LV2007.29.3 blz 1/5
Rapport Cie MSM Bijlage B
Bijlage B: Tekst van de thema’s van de NGK website van de Cie MSM (maart 2006) --------------------------
NGK Commissie MSM Links: www.smpr.nl www.dedriehoek.nl www.chris.nl [Start]
Commissie Meldpunt Seksueel Misbruik In de gemeente van Christus moet ieder zich veilig kunnen weten. Dit geldt vóór alles voor hen die zich in een kwetsbare positie bevinden. Het is voor kerken dan ook een ereplicht deze veiligheid te waarborgen en te beschermen. Ambtsdragers behoren zowel distantie te betrachten alsook nabijheid te betonen. Ze moeten hun taak met vrijmoedigheid kunnen blijven uitoefenen. Om die vrijmoedigheid en veiligheid te beschermen zijn goede regelingen nodig. Deze site bericht over de regelingen in de Nederlands Gereformeerde Kerken. Al zijn die regelingen formeel, ze dienen niets anders dan genoemde veiligheid en vrijmoedigheid. Helaas is het echter zo, dat ook de Nederlands Gereformeerde Kerken slachtoffers in het pastoraat kennen. Zij blijken de gevolgen daarvan langdurig met zich mee te moeten dragen. Hun nood heeft uiteindelijk in de jaren negentig geleid tot de instelling van bovengenoemde commissie. Kies in de linkerkolom een van de thema's die nadere uitwerking bieden. [Wanneer spreken we van seksueel misbruik?] nieuwe tekst
Wanneer spreken we van seksueel misbruik? Misbruik Seksueel misbruik is een situatie waarin iemand gebracht wordt om seksuele handelingen te ondergaan of te verrichten zonder dat zij /hij dat wil of zonder dat diegene tot een keus in staat is. Ook seksueel getinte aandacht en andere ongewenste contacten vallen er onder. Hoe vaak komt het voor? 30% van de meisjes en 10% van de jongens heeft ervaring met seksueel misbruik. Gelukkig niet allemaal even ernstig.
1
LV2007.29.3 blz 2/5
Rapport Cie MSM Bijlage B
10% van de hulpverleners (artsen, psychotherapeuten en maatschappelijk werkers) gaan ooit tijdens hun beroepsuitoefening wat dit betreft in de fout. Er is geen reden om aan te nemen dat dit niet voor pastores geldt. De helft van de meldingen bij de Bureaus Vertrouwensartsen betreft personen uit de directe omgeving van het slachtoffer. Ook de kerk valt onder de directe omgeving. Het Jaarverslag ’96–’97 van de interkerkelijk Stichting SMPR (Seksueel Misbruik in Pastorale Relaties) bericht over 240 meldingen in 5 jaar tijd. Wat kunnen signalen van misbruik zijn? Kinderen met duidelijke gedragsveranderingen. Kinderen/mensen die opvallen door gespannenheid, neerslachtigheid, slechte concentratie. Dan kunnen er schuld- en schaamtegevoelens een rol spelen (“ik heb me niet genoeg verzet”; “ik voel me vies”). Jonge vrouwen, die in de zomer altijd lange mouwen en lange broeken dragen, soms als camouflage van hun blauwe plekken. Kinderen / vrouwen die erg schrikken van elke aanraking. Kinderen / vrouwen, die zich erg uitdagend en oversekst gedragen; dan is seksueel geweld door nog anderen, bijv. hulpverleners niet denkbeeldig. Valse aanklacht Soms blijkt de aanklacht van seksueel misbruik niet terecht. In de rechtspraktijk is een valse aanklacht wegens misbruik goed bekend. Vaak gaat het dan om echtscheidingssituaties, waarbij kinderen betrokken zijn. De omgangsregeling van een vader met zijn kinderen kan door zo’n aanklacht bedreigd worden. In de negentiger jaren was de aanklacht van de politiecommissaris Lancée door zijn dochter geruchtmakend. Deze bleek vals! Er zijn geen onderzoeken bekend hoe vaak valse aanklachten in de pastorale praktijk voorkomen. -----------------------------------------------[Melding]
Melding Iemand die het slachtoffer is of dreigt te worden van seksuele intimidatie en/of misbruik door iemand met een functie binnen de kerken (Nederlands Gereformeerd, Christelijk Gereformeerd of Gereformeerd Vrijgemaakt), kan terecht bij het Meldpunt. Het Meldpunt is een instantie waar mensen in een zo vroeg mogelijk stadium, desnoods anoniem, hun verhaal kunnen doen en advies en steun kunnen vragen. Maar ook als het misbruik al lang geleden heeft plaatsgevonden kan het erg verstandig zijn er aandacht voor te vragen. Hoe eerder misbruik stopt, hoe minder schade aangericht wordt bij slachtoffers. Hetzelfde geldt voor daders: hoe eerder ze stoppen, hoe meer kans ze hebben adequaat aan hun problemen te werken.
2
LV2007.29.3 blz 3/5
Rapport Cie MSM Bijlage B
Wellicht kan voorkomen worden dat ze wegglijden in een leugenachtig en, in vele opzichten, vernietigend levenspatroon. Ook kerkenraden, die met (geruchten van) seksueel misbruik in het pastoraat geconfronteerd worden, kunnen voor advies en hulp bij het Meldpunt terecht. Zeer zeker is het Meldpunt ook hiervoor in het leven geroepen. Het Meldpunt is alle werkdagen tussen 9.00 uur en 17.00 uur bereikbaar onder telefoonnummer 038-423 21 25 of
[email protected] /
[email protected] [Regelingen]
Regelingen Als iemand besluit om een klacht in te dienen, dan zijn daar regels en reglementen voor. Een vertrouwenspersoon van het Meldpunt kan helpen om de weg daar doorheen te vinden. De regelingen die binnen de Nederlands Gereformeerde Kerken gelden, zijn te vinden in bijgaand document. Het bevat onder meer: Van melding tot uitspraak: schets van hoofdlijnen Regeling klachtencommissie Regeling beroepscommissie Protocol(voorlopig) voor gemeenten in geval van een melding De Regelingen zijn een pdf-document, te lezen met de gratis Acrobat Reader [Voorzorg]
Voorkomen is beter Wat kunnen kerkenraad en gemeente zoal aan preventie doen? Daarbij kan o.a. gedacht worden aan: • Gesprekken op een gemeenteavond of huisbezoek over vertrouwelijkheid - heimelijkheid; intimiteit en haar grenzen. • Iedere ambtsdrager krijgt persoonlijk een gedragscode voorzien van toelichting uitgereikt. • Het werk van de pastor en andere kerkelijke werkers wordt loyaal en kritisch gevolgd. Dit kan in een periodiek gesprek dat de predikant bijv. met één van de leden van het moderamen heeft. Ook sectieouderlingen doen er goed aan hun agenda’s regelmatig met elkaar te bespreken. • Op de boekentafel in de kerk ligt informatie over het onderwerp en het Meldpunt is i in het jaarboekje te vinden. s• Eenmaal per 3 à 4 jaar(=ambtstermijn) wordt een deel van een kerkenraadsc vergadering gewijd aan het onderwerp, bijv. door de bespreking van een boek of h het vertonen van een film/DVD over het onderwerp. p.m. Bij de gemeente van Eindhoven is materiaal beschikbaar voor 3 gemeenteavonden: 1. Misbruik - wat is het? en wat is de impact ervan? 2. Het kerkelijk werk - hoe veilig? waar blijft de vrijmoedigheid? 3. Wat als er echt “iets” gebeurt?
3
LV2007.29.3 blz 4/5
Rapport Cie MSM Bijlage B
[Boeken en films]
Boeken en films Boeken Over daders: dr.J.C. Borst, Verraden vertrouwen, Uitg. Groen en Zn.1996. Over moeders: Ineke Jonker-de Putter, Als je kind misbruikt is, Uitg. An Dekker 1991 Basis boek over geweld in algemene zin: Judith Herman-Lewis, Trauma en herstel. De gevolgen van geweld, Amsterdam 1993 Over pastoraat en incest: Willy van Hoeve-de Jager, Pastoraat en Incest, Uitg. Narratio 1994 G. van Dam en Margo Eitjes, Een pastor moet je toch kunnen vertrouwen, Meinema ’94 Handreiking voor het pastoraat nr.30, Seksueel misbruik in pastorale relaties, Leusden Over het proces in de gemeente: dr. R.R. Ganzevoort en drs. A.L. Veerman, Geschonden lichaam, Boekencentrum 2000 Alexander L. Veerman, Ontredderd, Boekencentrum 2005 Autobiografieën: Leny Selles, De herder was een huurling, Boekencentrum 2001 Judith Machree, Ik zal een vader voor je zijn, Telos1998 Lenze L. Bouwers, “Lieve vader, vuile schurk”, Kok Kampen ‘88 Voor kinderen (om ze woorden aan te reiken): Rob Hondsmerk e.a., Een geheim teveel, Stichting Chris Martine Delfos, Blijf van me af,? (uitgave voor jongens en voor meisjes), Uitg. Pereboom, 3-de druk 2001/2000 Film over misbruik in het algemeen: - Daders NL 1996. Drie gewone huisvaders hebben jarenlang hun dochters misbruikt. [Contact]
Contact De Commissie Meldpunt Seksueel Misbruik is ingesteld door de Landelijke Vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken.
4
LV2007.29.3 blz 5/5
Rapport Cie MSM Bijlage B
Samenstelling F. van Egmond, voorzitter J. Verheij-van der Wiel, secretaris,
[email protected] M. de Jong A. Kaldeway - Jansen R. R. Roukema Meldpunt Het Meldpunt Seksueel Misbruik heeft een eigen website en is bovendien alle werkdagen tussen 9.00 uur en 17.00 uur bereikbaar onder telefoonnummer 038-423 21 25.
[email protected] /
[email protected]
5
