BRUKSKE MOOI ANDERS. Op weg naar een beter imago Een indicatie van het huidige beeld over de wijk Brukske

BRUKSKE MOOI ANDERS

Opdrachtgever Brukske Mooi Anders Contactpersoon Renske Lenders E-mail [email protected]

Op weg naar een beter imago Een indicatie van het huidige beeld over de wijk Brukske

Bureau Projectleden

Datum

Durv&Doen Bas Meier Sanne van Wegberg Dion Heijne 19-12-2011

Inhoudsopgave 1. Inleiding

3

2. Management Summary

4

3. Onderzoeksdetails 3.1 Vooronderzoek 3.1.1 Deskresearch 3.1.2 Fieldresearch 3.2 Onderzoekfase 1: Brukske 3.2.1 Onderzoeksmethode 3.2.2 Aantal interviews 3.2.3 Interview plaats 3.2.4 Duur gesprekken 3.2.5 Selectie respondenten 3.3 Onderzoekfase 2: Resterende wijken Venray 3.3.1 Onderzoeksmethode 3.3.2 Aantal interviews 3.3.3 Duur gesprekken 3.3.4 Selectie respondenten

6 6 6 6 6 6 6 6 6 7 7 7 7 7 7

4. Indicatie huidig beeld Brukske 4.1 Het beeld over Brukske onder de wijkbewoners zelf 4.2 Het beeld over Brukske onder bewoners van andere wijken in Venray

8 8 9

5. Adviespunten 5.1 Het gewenste imago (uit Masterplan Brukske) 5.2 Adviespunten 5.2.1 algemene adviespunten met betrekking tot het bereiken van het gewenste imago 5.2.2 Tips voor de toekomst 5.3 Conclusie

10 10 10

Bijlagen I Onderzoeksopzet II Vooronderzoek III Actoren/factoren analyse uitgebreid IV Visuele impressie Brukske V Theoretisch kader VI Onderzoeksresultaten & conclusies VII Onderzoeksresultaten in procenten

VIII IX X XI XII XIII XIV

10 11 13

Onderzoeksresultaten in aantallen Interview opzet Brukske Interview uitwerkingen Brukske Groepsgesprek met senioren Verslag gesprek Synthese Gesprek Wonen Venray Interviewopzet Venray

2

1. INLEIDING Het Ondernemend Gezelschap Brukske (OGB) heeft met haar partners een wijkontwikkelingsplan (Brukske Mooi Anders) opgesteld voor de wijk Brukske, een wijk van ongeveer 2000 huishoudens. Dit wijkontwikkelingsplan geeft richting aan de verbeteringen en de activiteiten die in de wijk plaatsvinden, nu en in de toekomst. Gemeente Venray en Wonen Limburg, die hierin de lead hebben, willen inzicht krijgen met betrekking tot het imago van de wijk Brukske bij bewoners van de wijk zelf en bewoners van andere wijken in Venray. Bex Communicatie ondersteunt het OGB in de communicatie rondom dit project. Durv&Doen heeft deze opdracht via Bex aangenomen en uitgevoerd. Het OGB wil graag een imago onderzoek in de wijk Brukske, de zeven omliggende wijken en het nabij gelegen dorp Oostrum. Met behulp van de resultaten van dit onderzoek geeft Durv&Doen een indicatie van het beeld wat bewoners van Venray van de wijk Brukske hebben.

3

2. MANAGEMENT SUMMARY In deze management summary staat beschreven wat Durv&Doen heeft uitgevoerd om antwoord op de volgende vraag te geven: “Wat is het imago van de wijk Brukske in Venray onder de ondervraagden?”. Daarnaast biedt Durv&Doen een aantal adviespunten om (mogelijk) van de indicatie van het huidige beeld van Brukske naar het gewenste imago te komen. Vooronderzoek Durv&Doen is dit onderzoek begonnen met een oriënterend vooronderzoek, wat bestond uit deskresearch en een eerste bezoek aan de wijk. Op deze manier heeft Durv&Doen een impressie gekregen van de uitstraling van de wijk1 en de actoren en factoren2. Daarnaast heeft een gesprek met Synthese en Politie Venray plaatsgevonden. Vervolgens heeft Durv&Doen een theoretisch kader opgesteld3. Op basis van de verkregen inzichten heeft Durv&Doen het hoofdonderzoek vormgegeven en uitgevoerd. Hoofdonderzoek Het hoofdonderzoek bestaat uit twee fasen. In de eerste fase is gekeken naar het beeld van de inwoners van Brukske over de wijk. Aan de hand van de onderzoeksresultaten is een indicatie geformuleerd van het beeld over de wijk door de inwoners zelf. Bij de tweede fase is Durv&Doen naar de overige wijken van Venray gegaan om een indicatie te kunnen formuleren over het beeld van Brukske onder de overige inwoners. Bij beide onderzoeken heeft Durv&Doen interviews afgelegd met inwoners. Voor de resultaten van het hoofdonderzoek verwijst Durv&Doen naar Bijlage VI (Onderzoeksresultaten & conclusies). Indicatie van het beeld van Brukske onder de inwoners zelf Aan de hand van de onderzoeksresultaten uit fase 1 van het onderzoek heeft Durv&Doen een indicatie van het huidige beeld van de wijk door de inwoners geformuleerd. Deze indicatie is als volgt samen te vatten; Eind 2011 wordt Brukske, door de geïnterviewde inwoners van de wijk, gezien als een prettige wijk met als grootste probleem het straatafval. Voor de uitgebreide indicatie verwijst Durv&Doen naar hoofdstuk 4. Hierin wordt de bovenstaande zin verder toegelicht. Indicatie van het beeld over Brukske door de inwoners van overige wijken Aan de hand van de onderzoeksresultaten uit fase 1 van het onderzoek heeft Durv&Doen een indicatie van het huidige beeld van de wijk door de overige inwoners van Venray geformuleerd. Deze indicatie is samen te vatten in de volgende zin. Eind 2011 wordt Brukske, door de geïnterviewde overige inwoners van Venray, gezien als een onveilige, niet uitnodigende en multiculturele wijk. Voor de uitgebreide indicatie verwijst Durv&Doen naar hoofdstuk 4. Hierin wordt de bovenstaande zin verder toegelicht.

1

Bijlage IV Bijlage III 3 Bijlage V 2

4

Conclusies en adviespunten In het masterplan Brukske (2007) staat het gewenste imago beschreven. Om van de, door Durv&Doen, geformuleerde indicatie naar het gewenste imago te komen biedt Durv&Doen een aantal adviespunten en tips die hier een mogelijke bijdrage aan kunnen hebben. Het advies is samen te vatten in enkele punten;  Voordat het gewenste imago bereikt kan worden, zal eerst de identiteit van de wijk moeten veranderen.  Wellicht is er onvoldoende betrokkenheid en draagvlak voor het wijkontwikkelingsplan onder de bewoners van Brukske. Durv&Doen adviseert te onderzoeken of dit daadwerkelijk zo is, hoe dit veranderd kan worden en wat de rol van communicatie hierbij zou kunnen zijn.  Brukske kampt met een straatafvalprobleem. Dit heeft direct invloed op de uitstraling van de wijk. Er zijn een aantal mogelijke oorzaken te noemen van dit probleem. Er is meer onderzoek nodig om uit te zoeken hoe dit probleem opgelost kan worden.  De wijk Brukske wordt vooral ’s avonds als onveilig ervaren. Dit heeft waarschijnlijk twee oorzaken; de onoverzichtelijke structuur van de wijk en hangjongeren. De structuur van de wijk zal door de fysieke aanpassingen in de wijk verbeterd worden. Door de hangjongeren actief te betrekken bij het ontwikkelen van activiteiten in het toekomstige nieuwe multifunctionele centrum, zullen zij wellicht minder geneigd zijn ’s avonds rond te hangen op straat.  Het ‘slechte’ imago van de wijk is vooral tot stand gekomen door eigen ervaringen, de pers en geruchten (“van horen zeggen”). Deze factoren kunnen ook in positieve zin gebruikt worden om het imago te verbeteren.  Een grote campagne met als afzender Brukske Mooi Anders geeft vooral een groot en abstract beeld van de veranderingen binnen de wijk. Persoonlijke succesverhalen van wijkbewoners geven een realistischer beeld van de veranderingen in de wijk en vooral de persoonlijke gevolgen ervan. Deze verhalen lenen zich er goed voor om in sociale netwerken verspreid van inwoners van Venray verspreid te worden.  De mensen Synthese, WonenVenray en Politie Noord-Limburg staan relatief dicht bij de wijkbewoners van Brukske en zullen het beste in staat zijn deze succesverhalen te verzamelen.  Door mijlpalen in het masterplan die behaald worden te vieren met wijkbewoners, zal de betrokkenheid (en trots) onder de bewoners gestimuleerd worden.  Het afsluiten van het totale masterplan is een uitgelezen kans voor een evenement om de wijkverbetering te vieren. Het is belangrijk de wijkbewoners vanaf het begin te betrekken bij de organisatie van dit evenement.  De regionale bladen kunnen gebruikt worden om zogenaamde specials in te plaatsen om zodoende informatie over de voortgang van het masterplan te verspreiden. Ook hier kan goed gebruik gemaakt worden van persoonlijke succesverhalen van wijkbewoners, bijvoorbeeld door interviews.

5

3. ONDERZOEKSDETAILS Om een indicatie van het beeld over de wijk Brukske te krijgen, heeft Durv&Doen een onderzoek uitgevoerd in de wijk zelf en in de overige wijken van Venray. Daarnaast heeft Durv&Doen een vooronderzoek gehouden waarin gebruik is gemaakt van zowel desk- als fieldresearch. In dit hoofdstuk zijn de onderzoekdetails van zowel het vooronderzoek als het hoofdonderzoek beschreven. 3.1 Vooronderzoek 3.1.1 Deskresearch Voor de deskresearch heeft Durv&Doen gebruik gemaakt van internet als medium. Dit is aangevuld met de onderzoekresultaten van verschillende onderzoeken die ‘Brukske Mooi Anders’ heeft uitgevoerd in 2009 en 2010. 3.1.2 Fieldresearch Voordat het hoofdonderzoek van start is gegaan heeft Durv&Doen ook vooronderzoek gedaan door de wijk te bezoeken. Durv&Doen is met drie van haar bureauleden naar de wijk Brukske in Venray gegaan om een impressie te krijgen. Die dag heeft er ook een gesprek met Diana Ummels van Synthese en Marcel Deenen van Politie Venray plaatsgevonden in wijkkantoor van ‘Brukske Mooi Anders’ over het project en de wijk zelf. In combinatie met de deskresearch is dit vooronderzoek de basis voor de onderzoeksopzet4 van het hoofdonderzoek. 3.2 Onderzoekfase 1: Brukske Durv&Doen is op 16 november 2011 met vier van haar bureauleden naar de wijk Brukske in Venray gegaan. Het doel van deze dag was het verzamelen van voldoende inzichten van de inwoners van Brukske om een indicatie voor het beeld over de wijk te kunnen vormen. 3.2.1 Onderzoeksmethode Om het beeld van de inwoners van Brukske over de wijk te achterhalen heeft Durv&Doen dit aan de hand van fieldresearch onderzocht. Hierbij heeft Durv&Doen gekozen voor een kwalitatieve onderzoeksmethode waarbij gebruik is gemaakt open interviewvragen5. 3.2.2 Aantal interviews Durv&Doen heeft een interviewopzet opgesteld. Aan de hand van deze opzet zijn 11 individuele interviews gehouden onder de inwoners van Brukske. Daarnaast is Durv&Doen aangeschoven bij een bijeenkomst voor senioren. Hieruit is een groepsgesprek voortgevloeid. 3.2.3 Interviewplaats Durv&Doen heeft de inwoners vooral bij het Winkelcentrum Brukske ondervraagd. Het groepsgesprek heeft plaatsgevonden in de Kiosk. Dit is het wijkcentrum in Brukske waar inwoners van de wijk samen kunnen komen. 3.2.4 Duur gesprekken Voor de losse interviews heeft Durv&Doen een richtlijn van 10 minuten opgesteld. Het groepsgesprek heeft een uur geduurd.

4 5

BIJLAGE I BIJLAGE IX

6

3.2.5 Selectie respondenten Durv&Doen heeft, aangezien het doel (indicatie), niet gevraagd naar specifieke persoonskenmerken. Wel is er tot op zeker hoogte rekening gehouden met een evenwicht tussen: - Leeftijd - Geslacht - Nationaliteit (Allochtoon/ autochtoon) 3.3 Onderzoekfase 2: Resterende wijken Venray Durv&Doen is op 23 november 2011 met het gehele bureau naar Venray gegaan om interviews af leggen onder te inwoners van de resterende wijken in Venray. Het doel van deze interviews was het verzamelen van voldoende inzichten om een indicatie van het beeld over Brukske, door de ogen van de overige inwoners in Venray, te kunnen formuleren. 3.3.1 Onderzoeksmethode Voor de fieldresearch naar het beeld van de overige inwoners van Venray over Brukske heeft Durv&Doen gekozen voor een kwalitatieve onderzoeksmethode waarbij gebruik is gemaakt van een mix tussen open en gesloten vragen.6 Durv&Doen heeft hiervoor gekozen, omdat ze op deze manier zowel concrete informatie als ervaringsverhalen verzamelt (zie bijlage voor de interviewopzet). 3.3.2 Aantal interviews Durv&Doen heeft voor de interviews in de resterende wijken een nieuwe interviewopzet gemaakt. Aan de hand van deze opzet heeft Durv&Doen 88 interviews in de resterende wijken van Venray gehouden. Hieronder is te zien hoeveel interviews er per wijk zijn afgenomen: Noord-West: 8 interviews Centrum-Midden: 12 interviews Centrum-Zuid: 13 interviews St. Antoniusveld: 12 interviews

Vlakwater: 8 interviews Veltum: 11 interviews Landweert: 12 interviews Oostrum: 12 interviews

De richtlijn voor de interviews was 12 per wijk. In de praktijk is hier licht van afgeweken. Durv&Doen heeft voldoende inzichten in het beeld per wijk over het Brukske verzameld om hier een indicatie over te kunnen formuleren. 3.3.3 Duur gesprekken Voor de interviews heeft Durv&Doen een richtlijn van 10 minuten opgesteld. Per interview kan hier licht van zijn afgeweken. 3.3.4 Selectie respondenten Durv&Doen heeft, aangezien het doel (indicatie), niet gevraagd naar specifieke persoonskenmerken. Wel is er tot op zekere hoogte rekening gehouden met een evenwicht tussen: - Leeftijd - Geslacht - Nationaliteit (Allochtoon/ autochtoon)

6

BIJLAGE XIV

7

4. INDICATIE HUIDIG BEELD BRUKSKE Aan de hand van de conclusies die uit de onderzoekresultaten7 zijn gekomen heeft Durv&Doen de indicatie over het huidige beeld van de wijk Brukske geformuleerd. Hierbij is onderscheid gemaakt in het beeld van de wijk door de inwoners zelf en het beeld van de overige inwoners van Venray. 4.1 Het beeld over Brukske onder de wijkbewoners zelf Eind 2011 wordt Brukske, door de geïnterviewde inwoners van de wijk, gezien als een prettige wijk met als grootste probleem het straatafval. De wijkbewoners zijn niet erg betrokken bij het Brukske Mooi Anders project, of voelen zich niet voldoende gehoord. Over dit project, wat de wijk moet gaan verbeteren, heerst nog veel onduidelijkheid. Daarnaast zien sommige wijkbewoners het nut van het plan niet in, omdat ze denken dat het niet de juiste oplossing is voor de problematiek in de wijk. Al enkele jaren wordt er gezegd dat er verbetering plaats gaat vinden, maar velen merken hier niets van. Sommigen voelen zich niet gehoord bij het aanreiken van ideeën. Door dit gevoel hebben verschillende wijkbewoners geen behoefte om zich nog in te zitten voor de wijk. Het feit dat er veel verschillende culturen in de wijk wonen wordt door sommige inwoners als iets positiefs gezien, terwijl anderen er minder positief tegenaan kijken. Het brengt aan de ene kant veel diversiteit met zich mee, maar zorgt volgens sommigen ook voor een rem op de ontwikkeling in de wijk. Het straatafval blijkt volgens de wijkbewoners het grootste probleem in de wijk te zijn. Het afvalbeleid wat de gemeente Venray hanteert, het per keer betalen van het legen van de afvalbakken, en de relatief lage inkomens worden als belangrijkste oorzaken gezien. Ook de normen en waarden van de verschillende culturen spelen volgens de bewoners een rol. De overlast is vooral merkbaar bij de achterpaden tussen de huurhuizen en in het groengewas. De wijkbewoners zijn over het algemeen tevreden over de voorzieningen in Brukske. Er is voldoende groen in de woonwijk en de kinderen hebben voldoende ruimte om te spelen. Voor de dagelijkse benodigdheden hebben de inwoners voldoende voorzieningen in het winkelcentrum. De leegstand en verpaupering van het winkelcentrum worden wel als negatief ervaren. De bewoners zouden graag een bakker of drogist in het centrum willen. Een pinautomaat is tevens een punt van gemis. Over het algemeen voelen wijkbewoners zich in hun eigen huis veilig. De verspreiding van de DNA spray heeft dit gevoel enigszins versterkt. In de buurt van het winkelcentrum hebben veel bewoners vooral ’s avonds een onveilig gevoel. Dit komt vooral door de hangjongeren die hier dan aanwezig zijn. Ook de onoverzichtelijke structuur van de wijk zorgt vooral in het donker voor een onveilig gevoel op straat.

7

BIJLAGE VI, VII & VIII

8

4.2 Het beeld over Brukske onder bewoners van andere wijken in Venray. Eind 2011 wordt Brukske, door de geïnterviewde overige inwoners van Venray, gezien als een onveilige, niet uitnodigende en multiculturele wijk. Door het vele straatafval, vooral bij het winkelcentrum, is het voor overige inwoners van Venray niet uitnodigend om boodschappen te komen doen in Brukske. Ook doordat het winkelcentrum er verouderd en onverzorgd uitziet is het voor overige inwoners van Venray niet aantrekkelijk om er te komen. Wel vinden de overige inwoners dat het winkelcentrum een ruim aanbod biedt aan winkels voor de dagelijkse voorzieningen, waarbij gratis parkeergelegenheid aanwezig is. De bouw van de wijk zorgt tevens voor het niet uitnodigende gevoel. Doordat alle (huur)huizen dicht op elkaar zijn gebouwd en de straten veelal doodlopend zijn, wordt de wijk als gesloten ervaren. Hierdoor voelt men zich niet alleen onuitgenodigd, maar ook onveilig. Dat er in de wijk veel hangjongeren zijn, draagt bij aan dit onveilige gevoel. Of de wijk voldoende groen bevonden wordt, is moeilijk te zeggen; de antwoorden waren erg wisselend. Ditzelfde geldt voor de vraag of er voldoende speelvoorzieningen voor kinderen aanwezig zijn. Het verkregen beeld is te oppervlakkig om hier een uitspraak over te kunnen vormen. Brukske wordt gezien de ontwikkelingswijk van Venray. Dit heeft te maken met de huidige ontwikkelingen op het gebied van wijkverbetering die plaatsvinden in Brukske. De overige bewoners van Venray denken dat er in de wijk vooral laag ontwikkelde en allochtone mensen wonen. De activiteiten die Brukske momenteel onderneemt worden gezien als positief voor de totale sociale cohesie in de wijk. De bewoners van Venray denken dat er veel sociale cohesie heerst per cultuur, maar minder in de culturen onderling. Enkele geïnterviewden hebben überhaupt moeite met allochtonen en baseren hun beeld over de wijk ook op vooroordelen. Het verschil tussen de buiten- en binnenring is in het beeld duidelijk aanwezig. Over het algemeen wordt er positiever tegen de buitenring dan tegen de binnenring aangekeken. Dit komt vooral door het open gevoel wat men in de buitenring ervaart en de uitstraling van de huizen.

9

5. ADVIESPUNTEN In het masterplan Brukske8 staat het gewenste imago van de wijk beschreven. Om van de indicatie over het huidige beeld van de wijk naar het gewenste imago te gaan biedt Durv&Doen een aantal adviespunten en tips met betrekking tot de rol van communicatie in dit proces. 5.1 Het gewenste imago (uit Masterplan Brukske) “Investeren in gewenste imago: In 2015 is Brukske een plezierige, rustige en schone woonwijk. Het heeft een bruisend winkelcentrum en kwalitatief goede voorzieningen, zoals de Brede School, een apotheek, een consultatiebureau, een huisartsenpost, een geldautomaat, kinderopvang, een sportveld en goede activiteiten voor jongeren. Bewoners kennen elkaar en zijn trots op de wijk. Brukske is een open, ruime en groene wijk, een volwaardig onderdeel van Venray.”9 5.2 Adviespunten Durv&Doen heeft uit het gewenste imago (5.1) de volgende hoofdaspecten gehaald: - Brukske heeft een bruisend winkelcentrum - De inwoners van Brukske kennen elkaar - De inwoners van Brukske zijn trots op de wijk - Brukske is een open, ruime en groene wijk - Brukske is een volwaardig onderdeel van de wijk Aan de hand van de indicatie over het huidige beeld (hoofdstuk 4) van de wijk biedt Durv&Doen enkele adviespunten die het masterplan mogelijk ondersteunen om de bovenstaande aspecten te realiseren. 5.2.1 Algemene adviespunten met betrekking tot het bereiken van het gewenste imago. Voor een gewenst imago bereikt kan worden is het volgens Durv&Doen van belang dat de identiteit van de wijk zelf eerst overeenkomt met het gewenste imago. Hiervoor zullen eerst verschillende punten in de wijk moeten worden aangepakt. De uitvoering van het masterplan heeft daarin een groot aandeel. Durv&Doen heeft ter ondersteuning enkele adviespunten geformuleerd. Draagvlak creëren Er wordt geambieerd dat de bewoners van de wijk elkaar kennen en samen trots zijn op de wijk. Hiervoor is een draagvlak voor de aankomende verandering nodig. Men moet zich betrokken en gehoord voelen om achter het masterplan te komen staan, zij moeten zich eigenaar gaan voelen van dit plan. Durv&Doen vermoedt naar aanleiding van het onderzoek dat de bewoners zich niet voldoende betrokken voelen bij de veranderingen in de wijk. Daarom adviseert Durv&Doen een verdiepend onderzoek om er achter te komen

8 9

Masterplan Brukske: http://www.wonenlimburg.nl/876/onze-projecten/masterplan-brukske Masterplan Brukske: http://www.wonenlimburg.nl/876/onze-projecten/masterplan-brukske

10

waarom de bewoners zich dan niet betrokken voelen, op welke manier deze betrokkenheid alsnog gecreëerd kan worden en wat de rol van communicatie hierin is. Onderzoek naar oorzaken m.b.t. de straatafvalproblematiek Uit het onderzoek is gebleken dat Brukske niet als schone wijk wordt gezien. Om dit probleem op te lossen adviseert Durv&Doen een verdiepend onderzoek naar de oorzaken van het straatafvalprobleem. De hoofdoorzaken volgens de geïnterviewden bleken de cultuurverschillen (verschil in normen en waarden), de relatief lage inkomens, lage sociale controle en het afvalbeleid van de gemeente Venray. Deze oorzaken kunnen mogelijk worden meegenomen als hypothese in het uitvoeren van dit onderzoek. Een gevoel van veiligheid creëren Een aspect dat niet letterlijk uit het gewenste imago komt, maar na onderzoek toch een belangrijk onderdeel is van het beeld van de wijk, is het gevoel van onveiligheid wat er heerst. De hoofdoorzaken uit het indicatieve onderzoek blijken de hangjongeren en de onoverzichtelijke wijkopzet te zijn. Voor de laatste oorzaak is een fysieke oplossing van toepassing. Hier wordt met de wijkontwikkelingsplannen al aan gewerkt. Uiteraard is het van belang dat ook hier de inwoners bij betrokken dienen te worden. Voor de eerste oorzaak, de hangjongeren, kan communicatie een rol spelen. In het nieuwe multifunctionele centrum zullen activiteiten plaatsvinden, met o.a. als doel deze jongeren van de straat te houden. Om ervoor te zorgen dat deze aanpak mogelijk effect heeft adviseert Durv&Doen in gesprek te gaan met deze jongeren en ze te betrekken bij het opzetten van deze activiteiten. Belangrijk hierin is dat ze al in een vroeg stadium betrokken worden zodat ze zich als eigenaar van de activiteiten gaan zien. 5.2.2 Tips voor de toekomst Uit het onderzoek zijn indicaties naar voren gekomen dat het huidige imago waarschijnlijk naast eigen ervaringen mede tot stand is gekomen door de pers en geruchten (‘van horen zeggen’). Om naar het gewenste imago te kunnen komen, kunnen dezelfde factoren (eigen ervaringen, de pers en verhalen die de ronde gaan) een rol spelen in positieve zin. Grote campagnes met communicatiemiddelen vanuit ‘Brukske Mooi Anders’ zijn niet voldoende om de gewenste betekenisgeving rondom veranderingen in de wijk Brukske bij de inwoners van Venray te bereiken. Dit omdat de kans bestaat dat mensen dan aan de betrouwbaarheid van de afzender gaan twijfelen (“Ze vertellen alleen maar de positieve kant van het verhaal!”). Daarnaast geven dergelijke campagnes een redelijk abstract en afstandelijk beeld over de gevolgen van de veranderingen. Succesverhalen van inwoners van Brukske spreken meer tot de verbeelding en geven een realistischer en persoonlijker beeld over de verandering en gevolgen binnen de wijk. Deze verhalen kunnen beter doorverteld worden binnen de sociale netwerken van de inwoners van Venray, wat uiteindelijk zijn uitwerking heeft op het imago van de wijk.

11

Persoonlijk en betrokken In de uitwerking van de bovenstaande tips spelen persoonlijke verhalen een centrale rol. Deze verhalen kunnen op verschillende manieren verzameld en verwerkt worden. De instanties die het dichtst bij de wijkbewoners van Brukske staan, Synthese, WonenVenray en Politie Noord-Limburg, kunnen een centrale rol in spelen bij het verzamelen van deze verhalen. Zij zien in de dagelijkse praktijk wat de gevolgen van de veranderingen bij de inwoners zijn. Het vieren van mijlpalen Wanneer mijlpalen in het wijkontwikkelingsplan actief gevierd worden binnen de wijk, worden wijkbewoners gestimuleerd om meer betrokken te raken bij het veranderingsproces. Een symbolisch afscheid zorgt ervoor dat men zich kan richten op de toekomst. Hier is het van belang dat inwoners de kans krijgen betrokken te zijn bij de invulling van de viering. Tevens is dit een kans om persoonlijke verhalen te verzamelen en onderling te delen. Afsluitend evenement Brukske Mooi Anders is een groots en langslepend proces. Wanneer dit project voltooid is, is een evenement een uitgelezen kans om een frisse start van de wijk te vieren. Hierbij is het erg van belang om al in een vroeg stadium de wijkbewoners te betrekken bij de invulling van dit evenement. Hierdoor voelen wijkbewoners zich meer ‘eigenaar’ van het evenement en het project Brukske Mooi Anders in het geheel. Op deze manier geeft het een goed beeld van de ‘persoonlijkheid’ van de wijk. Ook hier spelen persoonlijke verhalen een belangrijke centrale rol. Bij dit evenement is het de bedoeling dat er ook inwoners van andere wijken in Venray aangetrokken worden. Artikelen in regionale media De regionale media kunnen ook gebruikt worden in het verspreiden van informatie en verhalen rondom de veranderingen in de wijk Brukske. Door bij elke afronding van een mijlpaal in het wijkontwikkelingsplan een special in een regionale krant te zetten, worden andere bewoners van Venray op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen. Ook hier is het van belang dat er gebruik gemaakt wordt van persoonlijke verhalen in de vorm van interviews. Een actieve samenwerking tussen het OGB en de media zorgen voor het delen van kennis en expertise bij de totstandkoming van deze specials.

12

5.3 Conclusie Het advies is samen te vatten in enkele punten;  











 



Voordat het gewenste imago bereikt kan worden, zal eerst de identiteit van de wijk moeten veranderen. Wellicht is er onvoldoende betrokkenheid en draagvlak voor het wijkontwikkelingsplan onder de bewoners van Brukske. Durv&Doen adviseert te onderzoeken of dit daadwerkelijk zo is, hoe dit veranderd kan worden en wat de rol van communicatie hierbij zou kunnen zijn. Brukske kampt met een straatafvalprobleem. Dit heeft direct invloed op de uitstraling van de wijk. Er zijn een aantal mogelijke oorzaken te noemen van dit probleem. Er is meer onderzoek nodig om uit te zoeken hoe dit probleem opgelost kan worden. De wijk Brukske wordt vooral ’s avonds als onveilig ervaren. Dit heeft waarschijnlijk twee oorzaken; de onoverzichtelijke structuur van de wijk en hangjongeren. De structuur van de wijk zal door de fysieke aanpassingen in de wijk verbeterd worden. Door de hangjongeren actief te betrekken bij het ontwikkelen van activiteiten in het toekomstige nieuwe multifunctionele centrum, zullen zij wellicht minder geneigd zijn ’s avonds rond te hangen op straat. Het ‘slechte’ imago van de wijk is vooral tot stand gekomen door eigen ervaringen, de pers en geruchten (“van horen zeggen”). Deze factoren kunnen ook in positieve zin gebruikt worden om het imago te verbeteren. Een grote campagne met als afzender Brukske Mooi Anders geeft vooral een groot en abstract beeld van de veranderingen binnen de wijk. Persoonlijke succesverhalen van wijkbewoners geven een realistischer beeld van de veranderingen in de wijk en vooral de persoonlijke gevolgen ervan. Deze verhalen lenen zich er goed voor om in sociale netwerken verspreid van inwoners van Venray verspreid te worden. De mensen Synthese, WonenVenray en Politie Noord-Limburg staan relatief dicht bij de wijkbewoners van Brukske en zullen het beste in staat zijn deze succesverhalen te verzamelen. Door mijlpalen in het masterplan die behaald worden te vieren met wijkbewoners, zal de betrokkenheid (en trots) onder de bewoners gestimuleerd worden. Het afsluiten van het totale masterplan is een uitgelezen kans voor een evenement om de wijkverbetering te vieren. Het is belangrijk de wijkbewoners vanaf het begin te betrekken bij de organisatie van dit evenement. De regionale bladen kunnen gebruikt worden om zogenaamde specials in te plaatsen om zodoende informatie over de voortgang van het masterplan te verspreiden. Ook hier kan goed gebruik gemaakt worden van persoonlijke succesverhalen van wijkbewoners, bijvoorbeeld door interviews.

13

BIJLAGEN

BRUKSKE MOOI ANDERS

Opdrachtgever Brukske Mooi Anders Contactpersoon Renske Lenders E-mail [email protected]

Op weg naar een beter imago Een indicatie van het huidige beeld over de wijk Brukske

Bureau Projectleden

Datum

Durv&Doen Bas Meier Sanne van Wegberg Dion Heijne 19-12-2011

14

INHOUDSOPGAVE Bijlagen I

Onderzoeksopzet

II

Vooronderzoek

III

Actoren/factoren analyse uitgebreid

IV Visuele impressie Brukske V

Theoretisch kader

VI Onderzoeksresultaten en conclusies VII Onderzoeksresultaten procenten VIII Onderzoeksresultaten aantallen IX Interview opzet Brukske X

Interview uitwerkingen Brukske

XI Groepsgesprek met senioren XII Verslag gesprek Synthese XIII Gesprek Wonen Venray XIV Interviewopzet Venray

15

BIJLAGE I: ONDERZOEKSOPZET AANLEIDING Het Ondernemend Gezelschap Brukske (OGB) heeft met haar partners een wijkontwikkelingsplan (Brukske Mooi Anders) opgesteld voor de wijk Brukske, een wijk van ongeveer 2000 huishoudens. Dit wijkontwikkelingsplan geeft richting aan de verbeteringen en de activiteiten die er in de wijk plaatsvinden, voor nu en in de toekomst. Gemeente Venray en Wonen Limburg, die hierin de lead hebben, willen inzicht krijgen m.b.t. het imago van de wijk Brukske bij bewoners van de wijk en bewoners van de omliggende wijken. Vraag vanuit opdrachtgever: imago onderzoek in de wijk Brukske en de negen omliggende wijken. Met behulp van de resultaten van het imago onderzoek kan een indicatie van het imago, zowel van de negen omliggende wijken als van de bewoners zelf over Brukske, worden gegeven. Aan de hand van deze indicatie kan over een jaar (als de wijk onder handen is genomen) de verandering worden gemeten. DOELSTELLING Door middel van een onderzoek zal Durv&Doen een indicatie geven over het imago van Brukske. Hierbij kijken we zowel naar het beeld dat heerst onder de inwoners van de wijk zelf en het beeld dat heerst in de negen andere wijken. Daarnaast wordt er gekeken naar de samenhang hiertussen. Vanuit deze indicatieve resultaten zal een passend advies10 worden geformuleerd. CENTRALE VRAAG Durv&Doen gaat aan de hand van de centrale vraag een indicatie geven over het imago van Brukske. Om het imago te onderzoeken hanteert Durv&Doen de volgende centrale vraag: “Wat is het imago van de wijk Brukske in Venray onder de ondervraagden?” ONDERZOEKSVRAGEN Om de centrale vraag te beantwoorden zijn twee deelvragen opgesteld. Centrale vraag: “Wat is het imago van de wijk Brukske in Venray onder de ondervraagden?” Topics Om de hieronder geformuleerde deelvragen op te stellen heeft Durv&Doen de vier door de opdrachtgever aangegeven topics als basis gebruikt. Binnen de wijk Brukske is een extra topic toegevoegd. De vijf topics zijn als volgt door Durv&Doen gedefinieerd:

10

Volgens Durv&Doen is het advies uitvoerbaar nadat de indicatieve onderzoeksresultaten geverifieerd zijn.

16

    

Veiligheid: Omgeving waarin iemand vrij is van gevaar of schade, zowel binnen- als buitenhuis. Voorzieningen: openbare locaties waar mensen (buurtbewoners) bij elkaar kunnen komen voor sociale activiteiten, maar ook winkelgelegenheid hoort hierbij. Sociale cohesie (leefbaarheid): de samenhang en omgang van de bewoners met elkaar in de buurt. Uitstraling van de wijk: het visuele beeld van de wijk zoals huisuitstralingen, groenvoorziening, schone omgeving etc. Extra topic: Verschil tussen koper en huurder: Het mogelijke imagoverschil, waargenomen in de wijk, tussen kopers en huurders.

Deelvragen Imago van Brukske in de wijk zelf:  Voelen de inwoners van Brukske zich veilig in de wijk?  Wat vinden de inwoners van Brukske van de voorzieningen in de wijk?  Wat vinden de inwoners van Brukske van de sociale cohesie (leefbaarheid) in de wijk?  Wat voor uitstraling heeft Brukske volgens haar inwoners?  Zitten er verschillen tussen kopers en huurders omtrent het imago dat leeft onder de bewoners van de wijk zelf? Imago van Brukske in de negen andere wijken:  Wat denken de inwoners van de negen andere wijken van de veiligheid in de wijk Brukske?  Wat denken de inwoners van de negen andere wijken van de voorzieningen in de wijk Brukske?  Wat denken de inwoners van de negen andere wijken van de sociale cohesie (leefbaarheid) in de wijk Brukske?  Welke uitstraling heeft de wijk Brukske volgens de inwoners van de negen andere wijken? ONDERZOEKSMETHODE Onderzoekstechniek Om een indicatie te krijgen van het imago van de wijk Brukske, gaat Durv&Doen een kwalitatief onderzoek uitvoeren. Hiervoor heeft Durv&Doen twee stappen opgesteld aan de hand van de deelvragen: - Voorfase: deskresearch en vooronderzoek wijk Brukske - Stap 1: Binnen de wijk Brukske imago - Stap 2: Imago van Brukske in de negen omliggende wijken ( 5.2.1) Bij de voorfase zal Durv&Doen in gesprek gaan met diverse wijkbewoners, maar ook Diana Ummels van het Wijk Informatie Punt (WIP). Deze gesprekken worden aangevuld door deskresearch. Hiermee wil Durv&Doen voldoende inzicht in de wijk Brukske krijgen, om het hoofdonderzoek te kunnen starten. Bij stap 1 gaat Durv&Doen korte interviews met wijkbewoners houden die 5 tot 10 minuten

17

zullen duren. Deze interviews zullen zowel op openbare gelegenheden als huis aan huis plaatsvinden, om een zo divers mogelijk publiek te benaderen. Daarnaast zullen er gesprekken met leden van het Wijk Informatie Punt (WIP) Brukske plaatsvinden. Tijdens deze korte interviews zal Durv&Doen de wijkbewoners enkele open vragen stellen rondom de vooraf vastgestelde topics, waarop doorgevraagd zal worden. Deze vragen zullen worden ondersteund door afbeeldingen. Stap 2 zal voorlopig aan de hand van dezelfde techniek worden uitgevoerd. Durv&Doen wil benadrukken dat de onderzoekstechniek eventueel wordt aangepast. Dit is afhankelijk van de indicatieve resultaten uit stap 1. Onderzoekdetails Locaties veldonderzoek Durv&Doen zal in de volgende zeven wijken en in Oostrum stap 2 uitvoeren: Centrum midden, Landweert, Antoniusveld, Veltum, Vlakwater, West-Zuid, Zuid en Noord-West. De locaties waar deze interviews plaats zullen vinden zijn openbare gelegenheden en huis aan huis. Hierbij kun je denken aan supermarkten, friettenten en scholen. Respondenten Onder de respondenten van stap 1 vallen de leden van het WIP en inwoners van de wijk Brukske. Onder de leden van het WIP valt: - Synthese, Politie, Wonen Limburg, Gemeente Venray en het Wijkplatform Onder de respondenten voor stap 2 vallen de inwoners vanaf 18 jaar van Venray. Durv&Doen heeft gekozen voor 120 respondenten. Dit aantal is gebaseerd op de tijdsplanning en de mogelijkheid om een indicatie voor het huidige imago te kunnen formuleren. Hierbij gaan we uit van 20 respondenten in de wijken Landweert, Venraycentrum en Antoniusveld. In de overige wijken zullen wij gebruikmaken van 10 respondenten. Dit omdat de eerste drie wijken dichter bij de wijk staan. Durv&Doen wil benadrukken dat dit aantal kan wijzigen, afhankelijk van de indicatieve resultaten uit stap 1.

18

6. TIJDPAD DATUM Week 45 7 november

WIE

WAT

WAAR

Bas, Sanne, Dion

Bureau Durv&Doen

7/8 november

Bas, Sanne, Dion

9 november

Bas, Sanne, Dion

Aanleveren onderzoeksopzet Voorbereidingen treffen onderzoek - Veldonderzoek wijk Brukske - Afspraak Diana Ummels

Week 46 14 november

Bas, Sanne, Dion

15/16 november

Bas, Sanne, Dion

Veldonderzoek wijk Brukske (eventueel) Verwerken resultaten

Wijk Brukske Gemeente Venray Bureau Durv&Doen

16 november

Bas, Sanne, Dion

Eventuele aanpassing onderzoeksopzet

Bureau Durv&Doen

Bas, Sanne, Dion +3 bureauleden

Veldonderzoek

Bas, Sanne, Dion +1 bureauleden

Veldonderzoek

Cetrum Midden en Cetrum Zuid, Oostrum, Antoniusveld, Veltum, Landweert Vlakwater Noord- West

28 november

Bas, Sanne, Dion +3 bureauleden

Veldonderzoek

29 november

Bas, Sanne, Dion

Onderzoeksresultaten verwerken

Bureau Durv&Doen

Week 49 5, 6, 7 december

Bas, Sanne, Dion

- Onderzoeksresultaten verwerken - Conclusies trekken

Bureau Durv&Doen

Week 50 12, 13, 14 december

Bas, Sanne, Dion

Conclusies trekken en adviesformulering

Bureau Durv&Doen

Week 51 19 december

Nader te bepalen

Eindpresentatie

Brukske Mooi Anders

Week 47 21 november

22 november

Bureau Durv&Doen Wijk Brukske gemeente Venray

Week 48

19

BIJLAGE II: VOORONDERZOEK Voor het hoofdonderzoek vindt eerst een vooronderzoek plaats. Durv&Doen heeft hiervoor gebruik gemaakt van zowel desk- als fieldresearch. De informatie die uit dit vooronderzoek naar voren komt, vormt de basis voor de onderzoeksopzet voor het hoofdonderzoek. Deskresearch 2.2.1 Actoren/factoren analyse Hieronder staan de belangrijkste actoren en factoren voor het geven van een indicatie (en aanvullend) advies over het huidige beeld van wijk Brukske. Voor een volledige actoren en factoren analyse verwijst Durv&Doen door naar de bijlage . Factoren Bij het bekijken van de factoren die niet alleen van invloed zijn op de wijkverbeteringen, maar ook op de dynamiek en leefbaarheid van de wijk, kunnen we concluderen dat het een ingewikkeld veld is met samenhangende elementen en invloeden. Zo kan iets abstracts als cultuur samenhangen met de manier waarop mensen hun leven indelen (religie, werk, opleiding, gezin, etc.) en is het beleid van de overheid van toepassing op de samenstelling van de wijk en leefsituatie (integratiebeleid, huur etc.). Bij het verbeteren van een wijk dienen deze factoren nauwkeurig bestudeerd te worden zodat het eindresultaat zo goed mogelijk aansluit bij de identiteit van de wijk. Actoren Bij het bekijken van de betrokken actoren, valt op dat er een enorme diversiteit aan partijen betrokken zijn bij de wijkverbetering van ’t Brukske. Deze organisaties zijn verbonden onder het OGB (Ondernemend Gezelschap Brukske) en hebben naast een gemeenschappelijk doel, ook elk apart hun eigen belangen. Naast de gemeente en woningcorporatie die waken voor ieders belangen, zijn er belangenbehartigers voor verschillende bevolkingsgroepen (zoals senioren of Turken), organisaties die zich bezighouden met basisbehoeften (zoals onderwijs, veiligheid en sport) en bedrijven die de bewoners willen dienen met hun producten en diensten. Samen zetten zij zich in om de toekomstvisie dat men heeft van de wijk, te bewerkstelligen. Wat wordt er gedaan aan wijkverbetering in Brukske? In het kader van deskresearch naar de wijk Brukske in Venray heeft Durv&Doen ook gekeken naar de activiteiten die reeds zijn of worden ondernomen om de wijk te verbeteren. Op deze manier krijgt Durv&Doen een beter beeld van de wijk en mogelijke onderwerpen die van belang kunnen zijn voor buurtbewoners. Bij dit gedeelte van het onderzoek is gefocust op het fysieke gedeelte van de wijkverbeteringen. Hieronder staat een opsomming met korte beschrijvingen: • Verbeterwerkzaamheden Bach- en Mozartflat Anderhalf jaar geleden werd dit project, het eerste fysieke onderdeel van het masterplan, gestart en is nu opgeleverd. De flats zijn gerenoveerd (met nieuwe entrees, schilderwerk en nieuwe balkon en galerijhekken) en verbeterd (betere isolatie en verwarming, meer licht in openbare ruimten, installatie van videofoon, noodverlichting in de berging) zonder dat dit gevolgen heeft voor de huur.

20

• Buurtbazaar Brukske In een maatschappelijke ruimte in de plint van de Bachflat is een buurtbazaar geopend. • Multifunctioneel Centrum Brukske In samenwerking met o.a. Wonen Limburg, schoolbestuur SPOVenray heeft gemeente Venray toestemming gegeven voor het ontwerpen van een multifunctioneel centrum. Dit is een centrum dat waarin zorg, sport, onderwijs en welzijn centraal in de wijk aangeboden wordt. In April 2012 wordt definitief het besluit genomen of dit centrum daadwerkelijk gebouwd gaat worden of niet. • Kantoor Brukske Mooi Anders Brukske Mooi Anders heeft een kantoorpand in het winkelcentrum geopend. Hier kunnen mensen langs voor verschillende (voorlichtings)bijeenkomsten en overige informatie. • Brede school De twee basisscholen en twee gymzalen worden gesloopt om plaats te maken voor een nieuwe brede school (een netwerk van voorzieningen in en om 1 of meer scholen.) met twee gymzalen, winkelcentrum met woningen (met aansluiting op bijhorende afsluiting), ondergrondse parkeergelegenheid en woningen. • Woningen Om een directe verbinden te hebben met de geplande woonhofjes en groenzone, worden er zestien woningen gesloopt. Daarnaast worden er nieuwe woningen gebouwd in het middengebied en op meerdere locaties op de buitenring. Huidige communicatiemiddelen Brukske Mooi Anders Brukske Mooi Anders heeft sinds de start van het project een aantal middelen ingezet. Deze middelen zitten op gebied van vormgeving op een lijn en zijn herkenbaar voor het Brukske Mooi Anders project. Centraal staan de kleuren die ook in het logo (wat op elk middel vermeldt staat) terugkomen.

Nieuwsbrief De Brukske brief is een nieuwsbrief voor de bewoners van Brukske Venray die vanaf de start van het project maandelijks verspreid wordt. In de nieuwsbrief staan interviews, statusupdates en nieuwe ontwikkelingen rondom het Brukske Mooi Anders project. Aankondigingborden In de wijk staan verschillende borden waarop het Brukske Mooi Anders project op wordt aangekondigd. Bij binnenkomst van de wijk staat een welkomsbord waarop aangegeven is dat het project gaande is. Ideeënbus Bij de aankondigingborden zijn ideeënbussen geplaatst. Inwoners krijgen door deze bussen de mogelijkheid om inbreng en eigen ideeën toe te voegen aan het uitvoeren van het

21

project. Nadat Durv&Doen in deze ideeënbussen keek bleek dat deze leeg waren. Na het gesprek met Diana Ummels bleek dat deze niet het gewenste effect hadden. Evenementen Brukske Mooi Anders organiseert evenementen voor o.a. de sociale cohesie in de wijk. Je kunt hierbij denken aan de burendag die per wijkgedeelte georganiseerd zijn. Centraal staat echter wel dat de bewoners zelf hier de organisatorische hand in hebben. Planningen In het huidige winkelcentrum hangt een bord met daarop de huidige planning van het project. Inwoners kunnen hierop zien wat uiteindelijk wordt opgeleverd en wanneer deadlines gesteld zijn. Daarnaast wordt beschreven met welk doel de wijk wordt opgeknapt. Website Op de website van Brukske Mooi Anders kunnen mensen terecht voor informatie over het project. Hierop staan daarnaast ook alle ontwikkelingen over het project en actueel nieuws. De vormgeving van de website komt niet overeen met de andere communicatie-uitingen. Kantoor Het punt waar alle instanties die meewerken aan het project samenkomen is het wijkkantoor van Brukske Mooi Anders. In deze van woning naar kantoor omgetoverde locatie is de plek waar wijkbewoners binnen kunnen lopen om direct een probleem of idee op tafel te kunnen leggen. Het wijkcentrum ambieert een lage drempel voor binnenstap bij de inwoners om zo dichter bij de wijk te komen staan. In het wijkcentrum zijn o.a. leden aanwezig van: - Synthese - Wonen Venray - Politie Venray Benchmarking: Vergelijkbare situaties in andere wijken In het kader van deskresearch over de wijk Brukske in Venray, is het ook van belang om naar andere wijken te kijken. Door te ‘benchmarken’ krijgt men een beter inzicht in wat er allemaal mogelijk is aan wijkverbeteringen en wat de resultaten van de verschillende activiteiten waren. Zo kan men de huidige en mogelijk toekomstige situatie in het Brukske ook beter inschatten. Door middel van deze onderbouwing, kan men vervolgens betere conclusies formuleren. Voorafgaand aan de voorbeelden is het belangrijk om te beseffen dat er verschillende manieren zijn om een wijk te verbeteren: o De meest ingrijpende manier is om de wijk fysiek te verbouwen of renoveren. Deze werkzaamheden kunnen variëren van grootschalige sloop en reconstructie, tot het opknappen van huizen of flatgebouwen (dit kan ook beschouwd worden als onderhoud). Deze projecten zijn meestal grootschalig, geven enige overlast in de buurt. De projecten worden uitgevoerd in fases van een tijdspanne van enkele maanden tot jaren. o Een andere, minder ingrijpende manier, zijn sociale programma’s die worden opgestart om de sociale cohesie van de buurt te verbeteren. Deze projecten behelzen meestal buurtbijeenkomsten, feesten en evenementen zoals buurtbarbecues of spelletjesdagen. Daarnaast worden meestal commissies of buurtverenigingen opgericht die erop toe zien dat de toekomstige ontwikkelingen spoedig verlopen. Hoewel de beweegredenen om deze veranderingen uit te voeren kunnen verschillen (van een slecht imago tot achterstallig onderhoud), heeft het altijd impact op de (inwoners) van

22

de wijk. Of het positief of negatief uitpakt is een andere vraag. Om een zo breed mogelijk beeld te krijgen, heeft Durv&Doen gezocht naar voorbeelden van beide methoden. Hieronder staan interessantste voorbeelden: • Reizigersbuurt: regio Enschede In 2008 is er gestart met het leefbaarheidsproject ‘Ontdek de reiziger in je’. Aan dit project doen bewoners, Alifa , gemeente stadsdeelmanagement oost, politie, openbare basisscholen, dorpsraad en Domijn mee. Het doel van het project is het bevorderen van de sociale activering en de sociale samenhang. De bewoners willen meer kleur en groen in de wijk, meer veiligheid en meer activiteiten. In de zomer van 2008 is er een zeskamp voor de kinderen gehouden. Dit is afgesloten met een barbecue voor alle bewoners. Verder is een flat door de bewoners geschilderd. Deze doet nu dienst als buurtpost voor activiteiten, zoals de moeder en kind groep. • Twekkelerveld: regio Enschede Domijn is voor 2007 t/m 2009 de samenwerking aangegaan met FC Twente, Gemeente Enschede Stadsdeel Noord en de stichting Scoren in de Wijk in het project ‘Scoren in de Wijk’. Het project levert een bijdrage aan de verbetering van de leefbaarheid, de sociale maatschappelijke positie en de participatie van wijkbewoners in de “supportwijk Twekkelerveld”. De activiteiten die worden georganiseerd richten zich in de eerste jaren in het bijzonder op de bewoners van de ‘supportwijken’, maar zijn uiteindelijk bedoeld voor de gehele regio. Gesteld mag worden dat de terreinen waarop Scoren in de wijk zich begeeft zeer divers zijn en verschillende leefgebieden van bewoners beslaan. Dit leidt tot grote variëteit in acties en samenwerking met uiteenlopende partijen. • Helmond West: regio Helmond In de delen van de wijk waar sloop en nieuwbouw plaatsvindt, wordt de openbare ruimte opnieuw ingericht. Dit gebeurt als de nieuwbouw klaar is. Er komt vooral meer groen in de wijk, meer ruimte om te spelen en te verblijven en meer ruimte om te parkeren. In sommige andere delen vindt ook een grootschalige vernieuwing van de openbare ruimte plaats. Een belangrijke impuls voor Helmond West wordt het Wijkhuis Brede School. In deze nieuwe multifunctionele voorziening komen onderwijs, peuterspeelzaal, kinderopvang, ondersteuning en ontmoeting bij elkaar. De Goorloop is nu nog een smalle beek, die ontspringt in het natuurgebiedje Sang en Goorkens bij Mierlo. In de Goorloopzone kunnen mensen straks wandelen, fietsen en andere bewoners ontmoeten. Het wordt een groen gebied met een wijkpark, water, natuurlijke oevers, wandelpaden en fietspaden. Bij de inrichting van de straten, pleinen en het groen, maar ook over zaken als veiligheid, werken en wonen worden de buurtbewoners zo veel mogelijk betrokken. Zij krijgen de kans om mee te denken en mee te praten over de plannen voor hun buurt of straat. • Heibunders: regio Veghel Het college van B&W heeft ingestemd met het inrichtingsplan wijkverbetering Heibunders, fase Kievietdonk en Gruttodonk. Het plan is breed gedragen omdat zowel de wijkraad als de bewoners hieraan een bijdrage hebben geleverd. Zelfs de kinderen van de Kievietdonk hebben actief hun stem laten horen. Doel van het project is de verbetering van de fysieke kwaliteit van de openbare ruimte en de leefkwaliteit. Hierbij wordt gestreefd naar het zo veel als mogelijk oplossen van knelpunten van bewoners en beheerders, zonder over te gaan tot grootschalige reconstructie. De rol van communicatie tijdens veranderingsprocessen Volgens het verslag ‘Esparanto voor de wijken’ en onze kennis over het onderwerp, kunnen we stellen dat de meest belangrijke aspecten van communicatie bij wijkverbetering betrekking hebben met het omgaan van weerstand en het correct informeren van de diverse partijen en actoren. Het is belangrijk om te melden dat gebrek aan informatie en duidelijkheid tot gevolg kan hebben dat men zich verzet tegen de verandering.

23

Een verleden van mislukte veranderingen of geen betrokkenheid kan ook weerstand veroorzaken. Het is dus van belang dat de wijkbewoners zich betrokken voelen bij het proces en zich ‘eigenaar’ voelen. De bewoners kunnen zich pas eigenaar voelen als binnen de wijk solidariteit en trots heerst. Het is dus van belang dat er over de identiteit van de wijk tussen de bewoners geen twijfel bestaat. Om dit te bereiken is het verstandig om alle verschillen tussen de bewoners (cultureel, belangen, etc.) en, belangrijker, overeenkomsten in kaart te hebben. Van daaruit kan men een aanpak formuleren over hoe de bewoners het beste benaderd kunnen worden. Een risico hierbij is dat er te veel informatie over te veel kanalen verzonden wordt. Het is dus van belang om rond de tafel te zitten met de belangrijkste personen (zogenaamde opinieleiders) of vertegenwoordigers om een goed beeld te krijgen van wat de beste manier is. Sociale elementen (ook buiten de wijk) moeten dus niet over het hoofd gezien worden. Een imago wordt ook door de ‘buitenwereld’ gevormd (voornamelijk door een combinatie van geruchten, eigen ervaringen en je kennis van de wereld (referentiekader). Hierdoor is het ook verstandig om de buitenwereld bewust te maken van de veranderingen in de wijk. Communicatie in andere wijken Als we in de andere wijken kijken, zien we dat de volgende communicatie activiteiten zijn ondernomen om de betrokkenheid van de wijkbewoners te bewerkstelligen: 

Opzetten van een website Opvallend is dat de wijken hierboven allen beschikken over een website waar de belangrijkste ontwikkelingen worden verteld. Daarnaast kan men op deze sites ook het karakter van de wijken zien (en de partijen die daarbij betrokken zijn). De sites verschillen in mate van uitstraling en professionaliteit, maar geven wel een goede kijk op de succesverhalen in de wijk.



Het organiseren van evenementen Tevens komt het regelmatig voor dat verschillende wijken bij het behalen van een mijlpaal of als het einde van een ontwikkeling is behaald, zij een kleinschalig evenement organiseren. Meestal is dit een barbecue of buurtfeest. Deze vieringen worden over het algemeen goed bezocht en hebben een positief effect op de sociale situatie in de wijk.



Vroege betrekking buurtbewoners Wat ook opvalt, is dat Domijn (woningcorporatie) de buurbewoners in een vroeg stadium bij het proces betrekt en ook met ze rond de tafel zit (samen met de andere partijen) om de wijkverbeteringen te bespreken. Belangrijk is wel om te beseffen dat deze projecten sociale doelstellingen nastreefden en dat (kleine) onderhoudswerkzaamheden traditioneler uitgewerkt werden.



Samenwerking aangaan met andere organisaties Domijn heeft bij een wijk ook de samenwerking gezocht met FC Twente, die zich hard maakt voor een prettige wijk onder de titel ‘scoren in de wijk’. Door externe partijen te betrekken die zich ook inzetten voor het welzijn van wijkbewoners, ontstond er meer goodwill. Ook de werkwijze van FC Twente (samen werken) heeft ook meer tot participatie geleid.

24



Persoonlijke verhalen verzamelen van de buurtbewoners Dit zijn journalistieke producten die de site van Helmond West gebruikt om de veranderingen en vooral de impact daarvan levendiger te maken. Door te schrijven over personen in de wijk, groeit de herkenning en de sociale samenhang tussen wijkbewoners.

Conclusies Vanuit eerdergenoemde voorbeelden kunnen we verschillende positieve en negatieve punten benoemen en formulieren die van toepassing zijn op de situatie in ’t Brukske. Het is wel belangrijk om te beseffen is dat de informatie en verhalen die Durv&Doen gevonden heeft meestal succesverhalen zijn of positief belicht door betrokkenen. De negatieve punten zijn voornamelijk gebaseerd op het verslag van BMC advies management over wijkverbetering ‘Esparanto voor de wijken’: Do’s • • • • • •

Buurtbewoners betrekken en op de hoogte houden vanaf de ontwikkelfase van de verandering. Duidelijk maken welke behoeften en wensen er spelen onder de bewoners en de plan daarop aanpassen. Buurtbewoners zoveel mogelijk persoonlijk benaderen en de sleutelpersonen in de wijk stimuleren om in de verandering te investeren. Zoveel mogelijk (regionale) partijen betrekken bij het proces Feestelijke activiteiten organiseren (met de buurt) wanneer een onderdeel of fase is afgerond. Symbolisch afscheid nemen van het oude. Voor, tijdens en na de werkelijke verandering een contactpunt inrichten (of meedenkgroepen) waar buurtbewoners met vragen en opmerkingen terecht kunnen.

Dont’s • Beperkte inspraak mogelijkheden en gebrekkige informatie-verlening t.o.v. de bewoners. • Onvoldoende rekening houden met de huidige bewoners, winkeliers e.a. en hoe zij de verandering (kunnen) ervaren. • Onvoldoende rekening houden met opleidingsniveau en taal van buurtbewoners i.v.m. abstractie en kennisniveau verandering. • Alleen fysieke veranderingen doorvoeren zonder rekening te houden met sociaalculturele gevolgen in de wijk. • Samenstelling van culturen en levensstijlen van zowel huidige en potentiële bewoners onvoldoende in acht nemen. • Onvoldoende afstemming en overeenstemming tussen betrokken partijen. • Veranderingen doorvoeren zonder te denken over toekomstperspectief en maatschappelijk meerwaarde. Fieldresearch Op 9 november is Durv&Doen naar het Brukske gegaan om daar een impressie van de wijk te krijgen. Vele punten vielen op en Durv&Doen heeft deze onder verdeeld in de topics die ook in de rest van het onderzoek naar voren zullen komen. Voor een visuele impressie 11 van de wijk verwijst Durv&Doen door naar de bijlagen. Conclusies per onderzoekstopic

11

BIJLAGEN IV

25

Durv&Doen heeft aan de hand van eigen interpretatie de volgende conclusies per topic kunnen trekken. Deze zijn dus gebaseerd op het rondlopen in de wijk door de bureauleden zelf. Sociale Cohesie/Leefbaarheid • In het Brukske zijn veel speeltuinen en veldjes voor kinderen om te spelen. Dit zie je vooral in de binnenring tussen de huurhuizen. Enkelen zijn te zien aan de rand van de buitenring. • Tijdens ons bezoek viel het ook op dat de meeste bewoners die wij zagen van allochtone afkomst zijn. Veiligheid • Op de eerste lantaarnpaal in de wijk hangt een reclamebord over inbraakpreventie. Hierdoor werd ons beeld al voor een gedeelte beïnvloed. Uitstraling van de wijk • Er staat een informatiebord aan het begin van de wijk die bij binnenkomst van de wijk meteen duidelijk maakt dat er werkzaamheden en verbeteringen zijn in het Brukske. • De Mozart- en Bachflats die al gerenoveerd zijn en nog worden afgemaakt zien er netjes uit en geven ook een moderne uitstraling • Een ander opvallend punt is dat bij de flats een informatiebord over de renovatie van de flats staat waarbij te zien is in hoeverre het met de renovatie staat. Ook wordt de burger, nu de renovatie klaar is, bedankt voor het begrip. • Brukske bevat veel groen in de wijk. Dit is te zien aan de vele grasvelden en bomen tussen de huurhuizen. • De buitenkant van het winkelcentrum is op sommige plaatsen geschilderd/opgeknapt en op andere plaatsen niet. Het bestaat ook uit vrij veel hoeken waardoor het winkelcentrum geen open uitstraling heeft. • Op alle informatieborden van ‘Brukske Mooi Anders’ in de wijk zie je de felle kleuren terug komen. • Het verschil tussen de binnen- en buitenring in architectuur is duidelijk aanwezig. De koopwoningen hebben voor het huis een tuin terwijl de huurhuizen in de voortuin een schuurtje en hek hebben staan waardoor het geen open uitstraling heeft. • Bij de huurhuizen zie je veel antennes hangen. • Tussen de huurhuizen in zagen wij enkele hangjongeren bij de speeltuinen. Wij zijn niet met hen in gesprek gegaan, maar zijn er juist snel voorbij gelopen • Het viel op dat er enkele panden in het winkelcentrum leegstonden. Dit versterkte het verpauperde beeld. Ook vernamen we dat sommige winkeliers dit als negatief ervaren en kwamen we erachter dat de C1000 het grootste deel van het winkelcentrum bezit. • In het winkelcentrum hangt aan een informatiebord over ‘Brukske Mooi Anders’. Hierop staan de nieuwe plannen. • Bij de reclameborden van ‘Brukske Mooi Anders’ hangen ideeënbussen. Al deze bussen waren leeg. • Wat ons opviel is dat het buurtcentrum niet erg uitnodigend is. Het gebouw bestaat uit veel zeshoeken en is het dak afgezet met prikkeldraad. • De prullenbakken die in de wijk staan zijn afgezet met hout, zodat het gat van de prullenbak is verkleind. Voorzieningen • Ruim aanbod voor de dagelijkse benodigdheden in het winkelcentrum

26

•

Bij het centrum van Brukske is een basisschool aanwezig. Wat opviel, toen de kinderen naar huis mochten, was dat er veel allochtone kinderen op staat liepen. Opmerkelijk was dat er helemaal geen autochtone kinderen voorbij kwamen.

Diana Ummels, Synthese Na deze dag is Durv&Doen in gesprek gegaan met Diana Ummels van Synthese en wijkagent Marcel Deenen. Tijdens dit gesprek heeft Durv&Doen vele inzichten gekregen. Hieronder een lijst met aspecten die eventueel van belang zijn voor het onderzoek. Zie de bijlagen12 voor een compleet verslag van het gesprek . • Het wijkcentrum komen vooral autochtone senioren samen, die over het algemeen tegen de verbouwing van het wijkcentrum zijn • Durv&Doen heeft tijdens deze dag weinig tot geen overlast van afval opgemerkt. Volgens Diana is dit wel aanwezig en vooral te vinden aan de achterkant van de woningen in de plaatsjes die daar gelegen zijn. • Het voordeel van het Wijkkantoor is volgens Diana en Marcel dat ‘Brukske Mooi Anders’ dicht bij de mensen staat. • Door andere wijkbewoners wordt hierover geklaagd dat dit toezicht zo laag is. Volgens Diana komt dit door de cultuurverschillen. • Er zijn straatcoaches geweest die ervoor zorgden dat er in gesprek werd gegaan met hangjongeren. Deze zijn echter niet meer aanwezig. • Woninginbraak was in 2008 erg hoog was en deze is nu gedaald. • De sociale problematiek is in Brukske, vergelijkend met de rest van Venray, het hoogst. • De verhouding tussen allochtoon en autochtoon is niet evenwichtig. • De bewoners van de buitenring kijken negatief naar de binnenring. Gesprek met Roel Smeets van Wonen Venray Roel Smeets is werkzaam voor Wonen Venray en heeft een vaste werkplek in het wijkkantoor van Brukske Mooi Anders. Hij komt dagelijks in contact met huurders en heeft dus veel inzicht in de problemen die spelen. In de bijlagen13 is een uitwerking van dit gesprek te lezen. Hieronder kort de conclusies: • •

• • • •

12 13

Burenruzies, problemen in de relationele sfeer en huurachterstand zijn de meest voorkomende problemen. Problemen worden vooral veroorzaakt door het feit dat de meeste huizen sociale huurwoningen zijn. Hier wonen vooral allochtonen en mensen met een lage ontwikkeling. Persoonlijke ontwikkeling onder wijkbewoners blijft hierdoor ook achter. Problemen vaak niet op het eerste gezicht zichtbaar, omdat ze achter gesloten deuren plaatsvinden. Er is dan weinig sprake van sociale controle. Oorzaak van straatafval ligt deels bij het feit dat andere culturen soms andere normen en waarden op dit gebied hebben. Wonen Venray gaat 750 huurwoningen renoveren. O.a. de huizen minder gesloten maken door bergingen naar achter de huizen te verplaatsen. Er worden eerst enkele modelwoningen als voorbeeld gerenoveerd. Andere wijken in Venray denken dat Brukske een onveilige wijk is en zouden er daarom ook niet willen wonen. Ook heerst er enige mate van desinteresse met betrekking tot Brukske. BIJLAGEN XII BIJLAGEN XIII

27

III ACTOREN FACTOREN ANALYSE UITGEBREID Om een volledig beeld te krijgen van de situatie, is het van belang om de actoren en factoren in beeld te krijgen. Actoren zijn de partijen die belang of invloed uitoefenen of het desbetreffende onderwerp. Factoren zijn omgevingsvariabelen en ontwikkelingen die tevens invloed uitoefenen op de situatie van ’t Brukske. Deze twee onderdelen zijn nauw met elkaar verbonden en zorgen voor een ‘krachtenveld’ rondom de kwestie. Omdat we een beter beeld op de situatie hebben, kunnen we ook kwalitatief beter onderzoek verrichten en advies geven. Actoren Overkoepelend Ondernemend Gezelschap Brukske (OGB) De voornaamste en invloedrijkste speler in het Brukske is het OGB. Het OGB “wordt gevormd door organisaties die heel graag willen dat Brukske een prettige wijk is: prettig om in te wonen én prettig om in te werken.14” Het is dus een zakelijk samenwerkingsverband tussen organisaties en inwoners om de wijk naar een hoger niveau te tillen. Er spelen naast economische belangen, ook sociale belangen een grote rol in de (toekomstige) beleving van de inwoners en bezoekers van de wijk. Hieronder staan de verschillende soorten belangen en de daarbij horende partijen. Gemeente Venray Behartigt de belangen voor alle inwoners, bedrijven en instanties gesitueerd in de gemeente. Daarnaast draagt ze zorg voor de economische stabiliteit, sociale cohesie en het onderhoud en ontwikkeling van woningen en infrastructuur. Synthese Een maatschappelijk welzijnsorganisatie dat met 85 professionals en een grote groep, goed geschoolde vrijwilligers werkt voor een samenleving waarin iedereen een steentje bijdraagt. Synthese richt zich met name op maatschappelijk werk, jeugd- en jongerenwerk, ouderenwerk en opbouwwerk (bron: www.synthese.nl) Economisch C1000 Dit winkelketen heeft hierbij (economische) belangen vanwege het winkelcentrum dat gesitueerd is in de wijk. Aldi Dit winkelketen heeft hierbij (economische) belangen vanwege het winkelcentrum dat gesitueerd is in de wijk. Winkeliers Brukske Zij hebben hierbij (economische) belangen vanwege het wijkcentrum en winkelcentrum dat gesitueerd is in de wijk. Sociaal Red Stars Is een tafeltennisvereniging aangesloten bij het Nederlandse Tafeltennisbond. Politie Limburg-Noord Venray (en dus ook ’t Brukske) ligt in haar jurisdictie en zij behartigt en beschermt (de belangen voor )de burger overheid als het gaat om criminaliteit en geweld. Moskee Behartigt de belangen en begeleidt de moslims die in het Brukske wonen. 14

http://www.wonenlimburg.nl/876/onze-projecten/masterplan-brukske

28

Huurdersvereniging Noord-Limburg Behartigt de belangen van alle mensen die een woning huren van Wonen Limburg en vooral de huurders die vallen onder de vestingen Wonen Horst en Wonen Venray.15 Seniorenraad Vereniging dat opkomt voor de belangen, behoeften en wensen van de oudere inwoners in de wijk. Wijkplatform Brukske Deze stichting is op 11 november 1994 opgericht om de leefbaarheid en (sociale) veiligheid in de wijk te waarborgen en te verbeteren. Dit doen zij door het coördineren, stimuleren en initiëren van allerlei activiteiten (bron: www.brukske.nl) Turkse gemeenschap Behartigt de belangen van inwoners van het Brukske met een Turkse achtergrond. Bewonerscommissie Brukske Behartigt de belangen van de inwoners in het Brukske als geheel. De Zorggroep De Zorggroep is in 2008 ontstaan uit een fusie tussen drie gerenommeerde zorgorganisaties: Thuiszorg Midden-Limburg, Stichting Land van Gelre en Gulick en Zorggroep Noord-Limburg. De Zorggroep staat met een keur van zorgdiensten en vele woon- en zorgcentra klaar voor iedereen in Noord- en Midden-Limburg die zorg nodig heeft, van jong tot oud.16 SPOVenray De Stichting Primair Onderwijs Venray en regio heeft zeventien basisscholen en één speciale basisschool onder haar hoede. In de wijk Brukske is een samenwerkingsschool waarin kinderen of katholiek godsdienstonderwijs krijgen of algemeen levensbeschouwelijk onderwijs conform de wensen van de ouders17 SKK Spring is een organisatie die in de regio al bijna 40 jaar professionele opvang biedt aan kinderen van 0 tot en met 12 jaar in Noord-Limburg en Oost-Brabant. Spring Kinderopvang biedt opvang in alle vormen: kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, buitenschoolse, tussenschoolse, vakantie- en gastouderopvang (bron: www.skk-venray.nl). Stichting peuterspeelzalen Venray Deze stichting is eigenaar van hebben 11 peuterspeelzalen in de kern Venray en in de kerkdorpen Leunen, Oostrum, Veulen, Castenray en IJsselsteyn. Kinderen spelen met leeftijdsgenootjes uit de wijk in een vaste groep, op een kleinschalige en voor het kind veilige en vertrouwde manier onder begeleiding van ervaren en goed opgeleide pedagogische medewerkers (bron: www.peuterspeelzalenvenray.nl). Wonen Venray Is een woningcorporatie die mensen helpt huisvesten die dat zelf niet kunnen. Ze beheren op dit moment 24.000 woningen beheert. Ze verhuren, beheren, verkopen en realiseren nieuwbouw (bron: www.wonenlimburg.nl).

15

www.hv-nl.nl (bron: www.zgnl.nl ). 17 (bron: www.spovenray.nl). 16

29

Factoren Gemeente Venray Een van de grote invloedrijke factoren op de wijkverbeteringen en imago van het Brukske is het gemeentelijk beleid. Hieronder kan men weer onderscheid maken tussen: o Afvalbeleid o Huurbeleid o Subsidies cultuur en sport o Ruimtelijke inrichting (woningen en infrastructuur) o Onderhoud plantsoenen en infrastructuur Demografisch De wijkbewoners van ’t Brukske is niet eenvoudig te omschrijven. Zo zijn er niet alleen verschillen in nationaliteit (autochtonen en allochtonen), levensfase (jonge gezinnen en ouderen) en cultuur (Nederlands, Turks, etc.), er zijn ook verschillen in woningen (de buitenrand bestaat uit koopwoningen terwijl de binnenkant voornamelijk bestaat uit huurwoningen). Dit verschil in woningen brengt ook verschillende soorten bewoners met zich mee. Meer hierover in de andere factoren. Economisch Het verschil in woningen brengt ook verschil in economische situatie met zich mee. Hoewel hierover niet gegeneraliseerd mag worden, is het over het algemeen dat huurders minder te besteden hebben dan kopers. Verder is de gezinsamenstelling, cultuur en opleidingsniveau ook van invloed op het bestedingspatroon van de wijkbewoners. Sociaal-cultureel Brukske is te beschouwen als een gemengde wijk. Dit wil zeggen dat er zowel autochtone als allochtone culturen aanwezig zijn. Cultuur is een breed begrip, maar wel is duidelijk dat het een groot deel uitmaakt van hoe men tegen de wereld aankijkt. Zo zijn sommige culturen vrijgeviger, geloviger of strenger dan anderen. Door deze verschillende wereld- en denkbeelden zijn er ook verschillen in hoe men hun leven inricht en hoe zij omgaan met hun buren. Dit heeft uiteindelijk invloed in de dynamica tussen bewoners in de wijk. Technologisch Door technologische ontwikkelingen in de laatste decennia, is het gemakkelijker voor mensen om in contact met elkaar te komen. Deze mobiliteit brengt ook een ander manier van werken, socialiseren en leven met zich mee. Hoewel sommigen deze veranderingen met achterdocht en pessimisme benaderen, is het niet te ontkennen dat er wel degelijk voordelen hieraan zijn verbonden. Ecologisch Het verband tussen aanwezigheid natuur en mate van geluk wordt in diverse onderzoeken bewezen. Hoe meer groen er is in een wijk, hoe meer mensen zich gelukkiger voelen. Planten bomen en dieren (bijv. vogels) hebben meestal een rustgevend effect op de gedachtegang (daarom spelen verschillende meditatie- en teambuilding cursussen zich ook op het platteland af). Politiek Het huidige kabinetsbeleid voert bezuinigingen uit op diverse aspecten van de samenleving plaatsvinden. Kunst en cultuur, natuur en milieu en ontwikkelingshulp zijn enkele van de gebieden waarin minder te besteden is. Ook het politiek klimaat is aan het polariseren en het verharden. Zo wordt er gepleit voor zwaardere straffen en is het asiel- en immigratiebeleid weer aan een kritische blik onderworpen.

30

Afvalbeleid gemeente Venray Inzameling huishoudelijk afval Het huishoudelijk afval van de laagbouw wordt gescheiden ingezameld. De ene week wordt de groene container met GFT-afval opgehaald en de andere week de grijze container met restafval. Laagbouw:    

de containers mogen alleen op de inzameldag worden aangeboden en moeten om 7.00 uur aan de straat staan zet de containers aan de rand van de rijweg met de wielen naar de rijweg en de deksel dicht; er mag geen afval uitsteken na lediging zo spoedig mogelijk binnen halen U bent er zelf voor verantwoordelijk dat uw container goed geleegd kan worden. Pas dus op voor vorst of te vast aandrukken. Elke lediging wordt in rekening gebracht ook een gedeeltelijke.

Hoogbouw: De hoog- en stapelbouw zijn aangesloten op de ondergrondse containers die 24 uur per dag werken met het bijbehorend afvalpasje kunt u hier terecht voor het afvoeren van uw huishoudelijk afval (rest- en gftafval). Het groente-, fruit- en tuinafval wordt dus niet afzonderlijk opgehaald. Tarieven De afvalstoffenheffing is opgebouwd uit twee delen. Er is een basistarief dat voor iedereen gelijk is en er is een variabel tarief dat u betaalt per keer dat u een groene of grijze container laat ledigen. De tarieven per lediging zijn afhankelijk van de grootte van uw container. Voor het aanbieden van een huisvuilzak (inhoud 60 liter) in de ondergrondse container geldt een apart tarief. De gemeente Venray verstuurt begin 2011 de gecombineerde aanslag gemeentelijke heffingen 2011 waarop ook de aanslag afvalstoffenheffing (het basistarief van het vastrecht) staat. U ontvangt tweemaal per jaar het variabel recht (tarief per lediging). Dit betekent dat u in juli 2011 een aanslag variabel recht ontvangt over het eerste halfjaar van 2011 en in januari 2012 een aanslag variabel recht over het tweede halfjaar van 2011. Kosten aanbieding afval € 10,per aanbieding van maximaal 2 m³ afval voor inwoners van Venray (legitimatie verplicht) € 10,per aanbieding van maximaal 0,5 m³ grond of puin voor inwoners van Venray (legitimatie verplicht) € 50,per aanbieding van maximaal 2 m³ afval voor inwoners uit andere gemeenten of aanbieders die zich niet kunnen of willen legitimeren € 3,voor elke huisvuilzak en voor elke autoband met velg of tractorband € 16,voor een nieuwe pas bij verlies, diefstal of vernieling, doorgeven bij de gemeente.

31

Gratis aanbieden Aanbiedingen bestaande uit alleen papier, karton, glas, klein chemisch afval, metaal, textiel, wit- en bruingoed, blik, melk- en sappakken, kunststof verpakkingsmateriaal en autobanden zonder velg (maximaal 5 stuks). Wilt u iets aanbieden op het milieustation dan moet u zich legitimeren als inwoner van Venray. Hiervoor heeft u een afvalpas, die u altijd moet tonen. Met de afvalpas registreert u uw aanbiedingen op het milieustation. Tweemaal per jaar ontvangt u een afrekening via de aanslag afvalstoffenheffing. Als u zich niet kunt of wilt legitimeren dan betaalt u vijftig euro contant per aanbieding. Verhuizing Als u verhuist, laat u beide containers en de milieubox leeg en schoon achter voor de nieuwe bewoners. Als u verhuist en een registratiekaart voor ondergrondse containers en/of een afvalpas heeft, dan moet u deze met de verhuissleutel inleveren bij de woningstichting of afgeven aan de volgende eigenaar bij koopwoningen. U ontvangt een eindafrekening voor het oude adres, evenals voor gas-, elektriciteit- en waterverbruik. De containers, afvalpasje en/of registratiekaart gaan automatisch over naar de nieuwe bewoner.

32

BIJLAGE IV: VISUELE IMPRESSIE

33

BIJLAGE V: THEORETISCH KADER Om ervoor te zorgen dat het onderzoek een sterke basis heeft, maakt Durv&Doen bij het uitvoeren van dit plan gebruik van verschillende theoretische stukken. De theorie die van toepassing is en in het plan wordt gebruikt is in deze bijlage beschreven. Wat is een imago? Bex heeft Durv&Doen gevraagd om een imago onderzoek uit te voeren in Venray. Daarbij wil Bex weten wat het imago is van de wijk Brukske. Het gaat dan om hoe de inwoners van de wijk zelf naar Brukske kijken en hoe inwoners van de andere wijken in Venray naar Brukske kijken. Voordat we een onderzoeksopzet kunnen maken, is het belangrijk om te weten wat een imago precies is. Set van betekenissen Cees van Riel is professor op het gebied van corporate communicatie op de Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij is auteur van het boek Identiteit en Imago. Hij hanteert de volgende definitie van een image (imago): “An image is the set of meanings by which an object is known and through which people describe, remember and relate to it. That is the result of the interaction of a person’s beliefs, ideas, feelings and impressions about an object.” – Cees van Riel, Identiteit & Imago Een imago bestaat dus uit betekenissen mensen aan een object geven, in de manier waarop ze het beschrijven of het zich herinneren. Die betekenissen komen tot stand door o.a. het referentiekader van de persoon zelf, zijn of haar overtuigingen, ideeën, gevoelens en indrukken. Een imago is dus erg complex en dynamisch. Fragiel proces Een ‘goed’ imago opbouwen is een erg fragiel proces. Kenners omschrijven het als het heel langzaam opblazen van een luchtballon, die met een speldenprik lek geprikt kan worden . Een ‘slecht’ imago verbeteren is een erg moeilijk proces. Het imago is het beeld wat mensen hebben van de identiteit van een bepaald object. De identiteit beïnvloed dus in grote mate het imago wat mensen van het object hebben. Een ‘slecht’ imago kan komen omdat er een kloof is ontstaan tussen de identiteit en het imago. Echter komt het vaker voor dat ‘slechte’ eigenschappen van een identiteit ervoor zorgen dat het imago ‘slecht’ is. Wanneer men onderzoekt wat het imago is van een bepaald object, is het dus belangrijk ook te kijken naar de identiteit, voordat er conclusies getrokken kunnen worden wat betreft het aanpakken van een eventueel ongewenst imago.

34

Onderzoek naar imago: wetenschappelijk vs. indicatief Gezien de complexiteit van een imago is dit erg moeilijk om te meten. Om een goed, valide beeld te krijgen van een imago is een grootschalige steekproef nodig. Daarnaast moet de vraagstelling dusdanig objectief zijn dat de geïnterviewde hier niet door beïnvloed wordt. In het geval van deze opdracht, indicatie over het beeld over Brukske door de inwoners van de verschillende wijken van Venray, is er een grote steekproef nodig om een valide beeld te krijgen van dit imago. Als op basis van de uitkomst van dit imago onderzoek conclusies worden getrokken en er tot actie wordt overgegaan om het imago bij te sturen, is het belangrijk dat er een goed ‘wetenschappelijk’ onderbouwd onderzoek als fundament ligt. Bex heeft Durv&Doen gevraagd om een indicatief imago onderzoek uit te voeren. Door in Brukske zelf en de andere wijken enkele mensen te interviewen, kan dit een een indicatie geven van het imago van de wijk Brukske. Het voordeel van deze techniek is dat het aantal interviews relatief laag is. Ook hoeft de manier van vraagstelling niet wetenschappelijk onderbouwd te zijn; de conclusies kunnen ooit dusdanig valide zijn dat er op basis hiervan zware beslissingen genomen kunnen worden.

35

BIJLAGE VI: ONDERZOEKSRESULTATEN & CONCLUSIES Uit het vooronderzoek zijn verschillende resultaten gekomen. Durv&Doen heeft uit deze resultaten verschillende conclusies getrokken die de basis voor het formuleren van de indicatie over het huidige beeld van Brukske zullen vormen. Voor de volledige onderzoeksresultaten (in cijfers en procenten) verwijst Durv&Doen naar bijlage VII & VIII.18 Beeld Brukske van de inwoners zelf Veiligheid Een groot deel van de ondervraagde inwoners van Brukske voelt zich vooral ‘s avonds niet veilig in de wijk en durft dan niet alleen over straat. Een enkeling voelt zich wel veilig, maar dit heeft te maken met eigen instelling. “Ik laat me niet bang maken in mijn eigen wijk!”, aldus een oudere dame. Overdag hebben de geïnterviewden een veiliger gevoel. Slechts een klein deel van de ondervraagden vindt dat er genoeg wordt ondernomen om deze veiligheid te verbeteren. Over het algemeen hebben de inwoners een veilig gevoel in hun eigen huis, vooral nadat de DNA-spray is verspreid in de wijk. Een enkeling heeft namelijk te maken gehad met huisinbraak waardoor dit onveilige gevoel is ontstaan. De geïnterviewden gaven aan dat het onveilige gevoel daarnaast vooral door de hangjeugd veroorzaakt wordt. Ook speelt de bouw van de wijk een rol menen sommigen. Doordat de wijk onoverzichtelijk gebouwd is, met veel donkere hoeken en zijpaden. Conclusies  ’s Avonds voelen veel wijkbewoners zich onveilig op straat, vooral bij het winkelcentrum. Dit komt vooral door hangjongeren. Ook is de wijk erg onoverzichtelijk, vooral in het donker, wat het onveilige gevoel op straat versterkt.  Thuis voelen bewoners zich over het algemeen veilig Sociale cohesie De helft van de geïnterviewden is tevreden over het burencontact. Dit houdt in dat ze vinden dat er voldoende contact is met de wijkbewoners. De andere helft vindt het burencontact niet voldoende, maar geven aan dat ze hier zelf geen behoefte aan hebben. De inwoners die positief naar de sociale cohesie kijken, willen zich inzetten voor activiteiten die dit verhogen en vinden dat deze voldoende aanwezig zijn. “De sociale contacten en het vertouwde gevoel houden mij hier”, aldus een geïnterviewde. De inwoners met een negatief beeld over de sociale cohesie vinden dat er te weinig activiteiten zijn, maar zouden zich hier ook niet voor in zetten. Er is twijfel over de behoefte van activiteiten onder deze groep. Een van de onderwerpen die vaak naar voren is gekomen is de multiculturele samenleving in Brukske. De meeste geïnterviewden hebben aangegeven dat ze dit niet als negatief ervaren. Het geeft volgens hen vooral kleur aan de wijk. “Het contact tussen de wijkbewoners is afhankelijk van persoonlijke instelling en niet van culturele afkomst.” Aldus een geïnterviewde. Sommigen geven echter aan dat er te veel allochtonen in Brukske wonen. Volgens hen zorgt dit voor een ontwikkelingsachterstand. “Allochtonen hokken samen. Onderling is er dan veel cohesie, maar tussen de verschillende culturen weinig.” Ironisch genoeg blijken het ook allochtonen te zijn die dit vinden.

18

BIJLAGE VII & VIII

36

Conclusies  De bewoners hebben over het algemeen prettig contact met buurtbewoners. Veel mensen voelen echter niet de behoefte om mee te doen met buurtactiviteiten.  Er wonen erg veel allochtonen in de wijk, uit veel verschillende culturen. Dit zorgt ervoor de verhouding tussen autochtone en allochtone wijkbewoners uit balans is. Dit komt vooral omdat Brukske veel sociale huurwoningen heeft. Dit trekt vooral allochtonen, laagopgeleiden en probleemgevallen aan. Voorzieningen De geïnterviewde inwoners zijn tevreden over de aanwezige voorzieningen. In het winkelcentrum is voldoende te vinden voor de dagelijkse benodigdheden. Toch geven een aantal mensen aan dat ze voor bepaalde zaken toch naar Venray-Centrum gaan. Als de wijkbewoners iets mochten toevoegen aan het winkelcentrum, zou dat een pinautomaat, bakker en drogisterij zijn. “Als ik geld wil pinnen moet ik naar de C1000 om bij te pinnen, maar daar hebben ze vooral ’s ochtends vaak te weinig cash in de kassa.” Daarnaast is er voldoende speelruimte voor kinderen in de wijk. Conclusies  De bewoners zijn relatief tevreden over de voorzieningen. Het grootste gemis is een pinautomaat, een bakker en een drogist.  Speelruimte voor kinderen is er volgens de bewoners voldoende. Uitstraling van de wijk Alle geïnterviewden vinden het afval in de wijk erg storend en zit dit als de grootste belemmering van de wijk. Met name het afval in de buurt van het winkelcentrum en aan de achterkant van de huizen wordt het meest benoemd. Verschillende mensen geven aan dat dit te maken heeft met de afvalregeling in gemeente Venray. Maar het ligt volgens sommigen ook aan de instelling van de mensen zelf. “Ik doe de rolluiken van mijn raam achter nooit meer omhoog, omdat de mensen achter mij de vieze luiers over het balkon dumpen. De troep en stank is verschrikkelijk.” De meerderheid vindt dat er voldoende groen aanwezig is. Er zijn veel kinderen aanwezig in de wijk die op straat spelen. Conclusies  Straatafval is het grootste probleem in de wijk, vooral bij het winkelcentrum. Dit ligt aan zowel het afvalbeleid van de gemeente als de instelling van sommige wijkbewoners.  De wijk is bevat voldoende groen. Algemeen Er wordt verschillend tegen de aankomende verandering in de wijk gekeken. De geïnterviewden ervaren Brukske Mooi Anders zowel positief als negatief. Vooral de senioren die we hebben gesproken waren niet te spreken over Brukske Mooi Anders. “Boe, Bah, Beh!” aldus één van de dames. “De problemen in de wijk los je niet op door de boel te slopen en ergens anders iets te bouwen. Dat nieuwe centrum is bedoeld om ook allochtonen te betrekken bij de wijk. Dat slaat ergens op. Die kwamen hier eerst ook en vroegen om hulp bij hun problemen. Toen we ze geholpen hadden hoorden we er niets meer van.”

37

Anderen kijken er positiever tegen aan, al heeft niet iedereen een beeld van wat er nou precies staat te gebeuren. Veel mensen vinden ook dat het maar langzaam op gang komt. “Wijkverbetering, dat roepen ze al jaren. Er moet nu iets gebeuren. Het winkelcentrum hoort het paradepaardje te zijn van de wijk, maar het staat half leeg en ziet er slecht uit. Knap dit dan ondertussen goed op!” Conclusies  De meningen zijn verdeeld over het project Brukske Mooi Anders. Vooral de autochtone senioren zijn het er niet mee eens. Zij vinden dat de problemen niet opgelost worden met de huidige plannen. Ook vinden ze dat de huidige voorzieningen niet gesloopt hoeven te worden.  Anderen zijn er juist wel positief over, maar vinden dat het te lang duurt. Ze vinden het jammer dat het winkelcentrum ondertussen half leeg staat. Onderzoeksresultaten overige wijken Venray Onderzoekspercentages in overige wijken Venray Topic Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening

Veiligheid ‘s Nachts: 43% 52% 3% Acties: 36% 18% 45%

Sociale cohesie Samenhorigheid: 47% 19% 34% Acties: 60% 8% 32%

Voorzieningen Dagelijkse: 84% 10% 6% Kinderen: 58% 9% 33%

Uitstraling Groen: 63% 25% 13% Schoon: 18% 66% 16% Uitnodigend wijk: 8% 85% 7%

Veiligheid In de overige wijken van Venray heerst over het algemeen een onveilig gevoel (met name ’s nachts) als men denkt aan Brukske. Zij geven aan dat dit te maken heeft met de hoge criminaliteit in de wijk, die volgens hen aanwezig is. Het is echter niet zo dat men ’s avonds niet alleen over straat durft. Slechts een kleine meerderheid (53%) durft niet alleen over straat. Een aantal van deze meerderheid geeft aan dat dit niets te maken heeft met Brukske, maar dat ze het over het algemeen niet prettig vinden om alleen over straat te gaan. Ook Landweert wordt enkele keren als onveilig benoemd. 3% heeft er geen mening over. Het merendeel (45%) van de ondervraagden is niet op de hoogte van de acties die in Brukske worden ondernomen. 36% van de ondervraagden vindt dat Brukske voldoende onderneemt om de veiligheid te waarborgen/verbeteren. De ondervraagden die wel op de hoogte waren van de activiteiten zijn dit te weten gekomen doordat zij dit hebben gelezen in media en nieuwsberichten. Daarnaast wordt ook de bouw van de wijk als oorzaak voor het onveilige gevoel genoemd. Volgens een aantal van de ondervraagden is er een gesloten bouw, waardoor er veel donkere plekjes ontstaan. Enkelen geven aan dat hangjeugd zich hier verzamelt.

38

Conclusies:  Er heerst een onveilig gevoel in wijk Brukske.  Er is een beeld over hoge criminaliteit, men baseert zijn mening niet op eigen ervaring, maar over verhalen van anderen.  Het negatieve beeld draagt bij aan het beeld over Brukske, maar is niet het belangrijkste aangezien onveiligheid niet alleen met Brukske wordt geassocieerd.  De acties die Brukske initieert om de veiligheid te waarborgen, zoals de wijkbewaking, worden niet genoeg benadrukt. Men is niet op de hoogte van deze acties waardoor het negatieve beeld versterkt wordt.  De inzet van de pers heeft een positief effect want mensen die wel op de hoogte waren hebben dit gelezen in de media.  Het merendeel van de ondervraagden is niet op de hoogte van de acties: de pers wordt, ondanks het positieve effect, niet actief genoeg ingezet.  Doordat er al een negatief beeld over de veiligheid in Brukske heerst, worden de donkere hoekjes, die er zijn door de bouwstijl van de wijk, ook als onveilig ervaren.  De koppeling met hangjeugd wordt vrij snel gemaakt door ervaringen en verhalen over het Brukske. Sociale cohesie De meerderheid van de ondervraagden denkt dat er voldoende saamhorigheid in het Brukske is (47%). Als oorzaak wordt meerdere malen de multiculturele samenstelling benoemd. Deze 47% is van mening dat culturen naar elkaar toe trekken waardoor er een hoge saamhorigheid ontstaat. Er wordt echter wel een aantal keer benadrukt dat deze verschillende culturele groepen alleen contacten binnen eigen cultuur hebben. Bij saamhorigheid wordt vaak het wijkcentrum genoemd als positief aspect voor de sociale cohesie. Slecht 19% is vindt de saamhorigheid te laag, maar kan hier geen kennis of ervaring aan koppelen. 60% van de ondervraagden vindt dat er veel activiteiten worden georganiseerd. Slechts 8% is het hier niet mee eens, maar kan ook hier geen kennis of ervaring aan koppelen. 30% heeft geen mening en zijn niet op de hoogte van deze activiteiten. Veel genoemde aspecten bij dit topic zijn: multiculturele samenstelling, lagere sociale klasse, hangjongeren, actief bezig met verbetering. Conclusies:  De multiculturele samenleving zorgt voor saamhorigheid in Brukske,  Verschillende culturen trekken naar elkaar toe  Een negatief effect hiervan is dat er alleen contact binnen eigen cultuur is  Het wijkcentrum heeft een positieve bijdrage aan de sociale cohesie in de wijk  De ondervraagden die de saamhorigheid te laag vinden, hebben deze mening gevormd door het heersende beeld over de wijk en verhalen van anderen.  Er heerst een duidelijk onderscheid tussen de sociale cohesie in de binnenring en de buitenring  Er worden voldoende activiteiten georganiseerd om de sociale cohesie te bevorderen  Brukske wordt gezien als ‘ontwikkelingswijk’. Er wonen mensen met verschillende culturen uit een lagere social klasse, waarbij hangjongeren voor veel overlast zorgen.  De wijk is actief bezig met het verbeteren van de wijk. Voorzieningen Het merendeel geïnterviewden vinden dat de voorzieningen in de wijk voldoende aanwezig zijn (84%). De inwoners van de wijk hoeven volgens deze groep de wijk niet uit voor de

39

dagelijkse benodigdheden. Hierbij wordt met name gedacht aan het winkelcentrum. Het is echter niet uitnodigend. 6% vindt dit onvoldoende kijkend naar hun eigen wijk. 10% is niet op de hoogte van de voorzieningen doordat ze zelf niet vaak in de wijk komen. Zij weten niet of er voldoende aanwezig is en kunnen hier geen uitspraak over doen. Het merendeel (58%) is van mening dat er voldoende speelgelegenheden voor kinderen zijn, maar 33% geeft aan hier geen mening over te geven. Er wordt een aantal keer aangegeven dat de speeltuintjes ‘verborgen’ liggen. Ze zijn niet gemakkelijk te vinden, waardoor er geen mening over de hoeveelheid gelegenheden kan worden gegeven. Ze weten niet wat voldoende is, omdat ze geen inzicht hebben in de hoeveelheid kinderen in Brukske. Slechts 9% is het oneens met de stelling over of er voldoende aanwezig is voor kinderen. Conclusies:  er zijn voldoende voorzieningen in de wijk.  de inwoners hoeven de wijk niet uit voor de dagelijkse benodigdheden.  het winkelcentrum is niet uitnodigend terwijl er wel voldoende aanwezig is. Een nieuw zou kunnen bijdragen aan de aantrekkelijkheid van het winkelcentrum.  Er zijn voldoende speelgelegenheden, maar zijn verstopt en niet uitnodigend.  Het negatieve beeld over de wijk zorgt ervoor dat de inwoners van de omliggende wijken het geen kindvriendelijke buurt vinden. Uitstraling van de wijk Het grootste deel van de ondervraagden, 85%, vindt Brukske geen uitnodigende wijk. Dit komt dit de rommel in de wijk, vooral bij het winkelcentrum, en de gesloten uitstraling. Door de bouw van de wijk, ontstaat veel donkere plekken. Deze plekken ervoor dat de wijk niet uitnodigend is. Daarnaast wordt ook het gevoel vaak genoemd. Het onveilige gevoel van wijk heeft invloed op de uitstraling, en dus het beeld, van Brukske. Daarnaast heeft ook het straatafval invloed op het uiterlijk van de wijk. 66% vindt Brukske geen schone wijk en daardoor niet uitnodigend. Er wordt een aantal keer aangegeven dat dit te maken heeft met de afvalregeling in gemeente Venray. Het afval bij het winkelcentrum wordt vaak genoemd. 18% vindt de wijk wel schoon. Dit koppelen ze aaneigen ervaring en het door de wijk heen lopen. Zij komen echter niet vaak in de wijk en geven zelf aan een oppervlakkig beeld van de wijk te hebben. Over het algemeen vinden de geïnterviewden dat er voldoende groen aanwezig is in de wijk, namelijk 63%. Deze mening koppelen ze aan eigen ervaringen. Hier wordt vooral de buitenring benadrukt. Conclusies:  Brukske is geen uitnodigende wijk.  De grootste oorzaak is het straatafval, vooral bij het winkelcentrum  Daarnaast is de bouw hier een van de hoofdoorzaken voor. Er zijn veel donkere plekjes waardoor de wijk geen open uitstraling heeft.  De afvalregeling in gemeente Venray draagt bij aan het toenemende straatafval  Mensen die Brukske wel schoon vinden komen alleen in de buitenring en kennen de wijk oppervlakkig:In de buitenring is voldoende groen aanwezig, in de binnenring niet. Algemeen Tijdens het afnemen van de interviews kwam verschillende keren naar voren dat er duidelijk onderscheid is tussen de binnen- en buitenring van Brukske. Kijkend naar topics geven verschillende geïnterviewden aan een beter beeld van de buitenring te hebben.

40

Daarnaast associëren de ondervraagden de binnenring met huurwoningen en daarmee mensen met een lager inkomen. De buitenring is vooral volgens hen vooral koop, wat een ander soort mens aantrekt. Ook de sociale cohesie is volgens de ondervraagden anders in de buitenring. In de binnenring wordt voornamelijk gepraat over de verschillende culturen die zich groeperen. In de buitenring wonen volgens hen meer autochtonen bewoners die onderling met elkaar overweg kunnen. Het topic ‘sociale cohesie’ komt het meest naar voren bij de eerste vraag van het interview: ‘Hoe zou u Brukske in drie woorden omschrijven?’ Conclusies:  Er is een duidelijk onderscheid tussen de binnen- en buitenring. Over de binnenring heerst een negatief beeld, over de buitenring een positiever beeld.  Men denkt bij Brukske aan de sociale cohesie die aanwezig is in de wijk.  Bij de binnenring denkt men aan goedkope huurwoningen met allochtone inwoners.  Bij de buitenring denkt men aan koopwoningen met autochtone inwoners.

41

BIJLAGE VII: ONDERZOEKSRESULTATEN PROCENTEN VENRAY: 88 INTERVIEWS Zwaarte Topic Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening

LANDWEERT Zwaarte Topic Overheersende mening Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

10% Veiligheid ‘s Nachts: 43% 52% 3% Acties: 36% 18% 45%

41% Sociale cohesie Samenhorigheid: 47% 19% 34% Acties: 60% 8% 32%

15% Voorzieningen Dagelijkse: 84% 10% 6% Speelgelegenheden: 58% 9% 33%

2 Veiligheid Onveilig gevoel

7 Sociale cohesie Veel culturen, doen hun best

3 Voorzieningen Supermarkt

34% Uitstraling Groen: 63% 25% 13% Schoon: 18% 66% 16% Uitnodigend wijk: 8% 85% 7%

10 Uitstraling Rommelig, verpauperd, verouderd ‘s Nachts: Samenhorigheid: Dagelijkse: Groen: 42% 58% 67% 58% 58% 17% 25% 33% 0% 25% 8% 8% Acties: Acties: Speelgelegenheden: Schoon: 25% 58% 50% 8% 42% 8% 17% 67% 33% 33% 33% 25% Uitnodigend wijk: 0% 100% 0% Vaak gezegd: onveilig gevoel heeft niets te maken met Brukske, is in alle wijken.

42

CENTRUM-MIDDEN Zwaarte 4 Topic Veiligheid Overheersende Onveilig gevoel mening Criminaliteit Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

‘s Nachts: 50% 50% 0% Acties: 58% 0% 42%

CENTRUM-ZUID Zwaarte 0 Topic Veiligheid Overheersende mening

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

‘s Nachts: 54% 46% 0% Acties: 15% 23% 62%

10 Sociale cohesie Veel allochtonen Asociaal, hangjongeren Samenhorigheid: 50% 25% 25% Acties: 67% 0% 33%

5 Voorzieningen Slecht winkelcentrum Veel parkeerplekken

8 Uitstraling Rommel, gesloten bouw, afval

Dagelijkse: 100% 0% 0% Speelgelegenheden: 83% 0% 17%

Groen: 83% 17% 0% Schoon: 33% 50% 17% Uitnodigende wijk: 8% 83% 8%

7 Sociale cohesie buitenlanders, asociaal, hangjongeren, sociaal zwak, werkeloosheid, veel ontwikkeling Samenhorigheid: 23% 46% 31% Acties: 54% 8% 39%

4 Voorzieningen Goedkope huur, weinig speelruimte Lelijk winkelcentrum

7 Uitstraling Vol bepakt, renovatie nodig, achterstallig, doolhof, sober, rommelig

Dagelijkse: 69% 23% 8% Speelgelegenheden: 39% 23% 31%

Groen: 54% 23% 23% Schoon: 8% 62% 31% Uitnodigende wijk: 0% 85% 15%

43

OOSTRUM Zwaarte Topic Overheersende mening

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

NOORD-WEST Zwaarte Topic Overheersende mening

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

3 Veiligheid Onveilig gevoel, crimineel

15 Sociale cohesie Allochtonen, ongezellig, arm, verbetering, niet verkeerd

11 Voorzieningen Gratis parkeren, goede basisschool

‘s Nachts: 33% 58% 8% Acties: 58% 17% 25%

Samenhorigheid: 58% 8% 33% Acties: 58% 17% 25%

Dagelijkse: 92% 0% 8% Speelgelegenheden: 50% 8% 42%

8 Uitstraling Rommelig, straatafval, volgebouwd, moet worden opgeknapt, kleinschalig. Groen: 58% 25% 17% Schoon: 25% 75% 0% Uitnodigende wijk: 17% 75% 8%

Verschil in beeld tussen binnen en buitenring aanwezig

3 Veiligheid Onveilig gevoel Criminaliteit ‘s Nachts: 37,5% 62,5% 0% Acties: 25% 25% 50%

9 Sociale cohesie Buitenlanders, hangjongeren, druk, actief bezig met verbetering Samenhorigheid: 50% 25% 25% Acties: 75% 0% 25%

0 Voorzieningen

Dagelijkse: 87,5% 12,5% 0% Speelgelegenheden: 62,5% 37,5%

7 Uitstraling Rommelig, verloederd, geen mooie bouw, dicht op elkaar. Groen: 75% 12,5% 12,5% Schoon: 25% 75% 0% Uitnodigende wijk: 25% 75% 0%

Verschil in beeld tussen buitenring en binnenring aanwezig

44

VELTUM Zwaarte Topic Overheersende mening

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

VLAKWATER Zwaarte Topic Overheersende mening

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

2 Veiligheid Onveilig Crimineel

‘s Nachts: 55% 36% 9% Acties: 27% 9% 64%

8 Sociale cohesie Achterstandswijk Asociaal, levendig, er is verbetering, vriendelijk. Samenhorigheid: 36% 9% 55% Acties: 64% 9% 27%

0 Voorzieningen

5 Uitstraling Rommelig, guur, achterstallig en veel ruimte

Dagelijkse: 100% 0% 0% Speelgelegenheden: 55% 0% 45%

Groen: 64% 27% 9% Schoon: 27% 64% 9% Uitnodigende wijk: 0% 100% 0%

Verschil in beeld tussenbuitenring en binnenring aanwezig

1 Veiligheid Onveilig gevoel

‘s Nachts: 37,5% 50% 12,5% Acties: 62,5% 12,5% 25%

10 Sociale cohesie Veel culturen Lage sociale klasse, straatfeest Positief verbeterd Samenhorigheid: 75% 0% 25% Acties: 37,5% 12,5% 50%

1 Voorzieningen Twee scholen

6 Uitstraling Verouderde woning, dichtbebouwd, goedkoop, afval

Dagelijkse: 87,5% 0 12,5% Speelgelegenheden: 37,5% 25% 37,5%

Groen: 25% 62,5% 12,5% Schoon: 25% 75% 0% Uitnodigende wijk: 12,5% 87,5 0%

Verschil in beeld tussen binnen en buitenring aanwezig

45

ST. ANTONIUSVELD Zwaarte 2 Topic Veiligheid Overheersende Onveilig mening

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

‘s Nachts: 33% 67% 0% Acties: 25% 17% 58%

7 Sociale cohesie Veel allochtonen, volkswijk, hangjeugd, niet sociaal Samenhorigheid: 33% 17% 50% Acties: 67% 8% 25%

3 Voorzieningen Kiosk

10 Uitstraling Rommelig, geen mooie huizen.

Dagelijkse: 75% 17% 8% Speelgelegenheden: 83% 0% 17%

Groen: 75% 8% 17% Schoon: 8% 67% 25% Uitnodigende wijk: 8% 75% 17%

Verschil in beeld tussen binnen en buitenring aanwezig.

46

BIJLAGE VIII: ONDERZOEKSRESULTATEN AANTALLEN VENRAY: 88 INTERVIEWS Zwaarte 17 Topic Veiligheid Stelling 1 ‘s Nachts: Mee eens 38 Oneens 46 Geen mening 3 Stelling 2 Acties: Mee eens 32 Oneens 16 Geen mening 40 Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening

LANDWEERT: 12 INTERVIEWS Zwaarte 2 Topic Veiligheid Overheersende Onveilig gevoel mening Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

73 Sociale cohesie Samenhorigheid: 41 17 30 Acties: 53 7 28

27 Voorzieningen Dagelijkse: 74 9 5 Speelgelegenheden: 51 8 29

7 Sociale cohesie Veel culturen, doen hun best

3 Voorzieningen Supermarkt

61 Uitstraling Groen: 55 22 11 Schoon: 16 58 14 Uitnodigend wijk: 7 75 6

10 Uitstraling Rommelig, verpauperd, verouderd ‘s Nachts: Samenhorigheid: Dagelijkse: Groen: 5 7 8 7 6 2 3 4 0 3 1 1 Acties: Acties: Speelgelegenheden: Schoon: 3 7 6 1 5 1 2 8 4 4 4 3 Uitnodigend wijk: 0 12 0 Vaak gezegd: onveilig gevoel heeft niets te maken met Brukske, is in alle wijken.

47

CENTRUM-MIDDEN: 12 INTERVIEWS Zwaarte 4 10 Topic Veiligheid Sociale cohesie Overheersende Onveilig gevoel Veel allochtonen mening Criminaliteit Asociaal, hangjongeren Stelling 1 ‘s Nachts: Samenhorigheid: Mee eens 6 6 Oneens 6 3 Geen mening 0 3 Stelling 2 Acties: Acties: Mee eens 7 8 Oneens 0 0 Geen mening 5 4 Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

CENTRUM-ZUID: 13 INTERVIEWS Zwaarte 0 Topic Veiligheid Overheersende mening

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

‘s Nachts: 7 6 0 Acties: 2 3 8

7 Sociale cohesie buitenlanders, asociaal, hangjongeren, sociaal zwak, werkeloosheid, veel ontwikkeling Samenhorigheid: 3 6 4 Acties: 7 1 5

5 Voorzieningen Slecht winkelcentrum Veel parkeerplekken

8 Uitstraling Rommel, gesloten bouw, afval

Dagelijkse: 12 0 0 Speelgelegenheden: 10 0 2

Groen: 10 2 0 Schoon: 3 6 2 Uitnodigende wijk: 1 10 1

4 Voorzieningen Goedkope huur, weinig speelruimte Lelijk winkelcentrum

7 Uitstraling Vol bepakt, renovatie nodig, achterstallig, doolhof, sober, rommelig

Dagelijkse: 9 3 1 Speelgelegenheden: 5 3 4

Groen: 7 3 3 Schoon: 1 8 4 Uitnodigende wijk: 0 11 2

48

OOSTRUM: 12 INTERVIEWS Zwaarte 3 Topic Veiligheid Overheersende Onveilig mening gevoel, crimineel

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

‘s Nachts: 4 7 1 Acties: 7 2 3

11 Voorzieningen Gratis parkeren, goede basisschool

Samenhorigheid: 7 1 4 Acties: 7 2 3

Dagelijkse: 11 0 1 Speelgelegenheden: 6 1 5

8 Uitstraling Rommelig, straatafval, volgebouwd, moet worden opgeknapt, kleinschalig. Groen: 7 3 2 Schoon: 3 9 0 Uitnodigende wijk: 2 9 1

Verschil in beeld tussen binnen en buitenring aanwezig

NOORD-WEST: 8 INTERVIEWS Zwaarte 3 Topic Veiligheid Overheersende Onveilig gevoel mening Criminaliteit

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

15 Sociale cohesie Allochtonen, ongezellig, arm, verbetering, niet verkeerd

‘s Nachts: 3 5 0 Acties: 2 2 4

9 Sociale cohesie Buitenlanders, hangjongeren, druk, actief bezig met verbetering Samenhorigheid: 4 2 2 Acties: 6 0 2

0 Voorzieningen

Dagelijkse: 7 1 0 Speelgelegenheden: 5 3

7 Uitstraling Rommelig, verloederd, geen mooie bouw, dicht op elkaar. Groen: 6 1 1 Schoon: 2 6 0 Uitnodigende wijk: 2 6 0

Verschil in beeld tussen buitenring en binnenring aanwezig

49

VELTUM: 11 INTERVIEWS Zwaarte 2 Topic Veiligheid Overheersende Onveilig mening Crimineel

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

‘s Nachts: 6 4 1 Acties: 3 1 7

0 Voorzieningen

5 Uitstraling Rommelig, guur, achterstallig en veel ruimte

Dagelijkse: 11 0 0 Speelgelegenheden: 6 0 5

Groen: 7 3 1 Schoon: 3 7 1 Uitnodigende wijk: 0 11 0

Verschil in beeld tussenbuitenring en binnenring aanwezig

VLAKWATER: 8 INTERVIEWS Zwaarte 1 Topic Veiligheid Overheersende Onveilig gevoel mening

Stelling 1 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 2 Mee eens Oneens Geen mening Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen

8 Sociale cohesie Achterstandswijk Asociaal, levendig, er is verbetering, vriendelijk. Samenhorigheid: 4 1 6 Acties: 7 1 3

‘s Nachts: 3 4 1 Acties: 5 1 2

10 Sociale cohesie Veel culturen Lage sociale klasse, straatfeest Positief verbeterd Samenhorigheid: 6 0 2 Acties: 3 1 4

1 Voorzieningen Twee scholen

6 Uitstraling Verouderde woning, dichtbebouwd, goedkoop, afval

Dagelijkse: 7 0 1 Speelgelegenheden: 3 2 3

Groen: 2 5 1 Schoon: 2 6 0 Uitnodigende wijk: 1 7 0

Verschil in beeld tussen binnen en buitenring aanwezig

50

ST. ANTONIUSVELD: 12 INTERVIEWS Zwaarte 2 7 3 Topic Veiligheid Sociale cohesie Voorzieningen Overheersende Onveilig Veel allochtonen, Kiosk mening volkswijk, hangjeugd, niet sociaal Stelling 1 ‘s Nachts: Samenhorigheid: Dagelijkse: Mee eens 4 4 9 Oneens 8 2 2 Geen mening 0 6 1 Stelling 2 Acties: Acties: Speelgelegenheden: Mee eens 3 8 10 Oneens 2 1 0 Geen mening 7 3 2 Stelling 3 Mee eens Oneens Geen mening Kanttekeningen Verschil in beeld tussen binnen en buitenring aanwezig.

10 Uitstraling Rommelig, geen mooie huizen.

Groen: 9 1 2 Schoon: 1 8 3 Uitnodigende wijk: 1 9 2

51

BIJLAGE IX: INTERVIEW OPZET BRUKSKE

VRAGEN VOOR ONDERZOEK IN BRUKSKE Bent u woonachtig in de wijk Brukske? A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? B: Wat vindt u van uw wijk? De volgende topics zullen worden toegepast bij het doorvragen op de hoofdvraag:  Veiligheid  Sociale cohesie/leefbaarheid  Voorzieningen  Uitstraling van de wijk  Verschillen tussen kopers en huurders Hulpvragen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Beschrijf Brukske in drie woorden Waar bent u het meest trots op als u aan Brukske denkt? Waar bent u het minst trots op als u aan Brukske denkt? Woont u graag in Brukske? Waarom wel of niet? Voelt u zich veilig als u ’s avonds alleen over straat gaat? Voelt u zich veilig in uw eigen huis, zowel overdag als ’s nachts? Hoe is het contact met uw buren en de rest van de straat? Worden er activiteiten binnen uw wijk georganiseerd waar u aan mee doet? 8a: Zo ja, welke activiteiten en wat vindt u van deze activiteiten? 8b: Zo nee, bent u niet op de hoogte van activiteiten of doet u niet mee? Waarom doet u dan niet mee? 9. Wat vindt u van de voorzieningen in de wijk? 10. Wat mist u in de wijk (welke voorzieningen zoals winkels, speeltuintjes etc)) waarvoor u nu nog de wijk verlaat? 11. Wat vindt u van de uitstraling van de wijk? : Is de omgeving schoon? Is er voldoende groen? Wat vindt u van de uitstraling van het centrum? 12. Hoe staat het met de verkeersveiligheid in de wijk? 13. Wilt u zich inzetten voor de wijk?

52

BIJLAGE X: INTERVIEW UITWERKINGEN BRUKSKE

Interview 1 A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? Huurwoning B: Wat vindt u van uw wijk? Dit interview vond plaats met een allochtoons stel van middelbare leeftijd. Ze zijn tevreden over hun wijk en vinden het leuk om er te wonen. Ze hebben goed contact met de buren. Inmiddels wonen ze er zes jaar. Ze zijn niet bang om ’s avonds de straat op te gaan. De laatste tijd gingen er wel verhalen rond over een kinderlokker, daarom waren ze een beetje bang dat er misschien iets met de kinderen zou gebeuren. Ze weten dat er activiteiten voor wijkbewoners georganiseerd worden, maar voelen zelf niet de behoefte om er aan mee te doen.

Interview 2: A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? Huurwoning B: Wat vindt u van uw wijk? Dit interview vond plaats met een alleenstaande moeder. Ze geeft aan in een prettige straat te wonen en goed contact te hebben met de buren. Er wonen daar meer alleenstaande moeders. Ze vindt het jammer dat er zoveel straatafval is. Dat vindt ze echt het grootste probleem. ’s Avonds gaat ze niet graag alleen over straat in de wijk. Dat heeft niet zozeer te maken met de wijk zelf, maar haar ex-vriend woont ook in de buurt en heeft haar meerdere malen bedreigd. Ze geeft aan dat, als ze de financiële middelen zou hebben, ze wel zou verhuizen naar een andere wijk. Toch vindt ze het een prettige wijk. Ze vindt het jammer dat er winkelruimte leegstaat in het winkelcentrum, ze zou erg graag bijvoorbeeld een kleding winkel er in willen zien. Qua activiteiten weet ze dat er wel wat te doen is, al is ze zelf niet erg actief. Ze heeft gehoord dat er een wijkontwikkelingsplan in gang is gezet en daar is ze blij mee. De basisschool is ze echter niet erg over te spreken. Haar eigen kinderen heeft ze expres op een basisschool buiten het Brukske gedaan, omdat de school in Brukske bijna volledig allochtoons is. Ze vindt het belangrijk dat haar kinderen opgroeien met andere culturen, maar helemaal geen Nederlandse kinderen gaat haar te ver.

53

Interview 3: A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? Huurwoning B: Wat vindt u van uw wijk? Dit interview vond plaats met een allochtone man van middelbare leeftijd. Hij vond de wijk aan de ene kant prettig, omdat het ideaal is voor kinderen; veel speelruimte. Aan de andere kant vindt hij dat er teveel allochtonen wonen, ondanks het feit dat hij zelf ook van buitenlandse afkomst is. Teveel allochtonen bij elkaar zorgt voor problemen denkt hij. Wellicht heeft het volgens hem ook te maken met de problemen met straat afval. Hij heeft geen onveilig gevoel. Hij maakt zich geen zorgen als zijn kinderen buitenspelen overdag. ’s Avonds houdt hij ze liever binnen. Ook thuis voelt hij zich niet onveilig, al is er wel ooit een baksteen door zijn raam gegooid. De voorzieningen in de wijk zijn goed volgens hem. Hij had wel gehoord van de plannen om de wijk te verbeteren, maar wist niet precies wat de plannen inhielden. Hij was blij dat er nieuwe dingen gebouwd zullen worden, de huidige situatie vond hij erg verouderd. Qua activiteiten vond hij het vooral leuk dat er veel te doen was voor de kinderen. Met de buren heeft hij erg goed contact. Er wonen allerlei culturen in zijn straat en hij kan met iedereen goed opschieten.

Interview 4: A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? Huurwoning B: Wat vindt u van uw wijk? Dit interview vond plaats met een allochtone vrouw van middelbare leeftijd. Ze vindt Brukske een fijne wijk om te wonen, alleen het straatafval vindt ze erg vervelend. Dat zorgt namelijk voor ongedierte. Haar eigen straat vindt ze erg fijn en ze heeft goed contact met haar buren. Het feit dat er hangjongeren zijn gaf haar ’s avonds wel een onveilig gevoel, maar thuis heeft ze daar totaal geen last van. Qua voorzieningen in de wijk mist ze alleen een pinautomaat. Die ontbreekt volledig, de enige mogelijkheid is bijpinnen bij de C1000. Ook qua activiteiten was ze tevreden. Zelf deed ze actief mee met de Zumba lessen. Het feit dat er een nieuwe multifunctioneel centrum komt vindt ze erg positief. Ze is blij dat er aan wijkontwikkeling gedaan word in het Brukske.

54

Interview 5: A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? Huurwoning B: Wat vindt u van uw wijk? Dit interview vond plaats met een Nederlandse vrouw van middelbare leeftijd. Ze is gematigd positief over haar wijk. Ze is erg gesteld op haar privacy en woont erg rustig. De rotzooi op straat ziet ze als grootste probleem in de wijk. Ze voelt zich wel veilig in de wijk, maar ’s avonds komt ze niet in de buurt van het winkelcentrum, vanwege de hangjeugd. Ook thuis voelt ze zich veilig. Ze woont er al 20 jaar en heeft nog nooit problemen gehad. Ze heeft goed contact met de buren, al blijft het oppervlakkig. Als ze hulp nodig heeft, staan er mensen voor haar klaar. Met activiteiten doet ze niet mee. Ze is nog afwachtend wat betreft het MFC. Eerst zien, dan geloven zegt ze. Qua voorzieningen mist ze vooral de drogisterij die er pas geleden uit is gegaan. De eigenaar is met pensioen gegaan en nu blijft de ruimte leegstaan.

Interview 6: A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? Koopwoning B: Wat vindt u van uw wijk? Dit interview vond plaats met een Nederlandse vrouw van middelbare leeftijd. Ze hoort dat er veel negatief gepraat wordt over de wijk, maar merkt er zelf niet erg veel van. Alleen het winkelcentrum is verpauperd vindt ze. Dat zou volgens haar juist het paradepaardje moeten zijn van de wijk. Ze woont zelf in de buitenring van de wijk en het contact met de buren is uitstekend. Ze gaan zelfs naar verjaardagen van elkaar. Over het algemeen voelt ze zich erg veilig thuis en in de wijk. Alleen ’s avonds ontwijkt ze het winkelcentrum wel, omdat dan de sfeer grimmig is. Haar zoontje is een keer lastig gevallen door hangjongeren bij de tafeltennisvereniging, maar dat is met de wijkagent snel opgelost. Qua voorzieningen mist ze vooral de drogisterij en een bakker. Ze is op de hoogte van de verschillende activiteiten en vindt het een goed initiatief, maar doet er zelf niet aan mee. Ze heeft gehoord van de plannen om de wijk te verbeteren, maar het gaat niet snel genoeg vindt ze. Dat zijn toekomstplannen, maar de problemen worden nu niet opgelost. Ze heeft zelf geen last van straatafval problematiek; iedereen in haar straat zorgt ervoor dat de straat schoon is en blijft. Het valt haar wel op dat het rondom het winkelcentrum wel een probleem is.

55

Interview 7: A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? Koopwoning B: Wat vindt u van uw wijk? De geïnterviewde kan de wijk in 3 woorden beschrijven. Hierbij noemt zij gekleurd, onveilig en neutraal. Zij kent geen trots gevoel over de wijk en kan ook niets beschrijven waar zij trots op is. Volgens haar is er overal rommel op staat en woont ze niet graag in deze wijk. Omdat ze een onveilig gevoel heeft durft ze ‘s avonds ook niet alleen over straat. Zij vindt dat Brukske voldoende voorzieningen heeft en hier dan ook niets in mist. Zij heeft goed contact met de buren maar daar blijft het dan ook bij. Meedoen met de activiteiten die in de buurt worden georganiseerd heeft mevrouw geen behoefte aan. Zij vindt dat er veel afval bij het centrum en tussen de straten ligt. Het zijn vooral plastic zakken. Mevrouw zou zich ook niet willen inzetten voor de wijk. Ze zou graag verhuizen als dat mogelijk was.

Interview 8: A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? Koopwoning B: Wat vindt u van uw wijk? De geïnterviewde vind het wonen in het Brukske relaxed. Het stel vind het Brukske ruim opgezet met veel groen in de wijk. Ook vinden zij dat er relatief grote huurhuizen staan met een tuin. Zij omschrijven de wijk als ’Het stiefkindje van de gemeente’. Gemeente geeft te weinig aandacht aan het Brukske en komt vaak negatief in het nieuws. Bij de vraag of de bewoners graag in de wijk wonen geven zij aan dat zij het prettig vinden omdat er veel groen is, een rustige sfeer is en zij een veilig gevoel hebben. Zij vinden de veiligheid in het Brukske dan ook goed. Het contact met de buren is goed maar vinden dat dit ook aan de persoon zelf ligt of dit wel of niet goed is. Zij vinden dat er veel voorzieningen zijn in het Brukske maar zouden wel een groter winkelcentrum willen. Volgens hen is het winkelcentrum wel verpauperd. Dit komt volgens hen doordat er leegstand is en C1000 te veel macht heeft. Zij vinden de uitstraling van de wijk goed ook door de vele nationaliteiten. Het afval speelt wel een rol. Volgens hen werkt de huidige aanpak niet. Maar zien zij ook problemen in heel Venray met het afval. Het stel zou zich wel willen inzetten met het helpen voor de verbetering.

56

Interview 9: A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? Koopwoning B: Wat vindt u van uw wijk? De geïnterviewde vind het leuk om in de wijk te wonen. Je hebt er alles wat je nodig hebt. Negatief ervaart hij het puin. Iedere keer moeten hij betalen. Daardoor ontstaat er chaos. Hij denkt wel dat dit komt door de discipline van de mensen. Hij vind dat er voor kinderen meer aanbod nodig is. Bij vind Brukske Mooi Anders niet positief. Hij mist de terugkoppeling naar de bewoners. Wel vind hij de uitstraling van de wijk goed en voelt hij zich thuis. Hij vind dat het beeld slechter is dan dat het werkelijk is.

Interview 10: A: Huurt u een woning of heeft u uw woning gekocht? Huurwoning, “gelukkig maar” B: Wat vindt u van uw wijk? De geïnterviewde vind dat er veel hangjongeren zijn in de wijk en voelt zich hierdoor onveilig. Hij vind dat er goede acties worden ondernomen voor de wijk en is daar trots op. Met name de laatste 8 jaar vind hij dat de kinderen niet veilig zijn. Hij wil wel aangeven dat nationaliteit geen rol speelt. Hij vind het contact in de straat veel slechter geworden dan eerst. Iedereen is op zichzelf gegaan door het onveilig gevoel. Hierdoor mist er ook begrip voor elkaar. De geïnterviewde vind dat er genoeg wordt ondernomen in de wijk voor jongeren en ouderen. Hij vind het afval ook een aspect van aandacht. Ook mist hij op dit moment de buurtwachters.

57

BIJLAGE XI: GROEPSGESPREK MET SENIOREN Tijdens het groepsgesprek heeft Durv&Doen met verschillende senioren vrouwen gesproken over hun wijk. Sommige hadden een koopwoning, sommige zaten in een huurhuis. B: Ze zijn allemaal blij met hun wijk, wonen er graag. Gaan er voor geen goud weg. Sterker nog, dat wijkontwikkelingsplan is nergens voor nodig. Ze zouden liever hebben dat het geld gebruikt werd om de huidige voorzieningen op te knappen. “Maar nee, ze moeten er weer miljoenen aan uitgeven en alles platgooien. Brukske Mooi Anders? Boe, Bah, Bèh!” 3. Straatafval! Iedereen gooit zomaar alles op straat of dumpt het in de bosjes. 4. Heel graag. Het contact met de buurtbewoners is heel hartelijk, de woningen zijn erg ruim. Zelfs als je zou willen, kun je geen huurwoningen vinden elders in Venray met zulke grote huiskamers; die worden niet meer gebouwd. 5. Ze voelen zich totaal niet onveilig als ze ’s avonds alleen over straat gaan. Er zijn wel hangjongeren, maar daar zijn ze absoluut niet bang voor. “Ze roepen wel eens wat naar me. Maar dan loop ik gewoon dwars door zo’n groepje heen. Dan weten ze: ‘Oh, die moeten we met rust laten’. Ik laat me toch niet bang maken in mijn eigen buurt!” 6. Thuis voelen ze zich ook gewoon veilig. “Ik heb wel eens inbraaksporen bij mijn achterdeur gevonden, maar ze zijn nooit binnen geweest. Gewoon alles op slot doen, niets aan de hand. Nee hoor, ik voel me veilig in mijn eigen huis. Ik heb ooit zo’n DNA-spray pakketje gekregen van de politie, maar dat staat nog onuitgepakt in mijn kast.” 7. Met de buren hebben ze heel fijn contact. “Ook met de allochtone buren hoor! We zeggen altijd netjes goedendag tegen elkaar. En als het nodig is, helpen we elkaar.” Het is duidelijk dat deze senioren vrouwen elkaar ook goed weten te vinden in de buurt. Het koffie-uurtje elke woensdagochtend in de Kiosk (waar dit gesprek ook plaatsvond) is daar een goed voorbeeld van. 8. Ze zijn op de hoogte van de activiteiten in de wijk. Ze komen vaak in het wijkcentrum. Een paar van de jongste dames doet ook mee met de Zumba lessen. “Erg leuk, maar ik ben bijna de enige Nederlandse vrouw die meedoet. Niet erg, maar al die vrouwen praten Marokkaans met elkaar! Ik voel me soms een buitenlander in mijn eigen land!” 9+10. “Jammer dat de drogisterij in de wijk is weggegaan, maar de eigenaar ging met pensioen. Nu staat het pand leeg, want de C1000 is de eigenaar en die wil niemand anders er in. Dat er geen pinautomaat is, is erg lastig. Je kunt alleen bijpinnen bij de C1000, maar die hebben ook niet altijd voldoende cash in de kassa.” – “De C1000 is sowieso een rare winkel, als je binnenkomt komen de soepjurken je al tegemoet!” 11. Straatafval verpest de hele uitstraling van de wijk. “Als mensen van andere wijken hier komen, wordt hun beeld over de wijk bevestigd: smerige boel, overal gedumpt afval.” 12. Soms rijdt er wel eens een auto te hard door de bocht, maar over het algemeen is de verkeersveiligheid best goed. Er zijn veel doodlopende straatjes, dus daar komen bijna geen auto’s. 13. Wij hebben vaak in dit wijkcentrum (allochtonen) buurbewoners geholpen als ze problemen hadden. Maar nooit een bedankje. Op een gegeven moment zijn we daar mee gestopt.

58

BIJLAGE XII: VERSLAG GESPREK SYNTHESE Diana vertelde dat er in het wijkcentrum vooral autochtone senioren samen komen. Dat deze senioren ook tegen het verbouwen van het wijkcentrum zijn omdat zij het al goed hebben. Wat dan ook opviel volgens Diana, is dat door de komst van ‘Brukske Mooi Anders’ er ook weerstand ontstaat door de verandering. ‘Brukske Mooi Anders’ heeft bewoners de gelegenheid gegeven om ideeën die zij hebben te delen met de organisatie van ‘Brukske Mooi Anders’. Opmerkelijk is dat de ideeënbussen die daar voor zijn ingezet weinig tot niet worden gebruikt. Deze bussen willen ze dan ook weghalen. Durv&Doen heeft tijdens deze dag weinig tot geen overlast van afval opgemerkt. Volgens Diana is dit wel aanwezig en vooral te vinden aan de achterkant van de woningen in de plaatsjes die daar gelegen zijn. Maar ook in de hoge bosjes. Deze zijn tegenwoordig ook kort gesnoeid zodat er in de bosjes minder overlast is van afval. Het voordeel van het Wijkkantoor is volgens Diana en Marcel dat ‘Brukske Mooi Anders’ dicht bij de mensen staat. De drempel om naar een van de instanties te gaan is lager doordat de locatie zich in de wijk bevindt. Wat er volgens Diana ook speelt in de wijk is dat Brukske een kinderrijke wijk is. Maar het ouderlijk toezicht hierover is minder. Door andere wijkbewoners wordt hierover geklaagd dat dit toezicht zo laag is. Volgens Diana komt dit door de cultuurverschillen. Wijkagent Marcel Deenen gaf weer andere aspecten aan die meer politiegericht zijn. Vorig jaar zijn er straatcoaches geweest die ervoor zorgden dat er in gesprek werd gegaan met hangjongeren. Omdat Durv&Doen aangaf dat er bij binnenkomst in de wijk meteen inbraakpreventiebord hing, zei Marcel dat de woninginbraak in 2008 erg hoog was en deze nu gedaald is. Op dit moment ligt het aantal inbraken in het Brukske niet boven het gemiddelde van andere wijken. Wat vooral speelt in het Brukske is de sociale problematiek, deze is in Brukske wel het hoogst. Huiselijk geweld is een aspect dat veel voorkomt. Maar ook illegale manieren van geld verdienen is aanwezig in de wijk. Het aantal uitzettingen in de wijk Brukske is waarschijnlijk het hoogste van Venray. Dit komt door het groot aantal huurhuizen. Door dit grote aantal heb je ook minder differentiatie van de mensen in de wijk en is de verhouding tussen allochtoon en autochtoon ook niet evenwichtig. De bewoners van de buitenring kijken ook negatief naar de binnenring. Zij vinden dit de zure appel van de wijk. Een laatste tip die Diana gaf voor onze interviews was dat we vooral in het winkelcentrum bij de C1000 en de Aldi de interviews moesten houden. Ook is het mogelijk om in de kiosk mensen te interviewen.

59

BIJLAGE XIII: GESPREK WONEN VENRAY Bijlage: Gesprek met Roel Smets van Wonen Venray Roel Smets is werkzaam voor Wonen Venray en heeft een vaste werkplek in het wijkkantoor van Brukske Mooi Anders. Hij komt dagelijks in contact met huurders en heeft dus veel inzicht in de problemen die spelen. De grootste problemen in de wijk worden veroorzaakt door het feit dat het grootste deel van de woningen in de binnenring van Brukske sociale huurwoningen zijn. Hier wonen mensen met de laagste inkomens. Dit zijn veelal allochtonen of mensen met een lage ontwikkeling. Burenruzies, ruzies in de relationele sfeer en huurachterstand zijn de problemen waar Wonen Venray het meeste mee te maken heeft. Dit is op het eerste gezicht echter niet zichtbaar, omdat de problemen vaak achter gesloten deuren plaatsvinden. Sociale controle is hierdoor moeilijker. In het kader van Brukske Mooi Anders gaat Wonen Venray 750 huurwoningen renoveren. Zo worden bijvoorbeeld bergruimten die nu nog voor sommige huizen gebouwd zijn, naar achter het huis verplaatst. Op deze manier ogen de huizen meer open en toegankelijk. Om te laten zien hoe een dergelijke renovatie er uit komt te zien, worden er eerst enkele huizen als voorbeeld verbouwd, voordat de rest van de huurwoningen aangepakt worden. De bewoners van Venray zijn te weinig gevarieerd volgens Roel. Omdat er veelal allochtonen en laag ontwikkelde mensen in de wijk wonen, stimuleren die elkaar niet om zich verder te ontwikkelen. Daar komt ook bij dat buitenlandse culturen soms andere normen en waarden hebben dan de mensen in Nederland. De problematiek rondom straatafval is volgens Roel hier deels het gevolg van. Volgens Roel kijken andere wijken negatief tegen de wijk Brukske aan. Volgens hem denken mensen dat de wijk onveilig is. Ook heerst er een soort desinteresse met betrekking tot Brukske.

60

BIJLAGE XIV: INTERVIEWOPZET VENRAY INTERVIEW #... In welke wijk woont u?………………………………………………………. Kent u de wijk Brukske? …………… Bent u wel eens in het Brukske geweest? …………… Hoe zou u het Brukske in drie woorden omschrijven? 1)…………………………………………………………………………… Welke ervaring of kennis koppelt de geïnterviewde aan dit woord? ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ……… 2)…………………………………………………………………………… Welke ervaring of kennis koppelt de geïnterviewde aan dit woord? ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ……… 3)…………………………………………………………………………… Welke ervaring of kennis koppelt de geïnterviewde aan dit woord? ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………

Wat vindt u van de uitstraling van de wijk? Mee eens

Oneens

Geen mening

Ik denk dat er genoeg groen is in Brukske Ik denk dat Brukske een schone wijk is. Ik vind Brukske een uitnodigende wijk Welke ervaring of kennis koppelt de geinterviewde aan dit beeld over de uitstraling van de wijk? ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………

61

Wat vindt u van de leefbaarheid van de wijk?

Mee eens

Oneens

Geen mening

Ik denk dat er saamhorigheid is in Brukske. Ik denk dat er veel activiteiten voor de wijkbewoners in Brukske zijn.

Welke ervaring of kennis koppelt de geïnterviewde aan dit beeld over de leefbaarheid van de wijk? ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Wat vindt u van de voorzieningen van de wijk? Mee eens

Oneens

Geen mening

Ik denk dat de bewoners van Brukske de wijk niet hoeven te verlaten voor dagelijkse benodigdheden. Ik denk dat de kinderen in wijk Brukske voldoende speelruimte hebben.

Welke ervaring of kennis koppelt de geïnterviewde aan dit beeld over de voorzieningen van de wijk? ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Wat vindt u van de veiligheid van de wijk? Mee eens

Oneens

Geen mening

Ik denk dat ik ’s nachts alleen over straat in Brukske kan lopen. Ik denk dat er genoeg wordt ondernomen in Brukske om de veiligheid te waarborgen.

Welke ervaring of kennis koppelt de geïnterviewde aan dit beeld over de veiligheid van de wijk? ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………..…………………………………………… Wat is het grootste verschillen tussen het Brukske en uw eigen wijk

………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………..

62