Boerderij van dichtbij

Boerderij van dichtbij voor de landbouwer

1

Hoe krijg ik het gezegd? Spreken voor een groep is geen evidentie.We geven u alvast enkele technieken om u hierin te helpen.

p p p p p p p

Uw voorbereiding Uw verhaal Uw taal Lichaamstaal Last van spreekangst? Ingaan op vragen Voorafgaand bezoek door de leerkracht

Hoe krijg ik het gezegd? | 1

p Uw voorbereiding Tijdens een speech,een lezing,…maar ook tijdens een rondleiding in uw bedrijf is het belangrijk om vooraf te bepalen wat u juist wil zeggen. Een goede voorbereiding geeft meer zelfvertrouwen,meer duidelijkheid,een houvast én kwaliteit. Bij uw voorbereiding houdt u rekening met de volgende ingrediënten: - Wie zal u moeten rondleiden ? - Zijn het jonge of al wat oudere kinderen ? Dorps- of stadskinderen (zonder clichés te hanteren)?,Gewoon of bijzonder onderwijs?, In school-, vrijetijds- of gezinsverband ?,… - De situatie: Hoeveel tijd heb ik ? Is het een grote of kleine groep ? In welk seizoen zitten we ? U kan best de informatie die u wilt meegeven aan uw publiek vooraf ordenen.Eventueel kan u als hulp een ondersteunend schema opstellen (op een blaadje of in gedachten).U ordent deze informatie tot een goed lopend verhaal,een verhaal dat ondersteund wordt met die dingen die ze onderweg te zien krijgen.

p Uw verhaal Vanaf het begin dient u de aandacht te trekken van uw publiek.Na uzelf eerst voor te stellen kan u uitleg geven over wat ze zullen horen,zien en doen tijdens hun rondleiding.Als u vooraf de structuur van de rondleiding meedeelt maakt u meer kans om tot het einde de aandacht te krijgen die u verlangt. Begin uw verhaal met een anekdote (vroeger,als ik zo oud was als jullie is dat me overkomen…), met een actueel thema (iets dat gisteren nog in het nieuws was) of eventueel met een retorische vraag (weten jullie waarom…?) en vermijd de weinig originele openingszin:‘Vandaag gaan we ...’ Ook het verleden,hoe het vroeger was,kan je als invalsbasis nemen.Meestal kan je een verhaal aan de oude en de nieuwe gebouwen knopen. Geef objectieve informatie: zowel de positieve als de negatieve kanten mogen geweten zijn.Het verdoezelen van die negatieve kanten kan een tegenovergesteld effect hebben.De positieve kanten in de verf zetten kunt u gerust doen: in de media krijg je die weinig te horen. Het belangrijkst is dat u uw verhaal enthousiast vertelt.Enthousiasme werkt aanstekelijk. Humor is vaak een onderdeel van een goede rondleiding.De ene is hier duidelijk beter in dan de andere.Grappen en anekdotes aanhalen kan ook een risico inhouden: misschien bent u de enige die lacht.Enfin,oefening baart kunst ...

tbij vandedich Boerderijvoor landbouwer 1 Hoe krijg ik het gezegd? | 2

p Uw taal Enkele tips: - Héél belangrijk: SPREEK DUIDELIJK Haal uw mooiste Algemeen Nederlands boven.Vooral kinderen uit andere provincies hebben het moeilijk met uw dialect.De leerkrachten of begeleiders zullen zich gegeneerd voelen als ze heel de tijd dat wat u zegt moeten vertalen. -

Spreek rustig en nooit te snel.Vergeet niet te articuleren.

-

Vertel geanimeerd en gebruik variaties in uw stem.Een monotone stem is slaapverwekkend….Verras uw publiek af en toe door uw taalgebruik (pauzes,aanzwellen van decibels,….) Speel eventueel toneel zonder overdrijven.

-

‘Boerenjargon’(K.I.,kuilvoer,celgetal,…wablief???) is niet voor iedereen verstaanbaar,zeker niet voor kinderen.Probeer uw taal aan te passen aan de leeftijd: gebruik een eenvoudige taal.Ook inhoudelijk is het best om de leeftijd van de kinderen in gedachte te houden.De liederlijkheid waarmee u het seksleven van beer en zeug of de KI-ingrepen bij uw koeien kunt beschrijven kan bij jonge kinderen leiden tot één grote frons en bij oudere kinderen tot een ‘hysterisch’gegiechel.

-

Draagt uw stem niet ver genoeg ? Ga dan rond met kleinere groepjes en geef geen uitleg op plaatsen waar wat lawaai is.Als niet iedereen u kan horen hebt u binnen de kortste keren last van een publiek dat niet langer geïnteresseerd is,dat onderling begint te babbelen (waardoor u nog minder gehoord wordt) en dat u steeds moet aanporren om u te volgen tijdens de rondleiding.Desnoods gebruikt u een (draagbare) microfoon of megafoon: een eenvoudig technisch middel dat het voor u beslist aangenamer maakt.Informeer bij de gemeentelijke uitleendienst (als die er is) of zij hierover beschikken.

-

Vermijd dingen als stopwoorden (dus,absoluut,euh,…) of snuiven en zuchten.Dat begint op de duur uw publiek te irriteren.

-

Laat de groep aansluiten tijdens de rondleiding.Wacht op een volledige stilte voor u aan een uitleg begint.Als u verder wilt wandelen vertel dan waar ze naar toe gaan.Laat ze u volgen zonder dat u ze iets nieuws vertelt.Zorg ervoor dat u nooit met uw rug naar het publiek staat terwijl u iets uitlegt want dan gaat er te veel verloren van wat u zegt.


p Lichaamstaal Spreektaal is één ding.Verder is er ook nog de taal van het lichaam: uw mimiek en uw gebaren ondersteunen dat wat u zegt.Probeer u op een natuurlijke en vrije manier te bewegen want uw publiek registreert onmiddellijk de gekunsteldheid van handen lichaamsbewegingen. Een langere uitleg doet u best stilstaand.Sta stevig op 2 benen zo’n 20 cm uit elkaar: als u om de 15 seconden van standbeen gaat wisselen dan komt dat onrustig over. Wat heel belangrijk is,is het oogcontact met het publiek: dit is de meest directe en krachtigste vorm van non-verbale communicatie.Pin uzelf niet vast op één persoon (bv.de leerkracht) maar bekijk ze allemaal.Vooral kinderen zijn hiervoor gevoelig.Ook als één iemand een vraag stelt kunt u best uw aandacht verdelen over de hele groep: zo voelt het gehele publiek zich betrokken.De kans dat ze in kleine groepjes onderling beginnen te babbelen tijdens uw uitleg wordt hierdoor behoorlijk beperkt.Wees niet bang om met oogcontact en lichaamstaal te experimenteren.Op de duur kunt u daar mee gaan spelen. Hebt u nog niet veel ervaring ? Dan is de spiegel het ultieme instrument om deze lichaamstaal uit te proberen. Let ook op de signalen die het publiek u geeft: fronsende wenkbrauwen bv.duiden waarschijnlijk op een vraag naar meer uitleg.Geklets onderling wijst erop dat u misschien te stil praat of op verveling of afleiding. Geen echte lichaamstaal maar het heeft ermee te maken: uw kleding.U hoeft echt niet in kostuum te gidsen,het zou zelfs gek overkomen.Werkkledij is prima maar probeer er verzorgd en proper uit te zien.

p Last van spreekangst? Spreken voor een groep is zeker geen aangeboren gave.Met een goede voorbereiding en na de nodige oefening brengt u het er wellicht mooi vanaf. Het feit dat u moet spreken voor kinderen maakt de spreekangst misschien minder.Bent u toch nerveus voor uw (allereerste) rondleiding ? Concentreer u dan zeker niet op uw al of niet zichtbare nervositeit.Dat wat uzelf voelt binnenin is niet altijd zichtbaar voor de toehoorder. Deze psychische spanning kunt u wegwerken door een rationele aanpak:‘Er bestaan toch wel ergere dingen dan dit,ik heb al voor hetere vuren gestaan’of concentreer u eventjes op iets helemaal anders.De fysische spanning kan u verminderen door een bewuste ademhaling: adem rustig in en uit,best door de neus om zo een droge mond te vermijden.Bij warm weer kan je best op tijd en stond een slokje water voorhanden hebben. Vooral dat eerste contact met de groep is belangrijk: maak u eventjes sterk en ga er meteen op af om uzelf voor te stellen en de groep welkom te heten op uw bedrijf.Op die manier bent u geen vreemden meer voor elkaar.Vergeet tijdens dit welkom het belang van het oogcontact niet. Als u tijdens de rondleiding door de zenuwen eventjes de draad dreigt te verliezen dan kunt u de spanning breken door dat ook te melden:‘Ik ben eventjes vergeten waar ik zat,helpt u mij eventjes…?’ Weet ook dat u de specialist ter zake bent.Het is zo goed als zeker dat u er meer van weet dan zij. U bent natuurlijk betrokken bij dat wat u vertelt en dat zult u ook uitstralen.Enthousiasme verdringt uiteindelijk alle nervositeit.U zal zien: u krijgt er zelfs plezier in !


p Ingaan op vragen Bereid u goed voor op alle mogelijke (kritische) vragen.Na wat ervaring kunt u heel waarschijnlijk een top 5 samenstellen van de meest gestelde vragen. U bent de specialist ter zake en hebt geen problemen met het beantwoorden daarvan.Kinderen zullen echter weinig vaktechnische vragen stellen, zij zijn voornamelijk begaan met de dieren (dierenwelzijn) en met de zorg voor ons milieu.Ze zullen ook sterk geïnteresseerd zijn in de menselijke aspecten van uw werk. Als u op een vraag toch het antwoord niet weet: draai er dan niet omheen en beloof uzelf (en het publiek) om het antwoord op te zoeken. Krijgt u een indiscrete of vijandige vraag blijf dan kalm en beleefd en zeg dat u bereid bent elke ‘redelijke’vraag te beantwoorden. U bepaalt best zelf wanneer ze vragen mogen stellen en kunt dat in het begin van uw gidsbeurt meedelen. U kan een vragenronde inlassen na een bepaalde fase in uw uitleg of op het einde van uw rondleiding.U kunt uw toehoorders ook de vrijheid laten om elke vraag die in hen opkomt meteen te stellen (eventueel bij een kleinere groep).Tijdens een vragenronde kan het publiek een actieve rol gaan spelen: er ontstaat een uitwisseling tot zelfs een mogelijke discussie. Komen er geen vragen van uw toehoorders dan kunt u zelf het ijs breken: ‘Een vraag die me veel ...’ Wordt er een vraag gesteld ; herhaal dan die vraag.Vooral kinderstemmetjes dragen niet ver en waarschijnlijk heeft niet iedereen de vraag gehoord.Zo gunt u zichzelf ook nog wat bedenktijd. Sommige vragen zijn niet altijd even duidelijk geformuleerd.Help de persoon in kwestie om de vraag beter te formuleren: het betreft hier misschien juist een heel boeiende vraag. Na het beantwoorden van de vraag kunt u checken of de vragensteller tevreden is met uw antwoord. Zoals al eerder is gemeld dient u zich tot de hele groep (oogcontact) te richten,en niet enkel tot de vragensteller,bij het beantwoorden van vragen.


p Voorafgaand bezoek aan het landbouwbedrijf door de leerkracht Om een bezoek echt goed en gesmeerd te laten verlopen is het best dat er een voorafgaand bezoek door de leerkracht aan het bedrijf wordt gebracht.Tijdens dit bezoek kunnen allerlei dingen afgesproken worden.Bovendien leer je elkaar al wat beter kennen.Tijdens zo’n gesprek kan heel wat aan bod komen. De inhoud bepalen en afspreken - Welk moment van het jaar het beste is voor een bezoek: als er pasgeboren dieren op de boerderij zijn,als de dieren op stal staan of juist in de wei,niet op drukke momenten (oogst),… - Wat er allemaal kan bekeken worden: mogen ze wel in de stallen? - Hoe groot de groep mag zijn: misschien moet er bijkomende begeleiding zijn als de groep opgedeeld dient te worden,welke bijkomende activiteit wordt dan gepland? - Hoe lang het bezoek zal duren: ga je de groep gewoon rondleiden of heb je een andere vorm van rondgaan in gedachten (interview,opdrachtenblad,…) en kan dat? of wordt het een combinatie van de twee? - Welke klemtonen leg je in verhaal: overleg wat het meest interessant is voor die kinderen,op welk niveau dat ze zitten,wat kunnen ze begrijpen en wat niet,welke achtergrondinformatie zullen ze al gekregen hebben in de klas,… - Of een doe-activiteit mogelijk is: heb je ruimte,tijd en materialen daarvoor? Misschien kan de leerkracht zelf voor begeleiding en materiaal zorgen bij een knutsel- of kookactiviteit. Zo kan een bezoek aan de boerderij uitgroeien tot een volwaardige daguitstap met picknick op de boerderij (in de wei of bij regenweer onder het afdak van de binnenkoer gezeten op strobalen,…).Misschien hoort een wandeling in de buurt,onder leiding van een natuurgids,ook tot de mogelijkheid? - Vraag de leerkracht eventueel suggesties om de rondleiding kindvriendelijk te maken.De leerkracht kan je,indien gewenst,bijstaan met zijn/haar didactische ervaring. Praktische afspraken - het vervoer: waar mogen fietsen,auto’s of bus staan? - juiste kleding: wat mogen ze niet vergeten? (laarzen,kleren die vuil mogen worden bij boerderijwerk,…) - mogelijkheid van handen wassen voor de picknick, gebruik van een wc - de veiligheid op het bedrijf: kinderen zien niet altijd het gevaar dus dient preventief te worden opgetreden (wegbergen van chemisch spul en werktuigen, ruimtes waar ze niet moeten zijn afsluiten,contact met zoönosen vermijden,honden opsluiten,machines afzetten) Nog enkele tips - Eventueel kan je iets afspreken over de manier waarop het bezoek bij de kinderen wordt aankondigd: zoals een brief van jou met de uitnodiging om eens langs te komen. - Spreek iets af rond een onkostenvergoeding als je dit wil. Je zal dit misschien voor niets willen doen maar je maakt tenslotte tijd vrij voor de rondleiding,steekt er heel wat voorbereiding in, zal je bedrijf een extra poetsbeurt geven.En … voor niets gaat de zon op…. - Vraag of een proevertje moet voorzien worden zodat de kinderen meteen een rechtstreeks eindproduct leren kennen. - Spreek af of het enigszins mogelijk is,al is het maar 5 minuutjes,om de kinderen klusjes te laten doen op de boerderij.Dat zullen ze echt leuk vinden en er nog lang over napraten.


Boerderij van dichtbij

Recommend Documents