bpecial reparatie en conversie J

bpecial reparatie en conversie J

Veerhaven XI: nieuw e generatie duwboot

Patrouillevaartuig Holland gedoopt

tonisch vakblad "3*1 • m aart 2010

Eurlings ondertekent Rotterdam Rules

ce

MM

HAAS

PowerPort

DE H A A S M A A S S L U I S BV

De werf beschikt over alle faciliteiten en know-how voor de nieuwbouw van gespecialiseerde (patrouille)vaartuigen en het repareren, onderhouden en renoveren van vaartuigen, pontons, steigers en loopbruggen. Met de Marine Travelift kunnen schepen tot 100 ton snel uit het water worden gehesen en op de kade of in één van de geconditioneerde hallen worden gezet. De werf beschikt over langshellingen waar schepen tot 65 meter en met een maximaal gewicht van 750 ton kunnen worden drooggelegd, Daarnaast heeft de werf de beschikking over werkplaatsen, een draaierij en een gespecialiseerd motorenbedrijf, De Haas PowerPort, dat zich toelegt op het leveren, onderhouden en inbouwen van met name Caterpillar scheepsmotoren.

Govert van Wijnkade 1

• Modern geoutilleerde scheepswerf

• Gemotiveerde, vakkundige medewerkers

P.O. Box 2

• Op maat gesneden, innovatieve ontwerpen

• Gespecialiseerd in scheepsdieselmotoren

NL 3140 AA Maassluis

• Ontwerp en engineering

• Caterpillar Authorized Marine Dealer

The Netherlands

• Scheepsnieuwbouw, onderhoud, reparatie

• Efficiënte en kosteneffectieve

T e l:+ 3 1 (0 )1 0 -5 9 1 3511 Fax: +31 (0 )1 0 -5 9 1 75 54

en renovatie

bedrijfsvoering

[email protected]

OAJ

www.dehaasmaassluis.nl

AUTHORIZED MARINE DEALER

Inhoudsopgave

Bezoek ook onze w ebsite: w w w .s w zo n lin e .n l

17

Special reparatie en conversie In deze editie van SWZ M aritim e w o rd t aandacht gegeven aan spraakm akende p roje cte n in de sch e ep srep aratie- en conversiesector. S cheepsbouw end N ederland staat natuu rlijk bekend om de b ouw van de m eer geavanceerde schepen. W e zijn sterk in het bouw en van bagger-, binnenvaart-, o ffshore-, sleep-, m arine- en shortseaschepen. Binnen dit scheepsbouw end clu ste r is e ch te r een andere tak van sch eepsbouw zeer actief. H et gaat hier om de zeescheepsreparatie.

28

Mitieuvriendelijk en geluidsstil De nieuw e d uw bo ot Veerhaven XI / Ijs b e e r is een verbeterde versie van de bestaande duw boten van ThyssenKrupp Veerhaven BV te B rielle. V oordat de b ouw gestart w e rd bij S che ep sw e rf Gebroeders Kooiman BV te Z w ijn d re ch t, hebben alle deskundigen goed n agedacht hoe een verbeterde en daarm ee n ieuw e generatie d u w b o o t e ruit zou m oeten zien. De Ijs b e e r is hiervan het resultaat.

46

Intellectual property rights De N ederlandse sch e ep sb ou w sta a t bekend als zeer innovatief, m aar m aakt w ein ig gebruik van patenten. C oncurrenten leren daarnaast snel en kopiëren gem akkelijk. Hier valt dus nog w in s t te halen. De Europese Commissie organiseerde daarom samen m et S cheepsbouw N ederland op 4 feb ru a ri in R otterdam een w orkshop m et als o nd erw e rp "P ro te ctio n of Know ledge in the Shipbuilding Ind ustry".

V erder in dit num m er 2 4 5 6 12 17 18 22

N ieu w s M a ritie m e markt Navingo M aritim e & Offshore C areer Event M a a n d maritiem De Rotterdam Rules Special reparatie en conversie Complete m etam orfoses Kw aliteit houdt Shipdock bezig

26 32 36 40 44 50

S c helde poort h e rb o u w t uitgebrande tra w le r W ille m van der Z w a n Refit RPA 14 en 15 W e te rin g Rotterdam had "vliegende start" in 2010 From good to great De VNS I-Tim m ersprijs Verenigingsnieuw s

Omslag: Harrier Explorer na conversie (Flying Focus)

Special and Small Craft Het kan de lezer n ie t zijn ontgaan dat SWZ M aritim e, samen m et de KNVTS en de Technische U niversite it D elft, op 14 april de "S p e cia l and Small C raft C onference 2010" organiseert. Voor ons blad bela ng rijk genoeg om d it voorw oord geheel op d it evenem ent te rich te n. Vorige maand al uitgebreid aangekondigd, vind t u in dit num m er een bijlage w a a rin het volledige program m a met alle sprekers en korte sam envattingen van de presentaties. Ook zullen velen van u via m ailings op de hoogte zijn g eb ra ch t van dit evenem ent. De tite l van de con fere n tie benadrukt zowel het belang als de k ra ch t van de N ederlandse m aritiem e industrie: de bouw en e xp loitatie van zeer g especialiseerde schepen van groot to t klein. Van geavanceerde schepen voor de offshore- en baggerindustrie to t m egajachten, van uitgekiende w e rksche pe n to t snelle patrouilleschepen. De onderw erpen en sprekers op deze con fere n tie staan gara n t voor een blik op de m eest re cen te ontw ikkelin ge n in onze m aritiem e industrie en een visie op de toekom st. Dat duurzaam heid daarin een steeds g rotere rol gaat spelen is o nverm ijdelijk en van uit m aatschappelijk oogpunt gezien ook noodzakelijk. De ond ertite l van de con fere n tie spreekt daarom voor zich, "A n ticip a tin g a sustainable fu tu re ". Omdat er versch illen de buitenlandse sprekers zijn en ook andere buitenlandse gasten w orde n v e rw a c h t is er voor gekozen de hele conferentie in het Engels te houden. Voor zover kon w orden nagegaan is d it de eerste con fere n tie die de betrokken partijen gezam enlijk organiseren en daar sch u ilt altijd enig risico in. M aar de re acties uit de m aritiem e w ereld zijn zeer p o sitie f en w ij w eten ons gesteund door de leden van het Comité van A anbeveling, allen prom inenten uit de N ederlandse m aritiem e w ereld. Ik nodig u daarom graag u it aan deze con fere n tie deel te nemen en hoop u op 14 a pril te mogen begroeten op de Faculteit 3mE van de TU Delft. Ir. Kees Dirkse, h oo fd re d a cte u r

Reünie UNFC De studievereniging scheepsbouw kunde UNFC w erd in 1969 o p g e rich t aan de toenm alige hts in Haarlem en verhuisde in 2003 naar D elft toen de opleiding in de H ogeschool IN H olland D elft w erd ondergebracht. Op 20 fe b ru a ri vond in D elft een reünie plaats als s ta rt voor de o prichting van een alum nivereniging. De reünie w as druk bezocht m et ongeveer 150 oud-studenten van H ogeschool INHOLLAND en H ogeschool Haarlem , maar ook van H ogeschool R otterdam en D ordrecht om dat Haarlem en R otterdam gefuseerd zijn, Het

w as erg leuk om de oude studievrienden w ee r te ontm oeten en te zien w a a r ze na hun studie te re c h t zijn gekomen. Ook v ijf oud-docenten van de versch illen de loca tie s w aren aanwezig. Tijdens deze middag heeft de huidige opleidingsm anager de heer Bol verteld w aar de opleiding Scheepsbouwkunde tegenwoordig

voor staat, w ant er is veel veranderd in de loop d erjaren. Het 41ste bestuur UNFC liet zien w a t de vereniging tegenwoordig bezig houdt, zoals het ontwerpen, bouwen en racen met een SolarBoat (vroeger deden we dit nog met een w aterfiets) en de jaarlijkse traditionele Bikkeltocht. In oktober w o rd t w e e r een reünie georganiseerd, houd hie rvo or de w eb site van het UNFC in de gaten: w w w .u n fc .n l. Foto's van deze middag en de uitslag van de enquête over de alum nivereniging zijn binnenkort eveneens op deze site te vinden. A nn e lin d e G erritsen

M A R IN ontvan gt € 1 4 m iljoen voor bouw uniek onderzoekslaboratorium M aandag 15 m aart h eeft M ARIN u it handen van de m in iste r van Econom ische Zaken, m evrouw M .J.A. van der Hoeven, een inve ste rin gsbu d ge t van £ 14 m iljoen ontvangen voor de bouw van een Twee Fasen Laboratorium (TFLab). M et dit unieke TFLab biedt M AR IN nieuw e m o ge lijk­ heden om veiligheid van sch e ep va art en offshore te verhogen en e ne rg ie verbruik en em issies te verlagen. M e t deze investering in de k e n n is in fra s tru ctu u r v e rste rk t het m inisterie van E conom ische Zaken de inte rn atio na le c o n cu rre n tie p o sitie van de N ederlandse m aritiem e sector.

M e t het inve ste rin gsbu d ge t past MARIN haar huidige vacuüm tank in Ede aan to t een geheel nieuw e fa c ilite it. De bestaande tank biedt al de m ogelijkheid onder vacuüm onderzoek te doen; door h et schalen van de luch tdru k w o rd t het gedrag van schepen in golven nu s ig n ific a n t beter nagebootst. Door de uitb re idin g met g olfop w e kke rs en daaraan gerelateerde voorzieningen, w orden geheel nieuw e o nderzoeksrichtingen geopend op het gebied van het lek raken van schepen, het verbe te re n van de e ffic ie n cy van de v o o rtstu w in g en het reduceren van de

w rijv in g sw e e rs ta n d . Een inte re ssa nt gegeven is dat straks golven van 21 m eter hoogte gesim uleerd kunnen w orden, w a t tw eem aal hoger is dan nu. Het p ro je c t w o rd t eind 2011 afgerond.

Japan Begins A ir-L u b ricatio n E xperim ent NYK and M itsu b ish i Heavy Industries are to begin e xperim ents on an a ir-lu b rica tio n system to reduce C 02 em issions fo r the shipping industry by a pproxim ately ten per cent. The system e ffe ctiv e ly reduces the fric tio n a l re sista nce betw een a vessel’s bottom and the se a w a te r by m eans of bubbles generated by supplying a ir to the vessel's bottom . The experim ents w ill be conducted using tw o heavy load carrie rs. C onstruction of the tw o vessels named Yamatai and Yamato is being carrie d out at M H I's N agasaki Shipyard w ith d elivery scheduled fo r 31 M a rch and late

N ovem ber 2010. NYK has taken initia tive s to reduce C 0Z em issions th ro u g h o u t its m arine tra n sp o rt, w h ile M HI has focused on the developm ent of vessels th a t m eet the needs fo r C0; redu ctio n as an im p orta nt issue. NYKHinode Line has been of the opinion th a t the a ir-lu b rica tio n system is physica lly optim al fo r in sta lla tio n on p ro je c t and heavy load c a rrie rs , and has decided to proceed w ith an actual installation. A heavy cargo c a rrie r has a w id e , sha llow d ra ft hull th a t generates re latively little w a te r pressure and a cc o rd in g ly m inim izes the

e le c tric energy required by an air blower. M oreover, the supplied air is considered to be re ad ily retained under the vessel's bottom . For these reasons, it has been determ ined th a t e xperim ents into the effe ctiven ess of C 02 redu ctio n can be verified using this type of vessel. B ron: The M o to rsh ip 24 February 2010 N oo t van de re d a ctie : D it b e ric h t is g ep laa tst om dat h e t zo m e rkw a ardig is. In N ederland w o rd t a l tw in tig ja a r onderzoek v e rric h t aan luchtsm ering.

A rbo in scheep sb ou w laat te w en sen over De w erkom standigheden in de sch eepsbouw en sch e ep srep aratie laten te w ensen over. Ruim tach tig p roce nt van de 120 door de A rb eid sinspe ctie gecontroleerde w erven o ve rtre e d t de regels voor veilig en gezond w erken. Gebrek aan kennis en ond ersch atting van de ris ic o ’s leiden to t een zorgelijke situatie. Een k w a rt van de ongevallen o ntstaat door vallen (ladders, steigers, mangaten). De w erve n nemen d it risico niet serieus: de insp ecteu rs stu itten op gam m ele steigers, verkeerd geplaatste ladders en ontbrekende leuningen. Een vijfde van de overtredingen had te maken m et valgevaar. M ach ine s zijn vaak n ie t in orde: slecht onderhoud, geen noodstop of w erkn em e rs hebben de afscherm ing van bew egende delen v erw ijd erd. In besloten ruim tes kan het g evaa rlijk zijn

door ophoping van gevaarlijke gassen of gebrek aan zuurstof. Vaak ontbreken voo rschrifte n voor veilig w erke n in d it soort ruim tes. Er w orde n geen co n cen tratie s gem eten en de ventilatie is gebrekkig. Een op de v ijf o vertredingen had hierm ee te maken. W erknem ers lassen zonder b escherm ings­ m iddelen tegen de kankerverw ekkende rook. M eestal liggen die w e l op de w e rf, m aar ze w orden vaak niet g eb ru ikt en to e z ich t daarop ontbreekt. De m etaalbranche heeft al veel gedaan om gezond w erke n te prom oten. Zo zijn de belangrijkste risico's in kaart geb ra ch t en zijn afspraken gem aakt over veilig w erken. Er zijn goede en gratis hulpm iddelen, verbeterchecks en v erbe te rco ache s beschikbaar, m aar in de dagelijkse p raktijk van de scheepsw erven gebeurt hier nog te w ein ig

Om verbetering te bereiken is het nodig dat veilig en gezond w erke n een onderdeel w o rd t van het dagelijkse w erk. Daarom is de sector m et een cam pagne begonnen om het veilig he idsbe w ustzijn te vergroten. Ook is een opleiding in ontw ikkelin g om de cu ltu u r in de bedrijven te beïnvloeden en w erkg eve rs en w erknem ers te doo rd ring en van het belang van veilig w erken. Verder komen er v e ilig ­ heid sin stru ctie s voo r nieuw kom ers in de m etaalsector, zoals jongeren en (b uite n ­ landse) flexw erke rs. De sector is dus bezig de problem en aan te pakken. De A rb eid sinspe ctie b lijft intensief controleren: binnen tw e e jaa r kom t er een nieuw e inspectieronde. De slechtst presterende w erve n kunnen al op korte term ijn o pnieuw bezoek verw a chten van de inspecteurs.

mee.

O rder fo r J a c k -U p Crane Vessels Based on W a rts ila -IM S Design W artsila, in consortium w ith IMS In g en ieu rg ese llsch aft mbH, has been engaged by RWE Innogy, the renew able energy arm of the German u tility com pany RWE, as its designer to provide the basic design and con sultan cy services fo r a jack-up crane vessel. Two such vessels w ith GL class-approval have been ordered by RWE Innogy to be used fo r con structing offshore w in d farm s. The shipbuilding co n tra cts have been aw arded to D aewoo Shipbuilding & M arine Engineering Co. Ltd. (DSME), and delivery of the vessels is scheduled fo r late 2011. Tailored s p e c ific a lly fo r year-round c o n stru ctio n of offshore w ind farm s, the W a rts ila -IM S advanced jack-u p crane vessel is designed to remain operational under harsh N orth ern European sea and w ind conditions. It also sets new standards fo r re lia b ility and e nviro nm e nta lly sound operation. The basic design takes into a cco un t the

specialised needs involved fo r the c o n stru ctio n of offshore w ind farm s. The vessels are 100 m etres long and 40 m etres w ide , and feature an 800-ton crane fo r tra nspo rtin g and handling the foundations fo r the late st generation of up to 5 M W and 6 M W WartsilS/IMS advanced jack-up crane vessel for constructing oftshore wind terms have offshore w ind turbines, been ordered by RWE Innogy, German as w e ll as the turbin e to w e rs , nacelle s, rotors The vessels are designated to undertake and blades. The vessels have s u fficie n t deck foundation and turbin e installation at RWE area and d ea dw eig ht ca p a city to c a rry the Innogy's c u rre n tly planned w ind farm s com ponents fo r up to fou r com plete w ind "N o rth Sea East", "Innogy N orth Sea 1” and turbin e units or several foundations. For operation in sha llow w ater, a fo u r-p o in t m ooring system is used, w h ile in deeper w a te rs a DP2 dynam ic positioning system co n tro llin g steerable thrusters is em ployed.

"G w yn t y M o r".

Maritieme markt Door M enso de Jong

Meer steun of minder schuld? V eel lof is China to e g e z w a a id voor de s n e lle en e ffic ië n te s tim u le rin g van zijn econom ie eind 2008. Z o w e l de bevo lkin g als het b e d rijfs le ve n profiteerd e ervan. Nu China te ru g k ra b b e lt, zouden de VS en EU de w e re ld e c o n o m ie m oeten a a n jag en , m aar dat lijk t o n m o g elijk w e g e n s hun schulden. O ndertussen tra c h te n v elen oplossingen voor hun prob lem en te vinden. De c o n ta in e rv a a rt is dat voorlopig gelukt, het W es te n ju is t niet.

M eteen groei van ruim tien procent in het vierde kwartaal van 2009 vertoont de Chinese economie "bubble"-verschijnselen. De regering treedt daartegen op met verkrapping van de kredietmarkt. De bulkvaart merkt dat snel door verminderde aanvoer van grondstoffen en dus lagere vrachten. W insten op de vrachtenm arktvan voor en na Kerstmis zijn reeds vervlogen ondanks extra vraag wegens w at kouder weer. Nu hopen velen dat de VS en EU de voortrekkersrol bij de wereldeconom ie overnemen van het politiek assertiever geworden China. Helaas zitten beide niet op een zak vol geld, maar op één vol schuldbrieven, Bovendien, China is een autoritair

/

GOEb lt>ES JACQUES, BFFB SUBSIOIB — AAW /RAGEH! / S A

geregeerd land w aar beslissingen snel zijn te nemen w a t in democratieën een veel moeizamer proces is. Wel neemt, althans in de VS, de publieke onrust over de torenhoge schulden toe. Dat kan echter snel verdwijnen zodra de overheid voorstelt te besparen op 'homeland security' en kostbare volksverzekeringen als sociale zekerheid en gezondheidszorg. Bezuinigingen blijven gericht op de infrastructuur en nieuwe projecten, zoals maanreizen, maar dat zet geen zoden aan de dijk. Er valt zo op slechts zeventien procent ($646 miljard) van het Amerikaanse 2010-budgette besparen. De rest bestaat uit langjarig vastgelegde verplichtingen. Bij het budgettekort van 1560 miljard verlaagt een besparing van tien procent op genoemde 646 miljard het tekort slechts met vier procent. Bijna alle Europese landen, met Griekenland als meest sprekend voorbeeld, besteden te veel en zien nauwelijks kans hun tekorten terug te dringen. Naast 'morele' steun w illen de EU-leiders toch aan monetaire steun voor Griekenland denken. Dat laatste moet gepaard gaan met een herbezinning op het EU Stabilisatie- en Groeipact dat Duitsland en Frankrijk enkele jaren terug aan hun laars lapten. Invoering van de ultieme straf van terugkeer naar een nationale munt zou daarbij voorop moeten staan. Op de oude voet doorgaan betekent zowel voor de VS, met een Grieks probleem in Californië, als de EU geldontwaarding met een langzame verarming van hun bevolkingen. Alleen de rijken worden dan rijker w ant die durven te beleggen in China en andere groeilanden.

Verdienen aan duurdere energie Daarnaast kunnen de rijken verdienen met speculatie in grondstoffen. M et een olieprijs van tegen de S70 per vat - in december w as het even $ 8 0 hopen zij in de zomer de gekochte olie tegen een hogere prijs te verkopen. Gezien het verloop van de vakantiereserveringen lijkt het een aannemelijk scenario. M et het ‘stop-and-go'-beleid bij de Chinese erts- en kolenimporten bekijkt de handel reeds of kolenopslag in schepen een lonende propositie kan zijn, Een sterke toename van het gasverbruik kan het prijsscenario verstoren. Kartelvorming bij de grote gasexporteurs kan w el prijsverhogend werken, maar dit risico w ordt laag geschat. De concurrentie op de kapitaal­ intensieve LNG-markt met vaak langlopende contracten maakt het moeilijk zo’n kartel eventjes op te zetten. Bovendien ontvangen de gaslanden al het grootste deel van de gemaakte winsten, een situatie die bij olie niet bestond bij de oprichting van OPEC in 1973. Alleen als we wegens bezuinigingen stoppen met de miljarden verslindende subsidies aan alternatieve energie en dan overschakelen op gas maakt een gaskartel op den duur meer kans. Het is te voorkomen met meer kernenergie. M et een beroep op Tsjernobyl

Menso de Jong w as jarenlang agent in het Verre Oosten voor diverse scheepvaartmaatschappijen. Hij is nu freelance journalist en vaste medewerker van SWZ Maritime

(1986) verzet de antikernenergie-lobby zich ertegen w at erg hypocriet klinkt zolang w e kernenergie uit Frankrijk importeren. Een ongeval in dat land schaadt ons meer dan destijds met Tsjernobyl.

Succes bij containervaart Ondertussen draait de w ereld door en w erkt iedereen aan zijn eigen zaken. Jos Koning voltooide zijn rapport 'Lashing@Sea' dat in een diepe lade bij de containerreders kan verdwijnen. Immers, geven de vervoersvoorwaarden enige zekerheid dat reders schade aan schip en lading met succes kunnen verhalen op afschepers indien deze onjuiste containergewichten opgeven of vervalste ladinggegevens? Of verdw ijnt deze schade grotendeels als wereldw ijd alle containers gescand worden en alle containerkranen het gew icht kunnen controleren? Behalve in de VS zijn de meeste belanghebbenden daartegen. De containerreders werken aan een betere toekomst en met succes. De spotvrachten zijn flink opgelopen dankzij het opleggen van schepen en langzaam varen. M et meer benodigde schepen gaan ook de huurprijzen eindelijk w at omhoog en is een nuttige uitgangspositie gecreëerd voor de onderhandelingen over nieuwe vrachtcontracten over de Pacific. Een voorbeeld ter navolging voor binnenvaart en Europese reders van feederschepen? Wel beginnen afschepers te protesteren tegen verregaand langzaam varen w at voor hen hogere kosten betekent. Al kunnen de

meesten deze makkelijker dragen dan de vervoerders. Zo moet CMA CGM een verlies incasseren van ruim S 50 miljoen aan reeds betaalde koopsom op een bij Hanjin bestelde 6500 teu'er. Omdat de rederij het restant niet betaalde, verkocht Hanjin het schip voor $ 41 miljoen aan de Griekse reder Economou. Sommigen geloven evenwel dat het een truc is om de banken te dwingen over de brug te komen met de eerder toegezegde lening van $ 500 miljoen. De rederij zou het schip terugkopen zodra het geld binnen is. De nieuwe Europese Commissie is eindelijk haar werk begonnen. Het schiep vertrouwen dat Griekenland als eerste probleem op de agenda stond. De waarde van de euro herstelde toch nauwelijks omdat de financiële markten voorzien dat de EU naast morele steun doorgaat geld in Griekenland te pompen om de euro te steunen. De overige Europese burgers dragen dan de last van de Griekse crisis. Portugal, Spanje en Italië kunnen daarna aan de beurt komen. Ondertussen blijven werven, reders, binnenvaarders en vele anderen aan de poorten van Brussel kloppen om meer steun te krijgen. Zoals de transportcommissie van het Europees Parlement het verwoordde "w e praten maar terw ijl Rome brandt". Toch lijkt dat meer op toneelspel w ant maritieme steun levert nauwelijks kiezerswinst op. Destijds vonden regeringen het normaal dat een 'ouderw etse' industrie als de scheepsbouw verdween. Engeland probeert nu de scheepvaart opnieuw het land uit te jagen.

Navingo Maritime & Offshore Career Event 2010 H et v ierd e N avin g o M a ritim e & O ffshore C areer Event s ta a t in het te k e n van de a a n tre k k e n d e a rb e id s ­ m arkt in de m a ritie m e en offshoresector. D eze ja a rlijk s e b an en m arkt is één van de grootste c a rriè re ­ beurzen in N e d e rla n d . H et e v en em e n t vindt p laats op w o e n s d a g 28 a p ril in het B eurs-W TC te Rotterdam . De verwachting is dat er meer exposanten deelnemen dan in 2009. Ondanks de slechte economische situatie in 2009 waren er op de derde editie van het evenement 127 bedrijven vertegenwoordigd en bezochten meer dan 2800 studenten en werkzoekenden de beurs op 8 april 2009. W aar het aantal standhouders ten opzichte van 2008 iets daalde, nam het bezoekersaantal opnieuw fors toe. Vooral het aantal werkenden was met een hoger percentage vertegenwoordigd dan bij de twee voorgaande edities. Voor 2010 zijn de verwachtingen voor zowel het aantal exposanten als het aantal bezoekers erg positief binnen de organisatie. De arbeidsmarkt trekt langzaam w eer aan. Bedrijven zien de noodzaak van een goed gepositioneerd

A

carrièrem ogelijkheden van de exposanten. Om 16.45 uur houdt Jan Dekker, president van KIVI/ NIRIA, een korte toespraak. Nadere informatie is te vinden op de website w w w maritimeoffshorecareerevent.com . De arbeidsmarkt. entree van de beurs is gratis. Het Navingo Maritime & Offshore N A V IN G O M A R IT IM E & O F F S H O R E Career Event 2010 richt zich op werkgelegenheid in de volgende sectoren: binnenvaart, havens, jachtbouw, marine, maritieme arbeidsbemiddeling, maritieme dienstverlening, Het evenement start om 11.00 uur en duurt tot maritieme toeleveranciers, offshore, olie & gas, 19.00 uur, zodat bezoekers ook na werktijd of energie, opleiding, training & onderwijs, college de mogelijkheid hebben langs te komen. scheepsbouw en reparatie, visserij, w aterbouw Vanaf 17.30 uur start als vanouds de & dredging, w atersport en zeescheepvaart. netwerkborrel op de beursvloer. Bezoekers zijn van harte welkom om onder het genot van een hapje en een drankje kennis te maken met de werkgeversmerk bij de doelgroep én verwachten in 2010 weer meer vacatures te hebben. W erkzoekenden en studenten zien het belang in van een goede oriëntatie op de

C A R E E R EVENT

Door G.J. de Boer

N ieu w e opdrachten Karel Doorman Op 18 decem ber is in Vlissingen het b ou w ­ c o n tra c t voor het logistieke ondersteuningsvaartuig Karel Doorman ondertekend door de sta a tssecre taris van Defensie Jack de Vries en v e rte ge n w o ordig ers van Damen Schelde M arinebouw , Het w o rd t met een w aterverplaatsing van 27.800 ton het grootste schip van de Koninklijke M arine. De bouw m oet in 2011 beginnen m et oplevering in ju li in 2014, gevolgd door een veertien m aanden durende beproevingsperiode. In septem ber 2015 moet het 363,5 m iljoen euro kostende m arineschip volledig operationeel zijn. Het m u ltifu nction ele vaartuig, de JSS (J o in t log istic S upport Shipl, vervangt het b evoorradingsschip Hr.Ms. Z uiderkruis A 832 (gebouw d in 19751 dat in 2013 uit dienst w o rd t gesteld. De bouw van het schip vind t grotendeels plaats in Galati onder supervisie van Damen Schelde M arinebouw . De a fb ou w en u itrusting w orde n uitgevoerd in Vlissingen. De nieuw e Karel Doorm an k rijg t als afm etingen: lengte 204,70 meter, breedte 30,40 m eter en een diepgang van 8 meter. De d ie sele lektrische voo rtstu w ing bestaat uit tw e e hoofdelektrom otoren op tw e e vaste schroeven m et een verm ogen van 18.000 kW voor een snelheid van m instens ach ttie n knopen. Het tota al geïnstalleerd

Boskalis bestelde een nieuw valpijpschip

verm ogen is 25.000 kW. Het schip w o rd t verde r u itg erust m et tw ee boegschroeven en één h eksch ro ef in tunnels. N aast het op zee bevoorraden van andere m arineschepen kan het als tra nspo rtvaa rtu ig dienst doen. Het s ch ip k rijg t accom m odatie voor 150 bem anningsleden en 150 m ilitairen voor speciale operaties. B ovendien kunnen grote ruim ten voor evacués w orde n ing e richt. De JSS heeft 2000 m eter garagelengte voor het vervoer van onder andere Leopard 2-tanks, p an tse rh ou w itsers en overig rollend oorlogs-

m aterieel. Er kom t een h elikopterdek met tw e e landingsplaatsen voor Chinook- en N H 90-helikopters en een hangar m et ruim te voor zes helikopters m et ingevouw en rotorbladen. De Karel Doorman is u itgerust voor het laden en lossen van m aterieel en goederen in havens, voor de kust en op volle zee w a a rvo o r tw e e laadm asten, een lift en dekkraan elk met een hefverm ogen to t 40 ton w orden geïnstalleerd. V erder heeft men de beschikking over een ro/ro-klep in het a ch terschip voor het laden en lossen van zw aar rollend m aterieel en een insta lla tie voor het laden en lossen van landings­ vaartuigen. De bew apening bestaat u it tw e e G oalkeeper-snelvuurkanonnen, tw e e 30-mm kanonnen en vier 12,7-mm m achinegew eren, eventueel u it te breiden m et nog zes.

Valpijpschip Boskalis Keppel Singm arine in Singapore is door de N ederlandse baggerondernem ing Boskalis g e c on tra cte erd voor de bouw van een n ie u w D P 2-valpijpschip m et een lengte van 159 m eter en oplevering eind 2011. Het schip is in g e ric h t voo r het aanleggen en bescherm en van o lie - en g aspijpleidingen in de zeebodem to t op een diepte van 1000 m eter door m iddel van een flexibele valp ijp die aan het uiteinde De Karel Doorman wordt het grootste schip van de Koninklijke Marine

w o rd t bestuurd m et een ROV. De c a p a c ite it van het nieuw e schip w o rd t 23.000 ton stenen.

G errit de Boer is re da cte u r van SWZ M aritim e en bekend s c h rijv e r van m aritiem e boeken

Damen Dredging bouwt speciale snijkopzuiger voor Antwerpen

Damen Oredging Damen Dredging Equipm ent heeft van SeReAnt een o pd ra ch t gekregen voor het ontw e rp en en bouw en van een speciale snijkopzuiger voor het A M O R A S -project, een perm anente, innovatieve oplossing van SeReAnt om per jaa r 500.000 ton verontreinigd

slib van de haven van A ntw erpen in een veelom vattend bagger- en slibverw e rkin gsproces te verw e rken en op te slaan. Deze AM O R A S -zuiger w o rd t derhalve geen standaard snijkopzuiger, m aar een volledig a angepast baggervaartuig dat volledig voldoet aan de o ntw erpeisen van de

opdrachtgever. De zuiger (34 x 9.5 m eter) w o rd t voortbew ogen m et vier spudpalen. Twee van deze spudpalen zijn geïnstalleerd in paalw agens. Zow el de p aa lw a ge ncilind ers en lieren als de snijkop zijn hydraulisch gedreven. Beide baggerpom pen, elk met een c a p a c ite it van ongeveer 3000 m3/u u r specie, w orde n ele ktrisch aangedreven. De pompen draaien op een 450 mm diam eter persleiding van 300 m eter lengte die uitkom t bij de zandscheidingsinstallatie. Omdat het een m ilie u p ro je c t is, w o rd t de zuiger ele ktrisch m et een tota al verm ogen van 1800 kVa, 15,75 kV. De zuiger is voorzien van een sw ingladder, die het o n d erw a te rd ep ot op een diepte van 18 m eter baggert bij een m axim ale sw ingbreedte van 24 meter. Er is slib dat derm ate vervuild is, dat het niet g e sto rt mag w orde n in het o n d e r­ w aterde po t. H iervoor is de zuiger u itg erust met een bakkenlosarm die het m ateriaal met de binnenboordpom p d ire c t n a a rd e v e rw e r­ kingsin sta llatie kan pompen. De com plete zuiger w o rd t afgebouw d bij een andere Dam enw erf, Damen Dredging Equipm ent bouw t de com ponenten. Het baggervaartuig w o rd t in septem ber 2010 opgeleverd.

T ew aterlatin g en Holland

w orden geheel bij Damen Shipyards in Galati gebouw d onder supervisie van en voltooiing bij Damen Schelde M arinebouw . De vaa r­ tuigen krijgen v ijftig bem anningsleden. D aarnaast is er accom m odatie voor veertig man extra, w a a ro n d e r bijvoorbeeld een h elikopterdetachem ent, een m edisch team of h ulpverleningstroepen en er is ruim te voor

Op 4 feb ru a ri doopte Koningin B eatrix het p atro uille va artuig Holland P 840 voor de Koninklijke M arine in de nieu w b ou w lo od s van Damen Schelde M a rin e b o u w in V lissingen in aanw ezigheid van de m inister van Defensie Eim ert van M iddelkoop en vele hoge defensiefun ctio na rissen . De indie nstste llin g van de H olland w o rd t eind d it jaar verw a cht. Eerst m oeten alle w apensystem en nog w orden g eïnstalleerd, evenals de m ast m et radars en andere sensoren. Daarna volgen intensieve beproevingen en w o rd t de bem anning met oefeningen v e rtro u w d gem aakt met het nieuw e schip. Het p atro uille va artuig kan ingezet w orden in de strijd tegen de p ira te rij in Som alische w ateren , m aar ook voor d rug sbe strijdin g en kustw a chttaken in het C aribisch gebied. De Holland is de eerste van

De Holland w erd in Vlissingen gedoopt

een serie van vier p a tro uille va artuig en die de w e rf v o o r de m arine bouw t. De eerste tw e e vaa rtuig e n w orde n in Vlissingen gebouw d met to e leve ring van een aantal secties van Damen Shipyards in Galati. De laatste tw e e vaa rtuig e n (bouw num m ers 1193 en 1194)

honderd evacués. De schepen w orde n u itgerust m et een N H 90-helikopter en tw e e snelle rigid inflatables. De totale bouw kosten van de serie bedragen 468 m iljoen euro. De belangrijkste gegevens zijn: 3750 ton w a te rverplaatsing, afm etingen: L o.a. x B (dg) = 108,43 x 16,00 x (4,55) meter. De tw e e d ie s e l­ m otoren hebben een totaal verm ogen van 14.675 rpk/10.800 kW op tw e e verstelbare schroeven (d iam eter 320 mm) voo r een snelheid van 21,5 knopen. De a ctie rad ius is

naam

nummer

bouwnum m er

Holland Zeeland Friesland Groninqen

P 840 P 841 P 842 P 843

kiellegging

tew aterlatin g

oplevering

408

8-dec-2008

2-feb-2010

409 410 411

5 -o kt-2009 26-nov-2009

nov-2010 jun-2011 ian-2012 nov-2012

5000 mijl bij een snelheid van 15 knopen. De vaartuigen w orde n bew apend met een 76-mm snelvuurkanon, een 30-mm kanon en tw e e 12mm m itrailleurs.

Zheng He Bij de Kroatische sch e ep sw erf Uljanik B ro do grad iliste in Pula w erd op 30 januari de zelfvarende snijkopzuiger Zheng He (b ou w ­ num m er 481, imo 9448982) voor de Vlaamse baggeraar Jan de Nul te w a te r gelaten. Het is de tw eede van vier grote cutterzuigers met

een totaal geïnstalleerd dieselverm ogen van 23.520 kW die De Nul h eeft besteld bij deze scheepsw erf. De eerste is de Ibn Battuta (bouw num m er 480, imo 9448970), die op 14 augustus 2009 te w a te r w e rd gelaten. Op de

De Ibn Battuta is de eerste van vier zelfverende snijkopzuigers voor Jan de Nul

vrijgekom en helling w erd de kiel gelegd voor de derde zuiger, de Fernao de M agalhaes

hebben een lengte over alles van 138,50 meter, een breedte van 26,00 m e te r en een

(bouw num m er 484, imo 9466697). Van de vierde zuiger is nog geen naam bekend gem aakt en w o rd t voorlopig nog verm eld als JDN 8067. De vier snijkopzuigers m oeten in de loop van 2010 en 2011 w orde n opgeleverd. Zij

diepgang van 5,50 meter. De snijkopzuigers zijn door de afdeling design en engineering van Jan de Nul in A alst o ntw orpen. Ook de b aggerspecifieke uitrusting w o rd t door Jan de Nul zelf aan de sch e ep sw erf geleverd.

O pleveringen Stemat Spirit Van 8 to t 12 feb ru ari maakte het m u ltifu nction ele w e rksch ip Stem at Spirit (bouw num m er 331, IMO 9496458) van Stem at in R otterdam uitgebreide proefvaarten op de Noordzee en in Europoort. De nieuw e aan w in st w erd op 6 m aart in R otterdam door de echtgenote van dem issionair m inister­ p resident Balkenende gedoopt. Het casco w erd op 1 a pril 2009 bij Taizhou Xinggang Shipbuilding Company te w a te r gelaten

w aarna het op 30 april a ch te r de mslb Compass uit Shanghai vertrok. Op 23 juli kwam het tra n sp o rt in R otterdam aan om in eigen beheer door Stem at te w orden afgebouw d. In 2007 w as Stem at al begonnen met de bouw van het dekhuis dat door m iddel van een ro /ro -tra n s p o rt op 2 septem ber 2009 aan boord van het casco is geplaatst. Op 25 januari 2010 is door de M a ta do r 3 de 440 ton w egende kabelcaroussel op het w erkd ek geplaatst. Na de oplevering w o rd t de Stem at

De Stemat Spirit ti/dens de proefvaart op 9 februari met een nog met complete kabelleginstallatie tFlying Focus)

S pirit in o pd ra ch t van V isser & Smit M arine C ontracting ingezet voo r het leggen van e nergiekabels ten behoeve van w in d tu rb in e parken buitengaats. De Stem at S p irit is u itg e ru s t m et tw e e C aterpilla r-die se lm oto re n, type 3512HD, op tw eeH R P 6111 ro e rp ro p e lle rs van elk 1140 kW en tw e e C ate rp illa r-d ie se l­ m otoren, type 3512B, op tw e e intrekba re HRP 6111 ro e rp ro p e lle rs van elk 1118 kW in het voorschip. Bovendien is het vaa rtuig voorzien van een e le ktrisch aangedreven b oe gschroe f van 650 kW in een tunnel. De S tem at S pirit is dynam isch positioneerbaar, klasse DP2, en is voorzien van een zespunts-m eersysteem met D elta-Flipperankers. V rijvarend kan bij een m inim ale diepgang een snelheid van tien knopen w orde n gehaald. De b u n ke rc a p a cite it is 1400 m3. De belangrijkste te ch n isch e gegevens zijn: tonnages: 5551 bt, 1665 nt en 6901 dw t; afm etingen: L o.a. (IJ.) x B x H = 90,00 (86,88) x 28,00 x 6,50 m eter. De m axim ale diepgang is 4,70 m eter (7,00 m e te r m et de ro e rp ro p e lle rs neergelaten), m inim ale d ie p ­ gang 1,90 m eter (4,20 m eter m et de ro e rp ro ­ pellers neergelaten). Het w e rkd e k h ee ft een o ppervlakte van 1500 mJ met een m axim ale dekbelasting van 15 ton /m 2. De hydra ulische dekkraan aan stuurboord h eeft een SW L van

18 ton op 14 m eter (haak) of 15 ton bij een re ik w ijd te van 16 m eter (single line w in c h |. Er is a ccom m odatie voor zestig personen.

Sim on Stevin In Sestao bij Bilbao nam D redging & M aritim e M ana ge m en t (Jan de N ul), Luxem burg, op 4 fe b ru a ri het m ijnbouw - en valp ijpschip Simon S tevin (bouw num m er BN 333, imo 9464807) o ve r van de w e rf C onstrucciones N avales del N orte. De kiel w e rd gelegd op 30 april 2008, de te w a te rla tin g volgde op 13 m aart 2009. De Sim on Stevin heeft als tonnages: 38.431 bt, 11.529 nt en 36.000 d w t en w o rd t voo rtge stuw d door v ie r roerpropellers, tota al verm ogen 18.205 rpk/13.400 kW voor een snelheid van 15,5 knopen. V erder is het DP2-klasse schip u itg e ru s t met tw e e intrekbare ro erprop elle rs (5435 rpk/4000 kW ) en tw e e boegschroeven in tun ne ls (5435 rpk/4000 kW ), to ta a l geïnstalleerd verm ogen is 33.085 rpk/24.350 kW. De Simon S tevin h e e fte e n c a p a c ite it van 19.500 m3 of 33.500 ton stenen. De flexibe le valpijp (d iam eter 1000 mm) w o rd t aan het uiteinde bestuurd m et een ROV en kan to t een diepte van 2000 m eter stenen to t 400 mm m et grote p recisie op de zeebodem dum pen met m axim aal 2000 ton per uur. Het helidek is g eschikt voor de meeste helikopters. Aan boord is accom m odatie v o o r zeventig personen. De Simon Stevin vertrok op 10

De Ameland kwam op 19 februari voor de eerste maal in de thuishaven Harlingen aan

feb ru ari van B ilbao naar A ustra lië voor de eerste tw e e d um pprojecten, de P lutopijplijn en de R eindeerpijplijn op een diepte van 80 meter. Het schip laadt onderw eg 33.500 ton stenen en dat is voldoende om zonder bij te laden beide proje cte n u it te voeren.

Am eland en Skylge Door Hongxin Shipbuilding Co. in Taizhou ZJ zijn kort na e lka ar de Am eland (bouw num m er 715, imo 9508794) en de Skylge (bouw num m er 716, imo 9508809) opgeleverd aan reder Stefan S w itynk in H arlingen. De Am eland is

op 24 jun i 2009 te w a te r gelaten, de Skylge op 22 septem ber. De ijsklasse IA schepen hebben als tonnages: 6046 bt, 2959 nt en 7240 d w t en als afm etingen: L o.a. (LI.) x B x H (dg) = 122,10 (115,40 ) x 16,50 x 10,00 (6,90) meter. De c o n ta in e rca p a c ite it is 412 teu, w aa rvan 220 aan dek. De schepen w orden voo rtge stuw d door een M aK -hoofdm otor, type 8M32, van 5438 rpk/4000 kW voor een snelheid van 14 knopen. B eide schepen gaan varen in de bevra ch ting sp o ol van W agenborg Shipping in Delfzijl.

Adamas

De Simon Stevin vertrok van Bilbao naar Australië

Peters Shipyards in Kampen heeft op 19 fe b ru a ri in D elfzijl de veertiende Super Saim ax C on ta ine rca rrie r (SSCC) opgeleverd die de w e rf voor W agenborg Shipping in D elfzijl en gelieerde reders en kapiteineigenaren bouwde. De A dam as (bouw num m er 1018, imo 9489558) voor S cheepvaartondernem ing A dam as (Com binatie Van Donderen) w erd op 19 septem ber 2009 bij Leda Shipyards in Korcula te w a te r gelaten. De doopcerem onie w erd v e rric h t door Karin M olenaar, p artn er van p a rtic ip a n t A rth ur S chw ering . Het casco is op 23 oktober ach ter de m slb W aterm an in IJm uiden aangekom en en door de mslb W a te rp o o rt naar Kampen gesleept voor de afbouw . Op 7 feb ru ari vertro k de A dam as van de w e rf naar H arlingen voor de proefvaart. De dag na de o ve rd ra ch t vertro k de Adam as naar Bremen om een

gelaten. De 140 bt m etende sleper heeft als afm etingen: L o.a. x B x H (dg) = 22,64 x 7,84 x 3,74 (3,73) meter. De voo rtstu w ing w o rd t geleverd door tw e e C aterpillar-hoofdm otoren, type 3512B TA, via tw e e ta n d w ie lre d u c tie k a sten, type WAF 665L (5 ,95 : 1) op tw e e vaste

De Adamas tijdens de proefvaart op 9 februari IFIying Focus)

lading gips in te nemen voor A h u s in ZuidZw eden. Vier maanden eerder is de Cristina (bouw num m er 1017, imo 9489546), de d ertiende SSCC, door Peters Shipyards overgedragen aan Scheepvaartondernem ing C ristina (W illem en N etty D oorduin, Kampen). De tech nisch e gegevens van de SSCC zijn: tonnages: 2437 bt, 814 nt, 3750 dwt, afm etingen: L o.a (l.l.) x B x H (dg) * 82,50 (80,86)x 12,50 x 8,00 (5,41) meter. De containerc a p a c ite it van dit type is 132 teu, w aarvan 36 op dek, de ruim inhoud is 4587 mJ (162.000 cft). De voo rtstu w ing w o rd t geleverd door een C aterpillar-hoofdm otor, type 3512B-HD-DITA, van 1700 rpk/1250 kW voor een snelheid van 11,5 knopen. Op de Kroatische w e rf is inm iddels begonnen m et de bouw van het eerste schip van een serie van vier van het

type l-B ox. Evenals bij de SSCC's w orden deze 1A ijsve rsterkte 5200-tonners afgebouw d in Kampen. Het eerste schip van d it nieuw e type w o rd t in de zom er van 2010 opgeleverd,

J a w a r Dubai Oamen Shipyards in Galati droeg de StanTug 2909 J a w a r Oubai (bouw num m er 511621, imo 9449168) over aan J a w a r al Khaleej Shipping LLC, Dubai, die de sleper onder Panamese vlag in de vaa rt bracht. De sleepboot w erd op 3 juli 2009 te w a te r gelaten. De b elangrijkste gegevens zijn: 269 bt, L o.a. x B x H (dg) = 29,24 x 8,84 x 4,40 (4,59) meter. De v o o rtstu w in g sin sta lla tie bestaat uit tw ee C aterpillar-hoofdm otoren, type 3516B TA HD/ B, via tw e e ta n d w ie lre d u ctie ka ste n , type W AF 873 (7,455 :1) op tw e e vaste schroeven in O ptim a-straalbuizen m et een d iam eter van 2650 mm, totaal verm ogen 4750 rpk/3542 kW bij 1600 tpm voor een tre k k ra c h t van 66,1 ton en een snelheid van 13,4 knopen. De b u n ke rca p a cite it is 135,1 m3. Er is aan boord accom m odatie v o o rtie n personen.

Oe StanTug 2208 Osprey Boxer

schroeven in O ptim a-straalbuizen met een d iam eter van 2200 mm, to ta a l verm ogen 2720 rpk/2028 kW bij 1600 tpm voor een tre k k ra c h t van 39,3 ton, snelheid 11,9 knopen; b unkercap a c ite it 52,9 m3; bem anning acht personen.

B uiat Damen Shipyards Changde h eeft de tw eede sleepboot van het type ASD 2310, de B ulat (bouw num m er 512902, imo 9568536) opgeleverd aan Tekom Lease, voor inzet in de haven van Odessa. Eerder w erd de identieke P atriot (bouw num m er 512901, imo 9568524) gebouw d in Changde. De gegevens van dit type sleepboot zijn: 217 bt, afm etingen L o.a. x B x H (dg) = 22,73 x 10,43 x 4,50 (4,77) meter. De v o o rtstu w in g sin sta lla tie bestaat uit tw e e C aterpillar-hoofdm otoren, type 3512B TA HD+/ C op tw e e R R -roerpropellers, type US 205

Osprey Boxer

De StanTug 2209 Jaw ar Dubai

Osprey M a ritim e Ltd., N ew castle, nam op 12 jan u ari de Osprey Boxer (bouw num m er 509653, imo 9577989) over van Damen S hipyards. De sleepboot van het type StanTug 2208 w erd op 24 novem ber 2009 te w a te r

De P atriotin de haven van Odessa

M k l, elk m et een dia m e te r van 2200 mm, to ta a l verm ogen 4023 rpk/3000 kW bij 1600 tpm voor een snelheid van 12,4 knopen en een tre k k ra c h t van 47 ton. Aan boord is accom m odatie voor zes personen. De nieuw e ASD 2310 is zeer g e sch ikt voor kleinere

havens als Odessa en zal v o o r Damen Shipyards zeker een n ie u w e m arkt openen voor een groot aantal g elijkw a ardig e havens in de w ereld. Het N ederlandse scheepsbouw conglom eraat biedt m om enteel v ijf typen ASD -sleepboten aan van de ASD 2310 met

een tre kk ra c h t van 47 ton to t de ASD 3213 term inal sleepboot m et 95 ton tre kkra ch t, die in 2009 w e rd geïntroduceerd. Een zesde type staat inm iddels in het autocadscherm , de ASD 3914 m et een tre kk ra c h t van 125 ton.

R ed erijn ieu w s Scandinavian Express Op 10 feb ru ari is door Vroon, Breskens, de b u lk c a rrie r S candinavian Express overgenom en van Cosco Dalian Shipyard. Het m anagem ent over h et nieuw e schip is opgedragen aan Fleet M anagem ent in H ongkong. De Scandinavian Express, w a a rv o o r m et Korea Line C orporation een tim e ch a rte r van zeven ja a r is afgesloten, v a a rt m et een Chinese bem anning onder Panam ese vlag. Het schip is de eerste van een serie van v ie r post-panam ax b ulkca rriers die in Dalian voor Vroon w orde n gebouw d. De overige drie schepen volgen in de loop van 2012. De schepen hebben als afm etingen: L o. a. (I I.) x B x H = 229,17 (221,99) x 38,05 x 20,70 meter. De o ntw erpdiepgang is 12,5 m eter bij 73.815 d w t en bij een maximum diepgang van 14,9 m eter 93.038 dw t. De ruim inhoud is 110.300 m3. De d ienstsnelheid is bij een verm ogen van 16.640 rpk 14,2 knopen.

De Scandinavian Express werd op 10 februari overgedragen aan Vroon

naam

op levering

bouwnum m er

imo

Scandinavian Express S cotian Express Siberian Express S icilian Express

2010 2012 2012 2012

N N N N

9487873 9487885 9498717 9498729

239 240 252 253

J a c h te n Ghost Yacht G 180 Ghost Yachts en J o n g e rt Shipyard gaan sam enw erken bij de bouw van het innovatieve 55 m eter m o to rja cht G180, dat in novem ber 2009 w erd geïntroduceerd. Het o ntw e rp is gem aakt door het Italiaanse Gloss Design, te rw ijl het casco w e rd ontw ikkeld door het N ederlandse bureau Van Oossanen & A ssociates. Het in te rie u r w o rd t voorbereid door het J o n g e rt Design Team of door een o ntw e rp er die door de o p d ra ch tge ve r w o rd t aangewezen. Voor gasten aan boord zijn v ijf tw e e p e rs o o n s ­ hutten beschikbaar, voor de bem anning is accom m odatie voor dertien personen. De te ch n isch e gegevens van het nieuw e type

Ghost Yacht G180

180vt-jacht zijn (onder voorbehoud): brutotonnage: 669 ton; afm etingen: lengte o.a. 55,00 m eter; lengte op de w a te rlijn : 53,34 m eter; breedte: 9,20 m eter en diepgang: 3,00 m eter; ca p a c ite it brandstoftank: 110.000 liter, ca p a c ite it d rinkw ate rtan k: 20.000 liter. Er zijn tw e e v o o rts tu w in g sin sta lla tie s m ogelijk: tw ee

M TU -hoofdm otoren, type 12V4000 M70, 2x 1680 KW voor een maxim um snelheid van 19 knopen of tw e e M TU -hoofdm otoren, type 20V4000 M73L, 2x 3600 KW voor een maxim um snelheid van 24 knopen. De kruissnelheid is 15 knopen.

Regelgeving Door Prof Mr. G. van der Ziel

De Rotterdam Rules Op 23 september 2009 zijn in Rotterdam de Rotterdam Rules getekend. De redactie van SW Z M aritim e heeft oud-Nedlloydjurist en oud-hoogleraar vervoerrecht aan de Erasmus Universiteit Gertjan van der Ziel gevraagd iets over de achtergrond en inhoud van deze juridische regeling te vertellen. Hieronder volgt zijn verhaal.

De R otterdam Rules regelen, kort gezegd, de verhoudingen tussen de partijen bij een zeevervoerscontract. De rechten en verplichtin ge n van een vervoerder, een afzender en een ontvanger van goederen die overzee w orden verscheept, w orde n erin vastgelegd. Dit is van essentieel belang voor eenieder die te maken h eeft m et overzeese im port en export. Dat kunnen kopers of verkopers zijn, m aar ook verzekeraars of banken die betrokken zijn bij de fina ncie ring van de goederenhandel. Voor de rechtszekerheid is ook van belang dat die rechten en verplichtin ge n dezelfde zijn in het land van im port en export. Helemaal ideaal zou het zijn als overal te r w ereld dezelfde rechten en verplichtin ge n zouden gelden. Dat is w a t de R otterdam Rules proberen te bereiken: een w e re ld w ijd e , uniform e regeling op het gebied van zeevervoerscontracten.

enorm e tech nisch e en logistieke ontw ikkelin ge n voorgedaan; denk aan de con tain erisa tie , de m u ltim o d a lite it van veel zeevervoer en de autom atisering van g egevensverw erking en d ocum entatie. V erder houden de Hague Rules zich voo rn am e lijk bezig m et ladingschades en w orde n in dat verdrag andere o nderw erpen zoals de positie van de afzender, de o ntvanger en de bank die o nd erw e g de goederen fin a n c ie rt op basis van de vervoersdocum enten, niet of nau w e lijks behandeld.

Verdragen Een dergelijke standaardisering op het gebied van het re c h t kan bereikt w orden door m iddel van internationale w etgeving. Dit soort w etge ving w o rd t vaak neergelegd in verdragen, die vervolgens door nationale regeringen w orden gea cce ptee rd . Hoe hoger de acce ptatie graa d, hoe su ccesvolle r de standaardisering. M ede op basis van zo'n w e tte lijk e standaardisering kunnen vervolgens door het bedrijfsleven sta n da ardcon tra cte n w orde n ontw ikkeld. In de zeevaart gebeurt dat vooral door BIMCO (zie w w w .b im c o .o rg ), die zich sinds ja a r en dag bezig houdt m et de o ntw ikkelin g van standaard c h a rte rp a rtie s en cognossem enten, om m aar de meest gebruikte con tracte n in het zeevervoer te noemen.

Genjan van der Ziel op het spreekgestoelte IRoy Borghouts Fotografie)

Hague Rules 1924

Rotterdam Rules 2009

In het zeevervoer w e rk t een derg e lijk systeem goed, m its aan een aantal voorw aa rd en w o rd t voldaan. De b elangrijkste hiervan is dat het recht, neergelegd in h et verdrag, aangepast is aan de w ensen en norm en van de p raktijk en, in het algem een, up-to-date is.

In m ijn N ed lloydp ra ktijk liep ik regelm atig tegen deze gebreken aan. In 1994 heb ik, na o verleg m et collega's, een m ogelijke vernie uw ing aangekaart bij ons M in iste rie van J u s titie en vervo lge ns bij de VN-

Dat laatste is op d it m om ent vo lstre kt niet meer het geval. Het huidige verdrag, de "H ague Rules", d a te e rt van 1924 en is slechts één keer beperkt gem oderniseerd in 1968. Sindsdien hebben zich

Organisatie voor H andelsrecht, UNCITRAL. D aar kreeg d it N ederlandse in itia tie f onm id de llijk steun van de Verenigde Staten. U iteindelijk, ruim veertien ja a r later, heeft deze a c tiv ite it geresulteerd in het aannem en van de "U nited N ations Convention

Gertjan van der Ziel is hoofd van de N ederlandse delegatie naar UNCITRAL en lid van de Expert Group on Transport Law van UNCITRAL

g ebruikt w orde n, zou het oude criterium een te grote beperking zijn. Verder, veel voor- en n atra nsp ort over de w eg, het spoor of de b in n en w a tere n gebeurt in het co n tain erve rvoe r onder één en hetzelfde v e rvo e rs co n tra c t als het zeetraject. De con tractu ele benadering van de Rotterdam Rules heeft to t gevolg dat de Rules nu ook van toepassing w orde n op dergelijk voor- en n atransport. Ook d ocum entloos vervoer, zoals geb ru ike lijk in b ijvoorbeeld het vra ch tferryverkeer, v a lt autom atisch onder het nieuw e verdrag. De uitzondering van de c h a rte rp a rtie s deert niet erg. In het bulkvervoer w o rd te rg g eh echt aan het p rincipe van de co n tra ctsvrijh e id . In de praktijk v e rw ijs t e ch te r bijna elke ch a rte rp a rty naar de Hague Rules en de BIMCO h ee ft verklaard ernaar te streven deze verw ijzing en in hun standaard cha rterpa rtie s te vervangen door een verw ijzing naar de Rotterdam Rules. M inister Eurlings rekent namens Nederland IRoy Borghouts FotografieI

on C ontracts fo r the Inte rn ation al C arriage of Goods W ho lly or P artly by Sea" (zoals het nieuw e verdrag o fficie e l heet) door de Algem ene Vergadering van de VN op 11 decem ber 2008, De grote N ederlandse betrokkenheid bij de totstandkom ing van d it verdrag, evenals de goede re pu tatie van de haven van R otterdam , w erden d oor de VN erkend met de o ffic ië le aanbeveling h et verdrag de c ite e rtite l "R otterdam R ules" te geven. Het nieuw e verdrag is een uitgebreide regeling met maar liefst 96 a rtikelen. Voor de volledige tekst ervan ve rw ijs ik naar de w eb site van UNCITRAL (w w w .u n c itra l.o rg ) of de R otterdam se o ndertekeningscerem onie (w w w .ro tte rd am rule s2 00 9.com ). Het b elangrijkste a sp ect van het verdrag is dat het zeevervoerrecht w e e r up-to-date gem aakt is. In veel opzichten is het verdrag een c o d ific a tie gew orden van bestaande praktijken in het zeevervoer. Zelfs w an ne er van uit th e o re tisch oogpunt h ie r en daar een andere regeling beter zou zijn gew eest, is steeds de keuze gevallen op datgene w a a r de p raktijk gew end is mee te w erken. Enerzijds is dat n a tu u rlijk jam m er, om dat op deze m anier de optim ale regeling niet w o rd t bereikt. M a ar nog b ela ng rijker voo r het bereiken van standaardisatie is dat een regeling w e re ld w ijd w o rd t geaccepteerd. M e t al te veel nieuw igheden zou dat een illusie g ew orde n zijn. W el is ervoo r gezorgd dat bepalingen van de R otterdam Rules zoveel m ogelijk fu n ctio n e e l zijn g eform uleerd, zodat ze ook bij een

Vervoerdersaansprakelijkheid Onder de Hague Rules bestaat de m ogelijkheid voor de vervoerder om bij een ladingschade zich erop te beroepen dat niet hijzelf de fo u t had gem aakt, m aar dat die schade ontstaan is door "een handeling, onachtzaam heid of nalatigheid van de kapitein, een ander lid van de bem anning, de loods of ondergeschikten van de vervoerder, gepleegd bij de navigatie of de behandeling van het s ch ip ". Deze m ogelijkheid is onder de R otterdam Rules afgeschaft. Omdat vervo erde rs zelf nooit de leiding hebben aan boord - ook de k ap itein -eig en a ar h eeft n a tu u rlijk een BV, nam ens w ie het v e rvo e rs co n tra c t gesloten w o rd t - geeft deze H ague-R ulesbepaling een derm ate royale m ogelijkheid voor vervoerders om onder ladingclaim s uit te komen, dat d it heden ten dage niet m eer aanvaardbaar is. O verigens, de genoem de personen zelf hoeven zich geen zorgen te m aken d at zij teg en ove r ladingbelanghebbenden a ansprakelijk w orde n voo r een eventuele fou t begaan in hun b eroepsw erkzaam ­ heden. Een d ergeiijke claim w o rd t door de Rotterdam Rules u itd ru kke lijk verboden. W el kunnen eventueel onderaannem ers van de vervoerder, zoals een con sortiu m pa rtn er of een stuw adoor, a ansprakelijk w orden gesteld voor door hen begane fouten. M aar ook dan geldt: alleen die bedrijven zelf en niet de individueel betrokken personen w orde n aansprakelijk.

verdere ontw ikkelin g van de ve rvo erste chn iek nog steeds toegepast kunnen w orden.

M ultim odaal zeevervoer De oude Hague Rules zijn van toepassing op het type ve rvo e rs­ docum ent dat begin vorige e euw het standaard docum ent w as in het zeevervoer: het cognossem ent. De nieuw e R otterdam Rules hebben dat u itgangspunt verlaten en zijn van toepassing op elk v e rvo e rs co n tra c t dat v ervo er over zee betreft, m et uitzondering van cha rterpa rtie s. Daarmee w orde n tw ee vliegen in een klap geslagen. Omdat teg en w o o rdig ook veel andere docum enten dan cognossem enten

De Van Nelle fabriek met de Rotterdam Rules banieren

Regelgeving

oogpunt van veiligheid en andere beleidsm otieven stellen ook a utorite iten steeds hogere eisen aan de gegevensverstrekking over schip en lading. V erder bevorderen de R otterdam Rules op tw e e m anieren de ontw ikkelin g van e -com m erce in het zeevervoer. In de eerste plaats w o rd t het papieren vervo ersdo cu m e nt volledig gelijk gesteld met het elektronische equivalent van het desbetreffende docum ent doordat elke bepaling die betrekking h eeft op een dergelijk docum ent, w o rd t gevolgd door een overeenkom stige bepaling voor

Groepsfoto ven de ondertekenaers van het verdrag IRoy Borghouts Fotografie)

Containers Bij elk o nderw erp dat de R otterdam Rules behandelen, w o rd t rekening gehouden m et de con tain erisa tie . Een paar voorbeelden volgen hieronder. • De ve rp lich tin g van de vervo erde r om redelijke zorg aan te w enden voor de g eschiktheid van de ruim en en andere delen van het schip w aa rin of w aa ro p lading w o rd t vervoerd, is uitgebreid to t de geschiktheid van de door de vervoerder te r beschikking gestelde containers. • Onder de Hague Rules kan aansprakelijkheid voor deklading w orde n uitgesloten. Onder de R otterdam Rules gelden voor con tain ers aan dek dezelfde regels als voor con tain ers onder dek. • Bij de b ew ijsreg els w o rd t erm ee rekening gehouden dat een vervoerder gew oo nlijk de inhoud van een c on tain er n ie t m eer kan controleren. • W anneer de afzender de con tain er laadt - w a t in de p raktijk d ik w ijls het geval is - m oet hij de stuw age en het vastzetten van de lading in de c on tain er zodanig doen dat deze geen schade kan toebrengen aan personen of goederen. H etzelfde geldt voor de lading in tra ile rs aan boord van vra ch tfe rry's, ook die moet 'ze e w a ardig ' w orden gestuw d door de w e g ve rvo erde r of diens afzender.

Documenten en e-com m erce Ondanks dat de R otterdam Rules van toepassing zijn op con tracte n in plaats van een bepaald type docum ent, houden de Rules volledig rekening met de belangrijke com m erciële rol die ve rvo e rs­ docum enten in het zeevervoer nog a ltijd spelen. Grote nadruk w o rd t daarbij gelegd op de zorgvuldigheid en c o rre cth eid van de inform atie die vervo erde r en ladingbelanghebbende elkaar in de p raktijk m oeten geven. Daarmee is niet alleen een com m ercieel en o perationeel belang van de d ire c t betrokken p artijen gem oeid. Uit

het e lektronische equivalent ervan. M a ar in m ijn ogen is nog bela ng rijker dat in de R otterdam Rules de voornaam ste fu n ctie s van verhandelbare docum enten in re chtsre ge ls w orden sam engevat. D aardoor kunnen, m et behulp van verw ijzingen naar dergelijke regels, de fu n c tie s van verhandelbare vervoersdocum enten (zoals cognossem enten) w orde n geïncorporeerd in elektronische handelssystem en. M e t andere w oorden, onder de R otterdam Rules w o rd t geheel docum entloos zeevervoer m ogelijk. Ook een zogenoem d ele ktron isch docum ent is dan niet m eer nodig. V ervoerders kunnen straks m et hun klanten om de tafe l gaan zitten om nadere afspraken te maken teneinde veilig en e ffic ië n t de stroom ladinggegevens ele ktron isch te verw e rken zonder voortaan m et ju rid isch e belem m eringen rekening te hoeven houden.

Het van kracht w orden Op 23 septem ber 2009 zijn de R otterdam Rules in de Rotterdam se Van N elle fa briek door zestien V N -lidstate n plechtig getekend. Onder de ondertekenaars w aren de VS, een aantal Europese landen (w a aro n de r N ederland) en een reeks A frikaanse staten, samen ruim 25 p rocent van de w e reld ha nd el vertegenw oordigende. Voor UNCITRAL w as dit een record aantal landen dat op de openingsdag een verdrag tekende. Op d it m om ent (eind feb ru a ri 2010) staat de te lle r op 21 en de v e rw a ch tin g is gew ettigd dat d it aantal snel zal groeien. Ook van uit Azië is grote belangstelling, m aar w a t b etre ft de o ffic ië le besluitvorm ing kijkt men daar de kat nog w a t uit de boom. M aar door ondertekeningen alléén w o rd t het verdrag nog niet van kracht. M e t een ondertekening g eeft een land slechts de (politieke) intentie w e e r het verdrag te w ille n ra tifice re n. Voor het van kracht w orde n zijn tw in tig ra tific a tie s nodig. In de m eeste landen kan ra tific a tie pas plaatshebben als de parlem entaire goedkeuring daarvoor is verkregen en de eigen nationale w e t aan het verdrag is aangepast. W aarom die aanpassing van nationale w etten in elk land? Omdat op d it m om ent die nationale w etten vaak regels geven te r aanvulling op het oude verdrag, de Hague Rules. W anneer dat verdrag w o rd t opgezegd en vervangen door de R otterdam Rules, m oeten ook die aanvullende regels w orde n aangepast. P rocedures die met w etsw ijzig in g e n zijn gem oeid kunnen tijdroven d zijn. Na hun totstandkom ing in 1924 hebben de Hague Rules er destijds zeven ja a r over gedaan om van k ra ch t te w orden. Daaraan gespiegeld en in aanm erking genom en de uitgesproken behoefte bij het bedrijfsleven aan m odernisering van het zeevervoerrecht, schat ik dat de R otterdam Rules tussen 2015 en 2020 in w erkin g treden.

W h a t d e te r m in e s t h e c o u rs e o f D u tc h m a r it im e in d u s try ?

Anticipating a sustainable future

14 April 2010 — TU D elft The focus o f this conference is on th e fo llo w in g aspects • • • •

M a rk e ts: o p p o rtu n itie s a n d th re a ts Sustainab ility: safety a n d e n v iro n m e n t Speed: faster o r slo w e r P ow er: alterna tive p o w e r system s

Five reasons to p a rtic ip a te • • • •

G a in in sig h t in to the im pact o f su sta in a b ility Let le a d in g m aritim e specialists inspire you Take a m o m e n t t o m a k e p ro g re ss A c q u a in t y o u rse lf w ith th e o p p o rtu n itie s a n d lim itatio n s

o f te c h n o lo g y • W h a t are th e u n c e rta in tie s? Please take a look at the enclosed brochure for more information

R egister n o w to a tte n d th e conference! Su b scrib e rs to S W Z M a ritim e pay € 195, o th e rs pay C 24 5

F o r o n lin e r e g is t r a t io n g o t o w w w . k n v t s . n l o r w w w .s w z o n lin e .n l. O th e rw ise use th e fo rm o n th e back side o f th is ad ve rtise m e n t o r m ail t o se cre ta ris.k n vts@ p la n e t.n l. C ontact: mrs. M a rijk e va n Zijl, tel. +31 (0)10 241 00 94 W o u ld y o u lik e t o p re s e n t y o u rs e lf d u r in g th is c o n fe re n c e ? Y o u r m e d ia a d v is o r w i l l b e h a p p y t o a d v is e y o u . P le a s e c o n t a c t M e d i a S a le s S u p p o r t , B a r b a r a d e V rie s , t e l: + 3 1 ( 0 ) 1 0 2 8 9 4 0 6 6 , e - m a il: b d e v r ie s @ m e d ia s a le s s u p p o r t.n l

T U D e lft Delft U m *«r*iiy of Technoioflv

W u h a n U n iv e r s it y o f T e c h n o lo g y

Yes, I w ould like to attend T h e S pecial a n d S m all C ra ft C o n fe re n c e 2010* □

I am a subscriber to SWZ M aritim e and w ill pay only € 195

□

I am not a subscriber to SWZ M aritim e and w ill pay € 245

'C o m p a n y nam e

R e 9 » S^ e r

now’.

D e p a rtm e n t

Position

‘ in itia ls

‘ Name

‘ Postal address

'P ostal code

'C ity

‘ C o u n try

‘ E-mail

‘ Phone n u m b e r

'in p u t is re q u ire d

You m a y re g is te r b y s en d in g an e -m a il to s e c retaris .kn v ts @ p lan e t.n l s ta tin g 'R e g is tra tio n Special a n d S m all C ra ft C o n fe re n ce 2 0 1 0 '. Please in d ic a te if y o u a re an SW Z M a ritim e subscriber. Y ou m a y also send th is fo rm to: S W Z M a ritim e , a ttn : M rs . M . v an Zijl, M a th e n e s s e rla a n 185, 3 0 1 4 H A R o tte rd a m , o r fa x it to +31 - (0 )1 0 241 0 0 95.

* The registration fee includes conference proceedings, lunch, refreshments and reception All prices exclude VAT (19%). The publisher records your personal data to carry out the agreement and (or future contact concerning services provided to you. The data is used to carry out the agreement and to inform you of products and services provided by the publishing company, its incorporated companies and carefully selected third parties that may be of interest to you.

If you do not wish to receive this information, please inform us in writing: Media Business Press. PO box 8632, 3009 AP Rotterdam You may cancel your registration up to two weeks before the conference, for which we charge a 2 5 % administration fee Cancellations within one week of the conference will be charged the full amount. It is always possible to have someone substitute for you. Our terms and conditions can be found on our website: www.mbp.nl

Door ing. S. Sakko

Sieger Sakko is p roje ctle ide r bij S cheepsbouw N ederland en re d a cte u r van SWZ M aritim e.

Special reparatie en conversie In deze editie van SW Z M aritim e w ordt aandacht gegeven aan spraakm akende projecten in de scheepsreparatie- en conversiesector. Scheepsbouw end Nederland staat natuurlijk bekend om de bouw van de meer geavanceerde schepen. W e zijn sterk in het bouwen van bagger-, binnenvaart-, offshore-, sleep-, m arine- en shortseaschepen. Binnen dit scheepsbouwend cluster is echter een andere tak van scheepsbouw zeer actief. Het gaat hier om de zeescheepsreparatie.

Samen m et D uitsland is N ederland het grootste zeescheepsre paratieland van Europa. Jarenlange e rvaring in allerhande projecten m aakt de N ederlandse zeesch ee psre p ara tiese cto r uniek. De s e c to r w e e t zich te onderscheiden ten opzichte van de con curren tie door een groot inn o va tief verm ogen, e fficië n tie , en h ie rd oo r ook korte doorlooptijden, en een zeer hoge kw aliteit.

horizon aan o pdrachten is m inder gew orden en ook de vraag naar grote om bo uw proje cte n lo o p tte ru g . Toch b lijft er w e rk op de w erven afkom en. De komende jaren verw a chten de w erven veel w erk in de om bouw van enkelw andige tankers, offshoreschepen en reparatie van de vele schepen die in Azië zijn gebouwd.

Strategische ligging

Zoals aangegeven in deze special dus aandacht voor een aantal spraakm akende proje cte n bij S cheldepoort, Koninklijke N iestern Sander, De Haas M aassluis, Shipdock Am sterdam en Van de W etering.

Special Door de strate gische ligging is N ederland een uitstekende loca tie voo r reders om hun schepen in N ederland te laten repareren. N ederland heeft een groot aantal gegraven en afzinkbare droogdokken, w elke zich bevinden in de R ijnm ondregio, Vlissingen, Am sterdam , H arlingen en Delfzijl.

A ltijd vraag naar reparatie De hausse aan n ie u w b ou w u it het Verre Oosten, de constante vraag naar havennieuw bouw , landw inning binnen Europa en de blijvende vraag naar o ffsho re prod ucten dragen bij aan een constante vraag naar reparatie en onderhoud van inzetbare schepen. De statistieken voor de re p a ra tie s e c to r geven aan dat de afgelopen v ijfja a r ook de re p a ra tie se cto r goed gebruik heeft w eten te maken van de hoogconjunctuur. Er vonden niet alleen onderhouds-w erkzaam heden plaats m aar ook grote conversies. De tota le om zet van de zee sch ee psre p ara tiew erven aangesloten bij VNSI bedroeg in 2008 744 m iljoen euro. In 2007 bedroeg d it nog 664 m iljoen euro. Totaal zijn er circa 2000 w erkn em e rs w erkzaam op de re pa ra tiew erve n.

Ondanks crisis toch w erk N atuu rlijk ond ervin dt ook de re pa ra tie -se cto r gevolgen van de econom ische recessie. De

Scheldepoort repair, maintenance S conversion shipyard

Ooor Ing. H.R.J. Akerboom

Deze editie van SW Z M aritim e besteedt aandacht aan spraakm akende projecten in de scheepsreparatie en conversiesector. K oninklijke Niestern Sander voltooide onlangs de conversie van de sleper Arppe naar de ijsbreker en supplier Armanborg. Iets langer geleden, in 2007, is de H arrier Explorer daar onherkenbaar van gedaante gew isseld, van gedateerd bevoorradingsschip tot modern seism isch onderzoeksvaartuig. Het betrof een opdracht van m eer dan 10 m iljoen euro. De oplevering w a s in septem ber 2007. Hamer Explorer na De H arrier Explorer (ex-S entinel) kwam in decem ber 2006 op de conversie (Fiying w e rf in Delfzijl. Begonnen w e rd m et g roo t onderhoud van het Focusl o n d erw a te rschip te rw ijl de plannen voor de con versie v e rd e r in d etail w erden u itgew erkt.

H arrier Explorer De H arrier Explorer w as een b evoo rrad ing sschip en ankerbehandelingsvaartuig u it 1979 onder Panam ese vlag. De eigenaar SeaBird besloot om het een tw e ed e leven te geven als seism isch onderzoeksvaartuig. Om d at plan w a a r te maken m oest een ingrijpend v e rb o u w in g sp ro je ct w orde n uitgevoerd. Het p ro je c t om vatte onder m eer de volgende w erkzaam heden: • volle dig e vervanging van a ccom m odatie en brug; • vervanging van de n autische apparatuur; • toevoeging van extra acco m m od atie - en w erkruim te n; • plaatsing van grote hangar m et s lip w a y en helidek; • insta lla tie van drie dieselgedreven luch tco m pressoren ; • verhie uw ing van schake lbo rd en en generator; • vervanging van v e rsch ille n d e te c h n is ch e insta lla ties; • revisie van hoofd- en h ulpm otoren en andere com ponenten.

De Harrier Explorer voor de verbouwing IFrits Olingal

SeaBird De H a rrie r Explorer is eigendom van S eaB ird Exploration, een ondernem ing die w e re ld w ijd aan de o lie - en gasind ustrie e xp loratied ien sten op zee aanbiedt. N aast de H a rrie r E xplorer bezit

Richard A kerboom is oud -m e de w e rker van de sch e ep va artin spe ctie en re da cte u r van SWZ M aritim e

m edew erkers bij de S eaBird groep en er zijn vestigingen in Dubai en Oslo. Het scheepsm anagem ent is uitbesteed aan GeoBird M anagem ent M iddle-E ast in Dubai dat geen onderdeel is van de SeaBird groep.

Gegevens H arrier Explorer 1979 als bevoorradingsschip

B ouw jaar: Ombouw: Type: Eigenaar:

2007 seism isch onderzoekvaartuig SeaBird Exploration

Lengte: Breedte: Diepgang: Snelheid: Klasse: GT:

81,26 m 18,30 m 5,80 m 10,5 kn Det Norske Veritas 4009

Armanborg (ex-A rppe) De A rppe (oorspronkelijke afm etingen 30 x 12 m) w erd in 1989 gebouw d als ijsbreker voor Finse binnenw ateren. Het vaartuig is in april 2008 aangekocht door rederij W agenborg. In nauwe sam enw erking met de w e rf en versch illen de "c o -m a k e rs " is een veelom vattend tech nisch proje ct uitgevoerd. Eind 2008 sta rtte de conversie en de oplevering van de A rm anborg w as in oktober 2009 w aarna het schip haar w erkzaam heden in de Kaspische Zee kon beginnen. Het p ro je c t om vatte onder m eer de volgende w erkzaam heden: • doorm idden branden van het vaartuig; • verlenging van 15 m eter m et versch illen de tanks; • ladingdek vervangen en m et hout bekleden; • verschansing en c a rg o -ra il aanbrengen; • nieuw e sle e p lie r plaatsen;

500 ton stssl werd verwerkt (Koninklijke Niestern Sanderl

De inbreker Arppe voor de verbouwing (Koninklijke Niestern Sander)

SeaBird nog drie onderzoeksvaartuigen en huurt het versch illen de ondersteunende vaartuigen. SeaBird werd opgericht in 1996 en

• d ieselgeneratoren vervangen; • schakelborden en e le ktrisch e leidingen vervangen;

voerde de eerste contracten uit in 1997. Er werken ongeveer 450

• grote delen van de pijpleidingen vervangen;

Dirkzwager s

DUTCH PORT GUIDE 2010 Al m eer dan 125 jaar is Dirkzwager's Dutch Port Guide het meest informatieve en overzichtelijke naslagwerk voor de Nederlandse havengebieden.

»nifWMii

D U TC H P O R T G U ID E

Op compacte wijze vindt u hierin een schat aan

iKiHT rr aus

actuele en onmisbare informatie over de havens van o.a. Amsterdam, Dordrecht, Harlingen, Moerdijk, Rotterdam, Scheveningen, Terneuzen en Vlissingen.

Dirkzwager's DUTCH PORT G U ID E 2010 biedt u vele voordelen: • Alles in één: compacte pocket guide! • Altijd up-to-date: gratis digitale nieuwsbrief & vernieuwde website • Actuele en onmisbare informatie over de havens Prijs : € 38,50 Om vang : 188 pagina's IS B N NUR

: 978-90-74864-87-9 : 530,950

Bundeling van alle Nederlandse havens in één uitgave en op één website Belangrijk overzicht van organisaties in en om de havens Uitneembare havenkaarten

Bestel nu voor € 28,50 (i.p.v. € 38,50) Voor bestellingen kunt u contact opnemen met de klantenservice van Media Business Press, tussen 9.00-12.00 uur, op telefoonnummer 010 - 289 40 08. Of stuur uw gegevens naar [email protected] o.v.v. DPG 2010. Of bestel via de website:

www.dutchportguide.com

Het bevoorradingsschip Armanborg na de verbouwing (Koninklijke Niestern Sandor)

• betim m ering in de accom m odatie vervangen; • n ieuw v erw a rm in gs- en luchtbehandelingssysteem ; • • • •

n ieuw stuurhuis; verhoging en afsluiting van het bakdek; BV -klassering voor onbeperkte v a a rt op zee; plaatsing van nieuw e havengenerator en dekkraan.

K oninklijke W agenborg Het scheepvaart- en tra n s p o rtb e d rijf K oninklijke W agenborg startte in 1898 m et één schip. Het huidige b ed rijf bestaat uit v ijf divisies en heeft totaal 2000 m edew erkers. W agenborg en N iestern Sander genieten beide de o nderscheiding "K o n in k lijke " en zijn beide gevestigd in Delfzijl. De huidige aan w in st A rm anborg w o rd t ingezet bij W agenborg O ffshore in Kazachstan.

Gegevens Armanborg Voor de verbouw ing Arppe 1989 W ärtsilä M eriteo llissu s

Naam: B ouw jaar: W erf: Type:

Lengte: Breedte: V oortstuw ing: Na de verbouw ing Naam: V erbouw d: W erf: Type: Lengte. Breedte: V oortstuw ing:

ijsbreker 30 m 12 m 2x 1705 kW (2003) Arm anborg

K oninklijke N iestern Sander S che ep sw e rf N iestern Sander h eeft een lange geschiedenis die te ru g g a a t to t het ja a r 1901. In mei 2001 heeft de w e rf haar honderdste verjaardag gevierd en w erd het predicaat "K o n in k lijke " toegekend. K oninklijke N iestern Sander is een krachtige, m oderne ondernem ing in de scheepsbouw , -reparatie en -conversie. Het bezit tw e e drijvende dokken en een helling alsmede een eigen m a chinefabriek en tim m e rbe d rijf.

2009 Kon. N iestern Sander bevoorradingsschip 45 m 12 m 2x 1257 kW (20091

Op onze w e b site w w w .sw zon line .n l v in d t u nog m eer m ateriaal over deze sp e cta cu la ire projecten.

Special

BRO AGNES

Flip van d er W aal: 'K la n t k ijk t in crisis vooral naar de p rijs ' Flip van der Waal: ... operation manager zorgt dat klant b lij vertrekt... Iloto Sander Klos)

‘De reparatiesector is van zichzelf niet zo innoverend. Hooguit op het gebied van lastechniek. Bij innovatie denkt iedereen g elijk aan scheepstypen, schroefsystemen en dingen als scrubbers. M a a r w ij richten ons vooral op onze bedrijfsprocessen. W e w ille n graag een vraaggestuurde k e te n / zegt operation m anager Flip van der W a a l (37) van Shipdock Amsterdam.

Hij bedoelt een keten, die zorgt d at de klant k rijg t w a t hij w il. M aar dat is to c h norm aal? 'N ou, toen ik hier tien ja a r geleden begon w a s h et rede lijk klassiek m et hoofdbazen, bazen, voorm annen, m eew erkende voorm annen en w erke rs. De p roje ctm an ag er runde de boot, m aar rekeningen zag hij niet, dat gebeurde op de a dm inistratie. W e zijn toen begonnen lagen er tussen u it te halen. Nu h ee ft de p ro je ctco ö rd in a to r op h et schip alle k la n tco n ta cte n en m aakt ook de offertes. Hij doet zaken m et de voorm an van het p roje ctte am en dagelijks is er een team bespreking om te zien of de job goed o f s le c h t uitkom t. Gaat het niet goed, dan kunnen w e zelf nog b ijsturen o f desnoods m et de klant overleggen. We hebben nu in v ijf m inuten een kostenoverzicht. Da's belangrijk, w a n t teg e n w o o rd ig heeft de superintendent van de klant een

begrensd budget.' De klant g ee ft dus aan w a t er aan boord m oet gebeuren? 'W e plannen steeds m eer van tevoren, m aar adviseren de klant ook. D aar w o rd t w a t w an trou w e n d tegenaan gekeken, om dat het lijk t a lso f je m eer w e rk w ilt binnenhalen. Dat is som s ook w e l zo, m aar anderzijds w il je dat schip na een w ee k n ie t w e e r voo r de kant hebben, te rw ijl de klant vraagt: W aarom heb je me niet g ew aa rschu w d ?'

G rillige reparaties Van der W aal w erd als m arof m et de s p e cia lisa tie w e rktu ig b o u w opgeleid aan de Hogere Zeevaartschool in A m sterdam . Hij liep stage bij Van Ommeren en voer bij S pliethoff. 'N a een jaa r o f zeven

Sander Klos is o u d -h oo fd re da cte ur van w eekblad S chuttevaer en w e rk t als fre e la n c e jo u rn a lis t mee aan SWZ M aritim e

w ild e ik w a t anders. Ik heb nog even gekeken in de offshore, maar kw am u ite ind elijk bij S hipdock te re c h t.' Op de vraag of het schadebeeld in zijn tien ja a r is veranderd, heeft hij geen precies antw oord. 'D at is re delijk grillig. De klanten kijken in deze c ris is tijd vooral naar prijs. M e t veel s ta a lw e rk gaan ze sow ieso liever naar Polen of het Verre Oosten, dus w ij moeten het hebben van schepen die hier leegkom en, de bag ge rsector op de N oordzee en van com plexe reparaties, w aa rb ij de re de r zo precies m o gelijk w il w eten w a n n e e r h et schip klaar is. 'B e la n g rijke con curren ten zijn de D am en-w erven, Verolm e, in D uitsland de Lloyd W e rft en in G root-B rittannië A & P met drie w e rflo c a tie s . W e hadden a ltijd re de lijk w a t w e rk van Britse zand­ en grindzuigers, m aar die blijven mede door de lage koers van het pond in eigen land.' Het pond w as eind 2007 nog 1,75 euro w aa rd , m aar raakte in 2008 een k w a rt van zijn w aa rd e k w ijt en sta a t nu al enige tijd op circa 1,14 euro. Ook Spanje is de laatste tijd een p rijsco n cu rre n t.

Lasvorderingen Toch nog even over te ch n isch e innovatie. Hoe zit h et met dat lassen? 'N o u, dat is geen specifieke innovatie van ons. Je ziet een ve rsch uiving naar M IG -lassen. V roeger w e rd buiten vooral met e le ktrod e n gela st en binnen m et MIG, m aar dat is nu zo verbeterd, d at w e buiten ta c h tig p ro ce n t lassen m et MIG op keram iek. H et gaat sne ller en je kunt langer doorlassen. Je kunt m et MIG m eteen de doorlassing (grondlaag) maken, zodat je de las vanaf de b uitenkant niet h oe ft u it te gutsen en bij te lassen. H ooguit m oet je hem w a t bijw erken. Zodoende kun je besparen op je lasuren. Het s te lt tro u w e n s w e l hogere eisen aan de voorbew erking d oor de ijzerw e rkers.'

2008 en 2009. In top w e ken zoals vorig jaa r leen je veel fitte rs en lassers in bij onder m eer LNC en City Jobs. Voor het overhalen van elektrom otoren w erken w e m eestal m et spe cia liste n als W artsila, Cofely en FMJ W erktu ig b ou w .' Als operation m anager is hij v e ra n tw o o rd e lijk voo r de uitvoering van de klus, te rw ijl de fa c ility m anager zorgt dat hij alle spullen k rijg t die hij nodig heeft. 'Ik zorg dat de klant blij vertre kt.' M et de locatie in H arlingen h eeft hij in zoverre te maken, dat er w o rd t g e tra ch t goed samen te w erken. ‘Komen w e hier mensen te kort of andersom , dan is het de bedoeling dat w e personeel u itw isselen in plaats van derden in te huren. M a ar w e zijn nog niet w a a r w e w ezen w ille n .'

Ietsje minder A m sterdam lig t re delijk vol. W e hebben er v ie r binnen en tw e e aan de ligplaats. In de dokken w o rd t een riv ie rc ru is e r geïnspecteerd, er lig t een schip m et schroefproblem en en een kopschade, een chem ietanker h ee ft - net als een zusterschip - problem en m et de ro erafd ich ting en een tra w le r van V ro lijk ligt hier ongeveer een half ja a r voor een w isse lin g van koelm edium van C 0? naar am m oniak.' Over 2010 valt nog w ein ig te zeggen, m aar 2008 w as 'extreem druk'. In 2009 daalden de w erku re n en de om zetten m et circa vijftie n procent. 'In 2008 w as het zo druk, d at w e w el tw e e m aanden voo ru it konden kijken. Dit ja a r is dat hoogstens tw e e w eken. M ijn gevoel zegt, dat 2010 w a a rs c h ijn lijk iets m inder zal w o rd e n dan 2009.'

Drie in één Op zich h oeft dat geen probleem te zijn, w a n t m et N iron h eeft S hipdock een eigen m ach ine fab rie k en sta a lbo uw er in de fam ilie . En dan is er n atuu rlijk nog de w e rflo c a tie Harlingen. Bij Shipdock Am sterdam w erken zeventig mensen, van w ie krap v ijftig in de productie. In H arlingen circa v ijftig mensen en bij Niron tie n mensen. 'W e draaien hier in Am sterdam op het ogenblik (eind feb ru ari - red.) m et zo'n v ijftig mensen. In 2009 m aakten w e 86 p ro ce n t van de uren in 2008 en dat w as h etzelfde aantal uren als in 2007. We hebben nu een redelijk trage sta rt met eenzelfde aantal uren als in 2007, w a t o ngeveer veertig p roce nt lag e r lig t dan in

Onderhanden werk op de Harlinger locatie van Shipdock Itoto Sander Klosl

W aaiverf

w erkg eb ied afscherm t. In de cabine m oet je dan afzuigen om je mensen te bescherm en en d aarbij ontstaan dan w e e r problem en als dich tsla an de filte rs . We zijn er nog w e l even mee bezig.'

Ook aan hem de vraag of h et klopt, dat re pa ra tieb ed rijven de grenzen opzoeken als het gaat om (m ilieu)regels. 'D at herken ik w el, dat opereren op de rand van het m ogelijke. W e hebben zw are con curren tie en dan helpt het om net ietsje sch e rpe r te zijn. B ovendien groeien de m ilieueisen haast met de dag en ze kosten

KAM -systeem Terw ijl de A rb eid sinspe ctie deze dagen de w erko m sta nd igh e de n in de scheepsbouw en scheepsreparatie 'zo rg e lijk ' noem t, w e rkt Shipdock aan het K A M -m anagem entsysteem (K =kw aliteit, A =arbo/ veiligheid, M =m ilieu). Dat m oet versp illing en in de organisatie tegengaan. Op term ijn w o rd t ook bekeken of ISO 9001:2008c e rtific e rin g inte re ssa nt is voor S hipdock. 'C e rtifice rin g houdt enerzijds intern de "d ru k " erop (houdt bed rijf en mensen scherp om zich aan de zelfgedefinieerde system en /w e rkprocessen te houden) en helpt anderzijds mee te doen in de m arkt. Klanten kijken steeds vaker naar het 'kw a lite itssyste e m ' bij hun keus van leverancier. M a ar u ite ind elijk m oet het kw a liteitssyste e m vooral de bed rijfsvo ering verbe te re n, zodat m inder foutengeld h oeft te w orde n betaald,' s c h rijft adviseur M ic h e l K uijer van de C opernicos

v rijw e l altijd geld.' C oncreet voorbeeld van spanning tussen m ilieu en het w e rk op de w e rf is de voorkom ing van overspray bij het verven. 'B ij w ind uit w e ste lijke rich tin ge n hebben w e te maken m et w on ing bo uw en w o rd t de topside dus gerold. Bij andere w in d rich tin g e n voorkom en w e m orsingen met w atersch erm en en stofnetten. M a ar beperking van overspray is niet zo m akkelijk en samen m et S cheepsbouw N ederland w o rd t daar op gestudeerd in het p roje ct Quick docking. Spuitrobots w erken goed, maar dan m oet het niet w aa ien en we hebben ook iets geprobeerd met een ladin gversch il tussen schip en verf. Je kunt het dok ook overdekken, m aar dat is een dure oplossing. Nu testen w e een spuitcabine op een hoogw erker, w a a rb ij een luch tstro om langs de zijden van de cabine het

Groep.

Scheepswerf Talsma Heeg Franeker Groningen -

-

Specialisten in nieuwbouw, reparatie en verbouw van m otor- en zeiljachten, beroepsvaartuigen, traditionele en werkschepen. W ij hebben de b esch ikking over hellin g- en d o kfaciliteiten In Heeg en G ron ingen. In F ran eker w ord t geheel overdekt gebouw d in 4 p ro ductleh allen van elk 800 m 2. De a fb o u w kad e m et een lengte van ca. 100 m. bevin dt zich aan het Van H arinxm akanaal in de directe nabijheid van zeehaven H arlingen. O nze activiteiten: ïï m m —. Heeg : N ieuw bouw , reparatie en verbouw van trad itio n ele en w erks ch ep en . F ran eker : N ieuw bouw , reparatie en verbouw van m otor- en zeiljachten, b eroepsvaartuigen , dekh uizen en bovenbouw en in alum inium en staal. E ngineering en n ieuw b ouw van huid deuren , zw em platform en en m asten in alum inium en staal. Engineering, bouw en m ontage van spudpalen. Straal- en co atingfacilite iten op 100 m. G ron ingen : O nderhoud en reparatie van w o o n - en w erkschepen.

k p i»

Scheepswerf Talsma - Edisonstraat 15 - 8801 PN Franeker Tel 0517-383747 - Fax 0517-383495 - www.scheepswerftalsma.nl - [email protected]

www.amm-hamburg.com

r 1 L J

s ta rt I p i a n n i i ■»a ] your v is it

keeping the course 7 -1 0 sept S 0 1 0 h a m b u rg shipbuilding • m achinery & m arina te ch no lo gy In tern ational tra d « fair

SMM

Producten voor toepassingen aan boord van schepen en off-shore installaties

L uchtaan zu ig a lg e m e e n ScandVane IFS druppelvanger en Coalescer (demister)

B eveilig in g Explosieventielen en gasdichte afsluiters voor bescherming van personeel en apparatuur

O lie filte rs Brandstof- en smeeroliefilters, coalescer filters

Vokes-A:r CROUP

Postbus 309, 3400 AH IJSSELSTEIN

Tel 088 vokesair (088 865 37 24)

www.vokes-air.nl

Door Ing. H.R.J. Akerboom

Op dinsdag 30 januari 2007 ontstond er brand op één van de grootste vissersschepen van de Nederlandse vloot. De hektraw ler, de W ille m van der Zw an (SCH 302), w erd vervolgens "total loss" verklaard. Toch w erd besloten het schip opnieuw op te bouwen.

Ten tijde van de brand lag de W illem van der Zw an voor onderhouds­ w erkzaam heden in Velsen-Noord. De brand duurde v ijf dagen en verw o estte bijna het hele schip. De m achinekam er en de 10.000 pk W artsilë hoofdm otor bleven gespaard. Enkele w eken late r w erd de tra w le r tota l loss verklaard. Toch w erd gekozen voor w ederopbouw .

het v e rw ijd e re n van bruikbare onderdelen, Het stu u rhu is en de accom m odatie zijn g esloopt aan de kade en vervolgens is het schip gedokt in het overdekte droogdok w a a r de dekken en scheepshuid zijn ve rw ijd e rd . Ook is de m achinekam er volledig ontm anteld zodat alle insta lla ties konden w orde n gereviseerd of vernie uw d. Als laatste is het schip schoongem aakt.

M ondiale speler in zeevisserij Sinds 1883 o ntw ikkelde het fa m ilie b e d rijf W. van der Zw an & Zn BV zich to t een m ondiale speler in de w ereld van de pelagische zeevisserij. Het bed rijf e xp loite ert versch illen de u ite rst moderne v rie stra w le rs en bezit koel- en v rie sfa cilite ite n in Scheveningen en IJm uiden. Daar w orde n de visprodukten, op w eg naar de klanten

Herbouw

Voorbereiding

In de tw e ed e fase w e rd het casco herbouw d en de m achinekam ero nderdelen terug ge pla atst. De m otoren zijn schoongem aakt en g ereviseerd en vervolgens met een n ie u w e krukas teruggeplaatst. H iervoor m oesten er in tw e e dekken tra nspo rtg ate n w orden gem aakt. Voor de opbouw van de accom m odatie zijn die na het terug pla atsen van de m otoren en hulpm otoren w e e r gesloten.

In m aart 2008 kwam de W illem van der Zw an aan bij re pa ra tie- en o m b o u w w e rf S cheldepoort te Vlissingen. De eerste fase van de w ed e ro p b o u w w as het slopen van de beschadigde onderdelen en

In to ta a l is er voor 1800 ton staal v ernie uw d aan casco en a ccom m odatie. Om h e t w e rk n ie t door w ee rsom standigheden te laten beïnvloeden, vond deze fase volledig plaats in het overdekte

overal te r w ereld , tijd e lijk bew aard.

R ichard Akerboom is oud -m e de w e rker van de sch e ep va artin spe ctie en re da cte u r van SWZ M aritim e

droogdok. Voorafgaand aan het uitdokken is er nog hard g e w e rkt om een aantal zaken 'd ro o g ' af te ronden. Het staalw erk, bijvo or­ beeld van romp en accom m odatie, m oest klaar. Het aanbrengen van isolatie, het afpersen van de tanks, het aanleggen van leidingen en vooral de in te rie u rb o u w w as nog in volle gang en kon aan de kade w orde n afgerond. Aan de kade is verde r g e w e rkt aan de accom m odatie, het stuurhuis, alle e le ktrisch e insta lla ties en de visve rw erkin gsfab rie k. D it w erk is voornam elijk uitgevoerd door versch illen de onderaannem ers onder proje ctb e ge leid ing van Scheldepoort. Het schip is nog eenmaal ingedokt voo r de installatie van een nieuw e straalbuis, het te ru g ­ plaatsen van de schroefas en om gestraald en geschilderd te w orden. Daarna is aan de kade nog de laatste hand gelegd aan de insta lla tie van de visve rw e rkin g sfa b rie k en accom m odatie aan boord.

A lgem ene gegevens Naam__________ V isnum m er B ouw jaar W erf Eiqenaar H oofdm otor GT Lenqte Breedte Holte Oiepqanq

Alles wordt verwilderd

W illem van der Zwan SCH 302 2000 C onstrucciones Navales P. Freire S.A Viqo, Spanje W. v/d Zw an & Zn. BV W artsilë, 7920 kW 9375 142,50 m 18,70 m 12,55 m 7,00 m

Oplevering In oktober 2009 heeft het schip de p roefvaart goed doorstaan, w aarm ee zij klaar w as w e e r te gaan vissen. U iteindelijk heeft de volledige sloop en opbouw zestien m aanden in beslag genom en, w a t in vergelijking m et een n ie u w b ou w tijd van ruim drie jaar o ng elofelijk snel is. Op 30 o ktober vond de feestelijke o ve rd ra ch t plaats, w aarm ee de W illem van der Zw an w e e r volledig operationeel te r beschikking stond aan de schipper. S cheldepoort R epair and Conversion Yard is erg tro ts op het eindresultaat. Voor deze w e rf w as het een hele uitdaging die zij met de juiste inzet van mensen en fa c ilite ite n to t een goed einde heeft gebracht. Zij hebben m et hard w erken, vakm anschap en uitstekende fa c ilite ite n , w a a ro n d e r het overdekte droogdok, onder tijdsdruk een gew eldig e in d pro d uct afgeleverd.

Totaal gestript, klaar voor wederopbouw

Zie ook onze w eb site w w w .sw zon line .n l voor extra beeldm ateriaal en een film pje van de brand. Gereed voor outfitting na reparatie

Scheepsbeschrijving

u w b o o t V<

De nieuw e duw boot Veerhaven XI / Ijs b e e r is een verbeterde versie van de bestaande duwboten van ThyssenKrupp Veerhaven BV te B rielle. Voordat de bouw gestart w e rd bij S cheepsw erf Gebroeders Kooiman BV te Zw ijndrecht, hebben alle deskundigen goed nagedacht hoe een verbeterde en daarm ee nieuw e generatie duwboot eruit zou moeten zien. De Ijs b e e r is hiervan het resultaat.

De nieuwe generatie duwboot de Veerhaven X I/Ijs b e e r (toto Flying Focus)

De IJsbeer h eeft zich nautisch verbe te rd m et besturing en m anoeuvre. M e t een fan tastisch e rem w eg is het schip ruim schoots binnen de classifica tie no rm gebleven. D aarnaast is een zeer laag geluidsniveau gerealiseerd voor een com fotabel v e rb lijf voor de gehele bem anning. Op 8 januari vond de doop plaats. Deze w erd v e rric h t door Christel Urban, echtgenote van de voo rzitte r van de Raad van C om m issarissen. De p rojectleider, Jochum A cke rstaff, h ee ft alle w ensen van de rederij w eten in te w illig e n . De rede rij w ild e bijvoorbeeld budgetbesparingen re aliseren in het onderhoud. H ier w as u iteraard w e l enig denkw erk en c re a tiv ite it voor nodig. Het Scheepsbouw kundig Ontwerp & A dviesbureau Kooiman w as v e ra n tw o o rd e lijk voor de engineering en te ch n isch e b o u w ­ tekeningen. Opvallende innovatieve verandering ten opzichte van de vorige generatie (bijvoorbeeld Veerhaven X / Orka, b ou w ja ar 2007) is dat de beide boegschroeven nu d ire c t diesel aangedreven w orden. H ierdoor zijn tw e e g eneratoren vervallen en daarm ee

is het e le ktrisch verm ogen beperkt. De voorste d riekanaalb oe gschroe f levert s tu w kra c h t naar BB + SB + voo r en de ach terste naar BB + SB + achter. De drie hoofdm otoren zijn alle linksdraaiend. H ierdoor zijn alle hoofdm otoren identiek en alle reserveonderdelen en pom pen gelijksoortig.

D uw bootspecialist Deze vennootschap te B rielle is onderdeel van ThyssenKrupp Steel Europe en h eeft veel ervaring m et duw boten. De rede rij v a a rt m et a ch t duw boten vanaf Rotterdam naar het R uhrgebied om ja a rlijks circa 24 m iljoen ton grondstoffen (ijzererts - kolen) voor het m oederbedrijf aan te leveren. Oe aanvoer naar D uisburg-R uhrort is uitgebreid m et de levering van "b ra m m e n" (ruw ijzerm ateriaal) van overzee voo r de Duitse autoindustrie. Het v a a rtra je c t Rotterdam (E uropoort of M aasvlakte) naar het R uhrgebied m et vier of zes duw bakken (c a p a c ite it circa 2700 ton) w o rd t a fhankelijk van de w a te rsta n d op de Beneden Rijn in ongeveer 23 to t 27 uur afgelegd.

M a rtin van Dijk is lid van het h oofdbestuur van Koninklijke S chuttevaer en als re d a cte u r verbonden aan SWZ M aritim e

aan ge pa st w a a rd o o r het geluid verm inderd is. De accom m odatie (dekhuis 115 ton) sta a t op 21 luchtbalgen die door schokdem pers onder controle w orde n gehouden. De vloe re n zijn zwevend gebouw d en w an de n en plafonds zijn fle x ib e l opgehangen. Voor de geluiddem ping is R ockwool isola tie m a te ria al g ebruikt bestaande u it tw ee lagen m ultiplex m et daartussen ru bb e r matten. De stu u rhu t is u itgerust m et c ru ise c o n tro le om op een vast b ran d sto fve rbruik te kunnen varen. Dit b randstofbew akingssysteem berekent gedurende de reis de m eest gunstige vaarplanning. Ook is er gelu idsre du ctie van het m achinekam erventilatiesysteem gerealiseerd. Het ingebouw de systeem , w a a rb ij geluidsdem pers op de ven tila toren zijn gem onteerd, bevindt zich a chterin de m achinekam er. A l deze verbeterde tech nisch e m aatregelen hebben ertoe geleid dat bij vol verm ogen in de hutten slechts het lage niveau van 53 dB /A w erd gemeten. In de verblijven zijn separate a irc o -u n its aangebracht. Er is geen centraal systeem m eer aan boord. De centrale verw a rm in g is e le ktrisch en niet m eer oliegestookt. De spoelw aterpo m p en en vuilw a te rta n ks zijn naar het ach terschip ve rp la a ts t om leid ing w erk te besparen. De o ntluchting van het sa n ita ir bevindt zich in de schoorsteen in plaats van a ch ter de stu u rhu t. H ierm ee w o rd t stankoverlast aan dek voorkom en. Aan dek staan vier hydraulische koppellieren van elk 60 ton. De duw ste ve nfe nd ers bestaan uit speciaal L inerite-com posietm ateriaal. Dit m ateriaal heeft een hoog e nergieabsorptievermogen en een vertraagde dem ping. H ierdoor is tijde ns de vaa rt m et geladen en/of lege duw bakken de a fs c h u ifkra c h t lager.

Uitrusting De rede rij heeft w ederom gekozen voor M AK -hoofdm otoren. De drie hoofdm otoren zijn van het type 8M20 m et een verm ogen van 1360 kW bij 1000 om w/m in. D oordat alle m otoren linksdraaiend zijn, is m iddels de koppeling de aansluiting op de schroefassen zo gem aakt, dat de BB- en m iddenschroef re ch ts- en de S B -schroef linksdraaiend is. De schroefassen w orde n w aterge sm ee rd en afd ichting en zijn van M aprom GSIS en GS-OS. M aprom heeft de asloopbussen hard opgespoten. Ook heeft het b ed rijf de dem ontabele rubber staaflagers geleverd. Het vaartuig heeft geen vlakkoeling, m aar beunkoeling. Dit g ee ft m inder storing en de b ouw tijd is k o rte r De v e rp lic h te IV W -rem w eg w erd in het Vuile Gat prima gehaald. M e t zes vol geladen duw bakken (to ta a l circa 16.000 ton) w erd een snelheid over de grond gehaald van 18 km/uur. O pm erkelijk is dat in het stuurhuis het geluid sterk te ru g ­ gedrongen is ten opzichte van de vorige duw boot. Het dekhuis is opgesteld op 21 luchtbalgen en het p lafondm ateriaal is

De V eerhavenxi /

Usbeer

heeft een :e e r teeg geluidsniveau lioto Fiying Focust

Scheepsgegevens Lengte: 40,00 m B reedte: 15,00 m H olte: 2,75 m Diepgang (50% voorraden): 1,74 m O pdrachtgever: ThyssenKrupp Veerhaven B.V. H oofdm otoren: M A K 8M 20; nu afgesteld op 3x 1360 kW (1851 pk) bij 1000 rpm K eerkoppeling: Reintjes W AF 1943,3,952:1; g ee ft op assen 253 rpm G eneratorsets: Scania Dl 12 70M 2x 211 kW (287 pk) + 1 havenset SISU Diesel 49 DTAG 95 kW (129 pk) S chroeven (3x): dia 2050 mm 5-blads Pro M arin in straalbuizen Van der Giessen Optima Roeren (3x): vissta a rt separaat en synchroon te sturen B oegschroeven: V erhaar Omega (2x) drie kanalen units

De machinekamer (ThyssenKrupp Veerhaven BV)

Hoofd n autische en tech nisch e dienst Bé B oneschansker kijkt met grote w aa rd erin g terug op de bouw periode bij S cheeps­ w e rf G ebroeders Kooiman. Hij en de bem anning zijn dan ook uite rst tevre de n over de IJsbeer.

Door Ing. H.R.J. Akerboom

Refit RPA 14 e

o » H iv in d itn s t is tnuRPA u i

Het Havenbedrijf Rotterdam NV heeft in de jaren 2009 en 2010 voor de patrouillevaartuigen RPA 14 en 15 ingrijpende m odificaties en groot onderhoud gepland. De Haas M aassluis BV v e rw ie rf de opdracht begin 2009 m iddels een Europese aanbestedingsprocedure. Deze schepen zijn geen onbekenden, vertelde directeur Govert de Haas, w a n t in 2000 w erd al een herm otorisering uitgevoerd op zijn w erf. In dit artikel w ordt ingegaan op de omvang van de refit en de redenen voor de geplande aanpassingen.

De RPA 14 en 15 zijn van het type Stantug 2600 L (4 m verlengd) en w erden 25 jaar geleden gebouw d door s ch e e p sw e rf Damen te Gorinchem . Deze schepen zijn de grootste blusvaartuigen in het R otterdam se havengebied en doen dienst als p a tro u ille - en incid e n tb e strijd in g sva a rtu ig in E uropoort en het redegebied. Het hoofdbrandblussyteem heeft een c a p a c ite it van 45.000 lite r per m inuut en w e rd spe cia a l ontw orpen door A e ro je t Liquid Rocket Systems. Ze hebben altijd in volco n tin u d ie n st gevaren w a a rd o o r de totale b e d rijfstijd ongeveer 200.000 uur per vaa rtuig bedraagt. Na de re fit v e rw a c h t het H avenbedrijf de schepen nog zeker v ijftie n jaar volw aardig te kunnen inzetten.

D oelstellingen van het project Na een eerste haalbaarheidsstudie besloot het H avenbedrijf Rotterdam in m aart 2008 de re fit van de RPA 14 en 15 op de agenda te zetten. Om die verbo uw ing goed voor te bereiden w erd een m u ltid iscip lin a ire bouw com m issie o pg erich t, aldus de p ro je c tle id e r Aad de Kraauw. De d oelstellingen van h et p roje ct w aren: • grondige re no vatie op basis van fun ctio ne le eisen; • w e e r vijftie n ja a r in volcon tinu die nst; • A D N R -notatie; • driem ansbezetting. V erschillende aanpassingen in h et oorspronkelijke plan w erden u itg e w e rk t en in jan u ari 2009 w e rd het u iteindelijke budget

Richard Akerboom is oud-m edew erker van de sch e ep va artin spe ctie en re da cte u r van SWZ M aritim e

goedgekeurd. De fu n ctio n e le eisen w aren om gezet in een bestek en tekeningen en de aanbesteding vond Europees plaats. Na aan­ vullende onderhandelingen m et tw e e w erve n w erd op 17 februari 2009 het c o n tra c t getekend met De Haas M aassluis. De RPA 14 w o rd t g e ce rtifice e rd voor binnenvaart en de RPA 15 voor zeevaart.

M oderne scheepsw erf met rijke historie De Haas M aassluis is een m oderne s ch e e p sw e rf m et een historie van m eer dan 130 jaar. S cheepsreparatie en -ren ova tie is de core business, m aar m et een order van tien patro uille va artuig en voor R ijksw atersta at is ook n ie u w b o u w belangrijk. M e t de rijdende s ch e e p slift kunnen schepen to t 100 ton snel en e ffic ië n t w orden droog gezet en op de langshellingen kunnen schepen to t 750 ton en 65 m e te r lengte w orden bediend. De Haas P ow er Port is de m otorenafdeling die in nauw e sam enw erking m et Pon Pow er scheepsm otoren en -generatoren in b o u w t en onderhoudt.

Stuurhut en hoogwerker in perspectief

H avenbedrijf Rotterdam V olgens de w eb site w w w .p o rto fro tte rd a m .co m had het H avenbedrijf in 2008 een omzet van circa 525 m iljoen euro. De organisatie heeft 1200 m edew erkers in dienst w aarvan velen in nautische functies. De vaartuigen van het H avenbedrijf w orden o nd er andere ingezet v o o r controle, begeleiding en incid en tbe strijd ing . De vloot bestaat u it een tw in tig ta l vaartuigen van uiteenlopende types.

De refit Na aankom st op de w e rf w erd begonnen m et de ontm anteling. De oude stuurhut w erd ve rw ijd e rd evenals de a n ke rlie r en een groot deel van het bin n en w e rk en de installaties. Tevens w erd het stalen b erghout v e rw ijd e rd om vervangen te w orde n door rubber fenders. Na de plaatsing van het sta a lw e rk van de nie u w e stu u rhu t w erd het schip naar een dokloods gesleept om volledig gestraald en opnieuw geconserveerd te w orden. Ook alle tanks w erde n schoongem aakt en geconserveerd, Het o nd e rw a te rsch ip w erd behandeld met EcoSpeed w egens de lange standtijd en h et fe it d at d it verfsysteem zo hard is dat het onder w a te r geborsteld kan w orden.

Driem ansbezetting H oew el de RPA 14 en 15 al vanaf het begin w aren u itg erust m et een

com putergestuurd alarm - en bew akingssysteem m oest er in de m achinekam er w orde n w achtgelopen. In de voorbereiding van deze verbo uw ing is er, door toepassing van een hoge graad van autom atisering, voor gezorgd dat de bediening en bew aking van de m achine- en brandblusinstallatie volledig vanaf de brug kan p la a ts­ vinden en de bezetting voortaan u it drie personen kan bestaan. De m otoren die in 2000 zijn vervangen zijn geschikt om van een e lektronische regeling te w orden voorzien en de oude pneum atische regulateurbediening w o rd t verw ijd erd. V rijw el het gehele e lektrische systeem is vervangen, in c lu sie f de d ieselgeneratoren. De indeling van de stuurhut is m et behulp van een zogenaam de m ock-up geoptim aliseerd zodat de beste ergonom ische om standigheden w orde n gecreëerd. De bedieningsapparatuur bestaat in principe uit geautom atiseerde system en m et "tra c k e r b all"-be die nin g. De naviga tiea pp aratuu r is grotendeels vernieuw d. De vervanging van de a nkerlier door een kaapstander en een k e ttin g s ch ijf onder dek heeft ook alles te maken m et arbe ids­ om standigheden. Deze m odificatie levert noodzakelijke w erkruim te aan dek op en leid t naar verw a chting ook to t m inder onderhoud aan het ankergerei Het b em anningsverblijf is geheel vernie uw d en op de sleepbeting is een nieuw e dekkraan geïnstalleerd.

Brandblussysteem

RPA 14 na conservering terug op de wert

In h et kader van de Incid en t B estrijding Pool (IBP) w orde n deze p atrouillevaartuigen voorzien van een n ieuw m anifold op het achterdek met zow el aan BB als aan SB vier 8-inch slangaansluitingen. Deze voorzieningen dienen om de b ran d w e er van voldoende w a te r te voorzien bij brand in of om de gigantische opslagtanks in het havengebied. De hoofdbrandbiuspom p (45.000 Itr/ min) is vernieuw d, het afstandbediende frontkanon is vervangen door een exem plaar m et dubbele ca p a c ite it (nu 600mVh). Het schuim m engsysteem in het hulpbrandblussyteem is vernieuw d en een lage dru kha spe linstalla tie m et de m ogelijkheid van schuim m enging is toegevoegd. Deze laatste voorziening is vooral bedoeld

Gegevens brandblussysteem Hoofdsysteem Pomp H ulpsysteem Pomp S chuim vorm end middel Frontkanon H oofdkanon H oogw erker

45.000 Itr/m in @ 140 m wk N ijhuisH G T FI -350.650 20.000 Itr/m in @ 98 m wk A lw e ile r NT 250-400 20 m3 600 m3/h 2840 m3/h 300 m3/h 4 x 8 inch slangaansluitingen 3,4 m3

M a nifold IBP pool S po e lw a te r

schoner zijn dan op d it m om ent vereist in de CCR fase 2 em issieeisen. De n abehandelingsinstailatie bestaat u it ro e tfilte rs en scrkatalysatoren. Het H avenbedrijf w e n st voorop te lopen w a a r het gaat om h et tre ffe n van m ilieum aatregelen. Hans Peters, p ro je c t­ leider van sch e ep sw erf De Haas, benadrukt dat de inb o uw ven het om vangrijke systeem in een bestaand schip geen sinecure is. De u itlaatgassenleidingen gingen vroeger om hoog naar de schoorsteen, m aar nu langs de huid naar de spiegel. A chte r de spiegel is ook nog een s p ro e i-in ric h tin g aangebracht die de uitgestoten gassen m oet koelen.

vo o r de b estrijding van kleine branden (accom m odatie) in de binnen­ vaart. Het zal duidelijk zijn d at bij een w e rkd ru k van 14 bar en de bijzonder grote c ap aciteite n d it geen eenvoudige installaties zijn. De zogenaam de h oo gw erke r op h et a chterdek is gereviseerd en de brandw eerruim te is o pnieuw ing e richt. Het schuim kanon op het a ch te rd e k is w a t verhoogd om geen last te hebben van de dekkraan. M a n o e u v re e rb a a rh e id Onder m eer in verband m et de vergroting van het brandbluskanon op h et voo rschip is een kra ch tig e r b oe gschroe f geïnstalleerd. Omdat daardoor ook de m anoeuvreerbaarheid van het ach terschip verbe te rd m oet w orden, zijn de straalbuizen voorzien van een flaproer. Van deze aanpassingen w orden grote prestaties v e rw a c h t w a a rd o o r de vaartuigen nog b eter inzetbaar w orden. D oor het aanbrengen van een rubberen "b e rg h o u t" kan ook langszij tankers m et gevaarlijke lading (ADNR) w orde n gegaan en w o rd t h et risico op h et toebrengen van huidschade aanzienlijk kleiner.

Uitlaatgassanfeidingsystaom

H et vervolg De re fit van de RPA 14 w o rd t binnenkort voltooid en dan gaat een periode van beproeving in. Als d uidelijk is dat de doelen zijn gehaald en eventuele noodzakelijke aanpassingen zijn u itgew erkt, gaat de RPA 15 naar de w e rf voo r zijn verbouw ing. Aangezien er aan boord heel w a t is veranderd, zullen de bem anningen nog een tra in in g s- en instructieprogram m a doorlopen.

U itlaa tg a ss en In de u itlaatgassenleidingen is een SootTech nabehandelingsinsta lla tie a an ge bracht die zorgt dat de uitlaatgassen beduidend

A lgem ene gegevens Type Lengte o.a./lengte IJ.

Gegevens machine- installatie Hoofdm otoren Verm ogen Keerkoppelingen P ropellers S tuu rw erk B oegschroef H oofdblusm otor Verm ogen Hulpbtusm otor Vermogen G eneratoren B randstof Sm eerolie

2x Cat 3412E Dl-TA 2x 459 kW @ 1800 om w/m in R eintjes WAV 400B 4-blad Super Stone bestuurbare straalbuis m et fla p ro e r W K H ydraulics 184 kW Cat 3516 DT-TA 1550 kW @ 1800 om w/m in Cat 3412 DI-TA 570 kW @ 2100 om w/m in 2x Cat C4.4 @ 86 kVA 38,2 m3 2,0 m3

Breedte Holte Diepgang Kruiphoogte W aterverp laa tsin g B alla stw a te r D rinkw ater Dekkraan Snelheid Paaltrek

Damen Stantug 2600 L 30,20 m/28,60 m 8.03 m 4.05 m 3,10 m 10,20 m

380 ton 7.3 m3 7,8 m3 2,6 ton @ 3 m 11.5 kn 21 ton

Op onze w eb site w w w .sw zon line .n l kunt u nog m eer beeldm ateriaal van deze p atrouillevaartuigen bekijken.

D uur

Klos

Koos van W oerkom heeft vanuit zijn kantoor goed zicht op de w ereldeconom ie. ‘De stapels containers bij d e buren groeiden, m aar zijn de laatste tijd toch w e e r w a t kleiner.' Het aantal aanlopen in Rotterdam heeft rechtstreeks invloed op reparatiebedrijf W etering Rotterdam (w as D. van de W etering) aan de B un scho tenw eg. 'W e zijn hier een soort A N W B .'

Sander Klos is o u d -h oo fd re da cte ur van w eekblad S chuttevaer en w e rkt als fre ela nce jo u rn a list mee aan SWZ M aritim e

Van W oerkom (50) deed de mts w erktu ig b o u w , w erkte zeventien ja a r bij M a ch ine fab rie k D uiker en studeerde ondertussen com m erciële bedrijfskunde. Zo w erd hij dertie n jaar geleden b e d rijfsle id e r bij Van de W etering , leidde de afdeling Trade & S ervice en w erd in 2005 directeur. 'W el een beetje een sprong in het diepe, w a n t h et ging gepaard m et een m anagem ent buy-out. Het is de bedoeling dat ik in 2012 m e erderheidsaandeelhouder ben van de w erkm a atscha pp ij D. van de W etering BV.' Is d a t n ie t erg am bitieus in zo'n m oeilijke tijd? 'W e kunnen prima investeren en hebben het ve rtro u w e n van de banken. Ons eigen verm ogen is solide en onze so lv a b ilite it is m e t sprongen gestegen.'

Vliegende start W aa r de re p a ra teu r boven de w a te rlijn in 2009 vanaf het eerste kw a rta a l de omzet met circa tw in tig procent zag dalen, daar kreeg 2010 ’ een vliegende start', 'H eel vreem d. M issch ien d oo rd at aan het begin van het jaa r w e e r budget vrijkw a m of doordat reparaties niet lan g er u it te stellen w aren. Dit jaa r w o rd t b eter dan 2009, m aar m inder dan 2007 en 2008. Het b lijft zeker een m o eilijk ja a r voor de re de rije n.' Hij is ook te spreken over de aanpak van de havenbeheerder. ‘De korting van zeven p roce nt op h et havengeld w a s een goede zet. M ede daardoor doet R otterdam h et b eter dan andere havens.'

Koos van Woerkom voor een schilderij van F v d. Burg. 'Ons werkschip staat erop’ (toto Sander Klos)

Eén vacature

w as niet altijd zo. Ik hoor w e l verhalen, dat ze in A ntw erpen vroeger

W etering h ee ft volgens Van W oerkom vier co n cu rre n te n in het R otterdam se. 'M a a r m et zeventig w erkn em e rs en onze omzet zijn w ij de groo tste .' Van W oerkom zoekt nu alleen nog een m aritiem begroten 'Er zijn er n ie t zoveel die dat goed kunnen. Je behandelt alle aanvragen over huid- en m otorschades en daarvoor heb je hbo sch e ep sb ou w en veel ervaring in h et re p a ra tie w e rk nodig.' Vergrijzing is iets om voor op te passen. 'De afgelopen drie jaar hebben w e de gem iddelde le e ftijd w eten terug te brengen van 45

vanuit een kraan w erde n bekogeld met bouten.' Er zijn m edew erkers in opleiding voor service engineer. 'W e hebben v ijf engineers en tw ee van hen w orde n elk ja a r bijgeschoold in Japan. Enkele m edew erkers w ille n graag doorgroeien naar d ie se lsp e cia list/se rvice engineer. Da's een m ooi, m aar ook zw aar beroep. Je gaat vaak alleen naar het buitenland, vaart een paar w eken mee en op naar de volgende klus. M a ar als je daar lol in hebt en je gezin sta a t er achter, dan is h et een mooie baan.'

naar 42 jaar. K ennisoverdracht is erg b elangrijk en ik denk dat we de komende v ijf ja a r rond die zeventig w erkn em e rs blijven

Japanse banden

schom m elen.' Ook veranderde de nadruk. 'W ij m oeten veel aan tafel zitten bij de klanten. Zorgen d at ze aan ons denken. Daarom hebben w e een m arketing m anager voor de reparatie, trade & services aangenom en. Tachtig p ro c e n t van onze klanten zit in het buitenland en dat betekent veel reizen. Ik ben één w ee k per maand op reis voor bezoek aan te ch n isch e vlootm anagers en rederijen. Soms alleen, maar ook vaak m et de plaatselijke agent die de m arkt en de mensen voor ons in de gaten houdt.' W etering w e rk t regelm atig in andere havens, zoals voor ketelw erk in Panama of het overhalen van een h ulpm otor in China. 'In België en D uitsland w erken w e goed samen m et lokale bedrijven. Nee, dat

B ijscholing in Japan heeft alles te maken m et de vanouds sterke banden m et m o torfabrikanten uit d at land. 'Een groep Japanse equipm entm akers zocht m edio jaren zestig een basis in Europa voor service en verkoop van onderdelen. W etering R otterdam is m et een m iljoenenom zet een van de b elangrijkste Europese steunpunten voor service, m aintenance en reserveonderdelen van D aihatsu Diesel. H anshin Diesel is eveneens een b elangrijke m otorpartner. Ooit voer S plie tho ff m et 25 schepen m et die m otoren, m aar die zijn bijna allem aal verkocht. Af en toe doen w e daar nog iets aan. Onlangs heeft de N ederlandse re de r Vroon tro uw en s zes schepen besteld met H anshin-m otoren. Japanse w erve n w erken w a t b etre ft hulpm otoren ongeveer fifty -fifty m et Yanmar of Daihatsu.'

Glasfiber pijp B ij de foto links: De ligplaats van Wetering Rotterdam krijgt nieuwe meerpalen Ifoto Sander Klos)

Op de ta fe l sta a t een fa llu sa ch tig , zw a rt voo rw erp. Een stukje gla sfib e rverste rkte tech nie k van Am eron Bondstrand in Gelderm alsen. 'D at p ro d u ct leveren w e vaak voor b allast- en

M A E R S K S H IP M A N A G E M E N T

Your Ship Our Care Het gaat niet om tontainerschepen alleen. Maersk Ship M anagem ent (MSM) is een gerenomm eerde ship manager met uitgebreide maritiem e ervaring. Een diversiteit aan typen schepen en een w ereldwijd opererende bemanning van ruim 13.000 internationale zeevarenden. Ons Benelux kantoor bevindt ilch in Europa's grootste haven Rotterdam, zodat u de beschikking heeft over lokale contacten, mondiale ervaring en schaalvoordelen.

Focus op uw core business in deze markt van economische tegenwind en sterke vraagschommelingen. MSM levert namelijk end-to-end ship management oplossingen om de uitdagingen van een dynamische, onvoorspelbare markt het hoofd te kunnen bieden. Bij Maersk Ship Management zijn wij trots op onze service; wij garanderen onze klanten dat hun schepen gemanaged worden alsof het onze eigen schepen zijn. MSM staat voor flexibiliteit, innovatie en concurrerende business. Van maritieme technologische oplossingen zoals vessel performance management, nieuwbouw project management en maritieme technische service tot veiligheid, milieuscreening en uiteindelijk recycling.

Kies uit onze uitgebreide portfolio aan diensten of vertel ons wat u denkt nodig te hebben om in deze uitdagende tijd te groeien en we bieden een maatoplossing die past binnen uw budget. Wilt u meer weten, neemt u dan contact met ons op: Tel:+31 (0)10 712 7899 [email protected]

□

Ma

e r s k

Maersk Ship M anagem ent B.V. ■ Boompjes 40, 3011 XB Rotterdam ■ P.O. Box 436, 3000 AK Rotterdam ■ w w w .m aersk-shipm ariagem ent.com

heelingsystem en in de n ie u w b ou w van zeeschepen, zoals op zw areladingschepen van Kahn S cheepvaart en b ijvoorbeeld voor heat re co ve ry op gastankers van Exmar. Dit soort proje cte n voeren w e in sam enw erking m et lokale bedrijven w e re ld w ijd uit.' W a t is er zo speciaal aan d at spul? 'De Britse m arine heeft het uitvo erig getest voor gebruik op haar fre ga tte n en onderzeeërs en het bleek beter bestand tegen ontploffingen dan staal. Ook de N ederlandse m arine g eb ru ikt het. Het w e e g t een zevende van staal en je hebt geen last van corrosie. Dat is in te re ssa nt bij een ballastsysteem , w a n t dat m oet gew oo nlijk om de tien , vijftie n jaa r w orde n vernieuw d. Zo'n vervanging is door de plek aan boord bovendien een hele lastige klus.' Ook is het m ateriaal volgens Van W oerkom goed bestand tegen tal van chem icaliën en onder m eer zw avel. 'D aarom w o rd t h et ook geb ru ikt in scrubbers, die de uitlaatgassen van zware olie schoonm aken.' Deze tech nie ke n zijn o nd erge bracht in de aparte afdeling W etering Am eron R etrofit. 'M e t een aparte verko pe r erop kan dat een mooie m a rkt w o rd e n ,' denkt Van W oerkom .

Die vangen nu helaas de klappen op, m aar w e m oeten w e l zorgen dat die schil rond onze bedrijven niet helem aal verdw ijnt, w a n t die is nodig om pieken op te vangen.' Zelf zoekt hij fab rikan ten en sam enw erking in de engineering, vooral op het gebied van zw avelverm indering en behandeling van ballastw ater. De A m ero n-p ijp is ook geschikt voor zulke system en. 'Ous m oet je sam enw erken m et een club die uitzoekt of zo’n systeem w erkt. W ij insta lle re n het dan aan boord. Voor d a t soort system en ligt nog een m arkt open.' Ook de 'piraten m a rkt' lijk t kansen te bieden. M e t S ecure M arine hebben w e een hogedruksysteem m et koud en een lagedruksysteem m et heet w a te r ontw ikkeld. Het hogedruksysteem is op zes LN G -carriers op h et kw etsbare a chterdek aangebracht. Er is bij w ijze van proef zelfs met 9 mm kogels op geschoten. Dat ging goed, w a n t het m ateriaal heeft kruiselingse lagen en verliest daardoor nie t alle druk, zoals m et een gat in een stalen leiding w e l zou gebeuren.'

Koreaanse m arkt R elatief n ieuw is de sam enw erking m et de Koreaanse m o to re nb ou w er STX, w a a rb ij het bed rijf Engine Partners voo r de onderdelen zorgt en W etering service verleent. 'W e hebben voor dat merk tw e e (Koreaanse) service engineers. We w erken ook nauw samen m et Hyundai Heavy Industries Europe.'

Investeren W etering heeft een eigen ste ig e r van 200 bij zes meter, een aparte ste ig er voor het w e rks c h ip en een w alkra an . 'W e steken binnenkort tonnen in steigeraanpassing. Bij de grote ligplaats komen nieuwe m eerpalen en de ste ig er van het w e rksch ip k rijg t een steviger dek, zodat je er b eter bij kunt kom en.’ Dat w e rksch ip is ongeveer een halve eeuw oud, m aar h ee ft intussen een n ie u w vlak en kreeg re c e n t een nieuw e hoofdm otor. 'W e mogen erm ee in de P etroleum havens komen, dus d at zegt genoeg.'

Geen paus G econfronteerd m et de uitspraak, dat repa ra tieb ed rijven als het zijne vaak de grenzen van het (m ilieu)toelaatbare opzoeken, re ag e ert hij afw ijzend. 'V oor ons b ed rijf g eld t dat niet, m aar w e zijn ook n ie t room ser dan de paus. DCMR houdt scherp toe zich t op m ilie utech nische zaken als de om gang m et chem ische m iddelen en afvalbehandeling en dat v ra a g t de nodige investeringen. Als bij con trole s iets w o rd t gevonden, lossen we d a t gezam enlijk snel w e e r op,' zegt hij m et opgeruim de blik.

Schil behouden En w a t gebeurt er als de m a rkt w e e r aantrekt? 'Er is nog steeds veel re p a ra tie c a p a c ite it nodig, onder en boven de w a te rlijn . Op dit m om ent is geen sprake van o ve rc a p a cite it in Rotterdam . In 2008 schakelden w e voor een deel van onze uren onderaannem ers in.

In de hal van het bedrijf staat dit oude Slavia-motortje Geschiedenis onbekend Ifoto Sander Klos)

Regelgeving Door M . Veenstra

From good to great H e t M a ritie m A rb eidsverdrag 2 0 0 6 W erk - en leefom standigheden aan boord en het toezicht hierop schieten nog w e l eens tekort. Het M aritiem Arbeidsverdrag 2006 beoogt een minimum standaard te bew erkstelligen voor w e rk - en leefom standigheden. Eén elem ent hiervan is het verplicht stellen van een inspectieregim e. Dit artikel geeft voorbeelden van falend toezicht en bespreekt de m ogelijke gevolgen van het van kracht w orden van het verdrag. Als je anderen d uidelijk w ilt m aken hoe goed je bent, is h et vrij gebruikelijk één of m eerdere succesverhalen aan te halen. A ls je jezelf w ilt verbeteren heeft het m eer zin te kijken naar zaken die m inder succesvol w aren. Daar kun je lering uit trekken en h et houdt je met beide benen op de grond. Lloyd's Register h eeft verbeteren hoog in het vaandel staan en om daar kort op in te gaan volg t eerst een bespreking van tw e e gevallen w a a r versch illen de partijen, w aa ro nd er Lloyd's Register, a dequater hadden m oeten optreden. Aan de hand van deze tw e e gevallen w il ik het hoe en w aa ro m van het M a ritiem A rbeidsverdrag 2006 toe lich ten .

Panam ese bulkcarrier vast in haven Gent In februari 2008 w e rd mij gevraagd een (S M -au dit u it te voeren op een Panam ese b u lk ca rrie r m et b o u w ja ar 1984 in A ntw erpe n. Het schip w as op d at m om ent aangehouden door de havenstaatautorite iten . De reden hiervoor w as een door hen uitgevoerde inspectie die tw in tig defecten op veiligheids- en onderhoudsgebied had opgeleverd. Zoals geb ru ike lijk in zo'n geval staat er dan aan het eind van het insp ectierap po rt; "H et grote aantal defecten is een in d ica tie van een falend veiligheidsbeheersysteem . Er dient een add itionele IS M -a u d it uitgevoerd te w orde n voordat het schip vrijgegeven kan w o rd e n ." H et schip w as op dat m om ent geklasseerd bij een gerenom m eerd klasseburaau en het oorsp ro nkelijk ISM c e rtific a a t w a s door Lloyd's R egister afgegeven. Samen m et een collega heb ik de audit uitgevoerd en h et re sultaa t w as een aantal grote tekortkom ingen w a a rvo o r de reder een c o rrig ere n d actieplan diende op te stellen en w e l voor vertrek. Hoewel het schip d at jaa r al drie keer eerd e r aangehouden w as, w is t de reder toch m et een overtuigend actie pla n te komen, w a n t daags daarna hoorde ik dat het schip w as vrijgegeven. Voor mij w as daarm ee de kous af. Je doet je audit, g ee ft je bevindingen door en geeft je kaartje af m et de m ededeling dat als er nog vragen zijn, ze je a ltijd kunnen bereiken, maar over h e t algem een hoor je zelden m eer iets. Deze keer liep het e ch te r anders. Eind ju li 2008 ontving ik een e-m ail van de kapitein m et bijgevoegd een persbericht. In de e-m ail stonden ook de naam en het adres van

de eigenaar van het schip verm eld. De e-m ail w as niet p ersoonlijk aan mij gericht. Zo op het oog had de kapitein alle v isite ka a rtje s aan boord verzam eld w a n t de lijs t m et geadresseerden verm eldde onder andere de ITF, de s ch e ep sle vera n cie r en de agent. Uit het p ersb erich t bleek dat het schip w ederom door de h avenautoriteiten w erd vastgehouden (sinds mei) en dat de eigenaar alle banden m et h et schip verbroken had. De Griekse kapitein verklaarde d at de bem anningsleden zich gevangenen voelden van hun eigen schip. Er w as nog m aar genoeg eten aan boord voor één m aaltijd per dag. Ook w e rd in het b e ric h t kort ingegaan op de bure a ucra tie w aarm ee de bem anning in zo’ n geval te maken krijgt. Omdat de Filippijnse bem anning geen ingezetenen van de Europese Unie zijn, konden zij niet toegelaten w orde n op B elgisch grondgebied zonder visa. De im m igratiedienst w a s bereid tra n s p o rt naar het vliegveld toe te staan, m aar w ie vervolgens de v lie g ticke ts zou betalen w as onduidelijk. De havenstaat in ied e r geval niet, w a n t dat zou een verkeerd signaal zijn naar andere vluchte ling en . N iet dat het allem aal veel uitm aakte, w a n t de bem anning w ild e toch niet van

Onveilige apparatuur

M a a rte n Veenstra is tLO Lead S pe cialist bi| Lloyd's Register

N aleving ILO-verdragen slecht geregeld

Zelfgemaakt keukengereedschap

boord. Ze beschouw den het schip als hun laatste ru ilm iddel voor betaling van hun a ch te rsta llig e salaris. Het b erich t sloot af m et de m ededeling dat de haven van Gent een bijeenkom st georganiseerd had m et alle betrokken partijen, w e lis w a a r zonder de scheeps­ eigenaar, om to t een oplossing te komen. U iteindelijk kom t er altijd w el een oplossing en zo ook in dit geval, w a n t enige tijd late r w as het sch ip vertrokken.

Leef- en w erkom standigheden Noors schip ver onder de maat In ja n u a ri 2009 kreeg Lloyd's R egister van de Noorse a utorite iten het verzoek een ILO -survey u it te voeren op een N oors general cargo ship, b o u w ja a r 1987. Het schip lag op d at m om ent voor reparaties in Hamburg. De N oorse a utorite iten hadden hun tw ijfe ls over de leefen w erkom standigheden van de bem anning aangezien ze een ra p p o rt van de H avengezondheidsdienst van Hamburg hadden gekregen w aa rin m elding w e rd gem aakt van een zorgw ekkende toestand. De H avengezondheidsdienst w as op zijn beurt w e e r gealarm eerd door een lokaal ziekenhuis w a a r één van de bem anningsleden w as opgenom en als gevolg van een hardnekkige buikgriep. Bij insp ectie aan boord vond de H avengezondheidsdienst een bedorven voedselvoorraad en een ro nd u it slechte d rinkw ate rk w a lite it. Het schip w erd opgedragen al het voedsel van boord te v e rw ijd e re n , de hele a ccom m odatie grondig schoon te m aken en de d rin kw a te rta n ks te desinfe cte re n. Tijdens hun v e rb lijf m ocht alleen dagvoorraad ing e ko cht w orden om zo enigszins vers voedsel te garanderen. N oorw egen p rob e ert een voo rtre kke rsro l te spelen op ILO-gebied en h et b e ric h t van d it schip sloeg dan ook in als een bom. N oorw egen w ild e het naadje van de kous w eten. Tijdens de inspectie bleek o nd er andere dat de verw a rm in gsinsta lla tie buiten gebruik w as, er geen w arm w a te r aan boord w as, elem entaire voorzieningen voor de bem anning, zoals gordijnen en klerenkasten in hutten, ontbraken en de bem anning over het laatste half ja a r e xcessief veel w e rku re n had gem aakt.

In beide gevallen zijnd e nodige corrig ere n de m aatregelen genomen, maar opvolginspecties zijn nooit gehouden. D aarnaast valt op dat zow el Panama ats N oorw egen lidstaa t is van de ILO. De ILOverdragen die op deze tw e e gevallen van toepassing zijn, zijn door zow el Panama als N oorw egen al in de jaren zeventig gera tifice erd. Panama heeft tot dusver 69 ILO -verdragen g e ra tific e e rd en N oorw egen zelfs 91. Begin d it ja a r hebben beide landen ongeveer g e lijktijd ig h e t'n ie u w e ' Internationale M a ritiem A rbeidsverdrag 2006 g era tifice erd. Het valt dus m o eilijk te bew eren dat deze landen de leef- en w erkom standigheden van zeevarenden n ie t op de agenda hebben staan. Toch ging het in deze tw e e gevallen mis en aangezien zow el het Panamese als het N oorse re g is te r niet de kleinste is, v a a rt er ong etw ijfe ld nog een aantal van d it soort schepen rond. Een voor de handliggende con clu sie is dan ook dat naleving van ILO -verdragen to t dusver slecht geregeld was. Ik zeg hier 'w as' w a n t de ILO heeft zich d it k la a rb lijke lijk ook gerealiseerd. M e t het M a ritiem A rbeidsverdrag 2006 m oet hier verandering in komen.

M aritiem Arbeidsverdrag 2006 Het M a ritiem A rbeidsverdrag 2006 w o rd t nu al aangeduid als de 'vierde zuil’ van inte rn atio na le sch e ep va artw e tg evin g naast de IM O -verdragen STCW, M a rp ol en S0LAS. Het verdrag om vat een sam enstelling en m odernisering van bestaande ILO -verdragen. Eén van de m eest sign ifica nte toevoegingen vind men in hoofdstuk 5 van het verdrag. In d it hoofdstuk legt de ILO de lidstaten op hun schepen te inspecteren op de in het verdrag verm elde eisen. Voor schepen boven de 500 gt m oet d it resulteren in een M a ritiem A rbeidsc e rtific a a t. Dit c e rtific a a t heeft een g eld igheidsduur van vijf jaar w a a rb ij in het derde jaa r een tussentijdse inspectie uitgevoerd m oet w orden. Deze vlag ge nstaa tinspe ctie en -c e rtific e rin g vorm en slechts één m aatregel om het verdrag k ra ch t bij te zetten. Ook moet er een H avenstaatcontrolesysteem opgezet w orde n en, last-butn ot-least, dienen lidstaten een klachte np ro ce d ure te hebben die zeevarenden de m ogelijkheid biedt klachten om trent hun leef- en w erkom standigheden d ire c t in te dienen bij een externe partij, dat w il zeggen buiten de w erkg eve r om, d ire c t bij de vlaggen- of havenstaat. In het ergste geval kunnen klachten leiden to t de aanhouding van het schip.

Geen n ieu w e m aterie Zoals gezegd is het M a ritiem A rbeidsverdrag 2006 een sam en­ stelling van oudere ILO -verdragen. De m aterie is dus niet nieuw. Eén van de bekendste ILO -verdragen is het ILO 180-verdrag dat maxim um w erku re n of m inimum rusturen v o o rs c h rijft voor alle zeevarenden aan boord. Hierm ee o nd ersch eid t het verdrag zich van STCW, dat eenzelfde regeling heeft die e ch ter alleen van toepassing is op w achtlo pe nd personeel. Een ander v e rsc h il met STCW is d at het m axim ale aantal w e rku re n , of m inim ale aantal rusturen, lager dan w e l hoger is. Een beetje verw a rren d, maar het kom t erop neer dat als je de bem anning zoveel m ogelijk uren w ilt laten draaien, het ILO -verdrag o ngunstiger is. Het is overigens

Regelgeving

inte re ssa nt te m elden dat vaak niet de reder e xcessief veel w e rku re n oplegt maar veelal de zeevarende zelf graag zoveel m ogelijk uren w il draaien om m eer geld te verdienen.

K w eken van bew ustzijn IL0180 is één op één overgenom en in het M a ritiem A rbeidsverdrag 2006. Dit betekent dat er w a a rs c h ijn lijk voor het eerst serieus op w e rk- en rusturen geïnspecteerd gaat w orden. Ik kan u nu al vertellen dat dit gaat leiden to t heel veel 'd e ficie n cie s'. Het hele con cep t van re gistre re n van w e rk- en rusturen is door de industrie nooit goed begrepen. Als ik een w ille ke u rig e zeevarende vraag; "W e e t je w e l w aarom je je rusturen m oet bijhouden?", is een nietszeggende blik veelal m ijn deel. Dat d it te m aken heeft m et het risico van verm oeidheid, of 'fa tig u e ', re aliseren zich m aar w ein ige n. Het w erke n in een con tinu be drijf, w a a rb ij je ook in je vrije tijd op je w erkp lek bent, w a a r je altijd te maken hebt m et overm atig geluid en trillin g e n , draa g t bij aan verm oeidheid. Het besef daarvan o ntbree kt veelal, Het gaat in het M a ritiem A rbeidsverdrag aan de ene kant om het voldoen aan de regeltjes en aan de andere kant om het kw eken van bew ustzijn o m tren t het w aarom van bepaalde regeltjes. Bij het im plem enteren van nieuw e regels of procedures m oet daarom meer aandacht besteed w orde n aan het w aarom daarvan. Dat kost n atuu rlijk meer m oeite, m aar het voordeel is dat im plem enteren m a kkelijker gaat als men b e g rijp t w a a r h et om gaat.

A rbeidsovereenkom st gaat er anders uit zien Het verdrag eist geen m anagem entsysteem . Het verdrag v e re is t van de lidstaten d at zij gedetailleerde regeltjes in hun w etgeving opnemen, maar het geheel is geen zelfregulerend systeem zoals o nd er ISM. H oofdstuk 4 van het verdrag gaat k o rt in op het v e rp lic h t ra pporteren van p ersoonlijke ongelukken, het onderzoeken van oorzaken en het nemen van preventieve m aatregelen, m aar d it is reeds ingeburgerd en zal niet to t grote veranderingen leiden in de industrie. Iets w a t d at w el zal doen is de regelgeving o m tren t de arbeidsovereenkom st van de zeevarende. Het verdrag is heel e xp licie t over w a t daarin m oet staan. Dit gaat van naam, g eb o o rte ­ datum en -p laa ts van de zeevarende to t de aan hem, o f haar, toekom ende sociale zekerheden, die dan op hun beurt w e e r m oeten voldoen aan m inim ale eisen. Het zou mooi zijn als deze regelgeving zou leiden to t enige u n ifo rm ite it in arbeidsovereenkom sten voor zeevarenden. Op d it m om ent is dat niet zo. Ik d u rf zelfs te bew eren, na de honderden overeenkom sten die ik to t dusver gezien heb, dat

Badkamer van de elektricien

w orden. Kortom , hier ligt een taa k voor de bem anningsafdelingen. C ollectieve arbeidsovereenkom sten zullen herzien m oeten w orden. Dit zal gepaard gaan m et onderhandelingen en gaat zow el tijd als geld kosten. Het is dus zaak hier op tijd mee te beginnen.

'H ardw are'-eisen Het verdrag bevat ook pure 'h a rd w a re '-e ise n . Een h ut m oet bepaalde m inim ale afm etingen hebben, er m oeten bepaalde re creatievoorzieningen zijn, de bem anning m oet in bezit zijn van een m edische verkla rin g van gezondheid en ga zo m aar door. Dit zijn allem aal inspectiezaken. Een schip voldoet of h et vold oe t niet. Het hoe en w aarom is geen issue. W at b e tre ft maten en inhouden zullen bestaande schepen geïnspecteerd w orde n naar de 'oude' ILOverdragen: C92 en C133. B estudering van deze verdragen lee rt dat bijvoorbeeld hutten m et elke nieuw e conventie een halve vierkante

veel rederijen geen idee hebben van de voorw aa rd en en con ditie s w aa ro nd er zeevarenden aan boord van hun schepen w erken. Zelfs

m eter g ro te r w orden. Rederijen die een langlopend n ie u w b o u w ­ p ro je c t hebben, dat w il zeggen een p roje ct dat loopt to t in 2012,

bij k w a lite its re d e rije n heb ik overeenkom sten gezien w aa rb ij bijvoorbeeld de zeevarende een maand opzegterm ijn heeft en de

moeten de plannen van deze schepen dus toetsen aan de nieuw e eisen van het M aritiem A rbeidsverdrag 2006.

re de r op elk m om ent de overeenkom st kan beëindigen, of overeenkom sten w a a rb ij de zeevarende zelf v e ra n tw o o rd e lijk is

Klachten als feedback

voor zijn reiskosten van en naar h et schip, o f w a a rb ij m edische zorg voor rekening van de zeevarende is. Deze lijs t is lang en bijkans alle vo o rsch rifte n van het verdrag heb ik w e l een keer verbroken zien

En dan is er nog de klachte nreg elin g. H oew el het w oo rd 'k la c h te n ­ re ge ling ' vaak een negatieve bijklank heeft, is h et n ie t m eer dan een m anier om feedback te genereren o m tren t h et fu n c tio n e re n van een

Regelgeving

b ed rijf, in d it geval een schip. Voor diegenen die w erke n voor een IS09000 g e ce rtifice e rd e organisatie is het hele 'kla chten fen om ee n ’ w elbekend. Ook deze standaard e ist een klachte nreg elin g die hier bedoeld is voo r klanten die ontevreden zijn o m tren t een p rod u ct of dienst. En zeg nou zelf, als uw b e d rijf of orga n isa tie een ontevreden klan t heeft, w ilt u daar toch graag van op de hoogte zijn, of niet? Het M a ritie m A rbeidsverdrag gaat u it van hetzelfde concept. In p rincipe m oet een rederij in staat zijn zelf eventuele klachten van zeevaren­ den in behandeling te nemen en op te lossen. Is dit niet h et geval of g eb eu rt d it niet n aa rte v re d e n h e id van de zeevarende, dan heeft de zeevarende het re cht re chtstree ks naar een externe p artij te stappen en zijn k la c h t v o o rte leggen. In dat geval draa g t de vlaggenstaat zorg voo r de ju is te afhandeling van de klacht. Er zitten n atuurlijk allem aal haken en ogen aan zo'n regeling en ook Lloyd's Register heeft een uitgebreide analyse gem aakt van aan sp ra kelijkhe ids­ risico's. Voor een rederij is het zaak een a tm osfeer te creëren w a a rb ij zeevarenden zich vrij voelen hun ongenoegens te uiten zodat h ie r tijdig en adequaat a ctie op ondernom en kan w orden. Het sp re e kt vanzelf dat de kapitein h ie rb ij een b elangrijke rol speelt.

Conclusie M ijn co n clu sie is dan ook d at zaken die alleen tijd en geld kosten allem aal re la tie f eenvoudig op te lossen zijn. Voor een echt goede aanpak m oet de w e rksitu a tie aan boord veel b eter beheerst w orden. Reders m oeten bijvoorbeeld m et hun bem anningsagentschappen en m isschien ook w e l m et hun klanten - om de ta fe l gaan ziten om te praten over arbeidsom standigheden aan boord. Dit w il zeggen dat reders over de grenzen van hun ondernem ing, en het kantoor aan de w a l, m oeten durven kijken. N aast een c o n tra c t m oeten er w erka fsp ra ke n gem aakt w orden m et die n stverlen ers en klanten. Dit betekent a utom atisch dat je met m eer zom aar van elkaar af kunt en dat er dus bereidheid m oet zijn om een sam enw erkingsverband aan te gaan voor de lange term ijn. V oor het slagen van d it verdrag is betrokkenheid van alle partijen essentieel.

Koninklijke

Niestern Sander SHIPREPAIRS A N D -CONVERSIONS/LENGTHENINGS FOR SHIPS UP TO 2 0 ,0 0 0 D W T (SLIPWAY A ND 2 FLOATING DOCKS) INDUSTRIAL SERVICES FOR M A IN TEN AN C E & CONSTRUCTION ACTIVITIES SHIPBUILDING

For more information:

Niestern Sander Reparatie B.V, P.O. Box 108, 9930 AC DELFZIJL, The N etherlands te l. 31-596-649401 fax 31-596-649403 e-m ail info@ knsbv.nl

Maritieme prijzen Door Ir. C.M. van Hooren

De VNSI-Timmersprijs De Timmersstichting kent ja arlijk s een prijs toe aan een jonge ontw erper die vernieuw end bezig is. Het gaat daarbij echter om veel m eer dan de toekenning van deze prijs. Uit diverse contacten blijkt dit laatste onvoldoende in brede kring bekend te zijn. Aan de vooravond van de achtste jaargang van de V N S ITimmersprijs lijk t het dan ook een goed moment om nader op doei en w e rk w ijz e van de Stichting Tim m ersprijs in te gaan.

O

Stichting TlrrrraspHjs

20.01 m

de deelnem ers, maar zorgt ook voo r ruchtbaarheid buiten de kring van h et o ntw erperscongres. A anvankelijk w erd de prijs d ire c t na afloop van het congres toegew ezen. Thans n om ineert de ju ry na afloop van het congres tw e e deelnem ers voo r de V N S I-Tim m ers­ prijs. De u iteindelijke w in n a a r w o rd t tijd e n s het M aritim e A w ards Gala bekendgem aakt.

N ederlandse scheepsbouw ers en m aritiem e toe leve ra nciers bedienen in h et algem een nichem arkten. K lantgerichte ontw erpen van hoge k w a lite it en een vernieuw end karakter zijn dan ook vaak doorslaggevend bij het verw erven van opdrachten. D aarnaast w orde n in het o n tw e rp tra je c t de belangrijkste tech nisch e risico's en de uite ind elijke kostprijs vastgelegd. De o ntw e rp er neem t daarom een belangrijke plaats in binnen een bedrijf. Het o ntw erp van opgeleverde schepen k rijg t doorgaans ruim aan­ dacht. Aan de daaraan ten grondslag liggende ontw e rp proce sse n w o rd t vaak w ein ig ruchtba a rhe id gegeven, laat staan dat daarover w o rd t gecom m uniceerd met c o lle ga -o ntw erpe rs. En d at te rw ijl ook in de ontw e rp proce sse n u ite rst creatieve ontw ikkelin ge n p la a ts­ vinden. B edrijven in de m aritiem e clu ste r kunnen elkaar op ontw erpgebied inspireren en veel van elkaar opsteken zonder c o n c u rre n tie ­ gevoelige inform atie te hoeven prijsgeven. Het bevorderen van deze m ogelijkheden is het doel van de Tim m ersstichting.

Het prim aire doel van de S tichting Tim m ersprijs is bevordering van de vakinhoudelijke com m unicatie tussen jonge o ntw erpers. Hun optreden tijde ns h et o n tw e rp ersco ng re s is hiervoor het belangrijkste; m eedoen is b ela ng rijker dan w innen. Het verschuiven van de u iteindelijke p rijsuitre ikin g naar het M aritim e A w ards Gala doet hier niets aan af. D aarnaast is het voo r de jongelui, veelal aan het begin van hun loopbaan, n ie t o nbelangrijk zich als enthousiaste en vernieuw ende o ntw e rp ers aan de m aritiem e industrie te presenteren. Ook d it gebeurt thans in tw e e fasen: vakinhoudelijk

W e rk w ijz e van de stichting

tijde ns het o ntw e rp ersco ng re s, industriebreed tijde ns het gala. Het gala is een podium om te laten zien d at de s e c to r ook innovatief

In 2001 is op in itia tie f van de heer en m evrouw Timmers een stichting o p g e rich t en zij hebben h iervoor ook fondsen beschikbaar gesteld. Samen m et de VNSI o rga n ise ert het bestuur van de S tichting Tim m ersprijs ja a rlijk s een o ntw e rp ersco ng re s Het doel van het congres is jonge ontw erpers, p raktiserend of onlangs afgestudeerd, aan te zetten m et co lle g a -o n tw e rp e rs te com m uniceren over hun o n tw e rp a c tiv ite ite n . Het a cc e n t ligt op de inzet van originele o ntw erpm ethodes en gereedschappen alsm ede het vernie uw en de karakter en de k w a lite it daarvan. Op elk congres w o rd t bovendien de w in n a a r van het voorgaande ja a r de gelegenheid geboden over de fo llo w -u p van zijn w e rk te rapporteren. Als extra stim ulans w o rd t op basis van s ch rifte lijk e bijdragen en presentaties op h et o n tw e rp ersco ng re s de VN SI-Tim m ersprijs toegekend. Deze prijs is niet alleen een persoonlijke stim ulans voo r

De rol van het gala

bezig is m et vernie uw ing van o ntw e rp proce sse n. Hoewel over de vorm van h et gala versch illen d kan w orde n gedacht, draa g t het in die zin ook bij aan het doel van de stich tin g. B ela n grijk is w e l dat het gala ook voor een nieuw e generatie bereikbaar is en b lijft. In dit verband lijken de kosten voor deelnam e aan h et gala voor jonge o ntw e rp ers en studenten nogal hoog.

De jurering Zoals reeds opgem erkt w il de stich tin g de w ijze w aa ro p scheeps­ o ntw erpen of deelsystem en to t stand komen m eer onder de aandacht brengen van jonge m edeontw erpers. Het gaat hierbij om individuele prestaties die getuigen van inn o va tief en praktisch denken, zo m ogelijk uitm ondend in een te re aliseren of g erealiseerd project. Op basis van deze kenm erken kent het bestuur in haar rol

Chris van Hooren is v oo rzitte r van de S tichting Tim m ersprijs

als ju ry de VN SI-Tim m ersprijs toe. Het bestuur b e s ta a tth a n s u it de heren Tim m ers, Schouten, Hopman, Krikke en Van Hooren. Elk jaar w o rd t de ju ry uitgebreid met de w inn ala )r(es) van de VNSIT im m ersprijs van het voorgaande jaar. D orien Beum er van S che ep sbo uw N ederland d raa g t zorg voo r alle o rga n isa torische en log istie ke zaken.

De onderw erpen De in aanm erking kom ende o nderw erpen w orde n w e llic h t het beste geïllustre erd m et de prijsw in ne nd e inzendingen to t heden: • Een sim ula tietoo l voor sch e ep se vacua ties (2001), M B. N oordegraat, Van der Giessen - de Noord • On the developm ent o f a w a te rje t in le t flo w analysis too i (2001), N. Bulten, John Crane-Lips • Inte graa l s ch ro efo ntw erpsyste em "KO AS" Van Voorden G ieterij BV (2002), S.F. Sipkema, Van Voorden G ieterij • Een a lte rn atie ve aanpak voor het verge lijke n van g e w ich tsbesparende dekconcepten (2003), E.C A. te r Bekke, TU D elft • A dynam ic m otion analysis too i fo rth e hoisting of suction pipes of tra ilin g suction hopper dredgers (2003), O.W.J. ten H eggeler, IHC H olland Parts & S ervices • H et autom atisch routeren van pijpleidingen in schepen (2004), R.J. Zuurm ond, IHC M e rw ed e • D IIN AM O - con cep t-exp lo ra tiem o de l voor de binnenvaart (2006), R.G. H ekkenberg, TU D elft • De inzet van 'serious gam es' voo r het stroom lijnen van tekenkam erprocessen (20071, J.M .G. Coenen, IHC Holland M e rw ed e • O ntw erptool voo r de nieuw e generatie onderzeeboten (2008), W. de Bruin, TU D elft • O n tw erpgereedschap voo r de snijkopzuiger in golven (2009), A.C.L. de Krijger, IHC M e rw ed e B ovenstaande lijs t bevat alleen de prijsw innende o nderw erpen. Het to ta a l aantal inzendingen w a s een veelvoud hiervan en de meeste w aren van vergelijkbare, boeiende d iv e rs ite it en hoge k w a lite it. V erheugend is ook dat in de nog steeds overw egend m annelijke scheepsbouw gem eenschap de v ro u w e lijke o ntw e rp ers zich steeds n a d ru kke lijke r m anifesteren.

‘ Innovatie m de binnenvaart', het winnende pro/ect van Roban Hekkenberg in 2006

Oproep aan ontw erpers H eeft u een w aa rd evolle innovatie op het gebied van ontw erpen in de m aritiem e sector? S c h rijf dan in voor deelnam e aan het o ntw e rp ersco ng re s en ding mee naar de VN SI-Tim m ersprijs. Inschrijven is m ogelijk to t u ite rlijk 21 april 2010. Voor m eer inform atie kunt u con tact opnem en met S cheepsbouw N ederland, Dorien Beumer, tel. (079) 353 11 65 of e-m ail: dbe@ scheepsbouw .nl

Oproep aan belangstellenden Dit ja a r vind t het congres plaats op w oensdagm iddag 16 juni bij het STC, W ilhelm inakade 701 te R otterdam (m aritiem e sim ulator). De uitnodiging voor het congres volg t later, m aar noteert u deze datum alvast in uw agenda; toegang is gratis)

Prijsuitreiking De u iteindelijke p rijs w in n a a r w o rd t op 10 novem ber 2010 bekendgem aakt tijde ns het M aritim e A w ards Gala.

De locaties Het b estuur van de T im m ersstichting s tre e ft ernaar de o n tw e rp e rsc ongressen te laten plaatsvinden binnen de inspirerende om geving van bedrijven of instellingen die a ctie f zijn op m aritiem gebied. Het c on gres biedt dan tevens de gelegenheid to t nadere kennism aking m e t het g astbedrijf. Een korte excursie ald a ar is n ie t alleen in fo rm a tie f, m aar biedt ook een inte re ssa nte onderbreking van de presentaties. Tot op heden w aren w e a chtereenvolgens te gast bij Van der Giessen - de Noord, Keppel-Verolm e, M AR IN , Koninklijke M a rin e, Tw eede Kam er der Staten-G eneraal, IH C -M erw ede, Rabobank en Royal Van Lent. H et bestuur van de stich tin g is deze b edrijven en instellingen zeer e rken te lijk voor de geboden g astvrijhe id.

*De introductie van een game", het winnende project van Jenny Coenen in 2007

D o o r Ir. W . d e J o n g

Intellectual property rights Laat sch eep sbouw kansen liggen? De Nederlandse scheepsbouw staat bekend als zeer innovatief, m aar m aakt w ein ig gebruik van patenten. Concurrenten leren daarnaast snel en kopiëren g em akkelijk. Hier valt dus nog w inst te halen. De Europese Commissie organiseerde daarom samen met Scheepsbouw Nederland op 4 februari in Rotterdam een workshop met als onderw erp "Protection of Know ledge in the Shipbuilding Industry".

In het a ctie pla n van de N ederlandse scheepsbouw , gepresenteerd in decem ber 2005 en aansluitend op het ra pp o rt "LeaderSH IP 2015 — D efining the Future of the European Shipbuilding and S hiprepair Industry'' van de Europese Commissie, w o rd t al aandacht geschonken aan de bescherm ing van in te lle ctu e e l eigendom . De N ederlandse sch eepsbouw staat daarnaast bekend als zeer innovatief, m aar andere w esterse bedrijven in de scheepsbouw p atenteren gem iddeld tw e e keer zoveel als N ederlandse bedrijven. T egelijkertijd leren buitenlandse con curren ten zeer snel en kopiëren ze gem akkelijk: een innovatieve con structiem ethode, rom pvorm of m ateriaalsam enstelling is snel gekopieerd en inte llectue le

snel de w ereld rond. Ook h et succes van het w e rk van WTO (W ereld Handels O rganisatie), resulterend in de afbraak van tariefm u re n, w e rk t in d it verband negatief en o nd erstre ep t de noodzaak van goede bescherm ing van het inte llectue le eigendom . Hij w ees op de speciale helpdesk die de EU heeft opgezet voo r SME's die naar China exporteren. De industrie m oet luidkeels protesteren als regels voor IPR (In te llectua l P roperty Rights) m et voeten w orde n getreden: dat is volgens Hehn de enige m anier om bew eging op d it gebied te krijgen.

e igendom srechten w erde n to t voo r kort zelden gerespecteerd in landen m et een opkom ende industrie.

Er w e rd voo rts door hem gerefereerd aan de verschillende a ctivite iten van de Europese Commissie op dit gebied, zow el voor de bescherm ing van IPR binnen de EU als daarbuiten. Zie ook de w eb site s verm eld aan het eind van d it artikel.

De N ederlandse sch eepsbouw laat hier dus nog kansen onbenut. Helaas hadden w ein ig belanghebbenden de m oeite genom en de

Patentw etgeving kent veel haken en ogen

interessante w orksh op bij te w onen. M e t d it verslag lukt het w e llic h t een w a t g rotere belangstelling voor d it ond erw e rp en de door CESA en andere organisaties ondernom en a ctivite ite n op te w ekken.

Positie Europa als technology leader in gevaar De w orkshop w erd geopend door W olfgang Hehn van DG Enterprise and Industry van de Europese Commissie. Hij ging in op het belang van het ond erw e rp en de rol van de EU in deze. In zijn presentatie referee rd e hij aan de crisis w aa rin de Europese scheepsbouw inm iddels is terechtgekom en, aan de "tra n s fe r of kn o w le d g e ” die in de branche optre ed t en het fe it dat de positie van Europa als “ tech no log y le a d e r" in gevaar is. In het bijzonder ging hij d aarbij in op de positie van de m arine-equipm entindustrie. Onder druk van de om standigheden, de noodzaak om op korte term ijn te overleven, w o rd t er m eer en m eer k no w h ow geëxporteerd, ten nadele van de fangeterm ijnbelangen van de Europese industrie. De negatieve rol van IT-system en w erd door hem b elicht: inform atie gaat thans heel

De ju ris t Frank van Bouw efen van het inte rn atio na le bureau Hoffm an-Eitle, gespe cialisee rd op het gebied van onder m eer patenten en handelsm erken, gaf in zijn presentatie een o verzicht van m aritiem e IPR-kw esties, In zijn betoog m aakte hij onderscheid tussen g eregistreerde en n ie t-g ereg istree rd e rechten. G eregistreerde rechten zijn patenten, gere g istre erde ontw e rp en en gedeponeerde handelsm erken te rw ijl b ijvoorbeeld co p yrig h t en kno w h ow onder de ong ereg istre erde rechten vallen. Patenten bieden bescherm ing, m aar hebben als nadeel dat je "b e d rijfsg e h e im e n " op straa t liggen. Een ” k e e p -it-s e c re t"-filo so fie kan in bepaalde situ a tie s m instens zo e ffe ctie f zijn om een bepaalde periode als leve ra ncier een voorsprong op co n curren ten te houden. V oor h et verkrijge n van een patent m oet een aanvraag w orden ingediend w a a ru it b lijk t d at h et over een te c h n ie k g aa t die n ieuw is ten opzichte van bestaande technieken en w a a r ook niet e erd e r over is gepubliceerd. De patentprocedure m oet tra n s p a ra n t zijn w a a rb ij de c o n c u rre n tie er vragen over kan stellen en d esgew enst bezw aar kan aantekenen. Oe looptijd van een patent is tw in tig jaar,

W ille m de Jong is o ud -d ire cte u r van Lloyd's R egister Londen en als re da cte u r verbonden aan SWZ M a ritim e

Bescherming van IP is onderdeel van de bedrijlsslralegie van IHC Merwede

m aar de con curren tie kan het p aten t op elk m om ent aanvallen op basis van het fe it d at het bij nader inzien toch niet voldoende n ieuw w as, er onvoldoende inform atie w a s v e rstre k t of dat het gedurende de looptijd w as gew ijzigd. Een patent geldt verder n ie t w e re ld w ijd , m aar in de landen w a a r het patent is aangevraagd en erkend. V oor m arine e quipm ent zijn er een paar bijkom ende problem en: hoe stel je vast d a tje paten tre ch ten w orde n geschonden indten de "n a m a a k"-a p p a ra tu u r op een w e re ld w ijd opererend schip is geïnstalleerd en nog belangrijker, je hebt te maken m et artikel 5 van de Parijs Conventie van 1883. Dit artike l zegt dat een p aten t voor a pparatuur aan boord van een s ch ip niet geldig is w a n n e e r dat schip tijd e lijk of per ongeluk in de w ateren van een land ve rb lijft w a a r de rechten van d at patent n orm aliter w e l zouden gelden. De vrijh eid van inte rn atio na al tra n s p o rt w o rd t b ela ng rijker gevonden dan de bescherm ende w erkin g van een patent. In de praktijk is de consequentie hiervan dat indien je een gepatenteerd apparaat of onderdeel in s ta lle e rt op een schip in aanbouw in een land w a a r het p a te n tre ch t voor d at e quipm ent n ie t geldt en je dus geen bescherm ing hebt in de a anbouw fase, je in het geheel geen bescherm ing hebt voor d at gepatenteerde p rod u ct! Volgens Frank van B ouw elen hebben de A ziatisch e sch e epsbouw landen b ehoorlijk gebruikgem aakt van deze serieuze beperking van de rechten van

patenthouders. Hij suggereerde dat het noodzakelijk is deze regelgeving nog eens kritisch te beschouw en en filosofe erde voorts over andere m ogelijkheden de positie van de patenthouders te versterken, zoals door het introd uce ren van een tech no -tax met daarbij een rol voor ce rtific a te n , douanedocum enten of P ort-S tateC ontrolinspecties. Ten slotte vroeg hij aan da ch t voor de m anier w aa ro p in het Verre Oosten m et deze m aterie w o rd t om gegaan en refereerde daarbij aan een oekaze van de Koreaanse regering w aa rin gesteld zou zijn dat vanaf 2010 op de in Korea gebouw de schepen m instens negentig p ro ce n t van de gebruikte m aterialen en equipm ent in Korea m oet zijn g efabriceerd.

Innovatie leidt tot w in -w in s itu a tie J aco van der Hoeven van het IP S upport Center van IHC M e rw ed e b elichtte in zijn presentatie de m anier w aa ro p d it b e d rijf tra c h t haar IP te bescherm en. Volgens hem behoren de inte llectue le eigendom srechten van een b ed rijf bij de strate gische producten van dat b e d rijf w a a r bovendien nagenoeg alle disciplin es van het b ed rijf mee te maken hebben. Het is daarom van groot belang dat de m edew erkers zich daarvan b e w u st zijn. Bij elk c o n ta c t kan IP betrokken zijn, zie fig u u r 1.

Every contact carries IP (depends on organization structure)

en het re gistre re n en onderzoeken van patenten en handelsm erken. Hij w ees ook op het belastingvoordeel dat in N ederland m et innovatie en R & D -activiteiten kan w orden verkregen.

Classificering vereist vertrouw en Vaughan Pom eroy, M arine Technical D irecto r van Lloyd's Register, besprak in zijn vo o rd ra ch t de ervaringen van een c la ssifica tie -o rg a n isa tie . Het c la s sifica tie p ro ce s kan niet w orden uitgevoerd zonder te beschikken over de inform atie van w erve n, reders en leve ra nciers van m ateriaal en equipm ent. Deze info rm a tie is nodig voor het keuren van ontw erpen en con structies, h et uitvoeren van n ieuw bouw surveys, de inspectie van m ateriaal en equipm ent, v e rific a tie van de goede w erkin g in b e d rijf en na gereedkom en van het schip voor de periodieke surveys. Ter bescherm ing van de belangen van die p artijen is het e ssentieel dat m et de ontvangen inform atie v e rtro u w e lijk w o rd t om gegaan. In d it verband w ees hij erop dat w erve n n ie t meer inform atie te r beschikking m oeten stellen dan voor het

Hij stelde voorts dat in de re latie m et de klant innovatieve producten to t een w in -w in s itu a tie leiden, zie fig u u r 2. Voor de positie van IHC M erw ede, als w e re ld w ijd e m arktleider op het gebied van m ateriaal voor de b aggerindustrie, is het onderw erp IP van levensbelang. Het IP Support C enter ond erste un t h et bedrijf op d it gebied met h et verzorgen van standaard docum enten (c o n fid e n tia lity agreem ents, IP term s and conditions, cop yrigh t clauses), een IP Handbook, IP-trainingen, ju rid isch e ondersteuning

c la s s ific a tie p ro c e s nodig is; dat is in h et belang van beide p artijen en voorkom t onnodig w erk. Het is noodzakelijk dat de inform atie door het klassebureau w o rd t bew aard om dat dat late r in het leven van het schip vaak de enige organisatie is die over voldoende tech nisch e inform atie over het schip beschikt, nodig bij het repareren van opgelopen averij, b ergingsoperaties o f uit te voeren w ijzig ing en . Het klassebureau is ook de

The value of IP

organisatie die gedurende h et bestaan van het schip alle w ijzigingen c la s s ifica tie b e tre ffe n d archiveert. De n ie u w b o u w w e rf speelt daarbij m eestal geen rol en h ee ft na de afloop van de

Competitive profit leading to Win-Win relation:

• customer gets product with added value • better margins & technological advantage customer's earnings operator'* prom value added knowledge/IP

Inform atie u it cla ssifica tie ra p p o rte n moet b eschikba ar w orde n gem aakt aan

depredation

maintenance

V

exploitation

vlaggenstaten, havenstaten, P&l Clubs, huil u n d e rw rite rs en indien geautoriseerd door de re de r aan andere personen o f organisaties. Er zijn ve rd e r onder m eer verplichtin ge n om

exploitation

L

Innovative product

g arantieperiode w ein ig belang m eer bij het schip. En na een aantal keren van eigenaar te zijn gew isseld, heeft ook reder o f m anager m eestal geen com pleet bestand m eer van het schip.

Basic product

Figuur 2

inform atie beschikba ar te m aken bij het onderzoek van ram pen en ongevallen. Indien de eigenaar van IP in zo'n geval b eschikbaar is, w o rd t toestem m ing gevraagd.

Een c la s s ifica tie o rg a n isa tie b eschikt zelf ook over "in te lle ctu e e l eigendom " hoew el h et m eeste daarvan via de gepubliceerde ru les in de p raktijk v rij beschikbaar is. B innen de cla s s ific a tie w e re ld zijn e r op het gebied van bescherm ing van IP een aantal zorgen, zoals betreffende de u itw is se lin g van inform atie indien een sch ip van klasse verandert, w a t te doen m et de Ship C onstruction File, opgesteld als g eb ru ik w o rd t gem aakt van de IMO Goal Based Standards procedure, en w a t zijn de gevolgen in d it o pzicht van de EU R egulation voo r Recognised O rganisations, a rticle 10, betreffende M u tu a l R ecognition of C ertificates? D aarbij kunnen situaties ontstaan w aa rb ij info rm a tie te re ch tko m t bij p artijen w aa rm e e geen con tractu ele o vereenkom st bestaat, w a a rb ij h et niet lan g er d u id e lijk is w ie over w a t b eschikt en er geen kennis is hoe de info rm a tie die op zo'n w ijze is verkregen w o rd t gebruikt.

Multiple leakages Design Offices

Consultants Universities / Research Centres

Classification Societies

I <•

Suppliers

X

Ship Owners

W a a r lig t het eigendom srecht bij scheepsontw erp? Guus van der Bles van Conoship w as de volgende spreker en hij besprak de IPR -problem atiek van een o ntw erpbureau. Dat zijn vaak b etre kke lijk kleine o rganisaties die geen c a p a c ite it hebben om veel a an da ch t aan d it o n d erw e rp te besteden. Hij vroeg zich af w ie van bijvoorbeeld een sch e ep so ntw erp, het in te lle ctu e le eigendom srecht h ee ft als h et ontw erp, zoals d ik w ijls het geval is, het re sultaa t is van een con structieve sam enw erking tussen reder en ontw erper. En w a t te doen indien het ontw e rp bu re au een c o n tra c t h eeft met een w e rf voo r de bouw van een serie van vier schepen en de w e rf daarna ve rd e r gaat schepen van d at o n tw e rp te bouw en zonder vergoeding voo r de ontw erper? V erder vroeg hij aan da ch t voor zijn probleem dat de door zijn b e d rijf gem aakte "lijn e n p la n n e n " door andere partijen w orde n gebruikt. M eer d uidelijkheid met betrekking to t deze problem en zou hij zeer to e ju ich e n , w e llic h t via een p roe fproces. Hij hoopt w e l in sta a t te zijn het innovatieve SW ASHT R I-on tw e rp van een trim a ra n p assagiersschip voldoende tegen nabootsing te kunnen bescherm en. M a ar om dat hij n ie t zeker is of het in te lle c tu e le e igendom srecht van dat o ntw erp reeds voldoende is bescherm d, gaf hij geen toestem m ing een a rtis t im pression in dit artike l te presenteren.

Het Shipbuilding Intellectual Property Handbook Jing Shen, Genera! M a na ge r van G uardship, besprak het S hip­ building In te lle ctu a l P roperty Handbook. Guardship is een in itia tie f van de Europese sch e ep sb ou w in d ustrie {CESA) m et het specifieke doel de strijd aan te gaan tegen het w eglekken van kennis en het schenden van IPR. Het door Guardship g epubliceerde handboek is

Software Vendors

Figuur 3

een docum ent in de Engelse ta a l en schenkt aandacht aan de volgende onderw erpen: • D efinities van in te lle ctu e e l eigendom en d aarbij behorende rechten • M e e s t gebruikte m iddelen in de sch e ep sb ou w om rechten te bescherm en • P otentiële kanalen voo r het w eglekken van kennis, zie figu ur 3 • D etectie van kennislekkage • P reventie van kennislekkage • D etectie van IPR -schendingen • W a t te doen bij IPR-schendingen • S tim uleren van innovatie • Inte gratie van IP R -praktijken en de strategie van het bed rijf

Hierm ee eindigde een inte re ssa nte w orkshop en verdere inform atie kan w orde n gevonden op de volgende w ebsites: • w w w .gu ardship .eu • h ttp ://ec.eu ro pa .eu /interna l_m a rke t/top _la yer/in de x_5 2_ en .htm • h ttp ://ec.eu ro pa .eu /interna l_m a rke t/in dp ro p/rig hts/ind ex_e n.h tm • h ttp ://e c .e u ro p a .e u /tra d e /c re a tin g -o p p o rtu n itie s /tra d e -to p ic s / in te lle c tu a l-p ro p e rty / • w w w .ip r2 .org/ind e x.p hp ?o ption = = com _ co n te nt& view = se ctio n& l ayout=blog&id=128tltem id=89 • w w w .ch in a -ip rh e lp d e sk.e u

V o orlopige agenda A lg em en e Ledenvergadering D atum : 16 a p r il 2010

1.

De algem ene Ledenvergadering van de

2a. Ingekom en stukken

KNVTS vind t vrijdagm iddag 16 april 2010

2b. M ededelingen

10a. A anstellen kascom m issie voo r 2010

plaats bij IHC M e rw ed e, Schaardijk 24,

3.

H erdenking overleden leden

10b. A anstellen a cco u n ta n t voor 2010

Krim pen aan den IJssel.

4.

N otulen van de B ijzondere Algem ene

10c. B egroting 2010 en 2011

U bent w elkom vanaf 15.00 uur. De verga de rin g begint om 15.30 uur. U kunt zich aanm elden via de separaat te ontvangen aankondiging of via de w ebsite van de KNVTS: w w w .kn v ts .n l,

Opening en vaststellen agenda

Ledenvergadering van 26 novem ber 2009

9.

A anstellen n ieuw gekozen leden van het H oofdbestuur

11. C on tribu tievastste lling m et ingang van

5. Overzicht afgelopen 111e verenigingsjaar

boe kja ar 2011 12.

U it te reiken prijzen in 2010

6. Bespreken jaarstukken 2009,

13.

M a ritie m Prijzen Gala

bestem m ing saldo over 2009

14.

S tichting SWZ

H iernaast vind t u a lva st een ove rzicht van de

7. Verslag van de kascom m issie

15.

Voortgang nieuw beleid

agendapunten:

8. D echarge van het H oofdbestuur

16.

Rondvraag en sluiting

N ie u w e leden K N V TS m aart 2 0 1 0

In m em oriam

Voorgesteld en gepasseerd voor het GEWOON LIDMAATSCHAP Op 31 januari 2010 overleed op 85-jarige R. Epskamp_________________________________

W .B. Soede

lee ftijd de heer H.H.A. de W it.

V estigingsleider

S cheepsbouw kundige - SARC BV Bussum

Hij w a s ruim 29 jaa r lid van de KNVTS.

Bachm ann Benelux A ndelst

Suzannapolder 39,3825 LP A m ersfoort

W a a lstra a t 187,1316 EX A lm ere

V oorgesteld door A. Kik

Voorgesteld door A. Kik

A fdeling R otterdam

A fdeling Am sterdam

FA. de Ruig ME, M A_________________________

J.T. Tuitman

Algem een D irecte ur

W eten sch ap pe lijk m edew erker - TNO Delft

Op 8 feb ru a ri 2010 overleed op 64-jarige le e ftijd de heer R. Borstlap. Hij w a s ruim 13 ja a r lid van de KNVTS.

B orneokade 219,1019 XE Am sterdam

N oordeinde 31, 2611 KG D elft

V oorgesteld door A. Kik

Voorgesteld door A. Kik

Op 14 feb ru ari 2010 overleed op 82-jarige

A fdeling Am sterdam

A fdeling Rotterdam

le e ftijd de heer M. Krijgsm an. Hij w as ruim 49 jaa r lid van de KNVTS.

Op 19 feb ru ari 2010 overleed op 84-jarige "S W Z M a ritim e " is onder m eer de p eriodiek van de Koninklijke N ederlandse Vereniging

le e ftijd de heer W.G. Landzaat.

van Technici op S cheepvaartgebied, o pg e rich t in 1898. "SW Z M a ritim e " v e rsc h ijn t elf m aal per

Hij w a s ruim 14 ja a r lid van de KNVTS.

jaar. H et lidm aatschap van de KNVTS bedraagt € 75,00 per jaa r inclusief d it periodiek. Het g eeft u de vooraankondigingen van de m aandelijkse lezingen, te houden op v ie r ve rsch illen de plaatsen in N ederland en korting op ve rsch illen de a ctivite ite n . U kunt zich opgeven als lid b ijd e algem een s e c re ta ris van de KNVTS, M athenesserlaan 185,3014 HA R otterdam , e-m aii: secretaris.knvts@ planet.nl o f via het a anm eldingsform ulier op de w eb site : w w w .kn v ts .n l.

Lezingenprogram m a K N V TS april A fdeling Zeeland

Het p ro je c t Shore S upport begon in 2008 en er

Afdeling Rotterdam

Donderdag 15 april 2010

doen inm iddels 25 shortseaschepen aan mee.

Donderdag 22 april 2010

Hotel A rio n, B oulevard Bankert 266, Vlissingen

O nderzocht w o rd t of met tech nisch e o nd er­

Delta Hotel, M aasboulevard 15, V laardingen

A anvang: 19.30 uur

steuning vanaf de w a l de HWTK vervangen

Vanaf 17.30 uur a p e ritie f en m aaltijd

lntro d u cé (e )s zijn van harte w elkom .

kan w orde n door een M arof. Doel hiervan is

Kosten m aaltijd: leden € 10,-, n iet-leden € 20,-

O nderw erp: Aanvaringen op zee en

het verhogen van het veiligheidsniveau en het

Aanvang lezing: 19.45 uur

bin n en w a tere n

stim uleren van flexibe le bem anningssam en-

De lezing w o rd t gehouden in sam enw erking

Door: de heer E.A. Bik, advocaat te Rotterdam

stellingen, w a a rd o o r op korte term ijn een

met CEDA.

en plaatsvervangend v oo rzitte r van de Raad

instroom m ogelijkheid voor jonge S W K'ers

O nderw erp: Tw eede M aasvlakte - Stand van

v o o r de S cheepvaart en het T u chtcollege voor

(Stuurm an W erktuigkundige Kleine Schepen)

zaken en de con tractvorm

de S cheepvaart

v o o rd e N ederlandse s h o rts e a v lo o tw o rd t

Door: sprekers van PU M A (P roje ct U itvoering

M e td e lezing w o rd t va n u ite e n advoca tu urlijke

gecreëerd.

M aasvlakte; com binatie Boskalis en Van Oord) W is t u d at de b ag ge rm aatschappijen die het

invalshoek de afw ikkeling van aanvaringen op zee en b in n enw ateren geschetst.

Afdeling Amsterdam

c o n tra c t hebben gekregen voor h et aanleggen

V oorafgaand aan de lezing vind t de jaa rlijkse

Woensdag 28 april 2010

van de Tweede M aasvlakte, m eer m oeten

afdelin gsverga de rin g plaats. Voor deze lezing

Hotel Lion d'Or Haarlem , Kruisw eg 34-36

doen dan alleen h et opspuiten van nieuw

w orde n leden m et hun partner uitgenodigd.

teg en ove r NS station

land? In het c o n tra c t staan param eters w aar

Vanaf 17.30 uur a p e ritie f en broodm aaltijd.

het u iteindelijke o ntw e rp in clu sie f de gehele

Afdeling Noord

Kosten m aaltijd: € 10,-

in fra s tru ctu u r op land, aan m oet voldoen. In

Dinsdag 6 april 2010

Aanvang lezing: 19.00 uur

deze lezing komen de huidige stand van zaken

R estaurant De Twee Provinciën, M e erw e g

O nderw erp: C ap aciteitsuitbreid ing van het

en de con tractvorm m et o ntw e rp pa ra m e te rs

245, Haren, tel. 050-309 0008,

Panamakanaal

(bijvoorbeeld af te voeren con tain ers per

w w w .d e tw e e p ro vin cie n .n l

Door: de heer ir. J.R. A ug u stijn van lv-in fra

trein) aan de orde. Er w o rd t to e g e lic h t hoe

De zaal is open vanaf 19.30 uur

Het Panam akanaal w o rd t verbreed van de

deze param eters w orde n vertaald en hoe ze

Aanvang lezing: 20.00 uur

huidige 32 m naar 55 m. Volgens de planning

leiden to t een fun ctio ne el n ie u w havengebied.

lntrod ucé (e)s zijn van harte w elkom .

m oet het p ro je c t in 2014, het ja a r w a a rin het

Opgave m a altijd u ite rlijk de dinsdag

O nderw erp: Op afstand sleutelen aan boord?

kanaal honderd ja a r bestaat, klaar zijn. M en

voorafgaande aan de lezing om 12.00 uur, p e r

Shore support: een proef m et innovatieve

hoopt m eer handelsverkeer tussen Azië en de

e -m a il aanm elden@ knvts.nl, fax 010-241 00 95

w alo nd erste un ing voo r shortseaschepen door

VS aan te trekken, lv-in fra speelt een grote rol

o f p e r post. Voor alleen de lezing h o e ft u zich

W agenborg, Flinter, Am asus en HME.

bij het o ntw e rp van de vele sluisdeuren.

n ie t aan te m elden. U h o e ft zich a lleen op te

Door: de heer G.J. Huisink, général m anager

geven indien u aan de m a a ltijd d e e ln e e m tl

van HME

Basic and d etailed designs of:

roen eer scheepsbouwkundig bureau Groothandelsgebouw E-7.158 PO-box29156 3001 GD Rotterdam

- C h e m ic a l ta n k e rs t y p e C, G a n d N ; -C o n ta in e r c a rr ie r s ; - F e rrie s; - P a s s e n g e rv e s s e ls ; - S u r v e y /p a tr o l vessels.

Feasibility studies; C onstructiondraw ings; S trength- and sta b ility calculations; B uildingsupervision.

Tel:+31 (0)10-4130852 Fax:+31 (0)10-4130851

E-mail:[email protected] Website:www.groensoet.nl

POWER VOOR MARINE PROFESSIONALS

Efficiencyverbetering Audits, ISM, ISO:9001, OHSAS Vessel- en QHSE-management Trainingen en campagnes

Organisatieadvies voor de maritieme sector

Strategisch management - Performance improvement - Compliance & certificering

MANAGEM ENT CO NSULTANTS

www.top-advies.nt

W etering R otterdam

Kies voor de voordelen

SHIP REPAIR

van een efficiënte diesel-elektrische voortstuwing en gebruik standaard Volvo Penta generatorsets!!

Volvo Penta, zuinig en emissie-arm door gebruik van beproefde automotive techiek.

VOLVO PENTA MARINE GENSETS. WEDEROM EEN VOORBEELD VAN DE VOLVO PENTA GREEN COMMITMENT.

V O LV O P E N T A

Steel work Piping work Engine work Deck Machinery Repairs Rotating Equipment Repairs Anchor & Chain Replacement

Crane barge "Port Repair I" Well-equipped w orkshop Riding Squads 24/7 Service, 365 days a year Experienced crew

www.volvopenta.com

D. v a n d e W e t e r i n g B . V . | B u n s c h o t e n w e g 134 3089 KC R o t t e r d a m I w w w . w e t e r i n g r o t t e r d a m . c o m

SCHEEPSBOUW NEDERLAND

Vernieuw de Verbetercheck Lasrook online Overige activiteiten • Training m ariene m ilieukunde (13 april) • J a c h tb o u w voor n ie t-ja ch tb o u w e rs (22 april) • S em inar O ffshore W ind Installa tio n and M a inten a nce (29 april) • Onboard Noise and V ibration (18-19 mei) • Algem ene Ledenvergadering (20 mei) • P rojectm anagem ent m odule 3: risicom anagem ent in p roje cte n (27-28 mei) • H andelsm issie Rusland (31 mei) • Posidonia (7 juni) • P rojectm anagem ent module 4: p roje ctco n tra ctm a n a g e m e n t (10 juni) • Focus on Turkey (30 juni) • Focus on India (1 juli) De vernie uw de V erbe terch eck Lasrook is beschikba ar op 5xbeter.nl. Via de

A anm elden? Kijk op w w w .sch ee psbo uw .nl

V erbe terch eck kunt u nagaan o f de lasroo kb loo tste lling van uw lassers voldoet aan de nieuw e grensw aarde van 1 m g/m 3. Deze grensw aarde is vanaf 1 april 2010 van kra ch t. Door inbreng van S cheepsbouw N ederland is de V erbe terch eck Lasrook ook

Focus on India en w erd gehouden in opd ra ch t

van toepassing op lasw erkzaam heden op

van NL EVD Internationaal.

scheepsw erven. C ontact: David Anink (d an@ scheepsbouw .nl)

Scheepsbouw N ederland M kb-program m a Integraal Sam enw erken

S cheepsbouw N ederland is de

De drem pel voor deelnam e van m aritiem e

gezam enlijke o rganisatie van de

Holland Paviljoen op N avalia

m kb-bedrijven aan het program m a Integraal

vereniging voor de N ederlandse

Van 18 to t en met 20 mei v in d t de Spaanse

S am enw erken is verlaagd. Vanaf heden

scheepsw erven (VNSII en de

beurs N avalia plaats. Navalia biedt een goede

kunnen m kb'ers tegen g ereduceerde kosten

Vereniging Holland M arin e Equipm ent

ingang to t de Spaanse scheepsbouw m arkt.

aan maximaal drie d e e lp ro je cte n binnen het

en is een b ran che orga nisa tie van

Een Holland Paviljoen o ntbree kt daarom niet

program m a p articipe re n. M kb-bedrijven

FME. S cheepsbouw N ederland zet

op deze m aritiem e vakbeurs. De tota le

kunnen door deze regeling g e ric h t deelnem en

zich op d aadkrachtige w ijze in voor de

o ppervlakte van h e t Holland Paviljoen

aan de projecten die passen bij hun expertise

branche en m aakt zich sterk voor een

bedraagt 120 m2. C ontact: Kristian Pronk

en behoefte. Inte graa l S am enw erken is een

p o sitie f m a atschappelijk im ago van de

(kp@ hm e.nl)

onderzoeks- en o n tw ik k e lin g s p ro je c t voor de

N ederlandse m aritiem e industrie.

gehele N ederlandse scheepsbouw cluster.

India kansrijk voor N ederlandse industrie

C ontact: M a rn ix Krikke

Voor m eer inform atie:

De handelsm issie naar India van 8 to t en m et

(m kr@ scheepsbouw .nl)

S cheepsbouw N ederland

N ederlandse m aakindustrie in dit land

N ieu w e exportm anagers

2700 AC Zoeterm eer

12 feb ru a ri heeft de potentie voor de

Postbus 138

bevestigd. N ederlandse bedrijven haalden

Sandra M ollem a en K ristian Pronk zijn vanaf

T: (079) 353 11 65

voor € 1,5 m iljoen aan co n cre te orders w eg bij

m aart w erkzaam bij HME als re spe ctie ve lijk

F: (079) 353 11 55

w erve n in M um bai en Goa. De door HME

Exportm anager Europa/Am erika en

E: info@ scheepsbouw .nl

georganiseerde handelsm issie vond plaats

Exportm anager Europa/India en M id de n ­

I: w w w .sch ee psbo uw .nl

aan de W estku st van India. De handelsm issie

oosten. C ontact: Sandra M ollem a

m aakt onderdeel u it van het program m a

(sm@ hm e.nl) / K ristian Pronk (kp@ hm e.nl)

M aritim e Search

Arbeidsbemiddeling______

Dirkzwagers

D U T C H PO RT G U ID E 2 0 1 0 Al meer dan 125 jaar is Dirkzwager's Dutch Port Guide het meest informatieve en overzichtelijke naslagwerk voor de Nederlandse havengebieden. Op compacte wijze vindt u hierin een schat aan actuele en onmisbare informatie over de havens van o.a. Amsterdam, Dordrecht, Harlingen, Moerdijk, Rotterdam, Scheveningen, Terneuzen en Vlissingen.

IPS Group w w w . lp sp «rso nn *l .com

IPS Group - Interocean Personnel Services Rivium Boulevard 46 2909 LK Capelle aan den IJssel Tel:+31 (0)10 447 94 94 Fax +31 10)10 235 78 78 w w w ipspersonnel.com [email protected]

• Alles in één: compacte pocket guide!

• Bundeling van alle Nederlandse havens in één uitgave en op één website • Belangri|k overzicht van organisaties in en om de havens

Q -Shipping BV Oever 7 3161 GR Rhoon [email protected] www.q-shipping.nl

■ Uitneembare havenkaarten

Dieselm otoren, onderhouds- en reparatieapparatuur__________

H olland D ies el M a a s s lu is B.V. Govert van W ijnkade 40 3144 EG Maassluis Tel.:010-5912611 Fax 010-5929155 E-mail: info@ hollanddiesel.nl www.hollanddiesel.nl

Dieselm otoren verkoop en reparatie

Bestel nu voor € 28,50 (i.p.v. € 38,50) Voor bestellingen kunt u contact opnemen met de klantenservice van Media Business Press, tussen 9.00-12.00 uur, op telefoonnummer 010 - 289 40 08. Of stuur uw gegevens naar [email protected] o.v.v. DPC 2010. Of bestel via de website:

www.dutchportguide.com

Doldrum s B.V. M arine & Technical Surveyors W aalstraat 26 3087 BP Rotterdam Tel. +31-10)10-4299590 Fax +31-10)10-4296686 E-mail: [email protected] www.doldrumsbv.nl

*

DUTCH PORT G U ID E 2 0 1 0 b ie d t u vele voordelen:

• Actuele en onmisbare informatie over de havens

( Ï ) Doldrums

C rew m anagem ent

D irkzw ager's

• Alti|d up-to-date gratis digitale nieuwsbrief & vernieuwde website

Experts & Taxateurs

Cumm ins H olland B.V. Olivijn 800 3316 KH Dordrecht Tel. : 078-618 1200 Fax : 078-617 6579 E-mail: [email protected] www.cummins.com

V e rw e ij H oebee Groep experts en taxateurs op scheeps- en werktuigkundig gebied marine surveyors and consulting engineers VER W EIJ & HOEBEE Kantoor Amsterdam Osdorper 8an 17 BC 1068 LD Amsterdam T e l.+31-10)20-6107260 Fax +31 -0(20)-6196461 E-mail: info@ verweij-hoebee.nl D. HOEBEE B.V. Kantoor Barendrecht Achterom 66 2991 CV Barendrecht Tel +31-(0)180-623236 Fax +31-10)180-620178 E-mail: info.hoebee@ verwei|-hoebee.nl

Explosie ventielen

Vokes-A: r CRO U P

V o k e s -A ir BV Filter- en B esch erm tech n iek Postbus 309 3400 AH IJsselstein Nijverheidsweg 15 3401 MC IJsselstein Tel +31 (0)88 - 865 37 24 Fax +31 (0)88 - 865 37 00 www.vokes-air.nl / www.vokesair.com Explosieventielen (blast valves), gasdichte afsluiters, NBC filters. CO., filters

H ef k o I o m/S e ctieb ouw Coops en N ieb org BV Postbus 226 9600 AE Hoogezand Tel. 0598 - 39 55 00 Fax 0598 - 39 24 27 E-mail: sales@coops-nieborg nl www.coops-nieborg.nl M u lti Engineering N.V. Kapelanielaan 13d 9140Temse(B) Tel 00 3 2 - 3 - 710 58 10 Fax 00 3 2 - 3 -7 1 0 58 11 E-mail: info@ multi.be

Krukas-, drijfstang-, m otorblokreparalie

M a ritiem e elektronica_______

N autical & Technical M anagem ent________

Scheepsregistratie

I Alewijnse M a rk van S c h a ic k M a rin e S ervices N ieuwe W aterw egstraat 7 3115 HE Schiedam Tel. +31(0)10 409 05 99 Fax +31(0)10 409 05 90 E-mail: [email protected] www.markvanschaick.nl

A le w ijn s e M a rin e System s Postbus 49, 6500 AA Nijmegen Telefoon +31(0)24 3716571 Fax: +31 (0)24 3716570 website: w w w a lew ijnse.n l email: ams@ alewijnse.nl One-stop shop in systeem integratie (nieuwbouw, refit. service & o n d e r h o u d , navigatie en communicatie P ro d u k te n )

L a s to e v o e g m a te ria le n __

© Miller IT W W e ld in g Products BV Edisonstraat 10 3261 LD Oud-Beijerland T e l.0 1 8 6 - 64 14 44 Fax 0186 -6 4 08 80 E-mail: info@ itw -w elding.nl w w w .itw -w elding.com

M aritiem e Training

Maritieme.

A c a d e m ie

Nova C ontract Kanaalstraat 7 1975 BA iJmuiden Tel. 023-530 29 00 E-mail: ncot.maritiem@ novacollege.nl ww w.novacontract.nl/m aritiem

V o k e s -A ir BV F ilte r- en B es ch e rm tech n iek Postbus 309 3400 AH IJsselstein Nijverheidsweg 15 3401 MC IJsselstein Tel. +31 (0)88 - 865 37 24 Fax +31 (0)88 - 865 37 00 w ww.vokes-air.nl / www.vokessir.com Gecombineerde luchtinlaat met druppelvanger en coalescer filter, filters voor luchtbehandeling

M a ritim e Engineering N avaltec * •*

M a r in e Engin ee rin g Service B.V.

N a v a lte c Engineering S ervice B.V. Kardoenhof1 3193 JD Hoogvliet-RT te l.:+31 (0)10 438 04 38 fax: +31 (0)10 438 27 17 E-mail: info@ navaltec nl www.navaltec.nl

M aritim e Support & Consultancy

M a ritie m e Dienstverlening

Hubel M arine B.V. .

'

Veuel R egistration ■ Menne Surveyor*

H u b el M a rin e BV Karel Doormanweg 5, 2nd Floor 3115 JD Schiedam Tel. 010 -45 8 73 38 Fax 0 1 0 -4 5 8 76 62 E-mail: [email protected]

M arin Ship M a n a g e m e n t M a rin Ship M a n a g e m e n t 8.V. Hogelandsterweg 14 9936 BH Farmsum Postbus 86 9930 AB Delfzijl Tel 0596 63 39 22 Fa* 0596 63 39 29 e-m ail: msm@ mfmarinedivision.nl www.m fm arinedivision.nl

Q -Shipping BV Oever 7 3161 GR Rhoon info@ q-shipping nl w ww.q-shipping.nl

N aval A rchitects Consulting Engineers G roenendijk & S oeterm eer Groothandelsgebouw E-7 Postbus 29156 3001 GD Rotterdam Tel. 010 - 413 08 52 Fax 0 1 0 -4 1 3 08 51 E-mail: info@ groensoet.nl

:r
Navaltec Marine Engineering Service B.V.

Luchtaanzuigsystemen

Vokes-A: r

Hubel M a rin e B.V. V en e i Hegistrebon

Q -Shipping BV Oever 7 3161 GR Rhoon info@ q-shipping.nl w ww.q-shipping.nl

N a v a lte c Engineering S ervice B.V. Kardoenhof 1 3193 JD Hoogvliet-RT Tel. +31 (0)10 438 04 38 Fax +31 (0)10 438 27 17 E-mail: info@ navaltec.nl www.navaltec nl

O liefilters

Vokes-A: r V o k e s -A ir BV Filter- en B es ch e rm tech n iek Postbus 309 3400 AH IJsselstein Nijverheidsweg 15 3401 MC IJsselstein Tel. +31 (0)88 - 865 37 24 Fax +31 (0)88 - 865 37 00 w w w vokes-air.nl / w w w vokesair.com Brandstof- en smeeroliefilters, coalescer filters, olienevelafscheiders voor carter ventilatie

Scheepsluiken/ iuikenkranen Coops en N ieb org BV Postbus 226 9600 AE Hoogezand Tel. 0598 - 39 55 00 Fax 0598 - 39 24 27 E-mail: [email protected] www.coops-nieborg nl

H e rin * Surveyor!

Hubel M a rin e BV Karel Doormanweg 5,2nd Floor 3115 JD Schiedam Tel. 010 - 458 73 38 Fax 010 - 458 76 62 E-mail. [email protected]

Of

U M D A L A S S I S T B.V.

LIM D A L A S S IS T B.V. Parallelweg 1 2 4 - 12 1948 NN Beverwijk Tel: +31 251 271 765 [email protected] - Vessel registration (e.g Sierra Leone, St Kitts & Nevis, Georgia, Panama, Vanuatu) - Consultancy (Superintendent) - Naval Architects - Surveyors - P&l, damage, pre-entry, on- and off hire and other type of surveys

Scheepsreparatie

N ic o v e rk e n H olland b.v. Algerastraat 20 3125 BS Schiedam The Netherlands T e l.+31(0)10-238 0999 Fax+31(0)10-238 0990 E-mail shiprepair@nicoverken nl w w w nicoverken nl Specialised in overhaul of all types of main and auxiliary engines, including attachments i.e. governors, turbochargers, fuel equipment and the sales of spare parts and engines We are capable of crankshaft and cylindrical grinding, line boring, hard chromium plating, connecting rod repairs and other engineering works and repair activities. Due to the combination of our highly skilled service engineers w ho operate 24/7 w o rld ­ wide and our engineering works in our workshop, Nicoverken is able to give full service to our customers.

Schroefaskokerafdichtingen

Ydicyj

B »V. T ^ o h n l e o h B u r e a u U IT T ÏN B Ö » » A O T

Technisch B ureau U ittenb ogaart BV Brugwachter 13, 3034 KD Rotterdam Tel.0 1 0 -4 1 1 4614, Fax0 1 0 -4 1 4 1004 E-mail: info@ tbu.nl

Softw are

LogicVision LOGIC V IS IO N B V. Hakgriend 18b P.O Box 95 3370 AB Hardinxveld-Giessendam The Netherlands Tel. +31 (0)184-677 588 Fax +31 10)184-677 599 E-mail: [email protected] www.logicvision.nl Logic Vision is a M icrosoft Gold Certified Partner specialized in the maritime industry We develop modular built, vertical solutions based on M icrosoft Dynamics™ NAV. This results in branch related modules that support you in your daily operations

Verwarm ingssystem en, verkoop en onderhoud

ê

H EA T M ASTE R

H eatm aster bv Industrial S M aritim e heating systems Grotenoord 1 3342 GS Hendrik Ido Ambacht Postbus 252 3340 AG Hendrik-ldo-Ambacht Tel + 31 78 - 68 23 404 Fax + 31 78 - 68 23 403 Email: [email protected] ww wheatm aster.nl Heatmaster, your hottest innovator

Vessel M anagem ent

Voor al uw m aritiem e zaken

M a rin e S erv ice s w w w .s u rv e y o rs .n l P0. Box 2119 1990 AC Velserbroek Tel:+31 (0)23 5490335 E-mail: [email protected] - Statutory surveys on behalf of various flag states (Panama, Sierra Leone, Cambodia etc.) - Class surveys for various non-I.A.C.S. class societies - I.S.M. code S.M.C. and D.O.C. audits on behalf of various flag states - Flag State Inspections (A.S.I ) Barbados, Panama, Vanuatu. - P&l, damage, pre-entry, on- and off hire and other type of surveys

l'H

Voorstuwing schepen

VOITH Engineered reliability.

S taal-IJzer G ieterij

O n ilo r d The Ste e l a n d Ir o n Fo u n d ry

A llard -E urope NV Veedijk 51 B-2300 Tumhout E-mail: info@ allard-europe.com www.allard-europe.com

w Q -Shipping BV Oever 7 3161 GR Rhoon info@ q-shipping.nl w w w q-shipping.nl

Veiligheid

O U M IS AF E

.

loygs teerster Lloyd's R egister Weena Zuid 170 3012 NC Rotterdam Tel 010 - 201 84 47 Fax 0 1 0 -4 0 4 55 88

U nisafe M a rin e Firefighting & Safety Equipm ent Fmnegieterstraat 7 - 9 3194 AL Hoogvliet Tel +3110)10-295 2710 Fax +31 (0)10-295 2709 E-mail: unisafe@ total-care.nl Website: w ww.unisafe.nl

. lll. M

B ureau V eritas b.v. Vissersdijk 223-241 3011 GW Rotterdam Postbus 2705 3000 CS Rotterdam Tel 010 2822666 Fax 010 2411000 E-mail: hrmnld@ nl.bureauveritas.com

Voith Turbo B.V. Koppelstraat 3 7391 AK TWELL0 Postbus 201 7390 AE TWELL0 Tel. +31 (0) 571279600 Fax+31 (0)571276445 E-mail: voithnederland@ voith.com Internet: www.nederland.voithturbo.nl

Yacht M anagem ent

Q -S hipping BV Oever 7 3161 GR Rhoon info@ q-shipping.nl w ww.q-shipping.nl

Colofon SWZ M aritim e w ordt uitgegeven door de Stichting Schip en W erf de Zee (SWZ), waarin participeren de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Technici op Scheepvaartgebied (KNVTS) en de Stichting de Zee SWZ M aritim e is tevens het verenigingsblad van de KNVTS SWZ is de eigenaar en de uitgever van de tite ls Schip & W erf de Zee en SWZ Maritim e. Het bestuur van SWZ w ordt gevormd door de participanten in SWZ. die elk vier bestuursleden benoemen uit de doelgroepen van de legers en bestaat uit de volgende personen Namens de KNVTS: Prof.Ir. S Hengst, voorzitter (onderwijs) Ir J R Smit, penningmeester (KIVI/NIRIA) Ir S G Tan (MARIN) Ing H.P.F. Voorneveld |VNSI) Namens de Stichting de Zee Mr. 6.X. Hollaar {Kon Vereniging van Nederlandse Reders) Capt F.J van W ijnen (Nederlandse Vereniging van Kapiteins ter Koopvaardij) H .J A H Hylkema (Nautilus NL) Ing F Lantsheer (KNMI) Verschijnt 11 maal per jaer Hoofdredacteur: Ir C. Dirkse Eindredactie: M R Buitendijk-Pijl MA Redactie: Ing H R J Akerboom, G.J de Boer, M van Oijk, H.R M Oill. Mevr. Ing A Gerritsen. Ir. J H de Jong. Ir. W de Jong, Capt H. Roorda. Ing. S Sakko

Redactie Adviesraad: Mevr A A Boers, Dr Ir J.J. Blok. M de Jong. Ir E W H Keizer, Ir G H G Lagers. M r K Polderman, E Sarton. T. W estra. J.K. van der W iele Aan SW Z M a ritim e w erken regelm atig mee: J L A. van Aalst VADM b d . M de Jong, H.S Klos, Ir C.J Verkleij, H.Chr de W ilde R edactie a d re s : Mathenesserlaan 185. 3014 HA Rotterdam, telefoon 010 ■241 7435. fa* 010 - 241 00 95. e-m ail swz rotterdam@ planet nl W ebsite www.swzonline nl Uitgeefpartner: M edia Business Press; Judith Verbeek Molenbaan 19, 2908 LL Capelle aan den IJssel. Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam, telefoon 010-289 40 08 (abonnementen). 010-289 40 75 (overig), fax 010-289 40 76, e-mail [email protected] Advertentie-exploitetie: Media Sales Support Barbara de Vries Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam telefoon 010 2894066. fax 010-2894061 e-mail bdevries@mediasalessupport nl A lle advertentie-contracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland. Abonnementen: Nederland C 97,85, buitenland € 134.90 (zeepost). € 142,95 (luchtpost) Losse exemplaren € 17.50. Studentenabonnement € 38.05 (alleen met bew ijs van inschrijving). Alle prijzen zijn excl. btw

Abonnementen worden to t wederopzegging aangegaan Opzegging kan uitsluitend plaatsvinden door twee maanden voor het einde van de lopende abonnementsperiode een aangetekende brief te sturen naar Mathenesserlaan 185. 3014 HA Rotterdam voor leden van de KNVTS. Postbus 8575. 3009 AN Rotterdam voor leden van Nautilus NL. Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam voor overige abonnees. M oet het verzendadres gewijzigd worden, stuur dan het etiket met verbeterd adres terug. Lay-out en druk: Thieme MediaCenter. Rotterdam Hoewel de inform atie, gepubliceerd in deze uitgave, zorgvuldig is uitgezocht en w aar mogelijk is gecontroleerd, sluiten uitgever, redactie en auteurs uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid u it voor eventuele onjuistheid en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens Reprorecht: Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de uitgever ISSN 1876-0236

Hel

P R I N T

lOLLAND HIPYARDS

WHERE QUALITY MEETS FLEXIBILITY

OFFSHORE MODULES TUGS SHORTSEA CONSTRUCTION ACCOMMODATION VESSELS

HOLLAND SHIPYARDS BV RIVIERDIJK 4 3 6 3 3 7 2 BW HARDINXVELD - GIESSENDAM WWW.HOLLAND-SHIPYARDS.NL

INLAND NAVIGATION SHIP REPAIR PROJECT CARGO VESSELS SPECIAL PROJECTS

IPS Group biedt toekomstperspectief IPS G roup, In te ro c e a n P e rs o n n e l Services, is sinds 1988 een to o n a a n g e v e n d e p e rs o n n e l s u p p lie r voor o n d e r a n d e re d e m aritiem e , bagger, o ffshore en tu n n e lb o u w industrie. O n ze o p d ra ch tg e vers zijn in te rn a tio n a a l b e tro kk en b ij aa n s p re k e n d e p ro je c te n in zo w e l d e o n s h o re en o ffshore sectoren. Een b re e d n e tw e rk van kan to ren en ag e n ts c h a p p e n in diverse lan d en , stelt IP S in staat sn el en effic ië n t te re a g e re n o p fu n cties en d e vraag n a a r kan d id a te n . Maritime / Dredging De maritieme afdeling van IPS vult flexibele bemanningsvraagstukken in voor verschillende bedrijven. Dit gebeurt in de baggerindustrie, de koopvaardij, de sleepvaart en de offshore. Recruitment IPS rekruteert, werft en selecteert op nationaal zowel als internationaal niveau. Kandidaten worden op projectbasis te werk gesteld maar vaste indiensttreding behoort ook tot de mogelijkheden. Wind Energy In deze groeiende markt heeft IPS al veel succes geboekt met het volledig bemannen van Heavy Lifting Vessels en aanverwant materieel.

Oil & Gas IPS Oil & Gas rekruteert gekwalificeerd personeel voor managementposities. Daarnaast werft deze dynamische afdeling binnen IPS professionals, die te werk worden gesteld in de olie en gas industrie. Marine Construction IPS heeft als flexibele oplossing voor de scheepsbouwindustrie een gespecialiseerd team samengesteld met een veelzijdigheid aan ervaring, dat inzetbaar is tijdens de constructiefase van maritieme projecten. Tunnelling De IPS Tunnel afdeling, met toegang tot 40 jaar wereldwijde ervaring, biedt een compleet pakket van oplossingen voor alle sectoren van de tunnelbouw industrie. Oplossingen zoals het totale pakket van uitzenden en detacheren van tunnelpersoneel en de aanschaf van tunnelbouw apparatuur. Finance / Payrolling De ruime ervaring van IPS met verlonings-systemen in combinatie met ons geavanceerde automatiseringspakket, geeft ons de mogelijkheid om u efficiënte oplossingen en Payroll Solutions aan te bieden.

K ijk vo or m e e r in fo rm a tie en vacatures op o n ze w ebsite o f b e l m e t ons kantoor.

IPS Group - Interocean Personnel Services * Rivium Boulevard 46 * 2909 LK * Capelle aan den IJssel Phone +31(0)10 447 94 94 * Fax +31(0)10 235 78 78 * www.ipspersonnel.com