De
Bietplanter
vzw CBB – Anspachlaan 111 Bus 10 – 1000 Brussel T. 02 513 68 98 – F. 02 512 19 88 – P 806265
M A A N D B L A D V A N D E C O N F E D E R AT I E V A N D E B E L G I S C H E B I E T E N P L A N T E R S
Hoofdartikel door Victor Sneessens, Voorzitter van de CBB
Eind goed, al goed Gezien tegelijkertijd, de prijzen gunstig, ja zelfs zeer gunstig zijn voor het buitenquotum, is alles verre van slecht in deze campagne 2010. Waar het om gaat is dat tegen deze goede prijs kan verkocht worden wat wij nog te verkopen hebben als buitenquotumsuiker... en hier, is het in handen van de Commissie. De Commissie vreest voor problemen van bevoorrading in bepaalde Europese invoerlanden. Om deze op te vangen, vra-
gen de producenten unaniem dat de Commissie de nog beschikbare buitenquotumsuiker “herklasseert” als quotumsuiker die op de binnenlandse markt kan verkocht worden. Vooraleer de Braziliaanse of andere invoerquota te verhogen, moeten prioritair de nog beschikbare hoeveelheden Europese suiker (buiten quotum) gebruikt worden. Het is logisch en in het belang van iedereen.
IN DIT NUMMER p. 2:
Betaling van de bieten
p. 5:
Participatie TS
p. 6:
Coco-Vlaanderen
p. 10:
Nieuwe rassen
nr. 478 - 45ste jaargang
“Eind goed, al goed”, maar wij moeten hieruit lessen trekken. Het zijn dezelfde als in 2009. Tijdens de uitzaai 2011 mogen wij de lange campagneduur en de onzekerheid van het klimaat niet uit het oog verliezen. Ons persoonlijk doel moet zijn dat eenieder individueel zijn quotum veilig stelt, wetende dat wij meer dan waarschijnlijk de reserve van de vorige overdracht zullen uitgeput hebben... Afgezien van deze doelstelling, zou dit moeten gepaard gaan met een capaciteitsverhoging van de fabrieken, en voor sommige, met een verhoging van hun bedrijfszekerheid. Als Moeder Natuur onze werkzaamheden sinds maanden in de war stuurt, laten wij de juiste rekening maken: zij gaf ons relatief goede opbrengsten (11,5 ton witsuiker/ha of 1,15 kg/m2, onze tweede beste recordopbrengst na de fantastische opbrengst van 2009: 13,3 t/ha), hierbij geholpen door de resultaten van het onderzoek.
F EBRUAR I 2 0 11
Op 10 januari konden de laatste fabrieken in werking eindelijk hun deuren sluiten na een uitputtende campagne van zowat 120 dagen. De eerste reactie was een zucht van verlichting: alle bieten werden geleverd ondanks de koude, de sneeuw, de rijverboden en de dooi, die gelukkig laattijdig intrad. Jammer genoeg, konden een goede vijftig hectaren niet gerooid worden. Tegenover Moeder Natuur, die onze werkzaamheden al sinds de maand augustus belemmert, staan de inspanningen en het werk van ons allen: te beginnen met de planters voor het rooien, het aanbrengen en het verwijderen van de dekzeilen van de bietenhopen in soms penibele omstandigheden; zonder de loonondernemers en de transporteurs te vergeten die door de sneeuwellende in uiterst moeilijke omstandigheden moesten werken; en om te eindigen de fabrikanten en het personeel in de suikerfabrieken die eveneens de nodige inzet en volharding aan de dag legden.
p. 11-16: Overzicht van het bietenjaar 2010 p. 22:
Zaadprijzen 2011
Hilleshög suikerbieten Betrouwbaarheid bewezen Voor toonaangevende suikergehaltes, hoge wortelopbrengsten en lage tarra
De nieuwe standaard in suikerbieten Hilleshög is hét merk van Syngenta Seeds wat suikerbieten betreft. Het merk staat wereldwijd synoniem voor een hoge suikeropbrengst, m.a.w. een maximaal rendement voor de landbouwer én de suikerindustrie. Dit alles maakt dat Hilleshög suikerbieten de nieuwe standaard vormen.
NL.indd 1
17-01-2011 12:24:30
B E TA L I N G VA N D E B I E T E N
Voorlopige balans van de campagne 2010 Op de balans van deze lange campagne 2010 (120 dagen), een goede bietenoogst te danken aan goede opbrengsten (±73 t/ha) en aan tamelijk hoge suikergehaltes (±17°Z). Tot slot, een witte suikerproductie per hectare vergelijkbaar met deze van 2008 (11,5 t/ha). Het areaal daalde in 2010: 59.552 ha ten opzichte van 63.458 ha in 2009, hetzij een daling met 6,16%. Iscal was de eerste om haar recepties te sluiten op 2 januari, de TS sloot op 10 januari. Suikerproductie en afzet De suikerproductie bedraagt voor het ogenblik 685.000 t (voolopige cijfers); komt bij deze productie de overdracht van vorig jaar (66.000 t) die in eerste instantie deel uitmaakt van het quotum van het jaar. De totale hoeveelheid beschikbare suiker dit jaar bedraagt zodoende voorlopig 751.000 t. Van deze hoeveelheid, maakt 676.235 t deel uit van het quotum; de rest, hetzij 74.000 t of 11,0% van het totaal, blijft buiten quotum. Een deel van deze suiker werd gebruikt als industriële suiker in de TS, een ander deel werd uitgevoerd op de wereldmarkt; na deze valorisaties, zou nog hoogstens 30.000 t suiker te valoriseren zijn (zie kader hiernaast). Bijgevoegde tabel bevat de voorlopige gegevens van productie en van afzet voor de campagne 2010. Bietenbetalingen 1. Bieten binnen quotum De betaling van deze bieten zal gebeuren op 31 januari 2011.
Productie en afzet – Campagne 2010/2011 (voorlopige cijfers) TS
IS
BELG.
Quotum (1.000t)
486
190
676
Overdracht 2009 (1.000t) Productie 2010 (1.000t)
52 491
14 194
66 685
Beschikbaar 2010 (1.000t) 543 208 751 (%quotum) 111,6% 109,4% 111,0% Buiten auotum (1.000t) Toegek. certificaten (1.000t) Industriële suiker (1.000t) Saldo (1.000t) (%quotum)
56
18
75
34 5 17 3,6%
5
39 5 30 4,5%
13 6,7%
Voor de campagne 2010, bedraagt de minimumprijs voor quotumbieten, vastgesteld door de Europese Commissie, 26,29 e/t bieten aan 16° net zoals voor de campagne 2009. Voor de suikerquota, moeten de fabrikanten aan de Europese Commissie een productietaks van 12 e/t suiker betalen waarvan zij 50% van de betaling op de planters mogen doorberekenen; voor de planters komt dat dus neer op een bedrag van zowat 0,88 e/t bieten aan 16° (0,88 = 0,8820 [= 12 x 50% x 0,147] min een agio dat op 0,0020 wordt geschat). Gezien het een Europese taks betreft, is daarop geen BTW van toepassing. 2. Overdracht van 2009 naar 2010 De overgedragen bieten van de campagne 2009 maken in eerste instantie deel uit van het quotum van de campagne 2010. Zij krijgen de minimumprijs van 2010 (maar op basis van het geregistreerde suikergehalte in 2009), zij zijn onderworpen aan de productietaks en aan een kost voor de overdracht.
Een eenheidstarief is van toepassing voor de overdrachtkost, zowel bij Iscal als bij de TS, zowel voor de overdracht op initiatief van de planters als voor de overdracht waarover door de fabrikant wordt beslist; hij bedraagt 2,000 e/t bieten aan 16°, af te rekenen op de prijs van de overgedragen bieten. 3. Bieten buiten quotum De betaling van de bieten buiten quotum die niet worden overgedragen (zie kader hiernaast) zal gebeuren op 31 maart 2011. De voorlopige prijs bedraagt momenteel ca 24 e/t bieten aan 16° (prijs voor de reeds overeengekomen uitvoerhoeveelheden: 23,83 e bij Iscal en 23,60 e bij de TS). Buitenquotumbieten
Advies: NIET OVERDRAGEN! De context vandaag is heel bijzonder: enorm hoge wereldprijzen, beschikbare buitenquotumsuiker die de Commissie zou kunnen “herklasseren” in quotumsuiker, al zal dit pas beslist worden bij de controle van de Europese bevoorrading in februari. Anders gezegd: -het is normaal beter om het weinige dat nog te verkopen is (TS: 3,6 %; IS: 6,7 %) te verkopen in plaats van het over te dragen op onze kosten; -blijft de informatie over de verkoopmogelijkheden onvolledig zolang de Commissie geen beslissing heeft genomen. Daarom dit advies aan de planters: behoudens bijzondere redenen, is het beter om niet over te dragen, in tegenstelling tot wat men gewoonlijk doet in januari. De resterende suiker zal interprofessioneel gevaloriseerd worden aan de best mogelijke voorwaarden. Zo niet zou een globale overdracht mogelijk zijn in samenspraak met de fabrikant. De planter die ervoor kiest om toch nog over te dragen (binnen de geldende regels) moet zelf het initiatief daartoe nemen en de fabrikant hiervan verwittigen.
ABONDAMAX
ZAAIEN IS OVERVLOED OOGSTEN! De beste ziekteresistentie Zeer snelle veldopkomst De hoogste wortelopbrengst (KBIVB 2009-2010:106%)
FLORIMOND DESPREZ Créations Variétales
1 2 —ABONDAMAX-11-2010.indd 02/2011 De Bietplanter
NL.indd 2
INFO
E RA UW J A C Q UE R Y B E
W W W F LO R IM O ND D E S P RE Z C O M
11/23/10 4:52:29 PM
17-01-2011 12:24:34
WWW.SCHOPPE.DE
De pure perfectie!
SABRINA KWS Evenwichtig type met zeer hoog financieel inkomen (103,5%)* De perfecte combinatie wortel (104%)* – suikergehalte (100%)* Zeer sterke weerstand tegen bladziekten KWS BENELUX B.V. www.kws.com
*KBIVB 2008 - 2009 - 2010
De Bietplanter
NL.indd 3
02/2011 — 3
17-01-2011 12:24:38
WERELDMARKT
Nieuwe records voor suiker 2010 kende een extreme volatiliteit van de suikerkoersen. Na een hoogterecord sinds 29 jaar in februari 2010 gevolgd door een daling met 60% tot het laagste punt in de maand mei, bereikte de suikerprijs een nooit eerder geregistreerd record sinds 30 jaar eind december. Op 29 december 2010, bereikte de eerste termijnkoers van Londen 825 $/t suiker, hetzij uigedrukt in euro, het recordniveau van 629,43 e/t. Ingevolge ongunstige weersomstandigheden in een aantal belangrijke producerende landen, zijn aanbod en voorraden laag terwijl de vraag hoog blijft. Deze situatie dreigt te blijven aanhouden gedurende gans het eerste kwartaal 2011, met de onzekerheid betreffende het uitvoerbeleid van India, een uitgestelde Thaise oogst en de sterke daling van de Australische oogst, in afwachting van de aanvang van het nieuwe productieseizoen in Brazilië vanaf de maand april. In India, zijn de productievooruitzichten goed. De productie 2010/11 wordt door de overheid op 24,5 Mt witsuiker geraamd, tegen 18,8 Mt tijdens vorige campagne. Het land bereidt zich voor om te exporteren, immers de regering gaf de toelating tot uitvoer van 500.000 ton witsuiker. Volgens het nationaal meteorologisch Bureau van Australië, dreigt het klimaatverschijnsel La Nina aan te houden gedurende de zomer en de herfst 2011, na de meest natte lente ooit in Australië te hebben geregistreerd. Men
verwacht er zich bijgevolg aan dat het land niet in staat zal zijn dit jaar de verwachte oogst van 32 Mt riet volledig binnen te halen. Gezien het erg natte weer blijft aanhouden, werden de uitvoerramingen opnieuw naar beneden bijgestuurd. Zij zouden terugvallen op 2,2 Mt bruto tegen 2,9 Mt die eerder voorzien waren. Verhoging van de inlandse prijzen In China, blijft de vraag hoog. In 2009/10, heeft de overheid reeds 1,71 Mt van haar reserves aangesproken om te trachten de prijsstijging in te dijken. De suikerreserves zouden tussen 500.000 t en 1 Mt teruggevallen zijn. De productie 2010/11 zou minder dan 12 Mt witsuiker (10,7 Mt in 2009/10) bedragen voor een verbruik dat op 14,6 Mt (13,8 Mt in 2009/0) geraamd wordt. De prijzen zouden hoog blijven in 2011 omwille van de grote vraag. De inlandse markten kennen voor het grootste deel een sterke stijging van hun inlandse prijzen, heel in het bijzonder in China (1.000 $/t), in de USA (1.200 $/t), in Brazilië (900 $/t) en in Rusland (1.000 $/t). In Algerije en in Tunesië, zorgde de prijsverhoging van de voedingswaren waaronder suiker op het eind van het jaar voor oproer. Begin januari, nam de Algerijnse regering maatregelen om de suikerprijzen te stabiliseren en de koopkracht van de burgers veilig te stellen. Een tijdelijke uitzonderlijke opschorting van douanerechten en van BTW van 1 januari 2011 tot 31 augustus 2011 werd voor suiker ingesteld evenals een belastingvrijstelling voor productie- en distributieactiviteiten van suiker. Deze tijdelijke en uitzonderlijke vrijstellingen van douanerechten, van BTW en van belastingen op suiker zou neerkomen op een totale last van 41 %.
Vooruitzichten op lange termijn Volgens de Internationale Suikerorganisatie en F.O. Licht, zou de balans 2010/11 nog een licht overschot vertonen (1,3 tot 1,7 Mt), maar andere analisten kondigen een deficitaire balans van -0,5 tot -3 Mt aan. De huidige spanning van de noteringen zou nog meer uitmonden in een daling van de beschikbare hoeveelheden riet en bieten ingevolge de slechte weersomstandigheden eerder dan op een structureel tekort te wijzen. Volgens F.O. Licht vertegenwoordigt, bij normale weersomstandigheden, het wereldproductiepotentieel 196 Mt, hetzij een voldoende capaciteit om de consumptie te dekken tot in 2018/19. In Brazilië, eerste producent en eerste exporteur in de wereld, anticipeert het ministerie van landbouw op een rietproductie van zowat 893 Mt in 2019/20, vergeleken met de 633 Mt van 2010/11. Met dit volume, zou de suikerproductie 46,7 Mt bereiken en deze van ethanol 62,9 Mm3. Om het supplementaire riet te behandelen, zouden ca 65 nieuwe fabrieken nodig zijn met een gemiddelde verwerkingscapaciteit van 4 Mt, of 6 tot 7 nieuwe fabrieken per jaar. Bron gegevens: FO Licht
Sinds Agriflanders praat iedereen over RAMBLER en BANQUET Prins Laurent bezoekt Clovis Matton op Agriflanders
de nieuwne toprasse 1 voor 201
4 — 02/2011
NL.indd 4
De Bietplanter
17-01-2011 12:24:45
PA RT I C I PAT I E T S
Betaling intresten op 10 februari 2011 Vanaf 10 februari 2011, zullen de planters van TS die obligaties bezitten de intrest van hun obligaties voor het jaar 2010 op hun bankrekening ontvangen. Ter herinnering, de participatie van de bietenplanters in het kapitaal van de TS begon in 1992. Zij werd gerealiseerd met opeenvolgende schijven van 5 jaar en bereikt momenteel een participatieniveau van 12,40 e per ton bietenquotum voor het geheel van de vier participatieschijven die tot op heden gerealiseerd werden.
Als dit percentage klein lijkt te zijn, dient eraan herinnerd dat de TS, naast de eigenlijke suikerproductie zelf in België met de suikerfabrieken van Longchamps, Tienen en Wanze, andere afdelingen omvat zoals Lebbe (speciale suikers), Candico (raffinage en suikerverwerking), Hottlet trading (uitvoeractiviteiten en trading),... evenals filialen in Europa met onder andere, de Franse groep Saint-Louis Sucre. Saint-Louis Sucre telt 4 suikerfabrieken en een raffinaderij in Frankrijk. Hij produceert een vijfde van het Franse quotum met 615.900 suiker, hetzij een quotum dat heel wat hoger is dan het suikerquotum van de TS dat 486.235 ton bedraagt. De 3 volgende schijven bestaan uit obligaties Sopabe-T. De bedragen die met deze 3 schijven overeenstemmen, hetzij een totaal van meer dan 30 miljoen euro, werden uitgeleend aan de TS. De TS hanteert dezelfde intrestvoet voor de 3 leningen. Deze intrestvoet bedraagt dit jaar 2,167 % voor de periode van 1 februari 2010 tot 31 januari 2011. Hij werd vastgelegd in het begin van de periode, op 31 januari 2010, op basis van het Euribor ontleningsrentetarief op 2 jaar, genoteerd op 31 januari, verhoogd met een premie van 0,5 %. Op 31 januari jongstleden, bedroeg het Euribor ontleningsrentetarief 1,667 % + 0,5 % = 2,167 %. 3 betalingen Vanaf 10 februari 2011, zullen de planters van de TS die obligaties bezitten de in-
trest van hun obligaties voor het jaar 2010 op hun bankrekening ontvangen. Er zijn drie types obligaties SOPABE-T: - obligaties van 0,5 euro (aanvankelijk 20 BEF) van de tweede participatieschijf (1996-2000); - obligaties van 0,4 euro van de derde participatieschijf (2001-2005); - obligaties van 0,4 euro van de vierde participatieschijf die een aanvang nam eind 2006. Op 10 februari 2011, zullen er dus drie overschrijvingen gebeuren: - intresten met betrekking tot de tweede participatieschijf; - intresten met betrekking tot de derde participatieschijf; - intresten met betrekking tot de vierde participatieschijf. Bruto-intrest van 2,167 % De intrestvoet is identiek voor de 3 participatieschijven in obligaties: 2,167 % bruto. Net zoals tijdens de voorgaande jaren, zal er geen enkele afhouding gebeuren op de basisintrest om de werkingskosten van SOPABE-T te dekken. Het is voor de planters interessanter dat de werkingskosten afgetrokken worden van het resultaat van de vennootschap en in mindering komen van de dividenden die voor de aandelen T worden uitbetaald eerder dan van de intresten die voor de obligaties worden betaald. Van deze bruto-intrest, moet nog de roerende voorheffing van 15 % afgetrokken worden. Wij raden de planters aan om het rekeninguittreksel van de betaling van de intrest goed na te kijken en te bewaren. Het vermeldt de volgende gegevens: stamnummer, aantal betaalde obligaties, bruto-intrest en roerende voorheffing. Wij kunnen echter niet instaan voor de manier waarop deze gegevens door de verschillende bankinstellingen worden vermeld.
De TS heeft verscheidene sites in Europa: In België: Longchamps, Tienen en Wanze (suikerfabrieken – suikerfabricage); Antwerpen (Hottlet trading – uitvoeractiviteiten en trading); te Oostkamp (Lebbe – fabricage van speciale suikers), te Merksem (Antwerpen) (Candico – raffinage en fabricage van speciale suikers). Buiten België is er het Nederlandse filiaal Raftir Nederland Beheer BV te Wijchen, de firma James Flemings & co Ldt in Newbridge en Manchester gespecialiseerd in de fabricage van banketingrediënten in het Verenigd Koninkrijk, evenals het Franse filiaal Saint-Louis Sucre met de suikerfabrieken Cagny en Etrepagny in Normandië en de suikerfabrieken Roye en Eppeville in het noorden van Frankrijk. Inhouding op 31 januari 2011 Op 31 januari 2011, zal voor de planters die aan de 4de participatieschijf van eind 2006 deelnamen, een inhouding van 0,4 e gebeuren per ton bietenquotum in 2010.
Deze afhouding zal gepreciseerd worden op het einde van de afrekening van de betaling van de bieten op 31 januari 2011 die door de fabriek wordt opgestuurd.
Quotumoverdracht in 2011 en participatie: wat doen? In het voorziene participatiesysteem, is de participatie-inspanning evenredig met het bietenquotum. Als men de vier participatieschijven beschouwt die tot op heden gerealiseerd werden, mag men aannemen dat in 2011, de financiële inspanning van elke planter die met de participatie in orde is het equivalent van 12,40 euro per ton bietenquotum vertegenwoordigt. Bij overdracht van een bietenquotum, vermindert de planter die quotum afstaat zijn participatie; diegene die overneemt, verhoogt ze. De eenvoudigste oplossing is een rechtstreekse overdracht tussen planters aan de hand van een formulier voor overdracht van participatie-effecten. De formulieren voor overdracht van effecten tussen planters kunnen bekomen worden bij: - de suikerfabriek (landbouwkundige dienst); - SOPABE-T (02/551.11.78). Inlichtingen omtrent de participatie? Contacteer Martine Moyart op 02/551.11.78
Dé topper in suikergehalte
BERNADETTA KWS
106 %
* WWW.SCHOPPE.DE
De eerste participatieschijf bestaat uit maatschappelijke aandelen T. Met het bedrag dat met deze eerste schijf overeenstemt konden 1.200.000 aandelen van de TS gekocht worden, hetzij 0,59 % van het kapitaal van de TS terwijl de overige 99,41 % in handen is van de groep Südzucker.
Buiten gewone combinatie suikergehalte (106%)* financieel inkomen (104%)* Goede tolerantie tegen witziekte (boven gemiddelde) Geschikt voor rooiing gedurende de gehele campagne *KBIVB 2009 - 2010
KWS BENELUX B.V. www.kws.com De Bietplanter
NL.indd 5
02/2011 — 5
17-01-2011 12:24:51
COCO-VLAANDEREN ISCAL
Een erg problematische campagne Vorige week werd de campagne 2010 afgesloten. Gedurende de voorbije 20 jaar hebben we nooit dergelijke moeilijke maanden meegemaakt. Vanaf het begin van de campagne hebben we nooit een rustige periode gekend waarin het gemakkelijk werken was. Het rooien diende steeds snel te gebeuren op de momenten dat het enigszins kon doch het was niets steeds evident. Alsof het niet genoeg was kwamen dan eind november de grote problemen opduiken, zware regen met overstromingen, gevolgd door stevig vriesweer, sneeuw en tijdelijke dooi. Op een bepaald moment zag het er naar uit dat we op een ramp afstevenden wanneer de dooi zich zou verder zetten met grote delen bieten welke niet meer leverbaar zouden zijn tot gevolg. Vanaf december werd het ploeteren en schipperen om zoveel mogelijk problemen een redelijke oplossing te geven; bieten welke ontzettend moeilijk of niet gerooid konden worden; pogingen om dit vooralsnog te doen in bevroren grond met alle gevolgen van dien; stukken van percelen welke niet meer rooibaar waren en anderzijds bietenvelden waar stukken biet bleven steken in de bevroren grond met ernstige verliezen tot gevolg, zonder dan nog te spreken van de hoge tarra’s door bevroren blokken aarde welke uiteraard de reiniger passeerden voor zover er gereinigd kon worden; bietenhopen welke omwille van de sneeuw niet bereikbaar waren; kortom kunst en vliegwerk om zoveel mogelijk te redden. Compensatie Rekening houdend met de 5.000 ton witte suiker welke reeds verkocht werd aan 24 e/t biet à 16°S en de overdracht uit vorig jaar, zou dit neer komen op ± 6,74 % nog beschikbare overschotsuiker. Om reden echter dat de fabriek zijn extractierendement van 147 niet gehaald heeft (zie bevroren bieten) dienen ze, volgens de EU verordening, het ontbrekend equivalent van het totale quotum extra aan te kopen van de planters, waardoor er iets meer compensatie zal zijn en dientengevolge het overschot ongeveer 6,2 % zou zijn. De juiste cijfers zullen in de volgende dagen berekend worden. De compensatie welke momenteel ongeveer 2,8 % zou bedragen zal om deze reden wellicht stijgen naar ongeveer 3,2 % (valt verder te berekenen). Afdekken heeft geloond Algemeen gezien hebben we een problematische campagne achter de rug welke in crescendo ging naar het einde ervan met nooit eerder geziene situaties. Hierbij heeft de fabriek alle middelen ingezet om deze problemen op de meest pragmatische wijze een oplossing te geven en zoveel mogelijk leverbare bieten binnen te krijgen, wat niet steeds evident was. Bij de bietenontvangst werd er op een tolerante wijze omgegaan met de behandeling van de stalen, wat niet steeds gemakkelijk was. Hierbij is gebleken dat de meestal zorgzame omgang en het correct afdekken met Toptex (en eventueel plastiek) door de planters, werkelijk zijn vruchten heeft afgeworpen en ervoor gezorgd heeft dat de afgedekte bieten doorgaans kwalitatief in een goede conditie de fabriek binnenkwamen. Reden te meer 6 — 02/2011
NL.indd 6
dat we moeten blijven zoeken naar eenvoudige hulpmiddelen op maat van het bedrijf om dit werk te vergemakkelijken. We komen hier verder op terug. Niettegenstaande dit waren er toch een aantal planters welke niet afgedekt hadden. De vraag werd gesteld of dit aanvaardbaar is ten opzichte van de grote groep welke wel de nodige inspanningen doen om correct af te dekken. Principieel heeft het bestuur van Coco-Iscal geen enkel probleem met het opleggen van een boete wanneer men, na verwittiging door de fabriek, niet afdekt. Dit wordt hernomen in een volgende vergadering.
Het afdekken, en vooral ontdekken heeft dit jaar, omwille van de extreme omstandigheden, opnieuw aan heel wat planters serieuze moeite gekost. Het ontdekken van besneeuwde en/of bevroren zeilen was soms meer dan beulenwerk. Wintervergaderingen Coco-Vlaanderen Datum
uur
Dond. 27 januari
20 u. Steenhuffel
Plaats
“Feestzaal Flandria”, Steenhuffeldorp 56 - 1840 - Steenhuffel
Zaal
Grondtarra en extreme campagneomstandigheden!!!
Dinsd. 1 februari
20 u. Izenberge
“’t Spaans Kwartier”, Groenestr. 14 - 8691-Izenberge
Tijdens een dringend bijeengeroepen vergadering van het Bestuur CocoIscal op 6 januari werden diverse problemen geanalyseerd en besproken, o. a. het probleem van de hogere tarra’s ingevolge de uitzonderlijke weersomstandigheden. Er werd beslist om de basis voor aanrekening van 5,5 % op te trekken naar 6,5 %. Daarnaast zullen de boetes voor grondtarra nogmaals met 30 % verminderd worden.
Dond. 3 februari
20 u. Vichte
“Salons Rembrandt”, Oudenaardsestwg 22 - 8570-Vichte
Dinsd. 8 februari
20 u. Poperinge
“Avowest”, Schipvaartweg 10 - 8970-Poperinge
Woensd. 9 februari
20 u. Moerkerke
Zaal “De Carina”, Vissersstraat 97 - 8340-Moerkerke
Dinsd. 15 februari
20 u. Oudenaarde “Salons Mantovani”, Doorn 1 - 9700-Oudenaarde
Donderd. 17 februari 20 u. Kieldrecht
Zaal “Centrum”, Beukenlaan 18 - 9130-Kieldrecht
Pulpprobleem
Onderwerpen
Uit wat vooraf gaat valt uiteraard op te maken dat de uitzonderlijke omstandigheden gezorgd hebben voor nog grotere problemen, o. a. op vlak van de pulpbevoorrading naar het einde van de campagne toe. In vorige Bietplanter werd deze problematiek reeds aangekondigd. Na overleg tussen fabriek en planters werd noodzakelijkerwijs beslist om kortingen toe te passen teneinde iedereen toch een deel van zijn gevraagde pulp te kunnen geven. Heel wat afnemers hebben om begrijpelijke reden woest gereageerd op deze korting doch het was kiezen uit twee kwalen, ofwel een aantal al het gevraagde geven en dan een 30 à 40 planters niets, ofwel de te verwachten productie verdelen onder al de resterende vragers van pulp. Niemand is hier gelukkig mee doch wat er niet is kan niet verdeeld worden ! Wellicht moeten we het pulpsysteem opnieuw eens bekijken in functie van de nieuwe context welke de laatste jaren op de voedermarkten ontstaan is, wat uiteraard zal gebeuren in ons bestuur.
Dir. R. Van Gaever: - Actualiteit in de suikersector, verwachtingen voor de toekomst. - Evaluatie van de voorbije campagne. - Wat voor volgende campagne. Alain Van Dorpe: - Korte evaluatie van het “Project diversificatiesteun Toptex”, wat goed ging en wat mis ging. - Wat met het verdere onderzoek en nieuwe vindingen in geval van hard en langdurig vriesweer (JP. Vandergeten of Guy Legrand, KBIVB) - Resultaten van het “Innovatieproject mechanische hulpmiddelen voor het afdekken van bietensilo’s” ==> Film met de beste ontwerpen van onze eigen planters. - Interprofessionele afspraken voor volgende campagne. - Actualiteit in de sector.
Situatie verkoop “Overschotsuiker” en mogelijkheid tot individuele overdracht Zoals u ergens anders in de Bietplanter kunt lezen, bestaat de mogelijkheid dat de EU-Commissie vooralsnog zou beslissen om overschotsuiker te valoriseren als quotumsuiker. Ik heb er in de voorbije jaren meermaals op gewezen dat deze mogelijkheid wel eens realiteit zou kunnen worden. Wel, we zijn er momenteel dicht bij tenzij de Commissie nog een andere Vervolg op p.7
Voorlopige Streekopbrengsten campagne 2010 Aantal percelen
Streek Brabant
Ha
Ton Bieten
Ton/ha
% Suiker
S/ha
65
308,47
23.544
76,32
16,96
12 920
164
630,86
44.498
70,54
17,05
12 027
Eeklose polders
90
561,52
43.371
77,24
17,07
13 185
Frankrijk
62
289,38
22.934
79,25
17,06
13 520
Région des Collines
Limon
801
3.880,37
281.496
72,54
16,99
12 325
Midden West-Vl.
133
529,86
38.222
72,14
16,85
12 156
Poperinge
225
924,45
72.054
77,94
17,17
13 382
Quévy
65
415,01
29.030
69,95
17,17
12 010
Sable Péruwelz
32
158,32
11.114
70,20
17,04
11 962
Schelde Polders
86
464,92
33.351
71,74
16,87
12 102
Zeepolder
548
2.738,26
214.904
78,48
17,06
13 389
Zandleem Oost-Vl.
416
1.768,02
136.024
76,94
16,84
12 957
Zandleem West-Vl.
476
2.093,80
160.328
76,57
17,01
13 025
35
171,77
11.110
64,68
17,20
11 125
Zand Oost-Vl. Zuid West-Vl. TOTAAL:
382
1.688,18
120.972
71,66
16,83
12 060
3.580
16.623,19
1.242.954
74,77
16,99
12 703
De Bietplanter
17-01-2011 12:24:54
WWW.SCHOPPE.DE
Suiker + Opbrengst + Super tegen bladziekten =
ELEONORA KWS Rijk type met zeer hoog financieel inkomen Super voor de suikergehalte premie Zeer goede bladziektetolerantie KWS BENELUX B.V. www.kws.com
*
% 0 , 1 10 % 2 , 3 10 lte
eha ikerg
Su
Fina
n
o l ink ciee
men
*
*IRBAB 2009-2010
COCO-VLAANDEREN ISCAL Vervolg van p.6
Om deze reden werd binnen Iscal geopteerd om nog even te wachten met het versturen van de brieven om uw eventuele overdracht naar volgende campagne kenbaar te maken. In wezen is het echter zo dat we als planter slechts één reden hebben om te beslissen wél over te dragen, en deze is, “wanneer men in zijn uitzaai te kort zit voor volgend jaar”! In alle andere omstandigheden zou men normaal deze gunstige verkoopsprijs moeten meenemen. Alain Van Dorpe, Secretaris Coördinatie Comité Vlaanderen
VERBOND SUIKERBIETPLANTERS TIENSE Gewestvergaderingen 2011 Dijleland
L.R.V. – Ruiterschool Waversebaan 99 - Oud-Heverlee
dinsdag 25 januari 13.30 uur
Riemst Maasland
Parochiezaal Vlijtingen Kloosterstraat - Vlijtingen
woensdag 26 januari 13.30 uur
Tongeren
PIBO Sint-Truidersteenweg 323 - Tongeren
maandag 31 januari 14.00 uur
Landen
De Volksmacht Luikersteenweg 7 - Sint-Truiden
dinsdag 1februari 13.30 uur
Agenda: Evaluatie campagne 2010 Diversificatieproject TopTex Varia en tombola
NE W
oplossing zoekt om de tekorten binnen de EU aan te vullen. Persoonlijk zouden we dit wansmakelijk vinden ten opzichte van onze EU suikerbietenplanters en absoluut niet getuigen van respect voor ons werk, doch we hebben de laatste jaren reeds andere dingen gezien van het EU beleid. Het blijft afwachten wat de volgende weken geven. Mocht de Commissie deze deur echter gesloten houden blijven er wellicht nog andere evenwaardige mogelijkheden over om de overschotsuiker te valoriseren. Het blijft dus tijdelijk afwachten wat het wordt.
.
Voorbereiding campagne 2011 Actualiteiten: wereldmarkt suiker, quotasysteem,...
CHEROKEE
EEN SCHOT IN DE ROOS!
Veldopkomst ‘09-’10: 102,3 % Wortelopbrengst: 101 % Suikergehalte ‘10: 102,9 % (18,1°) Fin. opbrengst ‘09-’10: 102,8 % 100 T op 16° in 2010 !
Bron : KBIVB 2009-2010
t t t t t
WWW.SESVANDERHAVE.COM
De Bietplanter
NL.indd 7
02/2011 — 7
17-01-2011 12:25:04
SUIKERBIETEN 2011
OOK GEZIEN DAT BETASEED DE BESTE NIEUWE RASSEN BRENGT ?
Veel suiker
Hoog inkomen
Resultaten van de nieuwe Rhizomanie tolerante suikerbietenrassen, die op de catalogus zijn opgenomen na deelgenomen te hebben aan de officiële proeven van 2009 en 2010 (gemiddelden van 11 onbesmette proeven) witziekte (1)
cercospora (1)
grondbedekking (1)
Rambler
8.1
4.0
4.9
6.3
100.9
Banquet
6.3
3.3
4.7
6.8
100.2
Claritta
4.3
3.8
5.6
6.9
102.6
Julius
3.6
4.8
5.7
5.4
Candimax
2.9
2.5
6.0
5.5
SY Demeter
2.4
5.3
5.6
SY Muse
4.0
4.0
Husky
2.6
2.5
Cooper
2.6
Ras (2)
NL.indd 8
wortels netto kg/ha
grondtarra kg/ha
K Na aN suiker mmol/100 mmol/100 mmol/100 % gS gS gS
extraheerbaarheid %
bruto suiker kg/ha
Witsuiker kg/ha
bruto financieel Euro/ha
0
99.1
109.9
102.4
100.3
73.2
89.9
100.3
11
100.0
92.2
101.4
94.0
86.3
94.5
100.4
101.6
101.9
101.6
102.0
102.2 101.9
22
101.5
103.2
100.1
102.8
108.7
106.2
99.8
101.7
101.4
101.7
102.5
11
102.8
95.5
98.2
96.1
75.0
89.2
101.4
0
103.6
93.2
98.1
96.0
83.0
91.8
100.4
101.0
101.4
100.8
100.3
101.8
102.1
101.5
5.4
101.4
0
100.5
97.0
100.3
99.0
79.1
104.1
100.0
100.9
101.0
101.0
5.9
5.2
101.6
0
102.8
91.5
98.6
97.7
96.2
102.8
100.0
101.5
101.5
101.2
7.3
5.1
102.1
11
108.1
99.9
98.2
101.2
84.7
91.8
100.1
106.1
106.2
105.8
3.3
6.1
5.1
101.5
22
102.7
99.2
99.3
98.0
95.5
96.9
100.1
102.2
102.4
102.2
Zanzibar (S)
2.9
3.4
5.5
5.2
101.9
11
104.2
110.4
98.7
100.8
98.4
91.0
100.1
103.0
103.1
102.9
Resimax (S)
2.8
2.9
5.7
5.0
100.5
87
103.4
108.1
98.8
101.9
104.2
91.6
100.0
102.3
102.3
102.1
Cadenza (S)
5.3
3.0
6.2
4.9
98.9
44
92.4
109.0
104.4
103.0
95.0
106.4
99.9
96.5
96.4
97.1
Angeliqua (S)
5.9
3.0
4.5
6.7
100.6
22
106.3
87.1
97.2
98.1
102.4
102.8
99.9
103.4
103.3
102.9
Balthazar (S)
4.2
6.3
6.3
4.9
98.1
0
93.7
85.5
101.0
96.2
100.1
108.3
100.0
94.8
94.8
95.0
-
-
-
-
102222
-
89789
3227
18.8
21.1
2.5
5.8
92.6
16884
15634
3136
100=
8 — 02/2011
bladsteilheid planten schieters (1) n/ha /1000 pl
De Bietplanter
17-01-2011 12:25:17
CICHOREI
Italië
Campagne-einde in Warcoing en in Oreye
Constructie van een raffinaderij door Coprob en Pfeifer&Langen
De cichoreicampagnes eindigden in Warcoing op 29 december en in Oreye op 31 december. De campagne was korter dan voorzien in Warcoing, immers de opbrengsten waren relatief laag ingevolge ondermaatse teeltomstandigheden dit jaar (verscheidene gevallen van slechte opkomst, herzaai,...). Ter herinnering, de vorige campagne in Warcoing was geëindigd op 15 januari.
De
Bietplanter
vzw CBB – Anspachlaan 111 Bus 10 – 1000 Brussel T. 02 513 68 98 – F. 02 512 19 88
M A A N D B L A D V A N D E C O N F E D E R AT I E V A N D E B E L G I S C H E B I E T E N P L A N T E R S
Hoofdartikel door Philippe Bedoret, voorzitter van de CBB
Stichter: R. BRUYÈRE Verantwoordelijke uitgever: Victor SNEESSENS, Voorzitter CBB Directeur van de publicatie: J.F. SNEESSENS Uitgave en publiciteit Bernadette Bické - 02 513 68 98 Martine Moyart - 02 551 11 78 Verantwoordelijke voor de suikerbiettechniek: KBIVB Tienen Druk: Corelio Printing IN DIT NUMMER p. 2: Actueel
p. 3, 4, 5, 6, 11: Verslaggeving CBB-congres Bergen p. 12,14: Bedrijfsnieuws p. 13: Coco Vlaanderen
p. 14: Contractvoorwaarden Orafti
nr. 441 - 42ste jaargang
Voor de contracten 2011 in Warcoing en Oreye werden er algemene verminderingen van de hoeveelheden met 10 % aangekondigd. tracteerde en niet geleverde hoeveelheden zullen afgetrokken worden. Te noteren dat voor 2010 een drempel van 30 EUR was gegarandeerd voor alle overtollige tonnen. De contracten 2011 werden al opgestuurd in het geval van Warcoing. Er werd een algemene vermindering van de hoeveelheden met 10 tot 15 % aangekondigd. Voor Oreye, zullen de planters eerstdaags hun nieuw contract ontvangen. Normaal zullen alle contracten met 10 % verminderd worden ten opzichte van 2010. Eventuele anomalieën kunnen ons medegedeeld worden. De resultaten van het oogstmaterieel zouden in principe eerstdaags moeten gekend zijn. Zij zullen door de overheden in kwestie geanalyseerd worden om er de conclusies uit te trekken. De weersomstandigheden van 2010 hebben duidelijk aangetoond dat er geen ideaal materieel bestaat en dat zowel planters als fabriek te grote risico’s zouden oplopen als het aantal en het type machines niet voldoende ontwikkeld waren.
DECEMBER 2008
Tijdens de laatste leveringsdagen doken ernstige moeilijkheden op voor beide fabrieken, als gevolg van de weersomstandigheden (overal sneeuw, zeer moeilijk berijdbare wegen, met trouwens rijverbod op bepaalde dagen). De grote meerderheid van de belanghebbende partijen, planters, loonondernemers, kraanbestuurders, landbouwkundige diensten, hebben trouwens alles in het werk gesteld om de oogst te redden. Onze dank daarvoor. De planters van beide fabrieken blijven zich zorgen maken over de campagneduur. Dit jaar heeft men nog kunnen vaststellen dat de zeer slechte weersomstandigheden alle schema’s overhoop kunnen halen. Ook de algemene kwaliteit in de twee fabrieken (inulinegehalte) was minder goed dan in 2009. In Oreye, werd begin januari een vergadering belegd om de klachten betreffende de leveringen te onderzoeken en werden correcties uitgevoerd. Voor Oreye kan nog niets aangekondigd worden betreffende de prijs voor de individuele overschottonnen van 2010. Deze prijs zal berekend worden in functie van de globale hoeveelheden op overschot, waarvan de gecon-
Coprob, leider van de Italiaanse sector bieten-suiker tekende een akkoord met de Duitse suikergroep Pfeifer & Langen voor de bouw van een raffinaderij geïntegreerd in de fabriek van Minerbio nabij Bologna. Deze raffinaderij zou tenminste 150.000 ton suiker per jaar kunnen produceren en zou over een raffinagecapaciteit van 1.500 ton ruwe suiker/dag beschikken. De inwerkingstelling van de fabriek, waarvan de productie voor de industriële sector zal bestemd zijn, is voorzien vanaf februari 2012. Het project betekent een versterking van de alliantie tussen Coprob en Pfeifer & Langen, ingesteld in 2006 met de oprichting van een commerciële joint venture (Italia Zuccheri Commerciale) wat Coprob toeliet zijn aandeel van 40% van de Italiaanse markt te behouden spijts de sluiting van 5 van zijn 7 suikerfabrieken. In 200/10 produceerde de Italiaanse groep ca 280.000 ton suiker in zijn 2 fabrieken, waarbij 100.000 ton Duitse suiker komt die door de joint venture gecommercialiseerd wordt. Het project van raffinaderij tussen Coprob en Pfeifer & Langen werd mogelijk gemaakt door de normen die onlangs in de GMO suiker werden ingevoerd, in het bijzonder de afschaffing van de raffinagequota.
p. 15: Verbond Vlaams-Haspengouw
COYOTE
UW GARANTIE OP STABILITEIT
Bron : KBIVB 2010
t&WFOXJDIUJHUZQF t'JOPQCSA103,5 % t'JOPQCSAA103,6 % t'JOPQCSAAA102,9 % t0QLPNTUTOFMIFJE120 %EBOL[JK4UBSU6Q
WWW.SESVANDERHAVE.COM
De Bietplanter
NL.indd 9
02/2011 — 9
17-01-2011 12:25:26
NIEUWE RASSEN
Nieuwe rassen van suikerbiet op de Nationale rassenlijst De CGW proeven (10) werden aangelegd in de Haspengouwse leemstreek te Avernas, Leuze, Nivelles, Remicourt, Luttre en Vieux-Genappe; in Henegouwen in Blandain en Brasmenil; in de zandleemstreek in Zwalm en Sint-Blasius-Boekel. De resultaten worden voorgesteld in de hierna volgende tabellen.
Resultaten van de proeven 2008 en 2009 Op basis van de resultaten van de proeven aangelegd in 2008 en 2009 werd het volgend suikerbietenras toegelaten op de nationale rassenlijst voor landbouwgewassen in de categorie: - rhizomanietolerant ras: Pasteur
De gemiddelde opbrengsten werden bekomen in kleine perceeltjes met beredeneerde toedieningen van meststoffen en van gewasbeschermingsmiddelen volgens de Belgische aanbevelingen. Wanneer de schaal van 1 tot 9 wordt gebruikt komt 9 overeen met de meest gunstige kwotering.
Resultaten van het nieuwe Rhizomanie tolerante suikerbietenras, dat op de catalogus is opgenomen na deelgenomen te hebben aan de officiële proeven van 2008 en 2009 (gemiddelden van 10 onbesmette proeven) Ras (2) 100=
wit- cerco- grondbebladziekte spora dekking steilheid (1) (1) (1) (1)
planten n/ha
schieters /1000 pl
wortels netto kg/ha
grondtarra kg/ha
suiker %
K Na mmol/ mmol/ 100 g S 100 g S
aN extraheer- bruto Witbruto mmol/ baarheid suiker suiker financieel 100 g S % kg/ha kg/ha Euro/ha
-
-
-
-
102222
-
89789
3227
18,8
21,1
2,5
5,8
92,6
16884 15634
3136
Zanzibar(S)
2,2
5,1
5,8
5,6
100,7
22
103,8
105,2
99,0
104,7
100,7
91,1
100,0
103,0
103,0
102,9
Klarina(S)
5,3
5,2
5,9
5,7
101,1
32
99,1
112,0
100,1
104,7
92,4
107,0
99,8
99,2
99,0
99,3
Ruveta(S)
3,6
7,7
6,9
5,9
97,1
0
92,2
86,6
102,6
92,7
110,7
103,6
100,2
94,6
94,8
94,9
Angeliqua(S)
4,9
5,7
4,6
7,6
101,1
0
104,9
96,2
98,3
97,9
96,2
98,4
100,1
103,1
103,2
102,9
GEMIDDELDE STANDAARD
4,0
5,9
5,8
6,2
100,0
14
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
Pasteur
3,2
4,8
6,8
5,4
102.5
0
99.8
115.1
100.3
95.7
79.3
89.2
100.4
100.3
100.7
100.4
-
-
-
-
-
-
1,6
12,6
0,7
2,1
7,2
3,7
0,1
1,4
1,4
1,4
kbv
(1) een hoog cijfer komt overeen met een gunstige kwotering. Resultaten van de proeven 2009 en 2010 Op basis van de resultaten van de proeven aangelegd in 2009 en 2010 werden de volgende suikerbietenrassen toegelaten op de nationale rassenlijst voor landbouwgewassen in de categorieën: - rhizomanietolerante rassen: Banquet, Candimax, Claritta, Cooper, Husky, Julius, Rambler, SY Demeter, SY Muse
(2) S = standaardras
- rhizomanietolerante rassen met tolerantie tegen bietencystenematode: Bagheera, Baiji - rhizomanietolerante rassen met resistentie tegen rhizoctonia: Vivianna Kws De CGW proeven (11) werden aangelegd in de Haspengouwse leemstreek te Avernas, Nivelles (2), Franc Waret, Verlaine, Luttre; in Henegouwen in Melles en Brasmenil; in de zandleemstreek in Sint-Blasius-Boekel, Kortrijk en Sint Maria Lierde;
De resultaten worden voorgesteld in de hierna volgende tabellen. De gemiddelde opbrengsten werden bekomen in kleine perceeltjes met beredeneerde toedieningen van meststoffen en van gewasbeschermingsmiddelen volgens de Belgische aanbevelingen. Wanneer de schaal van 1 tot 9 wordt gebruikt komt 9 overeen met de meest gunstige kwotering.
Resultaten van de nieuwe Rhizomanie tolerante suikerbietenrassen, die op de catalogus zijn opgenomen na deelgenomen te hebben aan de officiële proeven van 2009 en 2010 (gemiddelden van 11 onbesmette proeven) Ras (2) 100=
wit- cerco- grondbebladziekte spora dekking steilheid (1) (1) (1) (1)
planten n/ha
schieters /1000 pl
wortels netto kg/ha
grondtarra kg/ha
suiker %
K Na mmol/ mmol/ 100 g S 100 g S
-
-
-
-
101342
-
92417
3014
18.5
23.1
Zanzibar (S)
2.9
3.4
5.5
5.2
101.9
11
104.2
110.4
98.7
Resimax (S)
2.8
2.9
5.7
5.0
100.5
87
103.4
108.1
98.8
aN extraheer- bruto Witbruto mmol/ baarheid suiker suiker financieel 100 g S % kg/ha kg/ha Euro/ha
2.1
6.4
92.1
17071 15736
3158
100.8
98.4
91.0
100.1
103.0
103.1
102.9
101.9
104.2
91.6
100.0
102.3
102.3
102.1
Cadenza (S)
5.3
3.0
6.2
4.9
98.9
44
92.4
109.0
104.4
103.0
95.0
106.4
99.9
96.5
96.4
97.1
Angeliqua (S)
5.9
3.0
4.5
6.7
100.6
22
106.3
87.1
97.2
98.1
102.4
102.8
99.9
103.4
103.3
102.9
Balthazar (S)
4.2
6.3
6.3
4.9
98.1
0
93.7
85.5
101.0
96.2
100.1
108.3
100.0
94.8
94.8
95.0
GEMIDDELDE STANDAARD
4.2
3.7
5.6
5.4
100.0
33
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
Banquet
6.3
3.3
4.7
6.8
100.2
11
100.0
92.2
101.4
94.0
86.3
94.5
100.4
101.6
102.0
101.9
Rambler
8.1
4.0
4.9
6.3
100.9
0
99.1
109.9
102.4
100.3
73.2
89.9
100.3
01.6
101.9
102.2
Claritta
4.3
3.8
5.6
6.9
102.6
22
101.5
103.2
100.1
102.8
108.7
106.2
99.8
101.7
101.4
101.7
Julius
3.6
4.8
5.7
5.4
102.5
11
102.8
95.5
98.2
96.1
75.0
89.2
100.4
101.0
101.4
100.8
Candimax
2.9
2.5
6.0
5.5
101.4
0
103.6
93.2
98.1
96.0
83.0
91.8
100.3
101.8
102.1
101.5
SY Demeter
2.4
5.3
5.6
5.4
101.4
0
100.5
97.0
100.3
99.0
79.1
104.1
100.0
100.9
101.0
101.0
SY Muse
4.0
4.0
5.9
5.2
101.6
0
102.8
91.5
98.6
97.7
96.2
102.8
100.0
101.5
101.5
101.2
Husky
2.6
2.5
7.3
5.1
102.1
11
108.1
99.9
98.2
101.2
84.7
91.8
100.1
106.1
106.2
105.8
Cooper
2.6
3.3
6.1
5.1
101.5
22
102.7
99.2
99.3
98.0
95.5
96.9
100.1
102.2
102.4
102.2
(1) een hoog cijfer komt overeen met een gunstige kwotering.
(2) S = standaardras
Resultaten van de nieuwe Rhizomanie tolerante / Rhizoctonia resistente suikerbietenrassen, die op de catalogus zijn opgenomen na deelgenomen te hebben aan de officiële proeven van 2009 en 2010 (gemiddelden van 11 onbesmette proeven) Ras (2) Zorro (R)
wit- cerco- grondbebladziekte spora dekking steilheid (1) (1) (1) (1) 1.8
3.0
6.6
4.6
planten n/ha
schieters /1000 pl
wortels netto kg/ha
grondtarra kg/ha
suiker %
K Na mmol/ mmol/ 100 g S 100 g S
101.4
11
94.2
92.5
99.9
99.8
121.2
98.8
100.0
94.1
94.0
94.2
Iguane (R)
1.9
3.0
6.4
4.5
99.0
11
93.8
90.0
99.6
101.2
117.6
100.9
99.9
93.5
93.4
93.6
Franc. Kws (R)
4.1
2.3
4.9
5.8
96.9
0
90.4
94.4
101.5
96.6
103.6
100.7
100.1
91.8
91.9
92.0
Vedeta (R)
2.5
4.8
6.6
4.6
101.0
11
89.1
104.1
100.4
108.0
101.6
121.2
99.4
89.4
88.8
89.5
GEMIDDELDE REFERENTIE
2.6
3.3
6.1
4.9
99.6
8.2
91.9
95.2
100.3
101.4
111.0
105.4
99.8
92.2
92.0
92.3
Vivianna Kws
6.2
4.5
6.4
6.1
102.4
0
99.7
108.9
96.8
107.3
146.0
90.4
99.7
96.5
96.2
95.8
(1) een hoog cijfer komt overeen met een gunstige kwotering.
(2) R = referentieras
Persbericht van het Agentschap voor Landbouw en Visserij - Vlaamse Overheid 10 — 02/2011
NL.indd 10
aN extraheer- bruto Witbruto mmol/ baarheid suiker suiker financieel 100 g S % kg/ha kg/ha Euro/ha
Vervolg op p.17
De Bietplanter
17-01-2011 13:29:09
KONINKLIJK BELGISCH INSTITUUT TOT VERBETERING VAN DE BIET VZW Molenstraat 45, B-3300 Tienen – F. +32 16 820468 –
[email protected] – www.irbab-kbivb.be
De suikerbiet en haar teelttechniek P V B C – P R O G R A M M A V O O R L I C H T I N G B I E T C I C H O R E I , I N H E T K A D E R VA N D E P R A K T I J K C E N T R A Rubriek opgesteld en medegedeeld onder de verantwoordelijkheid van het KBIVB, J.-P. Vandergeten Directeur KBIVB, met de financiële steun van de Vlaamse overheid.
Overzicht van het bietenjaar 2010 :
Eén van de beste opbrengsten maar één van de slechtste campagne-einden ! Guy LEGRAND KBIVB vzw - IRBAB asbl Samenvatting De nationale bietenopbrengsten van 2010 bedragen 73,254 ton wortelopbrengst aan 17,14% suikergehalte (hetzij 78,48 t aan 16°). Volgens de tendenscurven werden ze geschat op 72,97 ton aan 17,94% suiker (hetzij 81,82 t aan 16°). 2010 wordt afgesloten met een productie van ± 4% lager dan de theoretische prognoses. Ondanks de minder gunstige ramingen van de opbrengst in het begin van de campagne, plaatst het bietenjaar 2010 zich niettemin in tweede positie in het opbrengstenklassement, na de uitzonderlijke opbrengsten van 2009. Ondanks de weinig gunstige weersomstandigheden tijdens het hele jaar 2010 zullen de teelttechnieken, de keuze van de gronden en de evolutie van de genetica toelaten om dit belangrijk productiepotentieel van de bieten te behalen. Daarentegen heeft 2010 één van de meest vroegtijdige en één van de langste periodes van wintervorst gekend. Deze heeft de te laat gerooide en de bewaring van bieten in hopen en geleverd in december of na nieuwjaar zeer ernstig benadeeld. Bij talrijke bietenhopen, onvoldoende beschermd tegen de ijzige wind en de doordringende vorst van begin december, bevroren de bieten aan de oppervlakte. Ten gevolge van de regelmatige en overvloedige sneeuwbuien, werden de werkzaamheden voor het verwijderen van de dekzeilen van de bietenhopen (afgedekt met geotextielen gebruikt om ze droog te houden), bemoeilijkt door het gewicht van de sneeuw en het opgehoopte ijs. De zware sneeuwval heeft eveneens de planning voor het laden van de hopen verstoord door de ontoegankelijkheid van de landwegen en de regelmatige onderbreking van het verkeer van vrachtwagens ten zuiden van Samber en Maas. Deze elementen hebben eveneens de goede werking van de fabrieken bemoeilijkt en hebben de bieten-suiker sector parten gespeeld. Gelukkig begon de algemene dooi pas na 06/01/2011. De laatste ontvangsten van de suikerfabrieken waren rond 10 januari 2011, hetzij na 117 dagen campagne. 1. Klimatologisch overzicht 2010 werd op wereldniveau aangehaald als één van de warmste jaren opgenomen toe nu toe. Dit was niet echt het geval in België. Zonder talrijke meteorologische records te verslaan, zoals opgemeten sinds 2006, was 2010 bijzonder warm in juli, maar kende een groot aantal vorstdagen in januari en februari en vooral vanaf eind november en in december (Figuur 1). Het was redelijk droog in april en juli, maar uiterst regenachtig in augustus, september en november (Figuur 2). Het aantal uren zon was zeer hoog in juni en juli en gering in februari en november (Tabel 1). Zoals de winter 2008-2009, was ook de winter 2009-2010 vrij streng, met twee periodes van hevige vorst, onderbroken door een dooiperiode schadelijk voor de leveringen van 2009/2010, tussen Kerstmis 2009 en het nieuwe jaar. Januari was zeer koud en kende veel sneeuw met 22 dagen vorst te Ukkel (norm. : 14,3) en minimum temperaturen variërend tussen -14°C en -7°C. De koude periode was gunstig voor de bodemstructuur van de gronden. Maart kende hoge temperaturen en meer regen tijdens de laatste decade. April kende enkele dagen regen in het begin van de maand, was daarna lang droog, warm en zeer zonnig, maar nog met grondvorst rond 2123/04. In april en mei kwam de wind dikwijls uit het Noord-Noordoosten, met enkele schadelijke doortochten van hagel. Mei was relatief fris. De len-
Samengevat : De opvallende feiten van 2010
xDe
normale gemiddelde maandtemperaturen waren hoger in juni en juli, maar over het algemeen minder hoog dan in 2009, xDe zonneschijnduur was normaal, hoger in juni en juli en de neerslaghoeveelheid was hoger dan normaal, vooral in augustus en november, xEen goede bodemstructuur door de rooi van teeltprecedenten in goede omstandigheden in 2009 en door de koude van de winter 2009/2010, zoals de voorgaande winter, xMoeilijke zaaiomstandigheden, onderbroken met doortochten van regens,
xEen latere 50-zaaidatum (15 april) dan normaal en dan in 2009 (5 april), xMoeilijke opkomstomstandigheden door een gebrek aan neerslag en een koude wind uit het Noordoosten gedurende de hele opkomstperiode,
xEen optimaal plantenbestand (± 97.000 planten/ha) xEen nogal trage start van de plantengroei xDe weersomstandigheden lieten een doeltreffende onkruidbestrijding
toe, voor zover de termijnen tussen de bespuitingen gerespecteerd werden, xEen geringe aanwezigheid van groene en zwarte bladluizen waargenomen vanaf eind mei, xEen laattijdig sluiten van de rijen, met en tiental dagen achterstand (norm : 510 juni), xEen beperkte aanwezigheid van rupsen van de gamma-uil in het begin van juli, die een locale behandeling met een insecticide in Henegouwen en Vlaanderen kunnen rechtvaardigen, xEen onverwachte aanwezigheid van cirkels van virale vergelingsziekte, die laat verschenen in Henegouwen en Vlaanderen, in augustus en september, xNog meer dan in 2009, een bijzonder lage druk van de bladziekten in augustus, die op een goede wijze werd gecontroleerd door één enkele fungicidenbehandeling toegediend op het juiste moment, xEen relatief geringe bladmassa in augustus-september,
xEen
suikeropbrenst die in augustus en begin september nabij het gemiddelde van de laatste 5 jaar kwam dank zij een hoge wortelopbrengst en een gemiddeld suikergehalte, xEen nogal nat begin van de campagne in september,
xEen
zeer natte novembermaand, met talrijke overstroomde gebieden gedurende verschillende dagen, xEen bijna veralgemeend gebruik van geotextielen (Toptex) om de bietenhopen af te dekken, xEen zeer vroege vorst, vanaf 27/11,
xEen
advies voor een tweede dekzeil op 29/11 veralgemeend voor alle bietenhopen en voor alle streken om ze te beschermen tegen een hevige vorstperiode gepaard gaand met sterke wind uit het Noordoosten, aangekondigd tussen 01 en 04/12 (-8°C te Ukkel), xEen nog belangrijk aantal hectaren niet-gerooide bieten begin december,
xEen nagenoeg permanente vorst tussen 27/11 en 05/01/2011, met zeer koude
temperaturen en regelmatige sneeuwbuien. Deze zeer lange vorstperiode werd regelmatig onderbroken door korte periodes van geringe dooi. De algemene dooi begon vanaf 06/01/2011. De sneeuwlaag is quasi permanent gebleven tussen 28/11 en 04/01/2011 in de hele zuidelijke helft van het land. Deze uitzonderlijke weersomstandigheden hebben de werkzaamheden voor het verwijderen van de dekzeilen en het laden van de bietenhopen, het vervoer van de bieten en de werking van de suikerfabrieken uiterst moeilijk gemaakt. Het transportvervoer van meer dan 7,5 t werd meerdere malen opgeschort in de provincies Namen, Luxemburg en Luik. xDe laatste fabrieken werden gesloten op 10/01/2011, hetzij na 117 dagen campagne. xVanaf december hebben de uitzonderlijke winterse omstandigheden de gehele sector bieten - suiker parten gespeeld.
De Bietplanter
NL.indd 11
02/2011 — 11
17-01-2011 12:25:29
Januari
Zeer koud, veel sneeuw, droog, weinig zon
Februari
April
Fris, veel sneeuw, regenachtig, zeer bewolkt, Record tekort aantal uren zonneschijn Normaal, talrijke doortochten van regens op het einde van de maand Warm, zeer droog en zeer zonnig
Mei
Koud, frequente Noord-Noordoosten wind, weinig zon
Juni
Warm, droog, zeer zonnig. Relatieve luchtvochtigheid vrij laag
Juli Augustus
Zeer warm, weinig regen, zeer zonnig. Relatieve luchtvochtigheid vrij laag Buitengewoon regenachtig, weinig zon
September
Veel regen
Oktober
Normaal
November
Buitengewoon regenachtig, vooral op 11-12-13/11, hevige overstromingen Zeer koud, hevige vorst en frequente sneeuwbuien tijdens heel de maand
Maart
Gedurende de groeiperiode van de biet, hetzij van april tot oktober, was de totale neerslaghoeveelheid hoger dan normaal (543,1 mm te Ukkel; norm. : 471,4 mm), vooral in augustus en september (zoals in 2009). Belangrijke regenachtige doortochten hebben de eerste rooiwerkzaamheiden (begin september) verstoord en vooral de te late rooi (na 15/11). De zonneschijnduur tijdens deze periode was hoger dan normaal. Zoals in 2008 en 2009 kan men vaststellen dat, vanuit klimatologisch oogpunt, de ontwikkeling van de biet in 2010 geen bijzondere stress heeft ondergaan op het niveau van hitte (hondsdagen, behalve de eerste decade van juli) of droogte. Zoals in 2009 was het klimatologisch jaar 2010, van eind maart tot eind november, gunstig voor het productiepotentieel van de bieten. 2. De zaai
te van 2010 (maart tot mei) was droger dan normaal (132,5 mm te Ukkel ; norm. : 196,2 mm). De meteorologische zomer (juni tot augustus) was iets warmer en vooral natter (208,2 mm ; norm. : 210,4 mm) door augustus die buitengewoon regenachtig was (187,4 mm; norm. : 74,4 mm). Juni was warm, zeer zonnig en droog. In juli waren er hondsdagen tijdens de eerste decade, met temperaturen van 30°C tot 37°C. Gedurende de ganse zomer was de relatieve luchtvochtigheid nog lager dan in 2009 (zie hoofdstuk 4.3. Bladziekten). Veel en frekwente regen werd waargenomen vanaf midden augustus (105,7 mm te Ukkel in 3 dagen). De meteorologische herfst (september tot november) was zeer nat, met hevige regens in september en vooral in november, met zeer hevige stormen en regenbuien op 11-12-13/11. Deze hebben ernstige overstromingen veroorzaakt in talrijke streken (> 80 mm op talrijke plaatsen, d.i. meer dan het equivalent van een maand regen in 2-3 dagen !). Het begin van oktober was warm en droog. De sneeuw, vergezeld door de eerste nachtvorst, deed zijn intrede vanaf 24/11 aan de Kust en vanaf 26-28/11 in heel het land. Hij was bijna heel de maand december aanwezig (23 dagen te Ukkel ; norm. : 4,6 dagen). Een hevige vorst vestigde zich vanaf 1/12, ten gevolge van een sterke ijskoude wind vanuit het Noordoosten. In december hebben talrijke sneeuwbuien herhaaldelijk het verkeer van vrachtwagens belemmerd, vooral ten zuiden van Samber en Maas. De algemene dooi begon vanaf 06/01/2011. De landwegen zijn lange tijd ondergesneeuwd gebleven, werden daarna zeer modderig, overstroomd en moeilijk berijdbaar. De hevige vorst en de sneeuw aanwezig gedurende bijna de hele maand december hebben de bieten-suiker sector parten gespeeld (Figuur 1).
2.1. Raadgevingen voor stikstofbemesting Elk jaar in het begin van het seizoen, wijst het KBIVB op het belang van een stikstofadvies voor de bietenteelt. Gezien de aanzienlijke stijging van de kostprijs van de stikstofbemesting en een milieuwetgeving die strenger is inzake het gebruik van stikstof, moet het aanwenden van een adequaat advies inzake stikstofbemesting het mogelijk maken om de uitgaven op dit vlak te beperken. Behalve een « theoretisch » advies, berekenbaar voor verschillende situaties, volgens een zeer eenvoudige module (beschikbaar op de website van het KBIVB), geeft het KBIVB de « gemiddelde » adviezen die elk jaar worden opgesteld door verschillende laboratoria van het land. Door een overvloedige regenval tussen oktober 2009 en februari 2010 en een zeer strenge winter waren de « gemiddelde » stikstofadviezen, opgemaakt in de lente 2010 voor verschillende situaties, over het algemeen iets hoger dan die van de vorige jaren (voorbeeld : voorvrucht graan weggenomen : 120 E N/ ha ; norm. 100). De module« theoretisch N-advies » van het KBIVB werd enigszins herzien tijdens de winter 2009/2010, in samenwerking met de specialisten van stikstofbemesting van het CIPF, Nitrawal, CRA-W, Gembloux Agro-BioTech (voorheen Faculté des Sciences Agronomiques de Gembloux) en de pool voor landbouwkunde van « Earth and Life Institute » van de UCL (Faculté d’ingénierie biologique, agronomique et environnementale). De verschillende respectievelijke modules van hulp voor de beslissing inzake stikstofbemesting van de teelten werden aldus geharmoniseerd. Enkele bodemprofielen werden bij de rooi van de bieten door het KBIVB gerealiseerd in proefpercelen met verschillende stikstofdosissen. Deze vertoonden op dat ogenblik bijzonder lage niveau’s aan reststikstof. Ondanks een geringe bladmassa op het einde van de groei in 2010, de zeer lage niveau’s aan reststikstof en de afwezigheid van bladhergroei op het einde van het seizoen, leiden tot het besluit dat de opname van stikstof op optimale wijze gebeurd is, met betrekking tot het moment van opname en de opgenomen hoeveelheden. Zoals in 2009 is deze waarneming eveneens te correleren met een hoog niveau aan extraheerbaarheid van de bieten bereikt in 2010. Deze hoge extraheerbaarheid volgde eveneens uit geringe gehaltes aan natrium en kalium in de biet, zoals bepaald in de rassenproeven van het KBIVB.
Figuur 1. Evolutie van de gemiddelde (in het groen), maximum (in het rood) en minimum (in het blauw) maandtemperaturen in 2010 en normale temperaturen (afgevlakte curven) te Ukkel (bron : KMI).
Figuur 3. Evolutie van het percentage van de gezaaide bietenoppervlakte volgens de suikerfabrieken in 2010 (bron : Landbouwkundige diensten van de suikerfabrieken).
December
Tabel 1. Samenvatting van het klimatologisch jaar 2010 (volgens de gegevens van het KMI).
2.2. Evolutie van de uitzaai en bietenareaal In 2010 was de zaaiperiode minder gunstig dan in 2009, met frequente regen doortochten tot 08/04. De eerste zaai werd uitgevoerd vanaf 15 maart vooral in Henegouwen en Vlaanderen waar hij langzaam werd voortgezet tot 12/04. In deze periode bleef de zaai eveneens zeer beperkt in de rest van het land. Op 12 april waren er ± 8.200 ha gezaaid (± 14% van de voorziene oppervlakte). De hierop volgende week (week 16) was gunstiger en men kon ± 45.000 ha zaaien. De gezaaide oppervlakte bedroeg ± 59.000 ha op 26/04, hetzij bijna 100% van de totale oppervlakte in 2010 (Figuur 3). Ten gevolge van de drastische herstructurering van het nieuwe Europese suikerregime (verliezen van - 23 % van het quota en - 33 % bietentelers ten opzichte van 2007), heeft het bietenareaal in 2008 een vermindering van 25 % ondergaan. Het record opbrengstniveau van 2009 heeft een daling van de oppervlakte in 2010 tot gevolg gehad. De bietenoppervlakte bedroeg 59.552 ha in 2010 (63.617 ha in 2009 ; 63.867 ha in 2008 ; 84.691 ha in 2007 ; 83.254 ha in 2006 ; 86.602 ha in 2005).
Figuur 2. Evolutie van de regenval in 2010 (histogram in het blauw) en normale regenval (zwarte curve) te Ukkel (bron : KMI).
12 — 02/2011
NL.indd 12
De 50-zaaidatum (de helft van het bietenareaal gezaaid) lag in 2010 op 15 april (05/04 in 2009 ; 20/04 in 2008 ; 06/04 in 2007 ; 20/04 in 2006 ; 06/04 in 2005). Zoals in 2008 en 2009, werden er zeer weinig velden herzaaid (< 50 ha).
De Bietplanter
17-01-2011 12:25:31
De voornaamste oorzaak van de herzaai in 2010 was te wijten aan slechte opkomst (korstvorming) en aan schade door ondergrondse insecten (emelten, bietenkevers). Ondanks de waarschuwingen van het KBIVB, de suikerfabrieken en de selectiehuizen en de mogelijkheid om ongeopende verpakkingen van zaadloten om te wisselen, werden in 2010 nog enkele oude zaadloten gebruikt. Deze zaadloten hebben geleid tot een slechte veldopkomst, zoals waargenomen in 2009. 2.3. Insecticidenbehandelingen en specifieke rassen De behandelingen met insecticidengranulaten op basis van carbofuran of carbosulfan bij de zaai zijn sinds 2008 niet meer erkend en voor Regent Plus sinds 2007. Derhalve werd de insecticidenbehandeling bij de zaai door middel van actieve stoffen in de zaadomhulling (behandelingen Poncho Beta of Cruiser&Force) in 2010 bijna veralgemeend (97% van het verkocht zaad in 2010 ; 95% in 2009 ; 88% in 2008 ; 83% in 2007 en 2006 ; 80% in 2005). Rhizomanietolerante rassen werden over de totale bietenoppervlakte gezaaid (100% in 2009 ; 99,9% in 2008 ; 99% in 2007 ; 90% in 2006 ; 60% in 2005). Na de vermindering van de bietenareaal en het in 2008 niet meer gebruiken van gronden onderhevig aan de ziekte, werden de dubbel tolerante rassen « rhizomanie - rhizoctonia bruinwortelrot » in 2010 op ±7,3% van de oppervlakte gebruikt (7% in 2009 ; 5,2% in 2008 ; 6,3% in 2007 en 2006). Deze rassen worden hoofdzakelijk gebruikt in Vlaanderen. De dubbeltolerante rassen « rhizomanie - bietencystennematoden » werden in 2010 iets meer gebruikt, hetzij op ±8% van de oppervlakte (7% in 2009 ; 5,6% in 2008 ; 4,9% in 2007; 2,3% in 2006). Het percentage « geactiveerde » zaden gebruikt in 2010 was bijna 99% van de loten (90% in 2009 ; 50% in 2008). Zoals sinds enkele jaren, werden de resultaten van de ontledingen van de bietenzaden die door het KBIVB bemonsterd werden in de suikerfabrieken, meteen voorgesteld op de website van het KBIVB.
De tweede bemonstering (23 augustus) heeft een belangrijke verhoging van de suikeropbrengst tijdens de laatste 15 dagen bevestigd met 2,2 t/ha suiker in 15 dagen, hetzij 159 kg/ha/dag suiker (gemiddelde 2000-2009 : + 141 kg/ha/dag). De wortelopbrengst (63,36 t/ha) lag hoger dan het gemiddelde van de laatste 5 jaar (60,14 t/ha). Het suikergehalte (14,89%) was licht vooruitgegaan. De suikeropbrengst (9,43 t/ha) lag kort bij het gemiddelde 2005-2009 (9,268 t/ha). De bladproductie was iets vooruitgegaan (+3,2 t/ha). De laatste bemonstering (6 september) gaf de beste toename van de suikerproductie van de laatste tien jaar, hetzij +152 kg/ha/dag suiker sinds de eerste bemonstering (gemiddelde 2000-2009 : +137 kg/ha/dag). De suikeropbrengst gaf een waarde van 11,476 t/ha, hetzij een hoger niveau dan het gemiddelde 2005-2009 (11,127 t/ha), komende op de 3de positie na de niveaus op deze datum van 2009 (recordjaar) en 2003 (jaar met zeer vroege zaai). De bietenproductie 2010 was uiteindelijk beter dan oorspronkelijk verwacht, met bietenopbrengsten gelegen in tweede positie, na de uitzonderlijke opbrengsten van 2009. De zeer moeilijke weersomstandigheden in december en de algemene dooi waargenomen in de allerlaatste dagen van de campagne in het begin van januari 2011 hebben de uiteindelijke nationale opbrengst gelukkig niet te zeer benadeeld (Figuur 4).
3. Opkomst en ontwikkeling van de bieten De opkomst van de bieten verliep over het algemeen in minder goede omstandigheden dan in 2009. April kende een lange periode van droogte (15,7 mm te Ukkel ; norm. : 53,1 mm), met wind overwegend uit het Noordoosten. De regens van eind april en begin mei waren gunstig voor de opkomst van de zaai uitgevoerd vanaf 12/04 (merendeel van de zaai uitgevoerd in week 15). Talrijke doortochten van hagel hebben de opkomst van begin mei getroffen. Men kon vaak plantjes waarnemen waarvan één of zelfs beide kiemlobben waren doorgesneden. Ondanks regelmatige regenval gedurende gans mei, werden sommige streken (Henegouwen, Limburg, Condroz) beïnvloed door de droogte. Alle streken werden getroffen door de koude wind uit het Noordoosten, regelmatig waargenomen in mei. Rond 10 mei bereikte de gemiddelde opkomst in de waarnemingsvelden van het KBIVB, gezaaid sinds 20 dagen of meer, een relatief gemiddeld niveau, hetzij ±81%. Naargelang de streek en de plaats op het veld, waren deze opkomsten soms zeer heterogeen (opkomsten begrepen tussen 22 en 54 planten/10 m). Het gebrek aan regen liet zich voelen op de ontwikkeling van de jonge bieten, vooral in Henegouwen en in de Condroz waar er zeer weinig regen viel sinds begin april. Tussen 3 en 15 mei waren de gemiddelde dagtemperaturen lager dan 10°C (gemiddelde temperatuur van mei te Ukkel : 12,7°C°). Dit te koude weer voor het seizoen bleef de normale ontwikkeling van de bieten belemmeren. Op deze datum waren de velden gezaaid in maart en begin april, in het 4-6 bladstadium. De velden gezaaid na 10 april waren over het algemeen in het 2-4 bladstadium. Begin juni was het merendeel van de velden nog in het 6-8 bladstadium. Het sluiten van de rijen werd waargenomen met een tiental dagen vertraging ten opzichte van de norm (5-10 juni). In 2010 werd de meerderheid van de proefplatforms van het KBIVB aangelegd in iets meer dan 10 dagen, tussen 7 en 20 april, met in het merendeel van de gevallen een homogene en snelle opkomst. Zoals bij sommige landbouwers gebeurde de opkomst soms in twee fasen als gevolg van het opgedroogde kiembed en een te geringe zaaidiepte. De uiteindelijke gemiddelde opkomst was ongeveer 89% in de proeven van het KBIVB. In de rassenproeven werd een opkomstsnelheid berekend door tussentijdse tellingen voor elk ras op het veld en in het laboratorium (resultaten gepubliceerd in de Bietplanter van december 2010). Een snelle en homogene opkomst heeft niet noodzakelijk een hogere opkomst als gevolg, maar leidt dikwijls tot een betere homogeniteit van de jonge kiemplanten. Zoals sinds 2007 waargenomen kon het goede niveau van uiteindelijke opkomst niet gecorreleerd worden met de zaadactiveringsbehandeling. De eerste onweders waargenomen vanaf 10 juli en volgend op de hittegolf waargenomen sinds de laatste decade van juni hebben een beetje water (vaak plaatselijk) meegebracht. Op deze datum hebben sommige streken in Henegouwen aldus slechts 90 tot 100 mm gekregen sinds 15 maart. De velden gelegen in lichte gronden of met zanderige plekken hebben meer geleden onder deze hevige hitte. In deze situatie waren de oudste bladeren volledig uitgedroogd. Talrijke velden lijden alzo aan vergelingen toe te schrijven aan structuurgebreken, slechte zaaibedvoorbereiding, plaatselijke bodemverdichtingen of een vermoedelijke aanwezigheid van aaltjes. Deze symptomen mogen in geen geval verward worden met deze van de virale vergelingsziekte of bladziekten. De eerste bemonstering uitgevoerd door de suikerfabrieken op 9 augustus gaf op nationaal niveau vrij middelmatige opbrengsten, met een wortelopbrengst van 46,516 t/ha (gemiddelde 2000-2009 : 46,597 t/ha). Het suikergehalte lag hoog (15,50%, gemiddelde 2000-2009 : 14,55%). De suikeropbrengst op deze datum (7,21 t/ha) lag hoger dan het gemiddelde 2000-2009 (6,78 t/ha) en kort bij het gemiddelde 2005-2009 (7,33 t/ha). De bladproductie (42,5 t/ha) begin augustus was daarentegen één van de laagste van de laatste tien jaar (gemiddelde : 52,9 t/ha).
Figuur 4. Evolutie van de bruto suikeropbrengst (kg/ha) tijdens augustus en september, van 2000 tot 2010 (zwarte curve : gemiddelde van de laatste tien jaar) (bron : Landbouwkundige diensten van de suikerfabrieken). Onkruidbestrijding Het droog weer tijdens april was weinig gunstig voor de vooropkomstbehandeling. Onder deze omstandigheden kan deze behandeling weggelaten worden in de gronden die geen hondspeterselie en/of gevlekte scheerling, noch kleefkruid, weinig of geen kamille of bingelkruid vertonen. In de onkruidbestrijdingsproeven van het KBIVB heeft de grondvorst waargenomen rond 21-23/04 geen weerslag gehad op de selectiviteit van de naopkomstbehandelingen toegediend tijdens deze periode. Ondanks de koude meimaand, heeft de regelmaat van regenbuien in de loop van de maand de doeltreffendheid van de naopkomstbehandelingen vergemakkelijkt, mits ze met regelmatige intervallen van 6 tot 8 dagen werden uitgevoerd. Wij herhalen dat, om een doeltreffende onkruidbestrijding te verwezenlijken, de eerste naopkomstbehandeling met geringe dosis moet worden uitgevoerd, van zodra de allereerste onkruiden zichtbaar zijn (zichtbare kiemlobben, zelfs nog gesloten of nauwelijks ontplooid), ongeacht het stadium van de bieten. 4. Gewasbeschermingsproblemen Tabel 2 toont het traditionele korte overzicht van de voornaamste parameters (vooral parasitair) die de bietenteelt tijdens de laatste zes jaren beïnvloed hebben. 4.1. Parasitisme in het begin van de plantengroei Waarschijnlijk als gevolg van de strenge winter 2009/2010 en in tegenstelling tot 2009, was de schade door slakken in 2010 weinig significant. Er was ook weinig schade door bosmuizen en klein wild (hazen, konijnen). De larven van emelten hebben plaatselijk verliezen van de kiemplantjes veroorzaakt. Schade door thripsen werd gemeld in gronden grenzend aan vlaspercelen. Midden mei werd regelmatig schade waargenomen door vogels (duiven, fazanten) die aan de uiteinden van de jonge bladeren en kiemlobben uittrekken en dit in velden gezaaid in april. Later werden in enkele velden nog verdwijningen van plantjes waargenomen. Deze waren het resultaat van schade door klein wild (hazen, konijnen). Fazanten of duiven vielen plaatselijk de plantjes aan (kiemlobben en verscheurde uiteinden van bladeren) of trokken de planten over meerdere meters op een rij uit. Deze schade werd soms verkeerdelijk verward met schade door insecten. Springstaarten werden af en toe waargenomen rond de planten. Er werd geen enkele aantasting door bietenkevers, aardvlooien, kniptorren, miljoenpoten of wortelduizendpoten gesignaleerd. In 2010 werden de allereerste groene en zwarte bladluizen waargenomen rond midden mei, zoals in 2009 (reeds waargenomen op het einde van april in 2007 en 2008). De behandelingsdrempel tegen de groene bladluizen (2 groene gevleugelde bladluizen/10 planten of 5 groene gevleugelde bladluizen/10 planten bij het sluiten van de rijen) in de velden zonder insecticidebescherming bij de zaai, werd niet bereikt. De bladluispopulaties bleven zeer beperkt tot het eind juni. Terwijl zij in 2008 en 2009 zeer sporadisch zijn gebleven, waren de aantas-
De Bietplanter
NL.indd 13
02/2011 — 13
17-01-2011 12:25:32
tingen door rupsen van de gamma-uil belangrijker in 2010. De eerste nachtvlinders van de soort Autographa gamma (gamma-uil) werden waargenomen in enkele velden van het netwerk van waarnemingsvelden van het KBIVB vanaf midden juni. Deze trekvlinder komt in verschillende teelten voor en verschijnt tijdens de maand juni in onze streken. Een « zichtbare » en zeer sporadische aanwezigheid van rupsen werd gesignaleerd in meerdere waarnemingsvelden in het begin van juli. Waarnemingsvelden gesitueerd in het westen van Henegouwen en in WestVlaanderen hebben begin juli echter de spuitdrempel bereikt (spuitdrempel : 50% aangetaste planten), plaatselijk in enkele zones van het veld, soms in het gehele veld. Door de droogte en de mindere bladontwikkeling begin juli, werd aanbevolen om de bietenvelden te inspecteren, buiten de warme uren, en de bietenbladeren niet te veel te schudden tijdens de waarneming want de rupsen laten zich op de grond vallen wanneer zij gestoord worden. Volgens hun larvale stadium (6 ontwikkelingsstadia), varieert de grootte van de larven van 0,5 tot 4 cm. Hun kleur varieert van licht groen, in het begin van de ontwikkeling, tot donker groen en bruin, op het einde van de ontwikkeling. Een behandeling in aanwezigheid van grote rupsen blijkt weinig rendabel, daar zij dan hun bijna definitieve grootte bereikt hebben en zich minder voeden of zelfs ophouden met zich te voeden alvorens over te gaan tot het verpoppingsstadium. De aanwezigheid van rupsen was reeds in regressie vanaf midden juli.
De regelmatige opvolging van de waarnemingsvelden van het KBIVB en de waarschuwingen die wekelijks door het Instituut worden uitgevaardigd, hebben aangetoond dat de bladziekten over het algemeen in 2010 nog iets later zijn verschenen en met een nog geringere intensiteit. De zeer lage gemiddelde luchtvochtigheid in juni en juli (respectievelijk 70% en 67% te Ukkel ; norm. : 76,9% en 78,5%) en de geringe aanwezigheid van ochtenddauw waren waarschijnlijk niet vreemd aan deze situatie (Figuur 6).
In het begin van augustus werd een sterke aanwezigheid van bietenvliegen waargenomen in sommige percelen in de streek van Veurne, maar zonder economische schade aan teelt te veroorzaken. Eveneens in augustus werden specifieke vergelingen waargenomen, als gevolg van plaatselijke aantastingen van spintmijten in enkele randen van percelen en in zones van velden die in juli onder de droogte geleden hebben. Verschillen in rasgevoeligheid werden opnieuw waargenomen. In 2010 moet men echter een ongewone aanwezigheid van cirkels van virale vergelingsziekte melden in talrijke velden gelegen in Henegouwen en Vlaanderen (Figuur 5). Deze vergelings cirkels begonnen te verschijnen rond eind juli en hebben zich vervolgens nog uitgebreid. Deze cirkels konden waargenomen worden in velden waar zaad zonder insecticidebehandeling werd gebruikt. Zij konden eveneens aanwezig zijn in velden die bij de zaai waren behandeld. Er wordt over het algemeen aangenomen dat de insecticidebehandelingen in de omhulling een nawerking van ongeveer 90 dagen hebben. Late aantastingen van zwarte bladluizen (rond begin juli) kunnen de oorzaak van de verspreiding van de ziekte vormen, hoewel zij geringe vectoren van de ziekte vormen. De behandelingen die tegen de rupsen van de nachtvlinder worden uitgevoerd kunnen eveneens de natuurlijke vijanden van de bladluizen verstoren en indirect hun vermeerdering vergemakkelijken. Significante verliezen in opbrengst (wortelopbrengst en suikergehalte) werden geëvalueerd binnen de vergelingscirkels.
Figuur 6. Maandelijkse evaluatie van de gemiddelde luchtvochtigheid in 2010, 2009, 2008 en 2007. Gezien de lage druk van de bladziekten in 2010, zou dit gegeven (met de regenval en de luchttemperaturen) in aanmerking kunnen genomen worden, tijdens de periode juni-juliaugustus, in een waarschuwingssysteem voor bladziekten in de biet (bron : KMI). In enkele proefvelden van het KBIVB en in waarnemingsvelden (75 velden in totaal) werden de allereerste symptomen van witziekte en cercospora waargenomen tijdens de laatste dagen van juli en begin augustus. De druk van de bladziekten was nog zeer gering op het einde van juli. Op 4 augustus vertoonde iets meer dan de helft van de velden (42 velden, hetzij 56%) nog steeds geen enkel symptoom van bladziekten. Het was aangewezen om zijn percelen aandachtig te onderzoeken en om slechts te besluiten een bespuiting uit te voeren indien de spuitdrempel voor de eerste bespuiting bereikt werd in functie van de aanwezige ziekten, met name : - Cercospora en/of Ramularia : 5 % van de bladeren aangetast (hetzij >3 bladeren met symptomen op 50 willekeurig genomen bladeren) - Witziekte en Roest : 15 % van de bladeren aangetast (hetzij >8 bladeren met symptomen op 50 willekeurig genomen bladeren) . Het ogenblik van verschijnen van deze ziekten kan gebonden zijn aan de perceelsomstandigheden (voorgeschiedenis, zaaidatum, structuur, …) en/of aan het gebruik van meer gevoelige rassen. Een tabel met de rasgevoeligheden voor de voornaamste bladziekten (witziekte en cercospora) was op dat moment beschikbaar op de website van het KBIVB en nu hernomen op de fiche van de « Rassen aanbevolen door het KBIVB in 2011 » samengevoegd bij deze Bietplanter. Op 17 augustus vereiste 28% van de waarnemingsvelden een fungicidebehandeling. In de velden die deze behandeling nodig hadden, stelde men hoofdzakelijk witziekte en een lichte ontwikkeling van andere ziekten vast. Op deze datum had 72% van de waarnemingsvelden de spuitdrempel nog niet bereikt (Figuur 7).
Figuur 5. De virale vergelingsziekte, overgebracht door bladluizen, is weer opgedoken in 2010, voornamelijk in Vlaanderen en Henegouwen, met soms belangrijke verliezen aan wortelopbrengst en suikergehalte. Waarschijnlijk door de koude van mei en ondanks de enkele onweders, werd geen enkele aantasting door Pseudomonas waargenomen. De zwarte bladvlekken veroorzaakt door deze ziekte van bacteriële oorsprong worden dikwijls verkeerdelijk verward met een bladziekte van schimmeloorsprong. Deze zwarte vlekken worden wit in het centrum, maar er wordt geen ontwikkeling van mycelium waargenomen. Er moet geen enkele behandeling in aanwezigheid van deze secundaire ziekte uitgevoerd worden. 4.2. Nematoden De eerste cysten van het bietencystenematode werden vanaf midden juni bij het sluiten van de rijen waargenomen in de besmette velden en op de haarwortels van de niet-resistente rassen. Symptomen van magnesiumgebrek, gekoppeld aan alternaria (secundaire bladziekte, niet schadelijk), werden in verschillende velden waargenomen. In afwezigheid van nematodentolerante rassen, volgen deze symptomen vaak uit een infectie door de bietencystennematode. Geen enkele typische schade door het stengelaaltje werd waargenomen of bij het KBIVB aangeboden ter bevestiging. 4.3. Bladschimmelziekten Terwijl 2007 een uitzonderlijk vroegtijdig jaar was voor het verschijnen van de bladschimmelziekten (voornamelijk cercospora), zijn deze in 2008 verschenen rond de gewone periode (eind juli - begin augustus). Over het algemeen zijn de bladziekten in 2009 later verschenen (eerste decade van augustus) en met een goed controleerbare intensiteit door een verstandig toegediende fungicidebehandeling.
14 — 02/2011
NL.indd 14
Figuur 7. Evolutie in 2010 van het percentage waarnemingsvelden van het KBIVB (75 velden) waar de fungicidebehandeling uitgevoerd werd aan drempel T1, naargelang de periode (legende : niets : velden zonder één enkel symptomen, ;
De Bietplanter
17-01-2011 12:25:34
dige kost, te moeten uitvoeren. Gezien de geringe druk van de ziekten, is een tweede behandeling (uit te voeren ±1 maand na de eerste) in 2010 nutteloos gebleken. In de context van het zeer hoge opbrengstniveau verwacht voor 2010, was een tweede behandeling economisch onverantwoord. De kosten van deze tweede behandeling moesten immers gecompenseerd worden door een evenredige verhoging van de financiële opbrengst. Bovendien, rekening houdend met de veiligheidstermijn (VT), moet men voor een behandeling uitgevoerd op 26 augustus met een product met een VT van 40 dagen, wachten tot 5 oktober om te rooien. De evolutie van witziekte is relatief traag gebleven tijdens augustus en september. Cercospora is weinig geëvolueerd in deze periode. Zoals in 2009 en 2008 heeft ramularia zich in 2010 weinig gemanifesteerd. Roest heeft zich in 2010 weinig ontwikkeld. In dit verband herhalen wij dat er na 10 september geen enkele bladbehandeling meer economisch verantwoord is. Zoals in 2009 kan de langzame evolutie van de bladziekten in 2010 parallel gezet worden met het geringe niveau van de gemiddelde relatieve luchtvochtigheid waargenomen tijdens de zomer (Figuur 6). Deze waarneming is des te interessanter wanneer men verwijst naar de situaties van 2009, 2008 en 2007. In 2009 waren juni, juli en augustus bijzonder droog ten opzichte van de norm. Eind augustus - begin september was er weinig ochtenddauw. Het gebrek aan vochtigheid en de geringe regenval van augustus hebben eveneens de ontwikkeling van bladziekten geremd. De gemiddelde luchtvochtigheid in juni 2007 evenals de regenval in juni en juli 2007 waren daarentegen belangrijk (jaar met een zeer vroege aantasting van cercospora). Hoewel de verschillen tussen de rassen en de gebruikte producten in 2006 en 2007 konden aangetoond worden, ten gevolge van een aanzienlijke druk van de bladziekten, waren deze verschillen in de proeven van het KBIVB minder uitgesproken in 2010 (zoals in 2008 en 2009). Verschillen in doeltreffendheid (visueel effect op de symptomen) tussen producten konden aangetoond worden wanneer de behandelingen met verschillende producten op het moment van de spuitdrempel werden uitgevoerd. Daarentegen hadden deze verschillen tussen producten (visueel geschatte duur doeltreffendheid) geen weerslag op de uiteindelijke opbrengst van deze proefpercelen. Zoals de vorige jaren konden de verschillen in rasgevoeligheid voor bladziekten bevestigd worden in andere proeven van het KBIVB. Een beoordeling van de verschillen in rasgevoeligheid ten opzichte van roest werd gemaakt in 2010, in een platform dat zeer vroeg besmet werd door deze ziekte. Zoals in 2009 kon ook in 2010 de opvolging en de evolutie van de ziekten in de waarnemingsvelden van het KBIVB continu bekeken worden dank zij een cartografische illustratie die regelmatig bijgewerkt werd en toegankelijk was op de website van het KBIVB (rubriek waarnemingsvelden - cartografie). 4.4. Andere ziekten Zoals sinds de voorbije 4 jaar, werd rhizoctonia bruinwortelrot weinig waargenomen in 2010, waarschijnlijk deels omdat de gronden onderhevig aan deze ziekte niet meer gebruikt werden voor de bietenteelt. Evenwel werd bij de rooi, in tegenstelling tot 2009, violetwortelrot weinig waargenomen in 2010. De ziekte van « gele necrose », te wijten aan een bodemschimmel (Verticilium dahliae) werd weinig waargenomen. Deze ziekte veroorzaakt aanzienlijke schade indien ze geassocieerd wordt met de aanwezigheid van het bietencystennematode. Om deze reden wordt het gebruik van een nematodentolerant of -resistent ras aanbevolen in deze percelen.
laatste bevoorraadt de suikerfabriek van Wanze. Door dit beperkte aantal bietenrecepties en een relatief hoge wortelopbrengst en vooral door de bijzonder strenge weersomstandigheden vanaf eind november 2010, bedroeg de duur van de campagne meer dan 115 dagen. De laatste ontvangsten waren 10 januari 2011. 2010 kende de veralgemening van het afdekken van bietenhopen met geotextielen (Toptex). Dit nieuwe materiaal werd gekozem om de vochtigheid en de aanwezigheid van regenwater in de hoop te beperken. In dit geval werd een verlaging van de grondtarra waargenomen, vooral wanneer de hopen worden geladen met een reiniger met opnametafel. Demonstraties voor manuele afdekking van hopen werden georganiseerd door de verschillende bietenfederaties van het land, in samenwerking met het KBIVB en de landbouwkundige diensten van de suikerfabrieken. Tegenover deze nieuwe verplichting tot afdekken van bietenhopen met dekzeilen in geotextiel, zijn vele landbouwers creatief geweest om deze operatie te mechaniseren (Figuur 8).
Figuur 9. Door de zware regenval in november en de vroege vorst in het begin van december, waren enkele honderden hectaren bieten midden december nog in de grond. Deze bieten hebben ernstige vorstschade geleden. De meeste konden worden gerooid maar met een belangrijke overontkopping (bron : CBB). De allereerste rooi verliep in nogal vochtige weersomstandigheden en bodemvochtigheid. De geringe regenval van begin oktober zorgde voor minder vochtige rooiomstandigheden. De regen werd hervat vanaf midden oktober en heeft zich in november geïntensifieerd. Midden november kende zeer hevige stormen en regenval op 11-12-13/11 die ernstige overstromingen in talrijke streken veroorzaakt hebben. De eerste nachtvorst werd waargenomen tijdens de laatste decade van november. Hevige vorst vestigde zich vanaf 1/12, met een periode van zeer felle en ijzige wind uit het Noordoosten (-8°C te Ukkel ; >-14°C ten zuiden van Samber en Maas). Om deze reden werd voor alle streken van het land vanaf 29/11 door het KBIVB en de suikerfabrieken een afdekadvies voor een tweede dekzeil uitgebracht. Helaas hebben deze winden talrijke plastiek zeilen die onvoldoende bevestigd waren, weggeblazen of verscheurd.
De ziekte van de « kleine gele vlekjes » werd nog in 2010 waargenomen, maar sporadisch. De identificatie van de verwekker van deze bladziekte werd nog altijd niet bevestigd, zelfs op internationaal niveau. Deze ziekte kan leiden tot aanzienlijke opbrengstverliezen bij de rooi.
Figuur 10. De zeer vroege en zeer koude winterse weersomstandigheden van heel de maand december 2010 hebben het verwijderen van de dekzielen van de bietenhopen en de leveringen aan de fabriek ernstig bemoeilijkt.
Figuur 8. Talrijke landbouwers zijn creatief geweest om het afdekken van de bietenhopen met de nieuwe geotextielen te mechaniseren, soms zeer elementair maar zeer effectief . 5. De bietencampagne Zoals reeds sinds 3 jaar nu, openen de eerste bietenrecepties relatief vroeg, hetzij rond 15 september. Door de herstructurering van het suikerregime, bleven er in 2009 nog 3 bietenrecepties over, te weten de suikerfabrieken van Fontenoy en Tienen en de rasperij van Longchamps, deze
De zware regenval van midden november en de eerste vorst op het einde van november hebben de late rooiïngen verstoord. Op 6 december waren er nog ±750 hectaren te rooien ten gevolge van de vorst, voornamelijk in Vlaanderen en Henegouwen. Het merendeel van deze bieten kon gerooid worden rond midden december, met een diepe ontkopping daar de bovengrondse delen getroffen waren door de vorst (Figuur 9). In december hebben de overvloedige sneeuw de verwijdering van de dekzeilen en het laden van de bietenhopen ernstig belemmerd. De dekzeilen in geotextiel, aanzienlijk verzwaard door de sneeuw en het ijs, waren moeilijk te verwijderen. De omstandigheden voor het verwijderen van de dekzeilen waren zodanig dat tijdens hun verwijdering met gemechaniseerde apparatuur (apparaat met een telescopische arm, grijperkraan) talrijke dekzeilen
De Bietplanter
NL.indd 15
02/2011 — 15
17-01-2011 12:25:37
gescheurd werden vanaf hun eerste jaar van gebruik. Door de ondergesneeuwde wegen was er herhaaldelijk een rijverbod voor vrachtwagens ten zuiden van Samber en Maas. De landwegen bleven lange tijd besneeuwd en onbereikbaar. De vorst en de sneeuw aanwezig gedurende bijna heel de maand december hebben de gehele biet-suiker sector parten gespeeld (Figuur 10). Gedurende heel deze periode was er gelukkig geen periode van echte dooi. De algemene dooi begon rond 6 januari 2011. De landwegen zijn lange tijd ondergesneeuwd gebleven, werden daarna zeer modderig, overstroomd en moeilijk berijdbaar. De bieten die bevroren waren in de oppervlakkige lagen van de hopen die onvoldoende beschermd waren, zijn heel de maand december bevroren gebleven. De laatste leveringen van begin januari bevatten ontdooide bieten. Alle bieten in hopen konden geleverd worden. Iets minder dan 300 hectaren van het cliënteel van Fontenoy konden niet gerooid worden. Ten gevolge van hun veralgemening, werden talrijke aanbevelingen betreffende de aanmaak van hopen opgenomen door « reinigers met opnametafel » opnieuw door het KBIVB herhaald, om een optimale efficiëntie te garanderen. De veralgeming van deze machines verklaart voor een groot deel het lage niveau van grondtarra in 2010 rekening houdend met de rooiomstandigheden (totale tarra in 2010 : 16,24%; 13,69% in 2009 ; 18,31 in 2008 ; 18,71% in 2007 ; 14,46% in 2006 ; 16,16% in 2005).
6. Nationale opbrengsten De niveau’s van bietenopbrengsten van 2010 kunnen beschouwd worden als zeer bevredigend, ondanks de barre winterse weersomstandigheden sinds eind november. De opbrengstniveau’s 2010 zijn iets lager dan de verwachte theoretische opbrengst, opgesteld volgens de tendens van de laatste twintig jaar, t.t.z. - de wortelopbrengst bedroeg 73,254 t/ha (77,14 t/ha in 2009 ; 68,67 in 2008 ; 65,04 in 2007 ; 66,07 in 2006 ; 66,05 in 2005) (theoretisch verwachte wortelopbrengst in 2010 : 72,97 t/ha). - het gemiddelde suikergehalte bedroeg 17,14 % (18,66 in 2009 ; 17,76 in 2008 ; 17,15 in 2007 ; 16,74 in 2006 ; 17,28 in 2005) (theoretisch verwacht bruto suikergehalte in 2010 : 17,94 %). - de bruto suikeropbrengst bedroeg 12,55 t/ha (14,39 t/ha in 2009 ; 12,20 in 2008 ; 11,15 in 2007 ; 11,06 in 2006 ; 11,42 in 2005) (theoretisch verwacht bruto suikergehalte in 2010 : 13,22 t/ha).
Dankwoord Dit artikel werd opgesteld op basis van waarnemingen uitgevoerd in de waarnemingsvelden en de proefpercelen van het KBIVB in 2010. Wij houden eraan onze dank te betuigen aan de sector Biet-Suiker (CBB en SUBEL) die het Instituut medefinancieren. Wij danken eveneens de Ministeries van de Vlaamse Regio en de Waalse Regio die onder andere het programma van het Programma Voorlichting Biet Cichorei (PVBC) medefinancieren en het netwerk van waarnemingsvelden in bieten en cichorei. Zonder ook de andere sectoren niet te vergeten (Semzabel en andere ondernemingen), danken wij het personeel van CPL-Vegemar (Waremme), CARAH (Ath) en PIBO (Tongeren), alsook de talrijke landbouwers, landbouwkundigen van de suikerfabrieken, studenten en gepensioneerden die deelnamen aan de opvolging van het netwerk van waarnemingsvelden.
Zaaiperiode 50%-zaaidatum Sluiten van de rijen Schadelijke factoren : Voorjaarsvorst Vorst einde campagne Biotische factoren : Bosmuizen Slakken Insecten en verwanten - Ondergrondse bietenkevers - Bovengrondse bietenkevers - Rouwvliegen - Miljoenpoten - Springstaarten - Ritnaalden - Emelten - Aardvlooien - Thripsen - Bietenvliegen - Groene bladluizen - Zwarte bladluizen - Nachtvlinders (rupsen) - Spintmijten Nematoden - Bietencystenematoden (*) - Stengelaaltjes Virale vergelingsziekte Bladziekten - Witziekte - Cercospora - Ramularia - Roest - « Gele vlekken » Wortelziekten - Rhizomanie (*) - Gele necrose - Rhizoctonia - Violetwortelrot - Andere wortelverrottingen Natuurlijke vijanden - Lieveheersbeestjes - Gaasvliegen - Kevers
2005 11/325/5 6/4 vanaf 1/6
2006 7/315/5 20/4 vanaf 20/6
2007 15/315/5 6/4 vanaf 20/5
2008 24/215/5 20/4 vanaf 20/6
2009 6/34/5 05/4 vanaf 5/6
2010 13/3 – 26/4 15/4 vanaf 15/6
(+)
-
(+)
+
++
(+) +++
(+)
-
(+)
(+)
+
(+)
+ + + -
+ + (+) (+) + -
(+) + + (+) (+) + (+) -
(+) + -
( +) ( +) ( +) ( +) + ( +) -
(+) (+) (+) (+) (+) + (+)
++ +
+++ (+)
+++ -
++ -
++ ( +) -
++ (+)
++ + + -
+++ ++ + (+) -
++ +++ +++ (+) (+)
++ ++ + + (+)
+(+) +(+) + + -
+(+) (+) (+) (+) -
+++ + (+) (+) -
+++ (+) (+)
-
(+) + -
( +) + -
(+) (+) -
+ + -
+ + -
+ + -
+ + -
+ + -
+ + -
Tabel 2: Overzicht van de voornaamste factoren die een invloed hadden op de bietenteelt in de jaren van 2005 tot 2010 in België Legende: +++: zeer sterk aanwezig ; ++: sterk aanwezig ; +: beperkt aanwezig ; (+): plaatselijk waargenomen ; -: afwezig ; ? : vermoedelijk aanwezig niet bevestigd ; (*) : in aanwezigheid van niet tolerante rassen (tot in 2006 voor rhizomanie)
Oproep proefvelden suikerbieten 2011 Voor onze proefveldwerking 2011 zijn we nog op zoek naar percelen voor proeven met rhizoctoniaresistente rassen :
x x x
een (belangrijke) aantasting door rhizoctonia bij de vorige bietenteelt op dit perceel; liefst met (korrel) maïs en/of raaigras als voorvrucht; de proef zal ongeveer 40 are in beslag nemen .
Indien u in 2011 op een dergelijk perceel suikerbieten zal telen en geïnteresseerd bent in proeven van het KBIVB, gelieve contact op te nemen met :
x x
Johan Keleman 0496/55.75.01 of (
[email protected]) Marc Vanstallen 0496/55.75.06 of (
[email protected])
16 — 02/2011
NL.indd 16
De Bietplanter
17-01-2011 12:25:39
NIEUWE RASSEN
Vervolg van p.10
Nieuwe rassen van suikerbiet op de Nationale rassenlijst Resultaten van de nieuwe Rhizomanie / Nematoden tolerante suikerbietenrassen, die op de catalogus zijn opgenomen na deelgenomen te hebben aan de officiële proeven van 2009 en 2010 (gemiddelden van 11 onbesmette proeven) Ras (2)
wit- cerco- grondbebladziekte spora dekking steilheid (1) (1) (1) (1)
Julietta(R) 1.8 Ther. KWS(R) 4.7 GEMIDDELDE 3.3 REFERENTIE Baiji 5.6 Bagheera 2.6 kbv (1) een hoog cijfer komt
planten n/ha
schieters /1000 pl
wortels netto kg/ha
grondtarra kg/ha
suiker %
K Na mmol/ mmol/ 100 g S 100 g S
aN mmol/ 100 g S
extraheer- bruto Witbruto baarheid suiker suiker financieel % kg/ha kg/ha Euro/ha
4.8 3.8
6.3 5.5
5.0 5.7
100.3 99.4
0 0
97.2 92.8
77.0 110.7
95.4 101.6
119.3 96.6
123.9 92.8
158.7 111.1
98.1 100.0
92.9 94.4
91.2 94.4
92.0 94.6
4.3
5.9
5.3
99.8
0.0
95.0
93.8
98.5
108.0
108.3
134.9
99.1
93.6
92.8
93.3
100.0 95.7 0.7
95.4 116.1 2.1
93.1 130.6 9.3
98.6 118.4 5.2
100.2 98.9 0.2
98.3 101.6 1.3
98.5 100.5 1.3
98.3 100.7 1.3
2.8 6.3 5.1 97.2 1.5 5.3 5.1 101.4 overeen met een gunstige kwotering.
11 98.1 93.5 0 106.1 80.5 1.3 9.2 (2) R = referentieras
Resultaten van de nieuwe Rhizomanie / Nematoden tolerante suikerbietenrassen, die op de catalogus zijn opgenomen na deelgenomen te hebben aan de officiële proeven van 2009 en 2010 (gemiddelden van 8 besmette proeven) Ras (2)
wortels netto kg/ha
100= 81191 Zanzibar (S) 92.6 Resimax (S) 90.6 Cadenza (S) 82.8 Angeliqua (S) 88.1 Balthazar (S) 80.1 GEMIDDELDE 86.8 STANDAARD Julietta(R) 105.2 Theresa KWS(R) 94.8 GEMIDDELDE 100.0 REFERENTIE Baiji 100.9 Bagheera 110.1 Kbv 2.7 S = standaardras / R = referentieras
grondtarra kg/ha
suiker %
K mmol/ 100 g S
Nammol/ 100 g S
aNmmol/ 100 g S
extraheerbaarheid %
bruto suiker kg/ha
Witsuiker kg/ha
bruto financieel Euro/ha
2101 106.9 109.4 123.2 104.3 88.2
18.7 98.4 98.5 103.7 97.3 101.1
22.4 83.2 82.6 87.5 84.8 80.9
3.0 106.4 113.6 86.4 89.9 97.9
8.4 57.6 56.8 68.8 66.0 66.4
91.7 101.5 101.5 101.3 101.3 101.5
15073 91.6 89.7 86.0 86.1 81.4
13819 92.9 91.0 87.2 87.2 82.5
2783 91.6 89.7 86.6 86.0 81.7
106.4
99.8
83.8
98.9
63.1
101.4
87.0
88.2
87.1
94.0 106.0
97.3 102.7
108.6 91.4
112.3 87.7
114.2 85.8
99.2 100.8
102.7 97.3
101.9 98.1
102.2 97.8
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
88.4 84.63 9.9
100.8 97.6 0.8
87.0 102.1 2.1
85.1 111.1 12.9
76.8 85.6 4.9
101.1 100.1 0.2
102.1 107.7 2.4
103.3 107.8 2.3
102.4 107.4 2.3
Persbericht van het Agentschap voor Landbouw en Visserij - Vlaamse Overheid
BALOO
BEWIJZEN. GEEN BELOFTES.
1
in besmette grond
1
in niet-besmette grond
N°
s 2009 - 2010: Fin. Opbrengst : 103,6 %
N°
Bron : KBIVB 2010
s 2009 - 2010: Fin. Opbrengst : 99,1 %
s Opkomstsnelheid: 115% dankzij Start’Up
WWW.SESVANDERHAVE.COM
De Bietplanter
NL.indd 17
02/2011 — 17
17-01-2011 12:25:47
BIO-ETHANOL
Productie 16% hoger in 2010 Volgens het Amerikaans Departement van Landbouw (USDA), steeg de productie van bio-ethanol met 16 % wereldwijd in 2010 tot 85,9 miljard liter tegen 73,9 miljard liter in 2009. De Verenigde Staten bleven wereldleider van de sector met een productie die op 45 miljard liter wordt geraamd. De USDA noteert dat talrijke ontwikkelingslanden, onder meer Malawi en Nigeria, bioethanol beginnen te produceren om hun bevoorrading veilig te stellen en hun economie te verbeteren. De Verenigde Staten en Brazilië, voornaamste wereldproducenten Bio-ethanol is de meest geproduceerde biobrandstof in de wereld met 74 miljard liter vervaardigd in 2009 (hetzij + 13% ten opzichte van het jaar 2008). Dit cijfer is in hoofdzaak toe te schrijven aan de Verenigde Staten (54%) en aan Brazilië (34%). In de Verenigde Staten, schatte RFA (Renewable Fuel Association) de productie van bioethanol op meer dan 40 miljard liter in 2009, voornamelijk uit maïs. Volgens Unica (União da Agroindústria Canvieira), bereikte Brazilië in 2009 een productie van bijna 25 miljard liter (waarvan meer dan 4 miljard bestemd voor export), voornamelijk bekomen uit suikerriet. Met een productie van 3,7 miljard liter in 2009, positioneert de EU zich als derde in de wereld. Meer recent, lanceerde Azië (in het bijzonder China, Thailand en India) zich ook op grote schaal in de productie van bio-ethanolbrandstof en wordt één van de grootste potentiële producenten in de toekomende jaren. In 2009, overschreed de productie van bio-ethanolbrandstof in China 2 miljard liter, waardoor het land de vierde plaats in de wereld bekleedt, achter de EU. Productie van bio-ethanol stijgt in de EU Als de EU voor het ogenblik de derde plaats bekleedt achter de Verenigde Staten en Brazilië, is haar productie niettemin zowat 10 maal kleiner dan deze van de twee eersten. In 2009, bedroeg de productie van ethanolbrandstof 3.703 Ml, een stijging met 30 % ten opzichte van het jaar 2008. Frankrijk bevestigt in 2009 zijn plaats van eerste bio-ethanolproducent in de EU. Zoals biodiesel, geniet bio-ethanol in Frankrijk gedeeltelijke vrijstelling van de inlandse verbruikstaks (TIC) om de meerkost van de productie van biobrandstoffen ten opzichte van fossiele brandstoffen die zij vervangen te compenseren. Deze fiscale vrijstelling wordt verleend aan biobrandstoffen geproduceerd door units die een toestemming kregen na gemeenschappelijke 18 — 02/2011
NL.indd 18
aanbesteding, hetzij het equivalent in 2009 en 2010 van 1.092 Ml voor bio-ethanol, verdeeld tussen rechtstreekse toevoeging aan benzine (867 Ml) en ETBE (225 Ml). Deze cijfers vertalen onder meer het engagement van Frankrijk om een aandeel biobrandstof van 7% (volgens de energie-inhoud) te bereiken in 2010 en 10% in 2015. Te noteren dat de Franse nationale doelstelling deze van de EU overschrijdt voor 2010 (hetzij 5,75%) en deze anticipeert voor 2020. De totale productie van EU-bioethanol in 2009 werd geschat op 3,7 miljard liter, tegen 2,8 miljard liter het jaar ervoor, hetzij een stijging met 30%. Verscheidene landen verhoogden aanzienlijk hun productie in 2009. Frankrijk blijft in 2009 de eerste producent met 1.250 Ml, hetzij een verhoging met 25% ten opzichte van 2008 (1.000 Ml). De tweede grootste producent is Duitsland waarvan de productie in 2009 750 Ml bereikte (tegen 568 Ml in 2008). Op de derde plaats komt Spanje met 465 Ml (hetzij +46% ten opzichte van 2008). In 6 van de 18 lidstaten producenten, daalde de productie van io-ethanol. De anderen hebben hetzij hun productie verhoogd (10), ofwel het peil van het voorgaande jaar behouden. Twee landen hebben hun productie van bio-ethanol meer dan verdubbeld, met name Oostenrijk (+102% tot 180 Ml) en Zweden
(+124% tot 175 Ml), waardoor zij respectievelijk plaats vier en vijf bekleden. Evolutie van het verbruik van bio-ethanol Aan de kant van het verbruik stelt men eveneens een aanzienlijke stijging vast. Het verbruik van ethanolbrandstof in de EU in 2009 bedroeg ongeveer 4,3 miljard liter (tegen 3,5 miljard liter in 2008). Dat is een beduidende stijging met 23%. Het grootste verbruiksland was Duitsland (1.143 Ml), gevolgd door Frankrijk (798 Ml) en Zweden (377 Ml). Ten opzichte van de totale omvang van zijn brandstoffensector, is Zweden leider op het stuk van gebruik van biobrandstof in Europa. Biobrandstoffen maken bovendien het voorwerp uit van een uitgesproken politieke wil: gratis tol op autosnelwegen voor voertuigen die op biobrandstof rijden, gratis parkeerplaatsen in Stockholm, bus,... Biobrandstoffen worden ook geproduceerd met houtafval, die in grote hoeveelheden beschikbaar is in dit land. Bron gegevens: Plateforme-biocarburants
Om op brandstof op basis van bio-ethanol in hoge concentratie (maximum 85 %) gemengd met benzine, te rijden, moet men over aangepaste voertuigen beschikken: hetzij voertuigen uitgerust met een motor die specifiek voor bio-ethanol geconcipieerd is, hetzij voertuigen “Flex Fuel” die het mogelijk maken om op bio-ethanol, benzine of op een mengsel van beiden te rijden. Bio-ethanol 85% (EBS) wordt niet gebruikt in België omdat het nog niet wettelijk is. Niettemin bestaat een Europese norm. Het zou volstaan hem in Belgische wet om te zetten. België: jaarlijks productie «quotum» van 247.583 m 3 Capaciteit Quotum* (m3/jaar) (m3/jaar)
Productie Internationale 2009** (m3) groep
300.000
125.000
Südzucker
Alco Bio Fuel 150.000 (Gent)
90.583
Alcogroep
BioWanze (Wanze)
Syral (Aalst)
32.000
32.000
België
482.000
247.583
Tereos 143.000
* Quotum voor 6 jaar van 2007 tot 2013. **Bronnen: European Bioéthanol Fuel Association
KIES VOOR DE TOEKOMST
met de nieuwe bunkerlader Gilles RB-640-DL
Tabel: productie van bio-ethanolbrandstof in de EU met 27 [Ml/jaar] in 2009 Land
Productie [Ml/jaar]
Oostenrijk België Rep. Tsjechië Duitsland Spanje Finland Frankrijk Hongarije Ierland Italië Litauen Letland Polen Zweden Slovakije Ver. Koninkrijk
180 143 113 750 465 4 1.250 150 2 72 30 15 166 175 118 70
Europa met 27
3.703
Problemen met de bietenhopen ? Problemen met bodemverdichting ? Kostenvermindering ? Zoek niet verder, de nieuwe RB-640-DL biedt u de oplossing. Worden binnenkort voorgesteld… Gilles Clermont sa - +32/(0)71 200 620 – www.gilles-sa.be
De Bietplanter
17-01-2011 12:25:52
TIENSE SUIKERRAFFINADERIJ
Catastrofaal campagne-einde vermeden in Longchamps De winterse weerberichten bezorgden de planters en de TS veel last gedurende de laatste maand van deze campagne die nu al als uitzonderlijk mag bestempeld worden. Laatste verwikkelingen en balans.
(komende van Longchamps, richting Wanze) omwille van bevroren bieten voor bijkomende vertraging van het werk in de fabriek. Ondanks deze verwikkelingen, werden de laatste bieten van deze campagne verwerkt op woensdag 12 januari, terwijl de receptie twee dagen vroeger beëindigd was, na 117 dagen campagne.
Laatste verwikkelingen op het eind van de campagne
Balans van de campagne
Velen onder u werden tijdens hun laatste leveringen aan Longchamps, met onvoorziene problemen geconfronteerd. Als u erin slaagde zo goed en zo kwaad als het kon om de toegangsweg tot uw silo vrij te maken (te doen vrijmaken), eenmaal ter plaatste gekomen was het onmogelijk om het Toptex dekzeil te verwijderen zonder scheuren... Of maakte de ijzel gevormd door de opeengepakte sneeuw het onmogelijk om de vrachtwagens veilig te te laten manoeuvreren zonder de hulp van een tractor of een andere zware machine. Dat bleef niet zonder gevolgen voor de planning van de ladingen. Maar de situatie werd nog verder bemoeilijkt voor de TS, die nauwelijks aan een bevoorradingstekort ontsnapte, omwille van de ontoegankelijke silo’s en van de gladde of niet voldoende vrijgemaakte wegen, die soms tijdelijk voor het zwaar verkeer op ministerieel besluit gesloten werden. De verwerkingscapaciteit daalde nu en dan tot 200 t/u (in plaats van 800 t/u), zodat het eind van de campagne beetje bij beetje opschoof tot 10 januari 2011. Om deze problemen op te vangen, besliste de TS bijkomende logistieke inspanningen te leveren tussen Kerstmis en Nieuwjaar, door, voor elke kraan, een bulldozer in te zetten om de toegang tot de silo’s vrij te maken en de vrachtwagens in moeilijkheden voort te trekken. Bovendien, zorgde de moeilijke filtrage van het suikersap
De bietencampagne 2010/2011 was een aaneenschakeling van problemen. Als de weersomstandigheden al niet optimaal waren tijdens het begin van de campagne op 16 september jongstleden, werden zij niet beter daarna. Begin november, werd het rooien stilgelegd door hevige regens. Twee weken later, toen het rooien amper hervat was, kwam een laag sneeuw roet in het eten gooien... De pas aangelegde bietenhopen, die nog vaak te nat waren, moesten goedschiks kwaadschiks met Toptex afgedekt worden, ter bescherming tegen regen en sneeuw. Als klap op de vuurpijl kwam een koudegolf aanzetten, waardoor sommigen onder u op het laatste ogenblik de hopen, die al met een dikke laag sneeuw bedekt waren, moesten overdekken. Slechter nog: het rooien was nog niet helemaal gedaan! De afdekking was een erg risicovolle zaak dit jaar, waarbij velen zich vragen stelden over de efficiëntie van Toptex die, het weze gezegd, zijn kwaliteiten niet heeft kunnen aantonen in de omstandigheden die wij gekend hebben. Zonder het te hebben over het verwijderen van de dekzeilen, gepaard gaand met heel wat sneeuw, scheuren en bieten die aan de Toptex kleefden. Als dit materiaal niet perfect is, laten wij ons goed bewust zijn dat de extreme (en uitzonderlijke) weersomstandigheden van dit jaar niet gunstig waren voor dit soort zeil. Aan de zijde van de receptie, waren de zaken ook niet
Schattig?
De fabriek ontsnapte nauwelijks aan een bevoorradingstekort door ontoegankelijke silo’s en gladde wegen. eenvoudig te noemen. Daar ook, ging het campagnebegin gepaard met een reeks problemen, van de parmentières tot het bepalen van het suikergehalte over de ontkopping. De zaken verbeterden met de tijd en op het tempo van de fabriekscomités, maar er blijven tal van punten die verbeterd moeten worden voor de volgende campagne: de parmentières verouderen, de balans voor afval blijft grillig, de ontkopping is niet altijd gewettigd en de onderstalen zijn niet altijd representatief voor de werkelijkheid. Maar elke nieuwe installatie moet haar kinderziekten doormaken! Tot slot en tegen elke verwachting, zijn de resultaten niettemin vrij goed: met een gemiddelde bietenopbrengst van 72,55 t/ha aan een gemiddeld suikergehalte van 17,19°Z, worden de verwachtingen van de TS, die verscheidene malen tijdens de campagne herzien werden, doorbroken. Benoît Haag, ABW
Een schat aan suiker!
Korn-Kali® is een succesvolle minerale meststof om uw gewassen van zowel kalium, magnesium, natrium als zwavel te voorzien. De kenmerken: ideale nutriëntensamenstelling (40% K2O, 6% MgO, 4% Na2O, 12% SO3), volledig in water oplosbaar en dus direct opneembaar door het gewas. De effecten: z verbetert de droogteresistentie en verhoogt het suikergehalte z geeft een hoger wortelgewicht en garandeert een rendabele oogst Korn-Kali® is onze gewaardeerde kalium-/magnesiummeststof met snel en direct opneembare Kieseriet voor een optimale mineralenvoorziening binnen de suikerbietenteelt. Korn-Kali® – de zoetstof voor uw suikerbiet!
K+ S Benelux bv – Breda · telefoon +31 (0) 76 - 564 50 40 · www.kalibenelux.com Een onderneming van de K+S Gruppe
KK_Hund_NL_247x180_Belgien 1
NL.indd 19
De Bietplanter
21.12.10 20:22
02/2011 — 19
17-01-2011 12:25:58
SUIKERINDUSTRIE
Versnelde internationalisatie Onder de Europese suikerproducenten, opereren sommigen steeds meer op internationaal niveau of het nu om hun productie of om hun commerciële activiteiten gaat. Europa: geconcentreerde markt In de Europese Unie, wordt de suikermarkt gekenmerkt door de dominantie van een beperkt aantal ondernemingen waarvan sommigen een belangrijke plaats bekleden op de wereldmarkt. 10 suikerondernemingen totaliseren samen meer dan 90% van het suikerquotum van de EU met 27; de 4 eersten zijn goed voor meer dan 60% van het quotum. Op de eerste plaats komt Südzucker met 25% van het EU-quotum. Südzucker groepeert de suikerfabrieken van Südzucker, Tiense Suikerraffinaderij, Saint-Louis Sucre en Agrana. In Europa, telt de groep 29 suikerfabrieken en 3 raffinaderijen gelegen in Duitsland, België, Frankrijk, Polen, Oostenrijk, Republiek Tsjechië, Slovakije, Hongarije, Roemenië, Bosnië-Herzegovina en Moldavië. Op de tweede plaats, komt de groep Nordzucker die de suikeractiviteiten van de Deense groep Danisco overnam in 2008. Met 16% van het EU-quotum, is Nordzucker aanwezig in Duitsland, Polen, Slovakije, Denemarken, Finland en Litouwen. Op plaatsen 3 en 4, praktisch ex-aequo met elk 11% van het EU-quotum, komen de Britse groep British Sugar en de Franse groep Tereos.
Figuur: 10 suikerondernemingen totaliseren samen meer dan 90 % van het EU- quotum met 27.
De suikerfabrieken van British Sugar zijn gelegen in het Verenigd Koninkrijk en in Spanje. British Sugar kocht immers de 4 suikerfabrieken van de Spaanse groep Azucarero Ebro in april 2009. De suikerfabrieken en raffinaderijen van Tereos bevinden zich in Frankrijk, in de Republiek Tsjechië en in Spanje. Als de vier eerste Europese suikerproducenten de Europese markt domineren, dan behoren twee onder hen, British Sugar en Tereos, tot de groten op wereldschaal. Vooruitgang op internationaal vlak Ingevolge de hervorming van de suikersector in de Europese Unie in 2005, werden de productie- en rendabiliteitsmogelijkheden van de EU-suikerondernemingen sterk beperkt omwille van de quotumverminderingen met 39% en van de daling van de suikerprijs. Om hun markt in stand te houden, wendden verscheidene Europese suikermaatschappijen zich tot het buitenland of versnelden hun vestiging op de internationale scène. Suiker importeren die zij niet meer kunnen produceren werd noodzakelijk om hun commerciële positie te handhaven. Ziehier enkele voorbeelden. Südzucker sloot een handelsakkoord met
UHQGHPHQW
het eiland Mauritius voor de import en commercialisatie van 400.000 ton witsuiker. Südzucker situeert zich tussen de grootste suikerproducenten in de wereld met een totale productie van 4,8 Mt in 2009. ABF, de Britse groep die British Sugar bezit, verwierf in 2006, 51% van de Zuid-Afrikaanse suikergroep Illovo, eerste operator van het Afrikaanse continent, genoteerd op de beurs van Johannesburg, met fabrieken in Zuid-Afrika, in Zambia, in Malawi en in Mozambique. De Britse groep bezit eveneens 5 fabrieken in China. Bijna twee derde van de suikerproductie van British Sugar wordt nu verwezenlijkt buiten de EU. De groep produceerde in 2009 meer dan 4 Mt suiker. Tereos begon zijn internationale expan-
sie in 2000 met een partnerschap met de eerste Braziliaanse suikergroep Cosan. In 2003, verwierf hij 100% van de Braziliaanse suikergroep Guarani en blijft zijn brasiliaanse expansie voortzetten. In 2010, kocht Tereos zijn zevende suikerfabriek in Brazilië. Ingevolge deze acquisities, werd Tereos de vierde grootste suikerproducent in Brazilië. Tereos is ook aanwezig in Afrika. Hij is meerderheidsaandeelhouder van een suikergroep van Île de la Réunion “Société Sucrière de Quartier Français” en verwierf eveneens 75% van de suikerfabriek Marromeu in Mozambique. Momenteel, zou Tereos meer dan de helft van zijn winst realiseren buiten Frankrijk. De totale productie van de groep Tereos bedroeg ongeveer 3,8 Mt suiker in 2009.
ERRPJDDUG
ERGHPVWUXFWXXU
ZHLGH
NEUTRAFERTIL 6FKXLPDDUGHEHWDDOEDDUYHLOLJHQHIÀFLsQW INFO : Longchamps 081-510 210 Tienen 016-801 464 Oreye 019-679 471
20 — 02/2011
NL.indd 20
De Bietplanter
17-01-2011 12:26:03
S U I K E R G E H A LT E S - T A R R A ’ S - D S V A N D E P U L P
Weekresultaten campagne 2010
Tienen (TS)
Longchamps (TS)
Fontenoy (Iscal)
Weken
NB
13/09/2010 19/09/2010 20/09/2010 26/09/2010 27/09/2010 3/10/2010 4/10/2010 10/10/2010 11/10/2010 17/10/2010 18/10/2010 24/10/2010 25/10/2010 31/10/2010 1/11/2010 7/11/2010 8/11/2010 14/11/2010 15/11/2010 21/11/2010 22/11/2010 28/11/2010 29/11/2010 5/12/2010 6/12/2010 12/12/2010 13/12/2010 19/12/2010 20/12/2010 26/12/2010 27/12/2010 2/01/2011 Campagne 13/09/2010 19/09/2010 20/09/2010 26/09/2010 27/09/2010 3/10/2010 4/10/2010 10/10/2010 11/10/2010 17/10/2010 18/10/2010 24/10/2010 25/10/2010 31/10/2010 1/11/2010 7/11/2010 8/11/2010 14/11/2010 15/11/2010 21/11/2010 22/11/2010 28/11/2010 29/11/2010 5/12/2010 6/12/2010 12/12/2010 13/12/2010 19/12/2010 20/12/2010 26/12/2010 27/12/2010 2/01/2011 3/01/2011 9/01/2011 10/01/2011 16/01/2011 Campagne 13/09/2010 19/09/2010 20/09/2010 26/09/2010 27/09/2010 3/10/2010 4/10/2010 10/10/2010 11/10/2010 17/10/2010 18/10/2010 24/10/2010 25/10/2010 31/10/2010 1/11/2010 7/11/2010 8/11/2010 14/11/2010 15/11/2010 21/11/2010 22/11/2010 28/11/2010 29/11/2010 5/12/2010 6/12/2010 12/12/2010 13/12/2010 19/12/2010 20/12/2010 26/12/2010 27/12/2010 2/01/2011 3/01/2011 9/01/2011 Campagne
Suikergehalte 16,59 16,56 16,64 16,56 16,98 17,01 16,96 17,21 17,23 17,18 17,23 17,31 17,20 17,09 16,87 16,81 16,99 16,33 16,52 16,48 16,62 17,06 17,22 17,43 17,67 17,68 17,39 17,53 17,55 17,39 17,39 17,23 17,15 17,02 17,00 17,19 16,37 16,33 16,47 16,50 17,04 17,28 17,49 17,60 17,74 17,48 17,31 17,60 17,42 17,48 17,30 17,26 17,17 17,20
Al de tarra’s zijn in % van de bruto bieten uitgedrukt
Totale tarra /Bruto 11,27 11,52 13,06 12,89 13,18 13,24 14,22 13,17 14,65 14,89 15,59 18,39 20,93 16,88 17,08 16,35 15,01 16,55 14,79 17,03 16,54 14,80 14,55 15,71 16,19 18,28 19,78 19,47 17,82 19,17 17,94 19,39 19,88 20,28 23,47 17,54 14,44 11,37 13,90 14,64 13,34 13,94 14,17 14,00 16,32 17,00 16,73 16,73 17,62 17,25 17,59 18,12 19,20 15,72
Bieten Grondtarra Groentarra /Bruto /Bruto 4,68 5,23 6,55 6,4 5,89 6,32 6,87 6,43 8,03 8,16 8,34 10,84 13,42 9,99 10,23 9,63 8,02 9,60 0,14 8,14 0,29 10,21 0,22 9,72 0,43 7,35 0,44 7,58 0,41 9,03 0,63 9,29 0,39 11,46 0,37 13,70 0,31 13,37 0,29 11,10 0,52 12,01 0,45 11,44 0,23 12,66 0,33 13,32 0,33 13,35 0,66 14,65 0,79 10,74 0,40 9,23 0,03 5,96 0,08 8,51 0,09 8,53 0,16 6,65 0,33 7,22 0,37 7,53 0,33 7,17 0,27 9,40 0,36 10,42 0,32 9,98 0,32 9,78 0,32 10,74 0,33 10,30 0,28 10,54 0,26 11,03 0,23 12,09 0,25 9,08 0,26
Koptarra bij IS: groen en rotte bieten inbegrepen
Pulp Koptarra /Bruto /Netto 6,59 7,06 6,29 6,71 6,51 7,11 6,49 7,05 7,29 7,87 6,92 7,47 7,35 8,06 6,74 7,31 6,62 7,29 6,73 7,43 7,25 8,07 7,55 8,32 7,51 8,42 6,89 7,82 6,85 7,72 6,72 7,63 6,99 7,61 6,81 7,54 6,36 7,07 6,60 7,30 6,39 7,17 7,01 7,55 6,56 7,15 6,05 6,71 6,51 7,28 6,45 7,13 5,77 6,73 5,81 6,85 6,20 7,16 6,71 7,75 6,27 7,09 6,40 7,39 6,23 7,45 6,27 7,49 8,03 9,75 6,40 7,20 5,18 5,79 5,33 5,74 5,30 5,85 5,95 6,57 6,36 6,74 6,35 6,79 6,31 6,88 6,56 7,12 6,56 7,32 6,26 7,05 6,43 7,12 6,63 7,43 6,55 7,27 6,67 7,50 6,79 7,67 6,86 7,73 6,86 7,82 6,38 6,99
NP
PP
9,32 10,34 10,76 17,52 10,32 10,41
22,18 22,77 23,46 23,16 23,41 22,81 22,31 21,98 22,64 23,43 23,44 22,87 22,69 22,30 21,56 22,08 22,73 22,21 23,49 24,42 25,52 22,92 22,88 23,11 22,92 22,23 23,86 23,54 22,80 22,52 24,56 23,67 24,32 23,44 23,54 23,49 22,76 24,76 24,59 23,77 24,36 24,06 24,33 23,66 22,66 23,51 23,41 23,53 23,92 22,38 23,92 24,05 24,00 23,84
10,80 10,86 9,97 9,51 10,90 11,62 10,65 11,10 18,67 18,88 10,58 9,83 11,04 9,45 8,93 9,48 10,54 12,34 15,78 17,57 12,23 16,20 15,68 13,62 15,00 16,43 13,47 13,12 14,65 15,76 16,18 15,81 15,27 16,35 15,63 15,14 15,32 16,36 15,23
DP
88,27 89,87 90,70 91,10 91,18 91,56 91,35 89,45 90,13 88,35 87,35 87,13 90,25 87,51 89,62
88,95 88,06 88,14 87,99 87,16 88,34 88,15 87,80 88,54 90,30 88,35
Reiniging: ± 70% bij Iscal en 5 kranen op 15 bij de TS
Het ideale ras voor vroege rooiing Hoog suikergehalte bij vroege oogst
Bevestigd Rhizoman ieras voor 2011 door
De Bietplanter
NL.indd 21
02/2011 — 21
17-01-2011 12:26:07
Zaadprijzen 2011 Prijzen bij TS Standaard omhulling Ras
Mandataris
Potentieel Witsuiker/ha inkomen
Wortels netto
Rijkheid
22 — 02/2011
NL.indd 22
+ Insecticide 2011
2011 vs 2010
167,14 € 155,31 € 169,54 € 170,00 € 168,36 € 160,28 €
0,66% 0,52% 0,53% 0,68%
224,36 € 227,04 € 215,03 € 226,66 € 224,26 € 226,59 € 224,42 € 229,26 € 229,72 € 228,08 € 220,12 €
99 101 99 100 171,61 € 108 96 96 86 100 -
-
229,98 € 228,86 € 229,71 € 231,33 € 227,00 € 228,31 € 229,83 €
96 105 101 166,21 € 86 110 89 170,64 € 93 105 94 96 -
-
+ Insecticide
2011
2011
2011 vs 2010
0,00% 0,48% 0,38% 0,39% 0,00% -0,03% 0,00% -1,41% 0,39% 0,00% 0,50%
-
-
226,95 € 220,70 € 224,28 € 215,04 € 226,68 € 224,28 € 227,00 € 226,57 € 224,34 € 229,69 € 228,08 € -
0,48% -1,46% 0,00% 0,41% 0,43% 0,00% 0,36% 0,00% 0,00% 0,37% 0,00% -
0,00% -0,06% 0,34% -0,05% -0,04% 0,73% -0,04%
-
-
229,69 € 231,35 € 227,00 € 228,31 € -
0,37% 0,00% 0,00% 0,77% -
229,38 € 230,33 € 1,43% 226,05 € 230,55 € 230,48 € 230,63 € 229,42 € -
-
-
229,40 € 230,26 € 1,44% 226,03 € 230,54 € 229,40 € 228,08 € -
99 181,00 € -6,32% 254,22 € 0,46% 107 255,32 € 0,07% 100 244,11 € 0,07% 112 198,62 € 0,20% 258,11 € 0,07%
-
-
254,22 € 0,39% 258,11 € 0,00%
-
-
254,35 € 0,00%
-
-
254,82 €
-
116 98 237,82 € -0,52% 91 181,72 € 0,00% 241,72 € 0,07% 98 241,41 € 0,07% 92 239,77 € 0,42%
-
-
237,82 € 241,72 € 241,41 € 239,77 €
-0,59% 0,00% 0,00% 0,35%
247,11 € 0,48%
-
-
247,11 € 0,41%
-
-
100 97 94 113 96 97 97 92 95 95 101 95 108 98
2011
2011 vs 2010
Standaard omhulling 2011 vs 2010
Geleverde Totale grond tarra
RHIZOMANIE - 3 jaar - Bevestigde rassen Angeliqua KWS Benelux 103 106 97 88 102,8 Ardamax Erauw-Jacquery 102 102 99 108 102,1 Balthazar Danisco Seed 95 94 101 88 95,3 Cadenza KWS Benelux 97 93 104 113 97,5 Calgarhi Scam 102 103 99 101 101,7 Coyote SESVdH 103 103 99 111 102,9 Debora Kws KWS Benelux 100 98 103 84 100,9 Exacta Scam 98 98 100 78 98,4 Jupital SESVdH 98 96 102 103 98,7 Resimax Erauw-Jacquery 102 103 99 102 101,8 Rosalinda Kws KWS Benelux 106 107 98 103 105,1 Rubens De Wulf Agro 102 102 101 91 102,8 Sabrina Kws KWS Benelux 104 104 100 108 103,5 Zanzibar SESVdH 103 104 98 109 102,5 RHIZOMANIE - 2 jaar - Recente rassen Abondamax Erauw-Jacquery 103 106 97 104 102,6 Benemax Erauw-Jacquery 102 103 99 112 101,4 Benno De Wulf Agro 103 103 100 113 103,0 Bernadetta Kws KWS Benelux 104 98 106 98 103,9 Eleonora Kws KWS Benelux 103 102 101 101 103,2 Magellan SESVdH 104 105 99 109 104,3 Simonta Scam 98 97 101 83 97,6 SY Invincta Scam 100 102 98 88 100,5 Touareg SESVdH 103 105 98 112 102,4 RHIZOMANIE - Nieuwe rassen of niet getest door het KBIVB * Banquet Limagrain Clovis Matton 102 100 101 92 101,9 Cellina Kws KWS Benelux 104 99 104 106 104,2 Cherokee SESVdH 103 101 101 120 102,8 Einstein De Wulf Agro 103 102 100 98 102,4 Geraldina Limagrain Clovis Matton 100 100 101 101 100,7 Husky SESVdH 106 108 98 100 105,8 Pasteur De Wulf Agro 105 105 100 104 104,4 Rambler Limagrain Clovis Matton 102 99 102 110 102,2 SY Demeter Scam 101 101 100 97 101,0 SY Muse Scam 102 103 99 91 101,2 RHIZOMANIE - NEMATODEN - 3 jaar - Bevestigde rassen Baloo SESVdH 98 99 99 107 97,8 Correcta Scam 90 96 95 122 90,0 Julietta KWS Benelux 92 98 95 81 92,9 Theresa Kws KWS Benelux 96 94 102 107 96,4 RHIZOMANIE - NEMATODEN - 2 jaar - Recente rassen Bering De Wulf Agro 97 98 99 135 97,0 RHIZOMANIE - NEMATODEN - Nieuwe rassen of niet getest door het KBIVB * Bagheera SESVdH 99 98 100 94 98,3 Baiji SESVdH 101 106 96 81 100,7 RHIZOMANIE - RHIZOCTONIA - 3 jaar - Bevestigde rassen Francina Kws KWS Benelux 92 91 101 96 92,0 Gecko SESVdH 86 84 102 95 86,1 Iguane SESVdH 94 94 100 86 93,9 Vedeta Scam 89 90 101 105 90,2 Zorro De Wulf Agro 94 94 100 92 94,2 RHIZOMANIE - RHIZOCTONIA - 2 jaar - Recente rassen Isabella Kws KWS Benelux 100 9 100 109 100,1 RHIZOMANIE - RHIZOCTONIA - Nieuwe rassen of niet getest door het KBIVB * Vivianna Kws KWS Benelux 96 100 97 109 95,8 GROEN: Door het KBIVB getest en aanbevolen WIT: Door het KBIVB getest maar niet aanbevolen
Prijzen bij IS
110 197,05 € 93 85
-
-
254,35 € 0,07%
-
256,32 € -
110
-
-
112
-
-
-
-
-
-
* Andere referentie dan voor de rassen 2 en 3 jaar
-
De Bietplanter
17-01-2011 12:26:10
r
doo teerd
e b u r t S
lec gese
r n doo 11 0 evole aanb B voor 2 BIV het K
Rubens Benno Het zwaarste type van de rijke rassen
Het rijkste type van de zware rassen
’s en o l i K ens e g no s kilo’
Lukas Einstein Het ras van de toekomst !
Pure kristalsuiker ! Een echt rijk ras !
Gewoon geniaal !
Nieuw
2011
DE WULF AGRO bvba Z.I. Rue Des Praules 16 5030 Gembloux T 081 600 699 - F 081 611 785
Nieuw
2011
Echte bietentelers weten waarom !
www.dewulfagro.be De Bietplanter
NL.indd 23
02/2011 — 23
17-01-2011 12:26:39
SNELSTE IN OPKOMST RIJK IN SUIKER ZWAAR IN OPBRENGST GESCHIKT VOOR ALLE ROOIDATA
ARDAMAX
FLORIMOND DESPREZ Créations Variétales
24 — 02/2011
www.florimond-desprez.com
De Bietplanter
ARDAMAX-2010.indd 1
NL.indd 24
info@erauw-jacquer y.be
11/23/10 4:50:56 PM
17-01-2011 12:26:53