Bijlage 1: Onderzoek starten webwinkel
Conclusies onderzoek 1. De toekomstig webwinkeleigenaar moet een ondernemersgeest hebben; 2. het starten van een webwinkel vergt veel voorbereiding en onderzoek; 3. kennis van voorraadbeheer, acquisitie en relatie beheer, financiële administratie en de markt is van wezenlijk belang om de webwinkel tot een succes te maken; 4. het bouwen van een webwinkel vergt een financiële investering waarvoor waarschijnlijk een lening afgesloten moet worden (incl. aflossingsverplichting); 5. begeleiding tijdens de opstartfase is noodzakelijk; 6. in vergelijk met de normale markt is internet vele malen concurrerender, omdat elk product in één opslag op prijs, aanbieding en voorwaarden “world wide” kan worden vergeleken; 7. voor zowel uitkeringsgerechtigden als niet uitkeringsgerechtigden kan vanuit de gemeente ondersteuning worden geboden daar waar vastgesteld is dat het starten van een webwinkel kan leiden tot het verwerven van een eigen inkomen; 8. het gemeentelijke re-integratieaanbod, waaronder de ROZ groep, kan ingezet worden bij deze ondersteuning; 9. kosten van de ROZ groep worden, zoals eerder is besloten, in rekening gebracht bij niet uitkeringsgerechtigden die advies hebben gevraagd.
Onderzoek Starten webwinkel Webwinkels zijn al vanaf de eerste dag van het internet populair. Hobbymatig, maar ook als zelfstandig ondernemer met het vooruitzicht dat door het runnen van een webwinkel wordt voorzien in eigen levensonderhoud. Een (kleine) webwinkelier zit, nog meer dan een gewone winkelier in een sterk concurrerende markt. Dus voordat een webwinkel van start gaat is het belangrijk om te weten te komen wat het product of de dienst is die aangeboden worden. En ook wat de kenmerken hiervan zijn, zoals de kost- en verkoopprijs, levertijd, transport, eventuele opslag, afspraken met leveranciers, het opstellen van algemene voorwaarden en dergelijke. Ook moet aandacht worden besteed aan belangrijke zaken zoals: zoekmachinemarketing en eventuele criteria voor keurmerken van een webwinkel. De mogelijkheden en voorwaarden Mogelijkheden Uit informatie verkregen van de afdeling Economische Zaken en het ROZ Twente blijkt dat het starten van een levensvatbare webwinkel op dit moment eigenlijk alleen mogelijk is als de nieuwe webwinkeleigenaar zich vooral op een nichemarkt richt. Dit omdat de prijsconcurrentie met met name de grote partijen meestal niet haalbaar is. Een niche-webwinkel richt zich op een specifieke doelgroep en voert een beperkt productassortiment. Het voordeel van een dergelijk concept is de mogelijkheid om het aanbod helemaal af te stemmen op de beoogde doelgroep. In de meeste gevallen kan iedereen een webwinkel beginnen. Voor het overgrote deel zijn er geen verplichte vergunningen nodig. De eerste stap is het opstellen van een ondernemingsplan. Enkele belangrijke aandachtpunten hierbij zijn; Welke producten worden verkocht en hoe kom ik hier aan? Wat wordt de doelgroep? Wie zijn de concurrenten? Wat maakt de webwinkel speciaal, wat zijn de sterkste verkooppunten? Hoe wordt de uitstraling van de webwinkel? Op welke manier organiseer ik de taken in mijn webwinkel? Hoe komen klanten bij de producten? Voorwaarden Voor het opzetten van een webwinkel moet voldaan worden aan een aantal voorwaarden zoals; Inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KvK) Inschrijving bij het Hoofdbedrijfschap Detailhandel. Melding bij de gemeente bij een webwinkel aan huis (rechtmatige vestiging). Als het om een huurwoning gaat, moet ook toestemming gevraagd worden aan de verhuurder van het pand. Registratie domeinnaam (internetadres) Dit moet gebeuren bij de Stichting Internet Domeinregistratie Nederland (SIDN). Hiervoor gelden verschillende eisen, zoals het aantal tekens waar de naam uit mag bestaan. Informatie op de website
De website moet volledige duidelijkheid geven over de identiteit van het bedrijf. Naast de eigen adresgegevens moet ook het KvK-nummer en btw-nummer worden vermeld. Ook moeten klanten worden geïnformeerd over de prijs, kenmerken van het product, betalingswijze en levering. Versturen schriftelijke bevestiging van de bestelling De klant moet een schriftelijke bevestiging van de bestelling ontvangen met daarin de algemene voorwaarden, garantiebepalingen en adresgegevens. Dit moet uiterlijk bij de levering gebeuren. Vooraf vragen van toestemming aan de klant voor het sturen van reclame via e-mail Ongevraagd digitale reclame via e-mail of mobiele telefoon naar burgers of bedrijven sturen is verboden. Verkoop alcohol Sterk alcoholhoudende dranken mag alleen via een webwinkel verkocht worden als de webwinkeleigenaar een slijters- of drank- en horecavergunning heeft. Voor de verkoop van zwakalcoholhoudende dranken is geen vergunning nodig. Verkoop tabak Het is toegestaan tabak te verkopen via internet. Er mag een overzicht van tabakswaren (met logo's) en een prijslijst op de webwinkel gepubliceerd worden. Deze mogen geen aanprijzend karakter hebben. Basisadministratie ten behoeve van de belastingdienst De Belastingdienst moet weten hoeveel verkocht en hoeveel uitgegeven is. Daarnaast moet de belastingdienst geïnformeerd worden tegen welk BTW tarief (hoog of laag) de producten zijn ingekocht en verkocht. Door de webwinkeleigenaar moet dus een administratie van de in- en verkoopresultaten bijgehouden worden. De kosten (financiële investering) voor het starten van een webwinkel. Er zijn eenmalige kosten, periodieke kosten waaronder huurlasten en kosten voor mogelijk investeringen in de voorraad. Afhankelijk van keuzes die gemaakt worden kan de investering voor het opstarten van een webwinkel sterk variëren van enkele honderden tot enkele duizenden euro’s per maand.
Specificatie kosten Eenmalige kosten Deze worden gemaakt worden bij het starten van een webwinkel in eigendom en bij de aanschaf van noodzakelijk software. Webwinkel in eigendom Het laten bouwen van een relatief eenvoudige webwinkel met basisfunctionaliteiten maar wel met een 1 professionele uitstraling en inclusief een kassasysteem en Search Engine Optimization (SEO) vergt een minimale investering tussen de € 8000.- en € 10.000,-. Noodzakelijke software Prijzen hiervoor liggen tussen de € 80,- en € 500,-. Vaak moet voor updates extra betaald worden. Het bouwen van een webwinkel vergt dus een fikse investering waarvoor waarschijnlijk een lening afgesloten moet worden (incl. aflossingsverplichting). Ook moet rekening gehouden worden met de kosten om de eerste maanden te kunnen financieren. De eerste zes maanden moet de vindbaarheid van de website worden opgebouwd en zullen de opbrengsten/marges niet voldoende zijn om in het eigen levensonderhoud te kunnen voorzien. Deze periode moet financieel overbrugd worden. Periodieke kosten (per maand) De kosten hiervan kunnen variëren van een paar tientjes tot zo’n € 2.000,2 Webhosting ; € 45,- per maand E-mailpakket plus domeinnaam (voor de webwinkel); € 5,- per maand Het kassasysteem via een Payment Service Provider (PSP) zoals Buckaroo, IcePay met mogelijkheid voor iDeal, PayPal en Creditcard betalingen; € 90,- per maand Kosten banktransacties; € 30,- tot € 40.- per maand Kosten accountant afhankelijk van de omzet; tussen de € 50,- en € 100,- per maand Webwinkel huren Deze kosten kunnen bestaan uit een vast bedrag per maand en/of een percentage van de omzet. De kosten variëren tussen enkele euro's per maand tot ver boven de € 200,- per maand. Mogelijk investeringen in de voorraad Deze kunnen, afhankelijk van het type product(en), behoorlijk oplopen. Ook hier zijn er verschillende inkoopmogelijkheden nl: Eigen voorraad. Dropshipping. Backorders. Eigen voorraad
1 2
Technieken om een website zichtbaarder te maken voor de zoekmachines. Huur/verhuur van ruimte op een webserver
Een eigen voorraad kan ook betekenen dat van ieder product één of meerdere stuks op voorraad is. Vaak wordt de eigen voorraad in een extra kamer of op zolder opgeslagen. Zo kan de webwinkeleigenaar de webwinkel zelf beheren. Alles in eigen hand hebben is dan ook een groot voordeel. Een nadeel is de investering. De producten moeten eerst zelf besteld en betaald worden voordat eraan verdiend wordt. Dropshipping Met dropshipping heeft de webwinkeleigenaar geen producten op voorraad. Een dure voorraad is dus niet nodig! Dit geeft financiële voordelen. De producten worden verkocht en geleverd via de dropshipleverancier. De producten van de leverancier worden op de website geplaatst en de webwinkeleigenaar bepaalt zelf de verkoopprijs. Naast de inkoopprijs en de verzendkosten rekenen de meeste dropshipleveranciers een (klein) bedrag voor de dropshippingservice. Wanneer iemand één of meerdere van deze artikelen bestelt via de website, bestelt de webwinkeleigenaar deze bij de dropshipleverancier. Op zijn beurt verstuurt de dropshipleverancier de bestelling rechtstreeks naar de klant, terwijl de factuur naar de webwinkeleigenaar wordt gestuurd. Voor de verkoop zijn er nadelen. Een daarvan is dat een levertijd (meestal 1 tot 2 weken) veel kopers kan doen besluiten om ergens anders te kopen. Zit de webwinkel in een sterk concurrerende markt dan is dit wellicht niet de beste oplossing. Ook de verzendkosten zijn bij deze vorm een nadeel. Dit omdat er vaak kleine orders besteld worden bij de leverancier. Hier moet bij het vaststellen van de verkoopprijs (winstmarges) rekening meegehouden worden. Backorders Bij deze vorm worden elke week op een vaste dag de orders van afgelopen week besteld bij de leverancier. Op de website wordt vermeld dat de levertijd 1 tot 2 weken bedraagt. De leverancier levert enkele dagen na de bestelling de spullen, die door de webwinkeleigenaar deze direct verzonden worden naar de klant. Het mooie van dit systeem is dat er een positieve cash-flow ontstaat, omdat veel leveranciers de factuur, zo’n 2 tot 3 dagen na dat de bestelling geleverd is, wordt nagestuurd. De betalingscondities zijn meestal 2 weken. Voorbeeld: In het begin van week 1 bestelt de klant een product en betaalt deze direct. In het begin van week 2 worden de orders besteld bij de leverancier. Aan het eind van week 4 wordt de rekening van de leverancier betaald. Hoe verloopt de betaling van de bestelde artikelen? Dit kan op verschillende manieren. De meest voorkomende zijn: betaling vooraf via iDeal; betaling vooraf via creditcards; betaling met factuur of acceptgiro achteraf; betaling via betalingsprovider; betaling via PayPal; betaling onder rembours. Waar komen klanten vandaan? De promotie van een webwinkel is niet zomaar iets. Er kan dan wel een betaalbare mooie webwinkel staan met leuke producten, maar dat producten zichzelf niet verkopen is inmiddels bewezen. Het publiek moet ze zien en willen hebben. Of ze de producten willen hebben, is aan de webwinkeleigenaar. Goede marketing en natuurlijk een goed product krijgen dat voor elkaar. Maar de promotie is een bedrijfstak op zich. Voor veel webwinkeleigenaren met een laag budget zijn de volgende manieren in ieder geval zeer populair: Google Adwords - Adverteren naast Google resultaten en op websites; persberichten versturen; social media als Hyves, Twitter en Facebook; link aanmelden bij startpagina.nl (achtige) dochters; 3 Affiliate of e-mail marketing ; link naar website op postpapier, visitekaartjes, en naamsbekendheid genereren. Naast de mogelijkheden, voorwaarden en kosten waaraan voldaan moet worden, moet de toekomstig webwinkeleigenaar natuurlijk ook ondernemer is. Normaal moet een ondernemer in een concurrerende markt zijn positie behouden. Internet is echter nog vele malen concurrerender, omdat elk product in één opslag op prijs, aanbieding en voorwaarden “world wide” kan worden vergeleken. Er zijn tegenwoordig veel vergelijkingssites. Marges staan bij reguliere producten sterk onder druk en daarnaast is het steeds meer gebruikelijk dat de verzendkosten uit de marge moeten worden betaald. De (kleine) webwinkelier moet zich nog meer dan een gewone winkelier in een sterk concurrerende markt vooral op niches richten omdat de prijsconcurrentie met de grote partijen meestal niet haalbaar is. Welke webwinkelsoftware? Er zijn inmiddels honderden verschillende soorten software. Hierdoor is het voor een particulier die op zoek gaat naar een goedkoop en gemakkelijk systeem moeilijk om een keuze te maken waarmee de webwinkel te beginnen.
3
Dit is een vorm van internetmarketing waarbij adverteerders hun partners (affiliates) belonen voor de gegenereerde verkopen of leads (zoals lidmaatschappen - abonnementen) die de affiliate heeft aangeleverd.
Voor elke webwinkel kan dit verschillend zijn. Globaal zijn er twee populaire vormen om een betaalbare webwinkel mee te beginnen nl; Software voor een webwinkel met licentie Open source webwinkel software Software voor een webwinkel met licentie Software onder licentie wordt gebruikt bij een webwinkel die al is ontworpen en die vervolgens wordt gehuurd voor vaak een vaste prijs per periode. Voordelen hiervan zijn dat dit gebruiksvriendelijk is, snel kan worden opgezet en vaak direct een professioneel uiterlijk heeft. Het nadeel is soms dat de software wel zijn beperkingen kent. Zowel in uiterlijk, soms in mogelijkheden in techniek, of als er hele specifieke wensen zijn bijvoorbeeld. Maar voor de meeste starters voldoet deze software ruim voldoende. Open source webwinkelsoftware Dit is software die al is ontwikkeld, maar nog compleet aan te passen is naar eigen wensen. Open source webwinkelsoftware kent vrijwel geen grenzen, omdat er net zo lang aan gesleuteld kan worden totdat het werkt. Het downloaden hiervan kan (meestal) gratis en vervolgens moet men flink aan de slag om er echt een werkende webwinkel van te maken. Als daar de tijd voor genomen wordt en er is behoorlijk wat kennis kun je ver komen zonder een cent te moeten uitgeven. Een ander mogelijkheid is een ontwerper en programmeur in te schakelen om de webwinkel helemaal aan eigen specifieke wensen te laten voldoen. De éénmalige kosten liggen dan hoger dan bij een licentie, maar de mogelijkheden zijn eindeloos. Inkomsten Een webwinkel heeft tijd nodig om gevonden te worden, klanten te overtuigen en in het geval dat er niet direct online wordt afgerekend, te wachten tot de rekeningen echt betaald worden. Voor je het weet zijn er duizenden euro’s geïnvesteerd, maar heb je nog geen idee waar de eerste betalende klant vandaan komt. Het is niet te verwachten dat de verkoop in het begin helemaal storm loopt, de inkomsten van zoiets komen langzaam op gang. Als er inkomsten zijn moet de bijstandsgerechtigde deze doorgegeven aan de gemeente. Inkomsten worden gekort op de Wwb uitkering (artikel 19 lid 2 WWB). Verwacht wordt dat zeker in de beginfase van de webwinkel de inkomsten niet zo hoog zijn dat de Wwb uitkering kan worden beëindigd, maar het kan wel leiden tot vermindering van de bijstandskosten. Voor bijstandsgerechtigden kan dit een mogelijkheid zijn om (deels) uit de bijstandsuitkering te komen. De webwinkel loopt... Hoe nu verder? Dat is per webwinkel verschillend. De één doet het naast zijn studie, de ander maakt radiocommercials, neemt personeel aan en maakt er een grote zaak van. Voor de Wwb doelgroep is het van groot belang dat de webwinkel succesvol wordt en (in de toekomst) leidt tot beëindiging van de Wwb uitkering. Voorkomen moet worden dat de webwinkel leidt tot een financieel fiasco, waardoor er onvoldoende inkomsten zijn en zware financiële verplichtingen resteren. Begeleiding en ondersteuning blijven dus belangrijk. De KvK en het ROZ bieden hiervoor verschillende vormen hulp, zoals het KvK magazine, workshops of gratis bijeenkomsten. Ook de eigen bank kan soms helpen. Voor webwinkeliers worden ook vaak meer gerichte seminars en trainingen aangeboden. Zowel op marketing en groei als op het juridische of logistieke vlak. De ROZ Groep beschikt over onderstaand trainingsaanbod: Trainingen betreffende oriëntatie op ondernemerschap; trainingen over marketing en verkopen waaronder ook: social Media zoals Facebook, Hyves, Twitter en Linkedin trainingen internetmarketing: hier wordt behandeld: design, ontwikkeling van de website, adverteren en verkoop. trainingen over administratie en financiën trainingen inzake belastingen en verzekeringen (ook juridische en fiscale spreekuren) Wetgeving waar de webondernemer zich moet houden Er zijn verschillende wetten waar de webondernemer zich aan moet houden. Deze wetten zijn vooral om de consument te beschermen en online winkelen aantrekkelijk en veilig te maken. Deze wetgeving geldt voor alle webwinkels die leveren aan consumenten. Hieronder volgt een opsomming. Wet koop op afstand Wet elektronische handel Wet bescherming persoonsgegevens Wet elektronische handtekening Burgerlijk Wetboek (overeenkomstrecht) Telecommunicatiewet Cookiewet Wet Koop op afstand De wet Koop op Afstand beschermt de consument door bindende regels bij koop via Internet. De belangrijkste zijn het recht op ontbinding van de koop binnen 7 werkdagen en de informatieplicht voor de verkoper. Wet elektronische handel
Deze wet vloeit voort uit een Europese richtlijn en heeft als doel meer vertrouwen te scheppen in de elektronische handel. Een belangrijk onderdeel van deze wet is informatie. De consument moet weten met wie hij te maken heeft en waar aan te kloppen met klachten of vragen. Net als de Wet Koop Op Afstand verplicht deze wet je tot het geven van voldoende en correcte informatie over je bedrijf aan de klant. Deze informatie dient te bestaan uit de volgende onderdelen (art 3:15d BW): Adres Identiteit Direct contact (telefoon- en faxnummer) E-mailadres KvK-nummer en plaats van inschrijving Eventuele gedragscode (bij gereglementeerd beroep) Eventuele vergunningen Btw-nummer Heldere prijsaanduiding en –samenstelling De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) Deze wetgeving regelt, ter bescherming van privacy van de consumenten, wat er allemaal wel en niet mag met persoonsgegevens. In de Wbp staat wat rechten van de consument zijn als deze gegevens gebruikt worden bijvoorbeeld het recht op informatie, het recht op inzage in de gegevens en het recht op verzet tegen gebruik van de gegevens. Persoonsgegevens van klanten moeten beveiligd zijn tegen verlies of diefstal. Wet elektronische handtekening De wet geeft het juridisch kader voor het gebruik van elektronische handtekeningen en is onderdeel van het Burgerlijk Wetboek. De wet schrijft niet voor met welke techniek een elektronische handtekening moet worden aangemaakt. Wel zijn eisen geformuleerd om de veiligheid en betrouwbaarheid te waarborgen. Zo moet de handtekening op unieke wijze aan de ondertekenaar zijn verbonden. Ook moet de handtekening tot stand zijn gekomen met middelen die de ondertekenaar onder zijn uitsluitende controle kan houden. Wijzigingen die achteraf aan de handtekening zijn aangebracht, moeten kunnen worden opgespoord. Als een elektronische handtekening aan al die eisen voldoet, wordt ze juridisch gelijkgesteld aan een 'gewone' handtekening. Ze heeft dan dezelfde rechtskracht als een handgeschreven handtekening in de gegeven omstandigheden zou hebben. Burgerlijk Wetboek (overeenkomstrecht) Het overeenkomstenrecht houdt zich bezig met zaken als de duur en de beëindiging van overeenkomsten. Telecommunicatiewet De Telecommunicatiewet heeft als doel het beschermen van de rechten van de burger betreffende elke vorm van digitale communicatie. Allereerst mogen aanbieders van elektronische communicatienetwerken en/of -diensten, volgens artikel 6.1 lid 2 van de Telecommunicatiewet (Telecomwet), informatie die voor of tijdens onderhandelingen of uitvoeren van een overeenkomst aan hen is verstrekt, uitsluitend gebruiken voor het doel waarvoor deze informatie is verstrekt. De verkregen of opgeslagen informatie wordt vertrouwelijk behandeld en wordt niet doorgegeven aan andere partijen. Cookiewetgeving Sinds 5 juni 2012 moet een bezoeker van de website toestemming gevraagd worden om cookies te plaatsen die de webwinkeleigenaar kan gebruiken om gerichte advertenties te laten verschijnen (tracking cookies).
