budget (tot een maximum van 10% van uw netto jaarbudget) over naar het nieuwe zorgkantoor en die

stelt het weer aan u ter beschikking voor het nieuwe jaar. Veel plezier op het platteland! nn

Ik heb een heel lieve hulp gevonden. Maar ze wil niet dat

ding. Kan ik haar zo’n vrijwilligersvergoeding betalen vanuit mijn persoonsgebonden budget?

Nee, helaas, dat kan niet. Sterker nog, u kunt haar ook

geen vrijwilligersvergoeding geven die u uit uw eigen middelen betaalt. Vrijwilligersvergoedingen mogen namelijk alleen betaald worden door zogenoemde ‘pri-

vaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisaties’, zoals patiëntenorganisaties, sportverenigingen of zorginstellingen. U bent ook als budgethouder voor de wet een persoon en geen organisatie. Misschien kunt u haar overhalen om toch gewoon betaald bij u te komen werken. nn

30

%IGEN7IJS [ nr 5 | 06 ]