Bibliotheekvoorzieningen in verzorgingsinstellingen Rode Kruis – Vlaanderen dienst Ziekenhuisbibliotheken
Rodekruisziekenhuisbibliotheken 1937: Start 1982: SOB 2002: beheersovereenkomst met de Vlaamse Gemeenschap “… organisatie belast met het bieden van ondersteuning voor het uitbouwen van bibliotheekdiensten voor langdurig zieken en personen die verblijven in een rustoord, een RVT of een ziekenhuis.”
2006 172 uitleenputen verspreid over Vlaanderen en Brussel 840 uitleners waarvan het merendeel vrijwilligers 153.000 boeken waarvan 30.000 op de centrale bibliotheek en de rest verspreid over de uitleenpunten
Aanbod naar OB Opleidingen Omgaan met ouderen, leeshulpmiddelen Andere onderwerpen openstellen Op maat uitwerken is mogelijk
Uitgewerkte lijst voorleesboeken voor ouderen Collecties samenstellen Suggesties doen over de aankopen Volledig op maat samenstellen
DRAAIBOEK
Toelichten draaiboek onderwerpen: Bibliotheekwerking in instellingen: de dienstverlening omschreven Opstarten De openbare bibliotheek in dit plaatje De collectie Kíezen voor vrijwilligers
DE DIENSTVERLENING Bibliotheekaspect -> volwaardige collectie Uitbouwen uitleenpunt met volwaardige collectie en mogelijkheid om uitbreidingsactiviteiten te organiseren. °
Belangrijk sociaal aspect aan verbonden!* RKZHB: een boek, een bezoek => evenwicht zeker in langverblijven!
OPSTARTEN - twee vragen: Wélke instellingen bestaan er (op het grondgebied van de gemeente)? Zijn ze geschikt?
Ga op prospectie!
Prospectie Opsporen instellingen via sociale kaart, specifieke websites Factoren die bepalen of een instelling geschikt is: Onderscheid langverblijf/kortverblijf! Doelgroep, grootte instelling, lezerspotentieel Andere
Samenwerking uitbouwen in overleg Bibruimte openstellen of mobiele bib of beide? Vrijwilligers of beroepskrachten of andere? Concrete uitwerking: Uitleen dagen/uren, uitleentermijn,…
Verzekering: Vrijwilligers Collecties
=> Leidt tot een contract / samenwerkingsovereenkomst waarin de rechten en plichten van beide partijen omschreven staan.
Evalueren! Na 1 jaar werking: evaluatie van de dienstverlening & samenwerkingen en dit bij: Instelling Medewerkers Andere betrokkenen
Bijsturen indien nodig
Elke werking is uniek Werkingen in instellingen verschillen dus naargelang een aantal variabelen: Aard van de instelling Rondgaan met de boeken of een vast lokaal? Werken met vrijwilligers of niet (Wie ‘levert’ de boeken?)
Op basis daarvan => verschillende mogelijke ‘modellen’ Mobiele bib met boeken OB gerund door vw (vw van OB, van instelling, of nog ergens anders vandaan) Vast biblokaal met boeken OB gerund door beroepskrachten … …
DE BIBLIOTHEEK in dit plaatje Personeelsinvestering Coördinatie van de werking • Aanspreekpunt voor de medewerkers; hetzij vrijwilligers, hetzij beroepskrachten • Contacten onderhouden met de instelling • Evaluatie van de werking
Samenstellen van de wisselcollecties Andere: adminstratie, opleiding, …
Investering in collectie Andere: boekenkar, verplaatsingen, aanschaffen bibliotheekmateriaal (evt. computer)
DE COLLECTIE Grootte en samenstelling van de collectie is afhankelijk van grootte & type instelling. Bij samenstellen collectie rekening houden met de noden van de patiënten/bewoners: Opbouwen informatie via de dienstverlening (stat.,…) Ervaringen met oudere lezers in de eigen bibliotheek RKZHB: behoeftepeilingsformulier
Rekening houden met een aantal vormelijke aspecten Afspraken maken met de instelling rond giften, dubbele collecties,…
Wisselcollecties Waarom wisselen? Doelstelling: bepaald % van de collectie wisselen op jaarbasis Frequentie,grootte en samenstelling van de wisselcollecties afhankelijk van type instelling. Onderscheid langverblijf/kortverblijf
KÍEZEN VR VRIJWILLIGERS Beroepskracht of vrijwilliger? Vrijwilligers voor (w)élke taak? Vrijwilligers: een ‘aanpak’ Voor- en nadelen van vw Voor- en nadelen van beroepskrachten
Werken met vrijwilligers Taakomschrijving en profiel vastleggen; motivatie en engagement nagaan Rekruteren Wie, wat, waar, wanneer & op welke manier? Kandidaat-vrijwilligers: motivatie, engagement,… nagaan & nastreven evenwicht belangen organisatie / vrijwilligers
Motiveren Onthaal nieuwe vrijwilligers Continue ondersteuning van vrijwilligers Beleid/procedure uitwerken en concretiseren binnen de eigen werking
STEUNPUNT BRUSSELSE BIBLIOTHEKEN (SBB) EEN PRAKTIJKVOORBEELD
Situering rusthuizenproject Verhaal SBB Cijfermateriaal SBB
Plan van aanpak Instellingen zoeken en contacteren – Vrijwilligers zoeken Collecties aankopen en samenstellen Opstarten Opleidingen, wisselen, administratie,…
Werking Vrijwilligers in eerste instantie – 1vw/inst. Uitleen om de 3 à 4 weken Bewoners komen zelf naar het biblokaal Aandacht contacten met de bewoners
Werking - bespreking Vrijwilligers in eerste instantie – 1vw/inst. Alleen is maar alleen => motivatie vw : sociale contacten zijn vaak belangrijk
Uitleen om de 3 à 4 weken Te lang om er echt in te geraken?
Bewoners komen zelf naar het biblokaal Drempel voor het doelpubliek letterlijk en figuurlijk Sowieso minder mogelijkheden om sociale contacten met de doelgroep ten volle uit te bouwen
Aandacht contacten met de bewoners
Knelpunten - bespreking Té laag lezerspotentieel Oorz.: te weinig ndl., gezondh. Bewoners • => demotiverend OPL: niet starten in instelligen met een te laag potentieel!!
Té divers publiek vrijwilligers aangetrokken Oorz.: eigen aan Brussel, goed rekruteren vraagt een plan, tijd en energie OPL: trek de juiste vrijwilligers aan en weiger mensen die niet voldoen
Op een rijtje Niet starten als het lezerspotentieel te laag is (door taal of mentale toestand publiek) Werken met vrijwilligers biedt voordelen!!* Werking zelf Kort op de bal spelen in contacten met vrijwilligers en instelling In opstartfase is dit zeer belangrijk om goed van start te gaan met de goede afspraken Maar dit BLIJFT een continue aandachtspunt
LINKS www.vrijwilligerswerk.be (vacaturedatabank!) www.hospitals.be www.wvc.vlaanderen.be/ziekenhuizen www.wvc.vlaanderen.be/ouderenzorg/adres sen www.soka.be
