BIJLAGE 1: Verantwoording van de BBA standaard in het Hoger Hotelonderwijs
1.1 De Standaard Bachelor of Business Administration In deze paragraaf is de integrale tekst opgenomen van de actuele BBA-standaard, zoals die is vastgesteld in 2012. Visitekaartje BBA-er
“Ik ben pas afgestudeerd aan een BBA-opleiding van een Nederlandse hogeschool. Ik heb de graad Bachelor of Business Administration. Ik ben dus een BBA-er. Daar ben ik trots op. Net zoals andere BBA-ers werk ik bedrijfsmatig, klant- en oplossingsgericht. Verder ben ik onderzoekend, innovatief en ondernemend. You too? Voor mij begint overmorgen altijd al vandaag. Zowel in de private als in de publieke sector voel ik me thuis. Thuis houdt niet op bij de Nederlandse grens. Ik laat me de kaas niet van het brood eten. Ja, de rol van sparringpartner in een organisatie past me goed. Samenwerken is deel van mijn professionele instelling, ethisch handelen eveneens. Mijn professie hangt samen met welke opleiding ik precies heb gevolgd. Immers de ene BBA-er is de andere niet.” Internationale herkenbaarheid De arbeidsmarkt waarvoor hogescholen opleiden mondialiseert in hoog tempo. Daardoor gaan niet alleen steeds meer afgestudeerden buiten Nederland werken maar krijgen ook zij die binnen Nederland werken meer en meer te maken met buitenlandse markten en (Europese) wet- en regelgeving. Internationale herkenbaarheid van het opleidingsdiploma en van de opleidingsgraad is een must. Hebben werknemers herkenbare opleidingsgraden dan versterkt dat de internationale positie van een Nederlands bedrijf of instelling. Dit alles geldt zeker voor de afgestudeerden van de economische opleidingen van hogescholen. Het is daarom dat de in de HBO-raad verenigde hogescholen hebben besloten voor het merendeel van die opleidingen de internationaal goed herkenbare en erkende graad Bachelor of Business Administration (BBA) af te geven. Basiskenmerken en competenties Tevens is een besluit genomen over de vier basiskenmerken van de BBA-graad dus over een aantal
basiscompetenties van de afgestudeerden van de opleidingen die die graad afgeven. Daarmee is deze zogenoemde algemene „BBA-standaard‟ op hoofdlijnen richtinggevend voor de afzonderlijke landelijke opleidingsprofielen en daarmee voor de opleidingsprogramma‟s van de betrokken hogescholen. Elke opleiding stelt, na overleg met het werkveld, het eigen landelijk opleidingsprofiel op en draagt zorg voor de actualisering ervan. De HBO-raad stelt het profiel vast. Voor de concrete uitwerking en toespitsing van de BBA-standaard door een specifieke BBA-opleiding wordt verwezen naar de afzonderlijke landelijke opleidingsprofielen1. Tevens is besloten de BBA-standaard periodiek te herijken en jaarlijks te agenderen. Op het diploma van een afgestudeerde staat vermeld: de naam van de hogeschool, de naam van de gevolgde opleiding en de naam van de verstrekte graad (BBA). In het diploma-supplement staat precies aangegeven welke onderwijsonderdelen, en op welk niveau, hij of zij heeft gevolgd. Bij de accreditatie van een BBA-opleiding van een hogeschool, door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO), wordt onder meer bezien of die opleiding terecht de BBA-graad afgeeft dus of de vlag de lading dekt. BBA-standaard De afgesproken BBA-standaard is een uitwerking van de door de hogescholen gezamenlijk geformuleerde standaard voor ál hun bachelor-opleidingen3. Die HBO-standaard houdt in dat een opleiding er zorg voor dient te dragen dat - gevat in een zowel nationale als internationale context studenten: - een gedegen theoretische basis verkrijgen; - het onderzoekend vermogen verwerven dat hen in staat stelt om bij te kunnen dragen aan de ontwikkeling van het beroep; - over voldoende professioneel vakmanschap beschikken; - de beroepsethiek en maatschappelijke oriëntatie ontwikkelen die past bij een verantwoordelijke professional. Gedegen theoretische basis Een pas afgestudeerde BBA-er heeft een theoretische basiskennis op een aantal kernvakgebieden die van belang zijn voor de (internationale) bedrijfsvoering en voor het vormgeven en innoveren van processen in zowel de private als in de publieke sector. Op welk niveau een specifieke BBA-opleiding zélf een kernvakgebied aanbiedt en toespitst, hangt samen met het daaraan in het werkveld van die
opleiding toegekende belang. Die kernvakgebieden zijn4: accounting; business law and ethics; economics; finance; management information systems; marketing; organizational behavior; quantitative techniques; strategic management; operations management. Onderzoekend vermogen Een pas afgestudeerde BBA-er heeft het onderzoekend vermogen om langs de weg van reflectie en
evidence based practice tot (te commercialiseren) innovatie van producten, diensten en processen in zowel de private als de publieke sector te komen. Daartoe heeft de BBA-er in de opleiding kennis en ervaring opgedaan met methoden en technieken van (praktijkgericht) onderzoek. Ook kan een BBA-er daarop reflecteren. Hij of zij heeft in de afstudeerfase van de opleiding bewezen dit onderzoekend vermogen in een concrete beroeps/praktijk-situatie te kunnen uitoefenen. Professioneel vakmanschap Een pas afgestudeerde BBA-er heeft zich ontwikkeld tot een professionele vakman of –vrouw. Hij of zij: is innovatief en ondernemend; bezit goede adviesvaardigheden; beschikt over goede mondelinge en schriftelijke communicatieve vaardigheden; houdt rekening met (internationale) cultuurverschillen; is gericht op (multidisciplinaire) samenwerking; fungeert als sparringpartner zowel binnen als buiten de eigen werkorganisatie; ontwikkelt voortdurend de eigen professionaliteit (persoonlijk leiderschap) en draagt bij aan de ontwikkeling van zijn of haar professie in de breedte.
Verantwoord handelen Een pas afgestudeerde BBA-er is zich bewust van de maatschappelijke context van zijn gedurende de opleiding opgedane kennis en vaardigheden. Hij of zij weet dat ethisch handelen onderdeel van zijn of haar professioneel vakmanschap is en moet zijn. Maatschappelijk verantwoord ondernemen, bedrijfsethiek en duurzaamheid zijn onderwerpen van debat in de opleiding. 1 Landelijke opleidingsprofielen zijn opgenomen in de informatiebank opleidingsprofielen op de website van de HBO-raad: www.hboraad. nl. 2 Zie www.nvao.net. 3 In 2009 - zie http://www.hbo-raad.nl/hbo-raad/kwaliteitsagenda/509. 4 Aangesloten is bij de core topics van het BBA-programma zoals omschreven in het internationale BBA-lemma van Wikipedia (februari 2011). [einde citaat] 1.2 Integratie van de BBA-standaarden in de BBA-competenties van het Hoger Hotelonderwijs Zoals aangegeven in de verantwoording van de opzet van de competentiebeschrijvingen, vormen de competenties 2 t/m 7 binnen het profiel Hoger Hotelonderwijs de gemeenschappelijke basis voor de opleidingen hoger beroepsonderwijs in het economisch domein die de BBA-graad verlenen. Met onderstaand schema is inzichtelijk gemaakt hoe de vier onderdelen van de BBA standaard geintegreerd zijn in de competenties. Te zien is dat de kwaliteiten onderzoekend vermogen, professioneel vakmanschap en verantwoord handelen in alle competenties voor komen. Dit reflecteert de zienswijze van de gezamenlijke opleidingen HHO dat deze kwaliteiten ten grondslag liggen aan het succesvol kunnen opereren in een transparante en dynamische internationale werkomgeving.
BBA:
Niveau
Competentie 2
Competentie 3
Competentie 4
Competentie 5
Competentie 6
Competentie 7
Visie op
Analyseren van
Toepassen van
Inrichten,
Analyseren van
Ontwikkelen,
veranderingen
beleidsvraagstukken,
HRM in het
beheersen en
de financiele en
implementeren en
en trends in de
vertalen in
licht van de
verbeteren van
juridische
evalueren van een
externe
beleidsdoelstellingen
strategie van
bedrijfs-en
aspecten,
veranderingsproces
omgeving en
en –alternatieven en
de organisatie
organisatie-
interne
ontwikkelen
voorbereiden van
processsen
processen en
van relaties,
besluitvorming
theoretische basis
de bedrijfs- en
netwerken en
organisatie-
ketens
omgeving om samenhang en wisselwerking te versterken
Accounting
2
Business law
1
X X
X X
and ethics Economics
2
X
Finance
2
X
X
Management
2
X
X
X
Marketing
3
X
X
Organizational
3
X
1
X
information systems X
X
X
X
behaviour Quantitative
X
techniques Strategic
3
X
X
X
X
management Operations management
3
X
X
Onderzoekend
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
vermogen Professioneel vakmanschap Verantwoord handelen
1.3 Begripsomschrijving “gedegen theoretische basis”
Accounting
De hotelmanagement professional heeft inzicht in de basisprincipes van financial accounting en kan de financiele situatie van een hotel beoordelen (niveau 2). Trefwoorden in dit verband zijn: accounting principes (o.a. matching), basisprincipes boekhouden, financiele feiten; resultatenrekening; balans, financiele overzichten: winsten verliesrekening, in-en uitgaande kasstromen, financiële (bedrijfs)ratio‟s (liquiditeit, solvabiliteit; winstgevendheid). Basisprincipes gebruikt bij en interpretatie van gepubliceerde jaarverslagen, o.a. waarderingsregels) De hotelmanagement professional heeft inzicht in management accounting. Hij/zij kan operationele en tactische bedrijfsprocessen plannen en beheersen (niveau 3): Trefwoorden in dit kader zijn: kosten/opbrengsten versus in- en uitgaande kasstromen, kasstroomoverzichten, operationele en activiteit ratio‟s, benchmarking, begroten incl. voorspellen, budgetteren en verschillenanalyses. De hotelmanagement professional kan beslissingsondersteunende calculaties maken (niveau 2): Trefwoorden in dit kader zijn: kostensoorten; break-even analyses, (differentiële) beslissingscalculaties, investeringsbeslissingen
Business law and ethics
De hotelmanagement professional is zich bewust van relevante wet en regelgeving en heeft voldoende kennis om te handelen conform lokale wetgeving. (niveau 1) Trefwoorden in dit kader zijn: ondernemersrecht (ondernemingsvormen), overeenkomstenrecht (contractrecht, koopovereenkomst, huurrecht, eigendomsrecht), arbeidsrecht, europese wet-en regelgeving t.a.v. aansprakelijkheid, vergunningen, mededinging. De hotelmanagement professional kan bedrijfsethische principes richting
en grenzen laten geven aan zijn eigen denken en handelen en aan bedrijfseconomisch handelen. (niveau 2) Trefwoorden in dit kader zijn: ethische sensitiviteit (bewustzijn van relevante kernwaarden en de eventuele botsing daartussen), maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef (MVO, people-planet-profit, ketenverantwoordelijkheid, transparantie, communicatie), ethische reflectie en ethisch handelen (kritisch naar eigen handelen kijken, afweging maken m.b.t. eigen belang en belangen van stakeholders, hospitality als kernwaarde) Economics
De hotelmanagement professional kan zijn beslissingen relateren aan een analyse van de relevante economische factoren voor zijn organisatie (niveau 2): Trefwoorden in dit kader zijn: macro-en meso-economische omgeving en kringloop (marktstructuur, welvaart/welzijn, toegevoegde waarde, conjunctuur, in/deflatie, werkgelegenheid, gezins-en productiehuishouding), de internationale economische omgeving (globalisering, verschuiving van economische orde, vrijhandel vs. protectionisme, valutarisico en internationale samenwerking (UN; EU; Wereldbank; …)
Finance
De hotel management professional is ingeleid in de financiering van zijn onderneming (niveau 2): Trefwoorden in dit kader zijn: financieringsplan (eigen en vreemd vermogen; met eigen cash flow) en werkkapitaalmanagement (cash -, voorraad – en debiteurenmanagement en korte-termijnfinanciering)
Management information
De hotelmanagement professional kent de informatiebehoefte van
systems\
operationeel, tactisch en strategisch management en heeft inzicht in hoe deze informatie uit interne en externe bronnen/systemen verkregen kan worden (niveau 2) Trefwoorden in dit kader zijn: procesmanagement,
kwaliteitsmanagementmodellen, ICM, managementrapportage, dataanalyse, benchmarking, kengetallen, kritieke succesfactoren, prestatie-indicatoren.
Marketing
De hotel management professional kan marketingbeleid voorbereiden en uitvoeren (niveau 3). Trefwoorden in dit kader zijn: marketingstrategie, brand management, digitale media, social media, consumentengedrag, gastbeleving, hospitality marketing, revenue management, sales, externe communicatie, innovatie, maktonderzoek, concept design, imagineering, distributiekanalen, psychologie, segmentatietechnieken, interne marketing
Organizational behavior
De hotelmanagement professional kan organisaties analyseren en verbeteren. (niveau 3) Trefwoorden in dit kader zijn: organisatiegedrag, leiderschap, intercultureel management, organisatie psychologie, HRM, management van diversiteit, project management, verandermanagement, organisatieontwikkeling, organisatiecultuur, organisatiestructuur, interne communicatie
Quantitative techniques
De hotelmanagement professional is ingeleid in een aantal wiskundige beslissingsondersteunende technieken (niveau deels 1, deels 2 ): Trefwoorden in dit kader zijn: beschrijvende statistiek (frequentieverdelingen; diagrammen, gemiddelden, centrum maten; spreidingsmaten) ; financiele rekenkunde ( samengestelde interest; tijdswaarde van geld, eindwaarde, contante waarde); revenue management; vraagvoorspelling, kansberekenen
Strategic management
De hotelmanagement professional kan strategisch beleid voorbereiden en uitvoeren. (niveau 3) Trefwoorden in dit kader zijn: missie, visie, doelen en strategie (MVDS), verdienmodellen, PDCA, omgevingsanalyse (macromeso-trends en ontwikkelingen), relatie & netwerk management,
strategisch hospitality management, MVO. Integraal kwaliteitsmanagement, verandermanagement, innovatie, communicatiemanagement Operations management
De hotelmanagement professional kan operations management voorbereiden en uitvoeren. (niveau 3) Trefwoorden in dit kader zijn: Inkoop, F&B, Rooms Division, Technologie, Housekeeping, Security, Interior design, Event management, Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, Kwaliteitsmanagement, FO management, Project management, Safety & security management, planning & control
1.4 Niveau-omschrijving Niveau 1
Niveau 2
Niveau 3
De student voert een beroepsproduct uit:
De student voert op basis van een analyse een
De student voert mede op basis van analyse en
beroepsproduct uit:
beoordeling een beroepsproduct uit en geeft daarover advies
onder begeleiding in een niet-complexe situatie met een gering aantal variabelen op basis van aangeleverde gegevens
in een meer complexe situatie met meer variabelen waarbij sprake is van een standaard-aanpak,
zelfstandig in complexe situaties met veel variabelen waarbij nieuwe procedures of een nieuw plan
met de mogelijkheid van een creatieve
van aanpak worden ontwikkeld, waarbij
waarbij basiskennis en vaardigheden worden
oplossing
creativiteit wordt gebruikt
waarbij uitgebreide kennis en vaardigheden
worden gebruikt
waarbij verantwoording voor eigen takenpakket wordt afgelegd
onder indirecte begeleiding
waarbij sprake is van een standaard-aanpak gebruikt
waarbij resultaatgericht gewerkt wordt en
vaardigheden
keuzes worden gemaakt en verantwoord over
in een bepaalde context
trajecten
op basis van specialistische kennis en waarbij zelfstandig nieuwe kennis en vaardigheden worden verworven
in diverse contexten
waarbij op diverse niveaus keuzes en oplossingen worden verantwoord
vanuit een overstijgende kijk op problemen
1.5 De Dublin-descriptoren in relatie tot de BBA-competenties binnen het Hoger Hotelonderwijs
Alle Europese bachelor-opleidingen dienen te kunnen verantwoorden hoe zij voldoen aan de zogenoemde Dublin-descriptoren. Deze zijn vertaald en herleid zijn naar HBO-kernkwalificaties, als volgt:
Dublin descriptoren bachelor Bachelor’s degrees are awarded to students who: Knowledge and understanding Have demonstrated knowledge and understanding in a field of study that builds upon and supersedes their general secondary education, and is typically at a level that, whilst supported by advanced textbooks, includes some aspects that will be informed by knowledge of the forefront of their field of study. Applying knowledge and understanding Can apply their knowledge and understanding in a manner that indicates a professional approach to their work or vocation, and have competences typically demonstrated through devising and sustaining arguments and solving problems within their field of study
Vertaling naar omschrijving generieke kwalificaties hbo-bachelor Brede, multidisciplinaire basis: De afgestudeerde is toegerust met actuele en multidisciplinaire kennis, inzichten, houdingen en vaardigheden teneinde de taken van een beginnend beroepsbeoefenaar zelfstandig te kunnen uitvoeren
Generieke kernkwalificaties hbobachelor Brede professionalisering Multidisciplinaire integratie
Probleemgericht werken Probleemgericht werken De afgestudeerde kan relevante (wetenschappelijke) (Wetenschappelijke) toepassing kennis, inzichten, houdingen en vaardigheden Creativiteit en complexiteit in toepassen bij het definiëren, analyseren en oplossenhandelen van complexe problemen in de beroepspraktijk Het kunnen verrichten van (praktijk)gericht onderzoek Making judgements Methodisch en reflectief denken en handelen Methodisch en reflectief denken en Have the ability to gather and interpret relevant data (usually De afgestudeerde is in staat handelen within their field of study) to inform judgements that include relevante informatie te verzamelen Besef van maatschappelijke reflection on relevant social, scientific or ethical issues en te analyseren teneinde projectmatig te werken enverantwoor-delijkheid te reflecteren op het beroepsmatig handelen, mede vanuit ethische en maatschappelijke vragen Communication Sociaal communicatieve bekwaamheid Sociaalcommunicatieve Can communicate information, ideas, problems and solutions to De afgestudeerde kan intern en bekwaamheid both specialist and non-specialist audiences extern communiceren, teamgericht samenwerken, Basiskwalificering voor en leiding geven aan projecten in een managementfuncties multidisciplinaire, multiculturele en internationale arbeidsomgeving learning skills: Professionalisering: Transfer en brede inzetbaarheid have developed those learning skills that are necessary for de afgestudeerde heeft de cognitieve vermogens Brede professionalisering them to continue to undertake further study with a high degree ontwikkeld die hem/haar in staat stellen tot Zelfsturing op de eigen opleiding en of autonomy voortdurend professionaliseren van de eigen loopbaan beroepsuitoefening en tot functioneren in uiteenlopende beroepssituaties
1.5.1. Relatie tussen Dublin Descriptoren (vertaald naar Europese kernkwalificaties) en BBA-competenties binnen het Hoger Hotelonderwijs Dublin Descriptor
Competentie 2
Competentie 3
Competentie 4
Competentie 5
Competentie 6
Competentie 7
hbo-
Visie op
Analyseren van
Toepassen van
Inrichten,
Analyseren van
Ontwikkelen,
kernkwalificaties
veranderingen
beleidsvraagstukken,
HRM in het
beheersen en
de financiele en
implementeren en
en trends in de
vertalen in
licht van de
verbeteren van
juridische
evalueren van een
externe
beleidsdoelstellingen
strategie van
bedrijfs-en
aspecten,
veranderingsproces
omgeving en
en –alternatieven en
de organisatie
organisatie-
interne
ontwikkelen
voorbereiden van
processsen
processen en
van relaties,
besluitvorming
Vertaald naar
de bedrijfs- en
netwerken en
organisatie-
ketens
omgeving om samenhang en wisselwerking te versterken
Brede,
X
X
multidisciplinaire basis Probleemgericht
X
X
X
werken Methodisch en
X
X
X
X
reflectief denken en handelen Sociaal
X
X
X
communicatieve bekwaamheid Professionalisering
X
X
X
1.5.2. Koppeling van de Dublin-descriptoren aan de HHO-BBA-competenties HHO-competentieGebieden gerelateerd aan BBA
2. Visie op veranderin gen…
3. Analyseren van beleidsvraagstukken….
X
X
4. Toepassen van HRM….
5. Bedrijfsprocessen ….
6. Analyseren van financiele en juridische aspecten…
X
X
X
Dublin descriptoren ↓ 1.
Brede, multidisciplinaire basis
2.
Probleemgericht werken
3.
Methodisch en reflectief denken en handelen
X
7. Veranderingsproces….
X
X
4.
Sociaal communicatieve bekwaamheid
X
5.
Professionalisering
X
X
X