Protocol Dyslexie LOKET Zwijndrecht Inleiding Dyslexie is door de overheid erkend als een leerstoornis. Dat betekent dat er voor de leerlingen met dyslexie ondersteuning is en hoort te zijn. In dit protocol beschrijven we hoe we op het LOKET omgaan met leerlingen met dyslexie. De signalering en begeleiding van leerlingen met dyslexie vanaf de brugklas tot en met het Centraal Examen wordt beschreven. Dyslexie op het LOKET In 2004 bracht het ministerie van OCW het landelijk Protocol Dyslexie Voortgezet Onderwijs uit. Het LOKET gebruikt de testen uit het protocol voor de signalering van dyslexie en de adviezen uit het Protocol bij de begeleiding van leerlingen met dyslexie. -
Leerlingen zonder dyslexieverklaring
Signalering van dyslexie in de brugklas In de signalering vinden de volgende stappen plaats: 1. Screening dossiers en vervolgens de CITO-VAS toetsen 2. De gesignaleerde leerling krijgt een didactisch onderzoek. Bij een voldoende score op het didactisch onderzoek worden geen verdere stappen genomen. Bij een lage score volgt stap 3. 3. Leerlingen die zijn opgevallen worden doorverwezen naar de orthopedagoog. Aan deze doorverwijzing zijn kosten verbonden. Ouders moeten toestemming geven voor het onderzoek en financiële bijdrage. De didactisch coördinator stuurt een algemene standaardmail naar de mentor van de betreffende leerling. De mentor heeft de verantwoordelijkheid deze mail naar de ouders te sturen. Vervolgens zet de mentor dit in SOM today. Als ouders niet willen dat hun kind deelneemt aan de screening en bovenstaande stappen om mogelijke dyslexie vast te stellen, kunnen zij dit schriftelijk aangeven bij de teamleider. De school neemt in een dergelijk geval gedurende de schoolloopbaan van de leerling geen verantwoordelijkheid meer voor het vaststellen van dyslexie.
1
Bij vermoeden van dyslexie in hogere klassen en bij zij-instromers dient de mentor contact op te nemen didactisch coördinator. -
Leerlingen met een dyslexieverklaring
Iedere docent wordt op de hoogte gesteld van de leerlingen met dyslexie. De daarbij behorende faciliteiten waar deze leerlingen recht op hebben worden eveneens aangegeven. Compenseren door hulpmiddelen en maatregelen Bij compenseren worden de sterke punten sterker gemaakt en gebruikt ter compensatie van het probleem. Leerlingen mogen gebruikmaken van hulpmiddelen en maatregelen waarmee ze hun handicap kunnen compenseren. Dit zal gebeuren in overleg met de didactisch coördinator. Aangepaste toetsing / vrijstelling De school streeft ernaar dat de hulpmiddelen waarmee de leerlingen werken zodanig compenseren dat vrijstellen van een bepaald vak niet nodig is. Mocht er toch noodzaak zijn voor vrijstelling van een bepaald onderdeel of vak, dan kan de leerling contact opnemen met zijn of haar mentor, die hierover de didactisch coördinator raadpleegt. Vrijstellingen Eventuele verzoeken tot vrijstelling op grond van dyslexie moet worden gericht aan de mentor, deze neemt contact op met de didactisch coördinator. Het verzoek wordt beoordeeld op grond van de cijfers, het sociaal welbevinden, de inzet en het toekomstperspectief van de leerling. De inspectie moet op de hoogte worden gebracht van de vrijstelling. Juni 2015
2
Bijlage 1: Maatregelen docenten m.b.t. toetsen •
lettertype Arial 12 pnt (ook al is dit lettertype voor de technische vakken niet ideaal !)
•
regelafstand 1,5
•
toetsen op LICHT GEEL papier
•
vermijd schuin gedrukte letters
•
regels NIET uitvullen (zie omcirkelde symbool rechts )
•
teksten met een overzichtelijke lay-out: o de bladspiegel (indeling van de tekst) hoeft voor dyslectici niet mooi te zijn, als hij maar duidelijk is o maak de tekst niet te breed, dit zorgt ervoor dat er gemakkelijk van het eind van de ene zin naar het begin van de volgende zin gegaan wordt o teksten moeten aan het begin van alinea’s niet links inspringen; dit oogt chaotisch o het uitvullen van de regel schept verwarring omdat alle regels dan op elkaar lijken en omdat de spatiëring tussen de woorden varieert o relatief grote ruimte tussen de woorden en tussen de alinea’s geniet de voorkeur
Ook helpt het volgende: •
meer tijd bij toetsen of kortere toetsen door minder vragen per onderdeel
•
bij het uitdelen van de toetsen de leerlingen met dyslexie het eerst hun toets geven
3
•
gebruik van voorbedrukte bladen waardoor de student gedwongen wordt gestructureerd te werken
•
vereenvoudig de toets vragen door één vraag per keer te stellen. Wil je een toelichting van het antwoord, vraag dat dan in een vraag b
•
stel korte, duidelijke vragen, waarbij de vragen zo gesteld zijn dat zij maar op één manier opgevat kunnen worden
4
Bijlage 2: Dyslexie en juridische verantwoording Examens en PTA Artikel 55 van het eindexamenbesluit regelt dat het bevoegd gezag van een onderwijsinstelling mag besluiten op welke manier examens worden afgenomen. Het genomen besluit wordt beargumenteerd met de dyslexieverklaring en tijdig gemeld aan de inspectie van onderwijs. Op het LOKET is het onderstaande van toepassing. Bij verschil van mening is het algemene programma van toetsing en afsluiting doorslaggevend. Voor schoolexamens geldt dat de verlenging per 45 minuten toets tijd 15 minuten bedraagt. Dus over een toets van 45 minuten mag een dyslectische leerling 60 minuten doen. Een toets van 90 minuten duurt 120 minuten. Voor het Centraal Examen geldt dat ze allemaal worden verlengd met 30 minuten.
5
Bijlage 3: Procedure voorlees software Het werken met voorlees software is op school toegestaan als de leerling: in het bezit is van een dyslexieverklaring óf een leesbeperking / visuele handicap heeft Vanaf schooljaar 2015 – 2016 geldt de volgende procedure: neem contact op met de didactisch coördinator als uw kind gebruik wilt maken van voorlees software. bepaal in overleg met de RT-er welke digitale boeken vergoed worden; u dient zelf de boeken te bestellen bij Dedicon-educatief: ga naar http://educatief.dedicon.nl registreer (eenmalig) als klant stuur (eenmalig) de dyslexieverklaring / verklaring van leeshandicap naar Dedicon na bevestiging van registratie kunt u de gewenste boeken bestellen de factuur kan doorgestuurd worden naar:
[email protected]
6
