Bijlagen Beheerovereenkomsten, nieuwe sporen voor het beleid. Kennis en ervaringen uit het SOLABIO project

Bijlagen

Beheerovereenkomsten, nieuwe sporen voor het beleid. Kennis en ervaringen uit het SOLABIO project

1

Inhoudstabel bijlage 1. Voorwaarden beheerovereenkomst vogelvoedselgewas

2

2. Situering, aanleg en beheer percelen monitoring vogelvoedselgewas 2009-2010

5

3. Bijkomende waarnemingen akkervogelmonitoring winter 2009-2010

9


11

4.1 Gemeente Landen: locaties 1 t.e.m. 13 4.2 Gemeente Tienen: locaties 14 t.e.m. 16 4.3 Gemeente Hoegaarden: locaties 17 t.e.m. 18 4.4 Gemeente Boutersem: locatie 19 4.5 Gemeente Bierbeek: locaties 20 t.e.m. 23 4.6 Gemeente Bertem: locaties 24 t.e.m. 33

12 31 35 39 40 45

5. Voorwaarden beheerovereenkomst gemengde grasstrook voor akkervogels

61

6. Technische richtlijn triorand voor akkervogels

66

7. Londo-schaal

69

8. Voorwaarden samenstelling grasmengsels voor erosiebestrijding

71

9. Bloemenmengsel ter bevordering van natuurlijke vijanden Gebruiksaanwijzing, Inagro vzw 200973

BIJLAGE

1 Voorwaarden beheerovereenkomst vogelvoedselgewas

Voorwa arden beheerovereenkomst vogelvoedselgewas

1. Voorwaarden beheerovereenkomst vogelvoedselgewas Vaste voorwaarden beheerovereenkomst vogelvoedselgewas - het beheerpakket kan op het bedrijf toegepast worden op maximaal 0,5 ha (overeenkomsten met startdatum 1/1/2009 en 1/1/2010) of maximaal 5 ha (overeenkomsten met startdatum 1/1/2011 of later) - de contracthouder moet het beheervoorwerp gedurende de volledige looptijd van de beheerovereenkomst in gebruik hebben volgens de gegevens opgenomen in het Geïntegreerd Beheers- en Controle Systeem (GBCS), tenzij het beheervoorwerp wordt overgenomen overeenkomstig art. 10 van de beheerovereenkomst. - de oppervlakte van het perceel wordt vermeld in de beheerovereenkomst, de gemiddelde breedte is minstens 6 meter - het perceel wordt ingezaaid met een mengsel van zaadleverende planten, vogelvoedselgewas genoemd, de samenstelling van het zaadmengsel en de teeltrotatie worden bepaald in de beheerovereenkomst - het vogelvoedselgewas wordt minstens behouden tot 15 maart van het daaropvolgende jaar

Bijkomende opgelegde voorwaarden Klassiek teeltrotatieschema en bijkomende voorwaarden die opgelegd worden in VLM VlaamsBrabant (PAV): - jaarlijkse inzaai met zomertarwe min. 160 kg/ha voor 15 april - bij voorkeur wordt 5 kg/ha vlas bijgemengd. (Andere bijmengingen zijn mogelijk tot 40 kg/ ha, maar uitsluitend indien de Vlaamse Landmaatschappij hiervoor schriftelijk toestemming verleent.) - als in het najaar van het jaar voor start van de overeenkomst het perceel werd ingezaaid met wintergerst of wintertarwe, en men wil de teelt behouden, dan vervalt de verplichting tot inzaai in het voorjaar van het eerste werkjaar. - Tijdens het 3e of 4e werkjaar mag een teeltwisseling toegepast worden. Er wordt dan ingezaaid met min. 20 kg/ha bladrammenas voor 1 mei (tenzij de Vlaamse Landmaatschappij toestemming verleent voor de inzaai van een andere teelt als teeltwisseling vb. facelia met zonnebloemen, boekweit.) - er mag voor inzaai gebruik gemaakt worden van onbehandeld zaaigoed. De minimale hoeveelheid zomertarwe waarmee wordt ingezaaid isin dit geval dan wel 200 kg/ha.

3

Voorwa arden beheerovereenkomst vogelvoedselgewas

Er worden geen bindende voorwaarden gestipuleerd met betrekking tot bemesting of het gebruik van sproeistoffen. Ook moet geen factuur voorgelegd kunnen worden van aankoop van het zaaigoed. Als regel wordt gehanteerd dat per locatie maximaal 1 ha vogelvoedselgewas kan worden geteeld, of maximum 1,5 ha als er ook gemengde grasstroken op de locatie worden aangelegd. Vergoeding Vast bedrag (1490 €/ha), jaarlijks na afloop van een werkjaar. Een uiterste betaaldatum wordt niet gestipuleerd.

4

BIJLAGE

2 Situering, aanleg en beheer percelen monitoring vogelvoedselgewas 2009-2010

Situering, a anleg en beheer percelen monitoring vogelvoedselgewas 2009-2010

2. Situering, aanleg en beheer percelen monitoring vogelvoedselgewas 2009-2010 Locatie 1: Neerlanden • Grootte deelperceel met vogelvoedselgewas: 0,20 ha in 2009, het jaar nadien uitgebreid tot 0,5 ha en vervolgens naar 0,67 ha in 2011. • Beschrijving omgeving: het deelperceel maakt deel uit van een aaneengesloten cluster percelen tussen een holle weg en de oeverwal van de Molenbeekvallei. Op het gekoppelde perceel wordt korrelmaïs na korrelmaïs geteeld. De percelen worden niet-kerend bewerkt. Langs de lange zijden van de percelen staan houtkanten op de taluds. Op de dwarszijde werd een liguster en kornoeljeheg aangeplant. Door en rond de percelen liggen al langer erosiestroken en een perceelsrand buffert de holle weg. • Aanleg en beheer: - Werkjaar 2009: inzaai wintertarwe (0,2 ha) in het najaar van 2008. Variëteit = Glasgow. Densiteit van inzaai = 200 kg/ha. Op 9/3 en 13/4 toediening van bladvoeding, resp. 60 en 52 eenheden vloeibare stikstof. Herbicidebehandeling op 13/4. Halmverkorter toegepast op 19/4. Fungicidebehandeling op 6/5, specifiek tegen fusarium op 21/6. - Werkjaar 2010: natuurlijke herinzaai van de wintertarwe gezaaid in 2008 (evenwel met toepassing van een herbicidebespuiting in het voorjaar). De resterende oppervlakte, bekomen na uitbreiding van het vogelvoedselgewas, wordt ingezaaid met wintertarwe. Ditmaal wordt de bemesting met de helft gereduceerd en wordt geen halmverkorter toegepast. De beperkte bemesting had later tot gevolg dat de halmen snel gingen legeren. - Werkjaar 2011: inzaai van zomertarwe na vernietiging van de zeer beperkt gekiemde wintertarwe.

Locatie 2: Kumtich • Grootte deelperceel met vogelvoedselgewas: 0,5 ha. • Beschrijving omgeving: het vogelvoedselgewas wordt ingesloten door een strook gras, deels als buffer tegen de weg met diepe talud (perceelsrandenbeheer: perceelsrand natuur) en deels als akkervogelmaatregel langs de overige zijden waar er minder verstoring optreedt van het verkeer (akkervogelbeheer: gemengde grasstrook). Op die manier werden voor de eerste keer maatregelen voor akkervogels gecombineerd. Het volledig in beheerovereenkomst akkervogelbeheer leggen van percelen door het combineren van maatregelen is hierna wel vaker toegepast op kleinere percelen.

6


Voordien lag het perceel in grasklaver en werd het geactiveerd voor de braakregeling die in 2008 werd opgeheven na beslissing door de Europese commissie (ter bestrijding van snel oplopende inflatie op de voedselmarkten). Het perceel werd in het verleden gebruikt als stortplaats bij aanleg van de autostrade en werd nadien opgehoogd met zandgrond waardoor het weinig vruchtbaar is. • Aanleg en beheer: - Werkjaar 2009: inzaai zomertarwe in het voorjaar van 2009 na scheuren van het perceel. Aanvankelijk start zonder bemesting (omzetting grasland naar akkerland). Later, na het uitstoelen, werd toch nog een beperkte dosis kunstmest opgebracht in een poging om de uitblijvende productie alsnog op te drijven. Er volgde na opbreng van de bemesting echter langdurig droog weer. - Werkjaar 2010: inzaai met zomertarwe in het voorjaar van 2010. Teeltgegevens niet bekend. - Werkjaar 2011: inzaai met zomertarwe in het voorjaar van 2011. Teeltgegevens niet bekend.

Locatie 3: Honsem • Grootte perceel met vogelvoedselgewas: 0,5 ha. • Beschrijving omgeving: het perceel is langs drie zijden omgeven door bos, maar de open zijde is gericht op het zuidoosten en sluit daarbij aan op een open akkerbouwlandschap. Het perceel werd voordien geactiveerd als faunabraak. • Aanleg en beheer: - Werkjaar 2009: braak perceel voorafgaandelijk behandeld met herbicide ter vernietiging van de verruigde jachtmengselvegetatie. Het perceel wordt d.m.v. een rotoreg bewerkt en ingezaaid met zomertarwe in het voorjaar van 2009. De densiteit van inzaai betreft 200 kg/ha. Het perceel wordt niet bemest en ook bestrijdingsmiddelen worden niet gebruikt. - Werkjaar 2010: inzaai met zomertarwe (slechte opkomst). Teeltgegevens niet bekend.

7


Locatie 4: Wange • Grootte deelperceel met vogelvoedselgewas: 0,5 ha. • Beschrijving omgeving: het perceel ligt in de vallei van de Grote Gete. Het waterpeil blijft lang in het voorjaar hoog waardoor de percelen maar laat bewerkbaar worden. Tenminste, dat is de situatie bij aanvang van de beheerovereenkomst. De omstandigheden tijdens het voorjaar van 2010 en 2011 zijn daarentegen uitzonderlijk gunstig door een verlaagde grondwaterstand. • Aanleg en beheer: - Werkjaar 2009: inzaai mengsel van haver met erwten, eerder laat in het voorjaar om vorstschade te vermijden. - Werkjaar 2010: inzaai zomertarwe, geen teeltgegevens bekend. - Werkjaar 2011: inzaai zomertarwe, geen teeltgegevens bekend.

Locatie 5: Walshoutem • Grootte deelperceel: 0,5 ha. • Beschrijving omgeving: het perceel ligt aan de rand van een akkerlandschap dat doorsneden wordt door de autostrade E40. In de directe omgeving staat een rij dennen als zoom rond een braak stuk met houtige opslag en aansluitend een loofhoutbosje. Het ganse perceel wordt ingezet voor jachtwild hetgeen erop neerkomt dat op het gekoppelde perceel jaarlijks verschillende wildmengsels in stroken worden ingezaaid. • Aanleg en beheer: - Werkjaar 2009: zomertarwe, inzaai eind april. - Werkjaar 2010: zomertarwe, geen teeltgegevens bekend. - Werkjaar 2011: zomertarwe, geen teeltgegevens bekend.

8

BIJLAGE

3 Bijkomende waarnemingen akkervogelmonitoring winter 2009-2010

Bijkomende wa arnemingen akkervogelmonitoring winter 2009-2010


Figuur 1: Aantallen geelgors, grauwe gors en rietgors waargenomen op vogelvoedselgewasperceel in Kumtich tijdens de winter 2009-2010.

Figuur 2: Aantallen akkervogels waargenomen op vogelvoedselgewasperceel in Walshoutem tijdens de winter 2009-2010.

10

BIJLAGE

4 Bijkomende waarnemingen akkervogelmonitoring winter 2010-2011


4. Bijkomende waarnemingen akkervogelmonitoring winter 2010-2011 4.1 Gemeente Landen: locaties 1 t.e.m. 13 Locatie 1: Wange

Figuur 3: Waarnemingen op perceel vogelvoedselgewas in Wange tijdens de winter 2010-2011

Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat er mooi bij (recht). Tussenin staat klaver. • Dieren op perceel: Een groepje van ongeveer 20 grauwe gorzen valt na een tijdje, in het perceel. Voorheen zaten ze in de buurt in een bietenperceel. Tevens in het perceel 1 fazantenhaan. • Dieren in buurt: 5 veldleeuweriken vliegen over, 7 huismussen in de vlier langs het perceel. Roepende vink in de buurt. 2 watersnippen vallen in langs het perceel. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. Klaver ertussen en haver. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Vink, geelgors, 6 gele kwikstaarten.

12


Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 1 blauwe reiger en 42 houtduiven op het perceel. • Dieren in buurt: 22 geelgorzen in de vlier, 2 grauwe gorzen vliegen over richting andere beheerovereenkomst vogelvoedselgewassen. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog voedsel op het perceel. • Dieren op perceel: 20 kauwen • Dieren in buurt: 6 geelgorzen in de vlier, 30 kokmeeuwen en 2 nijlganzen in de buurt. Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer! • Dieren op perceel: 1 haas. • Dieren in buurt: 3 kramsvogels, 1 witte kwikstaart. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 3 rietgorzen, 1 buizerd, 15 postduiven, 2 witte kwikstaarten, 1 watersnip, 1 ringmus, 1 geelgors in de vlier, 1 grauwe gors (?)

Locatie 2: Walshoutem Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Men is bezig met een omheining te plaatsen rond het perceel, momenteel staan er al een hek en betonnen palen. Het graan ligt voor ongeveer 50% plat. Weinig kruiden (enkel bingelkruid) in het perceel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 buizerd die achtervolgd wordt door een torenvalk. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt bijna allemaal plat. Ongeveer 30 % nog recht. Alles wat plat ligt lijkt opgegeten. • Dieren op perceel: 1 fazantenhen. • Dieren in buurt: 2 fazantenhanen.

13


Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Tarwe is op. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 13 geelgorzen over het perceel. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog weinig voedsel aanwezig op het perceel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 zilverreiger, 1 fazantenhen. Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 grote zilverreiger, 1 blauwe kiekendief, 3 geelgorzen, grauwe gors (auditief), honderdtal kieviten. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen.

Locatie 3:

Figuur 4: Waarnemingen op perceel vogelvoedselgewas in Landen tijdens de winter 2010-2011

14


Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Het perceel is zeer lang en slechts 5 meter breed. De tarwe ziet er OK uit. • Dieren op perceel: 1 fazantenhaan en 20 postduiven. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat half recht maar is bijna op. Perceel is 6 meter breed. • Dieren op perceel: 4 geelgorzen op uit het perceel. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 1 koppel fazanten en 2 vinken op uit het perceel. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) Geen terreinbezoek door praktische omstandigheden. Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Bijna geen tarwe meer! • Dieren op perceel: Ongeveer 50 geelgorzen op het perceel. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 3 geelgorzen. • Dieren in buurt: 1 veldleeuwerik zingend.

15


Locatie 4:

Figuur 5: Waarnemingen op vogelvoedselgewas perceel in Landen tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: 1 smalle strook van slechts 6 meter breed. • Dieren op perceel: Er vliegen minstens 25 postduiven op uit het perceel. 1 veldleeuwerik te horen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat nog gedeeltelijk recht (30%) maar is bijna op. Het zaad is ook aan het kiemen in de halm. • Dieren op perceel: 9 geelgorzen vliegen op uit het perceel. • Dieren in buurt: 1 grauwe gors en 1 vink in de buurt. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Bijna geen tarwe meer. • Dieren op perceel: Er vliegen 25 geelgorzen op uit het perceel. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) Geen terreinbezoek door praktische omstandigheden.

16


Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 8 geelgorzen. • Dieren in buurt: Geen.

Locatie 5:

Figuur 6: Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Landen tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Naast het perceel ligt er ook een overblijvende graanrand. De tarwe is plaatselijk omgevallen en het graan uit de halmen gevallen en reeds beginnen kiemen, vooral in het stuk van 2009. In dit stuk zijn er ook beduidend meer kruiden (voornamelijk melkdistel). • Dieren op perceel: Twee geelgorzen vliegen op uit het perceel. • Dieren in buurt: Geen.

17


Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt plat voor 80% en schiet terug uit. Ook op het nieuw stuk ligt er wat tarwe plat. De maïs is nog nooit geoogst. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 2 fazantenhanen en 1 fazantenhen, 10 houtduiven, roodborst, ongeveer 30 vinken in de houtkant en ook minstens 20 geelgorzen. Inventarisatie 1 december 2010 (extra ronde) • Dit perceel werd nog een extra keer bezocht tijdens de onverwachte sneeuwval. • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1000-en houtduiven (naar schatting 3000), 40 geelgorzen, 5 grauwe gorzen, 50 vinken, 5 ringmussen, 3 buizerds, veldleeuwerik (auditief). Alle duiven op het net geoogste maïsveld, de andere vogels meestal in de houtkant, of in de ruige rand. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Op het gedeelte van vorig jaar ligt de tarwe plat en is er zo goed als geen voedsel meer aanwezig (wel opvallend veel muizenholletjes). Op het nieuwe gedeelte staat de tarwe nog recht maar is er ook al veel verdwenen. • Dieren op perceel: 1 torenvalk over het perceel. • Dieren in buurt: 16 geelgorzen in de houtkant. Er vliegt 1 veldleeuwerik op uit de maïsstoppel (1 sperwer er achteraan). 3 buizerds samen op de grasstrook, predaterend op dood konijn. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: In gedeelte 2009 nog heel weinig tarwe (zo goed als geen), in deel 2010 nog redelijk wat voedsel (wel plat op de grond). • Dieren op perceel: 3 buizerds. • Dieren in buurt: 26 geelgorzen in de houtkant, 5 kramsvogels vliegen over, 100-en houtduiven in de verte (populierenbos). Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 40-tal geelgorzen en tiental grauwe gorzen. • Dieren in buurt: 2 fazanten en 1 buizerd. 150 houtduiven. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 5 geelgorzen, 1 haas • Dieren in buurt: 15 vinken in de buurt

18


Locatie 6:


Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: De tarwe is voor een groot deel uit de halmen gevallen en terug aan het kiemen. Slechts een klein gedeelte (40%) staat nog overeind. • Dieren op perceel: 1 fazantenhaan op het perceel. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt bijna volledig plat. Misschien staat er nog 10 tot 20% recht. • Dieren op perceel: Ongeveer 80 houtduiven op het perceel. Mogelijk zelfde deel van de groep als het vorige perceel. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt bijna allemaal plat. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 5 geelgorzen en 1 vink in de rand.

19


Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 25 houtduiven • Dieren in buurt: 20 geelgorzen in de buurt, 1 watersnip vliegt over. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen.

Locatie 7:

Figuur 8 : Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Landen tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Langs het perceel ligt nog een grasstrook, noordelijk een perceel met mosterd, zuidelijk een perceel met maïs, in het noorden is er al geploegd. De graanrand is slechts 10 meter breed (en 70 meter lang). Het graan ziet er OK uit. Ongeveer 30% ligt plat. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Graan ligt plat. • Dieren op perceel: Ongeveer 50 houtduiven op het perceel. • Dieren in buurt: Geen.

20


Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt allemaal plat en er is nog weinig over. • Dieren op perceel: Meer dan 50 houtduiven op het perceel. • Dieren in buurt: 1 vink. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Alles ligt plat, geen tarwe meer. • Dieren op perceel: 4 houtduiven. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer. • Dieren op perceel: 13 houtduiven. • Dieren in buurt: 25 kraaien ( en kauwen) in de populieren en 2 wilde eenden op de beek. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 20 geelgorzen • Dieren in buurt: Geen.

Locatie 8:


21


Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: De velden in de onmiddellijk omgeving zijn ingezaaid met bieten, maïs. De strook is slechts 10 meter breed. De tarwe staat vrij laag (40 cm) en hangt half plat. Er zit op het eerste zicht weinig tarwe in de halmen. Langs de holle weg is er erosie. • Dieren op perceel: 1 postduif vliegt op uit het perceel. • Dieren in buurt: 1 vink in de buurt. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt bijna allemaal plat. Ongeveer 30% nog recht. De tarwekorrels zijn aan het kiemen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 gele kwikstaart, 2 vinken. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: In de holle weg 8 geelgorzen en 1 vink. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt plat, nog weinig voedsel. • Dieren op perceel: 15 geelgorzen. • Dieren in buurt: 2 veldleeuweriken, 1 blauwe kiekendief (m). Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 7 veldleeuweriken. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 1 haas. • Dieren in buurt: 2 zingende veldleeuweriken en 2 roepende veldleeuweriken.

22


Locatie 9: Object 103293

Figuur 10 : Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Landen tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe ziet er goed uit en staat recht. Vrij veel keien in de ondergrond. • Dieren op perceel: 1 geelgors vliegt op uit perceel. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat dun, maar wel nog mooie korrels in de halmen. Er staan iets meer kruiden op dit perceel. Veel melkdistel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: De tarwe is zo goed als op. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog tarwe aanwezig. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 16 geelgorzen in de houtkant. 1 buizerd en 1 torenvalk in de buurt.

23


Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer. • Dieren op perceel: 25 geelgorzen op perceel. • Dieren in buurt: 1 blauwe kiekendief in de buurt. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) Beschrijving: Geploegd! Object 105495


Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe ziet er goed uit en staat mooi recht. Vooral melkdistel in het perceel en enkele fijnere kruiden. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi, wel dun. • Dieren op perceel: 1 haas op het perceel. • Dieren in buurt: Vink, kraai. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. • Dieren op perceel: Veertigtal houtduiven op de hoek van het perceel. • Dieren in buurt: 19 geelgorzen en 6 vinken in de rand.

24


Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog tarwe aanwezig. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Zie vorig perceel. Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 1 haas • Dieren in buurt: geen.

Locatie 10: Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. De halmen zijn plaatselijk opgegeten (ree?, gans,…). Plaatselijk is de tarwe ook al uitgevallen en gekiemd (ongeveer 10%). • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: De tarwe staat mooi. Het perceel ligt erg nat (tot aan de enkels in de modder). • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: De tarwe ligt redelijk plat, er is geen graan meer aanwezig. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 5 geelgorzen in de rand. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Zeer weinig tarwe nog. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 kramsvogel en 1 vink.

25


Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen.

Locatie 11:


Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Graan ligt plat en is terug aan het opschieten. • Dieren op perceel: Er vliegen twee grauwe gorzen op uit het perceel. • Dieren in buurt: Ongeveer 30 postduiven, 10 kraaien en 1 buizerd. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt bijna helemaal plat. Op het tijdstip van het terreinbezoek werden aan de overkant van de weg de spruiten geoogst. Door het vele lawaai werden geen waarnemingen verricht. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen.

26


Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer. • Dieren op perceel: 1 blauwe reiger en 23 veldleeuweriken op perceel. • Dieren in buurt: 1 buizerd Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer aanwezig. Er ligt een aanzienlijke hoeveelheid tarwe op het perceel uitgestrooid! (naarschatting tussen 25 en 50 kg) • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 blauwe kiekendief (vrouwtje), 1 buizerd en 15-tal kokmeeuwen. Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer. • Dieren op perceel: 7 postduiven • Dieren in buurt: 2 hazen in de buurt Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen • Dieren op perceel: 1 veldleeuwerik, 1 haas • Dieren in buurt: 1 veldleeuwerik

Locatie 12:


27


Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Er is veel vraat aan graan (ree?), ook konijnen aanwezig. Veel kruiden: akkerdistel, kamille, klis, ooievaarsbek, wolfsklauw, melkdistel, bingelkruid, berenklauw, brandnetel, grote leeuwentand, zuring, klaproos. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 wijfje blauwe kiekendief. Vink in struweel en roepende huismussen in de houtkant. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Nog 50% tarwe op het perceel. Veel kruiden: melkdistel, bingelkruid, akkerdistel, paardenbloem, vlas, boterbloem, zuring, wikke, berenklauw, brandnetel, klaproos, kamille, gele mosterd, kale jonker. • Dieren op perceel: Geelgors? Vanuit de houtkant? • Dieren in buurt: Merel, roodborst. Vink en geelgors in de houtkant. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: De tarwe is plaatselijk OK. • Dieren op perceel: 21 geelgorzen die aan en af naar het perceel vliegen. • Dieren in buurt: 1 buizerd en 1 torenvalk. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Weinig tarwe nog. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 2 geelgorzen en enkele vinken in de houtkant. 1 buizerd in de buurt. Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Zo goed als geen tarwe meer! • Dieren op perceel: 28 geelgorzen op het perceel. • Dieren in buurt: Geen Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 buizerd in de houtkant, ongeveer 25 vinken in de houtkant, 1 zangpost geelgors in de houtkant, kievit in de buurt.

28


Locatie 13:


Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: De tarwe is plat geslagen door weersomstandigheden. • Dieren op perceel: Een groepje van 20 grauwe gorzen stijgt op uit het perceel. 3 veldleeuweriken vliegen op. • Dieren in buurt : 1 torenvalk. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt bijna allemaal plat. • Dieren op perceel: 1 torenvalk op uit perceel. Tiental geelgorzen vliegen op uit perceel (enkel te horen (mist)). • Dieren in buurt: 2 veldleeuweriken, fazant, grauwe gors (te horen). Inventarisatie 1 december 2010 (extra ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 50-tal veldleeuweriken met enkele geelgorzen en 1 grauwe gors. 1 torenvalk boven perceel en 1 wijfje blauwe kiekendief. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Een groepje van 17 kneus vliegt over.

29


Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt plat, maar toch nog wat voedsel aanwezig. • Dieren op perceel: 25 houtduiven, 1 blauwe kiekendief (vrouwtje), 1 torenvalk, 1 haas. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 23 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Veel tarwe was gekiemd in de halm en dat is nu afgestorven. • Dieren op perceel: 2 blauwe kiekendieven. • Dieren in buurt: 2 zingende veldleeuweriken. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 8 grauwe gorzen en 1 geelgors, 1 torenvalk. • Dieren in buurt: 9 rietgorzen, 2 veldleeuweriken (zingend) + 3 veldleeuweriken, 1 zangpost grauwe gors.

30


4.2 Gemeente Tienen, locaties 14 t.e.m. 16 Locatie 14:

Figuur 15: Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Tienen tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Het is erg mistig en koud. Er is weinig bedekking van tarwe (40%). Die bestaat uit veel korte halmen waarvan een groot deel plat ligt. In het perceel zijn veel kruiden aanwezig (ook akkerdistel): klaver, winde, akkerdistel, gewone berenklauw, paardenbloem, duizendblad, ganzevoet, melkdistel, kamille, kleine leeuwentand, speerdistel, Canadese guldenroede.Langs het perceel staat maïs. • De bosaanplant (met graan onder gezaaid in 2009) is nu omheind en de aangeplante bomen en struiken zijn aan het opschieten. • Dieren op perceel: 1 houtduif. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Erg mistig. Voorbije dagen hard geregend. Iets kouder dan de voorbije dagen (5-7°C) • Beschrijving: Tarwe ligt plat, er resteert nog weinig korrel. De maïs is geoogst. Er is vrij veel akkerdistel in het perceel. Veel kruiden (40%): klaver, gras (gestreepte witbol e.a.), bingelkruid, paardenbloem, herderstasje, duizendblad, kamille, klein hoefblad, jacobskruiskruid, klein streepzaad, melkdistel, gewone berenklauw, speerdistel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Vink, geelgors (roep), kraai.

31


Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Zo goed als geen tarwe meer op het perceel. • Dieren op perceel: 12 fazanten (3 vrouwtjes en 9 mannetjes), 3 hazen en 3 geelgorzen op het perceel. • Dieren in buurt: 1 veldleeuwerik. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog weinig tarwe op het perceel. • Dieren op perceel: 19 geelgorzen, 6 fazanten. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 8 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Bijna geen tarwe meer op het perceel. • Dieren op perceel: 2 fazant (vrouwtjes) en 2 patrijzen. • Dieren in buurt: 4 geelgorzen. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) Beschrijving: Perceel werd omgeploegd!

Locatie 15:


32


Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Hier staat een mengsel van verschillende soorten granen: tarwe, gerst, quinoa, raaigras. Meer naar de weg toe is er ook een overblijvende graanrand. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Roep van geelgors in de onmiddellijke buurt. Vink vliegt over. Rietgors in buurt. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: De gerst en de tarwe staan nog mooi. De gerst staat zelfs nog groen. • Dieren op perceel: 1 fazant en 1 waterpieper. • Dieren in buurt: 1 fazant. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 3 geelgorzen op uit het perceel, 1 blauwe reiger in het perceel. • Dieren in buurt: 1 fazant (mannetje) en 32 geelgorzen in de aanpalende boom. 1 buizerd op een weidepaal. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog voedsel aanwezig. • Dieren op perceel: 1 blauwe reiger, 1 torenvalk jagend boven perceel. • Dieren in buurt: 6 veldleeuweriken, 12 geelgorzen en 1 kievit. Inventarisatie 8 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Vrij warm op 8 februari! Er is geen tarwe meer op het perceel. • Dieren op perceel: 3 hazen • Dieren in buurt: 5 geelgorzen op de graanrand in de buurt. 1 patrijs. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen • Dieren op perceel: 16 geelgorzen, 5 rietgorzen, 1 watersnip, 8 veldleeuweriken, 1 haas. • Dieren in buurt: 2 patrijzen.

33


Locatie 16:


Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: In de onmiddellijke omgeving staan er nog twee overblijvende graanstroken. Plaatselijk ligt de tarwe plat (10%). Hier is tarwe terug aan het opschieten. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Winterkoning en fazant te horen in de buurt. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: De tarwe ligt half plat en begint plaatselijk te kiemen uit de korrels. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 vink in de buurt en een twintigtal rietgorzen naast het perceel in de maïs. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Tarwe ok. • Dieren op perceel: 2 ringmussen, 8 geelgorzen, 5 vinken samen in houtkant, aan- en afvliegend van het perceel. • Dieren in buurt: 1 rietgors in de buurt. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt allemaal plat, nog vrij veel voedsel. • Dieren op perceel: 3 geelgorzen, 1 blauwe reiger, 1 haas. • Dieren in buurt: Geen.

34


Inventarisatie 8 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt plat, maar er zijn wel nog korrels in de halmen. • Dieren op perceel: Twee blauwe reigers. • Dieren in buurt: 8 geelgorzen en 2 vinken in het wilgenstruweel. 2 grauwe gorzen in de grasstrook. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen • Dieren op perceel: 3 rietgorzen, 2 torenvalken jagend boven het perceel. • Dieren in buurt: 8 geelgorzen, 1 blauwe reiger.

4.3 Gemeente Hoegaarden: locaties 17 t.e.m. 18 Locatie 17:

Figuur 18: Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Hoegaarden tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 14 oktober (eerste ronde) • Beschrijving: Graan staat mooi recht. • Dieren op perceel: 9 geelgorzen vliegen uit de graanrand op, recht naar de houtkant. • Dieren in buurt: 5 fazantenhennen en 3 fazantenhanen in omliggende grasstrook.

35


Inventarisatie 25 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi, veel klaver erin. • Dieren op perceel: 5 geelgorzen vliegen op uit het perceel. • Dieren in buurt: 1 waterpieper over, 3 fazanten in de buurt, 10 geelgorzen (in surplus met die van perceel) in de haag. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 43 geelgorzen en 1 vink in houtkant naast perceel. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog voldoende voedsel op het perceel, zelfs nog wat tarwe die recht staat. • Dieren op perceel: 1 rietgors, 1 haas, 7 fazanten. • Dieren in buurt: 19 geelgorzen in de houtkant. Inventarisatie 8 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 3 geelgorzen vliegen op uit het perceel, 1 veldleeuwerik (roepend) boven het perceel. • Dieren in buurt: 8 geelgorzen in de rand, 2 fazantenhanen in de rand. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Op het moment van inventarisatie waren er werken aan de gang in de holle weg (kappen en hakselen) dus veel verstoring! Er is geen voedsel meer op het perceel. • Dieren op perceel: 50 geelgorzen op het perceel, 2 veldleeuweriken op het perceel en vink op het perceel. • Dieren in buurt: 3 reeën

36


Locatie 18:

Figuur 19: Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Hoegaarden tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. Veel kruiden in het perceel: kamille, korrelganzevoet, melkdistel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 25 huismussen in het bos achter het perceel. Vink in de buurt. Inventarisatie 25 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat goed. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 2 veldleeuweriken vliegen op uit de grasrand. Minstens 15 ringmussen in het aanpalend bosje, tevens minstens 2 geelgorzen en 1 rietgors. Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 32 geelgorzen, vink, keep, ringmus in bosje, aan- en afvliegend van het perceel. 1 torenvalk boven het perceel. • Dieren in buurt: 1 veldleeuwerik in de buurt Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) Geen terreinbezoek wegens praktische omstandigheden.

37


Inventarisatie 8 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Bijna geen korrels meer. Veel muizenholletjes. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Twee veldleeuweriken zingend, 11 geelgorzen cirkelend boven het perceel. 30 bosduiven vliegen op uit het aanpalend bosje. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: geen. • Dieren op perceel: 1 torenvalk en 1 blauwe kiekendief boven het perceel. Groepje van 25 geelgorzen, 2 grauwe gorzen, 1 rietgors, 5 ringmussen vliegen op en af het perceel van uit het bosje. 1 veldleeuwerik vliegt op uit het perceel. • Dieren in buurt: 1 zingende veldleeuwerik en 1 zingende geelgors in de buurt, 1 kievit in de buurt.

38


4.4 Gemeente Boutersem Locatie 19: Inventarisatie 13 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Er staat weinig tarwe op het perceel, een bedekking van ongeveer 30%. Heel veel onbedekte grond (ongeveer 50%). Langs de helft van het perceel ligt er een grasstrook. Planten in het perceel: ganzenvoet, zuring, speerdistel, akkerdistel (plaatselijk dominant), Canadese guldenroede, koninginnekruid, aardpeer. • Dieren op perceel: Geen dieren op het perceel. • Dieren in buurt: In de onmiddellijke omgeving patrijs roepend.In de buurt (akker langs weg) 9 fazantenhanen en 2 fazantenhennen. Inventarisatie 16 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Er staat nog weinig graan (20 tot 30%) op het perceel, 50% kool en 10% akkerdistel en een beetje aardpeer. • Dieren op perceel: Geen dieren op het perceel. • Dieren in buurt: Op het wegje vliegt 1 veldleeuwerik over, roep van geelgors, ongeveer 50 houtduiven vliegen over, fazant. Op de akker naast het perceel een grote groep vinken (50 exemplaren). Inventarisatie 13 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 8 geelgorzen en 1 vink aan de rand van het perceel. Inventarisatie 11 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer aanwezig! • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 6 geelgorzen, 1 buizerd, 1 heggenmus, 2 reeën (in graskant). Inventarisatie 8 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen tarwe meer! • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: In de populieren zitten 4 geelgorzen en 1 vink. Inventarisatie 10 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Veel speerdistel in het perceel. Geen voedsel meer. • Dieren op perceel: 1 geelgors in de buurt. • Dieren in buurt: Geen.

39


4.5 Gemeente Bierbeek: locaties 20 t.e.m. 23 Locatie 20: Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt een beetje plat (zo’n 20 cm hoog) maar ziet er nog redelijk OK uit. Plaatselijk veel raaigras. • Dieren op perceel: 1 kneu. • Dieren in buurt: 1 keep, tiental geelgorzen in de rand. Inventarisatie 25 november (tweede ronde) • Beschrijving: Veel gras tussen tarwe. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 torenvalk op paal. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt plat, bijna geen voedsel meer. Miezerig weer, erg koude wind. Geen sneeuw meer (gesmolten sinds 1 week), • Dieren op perceel: Geen • Dieren in buurt: Zie perceel 103286. Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Nog tarwe aanwezig. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 torenvalk op verlichtingspaal. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Nog voedsel aanwezig • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen.

40


Locatie 21:

Figuur 20: Waarnemingen op vogelvoedselgewas perceel in Bierbeek tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi vol en recht. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Huismus in de aanpalende tuin, evenals een tiental geelgorzen (zelfde groepje als langs object 102349). Inventarisatie 25 november (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. Die is opvallend meer opgegeten in de buurt van de haag. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Meer dan 20 geelgorzen en minstens 5 vinken in de boom van de naburige tuin. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 35 geelgorzen in haag naar perceel. • Dieren in buurt: In de haag: 25 huismussen, 1 ringmus en 10 vinken. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Tarwe plat, maar wel nog voedsel aanwezig, • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 59 geelgorzen, 1 ringmus + enkele vinken en mezen in de haag van de aangrenzende tuin.

41


Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Nog tarwe aanwezig. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Twintigtal geelgorzen in de houtkant en 1 vink. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Nog voedsel aanwezig • Dieren op perceel: 50 geelgorzen, een groep van ongeveer 60 roeken en kauwen. • Dieren in buurt: 1 rietgors in de haag, 3 patrijzen in de rand, 1 huismus in de haag, 1 vink in de haag.

Locatie 22:

Figuur 21: Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Bierbeek tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi en recht, veel muizenholletjes. Mooie landschappelijke structuur in de omgeving; mooi begroeide talud. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Honderdtal kokmeeuwen op aanpalende akker, tevens 1 grote zilverreiger. 1 buizerd, twee torenvalken, 1 graspieper in de buurt.

42


Inventarisatie 25 november (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe OK. • Dieren op perceel: 2 veldleeuweriken op uit het perceel. • Dieren in buurt: 4 geelgorzen over, 9 postduiven in de rand. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. • Dieren op perceel: 1 houtduif op uit perceel. • Dieren in buurt: 15 graspiepers in de buurt. 1 geelgors over. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog voldoende voedsel aanwezig op het perceel. • Dieren op perceel: 2 veldleeuweriken en 1 geelgors. • Dieren in buurt: 2 jagende blauwe kiekendieven (beide man.) boven grasstrook in de buurt. Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Er lijkt nog veel eten te zijn. De halmen zijn intact en ‘vol’ maar er zitten geen korrels meer in. Er is zo goed als geen graan meer aanwezig op het perceel. • Dieren op perceel: Twee geelgorzen en 1 rietgors. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: De halmen lijken nog vol, maar er zit geen graan meer in. • Dieren op perceel: 100 duiven, 50 kauwen, 2 rietgorzen, 8 veldleeuweriken. • Dieren in buurt: Geen.

43


Locatie 23:

Figuur 22: Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Bierbeek tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Het graan staat mooi en recht. Rattenhol en reeligplaats in het perceel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 3 veldleeuweriken over, 1 fazant, 1 graspieper over. Inventarisatie 25 november (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Er vliegt 1 vrouwtje blauwe kiekendief op uit het perceel. 1 koppel fazanten in het perceel. 1 torenvalk boven het perceel. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt plat, maar er is toch nog voedsel aanwezig, • Dieren op perceel: 1 blauwe reiger. • Dieren in buurt: 5 veldleeuweriken, 1 blauwe kiekendief (vrouwtje), 1 buizerd en 1 geelgors,

44


Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Nog veel tarwe op het perceel. Ook veel muizenholletjes. • Dieren op perceel: 1 vrouwtje blauwe kiekendief. Sporen van ree. • Dieren in buurt: Twee veldleeuweriken. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 1 blauwe reiger, 1 blauwe kiekendief, 1 veldleeuwerik. • Dieren in buurt: 8 veldleeuweriken in de onmiddellijke omgeving, kievit in de buurt.

4.6 Gemeente Bertem: locaties 24 t.e.m. 33 Locatie 24:

Figuur 23 : Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Bertem tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat redelijk mooi, plaatselijk ijl. Vrij veel kruiden in het perceel (o.a. kamille, melde, korrelganzevoet, melkdistel, bijvoet). Er is een klein stukje waar alle halmen opgegeten zijn. • Dieren op perceel: 3 hazen. • Dieren in buurt: 1 heggenmus in de buurt, 6 geelgorzen langs de rand. Vink in de buurt, fazantenhen.

45


Inventarisatie 17 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Uiterste tip is opgeknabbeld, de rest is redelijk. • Dieren op perceel: 30 kneus op perceel en 2 fazanten in het perceel. • Dieren in buurt: Minstens 70 geelgorzen, ringmus en keep. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: De tarwe is zo goed als op. • Dieren op perceel: 2 fazanten • Dieren in buurt: 1 eerstewinter wijfje blauwe kiekendief vliegt over, 4 vinken in de houtkant. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt wel plat, maar er lijken nog voldoende korrels aanwezig te zijn. • Dieren op perceel: 17 fazanten op het perceel, opvliegend (verspreid). • Dieren in buurt: 10 vinken vliegen op uit de houtkant, 15 geelgorzen vliegen op in de buurt van de composthopen. Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: De tarwe is op! • Dieren op perceel: Minstens 1 kneu, 10 putters, 30 geelgorzen en 10 vinken die af en aan het perceel vliegen. • Dieren in buurt: In de rand pimpelmees, koolmees en merel. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen voedsel meer. • Dieren op perceel: 10 geelgorzen, 20 vinken, 1 kneu, 1 rietgors • Dieren in buurt: 1 witte kwikstaart, 1 zanglijster, 1 veldleeuwerik zingend.

46


Locatie 25:

$ $ Figuur 24: Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Bertem tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi en recht. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 15 Canadese ganzen, 8 nijlganzen en 1 blauwe reiger. Inventarisatie 17 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: De tarwe is voor ongeveer 50% afgevreten op de bovenste helft van het perceel, de onderste helft van het perceel lijkt ok. • Dieren op perceel: 50 postduiven en 20 houtduiven vliegen op uit het perceel. • Dieren in buurt: In de houtkant 1 heggenmus, 45 geelgorzen en 1 rietgors. In de buurt 1 veldleeuwerik en 1 buizerd. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: geen. • Dieren op perceel: Er vliegt 1 geelgors op uit perceel, 2 hazen lopen uit het perceel. • Dieren in buurt: 24 geelgorzen in de naburige eik, 1 wijfje fazant in de kant. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog maar weinig voedsel op het perceel. • Dieren op perceel: 2 geelgorzen. • Dieren in buurt: 12 geelgorzen in de houtkant onderaan het perceel, hiervan zijn er twee geland op het perceel. Langs de weg zaten nog een tiental nijlganzen.

47


Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Er is geen tarwe meer op het perceel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Er zitten 5 geelgorzen in een aanpalende boom. Enkele zingende veldleeuweriken in de buurt. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: geen. • Dieren op perceel: 7 geelgorzen, 1 onbekend, 4 hazen. • Dieren in buurt: geen.

Locatie 26:

Figuur 25: Waarnemingen op vogelvoedselgewasperceel in Bertem tijdens de winter 2010-2011.

Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. Veel paardenbloem op het perceel, ook akkerdistel, melkdistel, varkensgras, kamille. 1 haas op het perceel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 rietgors over, 1 vink in de buurt. Inventarisatie 17 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe ok, veel paardenbloem. • Dieren op perceel: 15 geelgorzen op perceel. • Dieren in buurt: Geen.

48


Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Nog matig tarwe aanwezig op perceel. • Dieren op perceel: 30 geelgorzen die aan- en afvliegen van de struiken naar het perceel. • Dieren in buurt: 30 vinken in de houtkant, 1 keep, er vliegt 1 aalscholver over en 1 ruigpootbuizerd in de verte. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog tarwe in de korrel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: In de onmiddellijke omgeving (houtkant) 15 grauwe gorzen en 30 geelgorzen. 1 ruigpootbuizerd. Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 15 geelgorzen in houtkant, waarvan 3 invallend op perceel. 2 hazen op perceel. • Dieren in buurt: 1 mannetje bruine kiekendief (juveniel) in de buurt (duidelijk zwarte vleugeltoppen). Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen voedsel meer. • Dieren op perceel: 2 holenduiven. • Dieren in buurt: 1 geelgors zingend in de buurt. 1 veldleeuwerik roepend over. In de buurt een groep van minstens 100 geelgorzen, 4 grauwe gorzen en keep.

49


Locatie 27:


Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Het noordelijkste stuk bevat weinig tarwe en veel mosterd. Meer naar het zuiden staat nog ongeveer 50 % tarwe recht. Ook hier veel mosterd en al redelijk vergrast. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 10 geelgorzen in de aanpalende houtkant. Inventarisatie 17 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Veel geelgorzen, minstens 50, op perceel. Mogelijk overlap met ander perceel in de buurt. • Dieren in buurt: 1 keep. 4 boomleeuweriken. Ongeveer 50 kramsvogels. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Ongeveer 60 geelgorzen aan- en afvliegend van het perceel. • Dieren in buurt: In de houtkant zit 1 pimpelmees en 1 heggenmus. In totaal wordt geschat dat over de 3 percelen ongeveer 300 vogels zitten. Die groep bestaat hoofdzakelijk uit geelgors (ongeveer 200), en groot aantal vinken (kleine 100) en een klein aantal rietgorzen (ongeveer 10).

50


Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Enkel plaatselijk staat er nog wat tarwe. Nog weinig voedsel aanwezig. • Dieren op perceel: Er vliegt 1 blauwe reiger op uit het perceel. 1 haas. • Dieren in buurt: Er vliegt 1 blauwe kiekendief over. 65 geelgorzen in de houtkant. Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Perceel was bewerkt (omgeploegd)! • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Omgeploegd! • Dieren op perceel: Geen • Dieren in de buurt: Geen

Locatie 28: Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. Ze staat recht en ongeveer 60 cm hoog. • Dieren op perceel: De 10 geelgorzen die opgemerkt werden bij object 104266 kwamen zeer waarschijnlijk van dit perceel. • Dieren in buurt: Twee geelgorzen aan de achterste rand, 1 in de eik en 1 in de maïs. Inventarisatie 17 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. • Dieren op perceel: Hier geen vogels, wel op buurpercelen. • Dieren in buurt: Op buurpercelen. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Tarwe staat nog OK. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 23 vinken en 3 rietgorzen in de eik langs de weg. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Graan ligt plat maar er is wel nog veel voedsel in de korrels. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Zie object 104266.

51


Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Perceel was omgeploegd! • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Enkele geelgorzen in de houtkant. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Omgeploegd! • Dieren op perceel: Geen • Dieren in de buurt: Geen

Locatie 29:


Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: De gerst is allemaal geknikt, maar ligt niet volledig plat. Het is overwoekerd met droge kamille, heel dicht aan kruiden. 1 haas uit het perceel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Vink, roodborst, 5 geelgorzen, 2 veldleeuweriken. Inventarisatie 17 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe nogal overgroeid door kamille, ligt half plat. • Dieren op perceel: Groot aantal vogels op en aan perceel: ongeveer 250 geelgorzen, ook groenling, 20-tal vinken, kneu, koperwiek, 2 waterpiepers, tiental ringmussen. • Dieren in buurt: 19 kievitten vliegen over.

52


Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 2 fazantenhanen. Groep aan- en afvliegend met hoofdzakelijk geelgorzen (150), 1 rietgors, weinig vinken. • Dieren in buurt: 2 torenvalken in de buurt en 1 grote bonte specht in de houtkant. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Tarwe plat maar nog korrels aanwezig. • Dieren op perceel: 10 veldleeuweriken, 1 ruigpootbuizerd rustend. Gelijktijdig nog een ruigpootbuizerd over. • Dieren in buurt: Ongeveer 170 geelgorzen in de houtkant + enkele vinken. Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: De tarwe op het perceel lijkt op. Op het naburige hamsterperceel lijkt er nog graan aanwezig. • Dieren op perceel: Ongeveer 300 geelgorzen die aan en af het perceel en de houtkant vliegen. Eveneens een tiental grauwe gorzen (ook al zingend). • Dieren in buurt: Enkele veldleeuweriken (zingend) en vinken. Ongeveer een zeventigtal kieviten in de buurt. Ook een wijfje blauwe kiekendief. Ook haas in de buurt. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Omgeploegd! • Dieren op perceel: 11 rietgorzen, 3 geelgorzen, 1 buizerd • Dieren in buurt: 1 veldleeuwerik zingend, 1 heggenmus zingend, 1 vink zingend.

53


Locatie 30:


Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Wisseltarwe (gezaaid in vroeg voorjaar). De tarwe staat ijl, veel struisgras ertussen, ook kamille. Er zijn veel muizenholletjes in het perceel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: 1 geelgors, er vliegen 1 veldleeuwerik en 1 buizerd over, graspieper in de buurt. Inventarisatie 17 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Ongeveer 300 houtduiven in de buurt en in de houtkant. Er vliegen 1 veldleeuwerik en 1 vink over. Vlaamse gaai in de buurt, 2 hazen in de buurt. Kneu, grote bonte specht en ringmus in de houtkant. 2 fazanten in de houtkant. Ongeveer 20 vinken en minstens 50 geelgorzen in de houtkant. Keep. Er vliegt 1 mannetje sperwer over. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 140 geelgorzen op en langs perceel. • Dieren in buurt: Nog 59 geelgorzen in struik apart, ook vink, ringmus en rietgors aanwezig in de groep (aantal hiervan moeilijk in te schatten). Nog een vrouwtje sperwer en een vrouwtje blauwe kiekendief in de buurt.

54


Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Nog weinig tarwe aanwezig op het perceel. • Dieren op perceel: 4 hazen en 2 fazanten. • Dieren in buurt: Twintigtal geelgorzen en zestigtal vinken in de houtkant. Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Geen graan meer aanwezig op het perceel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: In de houtkant: ongeveer 70 geelgorzen ( enkele reeds zingend) en 10 vinken. In de buurt twee veldleeuweriken en ongeveer 50 houtduiven. 8 hazen in de buurt. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Omgeploegd! • Dieren op perceel: Geen • Dieren in de buurt: Geen

Locatie 31:


Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi recht en ongeveer 60 cm hoog. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Een tiental fazanten op de rand, rietgors te horen in de buurt, twee veldleeuweriken vliegen over.

55


Inventarisatie 17 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. • Dieren op perceel: 1 fazantenhen. Ook een deel van de 200 houtduiven op het perceel. • Dieren in buurt: 2 geelgorzen, 1 vink in de buurt. 1 veldleeuwerik vliegt over. Meer dan 200 houtduiven in de onmiddellijke omgeving. 1 groenling vliegt over. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Tiental vinken, 1 geelgors, 1 rietgors en 35-tal houtduiven in de boom. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt plat maar er liggen veel korrels op de grond (nog veel voedsel aanwezig). • Dieren op perceel: 50 houtduiven, 4 geelgorzen, 4 fazanten en 2 hazen. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Nog veel voedsel aanwezig op het perceel. Veel muizenholletjes op het perceel. • Dieren op perceel: 12 fazanten (2 mannetjes + 10 vrouwtjes), 25 houtduiven en 2 hazen. • Dieren in buurt: Blauwe reiger, 3 vinken in de boom en 1 geelgors in de houtkant. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Perceel werd gemaaid (geklepeld)! • Dieren op perceel: 1 blauwe reiger, 30 houtduiven, 2 rietgorzen, 3 geelgorzen • Dieren in buurt: 1 roodborsttapuit (mannetje), 3 vinken in de rand, 1 torenvalk vliegt over, 3 hazen in de omgeving, 1 roep van geelgors in de buurt, 1 veldleeuwerik vliegt over, 1 vrouwtjes fazant in de buurt.

56


Locatie 32:


Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat redelijk mooi. Vrij veel kruiden in het perceel. Veel kamille, melkdistel, klaver, ringelwikke, zuring, speerdistel. Twee hazen lopen weg uit het perceel. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Ongeveer 100 veldleeuweriken foeragerend in de onmiddellijke omgeving, ook een groepje van 40 kneus. 1 blauwe reiger in de rand. Inventarisatie 17 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Op het achterste stuk (1/4) is de tarwe weg (met veel kamille). De rest van het perceel is OK. • Dieren op perceel: 2 rietgorzen en 1 haas op het perceel. • Dieren in buurt: 1 veldleeuwerik vliegt over. Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Geen. • Dieren op perceel: 5 rietgorzen vliegen op uit het perceel, ook 1 haas. • Dieren in buurt: 70-tal veldleeuweriken in de buurt. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) Niet bezocht wegens praktische omstandigheden. (perceel onbereikbaar)

57


Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Maar weinig voedsel meer aanwezig. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Ongeveer 30 veldleeuweriken, 5 hazen en 1 vrouwtje blauwe kiekendief. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Geen • Dieren op perceel: 3 hazen, 9 rietgorzen, 1 dode vos • Dieren in buurt: 1 kievit, 3 veldleeuweriken op rand, 1 blauwe kiekendief in de buurt.

Locatie 33:


Inventarisatie 14 oktober 2010 (eerste ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi. Er staan verspreid kruiden: melkdistel, boerenwormkruid, duizendblad, akkerdistel, kolen, akkermunt, kamille. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: In de buurt geelgors en vink. Inventarisatie 17 november 2010 (tweede ronde) • Beschrijving: Tarwe staat mooi, beetje dun. • Dieren op perceel: Geen. • Dieren in buurt: Geelgors en vinkjes in de buurt. 2 waterpiepers vliegen over.

58


Inventarisatie 14 december 2010 (derde ronde) • Beschrijving: Weinig tot geen tarwe meer. • Dieren op perceel: 1 haas op het perceel. • Dieren in buurt: Geen. Inventarisatie 12 januari 2011 (vierde ronde) • Beschrijving: Tarwe ligt plat, ook graan uit de korrel gevallen. Nog redelijk wat voedsel aanwezig. • Dieren op perceel: 2 fazanten, 1 haas, 2 blauwe reigers, 5 houtduiven. • Dieren in buurt: 1 geelgors vliegt over. Inventarisatie 10 februari 2011 (vijfde ronde) • Beschrijving: Nog weinig tarwe op het perceel. • Dieren op perceel: 10 geelgorzen, 1 haas. • Dieren in buurt: Nog 1 haas in de buurt. Inventarisatie 9 maart 2011 (zesde ronde) • Beschrijving: Omgeploegd! • Dieren op perceel: 3 hazen. • Dieren in buurt: 2 zangposten geelgors, 1 houtduif.

Figuur 32: Waargenomen aantallen geelgors op de verschillende percelen vogelvoedselgewas in de regio Tienen tijdens de periode oktober 2010 tot maart 2011

59


Figuur 33: Waargenomen aantallen geelgors in Hoegaarden en Boutersem gedurende de winter 2010-2011

Figuur 34: Waargenomen aantallen geelgors in Bierbeek op 4 locaties tijdens de winter 2010-2011

60

BIJLAGE

5 Voorwaarden beheerovereenkomst gemengde grasstrook voor akkervogels

Voorwa arden beheerovereenkomst gemengde grasstrook voor akkervogels

5. voorwaarden beheerovereenkomst gemengde grasstrook Voor akkervogels Vaste voorwaarden beheerovereenkomst gemengde grasstrook, triorand - de contracthouder moet het beheervoorwerp gedurende de volledige looptijd van de beheerovereenkomst in gebruik hebben volgens de gegevens opgenomen in het GBCS, tenzij het beheervoorwerp wordt overgenomen overeenkomstig art. 10 van de beheerovereenkomst - het aangrenzende productieperceel wordt uitsluitend gebruikt als akkerland, gras(klaver) in een jaarlijkse teeltrotatie is toegestaan - de gemiddelde breedte van de triorand wordt vermeld in de beheerovereenkomst en bedraagt minstens 9 meter en maximaal 30 meter - de strook wordt voor 1 mei van het eerste jaar van de beheerovereenkomst ingezaaid met een gras(kruiden)mengsel dat voldoet aan de gestelde voorwaarden - het gras mag gedurende de looptijd van de beheerovereenkomst niet worden gerold, gesleept, beregend, gescheurd, gefreesd, heringezaaid of doorgezaaid - het eerste jaar mag het gras 3 maal gemaaid of geklepeld worden, waarbij tussen 1 april en 15 juli een strook van 3 meter breedte moet blijven staan - de grasstrook wordt in de lengte ingedeeld in drie randen en beheerd volgens de technische richtlijnen, waarbij één rand met een minimale breedte van 3 meter niet gemaaid of geklepeld wordt voor 15 juli - indien gemaaid wordt, moet het maaisel binnen de 15 dagen afgevoerd worden - indien geklepeld wordt bedraagt de maaihoogte minstens 15 centimeter, zodat nesten gespaard worden - er mag niet bemest of bekalkt worden, ook niet via beweiding of met slib afkomstig van rioolwaterzuiveringsinstallaties - er mogen geen bestrijdingsmiddelen worden gebruikt, uitgezonderd pleksgewijze bestrijding van distels - de beschermingsstrook mag niet gebruikt worden als doorgang of wendakker, een zichtbare of blijvende insporing is bijgevolg niet toegestaan - de beschermingsstrook mag niet gebruikt worden voor het (tijdelijk) opslaan van materialen als kratten, (schuim)aarde, stalmest of oogst

62


Technische richtlijnen - het 1ste jaar mag de volledige triorand 3 maal gemaaid of geklepeld worden op voorwaarde dat een strook van minstens 3 m niet gemaaid/geklepeld wordt voor 15 juli - vanaf het 2de jaar keuze uit 2 mogelijkheden: • optie 1 triorand grauwe gors - de korte stroken maaien voor 15 april (deze moet kort/ijl het broedseizoen ingaan) - na 15 juli mogen de korte stroken terug gemaaid/geklepeld worden waarbij de helft van de ruige strook mee gemaaid/geklepeld zal wordt (maaisel afvoeren indien gemaaid) Er gaat dus steeds een ruige strook de winter in (halve breedte). • optie 2 triorand veldleeuwerik (patrijs) - 1 korte strook kort houden tijdens het broedseizoen, maaien in april/mei/juni (maaisel niet afvoeren) - de andere korte strook maaien voor 15 april indien nodig (deze moet kort/ijl het broedseizoen ingaan) - na 15 juli mogen de korte stroken terug gemaaid/geklepeld worden waarbij de helft van de ruige strook mee gemaaid/geklepeld wordt (maaisel afvoeren indien gemaaid). Er gaat dus steeds een ruige strook de winter in (halve breedte).

Vergoeding Vast bedrag (1570 €/ha), jaarlijks na afloop van een werkjaar. Een uiterste betaaldatum wordt niet gestipuleerd.

Samenstelling grasmengsel voor gemengde grasstrook akkervogels Als in het kader van de beheerspakketten akkervogelbeheer een grasmengsel moet worden ingezaaid, moet er voldaan worden aan de volgende voorwaarden: a) het grasmengsel bestaat uitsluitend uit de grassoorten of kruidachtigen, vermeld in de onderstaande tabel; b) het grasmengsel bestaat uit minstens 3 grassoorten waarvan minstens 2 grassoorten aangeduid met *; c) het aandeel Italiaans raaigras in het grasmengsel bedraagt maximaal 20 procent; d) het aandeel kruidachtigen in het grasmengsel bedraagt maximaal 10 procent; e) er mag maximaal 15 kg zaaigoed per hectare worden ingezaaid; f) de factuur voor aankoop of schonen van het zaaigoed wordt gedurende 5 jaar bewaard en wordt bij controle voorgelegd.

63


64

Met het oog op het uittesten van nieuwe grasmengsels kan van de voorwaarden vermeld in het eerste lid worden afgeweken, voor zover voldaan is aan alle volgende voorwaarden: a) de nieuwe grasmengsels worden uitgetest binnen de kerngebieden, vermeld in artikel 7; b) in de beheersovereenkomst wordt de samenstelling van het nieuwe grasmengsel bepaald alsook de maximale hoeveelheid zaaigoed dat per hectare wordt ingezaaid; c) de factuur voor aankoop of schonen van het zaaigoed wordt gedurende 5 jaar bewaard en wordt bij controle voorgelegd. Grassoorten

Kruidachtigen

Nederlandse naam Italiaans raaigras * timoteegras rood zwenkgras kropaar * beemdlangbloem gewoon struisgras rietzwenkgras * veldbeemdgras luzerne rode klaver gewone rolklaver

Wetenschappelijke naam Lolium multiflorum Phleum pratense subsp. pratense Festuca rubra Dactylis glomerata Festuca pratensis Agrostis capillaris Festuca arundinaceae Poa pratensis Medicago sativa Trifolium pratense Lotus corniculatus var. corniculatus

De grassoorten aangeduid met * zijn pollenvormende grassoorten


Visuele voorstelling van de opdeling van de experimentele gemengde grasstrook in Waasmont in verschillende kwadranten ingezaaid met 10 verschillende mengsels aan vier densiteiten.

65

BIJLAGE

6

Technische richtlijn triorand voor akkervogels


67

Optie: Grauwe gors 1ste jaar:

6 - 30 m 6 - 30 m strook 3 x maaien/klepelen maar strook van minstens strook 3 x maaien/klepelen van minstens 3 m breedte niet voor 15 julimaar6strook - 30 m 3 m breedte niet voor 15 juli strook 3 x maaien/klepelen maar strook van minstens 3 m breedte niet voor 15 juli

3m 3m 3m

akker akker

grasstrook grasstrook

akker akker

akker

grasstrook

akker

Vanaf 2de jaar: 1ste maaibeurt

akker akker

korte strook 1 korte strook maaien voor 1 maaien 15 april voor 15 april korte strook 1 maaien voor 15 april korte strook 1 korte strook 1

akker

korte strook 1

minstens 2/3 van totale breedte minstens 2/3 van totale breedte

ruige strook ruige strook

korte strook 2 korte strook maaien voor 2 maaien 15 april voor 15 april korte strook 2 maaien voor 15 april korte strook 2 korte strook 2

akker akker

ruige strook

korte strook 2

akker

4 - 20 m 4 - 20 m minstens 2/3 van totale breedte 4 - 20 m

2de maaibeurt:

akker akker

vanaf 15 juli korte stroken (1 en 2) vanaf 15 maaien/klepelen juli korte stroken en (1 helft en 2) opnieuw opnieuw maaien/klepelen en helft van de ruige strook mee maaien/klepelen van de ruige strook mee maaien/klepelen vanaf 15 juli korte stroken (1 en 2) opnieuw maaien/klepelen en helft van de ruige strook mee maaien/klepelen korte strook 1 korte strook 1


korte strook 2 korte strook 2

akker akker

akker

korte strook 1

ruige strook

korte strook 2

akker

Helft van de ruige strook gaat zo de winter in.

2 -10 m 2 -10 m 2 -10 m


68

Optie: Veldleeuwerik (patrijs) 6 - 30 m

1ste jaar:

strook 3 x maaien/klepelen maar6strook - 30 mvan minstens 3 m breedte niet voor 15 juli 6 - 30 m strook 3 x maaien/klepelen maar strook van minstens strook 3 x maaien/klepelen 3 m breedte niet voor 15 julimaar strook van minstens 3 m breedte niet voor 15 juli

3m 3m 3m

akker

grasstrook

akker

akker akker

grasstrook grasstrook

akker akker

Vanaf 2de jaar: 1ste maaibeurt

akker

korte strook 1 maaien april/mei/juni korte strook 1 korte strook 1 maaien maaien april/mei/juni april/mei/juni korte strook 1

akker akker


minstens 2/3 van totale breedte

ruige strook

korte strook 2 maaien voor 15 april korte strook 2 korte strook maaien voor 2 maaien 15 april voor 15 april korte strook 2

akker



akker akker

4 - 20 m minstens 2/3 van totale breedte minstens 2/3 van totale breedte 4 - 20 m 4 - 20 m

2de maaibeurt:

akker

vanaf 15 juli korte stroken (1 en 2) opnieuw maaien/klepelen en helft van de ruige strook mee maaien/klepelen vanaf 15 juli korte stroken (1 en 2) vanaf 15 maaien/klepelen juli korte stroken en (1 helft en 2) opnieuw opnieuw maaien/klepelen en helft van de ruige strook mee maaien/klepelen van de ruige strook mee maaien/klepelen korte strook 1

ruige strook

korte strook 2

akker

akker akker




akker akker

Helft van de ruige strook gaat zo de winter in.

2 -10 m 2 -10 m 2 -10 m

BIJLAGE

7 Londo-schaal

Londo-Scha al

70

De Londo-schaal werd gebruikt om de opkomst van de ingezaaide mengsels op de stroken te inventariseren. Hierin wordt er uitgegaan dat de vegetatie gevormd wordt door de som van de individuen van de aanwezige plantensoorten in een bepaald gebied, in combinatie met hun bedekkingsgraad. De vegetatie is dus aspectbepalend, dat in tegenstelling met louter de opsomming van de aanwezige soorten. Het bedekkingspercentage van iedere soort werd binnen een proefvlak (losse opname of permanent kwadraat) door schatting bepaald. Daarbij wordt een denkbeeldige projectie gemaakt van het plantoppervlak op het proefvlak. Het proefvlak wordt zo gekozen dat het een correct beeld geeft van het gebied. Het moet dus een zekere homogeniteit bezitten. Desnoods moeten verschillende proefvlakken per gebied gekozen worden. Doordat verschillende lagen elkaar kunnen overlappen (moslaag-kruidlaag-boomlaag) kan de totale bedekkingsgraad meer zijn dan 100 %. De bedekkingspercentages zullen ook verschillen naargelang het seizoen. Londo-schaal r1 r2 r4 p1 p2 p4 a1 a2 a4 m1 m2 m4 1 11+ 2 3 4 5 55+ 6 7 8 9

Aantal individuen sporadisch 1-3 (rarum) sporadisch 1-3 (rarum) sporadisch 1-3 (rarum) weinig talrijk 4-20 (paulum) weinig talrijk 4-20 (paulum) weinig talrijk 4-20 (paulum) talrijk 21-100 (amplum) talrijk 21-100 (amplum) talrijk 21-100 (amplum) zeer talrijk >100 (multum) zeer talrijk >100 (multum) zeer talrijk >100 (multum) willekeurig willekeurig willekeurig willekeurig willekeurig willekeurig willekeurig willekeurig willekeurig willekeurig willekeurig willekeurig willekeurig

Bedekking <1% 1-3 % 3-5 % <1% 1-3 % 3-5 % <1% 1-3 % 3-5 % <1% 1-3 % 3-5 % 5-15 % 5-10 % 10-15 % 15-25 % 25-35 % 35-45 % 45-55 % 45-50 % 50-55 % 55-65 % 65-75 % 75-85 % 85-95 %

BIJLAGE

8 Voorwaarden samenstelling grasmengsels voor erosiebestrijding

Voorwa arden samenstelling grasmengsels erosiebestrijding

72

Wanneer in het kader van de beheerspakketten erosiebestrijding een grasmengsel moet worden ingezaaid, moet voldaan worden aan de volgende voorwaarden : a) het grasmengsel bestaat uitsluitend uit de grassoorten of kruidachtigen, vermeld in de onderstaande tabel; b) het grasmengsel bestaat uit minstens 3 soorten waarvan minstens 2 grassoorten aangeduid met *; c) het aandeel Engels- of Italiaans raaigras in het grasmengsel bedraagt samen maximaal 40 procent; d) het aandeel kruidachtigen in het grasmengsel bedraagt maximaal 10 procent; e) er wordt minimaal 50 kg zaaigoed per hectare ingezaaid; f) de factuur voor aankoop of schonen van het zaaigoed wordt gedurende 5 jaar bewaard en wordt bij controle voorgelegd.

Grassoorten

Kruidachtigen

Nederlandse naam Engels* - of Italiaans raaigras timoteegras rood zwenkgras* kropaar beemdlangbloem gewoon struisgras* rietzwenkgras* reukgras*

Wetenschappelijke naam Lolium perenne/multiflorum Phleum pratense subsp. pratense Festuca rubra Dactylis glomerata Festuca pratensis Agrostis capillaris Festuca arundinaceae Anthoxanthum odoratum

veldbeemdgras*

Poa pratensis

ruw Beemdgras*

Poa trivialis

kweek*

Elymus repens

grote vossestaart

Alopecurus pratensis

fioringras* gestreepte witbol* rode klaver witte klaver luzerne

Agrostis stolonifera Holcus lanatus Trifolium pratense Trifolium repens Medicago sativa

De grassoorten aangeduid met * vormen goede graszoden.

BIJLAGE

9 Bloemenmengsel ter bevordering van natuurlijke vijanden Gebruiksaanwijzing, Inagro vzw 2009

Bloemenmengsel ter bevordering van natuurlijke vijanden

Deze gebruiksaanwijzing werd in 2009 opgesteld door het toenmalige PCBT, huidige Inagro vzw, Afdeling Biologische Productie. In deze bijlage werd deze gebruiksaanwijzing in SOLABIO lay-out gestoken. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder voorafgaande toestemming van Inagro vzw.

Eenjarig bloemenmengsel voor natuurlijke vijanden Dit éénjarige bloemenmengsel heeft als voornaamste doel de populatie-opbouw te bevorderen van insecten die een bijdrage kunnen leveren aan de natuurlijke bestrijding van bladluizen en andere plagen in aangrenzende akkers. Bovendien creëert de aanleg van een bloemenrijke rand naast akkers ook een maatschappelijke meerwaarde voor het omringende landschap en de natuur. En het geeft uw bedrijf een positieve uitstraling.

Motivatie voor het bloemenmengsel Waarom bloemen? Veel natuurlijke vijanden hebben behalve prooi ook ander voedsel nodig. Sluipwespen en sommige predatoren zoals zweefvliegen hebben nectar, pollen of honingdauw nodig voor hun vitaliteit en reproductie. Bloemenrijke akkerranden kunnen hiervoor als bron fungeren maar deze zijn meestal ontoereikend aanwezig rond of nabij landbouwpercelen. In deze situatie van suikerontbering kunnen de natuurlijke bestrijders minder efficiënt op zoek gaan naar plagen, zijn ze minder vruchtbaar en leven ze minder lang. Andere roofinsecten zoals gaasvliegen, roofwantsen en lieveheersbeestjes hebben nectar en pollen nodig als noodrantsoen in tijden van schaarste aan prooien. Verschillende studies hebben bevestigd dat het voorzien van nectaren stuifmeelbronnen in en rond het veld de populatieopbouw van natuurlijke vijanden kan bevorderen. Specifieke soorten Alle éénjarige bloemensoorten in het mengsel zijn geselecteerd op hun geschiktheid voor één of meerdere groepen natuurlijke vijanden. Een soort is geschikt als het aantrekkelijk is en goed toegankelijke nectar aanbiedt met de juiste voedingsstoffen voor het insect. De aantrekkingskracht van de bloem wordt bepaald door een combinatie van factoren zoals de kleur, de geur, de florale architectuur en de aanwezigheid van alternatieve prooien, pollen of nectar. Maar niet alle bloemen die aantrekkelijk zijn, zijn even geschikt als voedingsbron. Veel sluipwespen en zweefvliegen hebben korte monddelen, waardoor ze alleen nectar in open bloemkronen of korte kelkbuizen kunnen nuttigen. Tot slot speelt de voedselsamenstelling een cruciale rol. In de nectar worden enkele specifieke suikers geprefereerd maar ook de aanwezigheid van andere voedingsstoffen kunnen ze meer of minder aantrekkelijk of geschikt maken voor bepaalde insectengroepen. Bij stuifmeel spelen niet alleen de inhoud maar ook de korrelgrootte en de pollenwand een rol.

74


In dit mengsel zijn twee soorten schermbloemigen, met name koriander en venkel, opgenomen omdat deze oppervlakkige nectariën hebben. Bovendien bieden deze bloemen stuifmeel dat door zweefvliegen wordt verzameld. Ook voederwikke en korenbloem in het mengsel bieden zeer toegankelijke nectar aan buiten de bloem, via ‘extraflorale’ nectarkliertjes op de steunblaadjes of respectievelijk aan de buitenkant van de bloem-hoofdjes. Deze bloemen blijken bovendien zeer aantrekkelijk voor tal van natuurlijke vijanden zoals zweefvliegen, gaasvliegen, roofwantsen en lieveheersbeestjes.

Voederwikke biedt extraflorale nectar op de steunblaadjes

Boekweit biedt al zeer snel voordat andere soorten in bloei komen, nectar aan voor sluipwespen en stuifmeel voor zweefvliegen. Bernagie heeft net als boekweit open bloemen en werd specifiek toegevoegd voor het voeden van gaasvliegen en lieveheersbeestjes.

Zweefvlieg op boekweit Lieveheersbeestje op bernagie (komkommerkruid)

75


76

Zonnebloem en gele ganzebloem tot slot zorgen ook aan het eind van het seizoen nog voor voedsel en trekken gaasvliegen, sluipwespen en roof-wantsen aan. Bij de keuze van de soorten in het mengsel is verder ook gelet op de selectiviteit ten aanzien van belangrijke plagen. Zo zijn er geen kruisbloemigen opgenomen omdat ze een waardplant zijn voor schadelijke vlinders in kool. Ook andere soorten die een uitgesproken voedselplant zijn voor schadelijke vlinders zoals knoopkruid, zijn vermeden. Nog andere, niet schadelijke bloembezoekende insecten kunnen eveneens een negatieve invloed uitoefenen door de hoeveelheid beschikbare nectar en stuifmeel voor de natuurlijke vijanden te verminderen of door ze van de bloemen te verjagen. Samenstelling Andere belangrijke randvoorwaarden bij het samenstellen van een goed mengsel is de spreiding in bloeiperiode en een evenwichtige vegetatie-ontwikkeling. Een goede samenstelling van vroeg tot laat bloeiende soorten moet ervoor zorgen dat het aanbod aan pollen en nectar ten behoeve van de natuurlijke vijanden toereikend is van de lente tot de herfst. Wat betreft de vegetatieontwikkeling moet worden vermeden dat één of enkele soorten te dominant worden. De hoeveelheid bernagiezaad werd bij voorbeeld beperkt omdat het anders te overheersend aanwezig is. Overzicht van de soorten in het bloemenmengsel

Lat. naam

Ned. naam

familie

gewichts % in mengsel

max. bloeihoogte maanden (cm)

Borago officinalis

Komkommerkruid (Bernagie)

Ruwbladigen

7

70

6-9

Centaurea cyanus

Korenbloem

Composieten

5

60

6-8

Chrysanthemum segetum

Gele ganzebloem

Composieten

3

60

6-9

Coriandrum sativum

Koriander

Schermbloemen

20

80

7-8

Fagopyrum esculentum

Boekweit

Duizendknoop

23

60

5-7

Foeniculum vulgare

Venkel

Schermbloemen

10

120

7-8

Helianthus annuus, dwerg cv

Zonnebloem

Composieten

10

200

7 - 10

Vicia sativa

Voederwikke

Vlinderbloemen

23

100

6-9


Boekweit

77

Korenbloem Venkel

Zaaizaadleveranciers MediGran Holenweg 41 1623 PA Hoorn Holland Tel.: 0229 279840. Fax: 0229 210891 E-mail: [email protected] Website: www.medigran.nl

H.Ch. Schobbers bv Postbus 66 5900 AB VENLO NEDERLAND Tel.: 0031 (0)77 3969120 Fax: 0031 (0)77 3969121 E-mail: [email protected] Websites: www.schobbers.nl www.greendal.nl


Aanleg van de bloemenrand naast akkers Onze ervaring leert dat de aanleg van een bloemenrand tijdig en met zorg dient te gebeuren. Een goed ontwikkelde bloemenrand heeft een onkruidonderdrukkend effect en bloeit van mei tot oktober. Dit resultaat wordt hoofdzakelijk bepaald door een goede zaaivoorbereiding en zaai van het mengsel!

Voor je eraan begint… Ligging De akkerrand die met het bloemenmengsel wordt ingezaaid wordt best niet bereden. Daarom is het goed een rand te kiezen die evenwijdig met de rij- of pootrichting ligt van het perceel. In de herfst kan het dan eventueel nog gebruikt worden voor afvoer van de oogst. Zaai de bloemen in geen geval in op een wendakker. Grondbewerkingen Onkruidzaad dat tegelijk met het bloemenzaad gaat kiemen is een lastig probleem. Daarom moet de grond voor zaai zo veel mogelijk onkruidvrij gemaakt worden. Dit kan door de aanleg van een vals zaaibed. Uitgaande van zaai omstreeks half april, moet eind maart of begin april een vals zaaibed aangelegd worden. Zijn de omstandigheden nog te ongunstig, dan wordt beter gewacht en later gezaaid. Uitstel van het vals zaaibed betekent dus in geen geval afstel! Drie jaar praktijkervaring heeft ons geleerd dat een goed vals zaaibed de sleutel tot succes is voor een goede onkruidonderdrukkende bloemenrand. Om onkruidproblemen te voorkomen, is de aanleg van een vals zaaibed essentieel. Laat het onkruidzaad gedurende 2 à 3 weken kiemen. Vlak voor het zaaien wordt de bodem dan nogmaals oppervlakkig bewerkt met een eg. Bemesting Inheemse bloemensoorten groeien het best op schrale gronden. Bemesting bevordert bovendien het onkruid en de vegetatieve groei van de plant ten koste van de bloei. Het is daarom aan te bevelen geen stikstofbemesting te geven. Compost of ander organisch materiaal kan eventueel als grondverbeteraar worden gebruikt.

78


Zaaien Zaaitijdstip Voor een optimaal resultaat met bloei vanaf mei, moet rond half april worden gezaaid. Zo kan de populatie natuurlijke vijanden zich tijdig opbouwen. Wacht echter steeds de juiste omstandigheden af voor een goede zaai en kieming van het mengsel. Zaaibedbereiding Zorg voor een gelijkmatige en goed verkruimelde toplaag op een vastere ondergrond. Zaaidichtheid Met het oog op een goede onkruidonderdrukking raden wij aan te zaaien aan 35 à 40 kg/ha. Machinaal Het mengsel kan best gezaaid worden met een nokkenrad-zaaimachine in combinatie met een rotoreg. Gezien de zaden sterk variëren in grootte, moet er op gelet worden dat er geen ontmenging optreedt. Vul daarom de zaaimachine pas op het land om ontmenging door trillen te voorkomen. Verder is het belangrijk de zaden niet te diep in te werken: 2 tot maximaal 3 cm diep is voldoende. Afhankelijk van het weer en de omstandigheden, is het ook aan te raden de grond tijdens of na het zaaien aan te drukken voor een snelle kieming en goede startgroei. Zaaien op rijen bevelen wij niet aan, zeker op lichte, onkruidgevoelige gronden. Er blijft hierbij grond open waardoor het onkruid blijft opkomen en regelmatig moet worden geschoffeld. Handmatig Na het zaad goed te mengen strooit u het breedwerpig uit. Na het inzaaien kunt u het zaad oppervlakkig inharken met een grove hark en vervolgens licht aandrukken met een toerol. Groei van het mengsel Het resultaat zal nooit overal hetzelfde zijn. De opkomst van iedere bloemen-soort wordt mede bepaald door de grondsoort, het zaaitijdstip en de weersomstandigheden.

79


Beitem, 18 juli 2006


80



Effecten op de plaagbeheersing Diverse studies toonden aan dat kruidenrijke akkerranden potentieel bieden om de functionele biodiversiteit te verhogen en daardoor de natuurlijke plaagbeheersing te verbeteren. Akkerranden fungeren immers als reservoir van waaruit de natuurlijke vijanden het gewas intrekken op zoek naar prooien of gastheren voor parasitering.

Plaagonderdrukkende effecten Onderzoeksresultaten Het éénjarig bloemenmengsel werd samengesteld op basis van Nederlandse onderzoeksresultaten. Deze laten zien dat de éénjarige bloemenranden in staat zijn veel natuurlijke vijanden aan te trekken, (o.a. zweefvliegen en sluipwespen) en bladluizen te onderdrukken in o.a. tarwe en aardappelen. In 2006 onderzocht het toenmalige PCBT (huidige Inagro vzw) in Vlaanderen of het ingezaaide mengsel naast een tarwe- en koolperceel effectief kan leiden tot een grotere plaagonderdrukking. In zomertarwe was het aantal bladluizen opmerkelijk lager dichterbij de bloemenrand dan op grotere afstand in het veld. Ook in bloemkool werden beduidend minder rupsen geteld langs de bloemenrijke rand dan verderop in het perceel. Deze ervaringen werden kort samengevat in de brochure ‘Bloemenranden voor een duurzame plaagbeheersing’, uitgegeven door het toenmalige PCBT (huidige Inagro vzw). Invloedsfactoren Of de bloemenrand uiteindelijk een positieve effect zal opleveren op de plaagbeheersing wordt bepaald door diverse factoren. Het voedselaanbod voor de natuurlijke vijanden is slechts één van de vele factoren die bepalend zijn voor de balans in het complexe ecosysteem van waardplant - plaag - natuurlijke vijand. Bovendien wordt het voedselaanbod ook beïnvloed door het omringende landschap. In gebieden waar reeds veel bloeiende wilde planten aanwezig zijn, kan het zijn dat de beschikbaarheid aan nectar of stuifmeel geen beperking vormt voor een optimale werking van de natuurlijke vijanden. Verder kunnen ook andere factoren, zoals het gebrek aan een overwinteringsplek, zodanig beperkend zijn voor de natuurlijke vijanden dat het voorzien van bloemenranden alleen onvoldoende is voor een stimulerend effect. Hetzelfde geldt in geval (weinig selectieve) bestrijdingsmiddelen worden ingezet. Tot slot is zeker niet bewezen dat dit ene bloemenmengsel in alle gevallen plagen kan onderdrukken. Het gebied, de grondsoort, het gewas en de bedrijfsvoering bepalen mede het resultaat.

81


Zelf natuurlijke vijanden waarnemen Wilt u zelf een beeld krijgen van wat er aan natuurlijke vijanden leeft in uw akkerrand en in de aangrenzende percelen, dan kan u aan de slag met behulp van de ‘instrumentenkaart natuurlijke vijanden’, uitgegeven door Wageningen Universiteit (van Alebeek, 2006) en te downloaden via: http://library.wur.nl/wasp/bestanden/LUWPUBRD_00354359_A502_001.pdf of via de website van het Louis Bolk Instituut, www.louisbolk.nl, onder publicaties. Verder kunt u voor meer informatie of vragen steeds terecht bij het Inagro vzw (contactgegevens zie hieronder).

Bronnen Rapportage Functionele Agrobiodiversiteit (FAB), LTO Projecten www.lto.nl/fab Entomologische berichten 67, speciaalnummer Agrobiodiversiteit – nut en natuur (2007). Amsterdam, Nederlandse Entomologische Vereniging, 181 - 284. De teelt van bloemenmengsels op akkerranden (2008). In: Productcatalogus Pelgrum Vink Materialen, Lobith, PVM, 43 p. www.spade.nl – website die zoveel mogelijk kennis over duurzaam bodembeheer en agrobiodiversiteit in Nederland verzamelt. Factsheet Kruidenrijke randen http://www.biodiversiteitgraafschap.nl

Inagro vzw, Afdeling Biologische Productie, Ieperseweg 87 B-8800 Rumbeke-Beitem Tel. 051/27 32 00 Fax 051/24 00 20 Meer info / contactpersoon Femke Temmerman Tel. 051/27 32 51 [email protected] www.inagro.be

82

Bijlagen Beheerovereenkomsten, nieuwe sporen voor het beleid. Kennis en ervaringen uit het SOLABIO project

Recommend Documents