BP2: Een stadsapp voor Roeselare
Studiegebied Handelswetenschappen en bedrijfskunde Opleiding Toerisme en recreatiemanagement Academiejaar 2014 - 2015 Interne begeleider De heer Peter De Vleeschouwer Student Thobias Expeel
2
BP2: Een stadsapp voor Roeselare
Studiegebied Handelswetenschappen en bedrijfskunde Opleiding Toerisme en recreatiemanagement Academiejaar 2014 - 2015 Interne begeleider De heer Peter De Vleeschouwer Student Thobias Expeel
3
Inhoudsopgave INLEIDING
5
PROJECTVOORSTEL
6
CONCEPT
6
DOELGROEP
7
SCENARIO
8
17
VAKTECHNISCHE INFORMATIE
19
MARKETINGCOMMUNICATIE
19
KOSTPRIJSBEREKENING
21
FINANCIERINGSPLAN
22
DISTRIBUTIE EN PRIJSZETTING
23
24
BIJLAGE 1: GESCHIEDENIS ROESELARE
25
BIJLAGE 2: TARIEVEN ADVERTENTIES STREEKKRANT
27
BIJLAGE 3: SUBSIDIE VOOR INFRASTRUCTUUR
28
BIJLAGE 4: EUROPESE SUBSIDIE
29
LINK MET RESEARCHPAPER
BESLUIT
4
Inleiding In dit dossier ga ik na hoe mijn projectvoorstel, een mobiele app voor Roeselare, tot stand kan komen. Niet alleen inhoudelijk, maar ook financieel moeten keuzes worden gemaakt. Het eerste deel vertelt over hoe het project gegroeid is van losse ideeën tot een sterk concept. Daarna doe ik mijn projectvoorstel uitvoerig uit de doeken. Aan de hand van het scenario en de nodige visuals, komt de app tot leven. In dit deel wordt ook de doelgroep gedefinieerd. Vervolgens koppel ik terug aan de researchpaper van afgelopen semester. Hierin wordt vooral gewezen op de keuzes die ik heb gemaakt voor mijn projectvoorstel op basis van mijn research. Zaken die veranderd zijn komen uiteraard ook aan bod. In het derde deel ligt de focus op kosten, baten en promotie. Ik bekijk enkele mogelijkheden op het vlak van marketingcommunicatie. De kostprijsberekening is een inschatting van de totale kost, zowel voor de promotie als voor de ontwikkeling van de app. Het financieringsplan geeft enkele opties om de realisatie van het stadsspel te bekostigen. Tot slot sta ik ook stil bij de distributie en de prijszetting van de app. Op het einde volgt een korte samenvatting van de sterktepunten van mijn projectvoorstel. Ik sta ook stil bij eventuele knelpunten en denk na over hoe Roeselare daar een antwoord op kan bieden.
5
Projectvoorstel Tot voor kort was mijn idee om een mobiele toepassing te maken die zou dienen als digitale reisgids voor Roeselare. Na de plenaire feedbacksessie en een zelfreflectie, stelde ik vast dat dit te weinig ambitie uitstraalde. Verscheidende brainstormsessies en een bezoek aan Roeselare leverden me genoeg inspiratie op voor een nieuw projectvoorstel. Ik wil een stadsspel maken gericht op kinderen dat gezinnen moet aanzetten tot een bezoek aan de stad. Meer concrete informatie hierover leest u in dit hoofdstuk.
Concept Mijn idee vindt zijn oorsprong in de geschiedenis van de stad. Bronnenmateriaal van het stadsarchief (bijlage 1) vermeldt bouwwerken die Roeselare moesten beschermen tegen invallen van de Noormannen. In een geschreven bron van Dochy is er sprake van de omwalde burcht ’s Gravenwal en twee omliggende straten, de Wallenstraat en de Kattestraat. Ook op de 17e eeuwse kaart van Sanderus vinden we ’s Gravenwal terug. De twee straten zijn nog steeds aanwezig in het centrum van de stad. Op een recente luchtfoto zijn geen overblijfselen van de omwalde burcht meer zichtbaar. Ook in de Wallenstraat en de Kattenstraat verwijst tegenwoordig niets naar de periode waarin Roeselare zich wapende tegen de Noormannen. Al snel was duidelijk dat dit stukje interessante geschiedenis het thema van de app zou worden. Voor de concrete uitwerking er van, vond ik inspiratie in de mobiele toepassing ‘Leuven Walk’. Hier volgt de gebruiker een route door de stad en vervult hij op verschillende locaties een opdracht. Deze variëren van een quiz tot een mini-‐game tot een doe-‐activiteit. In een ander stadsspel, ‘Volle Gaz’ van Use-‐It in Brussel, kunnen gebruikers punten verdienen door opdrachten correct uit te voeren. Dit element creëert een uitdaging waardoor het spel een doel krijgt. Op basis van deze impulsen kwam het concept voor mijn mobiele toepassing tot stand. De app zal een stadsspel worden waarbij de gebruiker Roeselare beschermt tegen een aanval van de Noormannen. Bij verschillende opdrachten gelinkt aan het huidige toeristische aanbod van de stad kan de gebruiker bouwstenen verdienen. Die vormen uiteindelijk de stadsomwalling die de Noormannen zal tegenhouden en Roeselare zal beschermen.
6
Tot slot nog de volgende opmerking. Wie bijlage 1 leest komt te weten dat Roeselare in de 10e eeuw werd versterkt, maar niet werd ommuurd. Daarbovenop zullen de meeste opdrachten elementen bevatten die dateren uit de periode na de Middeleeuwen. Hierdoor is de app niet historisch correct, maar naar mijn mening hoeft dit ook niet. Het belangrijkste is dat de verhaallijn van de app tot de verbeelding spreekt van de kinderen die ze zullen gebruiken. Bovendien was het niet mogelijk om elementen uit die periode te verwerken in de opdrachten, gezien er geen zichtbare overblijfselen meer zijn.
Doelgroep Alvorens een specifieke doelgroep te selecteren, is het belangrijk om eerst de geografische markt vast te leggen. De voornaamste vraag lijkt me hoe ver mensen bereid zijn te reizen om een stadsspel te spelen. Roeselare is geen kunststad en staat op toeristisch vlak een trapje lager dan nabijgelegen steden zoals Ieper of Kortrijk. Daarbovenop voorzie ik dat de app in een eerste fase enkel in het Nederlands wordt aangeboden. Daarom beperkt de geografische markt zich volgens mij tot West-‐Vlaanderen en Oost-‐Vlaanderen. Het spreekt voor zich dat inwoners van Roeselare zelf ook behoren tot potentiële gebruikers van de app. Binnen dit segment richt de app zich tot gezinnen met kinderen van 6 tot 10 jaar. Zowel de wandelafstand als het niveau van de opdrachten is zo goed mogelijk afgestemd op deze groep. Ik wil met de app een reason to visit creëren voor individuele bezoekers. Want het aanbod voor groepen in Roeselare is al redelijk uitgebreid. Uit navraag bij de dienst voor toerisme van Roeselare blijkt dat dit een gegeerde doelgroep is. Tijdelijke evenementen richten zich soms tot gezinnen met kinderen. Maar een permanent aanbod voor deze doelgroep is er nog niet. In het kader van toegankelijk reizen, heb ik geprobeerd om het traject door de stad rolstoelvriendelijk te maken. Tot op vandaag is er op de volledige route slechts een hinderpunt, het betreden van de Sint-‐Amandskerk. Op voorwaarde dat daar een hellend vlak komt, is elk deel van het traject toegankelijk voor rolstoelgebruikers en kunnen ook zij plezier beleven aan het stadsspel.
7
Scenario Als student toerisme en recreatiemanagement beschik ik niet over de vaardigheid om mobiele toepassingen te programmeren. Toch wil ik aan de hand van tekst en afbeeldingen een aanzet geven tot een scenario voor de app. Wanneer je de app voor de eerste keer opent, krijg je als gebruiker een animatiefilmpje te zien. Hierin wordt het verhaal verteld van de Noormannen die Roeselare willen aanvallen, gevolgd door een oproep om te helpen de stad te beschermen. Een korte tutorial legt je uit hoe je dit kan doen. Door de route op de kaart te volgen en op de aangeduide locaties opdrachten te vervullen, verzamel je bouwstenen die de stadsomwalling zullen vormen. Onmiddellijk hierna volgt een pop-‐up venster met de boodschap dat locatievoorzieningen moeten worden ingeschakeld om het spel te kunnen spelen. Aan de hand van deze location-‐ based services kan de gebruiker zich probleemloos door het stadscentrum bewegen. Daarna verschijnt het hoofdmenu (afbeelding 1). Hierin heb je als gebruiker drie keuzes: het spel beginnen, de tutorial opnieuw bekijken en instellingen zoals volume en helderheid aanpassen.
Afbeelding 1: Hoofdmenu
8
Wanneer je op start drukt begint het stadsspel en wordt de main interface weergegeven op het scherm (afbeelding 2). Hierin krijg je de kaart van Roeselare te zien, opgedeeld in zes verschillende zones. Door deze gebieden loopt een uitgestippelde route die de gebruiker zal volgen en waarlangs verschillende opdrachten te vinden zijn. Naarmate je de opdrachten vervult, zal je in de main interface zien hoe de stadsomwalling vorm krijgt en uiteindelijk het volledige centrum omringd. Voor een meer gedetailleerd zicht van het traject kan je inzoomen door op de daartoe bestemde button te drukken.
Afbeelding 2: De voortgang van het spel weergegeven in de main interface
Bij het inzoomen verschijnen ook de locaties waar je je naar toe moet begeven om de activiteiten te doen. Eenmaal ter plaatse druk je op de knop om de opdracht te starten. Om de weg niet te verliezen wordt je locatie steeds weergegeven op de kaart dankzij de location-‐based services (blauwe bol, afbeelding 3). Om te zien welk deel van de stadsmuur reeds gebouwd is, druk je opnieuw op de zoomknop, die je de main interface laat zien.
9
Het startpunt van de wandelroute bevindt zich op het Stationsplein. Deze locatie is ideaal voor reizigers met het openbaar vervoer en voor bezoekers met de wagen, gezien de nabijheid van het trein –en busstation en de ondergrondse parking. Van hieruit gaat het traject via de Sint-‐Amandskerk, het Stadhuis en de Sint-‐Michielskerk door de Oude Stedelijke Begraafplaats, langs het Grote Bassin en via de Ronde Kom terug naar het Stationsplein (afbeelding 3). Deze wandeling is net geen vijf kilometer lang. Oorspronkelijk was ook het havengebied opgenomen in het stadsspel. Maar door de geurhinder van de veevoederbedrijven, de vele vrachtwagens en de extra kilometers heb ik besloten deze zone te laten wegvallen.
Afbeelding 3: Het te volgen traject doorheen de stad
10
Om tot leuke opdrachten te komen, ben ik uiteraard op verkenning geweest ter plaatse. Ik heb een volledige dag doorgebracht in Roeselare op zoek naar bruikbare elementen in elke zone. Wat volgt is een overzicht van de opdrachten die ik voor ogen heb in elk gebied. Om de oriëntatie niet te verliezen, ziet u in afbeelding 4 reeds een grafisch overzicht van de zones.
Afbeelding 4: Het centrum opgedeeld in zes zones
Zone A: Sint-‐Amandskerk We gaan van start met een fotozoektocht. Op het scherm verschijnen foto’s van het standbeeld van Albrecht Rodenbach, het parochieschild van Roeselare en een orgel (afbeelding 5). Bij het volgen van de route springt het standbeeld meteen in het oog. Het schild en het orgel vind je terug in de Sint-‐Amandskerk. Een tip die verschijnt op het toestel brengt de gebruiker hiervan op de hoogte. De kerk werd eind vorig jaar ontwijd, waardoor je niet het risico loopt om er binnen te wandelen tijdens een misviering. Het gebouw is open tijdens de dag en de toegang is gratis.
Afbeelding 5: Elementen fotozoektocht
11
Bij elk aspect hoort een vraag, om te bewijzen dat je het element van op de foto ook effectief gevonden hebt. Het antwoord blijkt steeds uit observatie van het desbetreffende element of uit het infobordje dat er bij staat. Wanneer de drie vragen correct beantwoord zijn, heb je de eerste bouwstenen verdiend.
Zone B: Stadhuis De Grote Markt van Roeselare wordt geflankeerd door het stadhuis. Aan de voorgevel hangen permanent de vlaggen van de volgende gebieden: West-‐Vlaanderen, Vlaanderen, België, Europa en Roeselare. Deze wil ik aan de hand van een in-‐game activiteit en een quiz verwerken in de app. Na de opdracht in zone A volg je de route tot op de Grote Markt. Hier begint de volgende activiteit. Op het scherm verschijnen zwart-‐witte versies van de vlaggen aan het stadhuis en een keuzemenu met kleuren (afbeelding 6). Aan de hand van drag-‐and-‐drop bewegingen vanuit het kleurenmenu, kleur je de vlaggen een voor een in. Dit kan op basis van eigen kennis, observatie op de Grote Markt of door de ouders om hulp te vragen. Wanneer alle vlaggen zijn ingekleurd, wordt gevraagd van welk gebied elke vlag is. Een antwoordvak en het toetsenbord verschijnen en het antwoord kan worden ingevoerd, opnieuw op basis van eigen kennis of met hulp van de ouders (afbeelding 6). Wanneer de vijf vlaggen zijn ingekleurd en aan de juiste locatie zijn toegewezen, verdient de gebruiker de bouwstenen voor deze zone.
Afbeelding 6: Visualisatie opdracht zone B
12
Zone C: Sint-‐Michielskerk Voor de opdracht in deze zone, begeeft de gebruiker zich naar het begin van de Arme Klarenstraat. Vanuit deze straat heb je een mooi zicht op de voorzijde van de Sint-‐ Michielskerk. Hier wordt gevraagd om met je smartphone een foto te maken van de kerk. Van zodra dit gebeurd is, schudt de app je foto door elkaar tot een schuifpuzzel (afbeelding 7). De opdracht is simpel. Los de schuifpuzzel op om de bouwstenen te verdienen en verder te gaan naar de volgende opdracht.
Afbeelding 7: Visualisatie opdracht zone C
Ik heb bewust niet gekozen voor een opdracht waarbij je de kerk moet binnentreden. Dit omdat er in de Sint-‐Michielskerk een ruimte is voor stil gebed en er vaak kerkdiensten doorgaan. Niets houdt je tegen om toch eens naar binnen te gaan. Maar het is geen vereiste om het stadsspel tot een goed einde te brengen.
Zone D: Oude Stedelijke Begraafplaats De begraafplaats ligt vlakbij het centrum en heeft naast burgergraven ook een militair kerkhof. Naast de vele Belgische slachtoffers, vind je er ook graven van soldaten van Franse, Britse, Ierse, Canadese en Poolse origine.
13
In deze zone wordt aan de hand van een quiz beroep gedaan op de aardrijkskundige kennis van de gebruiker. Op het scherm verschijnt een wereldkaart en wordt gevraagd om de landen van oorsprong van de buitenlandse slachtoffers aan te duiden. Afhankelijk van de leeftijd van de gebruiker, zal die meer of minder hulp van de ouders nodig hebben. Bij een correct antwoord licht het land groen op, bij een fout antwoord wordt het land rood ingekleurd (afbeelding 8). Om kleinere landen te kunnen selecteren, wordt ook deze kaart van een zoomfunctie voorzien. Wanneer de vijf landen zijn aangeduid, zit de activiteit in deze zone er op en worden de bouwstenen toegevoegd aan de overzichtskaart in de main interface.
Afbeelding 8: Visualisatie opdracht zone D
14
Zone E: Grote Bassin Het Grote Bassin is een oase van rust op enkele straten van het centrum van Roeselare. Aan de hand van een mini-‐game wil ik de gebruiker meenemen op een wandeling langs het water. Een detailkaart geeft de omgeving weer op de smartphone. Daarop zijn vier punten aangeduid. Wanneer je hierop drukt, verschijnt telkens een keuzemenu met daarin vier objecten: een treurwilg, een speeltuin, een sportterrein en een schuilhut (afbeelding 9). Deze zaken zijn te vinden langs het wandelpad ten westen van het water. Het is de bedoeling dat je dit stuk afwandelt en aan elk punt op de kaart het juiste object toewijst op basis van observatie. Om eliminatie te vermijden, blijft elk object verschijnen in het keuzemenu, ook al werd het reeds gekozen.
Afbeelding 9: Visualisatie opdracht zone E
15
Zone F: Ronde Kom Oorspronkelijk wou ik hier een fysieke opdracht voorstellen, namelijk de gebruiker een rondje laten lopen rond de vijver. Helaas is een deel onderbroken door de afsluiting van het ziekenhuis. Het was toen ik de fontein en enkele vissers aan het water zag, dat ik het idee kreeg voor een mini-‐game. Het spel begint met een animatiefilmpje waarin je een vis ziet die vlakbij de fontein zwemt. Die stuwt hem de lucht in, waardoor hij aan de rand van de vijver terecht komt. Het doel van het spel is om de vis terug bij zijn familie te krijgen, aan de andere kant van de vijver. Onderweg moet je opletten voor de fontein en de hengels van de vele vissers. De besturing gebeurt aan de hand van een joypad die wordt weergegeven op het scherm. Eenmaal de verdwaalde vis terug herenigd is met zijn familie, heb je de laatste bouwstenen verdiend. Nu de stad volledig ommuurd is zit het spel er bijna op. Bij wijze van afsluiting krijgt de gebruiker een animatiefilmpje te zien waarbij de Noormannen Roeselare proberen aan te vallen, maar mislukken in hun opzet en verslagen afdruipen. Tot slot toont de app de route van aan de Ronde Kom terug naar het Stationsplein. Hiermee zit het stadsspel er helemaal op.
16
Link met researchpaper Het spreekt voor zich dat een heleboel beslissingen zijn gemaakt op basis van mijn research van afgelopen semester. Welke die precies zijn en hoe die tot uiting komen in de app, leest u in dit hoofdstuk. Ook enkele veranderingen komen aan bod.
Keuze voor mobiele platformen Bij de ontwikkeling van de app zou ik opteren voor compatibiliteit met zowel Android als iOS. Deze twee platformen beschikken over de grootste app stores en hebben de meeste gebruikers. Op die manier bereikt het product het grootste deel van de markt. Tot nu toe verwees ik steeds naar smartphones als toestel om de app op te gebruiken. Maar gezien Android en iOS ook werken op tablets, kunnen gebruikers het stadsspel bijvoorbeeld spelen op hun Samsung Galaxy Tab of iPad.
Type mobiele app Wat betreft het type app kies ik resoluut voor een native app. Dit houdt in dat de distributie zal gebeuren via de Google Play Store en de Apple App Store. Dit drijft de ontwikkelingskost de hoogte in, omdat voor elke aanbieder een andere programmeertaal moet worden gebruikt. Het grote voordeel is dat native apps toegang hebben tot de ingebouwde functies van je toestel. Dan denk ik bijvoorbeeld aan de opdracht in zone C, waar de gebruiker een foto moet maken van de Sint-‐Michielskerk. Een native app heeft toegang tot de camera, waardoor dit soort opdrachten mogelijk zijn.
Trends in toeristische apps Een van de grote trends in toeristische apps is het gebruik van location-‐based services. Hierbij wordt je locatie steeds weergegeven op je smartphone of tablet, aan de hand van de GPS-‐sensor van je toestel. Deze locatievoorzieningen worden in de app gebruikt door de gebruiker te tonen waar hij zich bevindt op de uitgestippelde route. Op die manier ben je er zeker van dat je het juiste traject volgt. En wanneer je van de route afwijkt om iets te gaan eten of drinken, is het makkelijk om de draad terug op te pikken.
Terugkoppeling aan SWOT-‐analyse Bij het bedenken van de app, heb ik rekening gehouden met enkele zwaktes uit de SWOT-‐ analyse van Roeselare. Daarin werd vastgesteld dat de stad een beperkt toeristisch aanbod heeft wat betreft het aantal bezienswaardigheden. Aan de hand van de opdrachten, heb ik elementen zoals het Grote Bassin of de Ronde Kom, beide geen standaard bezienswaardigheden, toch kunnen verwerken in de app. 17
Vervolgens heb ik rekening gehouden met de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers. In het eerste hoofdstuk las u al hoe een kleine aanpassing aan de Sint-‐Amandskerk het volledige stadsspel rolstoelvriendelijk kan maken. Tot slot kaartte ik afgelopen semester het weinig innovatieve karakter van de dienst voor toerisme van Roeselare aan. Nieuwe media worden amper gebruikt. Maar met dit technologisch product zouden ze alvast een stap voorwaarts zetten.
Inspiratie uit best practices De app ‘Leuven Walk’ was geselecteerd als een van de best practices en vormde ook een bron aan inspiratie voor de ontwikkeling van het stadsspel. Vooral het combineren van bezienswaardigheden met leuke opdrachten en spelletjes spraken me aan. Net als bij de app van Leuven zullen location-‐based services zorgen voor een feilloze navigatie door de stad.
Veranderingen Het nieuwe projectvoorstel brengt ook veranderingen met zich mee. Niet langer moet de app dienen als digitale reisgids die de gebruiker informeert over bezienswaardigheden en evenementen in Roeselare. Het stadsspel heeft als voornaamste doel om gezinnen met kinderen een leuke dag te laten beleven in de stad. Bij het vorige projectvoorstel stelde ik nog voor om de app te ontwikkelen in meerdere talen. Dit zal niet zo zijn bij het stadsspel. In een eerste fase zal de app aangeboden worden in het Nederlands. Wanneer mocht blijken dat er vraag is naar anderstalige versies, kan dat via een update later worden toegevoegd.
18
Vaktechnische informatie Marketingcommunicatie Vertrekkende vanuit de vier P’s definieer ik de volgende begrippen als volgt: • Product: een stadsspel in de vorm van een mobiele toepassing • Prijs: de app zal gratis worden aangeboden • Plaats: distributie zal verlopen via de app stores van Google en Apple • Promotie: acties om de verdeling van het product te stimuleren Marketingcommunicatie slaat op de communicatie tussen de aanbieder enerzijds en de potentiële afnemers anderzijds. Aan de hand van die communicatie wil ik de kennis, de attitude en het gedrag van de afnemers beïnvloeden. Deze drie aspecten zijn de communicatiedoelstellingen. In de cognitieve fase moeten potentiële gebruikers op de hoogte gebracht worden van het bestaan van de app. In de affectieve fase moeten ze zich aangesproken voelen om naar Roeselare te komen om het spel te spelen. De laatste fase bepaalt of ze de app ook effectief downloaden en naar de stad komen om ze uit te proberen. Vooral in het begin zou ik de nadruk leggen op themacommunicatie, omdat vooral de kennis en de attitude van potentiële bezoekers moeten worden beïnvloed. Om hierin te slagen, zullen verschillende marketingcommunicatie-‐instrumenten gebruikt worden. Wat volgt is een overzicht van enkele mogelijke acties om dit doel te bereiken.
Reclame Voor het maken van reclame heeft Roeselare intern reeds enkele middelen voor handen. Het stadsspel kan gepromoot worden via hun eigen publicaties zoals het toeristisch magazine. Ook in de dienst voor toerisme kan promotiemateriaal worden voorzien. Verder kunnen in de stad folders en posters worden verspreid, bijvoorbeeld via de bibliotheek, het cultuurcentrum De Spil en in het station. Elk kwartaal verschijnt het stadsmagazine RSL. Ook hierin is ruimte voor publiciteit voorzien. Zoals reeds eerder besproken richt het stadsspel zich op de volgende geografische markten: West-‐Vlaanderen en Oost-‐Vlaanderen. Om deze gebieden te bereiken, opteer ik voor promotie via huis-‐aan-‐huisbladen. Hierbij denk ik aan een advertentie in enkele van de 39 regionale edities van de Streekkrant, namelijk Kortrijk, Izegem-‐Tielt, Waregem en de Vlaamse Ardennen. Qua timing zou ik focussen op de week voor de paasvakantie en de zomervakantie.
19
De reeds vermelde vormen van reclame richten zich voornamelijk tot volwassenen. Dit is niet slecht, want zij spelen een belangrijke rol in het beslissingsproces om de app te downloaden en te gaan gebruiken. Wellicht wordt daarvoor hun mobiel toestel gebruikt. En het is onder hun begeleiding dat de kinderen mee zullen gaan naar Roeselare. Rechtstreeks adverteren naar de kinderen toe is een mogelijkheid. Alleen zijn kinderen van 6 tot 10 jaar niet meteen de meest evidente groep daarvoor. De meest logische mediakanalen zijn internet en televisie. Helaas past een tv-‐clip op een kanaal dat bekeken wordt door kinderen niet in het budget van de stad. En het voeren van een succesvolle online campagne gericht op deze leeftijdsgroep lijkt me ook weinig waarschijnlijk. Voor de online promotie gebruikt Roeselare het best de kanalen die het reeds voor handen heeft, namelijk hun eigen website en hun Facebook-‐pagina. Belangrijk voor elke vorm van reclame, is een duidelijke call to action op de advertentie. Een QR-‐code die de potentiële gebruiker naar de app store brengt lijkt me daarvoor ideaal. Op die manier moet er niet op zoek gegaan worden naar de app en zijn ze slechts een klik verwijderd van het stadsspel.
Public relations Om de lancering van de app hoorbaarheid te geven, komt wat free publicity via de media zeker van pas. Aan de hand van een persconferentie of een persbericht, kan het stadsspel bijvoorbeeld vermeld worden in de weekendeditie van een krant. Op die manier bereik je een heleboel mensen, zonder daar zware financiële inspanningen te moeten voor doen.
Viral marketing De makkelijkste manier om op korte termijn naamsbekendheid te verwerven is door op te vallen. En hoe kan je dat beter doen dan een grote groep mensen te verrassen. Spontaan dacht ik de Batjes, wellicht een van de bekendste evenementen van de stad. Jaarlijks zakken kooplustigen massaal af naar Roeselare om er te shoppen. Ook regionale media vermelden het elk jaar in hun berichtgeving. In het kader van de promotie van het stadsspel zou ik het volgende voorstellen. In samenwerking met een of meerdere toneelverenigingen vallen acteurs verkleed als Noormannen het centrum binnen. Mensen zullen niet weten wat er gebeurt en gaan, zoals dat tegenwoordig de gewoonte is, foto’s en video’s maken en delen via sociale media. Ook de traditionele media zullen dit oppikken. Uiteindelijk moet het duidelijk worden gemaakt dat dit bedoeld was als promotie voor het stadsspel. Hierdoor zal de app aan visibiliteit winnen.
20
Kostprijsberekening Marketingcommunicatiebudget Op basis van werkveldcontacten en online bronnen heb ik volgende inschatting gemaakt voor de kostprijs van de promotie rond de app. Om het simpel te houden neem ik als periode het kalenderjaar 2016, van januari tot en met december. Bij bepaalde elementen staat ‘gratis’, omdat dit advertenties zijn die verschijnen in publicaties van stad Roeselare zelf. Uiteraard is het drukken daarvan niet gratis, maar dit is geen taak van de toeristische dienst. Alle bedragen zijn op basis van de huidige tarieven en zijn een inschatting. Tarieven voor de Streekkrant zijn gebaseerd op de tarieven uit bijlage 2 en de frequentie zoals beschreven in het vorige hoofdstuk. Kosten voor drukwerk zijn in de realiteit op basis van offertes en kunnen drastisch verschillen met mijn richtprijs.
Advertentie toeristisch magazine Advertentie stadsmagazine RSL Folders (oplage 2000) Posters (60x85, oplage 50) Streekkrant regio Kortrijk Streekkrant regio Izegem-‐Tielt Streekkrant regio Waregem Streekkrant regio Vlaamse Ardennen Promotie op website en Facebook-‐pagina Totaal voor 2016
Gratis Gratis €550 incl. BTW €1.000 incl. BTW €1.740 incl. BTW en milieubijdrage €1.250 incl. BTW en milieubijdrage €1.100 incl. BTW en milieubijdrage €1.025 incl. BTW en milieubijdrage Gratis €6.665 incl. BTW
Ontwikkeling van de app Voor informatie omtrent de kostprijs van de app ging ik ten rade bij iemand uit de informaticasector. Hier kwam ik het volgende te weten. Voor een basic app heeft een ontwikkelaar ongeveer 40 werkuren nodig. Het stadsspel zal iets meer tijd in beslag nemen, vooral omwille van de animatiefilmpjes die er in verwerkt zitten. Ook het feit dat een versie voor Android en voor iOS moet worden gemaakt, zorgt ervoor dat de ontwikkeling iets langer zal duren. Aan een gemiddelde kostprijs van €100 per werkuur, moet er rekening gehouden worden met een kostenplaatje van ongeveer €5.000. Hierop wordt vervolgens 21% BTW gehoffen, waardoor de totale kostprijs net iets meer dan €6.000 bedraagt. De ontwikkeling van het stadsspel en de marketingcommunicatie daarrond gedurende een jaar zal ruim €12.500 kosten.
21
Financieringsplan Om de ontwikkeling van het stadsspel en de promotie er van te betalen, zijn er uiteraard financiële middelen nodig. In dit deel ga ik na wat de mogelijkheden zijn voor Roeselare.
Eigen budget De dienst voor toerisme van Roeselare is verbonden met de stad en maakt dus deel uit van de overheid. Van hogerhand wordt aan elke afdeling een budget toegekend waarmee projecten worden gefinancierd. De dienst voor toerisme beschikt bijgevolg over eigen werkingsmiddelen waarmee ze dit project kan bekostigen. Helaas heb ik geen zicht kunnen krijgen op de omvang van dit budget. En hoewel €12.500 niet onoverkomelijk lijkt, kan ik niet met zekerheid zeggen of toerisme Roeselare hiervoor over voldoende middelen beschikt.
Subsidies De zoektocht naar subsidies was lang en minder succesvol dan verwacht. Enkel op Europees niveau vond ik een subsidie waar Roeselare met dit project kans op maakt. Zowel op provinciaal als op Vlaams niveau bleek het stadsspel niet te voldoen aan de vereisten. Op provinciaal niveau zijn er subsidies voor infrastructuur en de subsidies voor evenementen, telkens binnen het vakgebied toerisme. Voor toeristisch-‐recreatieve producten zoals het stadsspel, zijn momenteel geen subsidies. Het enige aspect van mijn voorstel waarvoor Roeselare een subsidie kan aanvragen, is voor het toegankelijk maken van de Sint-‐Amandskerk. Dit valt onder de provinciale subsidie voor infrastructuur waarbij het bestaande aanbod wordt vernieuwd of verbeterd (bijlage 3). In dit geval dekt de subsidie maximum 20% van de infrastructurele kosten. Voor de impulsprogramma’s van Toerisme Vlaanderen is het vooral belangrijk dat het product internationaal promootbaar is. Andere subsidies op het Vlaamse niveau richten zich op bedrijven en verenigingen, zoals bijvoorbeeld de subsidie voor originele en innoverende stadsprojecten. Uit navraag bij de Vlaamse Overheid blijkt dat Roeselare hiervoor, als openbare instantie, niet in aanmerking komt. Wat ze wel kunnen doen is het project indienen in de wedstrijd van innovatieve stadsprojecten. Op Europees niveau vond ik de volgende oproep: call for Supporting Competitive and Sustainable Growth in the Tourism Sector (bijlage 4). Hierbij worden subsidies gegeven aan verschillende toeristische projecten, inclusief producten die afgestemd zijn op de noden van rolstoelgebruikers. Gezien het traject van het stadsspel na een kleine aanpassing volledig toegankelijk is, komt het hiervoor in aanmerking. Het enige minpunt is dat de deadline 30 juni is. Maar mocht Roeselare nu met dit project bezig zijn geweest, dan was dit zeker een mogelijkheid.
22
Sponsoring door handelaars Een andere mogelijkheid tot financiering kan tot stand komen door samen te werken met lokale handelaars. In ruil voor een bepaald bedrag wordt de handelszaak weergegeven op het stadsplan in de app. Hierbij denk ik vooral aan cafés en restaurants waar de gebruiker onderweg kan stoppen om iets te eten of te drinken. Het spreekt voor zich dat dit de gang van het spel niet mag verstoren, in die zin dat de kaart in de app steeds overzichtelijk moet zijn voor de gebruiker. Het is niet de bedoeling dat elke horecazaak weergegeven wordt, want zo verdwijnt de gebruiksvriendelijkheid van het stadsplan. Inkomsten die hiermee gerealiseerd worden dienen voor de financiering van de marketingcommunicatie. Het is logisch dat ze de ontwikkeling van de app niet kunnen financieren, omdat deze sponsoring pas mogelijk is wanneer de app reeds ontwikkeld is.
Crowdfunding Om extra middelen in te zamelen voor de ontwikkeling van de app, kan beroep worden gedaan op crowdfunding. Via de website crofun.be kan Roeselare een campagne starten waarbij ze een financieel doel stellen en geïnteresseerden informeren over het project. Deze minder traditionele methode heeft in de private sector al vaak leuke projecten tot stand gebracht. Daarom lijkt het me zeker het overwegen waard.
Distributie en prijszetting Zoals reeds blijkt uit het vorige hoofdstuk, opteer ik voor distributie via de twee grootste app stores: de Google Play Store voor Android en de Apple App Store voor iOS. Wat betreft de prijsstrategie kies ik voor een concurrentiegeoriënteerde prijsstelling, waarbij de prijs van de concurrenten mijn prijs bepaalt. Dit houdt in dat de app gratis wordt aangeboden, net zoals de meeste toeristische apps die bezoekers moeten aantrekken. Vanuit een business-‐standpunt lijkt dit misschien naïef, want op die manier brengt de app geen rechtstreekse inkomsten met zich mee. Wat voor mij belangrijk is, zijn de onrechtstreekse inkomsten die hieruit zullen voortvloeien. Het stadsspel heeft het potentieel om meer bezoekers naar de stad te brengen. En inkomende toeristen geven geld uit, wat goed is voor de lokale economie. Tot slot kan de sponsoring door lokale handelszaken die in een eerste fase behoort tot het financieringsplan op termijn ook een bron van inkomsten vormen.
23
Besluit Na heel wat denkwerk en veranderingen heeft mijn projectvoorstel eindelijk vorm gekregen. Het stadsspel maakt gebruik van de weinige bezienswaardigheden van de stad en is bovendien niet seizoensgebonden. De leuke opdrachten zijn gericht op een voor Roeselare relatief nieuwe doelgroep. Momenteel ontdekken vooral groepen de troeven van de stad, binnenkort is dit aanbod meer dan ooit toegankelijk voor gezinnen met jonge kinderen. Daarnaast vormt ook het financiële plaatje een sterktepunt. De investering nodig om het stadsspel te ontwikkelen en te promoten is niet onoverkomelijk. De onrechtstreekse inkomsten die de app met zich mee zal brengen, maken de investering zeker de moeite waard. Daarbovenop zijn er mogelijkheden tot financiering via subsidies, sponsoring door lokale handelaars of crowdfunding. Wanneer de eigen middelen ontoereikend zouden zijn, kan de stad op genoeg andere manieren de realisatie van het stadsspel garanderen. Het aspect toegankelijkheid vormt een derde troef van dit project. Momenteel verhinderen drie treden aan de Sint-‐Amandskerk dat het stadsspel voor iedereen toegankelijk is. Op korte termijn kan dit probleem echter worden weggewerkt en kan iedereen plezier beleven aan de opdrachten in de stad. Wat betreft eventuele knelpunten denk ik aan de mogelijke commentaar op het feit dat de app enkel in het Nederlands beschikbaar zal zijn. Mocht het blijken dat er vraag is naar een meertalige versie van het stadsspel, dan kan dat via een update snel aangepast worden. Onder de knop ‘instellingen’ in hoofdmenu kan dan de gewenste taal worden geselecteerd. Op financieel vlak is het jammer dat er niet meer subsidies beschikbaar zijn. Want in theorie maakt Roeselare met dit project wel kans op de eerder vermelde Europese subsidie, maar de deadline halen lukt hoogstwaarschijnlijk niet. Het goede nieuws hierbij is dat er geregeld nieuwe oproepen worden gelanceerd. Tegen de tijd dat het stadsspel zou ontwikkeld worden, zijn er misschien nieuwe subsidies die een uitweg kunnen bieden. Desondanks ben ik tevreden over hoe het project er tot nu toe uitziet. Ik ben er van overtuigd dat het stadsspel het potentieel heeft om nieuwe bezoekers aan te trekken en om inwoners van Roeselare hun stad op een andere manier te leren kennen.
24
Bijlage 1: Geschiedenis Roeselare
B. H. DOCHY 1949: Geschiedenis van de Stad Roeselare. Vanaf de oudste tijden tot heden, Boekhandel “Roeland”, Roeselare: 351 p. 25
26
Bijlage 2: Tarieven advertenties Streekkrant
27
Bijlage 3: Subsidie voor infrastructuur
Slide uit een PowerPoint-‐presentatie van Hannelore Denolf, Projectmanager Recreatie Westtoer.
28
Bijlage 4: Europese subsidie Supporting Competitive and Sustainable Growth in the Tourism Sector Deadline - 30/06/2015 The main aim of this call is to strengthen the competitiveness and sustainability of the European tourism sector by encouraging the extension of the tourism season, by diversifying the EU tourism product and by enhancing its accessibility. Given these varied targets, this year's call is divided in three themes:
1. Increasing tourism flows in low/medium seasons for seniors and youth target groups Under this objective, the COSME programme intends to co-fund project partnerships that will facilitate the increase of tourism flows during the low and medium seasons, targeting seniors (any person over 55 years old) and the youth (aged between 15 and 29).
2. Diversifying the EU tourism offer and products - Promoting transnational thematic tourism products Under this objective, the COSME programme intends to co-fund project partnerships that will diversify the European tourism offer by supporting transnational tourism products in the fields of a) sport and/or wellness and b) cultural or industrial heritage.
3. Enhancing tourism accessibility – improving facilities and services for tourists with special access needs Under this objective, the COSME programme intends to co-fund project partnerships that will maintain and expand the "Tourism for All" principle of the EU treaties, by providing accessible tourism services for tourists with special access needs.
BUDGET The total budget earmarked for the co-financing of projects is estimated at: • EUR 1 700 000 for THEME 1 “Increasing tourism flows in low/medium seasons -for seniors and youth target groups”, divided as follows: EUR 1 000 000 earmarked for the co-financing of projects targeting seniors and EUR 700 000 earmarked for the co-financing of projects submitted targeting youths; •
EUR 1 700 000 for THEME 2 “Diversifying the EU tourism offer and products – Promoting transnational thematic tourism products”; and
•
EUR 900 000 for THEME 3 “Enhancing tourism accessibility - improving facilities and services for tourists with special access needs".
The maximum grant per project will be EUR 250 000 for THEME 1 and THEME 2 and EUR 125 000 for THEME 3. EASME expects to fund approximately 8 project proposals for each THEME.
29
The grant is limited to a maximum reimbursement rate of 75% of eligible costs. EASME reserves the right not to distribute all the funds available.
BEGUNSTIGDEN Applicants may be partners in more than one project proposal per theme, but may act as project coordinator in only one submitted proposal per theme. Should an applicant act as project coordinator in more than one proposal per theme, all proposals within the same theme submitted by the same coordinator will be excluded. Any public authority or private stakeholder active in the following fields: tourism, regional development or any other field that is strictly related to the object of the proposal Applicants must be located in EU Member States and/or countries participating in the COSME programme under Article 6 of the COSME Regulation. Proposals should be presented by consortia made of a minimum of 5 partners from at least 4 different eligible countries (when applying for Themes 1 and/or 2) or at least 2 different eligible countries (when applying for Theme 3). The consortium must gather at least: Two SMEs – Small and Medium Sized enterprises - acting in the tourism sector A national or regional or local public governmental authority and An association, a federation or an organisation: Active in the fields of youths or seniors (only for THEME 1) Active in any of the following fields: sport, wellness, natural heritage, cultural heritage or industrial heritage (only for THEME 2) Active in the field of accessible tourism or representing people with special needs (only for THEME 3)
Bron: https://ec.europa.eu/easme/en/cos-‐tour-‐2015-‐3-‐04-‐supporting-‐competitive-‐and-‐ sustainable-‐growth-‐tourism-‐sector-‐0
30
31
