Bezuinigen op ontwikkelingswerk treft ook SSVA. CSW steunt operaties in Ambon

Jembatan Jembatan is een uitgave van Stichting Samenwerking Vlissingen-Ambon

Jaargang 5 / nr. 6 / november / 2010

Bezuinigen op ontwikkelingswerk treft ook SSVA Nu wij ons druk maken over de financiering van de projecten in Ambon, gaan de formatiebesprekingen over een rechts kabinet voort. Mocht het zo zijn dat dit kabinet er komt, dan ziet het er niet best uit voor organisaties die bezig zijn met ontwikkeling en samenwerking in landen die het hard nodig hebben. Er zullen desastreuze bezuinigingen toegepast worden op de post Ontwikkelingssamenwerking. Kennelijk moeten wij zelf nog rijker worden dan we nu al zijn om ons dan pas druk te maken over anderen die het zo hard nodig hebben. Ook SSVA zal hiermee terdege rekening moeten houden. Willen wij een bijdrage blijven leveren aan de ontwikkeling van Ambon, dan zullen wij ons behoorlijk moeten inspannen om de nodige middelen binnen te halen, actiever moeten zijn met fondswerving, evenementen organiseren, sponsoren werven. In deze uitgave van Jembatan leest u op welke wijze SSVA bezig is meer naar buiten te treden. Zo heeft het internationale filmfestival Film by the Sea in Vlissingen een belangrijke bijdrage geleverd, probeert de SSVA informatie-stand zoveel mogelijk op Colofon Redactie Rob Boddaert Nico Lopulissa Cees Roth

Redactie-adres Jembatan Wittezeestraat 31 4388 GE Oost-Souburg Email : [email protected]

Secretariaat SSVA, Johan de Brunestraat 19 4336 DM Middelburg Tel. 0118 616467 / 06 41211768 Rabobank: 385395590 Kvk 22048947 Email : [email protected] Website : vlissingen-ambon.nl Aan dit nummer werkten verder mee : Bob Latuheru, Ben de Lima, Oriana Pattinama, Rachelle Hehalatu, Els van de Kerkhof en Ada Lilipaly Jembatan (= brug) verschijnt twee keer per jaar. Oplage : 700 ex. Ontwerp/layout: Cees Roth / SRP, Goes Fotografie: Ben de Lima, Nico Lopulissa, e.a. Print: drukkerij De Lange, Goes

L CSW steunt operaties in Ambon.

evenementen aanwezig te zijn en heeft de werkgroep fondswerving een plan opgesteld. De Pabo-studenten van Hogeschool Zeeland zijn drie maanden in Ambon geweest om hun stage uit te voeren en geven blijk van hun bijzondere ervaring. Buitengewoon is de uitvoering van het project milieu-educatie, omdat de gemeente Ambon het besluit heeft genomen om per 1 augustus 2010 milieueducatie in te voeren op alle 195 basisscholen in de stad. Het project “Ambon Hijau dan Bersih”(Groen en Schoon Ambon) is nu een bekende verschijning in de scholen. Het project loopt door en er is nog veel werk te doen. Een uniek project gericht op duurzaamheid en financieel ondersteund door Hivos. In de maanden maart en april van dit jaar zijn weer twee medische operatieteams in Ambon geweest om cataract (staar)- en urologische operaties te verrichten. Jammer genoeg hebben wij het team plastische chirurgie niet kunnen uitzenden, omdat de middelen niet voldoende zijn. Op dit moment, begin oktober 2010, is een delegatie uit Ambon op bezoek onder leiding van burgemeester J. Papilaja in het kader van het Solid Waste Management (SWM) project dat ondersteund wordt door het VNG. Dit afvalproject loopt in 2010 af en er zal dus flink gediscussieerd moeten worden of het voortgezet dient te worden en op welke manier. Voor het logistieke deel en het onderhoud van het rollend materieel komt Davik Pelaupessy uit Ambon stage lopen in Vlissingen. Een uitgelezen kans om te zien hoe wij het in Vlissingen doen en hoe hij het kan toepassen in zijn situatie en omstandigheid in Ambon.

Investeren in mensen is het motto van SSVA. Samenwerken en ontwikkelen gaan niet vanzelf. Het gaat gepaard met grote inspanningen, vasthoudendheid en teleurstellingen. Gelukkig kunnen wij ook met een gerust hart naar de resultaten kijken. Luisteren naar elkaar en elkaars sterke kanten benutten leiden tot saamhorigheid. Als mensen elkaar ontmoeten en elkaar serieus nemen kunnen er mooie dingen ontstaan. Zoals Judith Herzberg dat zo mooi kan zeggen : er is nog zomer en genoeg wat zou het loodzwaar tillen zijn wat een gezwoeg als iedereen niet iedereen ter wille was als iedereen niet iedereen op handen droeg Terwijl ik dit schrijf realiseer ik me dat de SSVA eind dit jaar afscheid neemt van twee burgervaders, namelijk burgemeester Wim Dijkstra van Vlissingen en burgemeester Jopie Papilaya van Ambon. Burgemeester Dijkstra gaat per 1 december met pensioen en burgemeester Papilaya ’s ambtstermijn zit er eind 2010 op en mag na twee termijnen niet meer herkozen worden volgens de wetten aldaar. Zijn opvolger wordt in 2011 rechtstreeks gekozen door de Ambonse bevolking. Beide burgemeesters zijn van groot belang voor de stedenband Vlissingen-Ambon en hebben in hun functie vele inspanningen verricht om deze relatie (verder) inhoud te geven. Burgemeester Dijkstra heeft in deze economisch moeilijke tijden voor met name de gemeente Vlissingen altijd gepleit voor voortzetting van de stedenband en burgemeester Papilaya zal de geschiedenis ingaan als de burgemeester die de milieu-educatie op Ambonse scholen heeft ingevoerd. Langs deze weg wil ik alvast een voorschot nemen en beide burgemeesters namens de Stichting Samenwerking Vlissingen-Ambon hartelijk danken voor hun inzet in de afgelopen jaren en wenst beiden een goede gezondheid toe de komende jaren.Ik hoop dat u weer op de hoogte bent van onze activiteiten en bedoelingen. Veel leesplezier en als u goede ideeën, adviezen of een andersoortige bijdrage hebt, laat het ons weten.

Bob Latuheru, voorzitter van SSVA Jembatan

1

Sera’s Satè SCHOTELS DIVERSE SOORTEN GEGRILD VLEES MET FRANSE FRIETJES, LEKKERE SAUZEN EN DIVERSE SALADES OOK VEGETARISCHE GERECHTEN BEZORGEN VAN 17.00 - 24.00 UUR ‘S MAANDAGS GESLOTEN

Rehatta Couriers Koeriersdiensten Tel. + 31118638572 Mob. + 31640188397 Fax. + 31118628292 [email protected] www.rehattacouriers.nl

Voor al uw feesten & partijen Info: E.J. Matitaputty Tel. 06 - 16 41 63 82 Fax. 084 - 76 50 824

Email: [email protected]

Altijd Scoren met spullen van

Lederwaren Walstraat 85 Vlissingen Telefoon: 0118 416706 2

Jembatan

Pabo-stage in Ambon In de eerste maanden van het jaar hebben zes studenten van de Hogeschool Zeeland (studierichting Pabo) stage gelopen op Ambonese scholen. Irene Vink, Talitha Soumokil, Oriana Pattinama, Lida Swaneveld, Karlien Roelse en Kim Breel hebben gedurende hun stageperiode een weblog bijgehouden over hun ervaringen. “Ik ben nu vierdejaars Pabo student. Het afgelopen schooljaar heb ik drie maanden stage gelopen in Ambon met vijf andere meiden. Na een moeizame start kan ik toch zeggen dat ik een geweldige en leerzame tijd gehad heb. Om een impressie te geven van mijn stage heb ik een willekeurige week uitgekozen uit mijn reisdagboek” Maandag 19 april zijn we naar SMP 14 gegaan. Ik heb een les meervoudige intelligentie (“doe mij na”) gegeven. De kinderen vonden het erg leuk. Op deze school kan ik mezelf goed verstaanbaar maken in het Engels en dat is erg fijn. De interactie verliep prima, de leerlingen waren enthousiast en ook de leerkrachten vonden het een leuke les. Ik heb verteld aan de leerkracht dat ik het afgelopen jaar geleerd heb over meervoudige intelligentie en ook vroeg ik me af of zij er iets vanaf wisten. Veel wisten zij er helaas niet van.

L De zes Pabo-studenten in Ambon.

val waar je wel kon zwemmen. We hebben hier heerlijk gezwommen onder de koude waterval. Het water was echt heel erg koud, maar het was een heerlijke afkoeling als je de hele dag in de auto en in de zon zit. Na wat moed bij elkaar gesprokkeld te hebben, ben ik toch maar die waterval opgeklommen om van de waterval af te springen. Het geeft echt een enorme kick als je er vanaf springt. Het geeft een beetje zo’n ‘Pocahontas- gevoel’ ( wie de film gezien heeft snapt wat ik bedoel), alleen was mijn sprong maar 1,5 meter. We zijn weer vroeg teruggereden om weer om 17.00 uur op de boot te zitten terug naar Laha. We kregen tijdens onze boottocht nog bezoek langs de boot van 15 dolfijnen die hun vinnen lieten zien in het water en af en toe een duikje maakten. Is dat niet geweldig? We hebben onderweg in Passo nog wat gegeten en zijn daarna vermoeid maar een geweldige ervaring rijker naar huis gegaan.

Dinsdag 20 april

Woensdag 21 april

Dinsdag zijn Karlien en ik om 04.00 uur wakker geworden en om 05.00 uur zijn we met Usi Sonja en Bung Erik naar Laha gereden om van daaruit naar Seram te gaan. De tocht met de boot van Laha naar Seram duurde ongeveer 2 uur. Op Seram zijn we naar de schoonfamilie van Karlien geweest in Seruawan. We zijn later naar een prachtige waterval gereden in Rumahkai. Omdat je bij deze waterval niet goed kon zwemmen zijn we verder gereden naar een andere water-

Woensdag 21 april heb ik een les milieu-

L Pabostudenten ook buiten met de klas actief.

educatie gegeven. Omdat we deze week stage lopen op SMP14 en dit al een ‘Junior High’ is, heb ik de kinderen een plan laten opstellen voor het scheiden van afval. Ik vroeg de kinderen: “Moet dit thuis al gebeuren bij de huishoudens? Of tijdens het ophalen? Of bij de vuilstortplaats? De opstellen heb ik nagekeken en in het biologielokaal opgehangen. Deze kinderen zijn zich erg bewust van het afvalprobleem op Ambon. De meeste kinderen vinden het het meest efficiënt om het vuil thuis al te scheiden, zodat dat niet achteraf moet gebeuren.

Vrijdag 23 april Vrijdagochtend : optocht Wereld Sampah (=vuilnis) Dag. Een geweldige opkomst. De burgemeester, de secretaris van de stad, het MicMec team, de scholen en leerkrachten en wijzelf waren aanwezig. Ik heb alles gefilmd, dus in Nederland zal ik zeker laten zien hoe indrukwekkend het was. De ouders van de kinderen liepen ook mee en die waren zo trots dat hun kind in de optocht meeliep. De optocht werd door de politie begeleid en de straten werden afgezet. Voorop liep een drumcorps en danseressen, daarachter de ‘belangrijke’mensen van de stad. En daar weer achter die geweldige kinderen! Ik liep mee met klas drie van SD2. Ik kreeg echt kippenvel toen ik achterom keek en al die kinderen in uniform zag lopen door de stad met bezems en prullenbakken en spandoeken. Het was een geweldige ochtend!

L De interactie met de kinderen verliep prima.

Onderscheiding voor Juf Mary Op zaterdag 4 september j.l. werd door burgemeester Wim Dijkstra van Vlissingen, een Bronzen Platte Knoop uitgereikt aan Juf Mary de Lima. Deze knoop staat symbool voor de Vlissingse “Michiel de Ruyter Onderscheiding” voor mensen die een bijzondere bijdrage leveren voor (een deel van) de Vlissingse gemeenschap. Juf Mary is 42 jaar werkzaam geweest in het basisonderwijs in de gemeente Vlissingen, waarvan bijna 40 jaar in het dorpje Ritthem . Bij het afscheid in Ritthem, georganiseerd door oud-leerlingen en ouders, kreeg zij de onderscheiding. Naast haar werk in het basisonderwijs is zij

zeer actief voorde Molukse gemeenschap in haar gemeente. Binnen de SSVA is zij coördinator van de onderwijsgroep die zich samen met het MicMec in Vlissingen inzet voor milieu-educatie op basisscholen in Ambon en actief in het Moluks sociaal-cultureel centrum Mae Uku. De Vlissingse onderscheiding Michiel de Ruyter bestaat uit drie categorieën, namelijk een Bronzen Platte knoop, een Zilveren Vlissingse Fles en een Gouden Platte Knoop. Deze onderscheidingen worden uitgereikt naar prestatie. De onderscheidingen staan symbool voor de verdiensten van de gedeco-

reerde voor Vlissingen, stad aan zee. Het gemeentebestuur hanteert deze lijn sinds 9 maart 2010. Het is nu de eerste keer dat de Bronzen Platte Knoop wordt uitgereikt Jembatan

3

Molukkenconferentie : gemeentelijke samenwerking met de Molukken Het 100-dorpenplan, een kans voor de gemeenten. Van ‘empowering’ naar actief burgerschap! VNG International inventariseert de interesse van Nederlandse gemeenten voor projecten op de Molukken. Gemeentelijk Platform: samenwerking met de Molukken (Vlissingen-Ambon).

In zijn inleiding op workshop 1 legt Sam Pormes, voorzitter van Stichting TitanE, uit wat het 100-dorpenplan is. Het plan is in 2007 tot stand gekomen op initiatief van TitanE en met ondersteuning van organisaties als Vrouwen voor Vrede op de Molukken. De initiatiefnemers willen de noodzakelijke randvoorwaarden creëren waarbinnen goed bestuur, ontwikkeling en uitbanning van armoede op lokaal vlak mogelijk wordt. Concreet betekent dit dat ernaar gestreefd wordt om in 100 dorpen op de Molukken ‘basic-need’ programma’s te realiseren: schoon drinkwater, duurzame landbouw en visserij. Tweede pijler is het programma ‘good governance’ voor lokale besturen en kaders van lokale maatschappelijke organisaties. Tenminste 30 procent van de deelnemers moet bestaan uit vrouwen. Derde pijler is het provinciale ‘genderprogramma’: capaciteitsopbouw van vrouwen, vergroten van participatie van vrouwen in politiek en beleid, versterken van vrouwen op het terrein van ‘interfaith dialogue’ en vredesopbouw. In de workshop is gesproken over het succesvol laten verlopen van projecten op de Molukken. Realiseer je dat de Molukse gemeenschap in Nederland en die op de Molukken verschillend zijn. Focus niet op één dorp, maar cluster je activiteiten naar bijvoorbeeld één eiland. Ambon-Stad is belang4

Jembatan

rijk voor de hele Molukken. Gaat het goed met Ambon - Stad, dan gaat het goed met de Molukken.

Van ‘empowering’ naar actief Burgerschap! Farida van Bommel-Pattisahusiwa, voorzitter van Vrouwen voor Vrede op de Molukken, ziet vrouwen als belangrijke actoren in de duurzame vredesopbouw op de Molukken. Dit zegt zij in haar inleiding op workshop 2. Hoewel het verzoeningsproces tussen christen- en moslimgemeenschappen op de Molukken redelijk positief verloopt, blijft de situatie fragiel en vraagt om structurele bijdragen in duurzame vredesopbouw. Vrouwen dienen hierin een actieve rol te vervullen als belangrijke actoren. Het traject ‘Capaciteitsopbouw voor vrouwen op de Molukken’ heeft als doel om de rol van vrouwen in de samenlevingsopbouw te versterken. Dit betekent het vergroten van de participatie van vrouwen in maatschappelijke organisaties, dorpsbesturen en lokale overheidsinstanties. Zij hebben hiervoor trainingen in bewustwording, politieke vorming en kennis in conflictbestrijdende- en vredesopbouwende L

Het 100-dorpenplan, een kans voor de gemeenten

L Er is behoefte om over de situatie op de Molukken te praten.

Deelnemers aan de conferentie.

vaardigheden en methodes nodig. Een belangrijk nevendoel is een mentaliteisverandering in de man-vrouw verhoudingen binnen de Molukse traditionele samenleving. In de workshop is doorgesproken over het belang van het versterken van de rol van vrouwen in zowel Nederland als op de Molukken. De Molukse vrouwern zijn binnen het gezin geëmancipeerd. De maatschappelijke emancipatie van de vrouwen kan verder bevorderd worden. In de workshop blijkt dat er verschillende initiatieven op dit gebied zijn. Zo is het project vrouwendialoog in negen dorpen op de Molukken opgestart. Op de Molukken zijn vrouwencomités ontstaan die samenwerken met dorpshoofden. Van ‘empowering’ naar actief burgerschap. Het zou mooi zijn als Nederlandse gemeenten dergelijke initiatieven ondersteunen.

VNG International inventariseert interesse van Nederlandse gemeenten voor projecten op de Molukken In zijn inleiding op workshop 3 zegt Erik-Jan Hertogs, projectleider VNG International, dat we de armoede in de wereld op lokaal niveau moeten aanpakken. VNG International inventariseert de interesse bij Nederlandse gemeenten om via het LOGO South Programma een project uit te voeren met een gemeente op de Molukken. Projecten die onder het LOGO South programma gesubsidieerd worden, vallen vooral op door de collega-tot-collega benadering en de sterke focus op capaciteitsontwikkeling van het lokale bestuur. Onderwerpen waarop voor een bepaalde tijd een samenwerking wordt aangegaan, variëren afhankelijk van de vraag en prioriteiten die gelden in het land van uitvoering. Zo zijn er projecten op het gebied van afvalbeheer, waterbeheer, L

Deze vier thema’s stonden centraal tijdens de Molukkenconferentie op 28 april in Krimpen aan den IJssel. De bijeenkomst was een initiatief van de gemeenten Krimpen aan den IJssel, Capelle aan den IJssel, Ridderkerk, VNG International, Stichting Vrouwen voor Vrede op de Molukken, Stichting TitanE en Stichting Samenwerking Vlissingen-Ambon (SSVA). Ruim 125 deelnemers, waaronder vertegenwoordigers van Molukse organisaties in Nederland, bestuurders en ambtenaren van gemeenten en vertegenwoordigers van VNG International, kwamen bij elkaar om ervaringen met projecten op de Molukken uit te wisselen. Dagvoorzitter Ester-Clair Sasabone benadrukte in haar openingstoespraak dat het doel van de bijeenkomst is ervaringen te delen en na te denken over gemeentelijke samenwerking met de Molukken.

Vrouwen dienen een actieve rol te spelen in duurzame vredesopbouw.

belastingen, financieel beheer, administratie, dienstverlening, woningbouw, gezondheidszorg en draagvlakversterking. Bij voldoende interesse kan vanaf 2011 een nieuw landenprogramma gestart worden waarin minstens drie Nederlandse gemeenten deelnemen onder een overkoepelend programma dat bijdraagt tot de versterking van het lokale bestuur op de Molukken. VNG International begeleidt de samenwerking en uiteraard is er ruimte om bredere samenwerkingsverbanden aan te gaan met bijvoorbeeld waterschappen, instellingen, stichtingen of het bedrijfsleven waarbij het doel tweeledig is : het versterken van de lokale economie en het maatschappelijk draagvlak. In de workshop wordt verder uitleg gegeven over het LOGO South programma. In de zaal blijkt veel kennis aanwezig over de structuur van het lokaal bestuur op de Molukken. De structuur verschilt wezenlijk met de Nederlandse. Het traditionele bestuur op de Molukken moet dan ook ondersteund worden. Het LOGO South programma zou een instrument kunnen zijn om het lokaal bestuur op de Molukken te helpen. Via het programma is nu één gemeente actief op de Molukken,

namelijk de gemeente Vlissingen. In de zaal zitten veel vertegenwoordigers van organisaties die actief zijn op de Molukken. Tijdens de workshop worden ervaringen gedeeld over projecten op de Molukken. Daarnaast zijn deelnemers op zoek naar samenwerkingsverbanden. De deelnemers blijken een sterkte behoefte te hebben om elkaar regelmatig te ontmoeten om ervaringen te delen en elkaar te vinden voor samenwerking.

Gemeentelijk Platform samenwerking met de Molukken (Vlissingen-Ambon) Njonkie Pattinama, secretaris van Stichting Samenwerking Vlissingen Ambon, vertelt in zijn inleiding op workshop 4 iets over de stedenband Vlissingen-Ambon en de SSVA. De stichting werkt binnen het kader van de stedenband en is verantwoordelijk voor de uitvoering van projecten. Overdracht van kennis en ervaringen vormt de basis van de samenwerking. Investeren in mensen die het werk zelf moeten doen op de Molukken is het uitgangspunt. Men wordt in de gelegenheid gesteld opleidingen te volgen, stages te lopen en ervaringen op te doen in Nederland en trainingen, cursussen of workshops te

volgen in Ambon. De stichting heeft projecten opgezet op het gebied van gezondheidszorg, milieu, onderwijs en toerisme. In de workshop is gesproken op welke manier ‘empowerment’ op lokaal niveau kan bijdragen aan de gemeentelijke samenwerking op de Molukken. Eén van de deelnemers vertelde dat hij via het Ministerie van Buitenlandse Zaken in contact is gekomen met een zakelijke partner in Ambon. De eerste behoefte was economisch, vervolgens is er een samenwerking ontstaan op het gebied van gezondheidszorg en onderwijs. De deelnemers hebben ervaringen gedeeld over hoe de dorpen en regio’s te bereiken zijn. De weg is via de overheid. De ambtenarij is echter erg bureaucratisch. Voor goede resultaten heb je een lange adem nodig. Feit is dat er veel projecten zijn op de Molukken. Belangrijk is om de opgedane kennis door te geven. De deelnemers hebben behoefte om de kennis te stroomlijnen. Deelnemers hebben behoefte om elkaar regelmatig te ontmoeten om ervaringen te delen, kennis te stroomlijnen en te netwerken. Bron: krimpenaandenijssel.nl

Reisverslag cataractteam In maart van dit jaar vonden er weer staaroperaties plaats in een Ambons ziekenhuis. SSVA en SLAH (Stichting Leer Anderen Helpen) waren de organisatoren. Ben de Lima ging mee als technische man en schreef onderstaand verslag. Eind 2009 werd mij ,door Ronald Elderkamp (coördinator MOTVA), gevraagd of ik mee wilde gaan met het cataractteam naar Ambon aangezien de mensen , die begin dat jaar meegingen, niet meer over vrije dagen beschikten. Een bijkomend voordeel is dat ik de taal spreek, de meewerkende verpleegkundigen ken en een beetje technisch ben. Alvorens naar Ambon af te reizen leek het mij verstandig om mij een beetje te verdiepen in het medisch instrumentarium. Daarvoor ben ik een paar dagen naar het ziekenhuis van Zierikzee gegaan en heb toen kennis kunnen maken met wat ik zoal kan tegenkomen. Dit alles onder leiding van Frits Wille, die al meerdere keren is mee geweest als technicus. Daarna mocht ik ook bij Dr. Tegelberg, in het Admiraal de Ruyterziekenhuis in Goes, bij enkele operaties meekijken. Eindelijk, na heel veel mailverkeer en telefoontjes, ontmoette ik op 6 maart, op

Schiphol, mijn medereizigers. Na een short stay in Jakarta gingen we gevieren richting Ambon. Aangekomen in Ambon gingen we eerst wat spullen afzetten bij het ziekenhuis, die zouden we immers eerder passeren dan ons verblijf in Baguala Beach Resort. Bij het uitladen van de spullen was ons opgevallen dat het er vrij druk was in de gangen, niet wetende dat het al de patiënten waren die op de oogartsen stonden te wachten. Daar kwamen we pas achter toen we terug kwamen nadat we onze koffers hadden weggebracht naar ons verblijfplaats. Die middag hebben we tot heel laat gewerkt en de doktoren hebben wel 150 patiënten behandeld en heb ik met hulp van de verpleegkundigen een splinternieuw microscoop in elkaar gezet. Zelden was ik zo moe geweest,we vielen van vermoeidheid

L Ben de Lima (links) met de oogchirurgen Ton Smit, Alex Rulo en Michiel Blok.

bijna van onze stoelen. Elk ochtend gingen we om 7 uur ontbijten en om 7.30 uur werden we naar het ziekenhuis gereden. Aangekomen gingen twee artsen operaties verrichten en een deed de poli. Meestal bleef ik er ook bij staan voor vertaalwerk. Schrijnend vond ik bij de poli dat de

Jembatan

5

arts tegen een moeder zei dat haar zoontje zo gauw mogelijk geopereerd moest worden in Makassar of in Jakarta, daar de artsen hier niet over de instrumenten beschikten om te opereren. Een vrij gecompliceerd geval namelijk. Na die mededeling heb ik nog met haar gesproken waarbij ze zei niet het geld te hebben om die reis te betalen en de operatie te laten verrichten. De verpleegkundigen die meegeholpen hebben met de operaties zijn allemaal in Zeeland geweest en spreken dus Nederlands wat voor de artsen heel fijn werken is. Daar Ronald Elderkamp dit keer niet meeging, nam Jopi Ilintuthu zijn taken over en ving de patiënten op voordat ze op de operatietafel kwamen. Ook hebben we bezoek gehad van de lokale oogarts, dokter Elna Anakotta. Zij heeft meegekeken bij enkele ingrepen en mocht onder toeziend oog van de oogartsen enkele behandelingen doen. Nadat de eerste patiënten geholpen waren, zagen we ze weer een paar dagen later terug voor de nacontrole. Bij zo’n nacontrole werd de patiënt op een stoel geplaatst, waarbij de zuster op afstand tegenover de patiënt enkele vingers opstak en vroeg hoeveel vingers zij omhoog hield. De patiënt bedekte dan met zijn hand het goede oog. Een keer was er een bijdehante

LAlex Rulo onderzoekt de ogen van een patiënt.

L Het operatie-team aan het werk.

man, die bij het opsteken van twee vingers van de verpleegster riep ’twee van boven en drie beneden’, operatie geslaagd dus. Ook hebben we een aardbevinkje meegemaakt. Tijdens het ontbijt, op onze vrije zondag, zagen we het water van het zwembad kringetjes maken en voelden we de grond en het gebouw trillen. Onder indruk van het gebeuren keken we elkaar aan, waarop de mensen van het restaurant ons toe riepen om onder het gebouw vandaan te komen. Eenmaal vanonder het gebouw waren onze ogen gericht op het water in de baai, kijken wat het ging doen. Gelukkig bleek het maar een klein bevinkje te zijn. We hebben die vrije dag gebruikt om de artsen enkele bezienswaardigheden te laten zien van Ambon. Het was voor mij een leuke ervaring om met de oogartsen te mogen werken en omdat ik

langer in Ambon bleef werd ik na bijna twee maanden nog aangesproken door oudpatiënten of ik nog een flesje vloeistof had wat ze meegekregen hebben na een controle. Helaas gaat er dit jaar geen tweede keer een cataractoperatieteam naar Ambon, maar hopelijk wordt het volgend jaar weer voortgezet. Na 2 weken werken bracht ik de oogartsen op 20 maart naar het vliegveld voor hun terugreis naar Nederland. Zelf bleef ik achter om mee te lopen met het urologieteam dat onder leiding stond van urologe dr. Miel Nanlohy en haar assistenten Rachelle Hehalatu, Alice Crawfurd en Evelin Haliwela in het ziekenhuis van Tulehu. Ook zullen de verpleegkundigen die meegeholpen hebben in het Otto Kuykziekenhuis in Paso assisteren.

Ben de Lima

Film by the Sea ondersteunt oogoperaties op Ambon “Bezoekers van Film by the Sea weten hoe prachtig en indrukwekkend beelden kunnen zijn. Daarom steunen zij de oogoperaties die ieder jaar belangeloos worden uitgevoerd door oogartsen op Ambon” Dit is de tekst van het promotiefilmpje dat voor elke hoofdfilm werd getoond gedurende het internationale filmfestival Film by the Sea in Vlissingen van 10 tot 19 september j.l. Op deze manier werd nadrukkelijk de aandacht gevestigd op de staaroperaties van de SSVA in Ambon. Drie jaar lang zal het filmpje worden vertoond op het filmfestival. De officiële start van deze samenwerking vond plaats zaterdag 11 september na de vertoning van de film “Blind” van regisseuse Tamar van den Dop. Medewerkers van SSVA en de Molukse acteurs Annies de Jong en Nel Lekatompessy waren hiervoor uitgenodigd. Festivaldirecteur Leo Hannewijk en Cees Izeboud van FBTS spraken warme woorden richting het samenwerkingsproject “Eerst 6

Jembatan

Meezingavond met o.a.Nederlandse filmsterren ging onder andere naar de SSVA. Op deze swingende avond deden ondermeer mee Danny Vera, Aischa Traidia, Chiem van Houweninge, Daniel Bossevain, Anne-Lotte van Leeuwen, Marianne Berk, Laura Hannewijk en Marina Vos.

L Danny Vera met daaronder het meezingende publiek.

Zien…” en SSVA-voorzitter Bob Latuheru vertelde over de staaroperaties in Ambonese ziekenhuizen. De recette van de traditionele

Njonkie Pattinama, secretaris van de SSVA, is zeer verheugd over de samenwerking tussen zijn stichting en Film by the Sea. In de dagelijkse krant van het festival verklaarde hij : “Ik ben een heel gelukkig mens. Film by the Sea biedt ons een groot podium om ons initiatief onder de aandacht te brengen bij de bezoekers van het festival. Het is voor ons de eerste grote fondsenwerving en we zijn zeer tevreden over de publiciteit die dit tot nu heeft opgeleverd.” Gedurende het festival konden de bezoekers zich via de info-stand van SSVA laten informeren over de oogoperaties en andere projecten op Ambon.

Jembatan

7

CSW steunt oogoperaties De Christelijke Scholengemeenschap Walcheren organiseert op 19 november een dropping voor scholieren. De scholieren proberen zoveel mogelijk geld op te halen bij ouders, familie en buurtbewoners. De opbrengst van de dropping komt geheel ten goede aan de oogoperaties, die SSVA jaarlijks organiseert in Ambon met medewerking van chirurgen uit Vlissingen en chirurgen die verbonden zijn aan de SLAH, Stichting Leer Anderen Helpen. Op dinsdag 2 november hebben de scholieren informatie gekregen van Ronald Elderkamp, de coördinator van het MOTVA, het Mobiel Operatie Team Vlissingen-Ambon, dat verantwoordelijk is voor de organisatie van die operaties. Ongeveer 240 leerlingen en docenten van de CSW hebben middels een powerpoint een goed beeld van de activiteiten van de SSVA op het terrein van de gezondheidszorg in Ambon. In de kantine hangt tot na de dropping enkele spandoeken die mensen oproepen om zich gratis te laten behandelen aan hun ogen. De spandoeken hingen ten tijde van de operaties in Ambon. Er was ook een informatiestand met info over de activiteiten van de SSVA. L SSVA informeert scholieren en docenten over de oogoperaties in Ambon.

Bezoek SBY afgezegd Op 5 oktober j.l. werd op het allerlaatste moment het bezoek aan Nederland van de Indonesische president Susilo Bambang Yudhoyono door hem zelf afgezegd, dit terwijl zijn gevolg al in het vliegtuig zat. SBY verklaarde dat de natie in haar “zelfrespect en eer” was gekrenkt. De president zou van 6 tot 8 oktober op staatsbezoek in Nederland komen. De advocaat en president in ballingschap van de RMS John Wattilete had in een kort geding tegen de Nederlandse Staat geëist dat SBY zou worden gearresteerd als hij voet op Nederlandse bodem zou zetten. Wattilete refereerde aan de behandeling van 93 RMS-gevangenen en het optreden van de anti-terreur eenheid Densus 88 tegen aanhangers van de RMS. In de gevangenis kwam de RMS-er Sipakoly om het leven wegens het onthouden van medische zorg. De rechtbank wees een dag later de eis van Wattilete af, omdat de Indonesische president absolute immuniteit van strafvervolging geniet. Het staatsbezoek zou het eerste zijn van een Indonesische president in veertig jaar. De geplande demonstratie in Den Haag ging wel door en trok circa 600 demonstranten.

Amnesty International is bezorgd over de situatie in Indonesië: “Mensenrechtenschendingen door politie en soldaten bestaan onder andere uit buitensporig gebruik van geweld tijdens arrestaties, soms met de dood tot gevolg, marteling en andere vormen van mishandeling van gedetineerden, gebrek aan bescherming van demonstranten tijdens vreedzame demonstraties en endemische corruptie” En in juni van dit jaar heeft het Amerikaanse Human Rights Watch een rapport uitgegeven met als titel : “Stop prosecuting peaceful political expression”, waarin de Indonesische regering werd opgeroepen om te stoppen met het vervolgen van deze activisten. Maar ook de Indonesische mensenrechtenorgani-

satie Kontras (Komisi untuk Orang Hilang dan Korban tindak Kekerasan)voor vermisten en slachtoffers van geweld heeft onlangs meldingen gemaakt van de praktijken van politie en soldaten in Ambon, overigens zonder zich uit te spreken voor de rms-beweging. De Nationale Mensenrechtencommissie van Indonesië, de Komnasham, heeft het leger en de politie opgeroepen om het geweld tegen de rms-ers te staken. Dit schaadt het imago van Indonesië in de wereld, verklaarde commissie-lid Jhon Nelson Simanjuntak in het Komnasham-kantoor in Jakarta.

Jembatan

11

Tresia kan nu zelfs in bomen klimmen Medio 2010 ging PZC journaliste Wendy van den Hurk naar Indonesië in het kader van een uitwisseling van Free Voice. In haar weblog schreef ze over haar ervaringen in Ambon. Hieronder een verslag over een voorbeeld van een operatie plastische chirurgie bij een tienjarig meisje. De andere zeer lezenswaardige verhalen van Wendy kunt u lezen op www.bndestem-pzc.com Dat Tresia de Lima een sombere blik in haar ogen heeft, is niet omdat ze ongelukkig is. Of omdat ze zich schaamt voor haar rechterbeentje, nee hoor. Vlot trekt ze haar broek omhoog om het littekenlandschap en haar kromme voetje van dichtbij te laten bekijken. En dan verschijnt er zowaar een glimlach op haar gezicht. Tresia is tien, maar kan nog maar een paar maanden lopen. De paar maanden voor haar ongeluk niet meegerekend. Ze was namelijk nog maar een jaar en achttien maanden toen haar iets vreselijks overkwam. Het was op het Molukse eiland Saparua, dat haar moeder kokosnootolie aan het koken was. En dat is heel lekker, dus liet ze Tresia en haar vriendinnetje een keer proeven. Toen haar moeder even later weg liep, bedacht Tresia dat ze nog wel een beetje lustte. Ze boog voorover en kieperde zo de pan in. Haar vriendinnetje was stom. Ze kon niet praten en dus ook niet om hulp roepen. Er zat niets anders op dan te rennen en de grote

mensen duidelijk proberen te maken dat er iets ergs was gebeurd. Het duurde daarom even voordat Tresia’s moeder haar dochter uit de pan kon tillen. Het rechterbeentje van Tresia zat vol brandwonden, dat zag haar moeder meteen. Meteen ging ze met haar naar het Puskesmas, een gezondheidscentrum. Van daaruit werd ze direct naar het ziekenhuis vervoerd. De verpleegster die Tresia onder behandeling kreeg, depte de wonden af met een soort betadine. Pas twee dagen later was er een arts die zei dat je dat nooit moet doen. Maar toen was het al te laat. Acht maanden heeft Tresia daar in het ziekenhuis gelegen. Acht maanden plat met een verbrand beentje. Zonder fysiotherapie, omdat haar familie daar simpelweg het geld niet voor had. Die kon alleen de zalf betalen die haar moeder samen met Tresia mee naar huis kreeg. Wat er vervolgens gebeurde, valt te raden. De huid trok samen en het beentje ging steeds krommer staan, helemaal naar buiten. Tresia heeft nooit meer zelfstandig gestaan, nooit meer gelopen en nooit meer buitengespeeld met de kinderen uit de buurt. Ze ging zelfs niet naar school. Tresia’s moeder heeft wel eens gevraagd hoeveel het zou kosten om haar dochter te laten opereren. Zesenhalf miljoen rupiah, luidde het antwoord. Dat komt neer op een euro of vijfhonderd. Een bedrag dat haar gezin nooit zou kunnen opbrengen. Ze siddert er nog van. Maar toen hoorde ze van de gratis operaties uit Vlissingen. “Een kennis van mij werkte in het ziekenhuis van Tulehu. Ik kreeg een briefje met daarop de naam van

dokter Vaandrager. Hij was plastisch chirurg. Samen met Tresia ging ik naar hem toe, in de hoop dat hij haar wilde opereren. Hij onderzocht haar en zei even later dat dat kon. Zomaar, ineens. Gratis.” Tresia werd meteen opgenomen. Eerst werden er foto’s gemaakt en werd bloed afgenomen. Na drie dagen werd ze geopereerd. “De dokter heeft huid van het bovenbeentje getransplanteerd naar het onderbeentje en dat helemaal rechtgezet. Toen Tresia wakker werd, zat haar been in het gips.” Dat voelde heel gek, zegt Tresia zacht. Vijf weken moest ze nog in het ziekenhuis blijven. Intussen was dokter Vaandrager al terug in Vlissingen. Dokter Agus Harianto, die zelf ook zijn vrije tijd besteedt aan gratis operaties aan arme mensen, deed de nazorg, zodat Tresia de kerstdagen weer lekker thuis in Latuhalat kon doorbrengen. Hij leerde haar moeder hoe ze de brandwonden van haar dochtertje moest verzorgen. Elke avond, voor het slapengaan, ging het gips er weer om. Het beentje bleef mooi recht staan. Alleen het voetje staat nog krom, maar dat wil dokter Vaandrager nog een keertje rechtzetten als hij weer op Ambon is. Met Tresia gaat het uitstekend. Met stokken heeft ze leren lopen. Ze zit inmiddels in de derde klas en haalt nog hoge punten ook. Ze heeft veel vriendjes in de buurt, waarmee ze lekker gaat zwemmen en voetballen. “Ze kan zelfs in bomen klimmen”, vertelt haar moeder trots. Tresia knikt verlegen. “En ik heb nooit meer pijn.” Gepubliceerd in de PZC op 1 juni 2010.

Nieuwe burgemeester Vlissingen René Roep (57) wordt de nieuwe burgemeester van Vlissingen. Hij wordt de opvolger van Wim Dijkstra die per 1 december met pensioen gaat. De CDA’er René Roep is momenteel burgemeester van de Brabantse gemeente Gilze Rijen. Eerder was hij burgemeester van Maasbracht. De geboren Utrechter studeerde sociale geografie aan de Katholieke Universiteit in Nijmegen. Roep typeert zichzelf als een echte burgervader. “Ik begeef me graag onder de mensen”. Daarnaast is hij naar eigen zeggen ook een 12

Jembatan

manager “die beslissingen kan nemen als dat nodig is”. Het burgemeesterschap van Vlissingen noemt Roep een enorme uitdaging.

“Er is veel gedaan en er moet nog veel gebeuren.”

Urologieproject in Ambon Rachelle Hehalatu uit Maastricht hield een weblog bij gedurende haar verblijf in Ambon. Zij coördineerde begin april het urologieproject van SSVA in het ziekenhuis van Tulehu op het eiland Ambon. Hieronder volgt een aantal fragmenten.

Het project verliep niet helemaal zoals we verwacht hadden. Lokaal waren er totaal geen voorbereidingen gedaan, waardoor we eigenlijk 2 dagen kwijt waren aan alles organiseren en regelen in het ziekenhuis. Maar uiteindelijk hebben we in 8 dagen toch nog 41 patiënten succesvol geopereerd! Dus we mogen wel blij zijn met het resultaat . Het waren vermoeiende, warme en lange dagen. 's Ochtends om 06.15u ging de wekker en vaak waren we 's avonds laat rond 20.30u pas terug in ons resort. De laatste week waren we zelfs pas rond 22.30u klaar met de laatste operatie, dus rond 23.00/23.30u pas thuis! Maar al met al was het 't allemaal meer dan waard. De meest bizarre casus die we zijn tegengekomen is die van mannen die siliconen (meestal haargel) onder de huid van hun penis gespoten hadden! GATVER! Zul je wel denken.. Nou, dan was het ook! 9 van de 10 zijn militairen die dit doen. En niet perse in Ambon, maar in heel Indonesië schijnen mili-

L Urologe Miel Nanlohy-Manuhuttu uit Nederland met twee anesthesisten uit Makassar.

tairen hierom bekend te staan. Dit vertelde dr. Frits Kakiailatu, onze gasturoloog uit Jakarta. Die schijnt ooit een heel peloton hieraan geopereerd te hebben. De vloeistof (siliconen) wordt dan verwijderd, want na een jaartje gaat dit toch wel infecteren. DUH. Ik vroeg aan onze uroloog: Waarom zou je dat doen?! Tsjaa.. het schijnt er mooi groot uit te zien als een man dan een erectie heeft.. Nou, geweldig dan.. Met een gratis infectie erbij. Dus we hebben een paar meneertjes met deze aandoening geopereerd. En deze patiënten verzinnen de mooiste verhalen over hoe ze erop komen om dat te doen. De beste was deze: "Ik was dronken en werd ontvoerd door 3 mannen die het toen in m'n penis hebben gespoten." Ja.. en ik ben blond met blauwe ogen! Whuaahahaha !

De mooiste urologische operatie was die van een man van 37, die al 23 jaar met een blaassteen rondliep! Hij had al jarenlang pijn bij het plassen. Goh, wat vreemd..! Op de röntgenfoto zag je geen enkel beetje ruimte meer in de blaas; sterker nog, de blaas was 2x zo groot als normaal!! Ik was op de operatiekamer toen de steen werd verwijderd. Het leek wel een keizersnede! De steen was nog groter dan het hoofd van een pasgeboren baby! De steen woog 1,5 kg! Voor de operatie leek de man een zwangerschapsbuikje te hebben, zo zichtbaar was die steen. Was hij even blij dat ie verwijderd was! En volgens mij komt tante Miel nu in het Guiness Book of Records voor de grootste blaassteen ooit, haha! L

We zijn dit keer met vier vrouwen: Alice Crawfurd (verpleegkundige, vorig jaar ook meegeweest met hetzelfde project), Evelin Haliwela (OK assistent) en tante Miel Nanlohy-Manuhutu (urologe). Een klein (kwantiteit), maar sterk (kwaliteit) team! Vorige keren zijn we telkens met minimaal het dubbele aantal mensen vertrokken

Het urologie team aan het werk.

Steun de medische projecten in Ambon Stichting Samenwerking Vlissingen-Ambon stuurt jaarlijks medische operatieteams naar Ambon (Molukken,Indonesië) om de allerarmsten aldaar gratis te opereren. Een van de teams bestaat uit oogchirurgen en verpleegkundigen die mensen in Ambon van hun staar afhelpen. Staar is een oogziekte die blindheid kan veroorzaken. De SSVA heeft onlangs ook urologen en plastisch chirurgen naar Ambon gestuurd. Deze chirurgen en verpleegkundigen offeren een deel van hun vakantiedagen op om dit werk verrichten en zij doen dit kosteloos.

Voor het goed organiseren van deze medische projecten is heel veel geld nodig. De SSVA doet derhalve een beroep op u voor een financiële ondersteuning van deze projecten. Uw bijdrage kunt u storten op rekeningnummer 38.53.95.590 t.n.v. SSVA onder vermelding van “medische projecten” . Voor de vormen van financiële ondersteuning of verdere informatie over de medische en andere projecten van Stichting Samenwerking Vlissingen-Ambon kunt u kijken op www.vlissingen-ambon.nl

Secretariaat : SSVA, Joh. de Brunestraat 19, 4336 DH Middelburg Jembatan

13

Profiel : Drs. Willem van Baalen, de stille kracht achter de stedenband Vlissingen-Ambon Drs W. van Baalen regelt vanuit het stadhuis van Gemeente Vlissingen alle zaken die te maken hebben met de stedenband Vlissingen-Ambon. Volgend jaar gaat hij met pensioen. Naam

Willem van Baalen

Getrouwd met

Betsy Bendsneyder

Woonplaats

Vlissingen

Leeftijd

64 jaar

Beroep

Beleidsmedewerker Internationale Samenwerking Gemeente Vlissingen

Relatie met stedenband

Projectcoördinator stedenband Vlissingen-Ambon

Hoe vaak ben je naar Ambon geweest?

Meer dan 10 keer, meestal twee keer per jaar

Hoe was het daar?

Voor ons meestal erg warm. We hebben een goede relatie met onze gemeentelijke collega’s van de gemeente Ambon en worden overal hartelijk ontvangen. Ook de ondersteuning van onze vertegenwoordiger ter plekke, mevrouw Paulien Joël-Parera, moet hier genoemd worden. Zij regelt altijd alles perfect gedurende ons bezoek aan Ambon.

Wat vind je het interessantste project?

Voor ons als gemeente is dit het afvalverwijderingsproject met de bijbehorende milieu-educatie. Verder houden we ons als gemeente ook bezig met het visserijproject, maar dit loopt nog niet erg. Er moet eerst nog nader onderzoek naar de commercialisering van de vissershaven van Eri plaatsvinden.

Wat vind je van de delegaties uit Ambon tot nu toe?

De samenwerking met onze collega’s van Ambon in het afvalverwijderingsproject loopt goed. Alleen verloopt de uitvoering van onze adviezen wat traag en wordt er alleen aan gewerkt als wij ter plaatse op Ambon op bezoek zijn. Er is weinig eigen initiatief als we niet ter plekke zijn.

Hoogtepunten tot nu toe?

De ondertekening van het stedenbandcontract en de onvangst in Seri in 1996. Verder de uitvoering van het afvalverwijderingsproject dat wordt gefinancierd door de VNG en dat in 2010 zal worden afgerond met het uitbrengen van een Integral Ambon Solid Waste Management Plan dat aan de gemeenteraad van Ambon ter vaststelling zal worden aangeboden en dat het plan van aanpak bevat voor verbeteringen op het gebied van het duurzaam behandelen van huishoudelijk afval door de afvaldienst Ambon en de bevolking van Ambon met daaraan gekoppeld milieu-educatie ter instructie van de bevolking hoe om te gaan met huishoudelijk afval. Dit project loopt op 31 december 2010 af en op dit moment is nog onduidelijk of er een nieuw VNG - project met Ambon komt vanaf 2011.

Toekomst van de stedenband

Het college van B en W van Vlissingen heeft zich reeds uitgesproken dat de stedenband met Ambon ook na 2010 zal worden gecontinueerd. Op dit moment is het echter nog onduidelijk of er ook VNG - financiering zal zijn in 2011 en verdere jaren voor VNG - projecten met onze zustergemeente Ambon. Hierover verwachten we pas duidelijkheid in de eerste maanden van 2011. De projecten van de SSVA op Ambon kunnen echter normaal worden voortgezet onder de stedenband. In 2011 zal een nieuwe administratieve overeenkomst met Ambon moeten worden ondertekend als onderdeel van de stedenbandovereenkomst, waarin de samenwerkingsprojecten met Ambon vanaf 2011 worden neergelegd.

14

Jembatan

Ambonse delegatie in Vlissingen voor ‘sampah’-project Een delegatie onder leiding van de Ambonse burgemeester J. Papilaya bracht begin oktober een werkbezoek aan de gemeente Vlissingen. De delegatie bestond uit ambtenaren van de gemeente Ambon en van Provincie Maluku.Voor burgemeester Papilya zal dit de laatste keer zijn, want zijn ambtsperiode is eind dit jaar voorbij. De groep kwam hier praten over het afvalverwijderingsproject dat de gemeente Ambon heeft met de gemeente Vlissingen in het kader van het LOGO South van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Binnen VNG is VNG International verantwoordelijk voor de internationale samenwerking. LOGO South (Local Government South) heeft tot doel de versterking van lokaal bestuur in ontwikkelingslanden en het bij elkaar brengen van praktijkkennis. LOGO South versterkt de lokale besturen door het verbeteren van hun organisatie en de vaardigheden van de ambtenaren. Gemeente Vlissingen werkt in dit kader nauw samen met het gemeentebestuur van Ambon op het terrein van afvalverwijdering. Ambtenaren van beide gemeenten discussiëren met elkaar op diverse niveaus hoe men op adequate manier het afval in de stad Ambon het hoofd kan bieden. Ambtenaren gaan bij elkaars organisatie kijken en binnenkort komt er een ambtenaar van het departement Kebersihan voor een aantal weken stage lopen bij afdeling gemeentewerken van Vlissingen. In het stadhuis van Vlissingen werd met de Stuurgroep Vlissingen-Ambon vergaderd over de voortgang en voortzetting van het project, want het LOGO South project, dat in 2007 werd opgestart , wordt dit jaar afgerond. De samenwerking heeft ondermeer de volgende zaken opgeleverd: - Er is een begin gemaakt met het scheiden van afval. Het organisch afval wordt gescheiden van de rest en dit wordt ver werkt tot compost. Van het restafval wor den de glasflessen en plastic flessen eruit gehaald en verder verwerkt voor herge bruik of gereycled tot andere producten. De giftige stoffen zoals batterijen en lam pen worden straks ook apart ingezameld en verwerkt. Het is nog niet te vergelijken met Nederland, maar men is zich ervan bewust dat het goed omgaan met ‘sampah’(afval) van groot belang is voor de gezondheid en voor het behoud van natuur en milieu. - Er is een duidelijke verordening aan de bevolking bekend gemaakt over de wijze van afval afleveren, op de juiste tijden en de juiste plekken. Op overtreding van deze

verordening staan sancties. - Onderhoud van het rollend materieel wordt nu op een systematische wijze gedaan, met gebruik van een handboek en check list. De chauffeurs zijn verantwoordelijk voor het onderhoud en zij dienen dagelijks de checklist te hanteren. - Het milieubelastingsysteem is opnieuw opgezet. Voorheen betaalde iedereen het zelfde bedrag (1500 rupiah per maand). Nu zijn alle afvalleveranciers onderge bracht in categorieën van grote en kleine huishoudens, winkels, restaurants, hotels, kantoren, enz. Het principe van “de vervui ler betaalt”wordt nu toegepast en dat komt hen duur te staan. Voorheen werd de betaling gekoppeld aan de kosten voor elektriciteit. Deze koppeling wordt nu ongedaan gemaakt. - Er zijn 12 dorpen aangewezen als ‘pilot’ voor het verzamelen en ophalen van afval, waar de vuilniswagens niet kunnen komen. De bedoelding is dat het dorpshoofd erop toeziet dat de afspraken die gemaakt zijn met de huishoudens uitgevoerd worden en het composteren van groenafval ten gunste van de bevolking komt. - Milieu-educatie is verplicht volgens de Peraturan Walikota (verordening van de burgemeester); dit is een lokale verorde ning, uniek in haar soort. Nu doen alle scholen voor basis- en voortgezet onder wijs mee met het project dat ondersteund wordt door Vlissingen. Alle klassen dienen 45 minuten extra les te krijgen op het gebied van milieu-educatie. - Op het gebied van voorlichting en informatie aan de bevolking zijn terugkerende activiteiten georganiseerd, zoals de “Wereldafvaldag”, het schoonmaken van buurten en stranden, het vertonen van een voorlichtingsfilm en spots op de regionale televisie.

Vele reeds aangenomen aanbevelingen zijn nog niet helemaal geregeld en in werking gesteld. Het is een begin en de progressie is duidelijk zichtbaar.Voor de volgende projectperiode worden er pogingen gedaan dit afvalverwijderingsproject voort te zetten, want alle betrokkenen zijn van mening dat er nog veel moet gebeuren. De delegatie bracht vervolgens een bezoek aan een recyclingsbeurs in Gorkum, een recycling bedrijf in Antwerpen en aan het Milieu Informatie en Educatiecentrum MicMec) in Vlissingen. Het bezoek werd op 7 oktober afgesloten met een informatiebijeenkomst met de Molukse gemeenschap in het gebouw van Stichting Mae Uku in Oost-Souburg. Naast sprekers uit Ambon, gaven Els van de Kerkhof en Ada Lilipaly van het MicMec een uiteenzetting over hun educatieproject op Ambonese basisscholen en werd er een Molukse film vertoond over de vervuilde stad Ambon en t.v.- spotjes die op de Ambonese televisie worden vertoond om de stadsmensen te wijzen op hun verantwoordelijkheid. De avond werd traditiegetrouw afgesloten door de muziekgroep Onnie and Friends met medewerking van de gasten uit Ambon. De delegatie bestond uit de heren: J. Papilaya, burgemeester van Ambon J. Tepalawatin, stafmedewerker van de gemeente Ambon J. Latuny, stafmedewerker Afvaldienst gemeente Ambon E. Silooy, juridisch stafmedewerker Afvaldienst gemeente Ambon F. Souhoka, stafmedewerker Openbare Werken Provincie Maluku M. Latuconsina, stafmedewerker Stadsplanning gemeente Ambon I.Usemahu, stafmedewerker Openbare Werken Provincie Maluku L. Nanulaitta, stafmedewerker Openbare Werken gemeente Ambon

Jembatan

15

Koninklijke onderscheiding voorzitter SSVA ging geweest. Ook is hij vrijwilliger bij de telefonische hulpdienst, voorzitter van de tennisclub De Sprink in Oostkapelle en voorzitter van de vrijmetselaarsloge in Middelburg geweest.

Op 29 april heeft burgemeester Rob van der Zwaag een Koninklijke onderscheiding uitgereikt aan zeven mensen uit de gemeente Veere. Bob Latuheru, de voorzitter van SSVA, was een van de gelukkigen. Bob is benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Bob is van 1962 tot en met 1965 bestuurslid van de landelijke Molukse Jongeren-vereni-

Momenteel is hij voorzitter van de Stichting Samenwerking Vlissingen-Ambon.

DeltaDua in Ambon-Zeeland SSVA en DeltaDua zijn een samenwerkingsproject gestart voor voorstellingen op basisscholen in de stad Ambon in 2011. Met DeltaDua acteurs Annies de Jong en Nel Lekatompessy worden pogingen in het werk gesteld om in samenwerking met acteurs op de Molukken een voorstelling te maken over milieu en milieu-educatie. DeltaDua timmert al een aantal jaren aan de weg in de Molukse archipel. Zo kreeg de groep vorig jaar uitstekende recensies in de Molukse pers over haar optredens met plaatselijke muzikanten en uit Nederland afkomstige Molukse en Nederlandse muzikanten. In dat project stonden de l agu-lagu’s (traditionele liederen) centraal. Het komende jaar zal de groep rondom de

herdenking van de Pattimura-opstand een theaterspektakel verzorgen op het eiland Saparua en in Ambon. DeltaDua zal in 2011 ook actief zijn in Zeeland in het kader van “60 jaar Molukkers in Nederland”. Dit in nauwe samenwerking met Museum Maluku (MuMa) in Utrecht en een aantal Molukse organisaties in Zeeland, zoals Stichting Mae Uku, de SSVA, Stichting Tabadila en de wijkraden van Souburg en Middelburg. Een week lang zal het 60 - jarig verblijf onder de loep worden genomen : culturele en sociale ontwikkelingen, zelfbeeld, identiteit en andere zaken zullen via theater, muziek, tentoonstellingen, workshops en debatten tot uiting gebracht worden.

Zeeuwse Motorrit voor Medische Projecten De motorrit op zaterdag 28 augustus j.l. had als doel geld in te zamelen voor verschillende projecten op de Molukken van de Stichting Horizon. Stichting Horizon is een stichting voor medische- en maatschappelijke ontwikkelingshulp. Het doel hiervan is verbetering van de leefomstandigheden van de plaatselijke bevolking. Bij alle hulp staat voorop dat er een lokale organisatie verantwoordelijk is voor het project. Deze moet het project zoveel mogelijk op eigen kracht laten functioneren. De drijvende kracht achter de motorrit is Wilfred Vreeke van de BD Store in

Middelburg en oud-keeper van de voetbalvereniging Jong Ambon. : “We hebben circa 3000 euro opgehaald. Het geld is bestemd voor medische projecten in de Molukse archipel die lopen via Stichting Horizon. Volgend jaar doen we de motorrit voor de vijfde keer en het plan is om dan groots uit te pakken.” De rit startte in Middelburg en ging via een aantal plaatsen in Zeeland naar de Molukse wijk in Oost-Souburg. Onder een enorme belangstelling reden de bijna 100 motorrijders de wijk binnen, waar op dat moment het traditionele Midzomerfeest van Stichting Mae Uku was.

Voetbalclinic Tahamata in Ambon Simon Tahamata, de eerste Molukse international van het Nederlands Elftal, verzorgt in de tweede week van november een voetbalclinic in de stad Ambon. Hij zal zich bezighouden met de jeugd in de leeftijdscategorie van 8 – 15 jaar. Op dit moment is Tahamata trainer bij de Al Ahli Soccer Academy in Saudie-Arabië. Deze activiteit sluit aan op het traject dat vanaf 2008 loopt om in de Molukse archipel de voetbalsport verder te ontwikkelen. De organisatie is in handen van Mobilae Maluku Foundation (Nederland), LSM Cergas (Ambon) en de Ambon Manise Institute (Ambon) in nauwe samenwerking met trainers en lokale voetbalorganisaties.

Bezoek ambtenaar gemeente Ambon Davik Pelaupessy van de Gemeente Ambon heeft in oktober 3 weken stage gelopen bij John Gillisse van de Afvalverwijdering van Gemeente Vlissingen. Samen met Ben de Lima heeft Davik gekeken hoe je een wagenpark runt. Hij is namelijk verantwoordelijk voor het wagenpark van Gemeente Ambon. Met Davik zal ook extra aandacht besteed worden aan het “handboek onderhoud”wat speciaal gericht is op de uitvoerende dienst van Gemeente Ambon. Davik heeft ook gekeken in de keuken van diverse bedrijven , zoals Autobanden Walraven, Autoteam Zeeland, Van Veen Sloperij, Milieustraat, Dafmuseum , een aantal vuilverwerkingsstations en een bedrijf voor automaterialen.

L Wilfred Vreeke.

16

Jembatan