Bijscholing compostmeesters Insectenhotel
Hotels bouwen voor … • Algemeenheden – geen cursus entomologie : duur 15 minuten • Nut (waarom)?? Waarvoor opletten?? • “tuinafval biedt nesthulp aan allerhande dieren” • Voorbeelden van insectenwanden en – kastjes • Doel: meer “respect” voor deze beauties
Bijen – wespen steken ze of niet?
Blinde bij
honingbij
Zweefvlieg
Duitse - Gewone wesp
Leven in de tuin? Insecten Verschrikkelijke beesten
Waarom? • Lage aaibaarheidsfactor
Steken Brengen ziektes over Zijn lelijk Veroorzaken ongemakken (bvb rupsen) o DUS VERNIETIGEN met de spuitbus
• Tegenover kat, hond, aap …(bijten, brengen ook ziektes over enz …)
Enkele getallen • 70 % v.d. 1 miljoen beschreven diersoorten = insecten (schatting 5 – 8 milj. niet beschreven) • Hymenoptera (vliesvleugeligen > 11.000 Symphyta (zaagwespen) 750 soorten (België (zaagwespen) 750 soorten (België 462) Apocrita (steelwespen) o Parasitica ( NL > 3000) o Aculeata (angeldragers) (NL 785 – (angeldragers) (NL 785 – België België 805) 805)
Bijen – mimicry ‐ wespen • Nectar • Stuifmeel • Bevruchting
• Opruimen dode dieren • Insectenverdelger (zoektocht=bevruchten) • Voedsel voor de larven (= geven suiker ! Af = energie • Aug – Sep = geen broedzorg – = geen broedzorg – geen suiker → suiker → limonadewespen
Steken = alleen de vrouwen = als je ze lastig valt
België 805 (angeldragers) • 600 bijen en wespen zijn
• solitair nestzorg nageslacht moeten geen kolonie verdedigen
Sociale diertjes (angeldragers) • Wesp: Gewone, Duitse wesp, Hoornaar 10 steken wesp = 1 bijensteek
• Honingbijen • Hommels
vegetarisch
Hommel ‐ Honingbij • Vanaf 5°C • Tot 70 % bewolkt • Wind tot 70 km • Alle bloemen • Overdekte tunnels = glas ‐ plastiek • Honkvast (geen communicatie)
• Vanaf 15°C • Geen actie : oriëntatie op zon • Wind tot 30 km • Aantrekkelijke • Diffuus licht = geen oriëntatie • Bijendans = vindplaats
± rond 1900 • Veel meer solitaire bijen en wespen Minder opkuisen Meer “onkruid” langs wegen , paden , boskanten enz … Huizen : minder “dicht” meer spleten , met leem gebouwd
• RUG : Mr Laget = doctoraat ... En 5000 nestkastjes in Vlaanderen
Twee vroege “vogels” • De Hommel
• De Gehoornde metselbij (Osmia Cornuta) = solitaire bij
Osmia Cornuta • Gehoornde metselbij • Zeer vroege bestuiver • 1ste waarneming 15/2/05 (zeer koud weer en sneeuwwater) • RDV grotere vruchten opbrengst laatste 5 jaar
7
1
Voorzijde 2
1. 2. 3. 4. 5.
2 mm ‐ leem + slijk – speeksel – muurtje meter nemen (lengte van de cel bepalen) en heuveltje maken voorwaarts in de cel : nectar uit de krop (10 à 15 maal per cel) Eruit kruipen (10 à 15 maal per cel) achterwaarts in de cel : pollen afschudden (10 à 15 maal per cel) 6. eitje deponeren 7. cel afsluiten ≥ 10 cellen 8. NB 9. Voorste cel = leeg 10.Cel 2 en 3 = mannekes
Kijkkast
Van 2009 naar 2010 • • • • • • •
Ei Na 10 dagen larve = zit vast aan voedselvoorraad Kromt zich om te eten 1 à 2 weken los van sokkel Spinnen van cocon (stevige violet‐bruine laag) Eind juli – begin aug verpoppen Eind aug = overwinteren = volgende generatie
Effe genieten
Welke materiaal aanbieden? • Dood hout – rottende delen (malen met de kaken • Houtstapels (= helaas nageslacht opgaan in rook) • Holle stengels : braam, vlier, distel, netels, forsythia (wijnkistje opvullen = veel geduld) • Om het even wat (zie wanden straks) • Hoe : geordend of niet!
o Recup materiaal liefst
Openingen? • Van 2 mm tot 12 mm • Houtsoort : Zeker geen tropisch Liefst geen vezelige openingen : als het hun bevalt , dan kuisen ze wel verder op
• Diepte gat : liefst 15 cm • NB vlier zelf uitknagen • Leem = OK (probleem in Bokrijk)
Nog wat eisen! • Afdak : houten pannen – stro – of ander hol materiaal = regen • Stevige bevestiging = vangt veel wind op • Afdekken tegen onze vriend de “specht” • Onderopbouw = van grond – opspattend water • Water of vijvertje in de buurt
Ideeën
Proefopstelling in RUG
st We
zui d
Een kijkkast zelf maken
Oorwormen niet vergeten!!
Een nestkast kopen
Een nestkast kopen
In prachtige kleuren ?!?!?!
Heren effe wachten! mevrouw komt zo!
Met vier? Zeker spelen
Conclusie • Insecten zijn geen griezels • Een paar lastige klanten ertussen (voor een beperkte periode): wespen weghouden door kruidnagels in water • Absoluut nodig voor de voedselketen en bij bevruchting • Ongelooflijk opwindende en uitdagende materie • Nestmateriaal ZELF maken
Prachtig Opwindend Weg met de spuitbus en de vliegenmepper
Interessante websites • www.proclam.be: Info over bloemenranden • www.wildebijen.nl: Overzicht meest voorkomende bijensoorten Vlaanderen en Nederland • www.solitairebijen.ugent.be: Info over solitaire bijen • www.honeybee.be: Info over honingbijen
