Bezuinigen Langs de meetlat van de OR
Ondernemingsraad De Lichtenvoorde Januari 2015
Inhoud Inleiding ...........................................................................................................3 1. Achterbanbijeenkomst 10 november 2014.....................................................4 Achterbanbijeenkomst 2010..............................................................................5 2. Inventarisatie bezuinigingsmaatregelen ........................................................6 Bezuinigingsmaatregelen die al zijn genomen ...................................................6 3. Positie Ondernemingsraad ............................................................................7 Medewerkers- en organisatiebelang .................................................................7 De rol van de Ondernemingsraad ......................................................................7 De rol van de achterban ....................................................................................7 4. De doelen, criteria en acties van de ondernemingsraad .................................8 Doelen OR..........................................................................................................8 Werknemersbelangen .......................................................................................8 Beoordelingscriteria voor de bezuinigingsmaatregelen ......................................8 Acties voor de komende periode........................................................................9 Conclusie ...........................................................................................................9
2
Inleiding Het vorige stuk ‘Bezuinigen langs de meetlat van de OR’ dateert van mei 2010. Het afgelopen jaar zaten we in onrustig vaarwater. De prognose is dat deze trend de komende jaren zich voort zal zetten. Hiermee gaan bezuinigingen gepaard. Dit betekent dat het tijd is voor een nieuwe meetlat. De AWBZ maakt plaats voor onderstaande: - WLZ (wet langdurige zorg) * 24 uurs zorg voor volwassenen * VPT (volledig pakket thuis) - WMO (wet maatschappelijke ondersteuning) * De ambulante dienstverlening volwassenen (en dagbesteding) * Logeren (ondersteuning kortdurend verblijf) * GGZ (geestelijke gezondheidszorg) * Jeugdzorg (de licht verstandelijke beperking/verstandelijke beperking zorgzwaartepakket 1 t/m3/ ambulante jeugdhulpverlening/ crisis jeugd) Dit gaat in op 1 januari 2015 en heeft gevolgen voor de Lichtenvoorde. Voor de WLZ aanbesteding moet de Lichtenvoorde bij de zorgverzekeraar zijn. De WMO aanbesteding valt onder de gemeente. De Lichtenvoorde heeft in overleg met de OR gekozen om van clusters naar sectoren te gaan, zodanig onderverdeeld dat het past in het plaatje van de geldstromen. Aan de hand van verschillende uitgangspunten wil de OR met dit rapport inzichtelijk maken welke criteria zij zal hanteren bij de beoordeling van de bezuinigingsmaatregelen en waarop die gebaseerd zijn. De basis voor de OR is de achterban en hun belangen. In het eerste hoofdstuk zijn daarom ideeën van de achterban voor en over de bezuinigingen beschreven. In het tweede hoofdstuk is beschreven welke maatregelen er in het verleden al genomen zijn om efficiënter te werken en/of te bezuinigen. Ook wordt er vooruit gekeken naar ideeën die er nu al zijn om te bezuinigen. Vervolgens wordt beschreven vanuit welke uitgangspunten de OR haar positie bepaald heeft. Tenslotte worden de criteria beschreven die de OR zal hanteren bij de beoordeling van de bezuinigingsvoorstellen. Met dit rapport hoopt de OR vooraf aan iedereen duidelijk te maken hoe zij om zal gaan met komende bezuinigingsvoorstellen. 3
1 Achterbanbijeenkomst 10 november 2014 Achterbanbijeenkomst 10 november 2014 Op 10 november 2014 hebben we een achterbanbijeenkomst gehouden. Het thema van deze middag was het bespreken van de maatschappelijke ontwikkelingen en hoe maken we onze organisatie toekomstbestendig. De achterban heeft aangegeven dat de samenwerking onderling gestimuleerd dient te worden. Er dienen kortere lijnen te zijn waardoor je meer gebruik kunt maken van elkaars kennis en materiaal (gebruik van tilliften – wondverzorging etc.) Een ander onderwerp is flexibiliteit van personeel. Als er meer bezuinigt moet worden, is het belangrijk dat personeel flexibeler wordt. Er zullen gaten ontstaan omdat er op bepaalde teams een tekort of juist overschot aan personeel komt. Er zal dan geschoven moeten worden met het personeel. Medewerkers zeggen hiervoor open te staan. Medewerkers vinden de zelfsturing een groot goed. Tijdens deze bijeenkomst kwam naar voren dat ze dit ook belangrijk vinden voor de toekomst en hiermee de bezuinigingen kunnen tackelen. Er zijn een aantal suggesties genoemd om de organisatie toekomstbestendig te maken: - Beter kijken naar het FPP. De balans tussen de verschillende functies in teams optimaliseren. - Er kan zakelijker gekeken worden naar de feitenkaart. Niet alle dingen vallen onder de vergoeding. - Wat kan er efficiënter geregeld worden tav. regelgeving en kwaliteitseisen. - In de organisatie kijken waar wij goed in zijn en dat profileren en zichtbaar maken. Onze organisatie beter wegzetten in de marketing. - Open staan voor andere doelgroepen. - Niet het braafste jongetje van de klas willen zijn. De medewerkers vinden dat DL staat voor veiligheid voor de cliënten. Er moeten veel formulieren ingevuld worden. Wat zijn de kaders voor veiligheid van cliënten? - Er kan gekeken worden naar de organisatiestructuur. Medewerkers geven aan dat deze misschien wel platter kan. Hierbij zou je kritisch kunnen naar de invulling van de verschillende functies. - Overhead terugdringen. - Er wordt genoemd dat de organisatie zou kunnen onderzoeken of een fusie zou kunnen werken. - Samenwerken met een commercieel bedrijf. Deze moeten ook bezuinigen en daar zou DL van kunnen leren. Samengevat over de hele middag kwam het woord flexibiliteit regelmatig naar boven. Flexibel zijn en out of the box denken. Wij als OR willen niet alleen het komende jaar maar ook de komende tijd vooruit denken.
4
Achterbanbijeenkomst 2010 In 2010 hebben we ook een achterbanbijeenkomst gehad over de bezuinigingen die toen speelden. In deze ‘meetlat’ willen we de samenvatting van deze middag graag noemen omdat daarin essentiële dingen staan en die ook voor deze ‘meetlat’ van belang zijn. Tijdens deze middag werd duidelijk dat de noodzaak voor bezuinigen door de achterban ingezien wordt. Belangrijke waarden voor de achterban zijn de kwaliteit van de zorg, de eigen verantwoordelijkheid (zelfsturing) en behoud van werk en inkomen. Er zou een deel van de bezuinigingen gehaald kunnen worden door efficiënter om te gaan met de middelen en mogelijkheden, daarbij kan techniek een toegevoegde waarde hebben. Een tweede pad kan zijn om andere doelgroepen te bedienen en/of andere activiteiten te gaan uitoefenen.
5
2 Inventarisatie bezuinigingsmaatregelen Bezuinigingsmaatregelen die al zijn genomen In de afgelopen jaren zijn er al een aantal maatregelen genomen om te bezuinigen of om kosten te besparen. Hieronder volgt een korte opsomming van de meest opvallende maatregelen: • Seniorenregeling • Afstoten sectorkantoren en onderbrengen in één gebouw • Van cluster naar sectoren • Verzuimbeleid Er is afscheid genomen van de Arbodienst en er is een bedrijfsarts aangesteld. De organisatie werkt nu met een nieuwe visie en beleid op verzuim. Hierdoor is het verzuimcijfer naar beneden gegaan en zijn er kosten bespaard. • Zelfsturing • Formatie Plaatsen Plan Dit is een meetinstrument waarbij een goede balans van de verschillende functies in het team gevonden kan worden. • Het financieel beleid aanscherpen • ICT Gebruik van Ipads bij de cliënten thuis zodat er tijd bespaart wordt • Vervoer cliënten dagbesteding is aangepast • Wijziging financiering in Zorg Zwaarte Pakketten (ZZP) Scores worden opnieuw aangepast, de kindtoeslag, kleinschaligheidstoeslag zijn vervallen • Herindicatie extramurale cliënten (WMO financiering) • In nieuwe locaties is er veel aandacht voor toepassing van domotica • Vacaturestop • Geen huishoudelijk hulp meer inzetten maar op zoek gaan naar schoonmaakbedrijven • Inzetten van een marketingadviesbureau om onze organisatie beter op de kaart te zetten • Het belang van interne mobiliteit op de kaart zetten • Er wordt onderzoek gedaan naar de lease-auto’s • Functiedifferentiatie De functies begeleider en persoonlijk begeleider behandeling zijn ingevoerd (Bij nieuwe vacatures wordt er vaker gekozen voor een begeleider ipv een persoonlijk begeleider) • Er is onderzoek gedaan naar ‘bereikbaarheid en veiligheid van zorg en organiseren van nachtzorg’ of meerdere slaapdiensten op verschillende locaties kunnen worden vervangen door één nachtdienst. • Schaalvergroting (nieuwe locaties worden gebouwd voor meer dan 12 cliënten) • Arbeidscontract met De Lichtenvoorde is niet locatiegebonden Hierdoor is personeel flexibel in te zetten op verschillende locaties • Begeleidingstaken zijn afgeroomd door inzet van vrijwilligers en mantelzorg • Kortere diensten • Minder inzet van personeel Hetzelfde werk in minder tijd doen of met minder personen • Doelgroepen met groot budget binnen halen (j-LVG, behandelgroep, ASS) 6
3 Positie ondernemingsraad De OR heeft aan de hand van de onderstaande afwegingen bepaald welke positie zij in wil nemen in de komende tijd van bezuinigingen. De OR wil medewerkers- en organisatie belangen zorgvuldig wegen. We werken vanuit het perspectief van medewerkers en met zorg voor de continuïteit van de organisatie worden maatregelen beoordeeld. Belangrijke aspecten vinden wij hierbij: goede informatievoorziening, meedenken van medewerkers en draagvlak creëren, maatregelen om gevolgen op te vangen en zorgvuldige implementatie van veranderingen. OR
medewerkersbelang
organisatiebelang
De rol van de Ondernemingsraad De OR wil meedenken en vroegtijdig betrokken worden in het besluitvormingsproces en het afgesproken beleid toetsen (proactief) Hierbij hanteren we ook de WOR om te kijken welk recht we hebben (advies – instemming) OR
initiatief nemen
meedenken
controleren
volgen
De ondernemingsraad wil meedenken met het tot stand komen van nieuw beleid. Hiervoor hebben we vroegtijdig de benodigde informatie nodig. OR
voor in de besluitvorming
achter in de besluitvorming
De rol van de achterban De achterban is de voedingsbron voor de ondernemingsraad. OR
achterban als voedingsbron
achterban op afstand
7
4 De doelen, criteria en acties van de ondernemingsraad Zoals hiervoor al is aangegeven wil de ondernemingsraad een zorgvuldige afweging maken tussen medewerkers- en organisatiebelangen. De maatregelen worden vanuit het perspectief van de medewerkers en met zorg voor de continuïteit van de organisatie beoordeeld. De basis voor de criteria waaraan de ondernemingsraad de maatregelen zal toetsen zijn de werknemersbelangen. Doelen OR De ondernemingsraad heeft zich 2 doelen gesteld tav de bezuinigen: Wij maken ons sterk voor een goed functionerende organisatie, waarin het voor alle werknemers prettig werken is Het waarborgen en toetsen van de kwaliteit van de werkomgeving Werknemersbelangen De belangen van de werknemers die de basis vormen voor de beoordelingscriteria van de ondernemingsraad zijn: Inkomenszekerheid en behoud van arbeidsvoorwaarden Alle veranderingsplannen dienen te voldoen aan CAO en wet- en regelgeving Het uitgangspunt is behoud van werk voor iedereen, anders een zo goed mogelijk sociaal plan De eigen identiteit en cultuur van De Lichtenvoorde handhaven Het concept zelfsturing behouden. Mogelijkheid voor eigen initiatief en meepraten Werkplezier en motivatie Hanteerbare werkdruk Veiligheid voor medewerkers is belangrijk Kwaliteit van werk is gegarandeerd volgens professionele standaard en het zorgplan Medewerkers worden voldoende aangestuurd en ondersteund Beoordelingscriteria voor de bezuinigingsmaatregelen De ondernemingsraad zal de onderstaande criteria hanteren bij het toetsen van de bezuinigingsmaatregelen: Een totaal samenhangend plan met daarin een overzicht van de maatregelen en de opbrengsten van de specifieke onderdelen. Ten aanzien van de scenario’s willen we op de hoogte gehouden blijven van welke maatregelen er worden genomen wanneer aanbestedingen ons niet gegund worden Denken in kansen voor nieuwe inkomsten of bv groei (Jeugdzorg) Regelmatige, structurele informatievoorziening over stand van zaken Alternatieven voor het bezuinigen op personele kosten Oog voor het vergemakkelijken van processen Degelijke financiële onderbouwing van de maatregelen (zijn plannen reëel, haalbaar en voldoende?) Goede kosten- batenanalyse (wat levert de maatregel op en wat kost het de organisatie, RAK) 8
Niet meer bezuinigen dan strikt noodzakelijk Goede onderbouwing van de maatregelen op haalbaarheid De medewerkers worden goed geïnformeerd en voorgelicht over de maatregelen Om draagvlak te creëren kunnen medewerkers meedenken en inspraak hebben over de maatregelen Goed implementatieplan en geleidelijke invoering van de maatregelen Acties voor de komende periode De ondernemingsraad zal de komende periode de volgende acties ondernemen Verder nadenken over mobiliteit bevorderende maatregelen en deze promoten Belangrijk is bewustwording bij medewerkers. Ze moeten ervan bewust worden dat er een andere tijd aangebroken is en dat vraagt ook beweging bij collega’s. Dit doen we door goed en regelmatig de achterban te infomeren en communiceren t.b.v. draagvlak voor verandering. We willen medewerkers en teams aanspreken op meedenken over vernieuwing, bezuinigingsmogelijkheden, positionering in de markt. Wel volgens plan, binnen duidelijke kaders en binnen wet- en regelgeving. Bestuurder aanzetten tot concrete, behapbare informatie, in duidelijke taal. Desgewenst toegelicht door bestuurder of managers. Eenduidige boodschappen naar de medewerkers. Elke OV de vraag wat is nodig m.b.t. communicatie medewerkers Bij communicatie is belangrijk een helder doel, welk middel, welke doelgroep, wanneer, door wie & check of de informatie is begrepen.
Conclusie De OR beseft dat er de komende jaren een onzekere tijd aanbreekt voor onze organisatie. De aanbestedingen spelen hier een grote rol bij. Deze kunnen elk jaar weer anders uitpakken. Daarnaast dient er ook elk jaar opnieuw bezuinigd te worden binnen de WLZ. Ook bij de achterban is dit besef aanwezig. De OR zal bij bezuinigingsmaatregelen steeds een zorgvuldige afweging maken tussen medewerkers- en organisatiebelangen, waarbij de maatregelen vanuit het perspectief van de medewerkers en met zorg voor de continuïteit van de organisatie worden beoordeeld.
9
