Bijlage 1. Overzicht geschillen en procedures

Bijlage 1. Overzicht geschillen en procedures 1. Schoolbestuur heeft een geschil met ouders rond toelating en verwijdering. 2. Schoolbestuur of ouder heeft geschil met samenwerkingsverband over toelaatbaarheid 3. Schoolbestuur heeft geschil met ouders over de ondersteuning 4. Schoolbestuur heeft geschil met medezeggenschapsraad over schoolondersteuningsprofiel 5. Schoolbestuur heeft geschil met het samenwerkingsverband 6. Samenwerkingsverband heeft geschil met medezeggenschapsraad 7. Samenwerkingsverband heeft geschil met eigen medezeggenschapsraad 8. Samenwerkingsverband heeft geschil met gemeente(n) 9. Samenwerkingsverband heeft geschil met een ander samenwerkingsverband of derden 1.

Schoolbestuur heeft een geschil met ouders rond toelating en verwijdering.

1.1. Bezwaarprocedure Het schoolbestuur beslist over het toelaten of verwijderen van leerlingen en de ouders melden de leerling aan en vragen om toelating tot de school. Dit is wettelijk zo geregeld. Wanneer ouders het niet eens zijn met de beslissing van het schoolbestuur om een leerling al dan niet toe te laten of verwijderen van school, kunnen ouders gebruik maken van de regeling voor bezwaar die ook in de onderwijswetten is opgenomen. Procedure Bezwaar toelating en verwijdering http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-bezwaar-toelating-enverwijdering 1.2 Geschillenprocedure Ouders en het schoolbestuur kunnen een geschil over het al dan niet toelaten of verwijderen van een leerling voorleggen aan de Tijdelijke geschillencommissie toelating en verwijdering. Dat kan vanaf 1 augustus 2014. Anders dan bij de regeling Bezwaar geeft bij deze procedure een onafhankelijke externe instantie een oordeel over het bestreden besluit. Indien de bezwaarprocedure en de geschillenprocedure bij de Tijdelijke geschillencommissie toelating en verwijdering tegelijkertijd lopen, neemt het bevoegd gezag pas een beslissing over het bezwaar nader de Tijdelijke geschillencommissie haar oordeel heeft gegeven. Procedure Tijdelijke geschillencommissie toelating en verwijdering (geschillencommissie passend onderwijs) http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-tijdelijkegeschillencommissie-toelating-en-verwijdering-geschillencommissie

1.3 Naar de rechter Als de twee opties die hierboven staan het geschil niet naar tevredenheid oplossen, kunnen ouders het besluit van het schoolbestuur voorleggen aan de rechter. In het bijzonder Ondersteuningsplan SWV 20.02 1

Groningen Ommelanden

onderwijs gebeurt dit bij de civiele rechter en in het openbaar onderwijs bij de bestuursrechter. Ouders uit het bijzonder onderwijs kunnen een geschil ook rechtstreeks aan de civiele rechter voorleggen, zonder eerst de bezwaarprocedure te doorlopen. Dit is alleen aan te raden als bij rond de beslissing van het schoolbestuur principiële vragen aan de orde zijn. In het openbaar onderwijs behandelt een bestuursrechter een zaak alleen als eerst de bezwaarprocedure is doorlopen. Procedure Beroep op de civiele rechter http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-beroep-op-de-civielerechter Procedure Beroep op de bestuursrechter http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-beroep-op-bestuursrechter 1.4. Naar het College voor de rechten van de mens Als ouders vinden dat rond het besluit over toelating en verwijdering sprake is van discriminatie op grond van handicap of chronische ziekte, kunnen zij het College voor de rechten van de mens vragen een oordeel te geven. Deze procedure staat los van de andere hier genoemde procedures. Indien er een oordeel van het College ligt, zal de rechter dat in zijn oordeel betrekken. Procedure college voor de rechten van de mens http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-college-voor-de-rechtenvan-de-mens

2. Schoolbestuur of ouder heeft geschil met samenwerkingsverband over toelaatbaarheid 2.1 Bezwaarprocedure Het samenwerkingsverband beslist of een leerling toelaatbaar is tot een speciale school voor basisonderwijs, een school voor (voortgezet) speciaal onderwijs of een school voor praktijkonderwijs. Ouders en het schoolbestuur kunnen het besluit van het samenwerkingsverband over het al dan niet toelaatbaar verklaren aanvechten. Daarvoor bestaat een specifieke procedure, waarbij het samenwerkingsverband verplicht is een daarvoor ingerichte adviescommissie te raadplegen. Hierbij heeft het SWV een interne adviescommissie ingericht. Daarnaast is het SWV aangesloten bij de landelijke BAC. Procedure Bezwaar besluit toelaatbaarheid http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-bezwaar-besluittoelaatbaarheid 2.2 Naar de rechter Mocht de hierboven genoemde bezwaarprocedure tot een onbevredigende uitkomst leiden, dan kunnen ouders en schoolbestuur naar de bestuursrechter. Zij kunnen ook de Ondersteuningsplan SWV 20.02 2


bezwaarprocedure overslaan en meteen naar de bestuursrechter gaan, maar dat is alleen zinvol als meer principiële zaken aan de orde zijn. Procedure Beroep op de bestuursrechter Beroep aantekenen moet bij de sector bestuursrecht van de Rechtbank waar de degene die in beroep gaat woont en als het een school is waar de school is gevestigd. Dit zal in de meeste gevallen de Rechtbank Noord-Nederland zijn: http://www.rechtspraak.nl/Organisatie/Rechtbanken/Pages/default.aspx Procedure bestuursrechter besluit toelaatbaarheid http://www.rechtspraak.nl/Naar-derechter/Bestuursrechter/Procedures/Beroepsprocedure/Pages/default.aspx 3 Schoolbestuur heeft geschil met ouders over de ondersteuning 3.1. Procedure klachten Als een leerling extra ondersteuning nodig heeft, stelt de school een ontwikkelingsperspectief vast, waarin staat welke leerdoelen haalbaar zijn. De speciale school voor basisonderwijs, de school voor (voortgezet) speciaal onderwijs en de school voor praktijkonderwijs stellen dat vast voor iedere leerling die toegelaten is tot de school. Reguliere scholen moeten een ontwikkelingsperspectief vaststellen voor leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte. Voorafgaand aan de vaststelling voert de school ‘op overeenstemming gericht overleg’ met de ouders. Het ontbreken van overeenstemming kan leiden tot een geschil tussen ouders en bevoegd gezag. Ouders kunnen gebruik maken van de klachtenregeling van de school indien zijn het niet eens zijn met de gang van zaken bij de vaststelling of de inhoud van het ontwikkelingsperspectief. Ook als zij het niet eens zijn met de manier waarop de ondersteuning wordt uitgevoerd, is de klachtenregeling de voor de hand liggende weg. Procedure Klachten http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-klachten 3.2 Geschillenprocedure Bij een geschil over het ontwikkelingsperspectief in het (voortgezet) speciaal onderwijs kunnen ouders zich in de periode van 1 augustus 2013 tot 1 augustus 2014 wenden tot de Tijdelijke geschillencommissie ontwikkelingsperspectief. Vanaf 1 augustus 2014 kan een geschil aanhangig gemaakt worden bij de Tijdelijke geschillencommissie toelating en verwijdering (geschillencommissie passend onderwijs), die ook over het ontwikkelingsperspectief een oordeel geeft. Dat geldt niet alleen als het gaat om een ontwikkelingsperspectief in het (voortgezet) speciaal onderwijs, praktijkonderwijs en SBO, maar ook in het reguliere basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Plaatsing van een leerling op het orthopedagogisch en didactisch centrum (OPDC) valt daar ook onder. Procedure Tijdelijke geschillencommissie ontwikkelingsperspectief http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-tijdelijkegeschillencommissie-ontwikkelingsperspectief Procedure Tijdelijke geschillencommissie toelating en verwijdering (geschillencommissie passend onderwijs) Ondersteuningsplan SWV 20.02 3


http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-tijdelijkegeschillencommissie-toelating-en-verwijdering-geschillencommissie

3.3. Naar de rechter Geschillen kunnen ook worden voorgelegd aan de rechter, voor het openbaar onderwijs de bestuursrechter, voor het bijzonder onderwijs de civiele rechter. Dat kan wat de civiele rechter betreft na de klachten- en/of geschillenprocedure, maar ook direct. Tenzij principiële zaken spelen, lijkt dat laatste niet de aangewezen weg. Hetzelfde geldt voor de bestuursrechter, met dien verstande dat aan een beroepsprocedure een bezwaarprocedure vooraf dient te gaan. Als ouders van mening zijn dat de school ernstig tekort schiet bij te verlenen van de noodzakelijke ondersteuning, waardoor schade is ontstaan of dat de school nalatig is bij het nakomen van afspraken daarover, kunnen zij de civiele rechter benaderen, bijvoorbeeld met een eis tot het vergoeden van schade. Procedure Beroep op de civiele rechter http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-beroep-op-de-civielerechter Procedure Beroep op de bestuursrechter http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-beroep-op-bestuursrechter 3.4 Naar het College voor de rechten van de mens Een verschil van inzicht over de vormgeving van de ondersteuning kan ook worden beoordeeld tegen de achtergrond van de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte. Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan over de vraag welke aanpassingen de school moet realiseren om de leerling in staat te stellen aan het onderwijs deel te nemen. Een geschil hierover kan worden voorgelegd aan het College voor de rechten van de mens. Procedure college voor de rechten van de mens http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-college-voor-de-rechtenvan-de-mens

4. Schoolbestuur heeft geschil met medezeggenschapsraad over schoolondersteuningsprofiel 4.1 Medezeggenschapsgeschil Ten minste eens in de vier jaar stelt het bevoegd gezag voor ieder van zijn scholen het schoolondersteuningsprofiel vast. De medezeggenschapsraad van de school heeft ten aanzien van dat besluit een adviesbevoegdheid, tenzij in het medezeggenschapsreglement Ondersteuningsplan SWV 20.02 4


is bepaald dat de medezeggenschapsraad hierbij instemmingsrecht bij heeft. Een geschil over dit onderwerp moet worden voorgelegd aan de Landelijke geschillencommissie Wms. Procedure instemmingsgeschil Medezeggenschap http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-instemmingsgeschilmedezeggenschap Procedure adviesgeschil Medezeggenschap http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-adviesgeschilmedezeggenschap 5. Schoolbestuur heeft geschil met het samenwerkingsverband Geschillen rond inrichting, werkwijze en besluiten van het samenwerkingsverband Bij het inrichten en functioneren van samenwerkingsverbanden kunnen zich geschillen voordoen tussen de schoolbesturen die bij het samenwerkingsverband zijn aangesloten (of zich moeten aansluiten) en het samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband is wettelijk verplicht te voorzien in een regeling ter beslechting van geschillen. Bij de behandeling van het wetsvoorstel passend onderwijs heeft de Eerste Kamer aangedrongen op het voorzien in een landelijke arbitrageregeling ter beslechting van geschillen binnen het bestuur van een samenwerkingsverband of tussen het samenwerkingsverband en een of meer aangesloten schoolbesturen. De minister heeft een voorbeeldbepaling gepubliceerd, waarvan het de bedoeling is dat die in de statuten van het samenwerkingsverband wordt opgenomen. Mocht dit niet of onvoldoende gebeuren, dan volgt wetgeving die verplicht tot het gebruik maken van een bepaalde geschillenregeling. Daarnaast is de Landelijke arbitragecommissie samenwerkingsverbanden ingericht, die is ondergebracht bij Stichting Onderwijsgeschillen. De voorbeeldbepaling gaat uit van aansluiting van samenwerkingsverbanden bij deze commissie. De voorbeeldbepaling kent twee varianten. In de eerste is er voorzien in mediation voor het oplossen van geschillen. Is dat in de statuten als verplichte stap opgenomen, dan wordt dit traject gevolgd. Het kan ook zo zijn dat van mediation gebruik wordt gemaakt als de partijen die een geschil hebben, daartoe besluiten, ook als is dat niet statutair geregeld. Mocht mediation niet tot beëindiging van het geschil leiden, dan kan daarna de stap gezet worden naar de Landelijke arbitragecommissie samenwerkingsverbanden passend onderwijs. In de tweede variant ontbreekt mediation als stap en is een directe benadering van de Landelijke arbitragecommissie Samenwerkingsverbanden passend onderwijs mogelijk. Deze arbitragecommissie buigt zich op verzoek van een of meer partijen over geschillen over de volgende onderwerpen: 1. de statuten van het samenwerkingsverband; 2. de onderlinge verhoudingen tussen het samenwerkingsverband en de daarbij aangesloten scholen en bevoegde gezagsorganen; 3. het door het samenwerkingsverband te voeren beleid ten aanzien van de extra ondersteuning; 4. de bekostiging van de extra ondersteuning en de verdeling van die bekostiging. Deze taakstelling van de commissie brengt een breed scala van mogelijke geschillen onder haar jurisdictie. De commissie doet, al naar gelang partijen daarom verzoeken, een uitspraak in de vorm van een (bindend) advies of een arbitraal vonnis. Een bindend advies of een Ondersteuningsplan SWV 20.02 5


arbitraal vonnis kan slechts worden uitgebracht als daar een overeenkomst tussen partijen aan te grondslag ligt. Procedure geschil samenwerkingsverband http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-geschilsamenwerkingsverband Het is denkbaar dat bepaalde geschillen buiten de reikwijdte van de arbitragecommissie vallen. In dat geval, maar ook in het geval een van de partijen de uitspraak van de arbitragecommissie wensen te betwisten, staat de weg open naar de civiele rechter. De weg naar de civiele rechter is niet meer beschikbaar indien partijen overeengekomen zijn een bindend advies te vragen.

6. Samenwerkingsverband heeft geschil met medezeggenschapsraad, 7. Samenwerkingsverband heeft geschil met eigen medezeggenschapsraad Als het samenwerkingsverband personeel in dienst heeft, moet het een medezeggenschapsraad instellen, die – anders dan ‘gewone’ medezeggenschapsraden – uitsluitend uit personeelsleden bestaat. Er dient een medezeggenschapsstatuut te worden vastgesteld en een medezeggenschapsreglement. De instemming van de medezeggenschapsraad is daarvoor noodzakelijk. Een geschil over de inhoud van deze documenten kan zowel door het bevoegd gezag als de medezeggenschapsraad worden voorgelegd aan de Landelijke geschillencommissie Wms. Procedure geschil medezeggenschapsreglement of -statuut http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-geschilmedezeggenschapsreglement-of-statuut Procedure instemmingsgeschil Medezeggenschap http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-instemmingsgeschilmedezeggenschap

Bij het functioneren van deze medezeggenschapsraad in relatie tot het bestuur van het samenwerkingsverband heeft deze medezeggenschapsraad dezelfde algemene en bijzondere bevoegdheden als andere medezeggenschapsraden. Zowel bij instemmings- als bij adviesbevoegdheden horen geschillenregelingen. Deze zijn niet anders dan bij andere medezeggenschapsgeschillen. Het medezeggenschapsreglement dient geraadpleegd te worden voor de bevoegdheden. Omdat het alleen over personeelsleden gaat en niet over een school, zijn veel bevoegdheden van ‘gewone’ medezeggenschapsraden niet relevant. De medezeggenschap zal zich toespitsen op de specifieke (instemmings)bevoegdheden van de personeelsgeleding. Omdat het een atypische medezeggenschapsraad betreft, is niet uitgesloten dat er geschillen ontstaan over de uitleg van de wet of van het medezeggenschapsstatuut of – reglement. Zowel de medezeggenschapsraad als het samenwerkingsverband kunnen de

Ondersteuningsplan SWV 20.02 6


Landelijke geschillencommissie Wms verzoeken een bindende uitspraak te doen over de interpretatie daarvan. Ondersteuningsplanraad Het samenwerkingsverband stelt ten minste eens per vier jaar het ondersteuningsplan vast. De ondersteuningsplanraad, het medezeggenschapsorgaan van het samenwerkingsverband, heeft daarover zeggenschap. Er kan een geschil ontstaan tussen het bestuur van het samenwerkingsverband (bevoegd gezag) en de ondersteuningsplanraad. De Wms bepaalt dat de ondersteuningsplanraad instemmingsbevoegdheid heeft. Een geschil moet worden voorgelegd aan de Landelijk geschillencommissie Wms. 8. Samenwerkingsverband heeft geschil met gemeente(n) Het samenwerkingsverband dient voorafgaand aan de vaststelling van het ondersteuningsplan over het concept daarvan overleg te voeren met de gemeente(n) in het werkingsgebeid van het samenwerkingsverband. Het overleg heeft ten doel tot afstemming te komen van het passend onderwijs met zaken waarvoor de gemeente verantwoordelijkheid draagt en die aan passend onderwijs raken. Daarbij valt te denken aan jeugdzorg, leerlingenvervoer, leerplicht en onderwijshuisvesting. Het overleg dient, zo bepaalt de wet, gericht te zijn op overeenstemming. Samenwerkingsverband en gemeente(n) moeten zelf voor dit overleg een procedure vaststellen, waarvan een regeling van geschillen deel uitmaakt. De sectororganisaties hebben tezamen met de VNG een modelprocedure voor het op overeenstemming gericht overleg ontwikkeld, inclusief geschillenregeling. Zij raden gemeenten en samenwerkingsverbanden aan dit model over te nemen. Gemeenten en samenwerkingsverband kunnen besluiten een eigen procedure vast te stellen. De modelprocedure is hier opgenomen. Procedure geschillen op overeenstemming gericht overleg http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-geschillen-opovereenstemming-gericht-overleg 9. Samenwerkingsverband heeft geschil met een ander samenwerkingsverband of derden Alvorens het ondersteuningsplan vast te stellen, moet het samenwerkingsverband niet alleen met de gemeente(n) overleggen, maar ook met samenwerkingsverbanden primair onderwijs, respectievelijk samenwerkingsverbanden voortgezet onderwijs waarvan het gebied gehele of gedeeltelijk samenvalt met het gebied van het samenwerkingsverband. De wet laat de vermelding ‘op overeenstemming gericht’ hierbij achterwege. Er is niet voorzien in een specifieke procedure voor het oplossen van geschillen. Dat betekent dat een geschil dat niet langs niet informele wegen kan worden opgelost, voor beslechting kan worden voorgelegd aan de civiele rechter. Procedure Beroep op de civiele rechter http://www.geschillenpassendonderwijs.nl/procedures/procedure-beroep-op-de-civielerechter Ondersteuningsplan SWV 20.02 7


Bijlage 1. Overzicht geschillen en procedures

Recommend Documents