Crisiszorg Eigenaar: Gereviewd door:
Naam medewerker Joost Husslage
Geldig in jaar:
2011
Datum akkoord:
Datum akkoord
Versie:
1.0
Betrokken beleidsregels NZA:
Inleiding Doelstelling van dit protocol is het realiseren van een V&V-brede crisisvoorziening, zowel in de thuissituatie als intramuraal, die zowel binnen als buiten kantoortijd beschikbaar is. Crisiszorg of spoedzorg is niet uitstelbare zorg die zich kenmerkt door: een plotselinge wijziging in de gezondheidssituatie van een cliënt (aandoeningen, stoornissen, beperkingen) of van de informele hulp (wegvallen mantelzorg) een substantieel andere inhoud en omvang van de benodigde zorg dan die (mogelijk) reeds wordt ingezet de noodzaak om de zorg binnen 24 tot 48 uur in te zetten om onaanvaardbare gezondheidsrisico's voor de cliënt en/of zijn gezin te voorkomen Bij deze niet uitstelbare AWBZ-zorg kan het gaan om thuiszorg of om zorg met verblijf. Spoedzorg is altijd zorg in natura. Wet- en regelgeving De inzet van crisiszorg is geregeld in artikel 16 van het Zorgindicatiebesluit: Een zorgverzekeraar kan in situaties waarin onmiddellijke verlening van zorg (als bedoeld in artikel 2 van het Zorgindicatiebesluit) redelijkerwijs noodzakelijk is, besluiten dat een verzekerde zijn aanspraak op zorg gedurende ten hoogste twee weken tot gelding kan brengen, zonder dat hij beschikt over een indicatiebesluit waaruit blijkt dat hij op zodanige zorg is aangewezen. Regionaal beleid De volgende uitgangspunten zijn vastgesteld en leidend geweest voor het opstellen van het crisisprotocol voor de V&V sector voor de regio’s Nieuwe Waterweg Noord en Delft, Westland, Oostland. Wanneer is sprake van een crisis? Er is sprake van een crisis wanneer er in de afgelopen 24 uren een ernstige ontregeling is opgetreden in de fysieke, sociale en/of psychische gesteldheid van de cliënt of diens omgeving. Als gevolg daarvan zijn er duidelijke gevaarscriteria en ontstaat er een acuut onhoudbare situatie in de thuissituatie van de cliënt. Beschikbaarheid crisiszorg Crisiszorg moet 7 dagen per week, 24 uur per dag beschikbaar zijn voor cliënten die deze zorg nodig hebben. Crisisopname Een crisisopname is niet hetzelfde als een kortdurende opname (KDO). Voor een crisisopname is geen indicatie nodig; voor een kortdurende opname is altijd een indicatie nodig. Voor alle vormen van vervolgzorg, uitgezonderd een ziekenhuisopname, is een indicatie vereist. Een crisisopname vindt alleen plaats als er acuut zorg nodig is. Veelal wordt de crisisopname gebruikt om de cliëntsituatie te beoordelen en te stabiliseren, alvorens duidelijk wordt wat de zorgvraag inhoudt.
Tijdens een crisisopname wordt besloten welke vorm van vervolgzorg het beste aansluit op de zorgbehoefte van de cliënt. Soms is een ziekenhuisopname noodzakelijk of is de cliënt aangewezen op een permanent verblijf in een verzorgings- of verpleeghuis. Soms kan worden volstaan met een kortdurende opname. Tevens bestaat de mogelijkheid, dat de cliënt terugkeert naar de thuissituatie met ondersteuning van thuiszorg en/of Riagg of GGZ. Beoordeling crisis en toeleiding In een crisissituatie is het nodig om een situatie snel en adequaat in te schatten. Dit betekent dat er poortwachters (dit betreft in principe alle artsen) aangewezen zijn, die 24 uur per dag bereikbaar zijn. Zij hebben het mandaat van de zorgaanbieders om de situatie te beoordelen en de cliënt de juiste procedure in te leiden. Bij een eerste beoordeling van een crisissituatie is het CIZ niet betrokken. De eerste actie is namelijk gericht op het direct realiseren van zorg om de crisis het hoofd te bieden. Pas daarna kan een indicatieadviseur een inschatting maken van de zorgbehoefte voor de periode daarna (vervolgzorg). Verantwoordelijkheid levering adequate zorg De medische verantwoordelijkheid voor de cliënt ligt gedurende de beoordeling en aanmelding bij de arts. Indien onmiddellijke inzet van zorg noodzakelijk is, bepaalt de arts in samenspraak met de Acute Dienst waar de crisiszorg moet worden verleend (crisiszorg thuis of opname op een crisisbed). Bij twijfel overlegt de verpleeghuisarts met de crisisbeoordelende arts. Als bijlagen zijn toegevoegd de stroomschema’s voor zowel een cliënt met somatische problematiek, als een cliënt met psychogeriatrische en/of psychiatrische problematiek. Het aanvaarden van een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het leveren van crisiszorg, evenals het hebben van een centraal inzicht in beschikbare capaciteit, leiden tot een werkwijze waarbij de benodigde zorginzet door iedere aanbieder op een zorgvuldige en prettige manier geregeld wordt. De gezamenlijke verantwoordelijkheid heeft zowel betrekking op het realiseren van crisiszorg als op het realiseren van de vervolgzorg. Iedere aanbieder die in aanmerking komt om crisiszorg te realiseren, is individueel verantwoordelijk voor het daadwerkelijk leveren van noodzakelijke zorg aan cliënten in een crisissituatie. Onder “aanbieder” wordt verstaan: huisarts, thuiszorginstellingen, GGZ, Riagg, verzorgings-, verpleeg-, en ziekenhuizen. Het melden van een crisis Een crisismelding komt in de regel binnen bij de eigen huisarts van de cliënt (binnen kantoortijden) of bij de Centrale Huisartsenpost (buiten kantoortijden). De (dienstdoende) huisarts legt altijd een huisbezoek af om de situatie ter plaatse te beoordelen. Hierbij wordt allereerst gekeken naar de eigen mogelijkheden van de huisarts om de crisis te behandelen en naar de eventuele noodzaak van een ziekenhuisopname. Indien beide opties niet van toepassing zijn, dan treedt het crisisprotocol in werking. De huisarts neemt vervolgens contact op met: Acute Dienst van Careyn: binnen en buiten kantoortijd bij somatische problematiek. De voorkeursaanbieder van cliënt, zijnde het verpleeghuis waar een cliënt met psychogeriatrische verblijfsindicatie op de wachtlijst staat: binnen kantoortijd. Acute Dienst Riagg/GGZ Delfland: binnen en buiten kantoortijden bij een vermoeden van psychogeriatrische- of psychiatrische problematiek. De Acute Dienst stelt in samenspraak met de arts vast of er zorg in de thuissituatie kan worden ingezet of dat crisisopname op een verpleeghuisbed noodzakelijk is. Bij een crisisopname verzorgt óf de voorkeursaanbieder van cliënt zelf de opname (in eigen huis of bij een collega-instelling), óf meldt de medewerker van de Acute Dienst de cliënt aan bij een intramurale aanbieder. Een overzicht beschikbaarheid van vrije capaciteit van bedden is te vinden via https://zorgregistratie.dsw.nl . Indien een crisis rechtstreeks wordt aangemeld bij een zorgaanbieder, en de betreffende cliënt is niet bij de zorgaanbieder bekend, dan neemt de zorgaanbieder contact op met de huisarts van de cliënt of met de CHP om de beoordeling ter plaatse uit te voeren en zo nodig de crisisprocedure V&V in gang te zetten.
Indien een cliënt op de Spoedeisende Hulp van een ziekenhuis (SEH) is onderzocht en/of behandeld en er geen ziekenhuisopname noodzakelijk is, dient een zorgvuldige beoordeling plaats te vinden om te bepalen welke vervolginzet waar gerealiseerd moet worden. Indien de dienstdoende SEH-arts opname in het ziekenhuis niet noodzakelijk vindt, maar wel een noodzaak ziet tot crisisopname, dan neemt de SEH rechtstreeks contact op met de Acute Dienst die vervolgens de crisisafhandeling ter hand neemt (zonder tussenkomst van de huisarts). In deze gevallen heeft een beoordeling door de huisarts geen meerwaarde. Indien buiten kantooruren een cliënt na behandeling op de SEH niet naar huis terug kan en er geen crisisbed vrij is, zal het betreffende ziekenhuis deze cliënt bij hoge uitzondering opnemen. Het zorgkantoor en de V&V aanbieders hebben een inspanningsverplichting om de eerstvolgende werkdag voor deze cliënt een plaatsingsmogelijkheid te creëren op een crisisbed in de eigen regio dan wel bovenregionaal. Capaciteit crisisbedden Om de crisisprocedure uit te kunnen voeren, zijn er door het zorgkantoor crisisbedden bij de aanbieders gecontracteerd. Deze crisisbedden worden vrijgehouden voor crisisaanmeldingen. In NWN zijn in de volgende verpleeghuizen crisisbedden beschikbaar: DrieMaasHave te Maassluis heeft 6 bedden (3 pg en 3 somatiek). Telefoon 010-4278310, buiten kantoortijden 010-5923488 Het Zonnehuis te Vlaardingen heeft 2 bedden (1 pg en 1 somatiek). Telefoon 010-4759595 De Frankelandgroep te Schiedam heeft 3 bedden (1 pg en 2 somatiek). Telefoon 010-4264925. In DWO zijn in de volgende verpleeghuizen crisisbedden beschikbaar: De Oudelandsehof te Berkel en Rodenrijs heeft 2 bedden (zowel te gebruiken voor pg als voor somatiek). Telefoon 010-4221255 De Bieslandhof te Delft heeft 4 bedden (2 pg en 2 somatiek). Telefoon 015-2513690 De Kreek te s’ Gravenzande heeft 1 bed (somatiek). Telefoon 015-2513690 De Naaldhorst te Naaldwijk heeft 2 bedden (1 pg en 1 somatiek). Telefoon 015-2513690 Telefoonnummers Acute Diensten De Acute Dienst van Careyn NWN via Careyn: telefoon 06-53384549 (speciaal huisartsennummer, niet voor derden!). De Acute Dienst van Careyn DWO via Careyn: telefoon 06-53384549 (speciaal huisartsennummer, niet voor derden!). De Acute Dienst van het Riagg Rijnmond: telefoon 010-4453458 (binnen kantooruren). Buiten kantooruren dient er contact opgenomen te worden met de Acute Dienst Noordoever via de Centrale Post Ambulancedienst. De Acute Dienst van GGZ Delfland: telefoon 015-2608716 (binnen kantooruren). De Zorglijn van Vierstroomzorgring voor Lansingerland: telefoon 079-3719494 Maximale ligduur crisisbed Een crisisbed mag maximaal 5 werkdagen achtereen door dezelfde cliënt bezet worden. Daarna dient als vervolgzorg de geïndiceerde zorg of overbruggingszorg ingezet te worden. Mocht dit door omstandigheden niet mogelijk zijn, dan dient hierover contact met het zorgkantoor te worden opgenomen. De aanbieders zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor een goede aansluiting van geïndiceerde zorg of overbruggingszorg op de eerder geleverde crisiszorg. Het zorgkantoor is een actieve partner bij het bewerkstelligen van die aansluiting. Inzetten van crisiszorg in verpleeghuizen Zowel het verpleeghuis (via het aanmeldpunt van de eigen zorgorganisatie) als huisartsen, ziekenhuizen, de Acute Dienst Careyn en de Riagg/GGZ hebben toegang tot een database, waarmee men inzicht heeft in de beschikbare crisisbedden. Deze webapplicatie is te bereiken via: https://zorgregistratie.dsw.nl . Gebruiker: crisiszorg Wachtwoord: crisisbed Indien er geen beschikbare capaciteit in NWN of DWO is, kunnen medewerkers van de Acute Dienst tijdens kantooruren contact opnemen met het zorgkantoor. Het zorgkantoor tracht dan buiten de regio een oplossing te vinden. Buiten kantooruren heeft de Acute Dienst de bevoegdheid om alle extra zorg in te zetten die noodzakelijk is voor de cliënt. De eerstvolgende werkdag dient dit gemeld te worden bij het zorgkantoor.
De instelling die een crisisopname realiseert, meldt dit direct via de webapplicatie voor crisiszorg zodat het overzicht van de beschikbare capaciteiten actueel blijft. Ook het vrijkomen van een crisisbed wordt direct via deze webapplicatie gemeld. Nadat de crisiszorg is ingezet, kan de aanbieder de cliënt bij het CIZ (op de eerstvolgende werkdag) aanmelden voor een (her)indicatie. Hierbij dient gebruik te worden gemaakt van de landelijke spoedprocedure. Dit is niet nodig als de cliënt al een indicatie heeft die ook na de crisis toereikend is. De crisisopname en de vervolgzorg kunnen dan worden beschouwd als overbruggingszorg. Hoe aan te vragen (informatie van www.ciz.nl) AWBZ-zorgaanbieders kunnen spoedzorg aanvragen. Dit kan voor zowel cliënten die al zorg ontvangen als voor nieuwe cliënten. De cliënt of diens vertegenwoordiger neemt contact op met de zorgaanbieder. De zorgaanbieder handelt dan overeenkomstig de afspraak met het zorgkantoor. De zorgaanbieder dient namens de verzekerde een indicatie-aanvraag in bij het CIZ op de dag waarop de zorg is ingezet, of op de eerstvolgende werkdag. Naast deze reguliere aanvraag verstuurt de aanbieder ook het formulier 'Opgave inzet spoedzorg'. Via de AanmeldFunctionaliteit is het mogelijk de twee benodigde aanvragen voor het inzetten van spoedzorg eenvoudig te versturen. De indicatie is bij spoedzorg als volgt geregeld: Het zorgkantoor mag de spoedzorg aanmerken als een redelijkerwijs noodzakelijke aanspraak op AWBZzorg. De instelling die de zorg levert, mag rekenen op een passende vergoeding van de kosten van de verleende zorg (zorgindicatiebesluit artikel 16, wetten.overheid.nl). Voorwaarde is wel dat de spoedzorg - op de dag van inzet - wordt opgegeven bij het CIZ. De zorgaanbieder doet dit door het formulier 'Opgave inzet spoedzorg' in te vullen en op te sturen. De ingezette spoedzorg wordt door het CIZ overgenomen van dit formulier en apart vastgelegd. Dit resulteert in een zogenaamd registratief besluit, met een standaard geldigheidsduur van veertien dagen. Het registratief besluit wordt door het CIZ als indicatiebericht aan het zorgkantoor gestuurd; de cliënt ontvangt dit besluit niet. Het is belangrijk dat de zorgaanbieder tegelijkertijd met het formulier 'Opgave inzet spoedzorg' een reguliere indicatieaanvraag doet. Het CIZ geeft dan binnen twee weken een indicatiebesluit af, op basis van de actuele situatie van de cliënt. Zorg die via de spoedprocedure wordt geregistreerd, is altijd maximaal veertien dagen geldig zonder indicatiebesluit van het CIZ.
Crisisprocedure: somatische problematiek
Aanmelden crisis De cliënt wordt aangemeld bij arts of Centrale Huisartsenpost (CHP)
Beoordeling door arts / CHP: Is er daadwerkelijk sprake van een crisissituatie?
Nee
Regulier traject volgen
Ja
Beoordeling door arts / CHP én Acute Dienst Thuiszorg: Is opname op een crisisbed noodzakelijk?
Crisisopname Ja
Acute Dienst Thuiszorg neemt contact op met verpleeghuis na raadplegen vrije capaciteit op website van het zorgkantoor (geen indicatie nodig)
Nee
Crisiszorg thuis De Acute Dienst Thuiszorg realiseert deze zorg
Vervolgactie Voor niet uitstelbare zorg (art. 16) wordt door de zorgverlener een (her)indicatie bij het CIZ aangevraagd
Website Verpleeghuis meldt de crisisopname terstond op de website van het zorgkantoor https://zorgregistratie.dsw.nl
Versie 1.0 november 2008
Crisisprocedure: psychogeriatrische problematiek
Aanmelden crisis De cliënt wordt aangemeld bij arts of Centrale Huisartsenpost (CHP)
Beoordeling door arts / CHP: Is er daadwerkelijk sprake van een crisissituatie?
Nee
Regulier traject volgen
Nee
Arts schakelt Acute Dienst RIAGG/GGZ in
Ja
Beoordeling door arts / CHP: Is de melding binnen kantooruren en is er een geldige PG- indicatie?
Ja
Arts schakelt verpleeghuis in waarvoor cliënt op de wachtlijst staat
Crisiszorg thuis De Acute Dienst RIAGG/GGZ of Acute Dienst Thuiszorg realiseert deze zorg
Arts beoordeelt in samenspraak:
Nee
Is opname op een crisisbed noodzakelijk?
Vervolgactie Voor niet uitstelbare zorg (art. 16) wordt door de zorgverlener, indien noodzakelijk, een (her)indicatie bij het CIZ aangevraagd
Crisisopname Ja
Verpleeghuis of Acute Dienst raadpleegt vrije capaciteit op website van het zorgkantoor en realiseert opname (geen indicatie nodig)
Website Verpleeghuis meldt de crisisopname terstond op de website van het zorgkantoor https://zorgregistratie.dsw.nl
Versie 1.0 november 2008
