Bijlage 1 Kaleidoscoop

Bijlage 1 Kaleidoscoop 1.1 Uitgangpunten De leermethode Kaleidoscoop werkt met de volgende uitgangspunten;  Kinderen leren door actief betrokken te zijn bij de activiteiten die ze doen. Dit is een proces dat gebaseerd is op de eigen keuze van het kind en wordt niet van buitenaf opgelegd.  Ieder kind ontwikkelt zich in zijn eigen tempo maar altijd in een bepaalde volgorde. De steun van een volwassene zal hierin de sociale, emotionele, motorische en intellectuele ontwikkeling stimuleren.  Gevoel van eigenwaarde, verantwoordelijkheid en zelfbeheersing worden versterkt door een kind te ondersteunen in zijn of haar eigen gemaakte keuzes.  Wij passen onze interacties aan op het niveau van het kind. Dit doen wij door het kind goed te observeren met behulp van het kind volg systeem. Kinderen leren het beste door “dingen” aan den lijve te ondervinden. Dit noemen we Actief Leren  Wij bieden de “Kinderen” een assortiment van uitdagend materiaal aan. Materiaal dat goed aansluit met het dagelijkse leven. Materiaal waar kinderen vooral goed mee kunnen fantaseren en imiteren. Per locatie wordt jaarlijks bekeken welk speelgoed er aangeschaft wordt. De aanschaf van het materiaal wordt bepaald door de medewerk(st)ers en de locatiemanager .  Elk kind mag en kan met het materiaal zijn/ haar gang gaan. Vandaag is de bank een boot en morgen een garage. Onze leid(st)ers respecteren de fantasie van het kind, mits dit binnen de grenzen van zijn /haar veiligheid blijft.  Een kind mag tijdens de spelmomenten zelf bepalen waar hij/zij mee wil spelen. Een kind bepaalt zelf wat het vandaag wil gaan doen. De leid(st)ers respecteren de taal van kinderen, verbaal en non verbaal. Wel hanteren de leid(st)ers zelf altijd de Nederlandse taal als voertaal en ze benoemen ook dat wat het kind aanreikt. Ze corrigeren daar waar nodig de taal van het kind door het in herhaling goed uit te spreken. Door mee te spelen, het kind te laten benoemen wat het doet en samen “problemen” die zich voordoen op te lossen zal een leid(st)er de hele dag door het kind stimuleren in zijn taalontwikkeling en taalgebruik.

1.2 Sleutelervaringen Kaleidoscoop maakt gebruik van sleutelervaringen (vergelijkbaar met ontwikkelingsgebieden). Deze geven een gedetailleerd beeld van de handelingen die typerend zijn voor jonge kinderen en de soorten kennis en ervaringen die zij opdoen.

Bijlage 1 bij pedagogisch beleidsplan Hebbes november 2013, versie 2

Pagina 1 van 9

De sleutelervaringen zijn ingedeeld in de volgende gebieden: voor 2,5 – Jarigen voor 0 – 3 jarigen - Initiatief - Zelfbewustzijn - Sociale relaties - Sociale relaties - Creatieve representatie - Creatieve representatie - Muziek en bewegen - Beweging - Taal en beginnende geletterdheid - Muziek - Classificatie - Interactie en taal - Seriatie - Ontluikend gevoel voor hoeveelheid en getal - Hoeveelheid - Ruimte - Ruimte - Tijd - Tijd In het hoofdstuk Observaties worden deze sleutelervaringen uitgelegd / verklaard . Gezamenlijk bieden de sleutelervaringen een kader om de ontwikkeling van kinderen in kaart te brengen. Hiervoor hanteren wij de SLO observatie lijsten die horen bij Kijk Op Ontwikekling. Dit is een registratie / observatie systeem waarin kinderden in de leeftijd van 0 tot 6 jaar gevolgd kunnen worden. Deze observatie (het Overdrachtsformulier) gaat ook mee naar de basisschool waar het kind na zijn/haar kinderopvangperiode heen gaat. Op deze manier krijgen de toekomstige leerkrachten vroeg inzicht in het kind dat zij gaan begeleiden. Zij kunnen dan tot het zesde levensjaar van het kind het VVE tracject doorzetten. Deze doorgaande lijn is van cruciaal belang voor de (taal)ontwikkeling van vooral het VVE geindiceerde kind.

1.3 Kaleidoscoop en de Leeromgeving Kinderen leren het beste in een stimulerende en geordende leeromgeving, waarin zij keuzes kunnnen maken en naar die keuzes kunnen handelen. Kaleidoscoop besteedt dan ook veel aandacht aan de inrichting van de groepen. De groep is ingedeeld in hoeken, met een huishoek, leeshoek een bouwhoek enz. de materialen dagen kinderen uit tot spel en samenspel.

1.4 Zo ziet een dag eruit Kaleidoscoop werkt met een vaste en voorspelbare volgorde in het dagritme, op deze manier herkent een kind de structuur in de dag. Dit geeft houvast voor zowel de kinderen als de leid(st)ers. Door deze vaste volgorde ontstaat er een gevoel van controle waardoor een kind zich vrij gaat voelen om keuzes te maken en aan de slag te gaan. Om de structuur in onze groepen weer te geven hebben onze pedagogisch coaches dagritme kaarten gemaakt. Een geplastificeerde foto waar door middel van 1 figuur wordt weer gegeven wat de activiteit van dat moment is. Zo geeft een foto van een bruine boterham aan dat we lekker gaan eten. Een een foto van een bedje geeft aan dat het tijd is om lekker te gaan slapen. Een voorbeeld van een dag bij KOV-Hebbes; - De kinderen kunnen tussen 0700 – 0900 worden gebracht door de ouders/ verzorgers. Vanaf 07:00 uur zijn er minimaal 2 leid(st)ers op locatie aanwezig. Kinderen die tussen 0700 – 0830 worden gebracht worden opgevangen in 1 groep. Ouders hebben de kans om door te geven hoe het met zijn/haar kind gaat. Heeft hij/zij lekker geslapen en z’n ontbijt lekker op gegeten. Hoe ziet het voedingsschema eruit. - Als de meeste kinderen binnen zijn gaan we na het opruimen lekker gezamenlijk aan tafel. We drinken even wat en eten ons fruit. - De allerkleinsten gaan naar behoefte is lekker slapen.


Pagina 2 van 9

-

-

-

-

-

-

4 kinderen per stamgroep gaan hierna mee om te bewegen (*) in de gymzaal, het Volkspark of gewoon op locatie. Waar we bewegen is enigszins afhankelijk van het weer, bij stralend mooi weer zijn we natuurlijk te vinden op de sportvelden nabij onze locaties of in het Volkspar Is het weer niet goed dan bewegen we in de gymzaal aan de Geessinkweg. Als het echt heel erg naar weer is, lees hier gladheid, mist of anders, dus als de veiligheid van de kinderen niet kan voor 100% worden gewaarborgd, dan blijven we op locatie en bewegen we op de locatie aan de hand van de “spel en bewegingsmap” die door onze sportcoordinator is verzorgd.. Als we van het gymen terug komen, gaan we rond de klok van 11:30 uur aan tafel en eten we onze eerste boterham met hartig broodbeleg, daarna mag er een beleg soort gekozen worden. Eventueel vullen we onze lunch aan met een crackertje. Bij de boterham drinken we een beker melk of iets gelijkwaardigs (denk aan allergiëen). We tafelen uitgebreid. De kinderen die gaan slapen krijgen een pyjamaatje aan en de slaapzak en gaan lekker slapen in zijn/haar eigen bed. Vanaf 12:30 uur tot en met 13:00 uur kunnen kinderen worden opgehaald en worden gebracht. We hebben hierbij bewust gekozen voor een kort half uurtje. Vooral om de rust op de groepen te bewaren. De kinderen die niet meer rusten tussen de middag gaan spelen, een boekje lezen of gewoon even lekker onderuit op de bank liggen. Ze mogen vrij bewegen binnen de door ons gestelde kaders. De wereld ontdekken. Dat kan ook betekenen dat je helpt bij het opruimen of schoonmaken . Op deze manier kunnen we ook de sleutelervaringen seriatie en classificatie op een natuurlijke manier ontwikkelen. In de tussentijd hebben onze leid(st)ers de kans hun pauze op te nemen. Een half uur per leid(st)ers Als de slapertjes wakker zijn, gaan we aan tafel om wat te drinken en een eten een klein tussendoortje. Denk hierbij aan een crackertje, plakje ontbijtkoek, soepstengel etc. Hierna gaan we speelwerken of speelleren in een kleine groep. Rond de klok van 16:30 uur beginnen wij met het opwarmen van de meegebrachte maaltijden. Kinderen die na 17:30 uur worden opgehaald worden in de gelegeheid gesteld bij ons te eten. Hierdoor krijgen de ouders/verzorgers de kans thuis nog even rustig aan te doen zonder zich te moeten bekommeren om de warme maaltijd. Op dit moment wordt er nog naar een methode gezocht om ook de warme maaltijd bij KOVHebbes te bereiden en alle kinderen te laten mee-eten. Zodra de groepen kleiner worden dan 6 kinderen per groep voegen wij de groepen samen. Dit doen wij om te voorkomen dat er op een groep een zeer gering aantal kinderen aanwezig is terwijl er wellicht ook nog leuke speelkameraadjes op een andere speelgroep aanwezig zijn. Dit bevordert tevens de sociale ontwikkeling van een kind. We gaan vrijspelen tot dat papa/mama/verzorger(s) de kinderen op komen halen. Vanaf 17:00 tot 19:00 uur zijn er minimaal 2 leid(st)ers op locatie aanwezig. D.w.z. dat er van elke groep een vaste leid(st)er op locatie aanwezig blijft. De groepen worden opgeruimd en schoongemaakt door de leid(st)ers en ons schoonmaakbedrijf. Dit gebeurt dagelijks na sluitingstijd.

Vaste onderdelen van het dagschema Kaleidoscoop voor baby’s, dreumesen en peuters zijn: - Brengen en halen - Speelleren in de kleine groep - Speelleren in de grote groep - Speelwerken ; Vooruitkijken - speelwerken- opruimen – terugkijken - Buitenspelen - Slapen - Eten Bijlage 1 bij pedagogisch beleidsplan Hebbes november 2013, versie 2

Pagina 3 van 9

-

Lichaamsverzorging Overgangen

Om het Kaleidoscoop principe meer te laten leven benoemen we hieronder een aantal modules die in de leer methode Kaleidoscoop worden gehanteerd.

1.5 Actief Leren Kinderen leren actief door de wereld te onderzoeken, te observeren, te luisteren, te voelen, te bewegen, aan te raken, te ruiken. Dingen laten gebeuren. Heerlijk! Op deze manier komen kinderen tot een eigen begrip van deze wereld, dit begrip hoeft natuurlijk niet overeen te komen met het begrip van de wereld, zoals deze door de ogen van een volwassene wordt gezien. Wij als volwassene kunnen wel voorwaarden stellen aan het actief leren. Een voorbeeld van actief leren zoals kaleidoscoop dit ziet. Een aantal kinderen van ongeveer dezelfde leeftijd zit in de kring om een activiteit te doen. We gaan kleuren. Door kinderen zelf te laten kiezen waar ze mee willen kleuren en hoe ze willen kleuren stimuleren wij als volwassene het kind een keuze te maken en dat te doen waar zijn/haar interesses liggen. Zo wordt een dergelijke activiteit er eentje van persoonlijke betekenis en dat is een beter uitgangspunt om te leren dan een strak omschreven activiteit. Als leid(st)ers kunnen we een kind nu gaan stimuleren in het benoemen van vormen, kleuren etc.

1.6 Vooruitkijken en Speelwerken en Terugkijken Na het vooruitkijken kunnen we gaan speelwerken. Vooruitkijken kan al op alle leeftijden. Door kinderen een keuze te laten maken uit een aantal attributen, kiezen ze voor een activiteit. Baby’s kunnen kiezen uit een tweetal speeltjes die ze wordt aangeboden. Dreumesen en peutertjes kunnen kiezen uit een aantal artikelen die worden aangeboden. Kies je voor het pannetje, dan kies je ervoor om in de huishoek/ keukentje te gaan spelen. Kies je voor een boekje dan kun je lekker in de leeshoek terecht. Daarna spelen en ontdekken, wat past er in een pannetje welke deksel past erop. Wat gebeurt er als ik veel potloden tegelijk op het papier zet. Hoe krijg ik dingen gedaan, hoe communiceer ik. Ook de leid(st)ers zijn tijdens het speelwerken actief, een prachtig moment om een kind te observeren. Speelwerken doen we vaak voor een wat langere periode op een dag. Daarna blikken we nog even terug op wat we gedaan hebben. Wat gebeurde er. Met terug kijken stimuleren wij kinderen hun handelen onder woorden te brengen. Ze worden zich bewuster van hun ervaringen.

Speelleren Speelleren is een deel van Kaleidoscoop waarin de leid(st)er het innitiatief neemt om een activiteit te doen, zij geeft de kaders aan. Binnen deze kaders mag een kind zich vrij bewegen. Voorbeeld van speelleren De leid(st)er bedenkt voor een bepaald thema dat er een pet/hoed geknutseld gaat worden. Er worden een aantal verschillende materialen aan geleverd en het kind is vrij in de uitvoering van zijn/haar pet/ hoed. Met of zonder slingers, glimmertjes etc. alles is okay. De leid(st)er moedigt aan en complimenteert. Speelleren kan in kleine en grote groepen plaats vinden. Knutselactiviteiten vinden vaak in kleine groepen plaats. Bij KOV-Hebbes zijn het de sportactiviteiten waarbij speelleren in een grotere groep wordt aangeboden. De sportcoördinator heeft een activiteit bedacht en alle Bijlage 1 bij pedagogisch beleidsplan Hebbes november 2013, versie 2

Pagina 4 van 9

kinderen inclusief de leid(st)ers nemen deel aan deze activiteit. Hoewel de activiteit door een volwassene is gepland is een kind vrij zijn ideeën te delen met andere kinderen en voor de hele groep van de aangedragen ideeën gebruik te maken.

1.7 Interactie Met interactie bedoelen we de verbale en nonverbale communicatie tussen volwassenen en kinderen. We proberen de directieve interactiestijl (volwassene bepaalt wat we doen en hoe en waar) achterwege te laten maar het kind te laten bepalen hoe het wil communiceren en waar. Door het kind op een bepaalde manier te benaderen kunnen we kinderen stimuleren tot communicatie: 

Zak door je knieen en doe op ooghoogte van het kind mee, pas daarna de volgende “tools” toe; o Observeer het kind zonder iets te zeggen, zwijg o Verzamel informatie, wat denkt het kind, wat doen ze o Leef je in, wees empatisch o Luister goed wat ze zeggen. Bovengenoemde handelingen noemen we het ZIEL proces.   

  

Maak een opmerking om een gesprekje te beginnen Omschrijf wat het kind doet Laat blijken dat je geinteresseerd bent o Interesse kun je laten blijken door het kind na te doen in zijn handelingen. Schenk ook een denkbeeldig kopje thee in. o In het zelfde tempo te werk gaan o Breid de handeling uit, serveer bij de thee een denkbeeldig koekje o Als de aandacht verzwakt keren we terug naar de activiteit Ondersteun het praten door bijvoorbeeld iets persoonlijks toe te voegen Niet te veel vragen, en alleen vragen die betrekking hebben op de activiteit We respecteren het kind. Dit laten we merken door bijvoorbeeld na te zeggen wat het kind zegt.

Interactie kennen we ook door middel van spel dit kan ook de nonverbale interactie opleveren. - Het kind kan door middel van onderzoek de functies en eigenschappen van materialen ontdekken. - Door te bouwen of iets te maken komen we tot constructieve interactie. Hierbij kunnen we heel goed praten over hoe we iets gemaakt hebben en kunnen we door praten eventuele problemen oplossen. - We kunnen volwassenen nadoen d.m.v. een rollenspel, heel veel mogelijkheden om samen interactief te communiceren - En doordat we veel bewegen en spelletjes doen kunnen we ook hierbij veel van onze communicatie oefenen, we moeten onderhandelen over regels en wie wat doet. Een heel natuurlijke manier om interactief met kinderen de taal te oefenen.

1.8 Prijzen en belonen binnen het Kaleidoscoop principe Binnen het Kaleidoscoop principe willen we kinderen op een objectieve manier benaderen zonder een oordeel uit te spreken of te benoemen. (een heel lastig onderdeel binnen de leermethode Kaleidoscoop) Als een kind geprezen wordt voor een actie bevat dit prijzen een oordeel, je hebt het goed gedaan.


Pagina 5 van 9

Een kind zal hieruit de conclusie trekken dat hij/zij het ook niet goed kan doen. Hierdoor kunnen kinderen hun intrensieke (van binnen uit) motivatie tot ontwikkelen verliezen. Tevens kan het tot gevolg hebben dat een kind zich onzeker gaat voelen. Wij streven ernaar alternatieven aan te bieden voor het prijzen en belonen. Een lastig iets omdat het zo gemakkelijk is om een kind te prijzen en of te belonen voor gewenst gedrag. - Door zelf mee te doen met de activiteit van een kind geef je nonverbaal aan respect te hebben voor datgene wat het kind aan het doen is. - Vraag het kind te omschrijven wat het gedaan heeft. Wat heb je getekend. Dit helpt een kind zich bewust te worden van wat het gedaan heeft, zich bewust te worden van zijn gedachten en de manier waarop je problemen kunt oplossen. - Erken het werk van het kind, ook al is het niet helemaal het resultaat wat jezelf voor ogen had. Op deze manier kun je een kind wederom stimuleren een gesprekje met je aan te gaan. Natuurlijk mag een kind geprezen worden als het zijn/haar veiligheid ten goede komt en zijn/haar sociaal emotionele ontwikkeling stimuleert. Een voorbeeld van wel prijzen; Een kind komt naar je toe met een tekening speciaal voor jou. De leid(st)er prijst niet door te zeggen goed zo, maar door de tekening te bespreken. Hierdoor respecteren wij zijn/haar genomen initiatief

1.9 Observaties Observeren van kinderen en het vastleggen van gedrag van kinderen in de vorm van anekdotes (= kort verslag) is de basis voor ons observatiemodel Wij hanteren voor de observaties van de Hebbeskids de SLo lijsten. Deze lijsten zijn overzichtelijk en op de meeste basisscholen zijn de leerkrachten hiermee vertrouwd. De SLo lijst is een observatie instrument bedoeld om de ontwikkeling van kinderen op verschillende gebieden (sleutelervaringen) op een objectieve manier in kaart te brengen. We observeren de kinderen in dagelijkse situaties. Door dit regelmatig te doen krijg je op de langere termijn zicht op de voortgang in de ontwikkeling van het kind. Op de korte termijn krijgen we aanwijzingen van gebieden waarop kinderen extra stimulering, ondersteuning nodig hebben. De SLO lijst heeft een aantal zeer sterke punten ; - Het is een observatie instrument en geen toets instrument. Een observatie instrument waarmee kinderen continue gevolgd worden en niet beoordeeld worden in een moment opname. - De observaties zijn gebaseerd op feitelijk gedrag en wordt door de SLO lijst zichtbaar - De SLO lijst helpt “onzichtbare” kinderen zichtbaar maken. De leid(st)ers ontdekken niet eerder onderkende aspecten van het kind. - De SLO lijst is heel goed bruikbaar in gesprekken tussen ouders en leid(st)ers

Hieronder omschrijven wij in het kort de sleutelervaringen.


Pagina 6 van 9

Initiatief, onder te verdelen in: -Keuzes en plannen maken -Problemen met materialen oplossen -Initieren van spel -Voorzien in persoonlijke behoeften Jonge kinderen zijn van nature nieuwsgierig en ondernemend. Ze zijn met van alles bezig en hebben een grote belangstelling voor alles wat ze in hun omgeving tegen komen. Keuzes die ze maken, plannen die ze bedenken, willen ze ook daadwerkelijk uitvoeren. Zo nemen ze initiatief tot activiteiten die voor henzelf betekenisvol zijn. Als ze de gelegenheid hiertoe krijgen leren ze veel over en van de wereld om hen heen. Ook leren ze zichzelf en anderen kennen als avonturiers en als lerende mensen. Door als volwassene deze initiatieven te ondersteunen en te volgen, krijgen kinderen het vertrouwen dat ze zelf iets kunnen en dat ze kunnen terugvallen op anderen. Met de tijd ontwikkelen kinderen zich. Ze worden vaardiger in het kenbaar maken van wat ze van plan zijn. Ze leren zelf problemen op te lossen die zich tijdens hun activiteiten voordoen. Ze krijgen inzicht in de ideëen en activiteiten van anderen en leren hun eigen handelen daarop af te stemmen.

Sociale relaties, onder te verdelen in: -Relaties met volwassenen -Relaties met andere kinderen -Sociale problemen oplossen -Gevoelens begrijpen en uiten Door sociale relaties op te bouwen met leeftijdsgenoten en volwassenen ontwikkelen jonge kinderen belangrijke sociale vaardigheden en strategiëen waar ze hun hele leven plezier van zullen hebben. Jonge kinderen zoeken actief andere kinderen en volwassenen op om naar hen te kijken, naast hen te spelen, hen na te doen, met hen te praten en te spelen. Ze maken keuzes en beslissen met wie ze contact willen hebben, vaak door iets te ondernemen met anderen om zo hun plannen uit te voeren. Door deze vroege sociale ervaringen ontwikkelen kinderen de bouwstenen voor menselijke relaties (vertrouwen, autonomie, initiatief, zelfregulerende houding, empathie en zelfwaardering) en bouwen constructieve denkbeelden op over zichzelf en anderen. Door een ondersteunend sociaal klimaat te creëeren geven volwassenen kinderen de vrijheid om hun behoefte aan interactie met mensen en materialen te volgen – interacties die kinderen leerervaringen bieden op sociaal, emotioneel, cognitief, esthetisch, muzikaal en lichamelijk niveau.

Creatieve representatie onder te verdelen in: -Modellen maken en bouwen -Tekenen en schilderen -Doen alsof spel Representatie is een proces waarbij iets wordt gebruikt om iets anders voor te stellen (representeren). Wanneer we afbeeldingen, modellen, beelden, symbolen en taal gebruiken, gebruiken we representatie. Jonge kinderen staan aan het begin van het representatieproces. Representatie-ervaringen zijn belangrijk voor kinderen omdat ze het fundament vormen voor volwassen denkvaardigheden. Volwassenen zetten representatievaardigheden in om problemen op te lossen, creatief te denken en te communiceren met anderen.

Muziek en beweging onder te verdelen in: -Oog en handcoordinatie -Op verschillende manieren bewegen -Bewegen op muziek Bijlage 1 bij pedagogisch beleidsplan Hebbes november 2013, versie 2

Pagina 7 van 9

-Zingen Kinderen ontwikkelen belangrijke lichamelijke vaardigheden als ze zich bewust worden van de bewegingsmogelijkheden van hun eigen lichaam. In het begin hebben ze een grove motoriek. Door veel te bewegen op verschillende manieren, met verschillende voorwerpen en in wisselende contexten zullen de bewegingen verfijnder en gecontroleerder worden. Door de verschillende bewegingen te benoemen leren kinderen begrippen te koppelen aan de bewegingen en handelingen. De muzikale vaardigheden van kinderen worden groter als ze kunnen bewegen op muziek en liedjes kunnen zingen. Kinderen die vaak de gelegenheid krijgen om naar muziek te luisteren zullen gemakkelijker een melodie herkennen en (mee)zingen. Volwassenen ondersteunen de bewegings- en muziekervaringen van kinderen en breiden deze uit door hen veel gelegenheid te geven om al hun spieren te oefenen, te bewegen op muziek en te experimenteren met zingen.

Taal en ontluikende geletterdheid onder te verdelen in : -Luisteren naar en begrijpen van mondelinge taal -Actieve woordenschat -Zinsbouw -Fonologisch bewustzijn -Boekoriëntatie -Letterkennis van klank-tekenkoppeling -Lezen -Schrijven Het vermogen om taal te leren gaat in de eerste jaren bij jonge kinderen met sprongen vooruit. De kinderen hebben er plezier in om over hun ervaringen te vertellen, door tijdens hun doen alsof spel gesprekken te voeren, plannen te maken en problemen uit te werken met hun vrienden/ leeftijdsgenootjes. Ze houden ervan om met taal te spelen; ze vinden taal grapjes, rijmpjes en versjes leuk en ze maken vaak speels gebruik van woorden en zinnen, die ze van oudere kinderen en volwassenen overnemen. Ze genieten van luisteren naar verhalen en maken ook zelf graag verhaaltjes. Ze proberen de eerste letters en woorden te schrijven en te lezen. De vaardigheden om te spreken, te luisteren en te schrijven zijn met elkaar vervlochten en de ontwikkeling van deze vaardigheden zijn van elkaar afhankelijk. Door aan alle taalvaardigheidsgebieden aandacht te besteden, geven we de beste ondersteuning aan de ontwikkeling van de taalvaardigheid. Onze kinderen moeten veel ervaringen opdoen; spreken en luisteren, deelnemen aan dagelijkse gesprekken, uitleggen wat ze ontdekt hebben, taal gebruiken als onderdeel van hun spel. Evenzo belangrijk is het dat ze blootgesteld worden aan het geschreven woord; luisteren naar verhalen, gebruik maken van gedrukt materiaal in hun eigen omgeving voor het doen alsof spel, deelnemen aan geplande speelse kleine groepsactiviteiten rond letters, hun eigen naam zien die in de speelgroep op hun stoel, kapstok, tekeningen enz. staat.

Classificatie, Seriatie, Hoeveelheid, Ruimte en Tijd onder te verde len in: -Voorwerpen sorteren -Patronen identificeren -Eigenschappen vergelijken -Tellen -Positie en richting indentificeren -volgorde, verandering en oorzaak gevolg indentificeren Jonge kinderen leren wiskundige begrippen niet door erover te praten, ze op papier uitgelegd te zien of naar demonstraties te kijken. In tegendeel. Nieuwe begrippen leren ze begrijpen en Bijlage 1 bij pedagogisch beleidsplan Hebbes november 2013, versie 2

Pagina 8 van 9

bouwen ze verder uit door actieve ervaringen waarbij ze handelen met voorwerpen en materialen. Wanneer kinderen bezig zijn nieuwe verklaringen te vinden voor wat ze waarnemen ten aanzien van afmetingen, hoeveelheid, categorieen, patronen, ruimte, snelheid en volgorde bouwen ze voort op wat ze al weten. Het begrijpen van wiskundige begrippen verloopt bij kinderen in een natuurlijke volgorde. Begrippen die later in de ontwikkeling voorkomen zoals verhoudingen en evenredigheid, bouwen voort op begrippen die kinderen eerder hebben leren begrijpen, zoals deel-geheel relaties. Van wiskundige ervaringen die passen in hun ontwikkeling van dat moment, profiteren kinderen het meest. Met gebruik van bepaalde fundamentele methodes verzamelen wetenschappers informatie over hoe de wereld in elkaar zit: ze observeren, classificeren, experimenteren, trekken conclusies en communiceren. Zoals deze wetenschappers, exploreren (= ontdekken) ook jonge kinderen de wereld om hen heen en verzamelen informatie om er achter te komen hoe dingen werken. Tijdens dit ontdekkingsproces gebruiken jonge kinderen, in een eenvoudigere vorm, veel van de methodes die wetenschappers ook gebruiken. Ze nemen waar met heel hun lichaam en al hun zintuigen. Ze classificeren, dat wil zeggen, ze zoeken manieren om de kennis, die ze al vergaard hebben, te organiseren en om nieuwe ontdekkingen in categoriëen, die ze al samengesteld hebben, in te passen. Ook kinderen experimenteren, niet in een laboratorium met proefbuisjes en bekerglazen, maar wel door met vallen en opstaan te proberen om problemen die ze al handelend tegenkomen op te lossen. Kinderen trekken conclusies. Als een kind gaat begrijpen wat oorzaak – en – gevolg inhoudt, kan het bijvoorbeeld, nadat het een tijdje heeft staan kijken, met de volgende suggestie komen: Als je de plank een beetje schuiner houdt, dan gaan de autootjes sneller naar beneden. Onze pedagogisch coach zorgt er samen met de leid(st)ers op locaties voor dat de SLo lijst twee keer per jaar wordt ingevuld. Doordat onze leid(st)ers d.m.v. plannen in hun dagelijkse structuur meerdere observatie momenten per dag kennen, zijn wij in staat een goed en breed beeld te scheppen van een kind. Wij organiseren minimaal 1 keer per jaar tien minuten gesprekken met ouders. Korte persoonlijke gesprekken tussen ouders en de mentor (= persoonlijke leid(st)ers die de meeste observaties van het desbetreffende kind gedaan heeft). In de gesprekken wordt de ontwikkeling van het kind besproken en daar waar nodig adviezen gegeven om bepaalde ontwikkelingsgebieden van een kind te stimuleren.


Pagina 9 van 9

Bijlage 1 Kaleidoscoop

Recommend Documents