BIJLAGE 10. Overzicht erkende maatregelen energiebesparing per bedrijfstak

Voor de beoordeling van schietgeluid wordt de dag-avond-nachtwaarde (Bs,dan) gebruikt, die bepaald wordt als een gewogen gemiddelde van de B waarden voor de verschillende juridische beoordelingsperioden (8s.uag’ 8s,avond’ 8s,nacht) Net als in de beoordelingsprocedures voor wegverkeers- en industriegeluid wordt voor de avond- en nachtperiode een extra toeslag van 5 en 10 dB gehanteerd. In de formules voor de berekening van de geluidbelasting zijn deze toeslagen reeds verwerkt. Daarnaast wordt voor de dagperiode van de zondag een extra toeslag van 5 dB gehanteerd om de extra hinder van schieten op zondag te verdisconteren. Zodoende wordt de dagperiode van de zondag behandeld als ware het een avondperiode. Deze toeslag is op een eenvoudige manier in de formule verwerkt door in de berekening het aantal schoten op zondag voor de dagperiode zwaarder mee te tellen. Een feestdag wordt hierbij ook als een zondag beschouwd.

BIJLAGE 10 Overzicht erkende maatregelen energiebesparing per bedrijfstak In deze bijlage zijn per bedrijfstak de erkende maatregelen voor energiebesparing weergegeven. Ook zijn per bedrijfstak beschrijvingen opgesteld om duidelijkheid te geven aan drijvers van inrichtingen welke lijst met erkende maatregelen toepasbaar is voor een inrichting. Een drijver van een inrichting waarvan het desondanks onduidelijk welke lijst toepasbaar is, kan overleggen met het bevoegd gezag om gezamenlijk te bepalen of er een passende lijst is. Indien dit overleg niet leidt tot overeenstemming geldt de algemene verplichting in artikel 2.15, eerste lid, van het Activiteitenbesluit. De erkende maatregelen zijn na overleg met vertegenwoordigers (en deskundigen) van het bedrijfsleven en het bevoegd gezag opgesteld. De nu aangewezen erkende maatregelen zijn bruikbaar voor een zevental bedrijfstakken. Deze bijlage wordt later aangevuld met nieuwe bedrijfstakken en bijhorende maatregelen, zodat in principe voor alle bedrijfstakken concrete erkende maatregelen beschikbaar zijn. Daarnaast wordt de bijlage regelmatig, in beginsel jaarlijks, geactualiseerd. Voor de volgende bedrijfstakken zijn erkende maatregelen voor energiebesparing aangewezen: 1. kantoren 2. gezondheids- en welzijnszorginstellingen 3. onderwijsinstellingen 4. metalelektro en mkb-metaal 5. autoschadeherstelbedrijven 6. rubber- en kunststofindustrie 7. commerciële datacentra. De erkende maatregelen zijn meestal gekoppeld aan de activiteiten overeenkomstig de indeling van het Activiteitenbesluit (hoofdstuk 3 en 4). Voor gebouwgebonden maatregelen (met uitzonde ring van ruimteverwarming via een stookinstallatie) en enkele bedrijfstakspecifieke maatregelen zijn geen geschikte (bestaande) activiteiten in het Activiteitenbesluit genoemd. Daarom zijn naast het koppelen aan activiteiten ook maatregelen gekoppeld aan de hierna genoemde’typen maatregelen’. Het gaat om maatregelen met betrekking tot: gebouwschil (zoals spouwmuurisolatie) ruimteventilatie; ruimteverwarming; ruimteverlichting buitenverlichting; warm tapwater; faciliteiten (zoals een persluchtcom pressor, koelinstal latie of serverruimte); processen (zoals gieten of harden).

—

—

—

—

—

—

—

—

De terugverdientijd van een zelfde besparingsmaatregel, zoals een HR-ketel, kan per bedrijfstak verschillen door bedrijfstakspecifieke kenmerken (aan het gebouw, de installaties en processen). Daarom is het nodig om per bedrijfstak aparte overzichten met erkende maatregelen te hanteren. Bepaalde maatregelen kunnen wel of juist niet als erkende maatregel worden beschouwd puur op basis van een terugverdientijd. Tevens wordt op een aantal punten aangesloten bij de bij de eisen die de technische bouwregelgeving stelt aan de energiezuinigheid, zoals het energielabel en de energieprestatiecoëfficient (EPC) uit het Besluit energieprestatiegebouwen. Hierna wordt per bedrijfstak een overzicht gegeven van de aangewezen erkende maatregelen voor energiebespa ring.

128

Staatscourant 2015 nr. 29035

2 oktober 2015

—

TI

Maatregelen per bedrijfstak In de volgende paragrafen zijn de erkende maatregelen beschreven voor de bovengenoemde bedrijfstakken. Per maatregel is informatie gegeven over de volgende aspecten: omschrijving activiteit of type maatregelen; omschrijving van de maatregel; mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie; uitgangssituatie op basis van een referentietechniek; technische randvoorwaarden; economische randvoorwaarden; toepasbaar op een zelfstandig moment of natuurlijk moment?; alternatieve erkende maatregelen; bijzondere omstandigheden.

—

—

—

—

—

—

—

—

—

In een handreiking, opgesteld in overleg tussen bedrijfsleven en bevoegd gezag, wordt ingegaan op de werking van de methodiek van erkende maatregelen waaronder de verschillende aspecten per maatregel.

1. Metalelektro en mkb-metaal Bedrijven waar metalen in primaire vorm en/of metaalproducten inclusief machines en apparaten (ook elektrische en elektronische) worden vervaardigd. Denk aan giet-, wals-, smelt- of smeedpro cessen, evenals (spaanloze, verspanende en thermische) mechanische bewerking en/of eindbewer king van metalen. Oppervlaktebehandeling (via procesbaden, stralen of coaten) en het verbinden van metalen of legeringen (zoals lassen en solderen) zijn ook kenmerkend. Ter indicatie een aantal SBI-codes die voor de indeling van deze bedrijven veelal worden gebruikt: 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30 en 32. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 5.1 genoemde activiteiten en typen maatregelen. Voor faciliteiten (zoals ICT, productkoeling en grootkeuken/kantine) die met name in kantoorgebouwen plaatsvinden zijn nog geen erkende maatregelen opgenomen. Voor deze ‘typen maatregelen’ en ‘activiteiten’ blijft artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit gelden. In een later stadium kunnen hiervoor alsnog erkende maatregelen worden opgenomen.

Maatregelen Tabel 5.1 Aangewezen erkende maatregelen voor energiebesparing in de Metalelektro en mkb-metaal Type maatregel

Nummers*)

Gebouwschil Ruimteverwarming

1

Ruimte- en buitenverlichting Faciliteiten

5-8 10-17 18, 20-22

Processen

19

Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie lemissies naar de lucht) In werking hebben van een koelinstallatie Reinigen, lijmen of coaten van metalen Aanbrengen anorganische deklagen op metalen Beitsen of etsen van metalen Elektrolytisch of stroomloos aanbrengen van metaallagen op metalen Aanbrengen van conversielagen op metalen Thermisch aanbrengen van metaallagen op metalen Drogen van metalen Type maatregel

26.29

3031

Gebouwschil

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment?

129

2-4,9 23 24,25,32


7 Kantoor: Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. Spouwmuur isoleren. Isolatie in spouwmuur ontbreekt. al Kantoor wordt verwarmd, N.v.t.

bI Kantoor wordt verwarmd en gekoeld.

Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. al Zelfstandig moment: Nee, bi Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.

2 oktober 2015

Type maatregel

Gebouwschil

Alternatieve erkende maatregelen

f2] Kantoor: Aanvoertemperatuur cv-water automatisch regelen op basis van buitentemperatuur. f3] Kantoor: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Bijzondere omstandigheden

Activiteit

werking hebben van een stookinstallatie lemissies naar de lucht)

Nummer maatregel

2

Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek

Kantoor: Aanvoertemperatuur cv-water automatisch regelen op basis van buitentemperatuur. Weersafhankelijke regeling toepassen. Weersafhankelijke regeling ontbreekt op een cv-groep met hogetemperatuurverwarming. Weersafhankelijke regeling toepassen op groep indien dit op ketel onmogelijk is i.v.m. warmtap watervoorziening.

Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden

Meerdere verblijfsruimte met totaal bruto vloeroppervlakte van minimaal 150 m2 met verschil lende warmtebehoefte. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.

Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen

(1] Kantoor: Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. [3] Kantoor: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. N.v.t.


Activiteit

werking hebben van een stookinstallatie temissies naar de lucht)

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssftuatie op basis van een referentietechniek

Kantoor: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. Hoogrendementsketel HR1O7 toepassen. a) Conventioneelrendements- lOR-) of verbeterdrendements- (VR-) ketel is aanwezig voor basislast (bedrijfstijd is meer dan 500 uur per jaar).

bi Hoogrendementsketel HR100 is aanwezig voor basislast (bedrijfstijd is meer dan 500 uur per jaar).

Technische randvoorwaarden

Retourtemperatuur van ketel kan lager zijn dan 55C. Hogetemperatuursystemen (zoals warmtap watersysteem of hogetemperatuurstralingspanelen) verhinderen dat soms. Condensafvoer is mogelijk.

Economische randvoorwaarden

al N.v.t.

Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment?

al Zelfstandig moment: Ja, indien aardgasverb) Zelfstandig moment: Nee. bruik minder is dan 170.000 m3 per jaar. Natuurlijk moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [1] Kantoor: Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. [2] Kantoor: Aanvoertemperatuur cv-water automatisch regelen op basis van buitentemperatuur.

Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

b) Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar.

In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Activiteit

In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht)

Nummer maatregel Omschrijving maatregel

Bedrijfshal: Onnodig aanstaan van ruimteverwarming buiten bedrijfstijd voorkomen.

Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek

Tijdschakelaar of tijdschakelaar met weekschakeling (met of zonder overwerktimer) toepassen. Automatische aan- en uitschakeling ontbreekt.


N.v.t.


Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.

Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

Type maatregel

N.v.t. N.v.t.

j

Ruimteverwarming


5 Bedrijfshal: Warmte in hoge hal actief verdelen naar werkplekken met warmtevraag om verwarming met aardgas te beperken.

Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie

Ondersteuningsventilator toepassen.


2 oktober 2015

Type maatregel

Ruimteverwarming

Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

Type maatregel

Voorziening voor Iuchtcirculatie ontbreekt. Geen vervuilende gassen tzoals las-of lijmdampenl aanwezig. Kraanbaan en ondersteuningsventilator hinderen elkaar niet. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Temperatuur boven in hal is minimaal 4°C hoger dan temperatuur op werkniveau. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. 19] Bedrijfshal: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. N.v.t.

Ruimteverwarming

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden


Bedrijfshal: Warmteverlies via warmwaterleidingen en -appendages beperken in onverwarmde ruimten. Isolatie aanbrengen om leidingen en appendages. Isolatie om leidingen en appendages ontbreekt. Als fabrikant voorschrijft dat vocht en warmte weg moet kunnen i.v.m. garantie, dan hier rekening mee houden bij keuze isolatiemateriaal. Aardgasvetbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Bedrijfstijd van installatie behorende bij leidingen en appendages is minimaal 1.250 uur per jaar Iter indicatie: een standaard stookseizoen). Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

Type maatregel

Ruimteverwarming

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden Type maatregel

Bedrijfshal: Debiet cv-pomp automatisch regelen op basis van warmtebehoefte. Cv-pomp met frequentieregeling toepassen. Toeren- of frequentieregeling op cv-pomp ontbreekt. Bij meerdere parallel geschakelde pompen uitvoeren bij Iminimaal) één pomp. Variërend debiet is mogelijk in combinatie met warmteopwekking en -afgiftesysteem. Geen aanpassingen aan driewegkleppen en regelsysteem nodig. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t. Ruimteverwarming


8 Bedrijfshal: Temperatuur per ruimte naregelen. Thermostatische radiatorkranen of ruimtethermostaten toepassen. Individuele naregeling per ruimte ontbreekt. N.v.t.


Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.


[9] Bedrijfshal: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. N.v.t.

Activiteit


Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie

131

7


Bedrijfshal: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. al Hoogrendementsketel HR100, bi Hoogrendements- )HR-) H8104 of HR1O7 toepassen. luchtverhitter toepassen.

2 oktober 2015

cl Gasgestookte donkere straler toepassen.

11fl werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht)

Activiteit Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek


al Conventioneelrendementsbi Conventionele luchtverhit1CR-) of verbeterdrendementa- ter is aanwezig. — IVR-l ketel is aanwezig voor basislast lbedrijfstijd is meer dan 500 uur per jaari. a en bi Condenssfvoer eenvoudig realiseerbaar. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar.

cl Conventionele luchtverhitter is aanwezig.

cl Rookgasafvoer is mogelijk.


Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.


[7] Bedrijfshal: Debiet cv-pomp automatisch regelen op basis van warmtebehoefte. [8] Bedrijfshal: Temperatuur per ruimte naregelen. N.v.t.


1 Ruimte- en buitenverlichting

Type maatregel Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten Opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden


10 Kantoor: Onnodig branden van binnenverlichting in pauzea en buiten bedrijfstijd voorkomen. Veegschakeling toepassen. Verlichting wordt handmatig geschakeld per ruimte. N.v.t. Geïnstalleerd vermogen per veegschakeling is minimaal 18 kW. Per veegschakeling zijn maximaal 12 aanpassingen nodig om te voorkomen dat apparatuur onbedoeld wordt uitgeschakeld. Verlichting kan minimaal 1 uur per dag extra uitgeschakeld worden. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielsbel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

1 Ruimte- en buitenverlichting

Type maatregel Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden

11 Kantoor: Geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken. al Armaturen met langwerpige fluorescentiebi Armaturen met led-lampen toepassen. lampen ITL5I toepassen. Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen ITLI zijn aanwezig. N.v.t. Aantal branduren is minimaal 2.500 uur per jaar. bi Geïnstalleerd vermogen van verlichting neemt door toepassen van led-lampen minimaal 50% af bij voldoende lichtopbrengst.


Type maatregel


Ruimte- en buitenverlichting

Nummer maatregel

12

Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden


132

Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


Bedrijfshal: Onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorkomen. Veegschakeling toepassen. Verlichting wordt handmatig geschakeld per Ideel van del ruimte. N.v.t. Geïnstalleerd vermogen per veegschakeling is minimaal 18 kW. Per veegschakeling zijn maximaal 12 aanpassingen nodig om te voorkomen dat apparatuur onbedoeld wordt uitgeschakeld. Verlichting kan minimaal 1 uur per dag extra uitgeschakeld worden. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N .v.t. N.v.t.

2 oktober 2015

Type maatregel


Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek



Type maatregel

13 Bedrijfshal: Binnenverlichting automatisch verminderen op basis van daglichttoetreding door ramen en daklichten. al Daglichtafhankelijke regeling voor dimmen bi Daglichtafhankelijke schakeling voor schake van verlichting toepassen. len van verlichting toepassen. Daglichtafhankelijke schakeling of-regeling ontbreekt. al Hoogfrequente 1HFl armaturen met bi Conventionele armaturen met langwerpige langwerpige fluorescentielampen ITLI Iniet fluorescentielampen ITLI zijn aanwezig. retrofiti zijn aanwezig. Verlichting is apart schakelbaar langs ramen en/of onder daglichtopeningen. Geïnstalleerd vermogen per verlichtingsgroep is minimaal 0,7 kW. Daglichtoppervlak in dak is minimaal 10% van dakoppervlak of daglichtoppervlak in gevel is minimaal 30% van vloeroppervlak. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.



14 Bedrijfshal: Onnodig branden van verlichting in magazijnen en opslagruimten voorkomen bij wisselend ruimtegebruik. Aanwezigheidschakeling toepassen. Aanwezigheidschakeling ontbreekt. Verlichting is apart schakelbaar per Ideel van dal ruimte. Geïnstalleerd vermogen per verlichtingsgroep is minimaal 0,42 kW. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t. Ruimte- en buitenverlichting


15

Mogelijke technieken ten Opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden

Bedrijfshal: Vermogen conventionele verlichting met langwerpige fluorescentielampen (TLI verlagen door spanningsverlaging. Spanningsverlagingstoestel toepassen dat spanning verlaagt naar 207 tot 210 Volt. Spanningsverlagingstoestel ontbreekt. Aparte verlichtingsgroep is aanwezig.


Geïnstalleerd vermogen per verlichtingsgroep is minimaal 11,5 kW. Aantal branduren is minimaal 2.500 uur per jaar.


Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.


[121 Bedrijfshal: Onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorko men. [141 Bedrijfshal: Onnodig branden van verlichting in magazijnen en opslagruimten voorkomen bij wisselend ruimtegebruik. N.v.t.


Type maatregel



16 Bedrijfshal: Geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken.


al Armaturen met langwerpige fluorescentielampen (TL5I toepassen.

Uitgangssftuatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden

Conventionele armaturen met Iangwerpige fluorescentielampen ITLI zijn aanwezig. N.v.t.

bi Armaturen met led-lampen toepassen.

Aantal branduren is minimaal 2.500 uur per jaar. bi Geïnstalleerd vermogen van verlichting neemt door toepassen van ed-lampen minimaal 50% af bij voldoende lichtopbrengst.

133


2 oktober 2015

Type maatregel



Bijzondere Omstandigheden

Type maatregel

N.v.t.



17 Onnodig branden van reclame- en overige buitenverlichting voorkomen zodat verlichting alleen brandt als het donker is en per nacht minimaal 6 uur uit is.


Schemerschakelaar en tijdschakelklok toepassen.


N.v.t. N.v.t.

Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden Type maatregel

Schemerschakelaar en/of tijdschakelaar ontbreekt.

Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N .v.t. Faciliteiten


18 Energiezuinige motor toepassen. 1E2-motor met frequentieregeling of 183-motor toepassen. Motor met vermogen meer dan 7,5 kW en minder dan 375 kW en met rendementsklasse IE1, 1E2 lzonder frequentieregeling) of lager is aanwezig. N.v.t. N.v.t. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v,t. N.v.t. Processen

Nummer maatregel

19

Omschrijving maatregel

Energiezuinige branderpijpen bij doorloopgloeioven toepassen.


Hoogrendements. )HR-) branderpijpen toepassen. Conventionele branderpijpen zijn aanwezig. N.v.t.


Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Vermogen brander is minimaal 30 kW. Bedrijfstijd brander is meer dan 1.750 uur per jaar.




N.v,t. N.v.t.


Type maatregel

Faciliteiten


20

Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangsshuatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden

134

Zelfstandig moment: Nee. Natuurlilk moment: Ja. [121 Bedrijfshal: Onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorko men. [13] Bedrijfshal: BinnenverTichting automatisch verminderen op basis van daglichttoetreding door ramen en daklichten. [14] Bedrijfshal: Onnodig branden van verlichting in magazijnen en opslagruimten voorkomen bij wisselend ruimtegebruik.

Nullasturen persluchtcompressor beperken. Persluchtcompressor met frequentie. of toerenregeling toepassen. Vollast/nullast- of vollast/nullast/uitschakeling is aanwezig. Bij meerdere compressoren uitvoeren bij leidende compressor en rest op basis van aan! uitschakeling.


Aantal nullasturen is minimaal 1.100 uur per jaar (ter indicatie: 4uur per werkdagl.




N.v.t.


2 oktober 2015

rv

jK ?

Type maatregel

Faciliteiten


Type maatregel

Faciliteiten

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

Type maatregel

21 Energiezuinig perslucht maken door koude lucht te gebruiken. al Koude buitenlucht gebruiken. bi Binnenlucht uit onverwarmde ruimte gebrui ken. Compressor zuigt door zichzelf opgewarmde warme lucht of warme proceslucht aan. al Opening in gevel is mogelijk binnen een bi N.v.t. afstand van 3 meter. Vermogen compressor un kW) vermenigvuldigd met aantal equivalenten van vollasturen (in uur per jaar) is minimaal 50.000 )kWh per jaar). Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

Faciliteiten


Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden


Type maatregel

22 Warmte van persluchtcompressoren nuttig gebruiken. al Warmte van uchtgekoelde compressor bi Warmte van watergekoelde compressor gebruiken voor ruimteverwarming. gebruiken voor lagetemperatuurverwarming, verwarming van tapwater of badenverwsr ming. Warmte van compressor wordt naar buiten afgevoerd. N.v.t. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. al Aantal equivalenten van vollasturen is bi Vermogen compressor tin kWI vermenigvul minimaal 1.400 uur per stookseizoen Iter digd met aantal equivalenten van vollasturen indicatie: 10 uur per werkdag in stookseizoen). (in uur per jaar) is minimaal 40.000 (kWh per Afstand tot te verwarmen ruimte is minder dan 3 jaar). meter. Warmtebehoefte per jaar komt overeen met minimaal 300 m3 warmtapwater van 60C. al Zelfstandig moment: Ja. bi Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. 1201 Nullasturen persluchtcompressor beperken. N .v.t.

In werking hebben van een koelinstallatie


23 Debiet koelwaterpompen voor ovonwandkoeling van kroesoven automatisch regelen op basis van koudebehoefte.

Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden

Frequentieregeling op koelwaterpompen toepassen. Parallel systeem met twee frequentieregelaars is aanwezig. N.v.t. Vermogen koelwaterpomp (in kWI vermenigvuldigd met aantal equivalenten van vollasturen uur per jaari dat pomp is uit te schakelen is minimaal 25.000 lkWh per jaar). Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


Activiteit

un

N.v.t.

Reinigen, lijmen of coaten van metalen


24

Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden

135

N.v.t.


Onnodig aanstaan van werpstralers lwerpwielen, straalmiddeltransport, rollenbaan en afzuiging( tijdens productie-onderbreking voorkomen. Bewegingsmelder op transportbaan (signaal aandrijfmotor( of loadcell aan straaljuk toepassen. Bewegingsmelder en loadcell ontbreken. N.v.t.

2 oktober 2015

t MitNTISNDRÂI

Activiteit




Vermogen motor werpstraler is minimaal 20 kW. Takttijd is meer dan 25% van bedrijfstijd van werpstralers Iter indicatie: bij bedrijfstijd van 2.500 uur per jaar is takttijd minimaal 625 uur per jaarl. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


N.v.t.


Activiteit


Nummer maatregel

25


Onnodig aanstaan van ventilatie van handspuitcabine of handspuitwand voor poedercoaten voorkomen.


Automatische schakeling lverbreekcontactl van afzuiging toepassen.


Cabine kan op onderdruk blijven. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Ventilatiedebiet 11fl m3 per uurl vermenigvuldigd met tijd lin uur per jastl dat pomp is uit te schakelen is minimaal 600.000 1m3 per jaarl. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.



Activiteiten

Automatische schakeling ontbreekt.

Aanbrengen anorganische deklagen op metalen Beitsen of etsen van metalen Elektrolytisch of stroomloos aanbrengen van metaallagen op metalen Aanbrengen van conversielagen op metalen Thermisch aanbrengen van metaallagen op metalen



Activiteiten

26 Warmteverlies via distributieleidingen van procesbad beperken. Isolatie aanbrengen om distributieleidingen. Isolatie om leiding ontbreekt. N.v.t. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Aansluitvermogen verwarming procesbad (in kW) vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per jaar) is minimaal 100.000 )kW50,,5h per jaar). Temperatuur distributieleiding is meer dan 40C. Lengte ongeïsoleerde distributieleiding is meet dan 4 meter. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. [27) Warmteverlies via badoppervlak van procesbad beperken N.v.t.


Nummer maatregel

27


Warmteverlies via badoppervlak van procesbad beperken.


Isolerende drijflichamen van inert materiaal toepassen.




Isolerende voorziening ontbreekt. Contact drijflichaam en product is toegestaan. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Vermogen procesbad 11fl kW) vermenigvuldigd met bedrijfstijd 11fl uur per jaarl is minimaal 24.000 lkWh per jaar).Temperatuur procesbad is tussen 70 en 100C. Oppervlakte van procesbad is meer dan 2 m2. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

2 oktober 2015

Activiteiten


Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden

28 Pomp voor badagitatie toepassen in procesbad. al Beluchtingspomp toepassen, bi Dompelpomp toepassen. Perslucht wordt gebruikt voor badagitatie. Blowerlucht dient schoon te zijn, zodat kwaliteit niet wordt beïnvloed.


Debiet perslucht (in m3 per uurl vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per jaar) is minimaal 3.000 lm3 per jaani. Persluchtdruk is meet dan 2 bar. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.


Activiteiten

N.v.t. N.v.t.



29 Energiezuinige warmteopwekking van ptocesbad a) Hoogrendementsketel HR1O7 met warmtewisselaar (voor procesbad) toepassen. al Elektrische warmteopwekking is aanwezig.


al Aansluitmogelijkheid voor cv-ketel(s( met voldoende capaciteit. Aansluiting aardgas, rookgasafvoer en condensafvoer zijn eenvoudig realiseerbaar. Bad geschikt voor ombouw lwarmtewisselaar in bad of plaats voor externe warmtewisselaar met pompi.


al Vermogen elektrische warmteopwekking (in kWI vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per jaari is minimaal 100.000 lkWh per jaarl. al Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [27] Warmteverlies via badoppervlak van N.v.t.


Activiteit

toepassen. b) Hoogrendementsketel HR100, HR1O4 of HR1O7 toepassen. bi Conventioneelrendements- ICR-l ketel is aanwezig voor bad met retourtemperatuur lager dan 55°C. bi Condensafvoer is eenvoudig realiseerbaar.

bi Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar.

bi Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. procesbad beperken.

Drogen van metalen



30 Warmte uit uitgaande drogerlucht gebruiken voor voorverwarmen ingaande drogerlucht. al Platenwarmtewisselaar (met rendebi Twincoilsysteem (met rendement van minimaal ment van minimaal 65%l toepassen. 65%( toepassen. Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor uitgaande drogerlucht bij droger met centrale luchttoevoer- en afvoer nabij elkaar. Luchttoevoer en luchtafvoer liggen nabij elkaar en worden niet door bouwkundige elementen gescheiden. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Debiet drooglucht (in m3 per uurl vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per laan is meer dan 12 miljoen (m3 per jaari. Temperatuurverschil tussen ingaande en uitgaande drogerlucht is minimaal 85°C. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


N.v.t.




2 oktober 2015

Activiteit

Drogen van metalen

Nummer maatregel

31


Energiezuinige voorverwarming van metalen bij moffelovens toepassen. Infrarood voorverwarming toepassen.



Activiteit

Voorverwarmen met warme lucht. N.v.t. Aardgasvetbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Bedrijfstijd moffeloven is meet dan 3.300 uur per jaar. Temperatuur moffeloven is meet dan 220°C. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.



32


Vollasturen ventilatoren van moffeloven beperken door automatisch regelen op basis van bezettingsgraad. Toerenregeling met bezettingsgraaddetectie toepassen. al Toerenregeling of bezettingsgraaddetectie ontbreekt op doorloopoven.

bi Toerenregeling of bezettingsgraaddetectie ontbreekt op batchoven. Toerenregeling dusdanig instellen dat er geen doorverwarming van elektromotor mogelijk is. Bedrijfstijd moffeloven is meer dan 2.500 uur per jaat. al Vermogen ventilator is meet dan 8kW. bI Vermogen ventilator is meer dan 12 kW. Ovenbezetting is meer dan 25% en oven is meet Ovenbezetting is meet dan 50%. dan 75% van bedrijfstijd niet maximaal bezet (ter indicatie: bij bedrijfstijd van 2.500 uur per jaar is dat 1.900 uur per jaar).




N.v.t. N.v.t.

Autoschadeherstelbedrijven Bedrijven waar overwegend onderdelen van motorvoertuigen (inclusief carrosserieherstel), motorfietsen, caravans/campers en aanhangwagens worden hersteld. Denk aan (spaanloze, verspanende en thermische) mechanische bewerking en/of eindbewerking van metalen. Opper vlaktebehandeling via coatprocessen en het verbinden van metalen of legeringen (zoals lassen en solderen) zijn ook kenmerkend. Ter indicatie hierbij een aantal SBI-codes die voor de indeling van deze bedrijven veelal wordt gebruikt: 45204, 45112, 45191, 45192, 45203, 45205. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 5.2 genoemde activiteiten en typen maatregelen. Voor faciliteiten (zoals ICT, productkoeling en grootkeuken/kantine) die met name in kantoorgebouwen plaatsvinden zijn nog geen erkende maatregelen opgenomen. Voor deze typen maatregelen’ en ‘activiteiten’ blijft artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit gelden. In een later stadium kunnen hiervoor alsnog erkende maatregelen worden opgenomen.

Maatregelen Tabel 5.2 Aangewezen erkende maatregelen voor energiebesparing bij de autoschadeherstelbedrijven Type maatregelen

nummers

Gebouwschil Ruimteverwarming Ruimte- en buitenverlichting Faciliteiten

2, 5-8 10-17 19-23

Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Reinigen, lijmen of coaten van metalen


2 oktober 2015

3,4,9 24-26

-

-:

•

X)

Type maatregel

Gebouwschil


Kantoor: Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. Spouwmuur isoleren. Isolatie in spouwmuur ontbreekt. a) Kantoor wordt verwarmd.

bi Kantoor wordt verwarmd en gekoeld. N.v.t. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. al Zelfstandig moment: Nee, bi Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [2] Kantoor: Aanvoertemperatuur cv-water automatisch regelen op basis van buitentemperatuur. [3] Kantoor: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Type maatregel



Kantoor: Aarivoertemperatuur cv-water automatisch regelen op basis van buitentemperatuur. Weersafhankelijke regeling toepassen. Weersafhankelijke regeling ontbreekt op een cv-groep mett hogetemperatuurverwarming.


Weersafhankelijke regeling toepassen op groep indien dit op ketel onmogelijk is i.v.m. warmtap watervoorziening.


Meerdere verblijfsruimte met totaal bruto vloeroppervlakte van minimaal 150 m2 met verschil lende warmtebehoefte.


Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [1] Kantoor: Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. 131 Kantoor: Energiezuinige warmteopwekking toepassen.


N.v.t.

Activiteit

werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht)



Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment?


Kantoor: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. Hoogrendementsketel HRJO7 toepassen. al Conventioneelrendements- ICR-l of bi Hoogrendementsketel HR100 is aanwezig verbeterdrendements- IVR-i ketel is aanwezig voor basislast ibedrijfstijd is meer dan 500 uur voor basislast lbedrijfstijd is meer dan 500 uur per jaari. per jaari. Retourtemperatuur van ketel kan lager zijn dan 55C. Hogetemperatuursystemen izoals warmtap watersysteem of hogetemperatuurstralingspaneleni verhinderen dat soms. Condensafvoer is mogelijk. al N.v.t. bi Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. al Zelfstandig moment: Ja, indien aardgasverbi Zelfstandig moment: Nee. bruik minder is dan 170.000 m3 per jaar. Natuurlijk moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [1] Kantoor: Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. [2] Kantoor: Aanvoertemperatuur cv-water automatisch regelen op basis van buitentemperatuur. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Activiteit

139


Nummer maatregel

4

Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment?

Bedrijfshal: Onnodig aanstaan van ruimteverwarming buiten bedrijfstijd voorkomen. Tijdschakelaar of tijdschakelaar met weekschakeling Imet of zonder overwerktimeri toepassen.


Automatische aan- en uitschakeling ontbreekt. N.v.t. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.

2 oktober 2015

Activiteit

In werking hebben van een stookinstaflatie (emissies naar de lucht)


N.v.t. N.v.t.

Type maatregel

Ruimteverwarming

Nummer maatregel

5


Bedrijfshal: Warmte in hoge hal actief verdelen naar werkplekken met warmtevraag om verwar ming met aardgas te beperken.

Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment?

Ondersteuningsventilator toepassen. Voorziening voor luchtcirculatie ontbreekt. Geen vervuilende gassen Izoals las-of lijmdampen) aanwezig. Kraanbaan en ondersteuningsventilator hinderen elkaar niet. Aatdgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Temperatuur boven in hal is minimaal 4C hoger dan temperatuur op werkniveau. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.


[9c] Bedrijfshal: Energiezuinige warmteopwekking toepassen: Gasgestookte donkere stralers toepassen.


N.v.t.

Type maatregel

Ruimteverwarming



Type maatregel

Bedrijfshal: Warmteverlies via warmwaterleidingen en -appendages beperken in onverwarmde ruimten. Isolatie aanbrengen om leidingen en appendages. Isolatie om leidingen en appendages ontbreekt. Als fabrikant voorschrijft dat vocht of warmte weg moet kunnen i.v.m. garantie, dan hier rekening mee houden bij keuze isolatiemateriaal. Aardgasverbruik is minder dan 770.00Dm3 per jaar. Bedrijfstijd van installatie behorende bij leidingen en appendages is minimaal 1.250 uur per jaar (ter indicatie: een standaard stookseizoen). Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

Ruimteverwarming

Nummer maatregel

7


Cv-pomp met frequentieregeling toepassen.

Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden Type maatregel

Bedrijfshal: Debiet cv-pomp automatisch regelen op basis van warmtebehoefte. Toeren- of frequentieregeling op cv-pomp ontbreekt. Bij meerdere parallel geschakelde pompen uitvoeren bij (minimaal) één pomp. Variërend debiet is mogelijk in combinatie met warmteopwekking en -afgiftesysteem. Geen aanpassingen aan driewegkleppen en regelsysteem nodig. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t. Ruimteverwarming


8 Bedrijfshal: Temperatuur per ruimte naregelen Thermostatische radiatorkranen of ruimtethermostaten toepassen. Individuele naregeling per ruimte ontbreekt. N.v.t.


Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [91 Bedrijfshal: Energiezuinige warmteopwekking toepassen.


N.v.t.



2 oktober 2075

Activiteit



Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

9 Bedrijfshal: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. al Hoogrendementsketel HR100, b) Hoogrendements- (HR-( HR1O4 of HR107 toepassen. luchtverhitter toepassen. a) Conventioneelrendementsbi Conventionele luchtverhit ter is aanwezig. 1CR-) of verbeterdrendements(VR-) ketel is aanwezig voor basislast (bedrijfstijd is meer dan 500 uur per jaar). al en bI CondensaNoer is eenvoudig realiseerbaar.

cl Gasgestookte donkere straler toepassen. cl Conventionele luchtverhitter is aanwezig.

cl Rookgasafvoer is mogelijk. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. [8] Bedrijfshal: Temperatuur per ru)mte naregelen. [7] Bedrijfshal: Debiet cv-pomp automatisch regelen op basis van warmtebehoefte. N.v.t.

( Ruimte- en buitenverlichting



Type maatregel

10 Kantoor: Onnodig binnenbranden van verlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorkomen. Veegschakeling toepassen. Verlichting wordt handmatig geschakeld per ruimte. N.v.t. Geïnstalleerd vermogen per veegschakeling is minimaal 18 kW. Per veegschakeling zijn maximaal 12 aanpassingen nodig om te voorkomen dat apparatuur onbedoeld wordt uitgeschakeld. Verlichting kan minimaal 1 uur per dag extra uitgeschakeld worden. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.


Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatîe op basis van een referentietechniek Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden

11 Kantoor: Geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken. al Armaturen met langwerpige fluorescentie- bI Armaturen met (ed-lampen toepassen. lampen (TL5( toepassen. Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen )TL) zijn aanwezig. N.v.t. N.v.t. Aantal branduren is minimaal 2.500 uur per jaar. bi Geïnstalleerd vermogen van verlichting neemt door toepassen van (ed-lampen minimaal 50% af bij voldoende lichtopbrengst.


Type maatregel




12


141



Bedrijfshal: Onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorkomen. Veegschakeling toepassen. Verlichting wordt handmatig geschakeld per (deel van de) ruimte.

2 oktober 2015

Type maatregel


Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Economische randvoorwaarden

Geïnstalleerd vermogen per veegschakeling is minimaal 18 kW. Per veegschakeling zijn maximaal 12 aanpassingen nodig om te voorkomen dat apparatuur onbedoeld wordt uitgeschakeld. Verlichting kan minimaal 1 uur per dag extra uitgeschakeld worden.




N.v.t.

Type maatregel

N.v.t.


Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatîe op basis van een referentietechniek


13 Bedrijfshal: Binnenverlichting automatisch verminderen op basis van daglichttoetreding door ramen en daklichten. bi Daglichtafhankelijke schakeling voor al Daglichtafhankelijke regeling voor dimmen van verlichting toepassen. schakelen van verlichting toepassen. Daglichtafhankelijke schakeling of regeling ontbreekt. al Hoogfrequente (HEI armaturen met langwer- bi Conventionele armaturen met langwerpige pige fluorescentielampen ITL) (niet retrofiti zijn fluorescentielampen ITLI zijn aanwezig. aanwezig. Verlichting is apart schakelbaar langs ramen en/of onder daglichtopeningen.


Geïnstalleerd vermogen per verlichtingsgroep is minimaal 0,7 kW. Daglichtoppervlak in dak is minimaal 10% van dakoppervlak of daglichtoppervlak in gevel is minimaal 30% van vloeroppervlak.




N.v.t. N.v.t.

Type maatregel



14 Bedrijfshal: Onnodig branden van verlichting in magazijnen en opslagruimten voorkomen bij wisselend ruimtegebruik. Aanwezigheidschakeling toepassen Aanwezigheidschakeling ontbreekt. Verlichting is apart schakelbaar per (deel van de) ruimte. Geïnstalleerd vermogen per verlichtingsgroep is minimaal 0,42 kW.




N.v.t. N.v.t.

Type maatregel



15 Bedrijfshal: Vermogen conventionele verlichting met langwerpige fluorescentielampen ITLI verlagen door spanningsverlaging.


Spanningsverlagingstoestel toepassen dat spanning verlaagt naar 207 tot 210 Volt. Spanningsverlagingstoestel ontbreekt. Aparte verlichtingsgroep is aanwezig.


142

N.v.t.






[12] Bedrijfshal: Onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorko men. [141 Bedrijfshal: Onnodig branden van verlichting in magazijnen en opslagruimten voorkomen bij wisselend ruimtegebruik.

Bijzondere omstandigheden Type maatregel

N.v.t. Ruimte- en buitenverlichting


16 Onnodig branden van hefbrugverlichting voorkomen.


2 oktober 2015

a)r

«1

Type maatregel


Mogelijke technieken ten Opzichte van uitgangssituatie

Schakelaar toepassen die verlichting automatisch uitschakelt zodra hefbrug in laagste stand staat.


Automatische schakeling ontbreekt. Hefbrugverlichting is apart schakelbaar. Geïnstalleerd vermogen is minimaal 0,22 kW. Hefbrugverlichting is minimaal 750 uur per jaar onnodig aan Iter indicatie: 3 uur per werkdag). Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N,v.t.


Type maatregel



17 Bedrijfshal: Geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken. a) Armaturen met langwerpige fluorescentiebI Armaturen met led-lampen toepassen. lampen (TL5l toepassen. Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen ITLI zijn aanwezig. N.v.t. Aantal btanduren is minimaal 2.500 uur per jaar. bI Geïnstalleerd vermogen van verlichting neemt door toepassen van led-lampen minimaal 50% af bij voldoende lichtopbrengst.



Type maatregel



18 Onnodig branden van reclame- en overige buitenverlichting voorkomen zodat verlichting alleen brandt als het donker is en per nacht minimaal 6uur uit is.


Schemerschakelaar en tijdschakelklok toepassen. Schemerschakelaar en/of tijdschakelaar ontbreekt. N.v.t.

Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden Type maatregel

N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t. Faciliteiten


19 Energiezuinige motor toepassen. lE2-motor met frequentieregeling of 1E3-motor toepassen. Motor met vermogen meer dan 7,5 kW en minder dan 375 kW en met rendementsklasse Ei, lE2 Izonder frequentieregelingl of lager is aanwezig. N.v.t.


N.v.t.


Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.


1 Faciliteiten

Type maatregel Nummer maatregel Omschrijving maatregel

743

Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. 112] Bedrijfshal: Onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorko men. 113] Bedrijfshal: Binnenverlichting automatisch verminderen op basis van daglichttoetreding door ramen en daklichten. [14] Bedrijfshal: Onnodig branden van verlichting in magazijnen en opslagruimten voorkomen bij wisselend ruimtegebruik. N.v.t.

20 Nullasturen persluchtcompressor beperken.

$taatscourant 2075 nr. 29035

2 oktober 2075

Type maatregel

Faciliteiten


Persluchtcompressor met frequentie- of toerenregeling toepassen. Compressor heeft vollastfnullast- of vollast/nullast/uitschakeling.


Bij meerdere compressoren uitvoeren bij leidende compressor en rest op basis van aan! uitschakeling.


Aantal nullasturen is minimaal 1.100 uur per jaar lter indicatie: 4 uur per werkdag). Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.


N.v.t. N.v.t.

Type maatregel

Faciliteiten


21 Energiezuinig perslucht maken door koude lucht te gebruiken.


al Koude buitenlucht gebruiken.


Energiefunctie

bi Binnenlucht uit onverwarmde ruimte gebruiken. Compressor zuigt door zichzelf opgewarmde warme lucht of warme proceslucht aan. N.v.t. al Opening in gevel is mogelijk binnen een afstand van 3 meter.

b) N.v.t.

Vermogen van compressor un kWI vermenigvuldigd met aantal equivalenten van vollasturen per jaar un uur per jaar) is minimaal 50.000 )kWh per jaar). Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.

Faciliteiten


22


Warmte van persluchtcompressoren nuttig gebruiken. Warmte gebruiken voor ruimteverwarming. Warmte van compressor wordt naar buiten afgevoerd. N.v.t.


Aantal equivalenten van vollasturen is minimaal 1.400 uur per stookseizoen Iter indicatie: 10uur per werkdag in stookseizoen). Afstand tot te verwarmen ruimte is minder dan 3 meter. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. t20] Nullasturen persluchtcompressor beperken.


N.v.t.


Type maatregel

Faciliteiten


23


Debiet centrale stofafzuiging beperken door lager toerental van ventilatoron. Toerentegeling toepassen. Toerenregeling ontbreekt.


N.v.t.


Vermogen van centrale stofsfzuiger un kW) vermenigvuldigd met aantal uren afzuiginstallatie niet vol belast is, is minimaal 4.000 )kWh per jaar).

un

uur per jaar) dat

Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden Activiteiten

N.v.t. Reinigen, lijmen of coaten van metalen

Nummer maatregel

24


Energieverbruik van spuitcabine beperken door automatisch over te schakelen van ventilatiestand naar circulatiestand. Automatische omschakeling op basis van persluchtafname toepassen. Automatisch omschakelmodule op basis van persluchtverbruik ontbreekt.


144

N.v.t.


Voldoende afvoer van vervuilde lucht alvorens over schakelen naar circulatiestand.

2 oktober 2015

Activiteiten



Debiet tijdens ventilatie tin m3 per uur) vermenigvuldigd met tijd un uur per jaar) dat gecircu leerd i.p.v. geventileerd kan worden is minimaal 1,2 miljoen 1m3 per jaar). Temperatuurverschil tussen ingaande en uitgaande ventilatielucht is minimaal 20°C. Zelfstandig moment: Ja Natuurlijk moment: Ja. [26] Energiezuinig droogsysteem toepassen voor spotreparaties. n.v.t.


Activiteiten

j


Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatïe op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden

25 Energiezuinig brandersysteem bij spuitcabine toepassen. Open brandersysteem toepassen.


Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Aardgasverbruik spuitcsbine (in m3 per uur) vermenigvuldigd met bedrijfstijd spuitcabine (in uur per jaar) is minimaal 13.500 1m3 per jaar). Verschil tussen ruimte- en droogtemperatuur is minimaal 20°C. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. [26] Energiezuinig droogsysteem toepassen voor spotreparaties. N.v.t.


Activiteit

Conventioneel brandersysteem is aanwezig. N.v.t.




26 Energiezuinig droogsysteem toepassen voor spotreparatïes. Infrarood droogsysteem IIR-Al toepassen. Spuitcabine wordt gebruikt voor spotreparaties. N.v.t. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Aardgasverbruik spuitcabine (in m3 per uur) vermenigvuldigd met bedrijfstijd spuitcabine un uur per jaar) is minimaal 16.000 1m3 per jaar). Minimaal 50% van uitgevoerde reparaties zijn spotreparaties. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

Gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen Instellingen waar medische en tandheelkundige behandeling, verzorging, verpleging en/of genezende behandelingen worden verricht. De inrichting heeft overwegend een gezondheidszorgfunctie zoals aangehaald in het Bouwbesluit 2012. Denk aan een ziekenhuis, verzorgingstehuis, psychiatrische inrichting, medisch centrum, polikliniek, praktijkruimtes voor een huisarts en/of een fysiotherapeut of een tandartspraktijk. Ter indicatie de SBI-code die voor de indeling van instellin gen veelal wordt gebruikt: 86. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 5.3 genoemde activiteiten en typen maatregelen. Voor faciliteiten (zoals ICT, productkoeling en grootkeuken/kantine) en processen zijn nog geen erkende maatregelen opgenomen. Voor deze ‘typen maatregelen’ en ‘activiteiten’ blijft artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit gelden. In een later stadium worden hiervoor alsnog erkende maatregelen opgenomen.

Maatregelen Tabel 5.3 Aangewezen erkende maatregelen voor energiebesparing in de gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen Type maatregelen

nummers

Gebouwschil Ruimteventilatie

2-5

Ruimteverwarming

8 10-15


145


2 oktober 2015

Type maatregelen

nummers

Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht) Type maatregel

6,7,9, 16

Gebouwschil

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen


Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. Spouwmuur isoleren. Isolatie in spouwmuur ontbreekt. al Gebouw wordt verwarmd, N.v.t.

bi Gebouw wordt gekoeld.

al N.v.t.

bi Aardgasverbruik is minder dan 1 miljoen m3 per jaar.

Zelfstandig moment: Ja, indien aardgasverbruik minder is dan 170.000 m3 per jaar. Natuurlijk Moment: Ja t51 Warmte uit uitgaande ventilatielucht gebruiken voor voorverwarmen ingaande ventilatielucht bij gebalanceerd ventilatiesysteem. 191 Energiezuinige warmteopwekking toepassen. In gebouwen met minimaal energielabel A dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Type maatregel

Ruimteventilatie


Vollasturen ventilatoren beperken door lager toerental van ventilatoren bij lager ventilatiedebiet Tweetoerenmotor toepassen. Conventionele wisselstroommotor zonder frequentieregeling is aanwezig. Lager toerental is geen probleem voor luchtkwaliteit. Aardgasverbruik is meer dan 1 miljoen m3 per jaar. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel A dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Type maatregel

Ruimteventilatie


Onnodig aanstaan van ventilatie buiten bedrijfstijd voorkomen. Tijdschakelaar met weekschakeling Imet of zonder overwerktimeri toepassen. Automatische aan- en uitregeling ontbreekt.


Niet toepasbaar in ruimten waar volcontinu gewerkt wordt. N.v.t.




Type maatregel

N.v.t. N.v.t.

Ruimteventilatie


4


Vollasturen vantilatoren beperken door afschakelen van ventilatoren bij lager ventilatiedebiet. Cascaderegeling toepassen. Cascaderegeling ontbreekt. N.v.t.


Bruto vloeroppervlak is meer dan 300 m2. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.


N.v.t.


2 oktober 2015

Type maatregel

Ruimteventilatie


In gebouwen met minimaal energielabel A dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Type maatregel

Ruimteventilatie

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietech niek Technische randvoorwaarden

5 Warmte uit uitgaande ventilatielucht gebruiken voor voorverwarmen ingaande ventilatielucht bij gebalanceerd ventilatiesysteem. al Twincoilsysteem toepassen bi Warmtewiel toepassen. cl Tegenstroom warmtewisse laar toepassen. Warmteterugwinsysteem ontbreekt in luchtbehandelingskast (LBKI. Luchttoevoer en luchtafvoer liggen nabij elkaar en worden niet door bouwkundige elementen gescheiden. 8 en cl Eventuele luchtiekkage is geen probleem voor lucht kwaliteit.




Conventioneelrendements- (CR-( of verbeterdrendements- IVR-( of of hoogrendementsketel HR 1000f HR 104 is aanwezig voor ruimteverwarming. Beperkte isolatie is aanwezig (ter indicatie: minder dan 40 mm isolatie of bouwjaar van 1975 of eerderl. Bruto vloeroppervlakte is meer dan 300 m2. Zelfstandig moment: Ja. B en cl Zelfstandig moment: Ja, indien aardgasverbruik is minimaal 1 miljoen m3 per jaar. Natuurlijk moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [9] Energiezuinige warmteopwekking toepassen. In gebouwen met minimaal energielabel A dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Activiteit



Weersafhankelijke regeling ontbreekt op een cv-groep met hogetemperatuurverwarming. Weersafhankelijke regeling toepassen op groep indien dit op ketel onmogelijk is i.v.m. warmtap watervoorziening.


N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.


N.v.t. N.v.t.

11fl werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht)

Activiteit Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden


Type maatregel

147

6 Aanvoertemperatuur cv-water automatisch regelen op basis van buitentemperatuur. Weersafhankelijke regeling toepassen.

Opstarttijd cv-installatie regelen op basis van buitentemperatuur en interne warmtelast. Optimaliserende regeling toepassen. Optimaliserende regeling ontbreekt. Niet toepasbaar in gebouwldelenl waar volcontinu gewerkt wordt. N.v.t. Zelfstandig moment: Ja, indien aardgasverbruik minder is dan 170.000 m3. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

Ruimteverwarming

Nummer maatregel

8

Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden

Warmteverlies via warmwaterleidingen en -appendages beperken in onverwarmde ruimten. Isolatie aanbrengen om leidingen en appendages. Isolatie om leidingen en appendages ontbreekt.


Als fabrikant voorschrijft dat vocht en warmte weg moet kunnen i.v.m. garantie, dan hier rekening mee houden bij keuze isolatiemateriaal.

2 oktober 2015

.‘

‘);

,.

-

.

SÇ

-S,

Type maatregel

Ruimteverwarming



N.v,t.

I1i werking hebben van een stookinstallatie temissies naar de lucht)

Activiteit Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ton opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek






Type maatregel

9 Energiezuinige warmteopwekking toepassen. Hoogrendementsketel HR1O7 toepassen. a) Conventioneelrendements- tCR-) of verbeterdrendements- tVR-( ketel is aanwezig voor basislast (bedrijfstijd is meer dan 500 uur per jaar).

bI Hoogrendementsketel HR100 is aanwezig voor basislast (bedrijfstijd is meer dan 500 uur per jaar).

Retourtemperatuur van ketel kan lager zijn dan 55C. Hogetemperatuursystemen )zoals warmtapwatersysteem of hogetemperstuurstralingspanelen) verhinderen dat soms. Condensafvoer is mogelijk. Niet toepasbaar in Operatie Kamers (OK’s). Beperkte isolatie is aanwezig )ter indicatie: minder dan 40 mm isolatie of bouwjaar van 1975 of eerder). 21 Zelfstandig moment: Ja, indien aardgasverbruik minder dan 1 miljoen m3 per jaar is en bruto vloeroppervlak meer is dan 300 m2. Natuurlijk moment: Ja. al N.v.t.

bi Bruto vloeroppervlak is meer dan 300 m2. bi Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.

bI 11] Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. 15] Warmte uit uitgaande ventilatielucht gebruiken voor voorverwarmen ingaande ventilatielucht bij gebalanceerd ventilatiesys team.


Ruimte. en buitenverlichting

Nummer maatregel

10


Onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorkomen in ruimten waar niet continu mensen aanwezig zijn: zoals kantoorruimten, vergaderruimten, keukens op afdelingen en opslagruimten.


Veegschakeling toepassen. Verlichting wordt handmatig geschakeld per ruimte. N.v.t.


N.v.t.




Type maatreget

N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel A dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.


Nummer maatregel

11

Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie

Geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken. al Led-lamp toepassen in bestaande armatuur, bi Lsngwerpige fluorescentielamp ITL5) en adapter toepassen in bestaande armatuur. al PL-lamp (traditionele spaarlamp) is aanwezig bI Conventioneel armatuur met langwerpige in gangen en toiletten. f(uorescentielamp (TL) is aanwezig.


148

Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Bedrijfstijd van installatie behorende bij leidingen en appendages is minimaal 1.250 uur per jaar (ter indicatie: een standaard stookseizoen). Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


N.v.t. al Bruto vloeroppervlak is meer dan 46.000 m2.

2 oktober 2015

bI N.v.t.

Type maatregel



Type maatregel

bi Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.


Ruimteverlichting



12 Geïnstalleerd vermogen accentverlichting beperken. al Led-lamp toepassen in bi PL-lamp Itraditionele bestaande armatuur. spaarlamp) toepassen in bestaande armatuur. al Halogeenlamp is aanwezig. ben cl Gloeilamp is aanwezig. N.v.t. al Elektriciteitsverbruik is b en cl N.v.t. minder dan 50.000 kWh per jaar.


21 Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.


N.v.t.

Type maatregel

bi Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.

cl Halogeenlamp toepassen in bestaande armatuur.

cl Zelfstandig moment: Ja, indien elektriciteitsverbruik minder is dan 50.000 kWh per jaar. Natuurlijk moment: Ja.

N.v.t.

Buitenverlichting


Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek

Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment?


Type maatregel

13 Onnodig branden van buitenverlichting voorkomen zodat verlichting alleen brandt als het donker is, en per nacht minimaal 6 uur uit is of alleen bij beweging brandt. al Bewegingsensor en schemer- bi Schemerschakelaar en cl Schemerschakelaar en tijdschake schakelaar en tijdschakelklok tijdschakelaar toepassen. laar toepassen. toepassen. a en bi Schemerschakelaar of tijdschakelklok ontbreekt bij cl Automatische aan- en uitschake overige buitenverlichting. ling ontbreekt bij reclameverlichting Iverlichting is’s nachts aani. al Snelstartende lampen. ben cl N.v.t. a en bi Minimaal 5 armaturen zijn aanwezig. cl N.v.t. a en bi Zelfstandig moment: Ja, indien minimaal 50 bi Zelfstandig moment: Ja, indien armaturen aanwezig zijn. minimaal 5 armaturen aanwezig Natuurlijk moment: Ja. zijn. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.




Type maatregel

14 Geïnstalleerd vermogen buitenverlichting beperken. al Led-lamp toepassen bi Natriumlamp dl Natriumlamp cl Metaalhalogenidein bestaande armatuur, toepassen in lamp toepassen in toepassen in bestaande armatuur, bestaande armatuur, bestaande armatuur. a en bi Halogeenlamp is aanwezig. c en dl Hoge druk kwiklamp is aanwezig. N.v.t. N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.



149

21 Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.

15 Geïnstalleerd vermogen reclameverlichting beperken


2 oktober 2015

Type maatregel



al Led-lamp toepassen in


a en bi Gloeilamp is aanwezig. N.v.t.


N.v.t.




N.v.t. N.v.t.


bi Armatuur met langwerpige fluorescentielamp ITL5I toepassen.

cl Led-lamp toepassen in bestaande armatuur_._ cl Halogeenlamp is aanwezig.

1 In werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht)

Activiteit Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie

16 Energiezuinige warmteopwekking van tapwater toepassen. Gasgestookte hoogrendements- IHR-) boiler toepassen.

Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden

Conventionele gasgestookte boiler is aanwezig. Condensafvoer is mogelijk.


Warmtapwater wordt ook gebruikt voor douchen.


Zelfstandig moment: Ja, indien sprake is van klinische gezondheidszorg en aardgasverbruik minder is dan 1 miljoen m3 per jaar. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel A dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Kantoren Diensten waar administratieve werkzaamheden worden uitgevoerd. De inrichting heeft overwe gend een kantoorfunctie zoals aangehaald in het Bouwbesluit 2012. Denk aan het openbaar bestuur, overheidsdiensten, verplichte sociale verzekeringen en zakelijke en financiële dienstverle ning. Ter indicatie de SRI-codes die voor de indeling van deze diensten veelal worden gebruikt zijn SRI-code 64 t/m 74 en 84. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 5.4 genoemde activiteiten en typen maatregelen. Voor faciliteiten (zoals ICT, productkoeling en grootkeuken/kantine), processen en datacenters bij de kantoren zijn nog geen erkende maatregelen opgenomen. Voor deze ‘typen maatregelen’ en ‘activiteiten’ blijft artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit gelden. In een later stadium worden hiervoor alsnog erkende maatregelen opgenomen.

Maatregelen Tabel 5.4 Aangewezen erkende maatregelen voor energiebesparing in kantoren Type maatregelen

nummers

Gebouwschil Ruimteventilatie

2-4

Ruimteverwarming Ruimte- en buitenverlichting

7 9-14

Activiteit In werking hebben van een stookinstallatie lemissies naar de luchti

Type maatregel

5,6,8, 15

Gebouwschil



Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. Spouwmuur isoleren. Isolatie in spouwmuur ontbreekt. Gebouw wordt verwarmd, of verwarmd en gekoeld. N.v.t. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Ja, indien bruto vloeroppervlakte minder is dan 600 m2. Natuurlijk moment: Ja.

2 oktober 2015

Type maatregel

Gebouwschil


Type maatregel

N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Ruimteventilatie


-

Onnodig aanstaan van ventilatie buiten bedrijfstijd voorkomen. Tijdschakelaar of tijdschakelaar met weekendschakeling Imet of zonder overwerktimerl toepas sen. Automatische aan- en uitschakeling ontbreekt. N.v.t. N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t. Ruimteventilatie

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssftuatie op basis van een referentietechniek

3 Vollasturen ventilatoren beperken door afschakelen van ventilatoren bij lager ventilatiedebiet. Cascaderegeling toepassen. Cascaderegeling ontbreekt.


N.v.t. Bruto vloeroppervlak is meer dan 600 m2. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


Type maatregel


Ruimteventilatie



Activiteit

Warmte uit uitgaande ventilatielucht gebruiken voor voorverwarmen ingaande ventilatielucht bij gebalanceerd ventilatiesysteem. Twincoilsysteem toepassen. Warmteterugwinsysteem ontbreekt in luchtbehandelingskast. Luchttoevoer en luchtafvoer liggen nabij elkaar en worden niet door bouwkundige elementen gescheiden. Conventioneelrendements- ICR-l of verbeterdrendements- IVR-) ketel is aanwezig voor ruimteverwarming. Beperkte isolatie is aanwezig Iter indicatie: minder dan 40 mm isolatie of bouwjaar van 19750f eerderi. Bruto vloeroppervlakte is meer dan 600 m2. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [8] Energiezuinige warmteopwekking toepassen. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

werking hebben van een stookinstallatie lemissies naar de lucht)

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten Opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden

Staatscourant 2015 ar. 29035

5 Aanvoertemperatuur CV-water automatisch regelen op basis van buitentemperatuur. Weersafhankelijke regeling toepassen. Weersafhankelijke regeling ontbreekt op een cv-groep met hogetemperatuurverwarming. Weersafhankelijke regeling toepassen op groep indien dit op ketel onmogelijk is i.v.m. warmtap watervoorziening. N.v.t.

2 oktober 2015

Activiteit





N .v.t. N.v.t


Activiteit


Nummer maatregel

6


Opstarttijd cv-installatie regelen op basis van buitentemperatuur en interne warmtelast.


Optimaliserende regeling toepassen. Optimaliserende regeling ontbreekt. N.v.t.


1 Ruimteverwarming



Warmteverlies via wsrmwaterleidingen en -appendages beperken in onverwarmde ruimten. Isolatie aanbrengen om leidingen en appendages. Isolatie om leidingen en appendages ontbreekt. Als fabrikant voorschrijft dat vocht en warmte weg moet kunnen i.v.m. garantie, dan hier rekening mee houden bij keuze isolatiemateriaal. Aardgasverbruik is minder dan 770.000 m3 per jaar. Bedrijfstijd van installatie behorende bij leidingen en appendages is minimaal 1.250 uur per jaar ter indicatie: een standaard stookseizoen). Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

Inwerking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht)

Activiteit Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie

8 Energiezuinige warmteopwekking toepassen. Hoogrendementsketel Hfl107 toepassen.


al Conventioneelrendements- 1CR-) of verbeterdrendements- (VR-) ketel is aanwezig voor basislast (bedrijfstijd is meer dan 500 uur per jaar).


Retourtemperatuur van ketel kan lager zijn dan 55°C. Hogetemperatuursystemen (zoals warmtap watersysteem of hogetemperatuurstralingspanelenl verhinderen dat soms. Condensafvoer is mogelijk. Beperkte isolatie is aanwezig (ter indicatie: minder dan 40 mm isolatie of bouwjaar van 19750f eerder). al Zelfstandig moment: Ja, indien bruto b) Zelfstandig moment: Nee. vloeroppervlakte minder is dan 600 m2. Natuurlijk moment: Ja. Natuurlijk moment: ja. [41 Warmte uit uitgaande ventilatielucht gebruiken voor voorverwarmen ingaande ventilatielucht bij gebalanceerd ventilatiesysteem. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.



bI Hoogrendementsketel Hfl100 is aanwezig voor basislast (bedrijfstijd is meer dan 500 uur per jaari.



152

Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N .v.t.


9 Onnodig branden van ruimteverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorkomen. Veegschakeling toepassen.


Verlichting wordt handmatig geschakeld per ruimte.

$taatscourant 2015 nr. 29035

2 oktober 2015

Type maatregel



N.v.t.


N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


Type maatregel

In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.



Type maatregel

10 Geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken. Langwerpige fluorescentielamp ITL5( en adapter toepassen in bestaande armatuur. Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen ITLI zijn aanwezig. N.v.t. N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.


Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken tea opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

Type maatregel

11 Geïnstalleerd vermogen accentverlichting beperken. PL-lamp (traditionele spaarlamp( of halogeenlamp toepassen in bestaande armatuur. Gloeilamp is aanwezig. N.v.t. N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

Buitenverlichting


12 Onnodig branden van buitenverlichting voorkomen zodat verlichting alleen brandt als het donker is, en per nacht minimaal 6uur uit is of alleen bij beweging brandt.

Mogelijke technieken ten opzichte van uitgsngssituatie

al Bewegingsensor en schemer- bI Schemerschakelaar en schakelaar en tijdschakelklok tijdschakelaar toepassen. toepassen. a en bi Schemerschakelaar of tijdschakelklok ontbreekt bij overige buitenverlichting.




Type maatregel

cl Schemerschakelaar en tijdscha kelaar toepassen. cl Automatische aan- en uitschake ling ontbreekt bij reclameverlichting (verlichting is’s nachts aanl.

ben cl N.v.t. al Snelstartende lampen. a en bi Minimaal 20 armaturen zijn aanwezig. cl N.v.t. al Zelfstandig moment: Ja, b en cl Zelfstandig moment: Nee. indien minimaal 50 armaturen Natuurlijk moment: Ja. aanwezig zijn. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.


Nummer maatregel

13


Geïnstalleerd vermogen buitenverlichting beperken. al Led-lamp toepassen bI Natriumlamp cl Metaalhalogenide in bestaande armatuur, toepassen in bestaande lamp toepassen in armatuur, bestaande armatuur.



2 oktober 2015

dl Natriumlamp toepassen in bestaande armatuur.

Type maatregel



Type maatregel

a en bi Halogeenlamp is aanwezig. N.v.t.

c en dl Hoge druk kwiklamp is aanwezig.

N .v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t. Ruimte- en buitenverlichting

Nummer maatregel

14


Geïnstalleerd vermogen reclameverlichting beperken.


al Led-lamp in bestaande armatuur toepassen.

Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technîsche randvoorwaarden

a en bi Gloeilamp is aanwezig.


cl Led-lamp toepassen in bestaande armatuur. c) Halogeenlamp is aanwezig.

N.v.t. N.v.t.


Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


N.v.t.

Activiteit

b) Armatuur met langwerpige fluorescentielamp (TL5) toepassen.

werking hebben van een stookinstallatie temissies naar de lucht)


15 Energiezuinige warmteopwekking van tapwater toepassen.


Condensafvoer is mogelijk.


Gasgestookte hoogrendements- jHR-) boiler toepassen. Conventionele gasgestookte boiler is aanwezig. N.v.t. Zelfstandig moment: Ja, indien bruto vloeroppervlakte minder is dan 600 m2. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Onderwijs Instellingen waar onderwijs, opleidingen en cursussen worden aangeboden met of zonder praktijkonderwijs. De inrichting heeft overwegend een onderwijsfunctie zoals aangehaald in het Bouwbesluit 2012. Denk aan basis-, voortgezet- en hoger onderwijs en universiteiten. Ter indicatie de SBI-code die voor de indeling van instellingen veelal wordt gebruikt: 85.ln deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 5.5 genoemde activiteiten en typen maatrege len. Voor faciliteiten (zoals ICT, productkoeling en grootkeuken/kantine) en processen zijn nog geen erkende maatregelen opgenomen. Voor deze ‘typen maatregelen’ en ‘activiteiten’ blijft artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit gelden. In een later stadium worden hiervoor alsnog erkende maatrege len opgenomen.

Maatregelen Tabel 5.5 Aangewezen erkende maatregelen voor energiebesparing voor onderwijs nummers

Type maatregelen Gebouwschil Ruimteventilatie Ruimteverwarming

2-4 7

Ruimte- en buitenverlichting Activiteit

9-14

In werking hebben van een stookinstallatie lemissies naar de lucht)

5,6, 8, 15


2 oktober 2015

Type maatregel

Gebouwschil


Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. Spouwmuur isoleren. Isolatie in spouwmuur ontbreekt. Gebouw wordt verwarmd, of verwarmd en gekoe(d.


N.v.t. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Type maatregel

Ruimteventilatie


2 Onnodig aanstaan van ventilatie buiten bedrijfstijd voorkomen. fljdschakelaar of tijdschakelaar met weekendschakeling (met of zonder overwerktimeri toepas sen.

Uftgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden

Automatische aan- en uitschakeling ontbreekt. N.v.t. N.v.t.


Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.


j

Type maetregel Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere Omstandigheden

Type maatregel

N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energie(abe( C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen. wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Ruimteventilatie

Nummer maatregel

4


Warmte uit uitgaande ventilatielucht gebruiken voor voorverwarmen ingaande ventilatielucht bij gebalanceerd ventilatiesysteem.

Mogelijke technieken ten Opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden

Twincoilsysteem toepassen. Warmteterugwinsysteem ontbreekt in luchtbehandelingskast. Luchttoevoer en luchtafvoer liggen nabij elkaar en worden niet door bouwkundige elementen gescheiden. Beperkte isolatie aanwezig (ter indicatie: minder dan 40 mm isolatie of bouwjaar van 1975 of eerder). Zelfstandig moment: Ja, indien conventioneelrendements. (CR1 of verbeterdrendements- (VR) ketel aanwezig is. Natuurlijk moment: Ja. indien hoogrendementsketel HRJOO of HR1O4.ketel aanwezig is. [8] Energiezuinige warmteopwekking toepassen In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.



155

Ruimteventilatie 3 Vol(asturen venti(atoren beperken door afschakelen van venttatoren bij lager ventilatiedebiet. Cascaderegeling toepassen. Cascaderegeling ontbreekt. N.v.t.


2 oktober 2015

Activiteit

In werking hebben van een stookinstallatie (emisaiea naar de lucht)


Manvoertemperatuur cv-water automatisch regelen op basis van buitentemperatuur. Weersafhankelijke regeling toepassen. Weersafhankelijke regeling ontbreekt op een cv-groep met hogetemperatuurverwarming. N.v.t. N.v.t.




N.v.t.

f In werking hebben van een stookinstallatie lemissies naar de lucht)

Activiteit Nummer maatregel Omschrijving maatregel

6


Opstarttijd cv-installatie regelen op basis van buitentemperatuur en interne warmtelast. Optimaliserende regeling toepassen.


Optimaliserende regeling ontbreekt. N.v.t.


Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar.




N.v.t.

j

Type maatregel

Ruimteverwarming

Nummer maatregel

7


Warmteverlies via warmwaterleidingen en -appendages beperken in onverwarmde ruimten. Isolatie aanbrengen om leidingen en appendages.



Activiteit

Isolatie om leidingen en appendages ontbreekt. Als fabrikant voorschrijft dat vocht en warmte weg moet kunnen i.v.m. garantie, dan hier rekening mee houden bij keuze isolatiemateriaal. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Bedrijfstijd van installatie behorende bij leidingen en appendages is minimaal 1.250 uur per jaar Iter indicatie: een standaard stookseizoen). Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.








8 Energiezuinige warmteopwekking toepassen Hoogrendementsketel HR1O7 toepassen. al Conventioneelrendements- 1CR-) of bI Hoogrendementsketel HR100 is aanwezig voor verbeterdrendements- IVR-l ketel is aanwezig basislast lbedrijfstijd is meet dan 500 uur per voor basislast lbedrijfstijd is meet dan 500 uur jaarl. per jaar). Retourtemperatuur van ketel kan lager zijn dan 55°C. Hogetemperatuursystemen lzoals warmtap watersysteem of hogetemperatuurstralingspanelen) verhinderen dat soms. Condensafvoer is mogelijk. Beperkte isolatie is aanwezig Iter indicatie: minder dan 40 mm isolatie of bouwjaar van 1975 of eerder). al Zelfstandig moment: Ja, indien bruto bi Zelfstandig moment: Nee. vloeroppervlakte meer is dan 10.000 m2. Natuurlijk moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. al N.v.t. b) [4] Warmte uit uitgaande ventilatielucht gebruiken voor voorverwarmen ingaande ventilatielucht bij gebalanceerd ventilatiesys teem. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

2 oktober 2015

Type maatregel


Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten Opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden

9 Onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorkomen. Veegschakeling toepassen.


N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


Type maatregel




10 Geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken. Langwerpige fluorescentielamp ITL5I en adapter toepassen in bestaande armatuur. Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen ITLI zijn aanwezig.


N.v.t. Nv.t.


Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geachi deze maatregel reeds te zijn genomen.


Type maatregel


Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten Opzichte van uitgangssituatie


Type maatregel

11 Geïnstalleerd vermogen accentverlichting beperken. al Led-lamp toepassen in bi PL-lamp Itraditionele bestaande armatuur. spaarlampi toepassen in bestaande armatuur. al Halogeenlamp is aanwezig. bi Gloeilamp is aanwezig. N.v.t.

cl Led-lamp toepassen in bestaande armatuur.

N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

Buitenverlichting

Nummer maatregel

12


Onnodig branden van buitenverlichting voorkomen zodat verlichting alleen brandt als het donker is, en per nacht minimaal 6uur uit is of alleen bij beweging brandt. al Bewegingsensor en bi Schemerschakelaar en c) Schemerschakelaar en schemerschakelaar en tijdschakelaar toepassen. tijdschakelaar toepassen. tijdschakelklok toepassen. a en bi Schemerschakelaar of tijdschakelklok ontbreekt bij cl Automatische san- en overige buitenverlichting. uitschakeling ontbreekt bij reclameverlichting lverlichting is’s nachts aani. al Snelstartende lampen. ben cl N.v.t. N.v.t.





157

Verlichting wordt handmatig geschakeld per ruimte. Nv.t.


a en bi Zelfstandig moment: Ja, indien minimaal 50 armaturen aanwezig zijn. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

2 oktober 2015

c Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.

j Ruimte- en buitenverlichting



13 Geïnstalleerd vermogen buitenverlichting beperken. a) Led-lamp b) Natriumlamp cl Metaalhalogenided) Natriumlamp toepassen in bestaande lamp toepassen in toepassen in toepassen in bestaande bestaande armatuur, armatuur, armatuur. bestaande armatuur. s en bi Halogeenlamp is aanwezig. c en d) Hoge druk kwiklamp is aanwezig.


N.v.t.


Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

Type maatregel




14 Geïnstalleerd vermogen reclameverlichting beperken.


al Led-lamp in bestaasnde armatuur toepassen.


a en bi Gloeilamp is aanwezig. N.v.t.


Activiteit

bi Armatuur met Iangwerpige fluorescentielamp ITL5I toepassen.

cl Led’lamp in bestaande armatuur toepassen. cl Halogeenlamp is aanwezig.


In werking hebben van een stookinstallatie temissies naar de lucht)


Conventionele gasgestookte boiler is aanwezig.


Condensafvoer is mogelijk. N.v.t.


Zelfstandig moment: Ja, indien bruto vloeroppervlakte meer is dan 10.000 m2. Natuurlijk moment: Ja.


N.v.t.



15 Energiezuinige warmteopwekking van tapwater toepassen. Gasgestookte hoogrendements- IHR-l boiler toepassen.

Commerciële datacenters Bedrijven met activiteiten voor transport, bewerking en opslag van data door het extern beschik baar stellen van serverruimten en ICT-apparatuur. Ter indicatie de SBI-codes die voor de indeling van deze bedrijven veelal worden gebruikt: 61, 62, 63. In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 5.6 genoemde activiteiten en typen maatregelen. Dit zijn erkende maatregelen die betrekking hebben op het energieverbruik van het proces (servers en koeling/ventilatie daarvan). Voor eventuele kantoren die behoren bij de datacenters gelden nog geen erkende maatregelen. Bij de aanstaande aanvulling van de bijlage bij de Activiteitenregeling zal worden bezien in hoeverre de in deze bijlage gepubliceerde kantorenlijst ook van toepassing kan worden verklaard op datacenters die tevens enkele kantoorruimten hebben. Tevens zal dan bezien worden of de voorziene aanvulling van de kantorenlijst die op dat moment gepubliceerd wordt ook van toepassing is voor de kantoren die als bijgebouw behoren bij datacenters.


2 oktober 2015

Maatregelen Tabel 5.6 Aangewezen erkende maatregelen voor energiebesparing voor commerciële datacenters Type maatregelen

4


1-3, 5,6

Activiteit



Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen. Bijzondere omstandigheden

Met hogere koeltemperatuur werken door warme en koude lucht in zaal te scheiden. Volledig gescheiden koude- en warme gangen toepassen tcompartimenterenl. Warme en koude gangen zijn afwezig. Er moet ruimte zijn om racks met servers zodanig op te stellen dat warme en koude gangen zijn te realiseren. ICT-apparatuur in tacks moet aan één zijde van apparatuur lucht aanzuigen. N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

in werking hebben van een koelinstallatie

Activiteit Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen. Bijzondere omstandigheden Activiteit

2 Met hogere koeltemperatuur werken door menging van warme en koude lucht bij ongebruikte posities in racks te voorkomen. Blindplaten toepassen. Blindplaten zijn afwezig. N .v.t. N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N .v.t. N .v.t. In werking hebben van een koelinstallatie

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen. Bijzondere omstandigheden Type maatregel

3 Toerental van ventilatoren in zaalkoelers tCRAH’s) beperken. al Toerenregeling (sensoren en actuatoren) bi In nieuwe zaalkoelers (CRAH’sl ventilatoren toepassen op bestaande ventilatoren. met toerenregeling toepassen. Toerentalgeregelde ventilatoren zijn afwezig. N.v.t. N.v.t. al Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.

bi Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.

N.v.t. Faciliteiten


159

nummers

Faciliteiten Activiteit

4 Energiezuinige UPS toepassen. Efficiënt UPS-systeem (efficiëntie, bij dubbele conversie, is 96% of hoger) toepassen. Inefficiënte UPS (efficiëntie in deellast is maximaal 91%) is aanwezig. N.v.t.


N.v.t. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.

Alternatieve erkende maatregelen. Bijzondere omstandigheden

N.v.t. N.v.t.


2 oktober 2015

Activiteit

werking hebben van een koelinstallatie


5 Hogere koeltemperaturen realiseren om etficiëntie van compressiekoelmachine te verhogen en om meer gebruik te maken van vrije koeling Ibeneden 12/13°C buitenluchttemperatuurl.


Zaalkoelers met hogetemperatuurkoeling lter indicatie: koelwater is minimaal 18°Cl.


Zaalkoelers met lagetemperatuurkoeling lter indicatie: koelwater is maximaal 12°Cl. Seizoensgemiddelde COP van bestaande compressiekoelmachine is maximaal 3,5 bij groot datacenter en maximaal 5,0 bij klein datacenter.


Gescheiden koude en warme gangen met vrije koeling zijn aanwezig. N.v.t.



Alternatieve erkende maatregelen. Bijzondere omstandigheden

N.v.t. N.v.t.

Activiteit




6 Vrije koeling toepassen om bedrijfstijd van compressiekoelmachine te al Droge koelerlsi via bi Verdampingskoecl Kunststof kruisstroomwarmte bypass toepassen. lerisi via bypass toepassen. wisselaar en al en bi Als zaalkoelers met water of een ander verdampingskoeler aan buitenzijde niet-vorstbestendig koelmiddel werken, dan vrije koeling in een gescheiden vorstbestendig toepassen lindirecte circuit opnemen en platenwarmtewisselaar en luchtJluchtkoelingl. pomp opnemen zodat koelers vorstbestendig kunnen opereren. Compressiekoelmachine verzorgt de volledige koeling. al Klein datacenter met compressiekoelmachine met seizoensgemiddelde COP van maximaal 2,0. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat moeten minimaal 40% vrije koeling mogelijk maken. Bijvoorbeeld in De Bilt kan bij gekoeldwatertemperatuur naar de zaalkoeIers van minimaal 13°C bij buitenluchttemperaturen lager dan 8°C 40% van het jaar vrij gekoeld worden.


bi Compressiekoelma chine met seizoensge middelde COP van maximaal 2,5. Temperatuur in koelsysteem en buitenklimaat moeten minimaal 80% vrije koeling mogelijk maken. Bijvoorbeeld in De Bilt kan bij gekoeldwatertempera. tuur naar de zaalkoe Iers van minimaal 18°C bij buitenluchtnatteboltemperaturen van maximaal 13°C 80% van het jaar Vrij gekoeld worden.

beperken. dl Open koelsysteem Idirecte Vrije luchtkoelingl met additionele indirecte adiabatische koeler toepassen.

c en dl Compressiekoelmachine met seizoensge middelde COP van maximaal 3,0. Temperatuur in koude gang moet nagenoeg altijd vrije koeling mogelijk maken. Flexibele operatie van temperatuur en vochtig heid is mogelijk binnen de grenzen van ASHRAE recommended envelope en SLA’s.

Gescheiden koude en warme gangen. Bouwkundig moet het mogelijk zijn, bijvoorbeeld het dak moet het gewicht van het systeem voor Vrije koeling kunnen dragen, en er moet ruimte zijn voor luchtkanalen en overige installa ties.


N.v.t.


a en bi Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.

Alternatieve erkende maatregelen.

N .v.t.


N.v.t.

c en dl Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.

Rubber- en kunststofindustrie Bedrijven waar overwegend producten van kunststof- en/of rubber worden verwerkt en/of vervaardigd. Het gaat om het bewerken en/of verwerken van polyesterhars, thermoplasten, schuimen/expanderen van kunststof en/of rubberverwerking inclusief de recycling van rubber en kunststof. Activiteiten met betrekking tot het mengen, malen, blazen, kalanderen, extruderen en vulkaniseren zijn ook kenmerkend. Ter indicatie de SBI-code die voor de indeling van deze bedrijven veelal wordt gebruikt: 22.


2 oktoher 2015

In deze bedrijfstak zijn erkende maatregelen aangemerkt voor de in tabel 5.7 genoemde activiteiten en typen maatregelen. Voor faciliteiten (zoals ICT, productkoeling en grootkeuken/kantine) die met name in kantoorgebouwen plaatsvinden zijn nog geen erkende maatregelen opgenomen. Voor deze ‘typen maatregelen’ en ‘activiteiten’ blijft artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit gelden. In een later stadium kunnen hiervoor alsnog erkende maatregelen worden opgenomen. Maatregelen Tabel 5.7 Aangewezen erkende maatregelen voor energiebesparing in de rubber- en kunststofindustrie Type maatregelen

Nummers

Gebouwsehil Ruimteventilatie Ruimteverwarming

2 4,6,7,27

Ruimte- en buitenverlichting Faciliteiten

9-18 20-25,28,30,36

Activiteiten In werking hebben van een stookinstallatie lemissies naar de lucht) In working hebben van een koelinstallatie Verwerken van rubber of thermoplastisch kunststof

3,5,8,19,26,29,31-34 37,38 35,39,42

Wegen of mengen van rubbercompounds of verwerken van rubber

41,42

j Gebouwschil

Type maatregel Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietochniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

Type maatregel

Warmte- en koudeverlies via buitenmuur beperken. Spouwmuur isoleren. Isolatie in spouwmuur ontbreekt. Gebouw wordt verwarmd, of verwarmd en gekoeld. N.v.t. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen. Ruimteventilatie

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden Activiteit

2 Onnodig aanstaan van ventilatie buiten bedrijfstijd voorkomen. al Tijdschakelaar Imet of zonder overwerktibI Tijdschakelaar met weekendschakeling Imet of zonder overwerktimerl toepassen. men toepassen. Automatische aan- en uitschakeling ontbreekt. N.v.t. N.v.t. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


N.v.t. werking hebben van een stookinstallatie lemissies naar de lucht)


3 Kantoor: Opstamijd cv-installatie regelen op basis van buitentemperatuur en interne warmtelast.


Optimaliserende regeling toepassen. Optimaliserende regeling ontbreekt.


N.v.t.


N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja.


N.v.t. N.v.t.


2 okto her 2015

Type maatregel


Nummer maatregel

4


Aanvoertemperatuur cv-water automatisch regelen op basis van buitentsmperatuur. Weersafhankelijke regeling toepassen.


Weersafhankelijke regeling ontbreekt op een cv-groep met hogetemperatuurverwarming. Weersafhankelijke regeling toepassen op groep indien dit op ketel onmogelijk is i.v.m. warmtap watervoorziening. N.v.t.




N.v.t.

Activiteit







5 Kantoor: Energiezuinige warmteopwekking toepassen. Hoogrendementsketel HR107 toepassen. al Conventioneelrendements- ICR-l of bi Hoogrendementsketel HR100 is aanwezig voor verbeterdrendements- IVR-j ketel is aanwezig basislast jbedrijfstijd is meer dan 500 uur per jaarl. voor basislast jbedrijfstijd is meer dan 500 uur per laan. Retourtemperatuur van ketel kan lager zijn dan 55°C. Hogetemperatuursystemen zoals warmtap watersysteem of hogetemperatuurstralingspanelenj verhinderen dat soms. Condensafvoer is mogelijk. Beperkte isolatie is aanwezig [ter indicatie: minder dan 40 mm isolatie of bouwjaar van 1975 of eerderl. bi Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. al Zelfstandig moment: Ja, indien aardgasbj Zelfstandig moment: Nee. verbruik minder is dan 170.000 m3per jaar. Natuurlijk moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 2003 of daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

Type maatregel

Ruimteverwarming


6


Ondersteuningsventilator toepassen. Voorziening voor Iuchtcirculatie ontbreekt.


Geen vervuilende gassen [zoals las- en lijmdampenl aanwezig. Kraanbaan en ondersteuningsventilator hinderen elkaar niet.


Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Temperatuur boven in hal is minimaal 4°C hoger dan temperatuur op werkniveau. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [8] Bedrijfshal: Energiezuinige warmteopwekking toepassen in slecht geïsoleerde of half open hal.

Bedrijfshal: Warmte in hoge hal actief verdelen naar werkplekken met warmtevraag om verwar ming met aardgas te beperken.


N.v.t.

Type maatregel

Ruimteverwarming

Nummer maatregel

7


Thermostatische radiatorkranen of ruimtethermostaten toepassen.


162


Bedrijfshal: Temperatuur per ruimte naregelen. Individuele naregeling per ruimte ontbreekt. N .v.t. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar.

2 oktober 2015

Type maatregel

Ruimteverwarming



Ik werking hebben van een stookinstallatie temissies naar de lucht)

Activiteit Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatîe Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

Type maatregel

8 Bedrijfshal: Energiezuinige warmteopwekking toepassen in slecht geïsoleerde of half open hal. Gasgestookte donkere stralers toepassen. Conventionele luchtverhitter is aanwezig. Rookgasafvoer is mogelijk. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.



9 Kantoor: Geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken. Langwerpige fluorescentielamp (TL5I en adapter toepassen in bestaande armatuur. Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen ITLI zijn aanwezig.


N.v.t. N.v.t.




Type maatregel




10 Kantoor: Geïnstalleerd vermogen accentverlichting beperken. al PL-lamp Itraditionele spaarlamp) toepassen bI Halogeenlamp toepassen in bestaande in bestaande armatuur, armatuur. a en bI Gloeilamp is aanwezig. N.v.t. N.v.t. al Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.

bI Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.

N.v.t. [Ruimte- en buitenverlichting


11


Kantoor: Geïnstalleerd vermogen binnenverlichting beperken. al Armaturen met langwerpige fluorescentiebi Armaturen met led-lampen toepassen. lampen ITL5} toepassen. Conventionele armaturen met langwerpige fluorescentielampen ITLI zijn aanwezig.


Aantal branduren is minimaal 2.500 uur per jaar.


N.v.t. bi Geïnstalleerd vermogen van verlichting neemt door toepassen van led.Iampen minimaal 50% af bij voldoende lichtopbrengst.


163



2 oktober 2015

Type maatregel



Type maatregel



Nummer maatregel

12


Bedrijfshal: Binnenverlichting automatisch verminderen op basis van daglichttoetreding door ramen en daklichten. al Daglichtafhankelijke regeling voor dimmen al Daglichtafhankelijke regeling voor dimmen van van verlichting toepassen. verlichting toepassen.


Daglichtafhankelijke schakeling of -regeling ontbreekt. al Hoogfrequente HEI armaturen met bi Conventionele armaturen met langwerpige langwerpige fluorescentielampen ITL) Iniet fluorescentielampen ITLI zijn aanwezig. retrofiti zijn aanwezig.


Verlichting is apart schakelbaar langs ramen en/of onder daglichtopeningen.



Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden Type maatregel Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden

Geïnstalleerd vermogen per verlichtingsgroep is minimaal 0,7 kW. Daglichtoppervlak in dak is minimaal 10% van dakoppervlak of daglichtoppervlak in gevel is minimaal 30% van vloeroppervlak.

N.v.t. Ruimte- en buitenverlichting 13 Bedrijfshal: Onnodig branden van binnenverlichting in pauzes en buiten bedrijfstijd voorkomen. Veegschakeling toepassen. Verlichting wordt handmatig geschakeld per Ideel van de) ruimte. N.v.t. Geïnstalleerd vermogen per veegschakeling is minimaal 18 kW. Per veegschakeling zijn maximaal 12 aanpassingen nodig om te voorkomen dat apparatuur onbedoeld wordt uitgeschakeld. Verlichting kan minimaal 1 uur per dag extra uitgeschakeld worden.




N.v.t. N.v.t.

Type maatregel


Nummer maatregel

14


Bedrijfshal: Vermogen conventionele verlichting met langwerpige fluorescentielampen ITLI verlagen door spanningsverlaging. Spanningsverlagingstoestel toepassen dat spanning verlaagt naar 207 tot 210 Volt.


Spanningsverlagingstoestel ontbreekt. Aparte verlichtingsgroep is aanwezig.






N.v.t. N.v.t.

Type maatregel

Buitenverlichting


15 Onnodig branden van reclameverlichting voorkomen zodat verlichting alleen brandt als het donker is, en per nacht minimaal 6 uur uit is.



Schemerschakelaar en tijdschakelaar toepassen. Automatische aan- en uitschakeling ontbreekt bij reclameverlichting Iverlichting is ‘s nachts aani. N.v.t. N.v.t. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.

2 oktober 2015

Type maatregel

Buitenverlichting


Type maatregel



Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment?

16 Geïnstalleerd vermogen buitenverlichting beperken. al Led-lamp dl Natriumlamp bi Natriumlamp cl Metaalhalogenide toepassen in toepassen in bestaande lamp toepassen in toepassen in bestaande armatuur. bestaande armaarmatuur, bestaande armatuur. tu ur. a en bi Halogeenlamp is aanwezig. c en dl Hoge druk kwiklamp is aanwezig. N.v.t. N.v.t.



Type maatregel

Buitenverlichting



Type maatregel

17 Geïnstalleerd vermogen reclameverlichting beperken. al Led-lamp in bestaande armatuur toepassen.

bI Armatuur met langwerpige fluorescentielamp ITL5I toepassen.

a en bI Gloeilamp is aanwezig. N.v.t.

cl Led-lamp toepassen in bestaande armatuur. cl Halogeenlamp is aanwezig.



Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten Opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden Activiteit

18 Bedrijfshal: Onnodig branden van verlichting in magazijnen en opslagruimten voorkomen bij wisselend ruimtegebruik. Aanwezigheidschakeling toepassen Aanwezigheidschakeling ontbreekt. Verlichting is apart schakelbaar per (deel van del ruimte. Geïnstalleerd vermogen per verlichtingsgroep is minimaal 0,42 kW. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t. In werking hebben van een stookinstallatie lemissies naar de luchtl


19

Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

165

N.v.t. N.v.t.


Energiezuinige warmteopwekking van tapwater toepassen. Gasgestookte hoogrendements- (HR-( boiler toepassen. Conventionele gasgestookte boiler is aanwezig. Condensafvoer is mogelijk. N.v.t. Zelfstandig moment: Ja, indien aardgasverbruik minder is dan 170.000 m3 pet jaar. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. In gebouwen met minimaal energielabel C dan wel in nieuwbouw met een bouwjaar van 20030f daarna en die derhalve aan de EPC-eisen van 2003 voldoen, wordt geacht deze maatregel reeds te zijn genomen.

2 oktober 2075

Type maatregel

Faciliteiten


20 Enetgiezuinige motor toepassen. 1E2-motor met frequentieregeling of lE3-motor toepassen. Motor met vermogen meet dan 7,5 kW en minder dan 375 kW en met rendementsklasse IE1, 1E2 tzonder frequentieregeling) of lager is aanwezig. N.v.t.


N.v.t. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.


N.v.t. N.v.t.

Type maatregel

Faciliteiten

Nummer maatregel

21


Vollasturen asynchrone elektromotor in productiemachine, -apparatuur of -pomp beperken door lager toerental.


Frequentieregelaar toepassen.


Frequentie- of toerenregelaat ontbreekt.


al Motor met een vermogen van maximaal 10 bi Motor met een vermogen van meer dan 10 kW kW is aanwezig. is aanwezig. Variabel toerental is mogelijk.


al Aantal deellasturen motor is minimaal 1.250 uur per jaar.




N.v.t. N.v.t.

Type maatregel

bI Aantal deellasturen motor is minimaal 750 uur per jaar.

Faciliteiten


22 Persluchtverlies verminderen.



N.v.t. Niet toepasbaar voor mobiele installaties met bedrijfstijd minder dan 100 uur pet jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.


N.v.t.


Type maatregel

Persluchtuitblaasappendage met een laminaire luchtstroom of Vortexstroming toepassen. Appendage ontbreekt of nozzles en blaaspistolen zijn meer dan 10 jaar oud.

Faciliteiten


23 Nullasturen persluchtcompressor beperken. Persluchtcompressor met frequentie- of toerenregeling toepassen. Vollast/nullast- of vollast/nullast/uitschakeling is aanwezig. Bij meerdere compressoren uitvoeren bij leidende compressor en rest op basis van aan! uitschakeling.


Aantal nullastuten is minimaal 1.100 uur per jaar (ter indicatie: 4uur per werkdag).




N.v.t. N.v.t.

Bijzondere omstandigheden Activiteiten

Faciliteiten


24 Energiezuinig perslucht maken door koude lucht te gebruiken.


al Koude buitenlucht gebruiken.


2 oktober 2075

bi Binnenlucht uit onverwarmde ruimte gebruiken.

Activiteiten

Faciliteiten



Compressor zuigt door zichzelf opgewarmde warme lucht of warme proceslucht aan. al Een opening in gevel is mogelijk binnen bI N.v.t. een afstand van 3 meter. Vermogen van compressor lin kWI vermenigvuldigd met aantal equivalenten van vollasturen per jaar (in uurl is minimaal 35.000 lkWhl. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.


N.v.t. N.v.t.

Type maatregel

Faciliteiten

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssïtuatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden


Activiteit

25 Warmte van persluchtcompressoren nuttig gebruiken. Warmte gebruiken voor ruimteverwarming. Luchtgekoelde compressor is aanwezig. Warmte van compressor wordt naar buiten afgevoerd. N.v.t. Aardgasverbruik is minder dan 170.000 m3 per jaar. Aantal equivalenten van vollasturen compressor is minimaal 1400 uur per stookseizoen lter indicatie: 10 uur pet werkdag in stookseizoenl. Afstand tot te verwarmen ruimte is minder dan 3 meter. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.





26 Stoom als medium voor ruimteverwarming vervangen. al Hoogrendements. bi Warmtepomp met cl Direct gasgestookte dl Hoogrendements radiatoren en/of ketel Hfl107 met Hoogrendements- IHR-l ketel HR1O7 met radiatoren en/of indirecte luchtverhitters luchtverhitter toepassen. luchtbehandelingskast indirecte luchtverhit- toepassen. toepassen. ters toepassen. Stoomketel met stoomluchtverhitters zijn aanwezig, of stoomketel met stoom/ waterwarmtewisselaar en radiatoren zijn aanwezig. al Rookgasafvoer is bI N.v.t. c en dl Rookgasafvoer is mogelijk. mogelijk. Benodigde vermogen voor ruimteverwarming (in kWI vermenigvuldigd met bedrijfstijd tin uur per jaarl is minimaal 200.000 lkWtherj.hh per jaarl. al Aansluitpunt voor bI Aansluitpunt van c en dl Aansluitpunt voor gas is aanwezig binnen voldoende vermogen gas is aanwezig 50 meter van te verwarmen ruimte. voor elektriciteit is binnen een afstand van 50 meter van te aanwezig binnen een verwarmen ruimte, afstand van 50 meter van te verwarmen ruimte. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja, indien stoomketel öf stoomruimteverwarmingsinstallatie wordt vervan gen.


1421 Warmte van folieblazen nuttig gebruiken voor ruimteverwarming van nabij gelegen productieruimte of magazijn.


N.v.t.

Type maatregel

Ruimteverwarming



27 Bedrijfshal: Warmteverlies via leidingen en -appendages beperken in onverwarmde ruimten. al Isolatie aanbrengen om leidingen en bi Isolatie aanbrengen om appendages. appendages. al Isolatie om leidingen en appendages bi Isolatie om appendages ontbreekt. ontbreekt. Niet toepasbaar bij appendages die dagelijks moeten worden geïnspecteerd.

2 oktober 2015

é NT1

Type maatregel

Ruimteverwarming


al Bedrijfstijd van installatie bij leidingen is minimaal 2.500 uur per jaar.




N.v.t.


N.v.t.

Type maatregelen

bi Bedrijfstijd van installatie bij appendages is minimaal 3.000 uur per jaar.

Faciliteiten


28 Warmteverlies stoominstallatie beperken.


Isolatie aanbrengen om stoom- en condensaatleidingen en -appendages. Isolatie om leidingen en/of appendages ontbreekt of is beschadigd.


Bij stoomgebruikers zijn machinedelen soms bewust ongeïsoleerd om juiste stoomcondities in het productieproces te kunnen garanderen. Isoleer deze machines niet indien leverancier een goede werking van het proces niet meer garandeert.


Bedrijfstijd van stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar.




N.v.t.

11fl werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de

Activiteit Nummer maatregel Omschrijving maatregel

29 Warmte

Uit

spuiwater stoomketel nuttig gebruiken.



al Ontspanningsvat toepassen waarin bi Warmtewisselaar toepassen. spuiwater in druk wordt verlaagd. Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor spuiwater.


N.v.t. Vermogen stoominstallatie (in MWI vermenigvuldigd met bedrijfstijd un uur per jaarl is minimaal 4.500 lMWt,er,,,i5h per jaari. Minimaal 50% van voedingwater bestaat uit vers suppletiewater. bi Warmtevrager is aanwezig die met discontinue al Stoomvrager is aanwezig die met discontinue aanbod van ontspanningsstoom aanbod van warmte uit spuiwater kan worden gevoed veelal suppletiewateri. kan worden gevoed (veelal de ontgasserl. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [30] Condensaat of condensaatwarmte nuttig gebruiken.


N.v.t.


Type maatregel

Faciliteiten



30 Condensaat of condensaatwarmte nuttig gebruiken. bi Retourleiding naar ontgasser al Ontspanningsvat toepassen waarin condenvan stoomketel toepassen voor saat in druk wordt verlaagd condensaat. (naar atmosferische drukl. Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor condensaat.


al en bI Condensaat mag niet verontreinigd zijn. Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar.


Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja, indien of stoomgebruiker Iwaarbij het condensaat verloren gaatl wordt gemodificeerd, of stoom- en condensaatleidingnet voor meer dan 50% wordt gewijzigd. [32] Warmte uit rookgassen stoomketel nuttig gebruiken. [33] Energiezuinig stoom maken door voorwarmen van verbrandingslucht voor ventilatorbrander.



cl Warmtewisselaar toepassen.

cl N.v.t.

N.v.t.


Activiteiten Nummer maatregel Omschrijving maatregel

31 Warmte uit rookgassen stoomketel nuttig gebruiken.


2 oktober 2075

f;

Activiteiten

j


Uitgangss(tuatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

Activiteiten

a) Economizer toepassen bi Rookgascondensor toepassen c) Luvo tiuchtvoorverwarmer) (bijvoorbeeld voor voorwar- (bijvoorbeeld voor voorverwar- toepassen. men van voedingswater). men van suppietiewater). Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor rookgassen. Er is rondom stoomketel en in rookgaskanaal minimaal 2 meter Vrije ruimte om een warmtete rugwinsysteem in te bouwen. Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.vt. N.v.t.

werking hebben van een stookinstallatie lemissies naar de lucht]


Activiteit

32 Energiezuinig stoom maken door voorwarmen van verbrandingslucht voor ventilatorbrander. Verticale luchtkoker vanaf plafond ketelhuis tot nabij luchtaanzuigopening van brander toepas sen. Brander zuigt koudere lucht aan uit directe omgeving op een hoogte van minder dan 1 meter vanaf vloer. Brander moet geschikt zijn voor hogere verbrandingsluchttemperatuur en geringe toename van luchtweerstand. Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. Temperatuur nabij plafond is minimaal 10°C hoger dan temperatuur nabij brandor. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. [311: Warmteterugwinning rookgassen stoomketel N.v.t.

tin werking hebben van een stookinstallatie (emissies naar de lucht)




33 Luchtovermaat stoomketel beperken. al Automatische regeling luchtovermaat op bi Automatische regeling luchtovermaat op basis basis van temperatuurcorrectie toepassen. van zuurstofcorrectie toepassen. Automatische regeling luchtovermaat ontbreekt. al Gasgestookte stoomkete( is aanwezig. bi Stoomketel is aanwezig die wordt bijgestookt met biogas of een andere brandstof (niet zijnde aardgas). N.v.t. Vermogen stoominstallatie (in MW) vermenigvuldigd met bedrijfstijd (in uur per jaar) is minimaal 1.500 tMWthOrrishh per jaar). al Verbrandingsluchttemperatuur varieert met meer dan 35°C. Zelfstandig moment: Ja, indien bedrijfstijd stoominsta(latie meer is dan 2.000 uur per jaar. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

11fl werking hebben van een stookinstallatie temissies naar de lucht)

Activiteit Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden

169



34 Energiezuinige aardgasgestookte ventilatorbrander toepassen bij stoominstallatie. Brander met modulerende regeling op basis van druksensor toepassen. Brander met hoog/(aagregeling is aanwezig. N.v.t. Vermogen brander is meer dan 250 kW. Bedrijfstijd stoominstallatie is minimaal 500 uur per jaar. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

2 oktober 2015

Activiteit

Verwerken van rubber of thermoplastisch kunststof


35 Luchtdebiet en luchttemperatuur in conventionele droger met elektrische verwarmde luchtcircu latie ten behoeve van drogen van grondstof voor spuitgieten of extrusie automatisch regelen.


Vochtsensor is aanwezig in de uitgaande drogerlucht. Vochtsensor ontbreekt in de uitgaande drogerlucht.


N.v,t.


Bedrijfstijd droger is minimaal 2.500 uur per jaar. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja.

Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden Type maatregel

N.v.t. N.v.t. faciliteiten

Nummer maatregel

36 Warme lucht van vacuümsysteem nuttig gebruiken voor ruimteverwarming van aangrenzende productieruimte of magazijn.

Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie

Luchtkanaal met ventilator toepassen.

Uitgangssituatie op basis van een referentietech niek

Warmteterugwinsysteem ontbreekt voor vacuümsysteem.


N.v.t. Bedrijfstijd vacuûminstallatie is minimaal 250 uur per stookseizoen. Bouwtechnisch gezien moet er een directe verbinding mogelijk zijn tussen productieruimte of magazijn en vacuüminstallatie.



Activiteit



Nummer maatregel

37


Debiet koelwaterpompen voor spuitgieten/of extruaieprocea automatisch regelen op basis van koelwatertemperatuur. bi Klep- of pompregeling én thermostaat op al Pompregeling op centrale pomp van retourleiding toepassen per machine. koelwatervoorziening (veelal in ringleiding) ën thermostaat op retourleiding toepassen. Hoeveelheid koelwater wordt niet geregeld. a) Centraal koelsysteem is aanwezig. bi Iedere machine heeft eigen koeling.



Er is een gescheiden matrijs- en oliekoelsysteem.


Temperatuurverschil tussen aanvoer- en retourkoelwater is meer dan 5C.


al Elektriciteitsverbruik van te koelen bI Elektriciteitsverbruik van te koelen machines is machines is meer dan 400.000 kWh per jaar. meer dan 1.500.000 kWh per jaar. Zelfstandig moment: Nee. Natuurlijk moment: Ja. t38] Debiet koelwaterpompen voor apuitgiet- en/of extrusieprocea automatisch regelen op basis van koelwatertemperatuur. N.v.t.

11fl werking hebben van een koelinstallatie

Activiteit Nummer maatregel

38


Debiet koelwaterpompen voor spuitgieten/of extruaieproces automatisch regelen op basis van koelwatertemperatuur.


Frequentieregeling op koelwaterpomp toepassen.


Ongeregelde koelwaterpomp met asynchrone motor is aanwezig in centraal koelwatersysteem. Regeling op temperatuurverschil of druk is mogelijk. Bedrijfstijd koelwaterpomp is minimaal 2.500 uur per jaar. Er is een wisselende koelvraag.




[37] Debiet koelwaterpompen voor spuitgieten/of extrusieproces automatisch regelen op basis van koelwatertemperatuur.


2 oktober 2015

-

:.

5_

Activiteit

werking hebben van een koelinstallatie


Activiteit





Activiteit

39 Energiegebruik spuitgietmachine minimaliseren door procesoptimalisatie. Energiemonitor toepassen bij spuitgietmachine die per processtap het energiegebruik meet. Vervolgens worden procesparameters van spuitgietmachine zodanig ingesteld, dat bij gelijkblij vende productkwaliteit de spuitgietmachine een minimaal energiegebruik heeft. Energiemonitor bij spuitgietmachine ontbreekt. N .v.t. Vermogen spuitgietmachine is minimaal 50 kW. Bedrijfstijd spuitgietmachine is minimaal 3.000 uur per jaar. Maximale druk van spuitgietmachine is hoger dan benodigde druk voor sluiten van de matrijs. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.

Wegen of mengen van rubbercompound5 of het verwerken van rubber

Nummer maatregel Omschrijving maatregel Mogelijke technieken ten opzichte van uitgangssituatie Uitgangssituatie op basis van een referentietechniek Technische randvoorwaarden Economische randvoorwaarden Toepasbaar op een zelfstandig of natuurlijk moment? Alternatieve erkende maatregelen Bijzondere omstandigheden Activiteit

40 Warmteverlies vulkanisatie zoutbad beperken. Isolatie afgewerkt met beplating toepassen lRc is minimaal 5 m2K/Wl. Isolatie om zoutbad ontbreekt of is slecht. Er moet voldoende ruimte blijven om te bewegen tussen en naast zoutbaden. Kies isolatiemateriaal geschikt voor temperaturen boven 150°C. N.v.t. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t. Wegen of mengen van rubbercompounds of het verwerken van rubber


Activiteit

41 Warmteverlies van autoclaaf beperken. Isolatie afgewerkt met beplating of isolatiematrassen toepassen. Isolatie om autoclaaf ontbreekt of is slecht. Er moet minimaal 75cm vrij blijven rondom autoclaaf. Bedrijfstijd autoclaaf is minimaal 250 uur per jaar. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t. N.v.t.


Nummer maatregel

42


Warmte van folieblazen nuttig gebruiken voor ruimteverwarming van nabij gelegen productieruimte of magazijn.


Luchtkanaal en ventilator toepassen. Warme lucht van folieblazen wordt naar buiten afgevoerd. Er mogen geen geurafgevende additieven lbijv. styreen of acryll worden gebruikt. Afstand extrusiehal Ifolieblazenl tot productieruimte of magazijn is minder dan 50 meter. Bouwtechnisch gezien moet er een directe verbinding mogelijk zijn tussen productieruimte of magazijn en extrusiehal lfolieblazenl. Zelfstandig moment: Ja. Natuurlijk moment: Ja. N.v.t.



171

N .v.t.


N.v.t.

2 oktober 2015

BIJLAGE 10. Overzicht erkende maatregelen energiebesparing per bedrijfstak

Recommend Documents