Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Bewustwording Dit jaar valt bij street research bewustwording als trend op. De manier waarop en hoe je met elkaar omgaat is belangrijk geworden. Zoals ook beschreven in het Trenddossier Consumententrends 10.01, bewustwording is de sleutel tot verandering. Zoals biologisch snacken met verantwoorde frietjes bij Friethoes. Ook de gezonde snack die werd uitgedeeld op het station moet de gezonde werklust stimuleren. Niet alleen voeding laat een nieuwe fase van bewustwording zien, de tentoonstelling Niet Normaal speelde hier ook op in. Bewustwording van ons gedrag, hoe ga ik met anderen om en welke gedachten spelen daarbij een rol. Sire speelde hier op in met de campagne Pas op, Aardig. Ook zagen we veel technologie en creativiteit. Zoals bij de Fantasiefabriek, waar werd verteld over animatie in Nederland en Made in Holland, een ontdekkingstocht langs allerlei soorten producten die in Nederland zijn bedacht, ontworpen en gemaakt. Voor de liefhebbers waren er in Utrecht weer Culturele Zondagen met een gevarieerd kunstprogramma boordevol creativiteit, muziek, dans, theater en film.
Trendslator © 2010
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Authentieke televisie Echt leren koken Hoewel er kookprogramma’s in overvloed zijn op de Nederlandse televisie is er blijkbaar toch plek voor nieuwe programma’s. The Taste of Life Basics en De Wilde Keuken zijn voorbeelden van nieuwe programma’s die verrassend zijn omdat ze inspelen op de trend van bewust eten en leven. Volgens Rudolph van Veen van The Taste of Life wordt het tijd dat Nederland echt eens leert koken, gewoon met seizoensproducten en zelfgemaakte sauzen en soepen. Hij leert Nederland koken op basis van eerlijke voorlichting over groenten, fruit en andere producten. Het programma geeft antwoorden op vragen als: Wat eet ik eigenlijk? Wat doet dat met mijn lijf? Waar komt dit product vandaan? Kok Wouter Klootwijk gaat in De Wilde Keuken nog een stapje verder. Hij beantwoordt vragen zoals ‘ Past een varken in zijn eigen darm?’. Een beetje schokkend misschien, maar het opent wel je ogen. Kortom, beide programma’s bieden ambachtelijke en authentieke televisie, waar de gemiddelde Nederlander zeker nog iets van kan leren. Kijk ook op www.thetasteoflife.tv, www.wildekeuken.nl.
Niet normaal Normaliteitsbesef in onze samenleving Niet Normaal is een drie maanden durende internationale kunstmanifestatie in de Beurs van Berlage. De vraag wat normaal is en wie dat bepaalt wordt vanuit drie verschillende invalshoeken belicht: Maakbaarheid & Perfectie, Norm & Verschil en Mens & Technologie. Lopend tussen de installaties en videoschermen van Maakbaarheid & Perfectie wordt je automatisch geconfronteerd met je eigen lichaam en geest. Bij Norm & Verschil realiseer ik me dat mensen met een handicap, een ziekte, een opvallend uiterlijk of een bijzondere levenswijze automatisch als Niet Normaal worden gezien. Mensen hebben sterk de neiging zich gedachteloos aan te passen aan gedrag en opvattingen die de meerderheid normaal vindt. Bij Mens & Technologie wordt duidelijk dat de mens zonder techniek simpelweg niet bestaat. Daarom is Niet Normaal meer een verkenning, een onderzoek naar het normbesef. Kijk ook op www.beursvanberlage.nl, www.nietnormaal.nl.
Trendslator © 2010 >> pagina 2
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Pas op: Aardig Behoefte aan liefde en respect Ruim driekwart van de Nederlandse bevolking vindt dat Nederlanders aardiger voor onbekenden moeten zijn. Tegelijkertijd blijkt dat 14 procent zich geen raad weet als een onbekende een aardig gebaar maakt. Wanneer een onbekende een aardig gebaar maakt, is 17 procent zelfs ronduit achterdochtig. Sire komt daarom met een nieuwe campagne. De campagne geeft mensen op ludieke wijze inzicht in hoe ze om kunnen gaan met aardige mensen. Het thema: ‘Hoe aardig is Nederland?’ Ivo Roefs, bestuurslid Sire: ‘Het is opmerkelijk dat veel Nederlanders zichzelf beschouwen als aardig, terwijl ze tegelijkertijd vinden dat anderen aardiger moeten zijn. Maar áls iemand dan aardig is, weet een hoog percentage weer niet hoe daarmee om te gaan.’Uit het onderzoek komt naar voren dat het meest gewaardeerde kleine gebaar een compliment is, maar het kost veel Nederlanders moeite om een complimentje te geven. ‘Iemand groeten’, ‘de deur openhouden’ en ‘voorrang verlenen in het verkeer’ zijn ook gebaren die mensen erg waarderen. Kijk ook op www.pasopaardig.nl.
Werkfruit Gezond snacken Blijkbaar hebben werkgevers en werknemers een steuntje in de rug nodig als het gaat om gezonde voeding op het werk. Vanochtend vroeg op Amsterdam Centraal Station werd er haastig een oranje broodtrommel in mijn handen geduwd. Het uitdelen van de lunchtrommels is onderdeel van de Europese campagne ‘Appel, vrucht van alle plezier’ van het GroentenFruit Bureau. Het doel van de campagne is het stimuleren van meer gezonde werklust voor werknemers. Fruit moet bovendien makkelijker verkrijgbaar worden. Overal waar mensen op het idee kunnen komen om even iets te snacken, aldus het GroentenFruitBureau. Leuke actie, nu maar hopen dat een appel of salade in de bedrijfskantine eindelijk goedkoper wordt dan een vet saucijzenbroodje. De prijs zal voor veel werknemers nog altijd een belangrijke overweging zijn om voor gezond of ongezond te kiezen. www.werkfruit.nu. Kijk ook op www.groenteenfruit.nl.
Trendslator © 2010 >> pagina 3
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
De nieuwe modeprofeten Tienerbloggers Er is een nieuwe generatie invloedrijke modebloggers opgestaan: tieners. Jongens en meisjes tussen de 13 en 18 jaar zijn de nieuwe iconen van de modewereld. Ze doen dit door op internet op hun eigen manier hun mening en stijl te verkondigen in persoonlijke modedagboeken. Ook Nederland telt een groot aantal tienermodeblogs, zoals fashion-fever.nl, en shopperella.net. Maar hoe komt het dat deze jonge meiden zo populair zijn zonder over veel modekennis te beschikken? Katja Graisse, communicatiemanager bij het Franse online marketingbureau Balistik Art is van mening dat het ontbreken van kennis over modegeschiedenis juist in het voordeel werkt van deze generatie. Door ketens als H&M en Zara is high fashion toegankelijk voor hen. Uit het artikel komt naar voren dat marketingmensen uitgekeken zijn op samenwerkingen met beroemdheden en bekende ontwerpers. Kinderen zijn veel oprechter. De jonge bloggers zijn daarom het medicijn tegen het gevoel van de consument dat alles nep is. Kijk ook op www.seaofschoes.com.
Inspiratie van de straat Trends in retail en food Het straatbeeld is een belangrijke inspiratiebron voor trendwatchers. Naar aanleiding van het huidige winkel- en restaurantaanbod volgt hieronder een kort overzicht van de belangrijkste trends in Haarlem. Het aanbod van tweedehandswinkels wordt elk jaar groter. Deze trend is niet nieuw. Zo is in Haarlem al jaren De Schalm gevestigd. Wel opvallend is de trend in tweedehands kinderkledingwinkels. Bij Eigenwijs in Haarlem kun je terecht voor tweedehands merkkinderkleding. De tweede trend is retailconcepten speciaal gericht op vrouwen.Een voorbeeld hiervan is Perry for Woman, een sportwinkel speciaal voor vrouwen. Het concept speelt in op de behoefte van vrouwen om in stijlvolle kleding te gaan sporten. De laatste trend is zo duidelijk aanwezig dat je er niet omheen kan, namelijk; biologisch! Bel Pumpkin, een vegetarisch afhaalrestaurant dat zo veel mogelijk met seizoensgebonden producten werkt. Kijk ook op www.flickr.com/photos/trendslator.
Trendslator © 2010 >> pagina 4
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Backstage bij Mada van Gaans Inspiratie uit het dierenrijk Voor de zomercollectie was Mada van Gaans geïnspireerd door de cobra en ook nu haalt ze haar inspiratie uit het dierenrijk, namelijk reptielen. Voor de wintercollectie 2010 is ‘The Serpent Goddess’, een in Griekenland ontdekte slang, haar grootste inspiratiebron. De kleding is opvallend draagbaar en daardoor vrij commercieel, goed passend in tijden van crisis. Mada liet een heel mooie collectie zien, met een prachtig kleurverloop dat van wit en nudes via roze/rood naar zwart ging. Mada’s collectie is elegant, sophisticated en chic, maar niet vernieuwend. Een terugkerend element waren de vrouwelijke hoge tailles en hoge halslijnen. Ook pofbroeken en pofmouwen bepaalden voor een groot deel het silhouet. Heel bijzonder was het haar van de modellen. Backstage kon ik de opvallende kapsels van dichtbij bekijken; strak omhoog en kunstig opgestoken, zeer passend bij het ‘snake’ thema. De hele collectie bekijken? AIFW show Mada van Gaans Kijk ook op www.teampeterstigter.com, www.madavangaans.nl.
Individuals: For woman in control Frans, nostalgisch en jaren '50 De wintercollectie 2010 van Individuals heeft als thema ‘Porcelain Papillon’. Een opvallende naam voor een collectie die absoluut niet zo fragiel oogt als een vlinder. De strakke lijnen tonen juist het beeld van een sterke vrouw, of zoals de ontwerpers van AMFI zelf zeggen: ‘For women in control’. Kokerrokjes, mini-jurkjes, leren handschoenen, kanten tops en witte blousjes overheersen de catwalk, alles in een ’paris chic’ stijl. De hoge kousen zorgen voor een verleidelijk beeld. Kleuren die voorbij komen zijn grijs, zwart, steenrood, taupe en wit. Een lange imitatiebonten jas in mosterdgeel zorgt voor een fris accent. De stijl doet je denken aan films uit de jaren ’50: vol romantiek en nostalgie. Hoewel de collectie van Individuals ook niet vernieuwend is zien we deze kokette Franse stijl nog niet terug in het Nederlandse straatbeeld. Tijd om dit te veranderen. AIFW show Mada van Gaans Kijk ook op www.madavangaans.com.
Trendslator © 2010 >> pagina 5
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Een ijskoude mannencollectie Natuurlijke kleuren en minimalistische silhouetten Kim Bakker studeerde in 2005 Cum Laude af aan het Amsterdam Fashion Institute. Ze won destijds de AMFI prijs voor beste afstudeercollectie van het jaar. Na drie jaar gewerkt te hebben voor verschillende merken besloot ze haar visie op mannenkleding om te zetten in een zelfstandige collectie. Sinds zomer 2008 showt de ontwerpster op de Amsterdam Fashion Week onder NÖN by Kim. Haar high fashion mannencollecties zijn grensverleggend en kenmerken zich door het doorbreken van traditionele patronen, gelaagde minimalistische silhouetten en ingetogen kleurgebruik. De muziek ging van het geluid van loeiende wind naar dat van krakend ijs. De modellen liepen over de catwalk alsof ze zich op het scheurende ijs begaven; kunstzinnig en mooi gedaan op de muziek. De gehele collectie was geïnspireerd op de Zuidpool; in de goodie bag zat een kaart van het betreffende gebied. Opvallend detail: de felblauwe kleurlenzen die de modellen allemaal in 1 oog droegen. AIFW show NÖN by Kim. Kijk ook op www.nonbykim.com.
Antwerpse multiculti mode Cultuur Couture Een kleine tentoonstelling van de vier mooiste ontwerpen van Izumi Hongo, Pierre-Antoine Vettorello, Setareh Moharez en Matthieu Thouvenot. Deze jonge modestudenten van de Academie voor Schone Kunsten Antwerpen hebben zich laten inspireren door kleding uit alle windstreken. De Franse Matthieu Thouvenot wilde een kostuum uit Bretagne als basis omdat zijn familiegeschiedenis daar is begonnen. Hij stuitte op een foto van een bruid in een zwarte jurk, en raaktte geintrigeerd door deze kleur voor een bruiloft en het feit dat de bruid zonder bruidegom gefotografeerd was. Voor de hedendaagse invloeden deed Matthieu onderzoek naar de Franse kunstenares Louise Bourgeois en modemerk Chanel. Bourgeois maakt grote, duistere sculpturen en vervreemding is één van haar vaste thema’s. Bij Chanel was het vooral de totale luxe sfeer die het merk uitstraalt, afwerking en materiaal wat hem inspireerde. Dit is ook zichtbaar in de collectie van Matthieu Thouvenot. Kijk ook op www.tropenmuseum.nl.
Trendslator © 2010 >> pagina 6
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Dead Darlings Rotterdam Anonieme kunstveiling Dead Darlings zijn kunstwerken die niet meer passen bij het oeuvre van een kunstenaar maar nog wel enige betekenis voor hem hebben. Dead Darlings is ook de naam van een anonieme en ‘revolutionaire’ veiling die sinds 2005 elk jaar wordt gehouden. Het was de eerste keer dat de veiling niet in Amsterdam maar in Rotterdam plaats vond en is een samenwerking tussen Dead Darlings en De Zwarte Ruyter. Het thema voor de vijfde editie is ‘Masterpiece’. Voor deze editie zijn vooral Rotterdamse kunstenaars gevraagd om een vergeten meesterwerk in te dienen. De meeste kunstenaars streven er namelijk naar een perfect kunstwerk te maken, het beste kunstwerk dat ooit gemaakt is. Iets wat ze aan de hele wereld willen laten zien, een mijlpaal in hun carrière. Na een tijd realiseren veel kunstenaars zich dat het meesterwerk eigenlijk toch niet zo meesterlijk is. Dan eindigt het uiteindelijk gewoon ergens in een hoek en wordt nooit door iemand gezien. Het thema geeft de kunstenaar de mogelijkheid de werken die weggestopt zijn van zolder te halen. Kijk ook op www.deaddarlings.nl.
Ambachtelijke friet Biologisch snacken In navolging van de biologische snackbars Natuurlijk Smullen, Burgermeester en ‘t Wethoudertje in Amsterdam is er in Haarlem ook een verantwoorde snackbar geopend: Friethoes. Friethoes is een formule waar friet op een biologisch verantwoorde wijze wordt bereidt. Na jaren lange ervaring als chef-kok in toprestaurants en culinaire hotspots vond meneer Hoes dat het tijd werd voor een friethuis waar men een “verantwoord frietje” kan eten. In een tijd waarin mensen zich steeds meer bewust zijn van lichaam en geest past deze formule helemaal in deze tijdsgeest. De ambities van Friethoes zijn groter dan deze eerste vestiging. Zo zal Friethoes eind januari op de Modefabriek, een deel van de catering verzorgen. Als zelfs de fashionista’s aan de biologische friet gaan, moet het wel een trend voor 2010 worden zou je zeggen. Kijk ook op www.friethoes.nl, www.natuurlijksmullen.nl, www.burgermeester.eu.
Trendslator © 2010 >> pagina 7
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
De Fantasiefabriek Animatie in Nederland ‘Animatie is de illusie van beweging door het na elkaar afspelen van verschillende stilstaande beelden, zogenaamde frames.’ Er wordt een film vertoont die uitleg geeft over wat animatie is. Er liggen flipboekjes die de simpelste vorm van animatie zijn. Ook kan je zelf een filmpje maken door het verschuiven van figuurtjes. In de volgende zaal, waar je komt door gele getekende beestje op de muur te volgen, staat een videoinstallatie van 16 televisiebeelden. Hier worden verschillende animatiefilms vertoond, in het thema Mens en Maatschapij. De derde zaal staat in het teken van Vervreemding en Absurdisme. De animaties in de volgende ruimte zijn vooral met de computer gemaakt. Een relaxruimte met veel Fatboys en lcd-schermen aan het plafond, waar je naar zeer uiteenlopende korte films kan kijken. Hierna wordt veel examenwerk van studenten getoond. In de laatste ruimte, de zapcultuur, zie je op 6 tv’s verschillende animaties bekend van tv in een loop voorbij komen. Leuk aan deze tentoonstelling is dat er zoveel verschillende vormen van animeren aan bod komen. Kijk ook op www.noordbrabantsmuseum.nl.
Made in Holland Nederlandse uitvindingen en innovaties ‘Made in Holland’, een tentoonstelling over Nederlandse uitvindingen en innovaties in de Kunsthal, is een ontdekkingstocht langs allerlei soorten producten en modellen die de afgelopen vier eeuwen in Nederland zijn bedacht, ontworpen en gemaakt. We zijn de hele dag en ons hele leven bezig met het oplossen van problemen, groot en klein. In Nederland hebben we vooral veel te maken met tegenspoed door water en wind. We zijn constant in strijd met de elementen, maar hebben ook geleerd ze te gebruiken. Windmolens zetten de bewegingsenergie van de lucht om in energie, die dan kan worden gebruikt, voor het opwekken van elektriciteit, het malen van graan of het verplaatsen van water. In Nederland regent het regelmatig, dit gaat vaak gepaard met een flinke wind. Wat is er dan handiger dan een paraplu die niet bij het eerste zuchtje wind omklapt. De stormparaplu, uit te testen in een enorme windtunnel tijdens de tentoonstelling. De strijd tegen de elementen zal blijven. Kijk ook op www.kunsthal.nl.
Trendslator © 2010 >> pagina 8
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Stof tot nadenken I Alexander van Slobbe Dutch Design Alexander van Slobbe vierde in 2009 zijn twintigjarig jubileum en dat was een reden voor het Centraal Museum Utrecht om een overzichtstentoonstelling aan deze modeontwerper te wijden. Van Slobbe is zelf actief betrokken geweest bij de samenstelling van deze tentoonstelling. Zijn onderzoekende werkwijze, totstandkoming van ideeën en samenwerkingsverbanden zijn het uitgangspunt voor de inrichting en vormgeving van de tentoonstelling. Leuk is dat het museum allemaal trapjes heeft waardoor je de zaal van bovenaf kan zien, hiermee is tijdens het vormgeven van de tentoonstelling ook rekening gehouden. Zo kan je van boven echt in de dozen kijken, waar ook nog materiaal in ligt. In een tussenruimte worden filmpjes van modeshows vertoond. Daarna kom je in de werkplaats. Een ruimte ingedeeld als atelier, met naaimachines en paspoppen. Hier kan je zelf aan de slag gaan met het patroon van de jurk Joy. Tot slot is er een zaal waar alle publicaties in de media verzameld zijn en getoond worden. Op de muur een quote van de ontwerper zelf. Stof tot nadenken dus. Kijk ook op www.centraalmuseum.nl.
122 vruchtbaarheidssymbolen Religieuze kunst Vruchtbaarheidssymbolen in de vorm van een fallus, Lingams genoemd in. Er is bewust voor gekozen om de Lingams tentoon te stellen in een religieuze setting: Museum Catharijneconvent. Het past binnen de traditie van Museum Catharijneconvent om onderwerpen binnen de christelijke traditie, te spiegelen aan andere religies om deze op een bijzondere manier te laten zien. Bij het zien van een fallussymbool denken we aan mannelijke kracht en vruchtbaarheid. Toch is dat symbool ook verbonden met vrouwelijkheid. De hindoegod Shiva, die zowel voor de mannelijke als vrouwelijke vruchtbaarheid staat, wordt via de Lingam vereerd. Met zijn kracht, macht en wijsheid beschermt en leidt hij de mens. De kunstenaars hebben zich op uitnodiging van ontwerper Ruudt Peters laten inspireren door de traditie van de vruchtbaarheidssymboliek. De tentoonstelling gaat over traditie, leven en voortplanting. Kijk ook op www.catharijneconvent.nl.
Trendslator © 2010 >> pagina 9
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Haute Couture: Voici Paris! Mode en traditie Een tentoonstelling met kledingstukken van 150 jaar alleen échte haute couture. Modehuizen die voldoen aan de strikte regels en strenge selectie van de Chambre syndicale de la haute couture hebben hun medewerking verleend aan deze groots opgezette tentoonstelling. De Chanel-zaal is strak, zwart-wit en glanzend opgezet. Een zaal is geheel gewijd aan Christian Dior, een paleistuin, met prieeltjes, op muren geschilderde trappen en grote witte vazen met bloemen. Niet alleen de Parijse modehuizen hebben een plekje op de tentoonstelling gekregen. Ook Nederlandse ontwerpers en de Chinese Ma Ke hebben een eigen ruimte. De zaal van Ma Ke is aangepast aan haar manier van stofbewerken. Zij begraaft haar stoffen altijd een poos, voordat ze er kledingstukken van maakt. De Nederlandse ontwerpen zijn opgehangen aan een soort elektriciteitsdraad die Nederland moeten verbeelden. Het is leuk om deze haute couture eens van heel dichtbij en in deze hoeveelheid samen te zien, al maakt couture geen deel meer uit van het dagelijks leven. Kijk ook op www.gemeentemuseum.nl.
Multiplex Transnatural Natuurtechnologie Transnatural is een tentoonstelling waar technologie en natuur met elkaar versmelten. Kunstenaars hebben zich laten inspireren door beide. De installatie Bit.fall, doet denken een lichtkrant, maar dan met water. Druppels vallen in woorden naar beneden. De software filtert nieuws van het internet en leidt dat naar honderden gesynchroniseerde druppels water. Een ander kunstwerk in de zaal is een installatie met zeven plantenpotten. Er lopen waterslangetjes naar de potten en er hangen lampen boven om de planten te laten groeien. Het is een geautomatiseerde plantenkas waarin elk plantje in verbinding staat met een continent. Elke keer dat iemand uit dat continent de bijbehorende website bezoekt, krijgt het plantje water en licht. Voor het kunstwerk Biojewellery is het botweefsel van twee aanstaande echtgenoten in een ziekenhuislaboratorium opgekweekt tot materiaal voor twee trouwringen. Deze technologische onwikkelingen zetten je aan het denken over de toekomst. Kijk ook op www.multiplexart.nl. Trendslator © 2010 >> pagina10
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Anti-wegwerphouding Recyclekunst De vijfde tentoonstelling in de reeks Gelders Balkon staat in het teken van Jan Vos en is getiteld ‘It’s not always bright and healthy homes’. Zijn insteek is dat een huishouden niet altijd spick-and-span is, het leven niet vanzelfsprekend groots en meeslepend is en de werkelijkheid soms hard kan zijn. Op de muren van de ruimte zit een soort lint van foto’s in collagevorm met zijn werk. Her en der bevindt zich een voorwerp aan de muur of op de grond en twee televisies vertonen het ontstaan van diverse kunstwerken. Zijn werk is doorspekt met humor en in alles zit wel iets moois. Jan Vos is een boegbeeld voor de anti-wegwerphouding. Hij redt echt alles van kringloopwinkel of vuilnisbak en geeft er een draai aan. De objecten verliezen hun oorspronkelijke betekenis, maar krijgen een nieuwe. Sommige kunstwerken eisen een tweede blik van de kijker. Het is jammer dat er niet meer werken zijn opgesteld, de foto’s maken nieuwsgierig naar de stukken in het echt. Al zijn de foto’s enigszins gedateerd, ze passen ook heel goed bij de huidige opmars van de anti-wegwerphouding. Kijk ook op www.mmkarnhem.nl.
Kunst om je jong te voelen Opgroeien Elke maand is het Culturele Zondag in Utrecht. Dit keer in het teken van de boekenweek en het boekenweekthema Jong zijn. Onder de titel Growing Up! De Kunstuitleen Utrecht had ook verschillende creatieve activiteiten georganiseerd. Er was een expositie van sieraden uit de collectie van de Kunstuitleen. Daarnaast was er een creatieve workshop voor kinderen vanaf 4 jaar: ‘Dromen van Vroeger’. Onder leiding van een beeldend kunstenaar konden de kinderen met behulp van verschillende materialen een kunstwerk maken van eigen herinneringen. De medewerkers van de Kunstuitleen hadden een tentoonstelling samengesteld om je jong bij te voelen en vooral waar ze zichzelf jong bij voelen. De grootste publiekstrekker was de gratis fotoshoot. Bezoekers konden zich laten fotograferen door een professionele fotograaf met iets waardoor je je jong voelt. Dit kon van alles zijn, niets was gek. Als herinnering kreeg je een gratis afdruk mee. Kijk ook op www.culturelezondagen.nl. Trendslator © 2010 >> pagina11
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Paris Street View Digitale straatfotografie Fotograaf Michael Wolf dook de digitale wereld van Google Street View in. Hij fotografeerde voor de foto’s niet zelf maar selecteerde opmerkelijke beelden die hem deden denken aan de klassieke Parijse fotografie. De foto’s zijn gemaakt door mobiele 360 graden-camera’s van Google en tonen elke bekende straat in Parijs. Ook al zijn nummerborden en de meeste gezichten van mensen onherkenbaar gemaakt, sommigen zijn zeker nog wel herkenbaar. Zoals het kussende stelletje en de op de voorgrond van diezelfde foto staande man. De foto’s zijn door Wolf uitgezocht op de toevallige perfectie. Wolf gebruikt soms Googlegraphics, waardoor precies duidelijk is waar in de stad de persoon op de foto zich bevindt. Straatnaam en routepijlen staan in beeld. De opstelling van de expositie sluit ook aan bij de foto’s. De grote beelden zijn in een rij op betonnen blokken geplaatst en lijken op te gaan in de drukke omgeving. Het is een vorm van digitaal voyeurisme, iedereen is overal te volgen. Het vinden van bijzondere beelden op Google Street View is een nieuwe digitale hobby aan het worden. Kijk ook op www.foam.nl.
Tweetakt Jeugdtheaterfestival In Utrecht is een festivalcentrum opgebouwd waar je negen dagen kunt eten, drinken, gamen en naar muziek van aanstormend talent kunt luisteren. Op verschillende locaties in de stad zijn er meer dan 50 theatervoorstellingen. Een aantal van die voorstellingen gaan over lastige onderwerpen waar kinderen mee te maken hebben. Maar gelukkig zijn er ook voorstellingen waarbij je je fantasie kunt gebruiken. Er worden steeds meer festivals en activiteiten georganiseerd speciaal voor kinderen. Deze worden steeds beter van kwaliteit en spelen vaak een rol in de educatie. Op het festival kun je je zorgen ook even vergeten door bijvoorbeeld te verven met licht. Met de controller kun je de hele ruimte een kleurtje geven, de stoelen, tafels en zelfs elkaar. Deze kleurkamer is ontworpen door Monobanda. Zij ontwerpen games die zich afspelen op het grensgebied van de virtuele en de tastbare wereld. Voor de oudere ‘kinderen’ spelen er ‘s avonds verschillende bandjes. Kijk ook op www.tweetaktfestival.net. Trendslator © 2010 >> pagina12
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
GAP I Maurice Braspenning Rauwe kunst In de Amsterdamse galerie Ron Mandos is de expositie GAP van Maurice Braspenning. Braspenning heeft een heel eigen manier van werken. De witte verf op het schoolbord lijkt op een krijttekening. Elk paneel is afgewerkt met boorgaatjes, die al dan niet helemaal door het hout heen gaan. Hierdoor onstaat beschadiging van het oppervlak. Het beeld wordt dan harig, pluizig en krijgt diepte en een bepaalde rauwheid. In de werken waar wasbakken en spiegels de hoofdrol spelen gebruikt Braspenning een hoogglanzende zwarte lakverf, waardoor je als kijker deel uit gaat maken van het beeld. Je vraagt je af wat er gebeurd is. Ook actuele thema’s zoals de kredietcrisis komen aan bod. De titels hebben over het algemeen een dubbele betekenis. In het geval van Soggy is deze naam gebruikt in de betekenis van verzadiging en het ontbreken van de geest. Braspenning richt zich tot de consumptiemaatschappij, met beelden van een cultuur van overvloed, verzadiging en verval en zet zo aan tot nadenken over je eigen positie in deze maatschappij. Kijk ook op www.mauricebraspenning.nl.
Catch of the day Less is a bore In het GEM in Den Haag is een grote overzichtstentoonstelling van David Bade te zien. Catch of the day, het thema van de tentoonstelling. Het verbeeldt een verhaal over een vader en zoon die uit vissen gaan. Ze vangen de grootste vis ooit. Maar tijdens de tocht terug naar huis gaat de vader dood. De zoon komt met de grootste vangst ooit thuis, maar zijn vader leeft niet meer. Bade’s werk lijkt nog het meest op een enorme explosie. Dit geeft veel energie, maar ook een enorme troep. Een belangrijk kenmerk in het werk van David Bade is de vergankelijkheid. Hij maakt ironische en kritische installaties van allerlei materialen. Gebruiken en hergebruiken zijn veelvoorkomende aspecten in zijn werk. Zo is o.a. te zien dat het werk dat hij in zijn beginperiode maakte, later deel ging uitmaken van andere installaties. Er ontstaan levensgrote, absurdistische sculpturen waarin hij allerlei objecten aan elkaar bevestigt met uiteenlopende bouwmaterialen. Kijk ook op www.gem-online.nl. Trendslator © 2010 >> pagina13
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Source on Ice Winterfestival Een festival in de winter? Gelukkig leent het thema, Rusland, zich daar uitstekend voor. Verkleed als echte Svetlana’s en Vladimirs trotseren we wind en regen op weg naar Source on Ice in Leidsche Rijn. Daar staat de Paperdome, een tijdelijk cultuurpodium. In de tenten zorgen verschillende DJ’s voor de beste housedeuntjes. Naast een veelbelovende line-up is er op het festival ook cultureel wat te beleven. Zo kun je geheel in de stijl van de Olympische Spelen worden gefotografeerd. En als je het toch koud hebt gekregen, kun je je in een Sumoworstelpak hijsen en een wedstrijdje worstelen. De broodnodige visuele prikkeling wordt verzorgd door kunstenaar Luuk Meuffels namens Plotfarm. Onder de naam Lume Visuals is hij aan de slag gegaan met mapping op een specifieke voor dit festival ontworpen installatie. Dit zijn vooral plaatsspecifieke video- en lichtprojecties waarbij fysieke ruimtelijke elementen als uitgangspunt worden genomen. Kijk ook op www.sourcefestival.nl.
'Digitaal' knutselen DIY-sites Via Facebook kreeg ik een berichtje met daarin de tip een bepaalde site te bezoeken. Op deze site werd uitgelegd hoe je ‘doorzichtig’ beton kon maken. Een materiaal wat bekend staat als solide, dicht en onaantastbaar zo samenstellen dat het een open en luchtig uiterlijk krijgt. Ik besloot het ‘recept’ aan te passen en alleen spullen te gebruiken die ik nog in huis had. In plaats van beton en fiberglas-staafjes gebruikte ik gips en oude wattenstaafjes en geen dure klei, maar een restje van heel lang geleden. Net als op de site fotografeerde ik elke stap, en ook ik wilde een reactie achterlaten en vertellen op welke manier ik het had gedaan. In het DIY-voorbeeld werd het eindresultaat niet als gebruiksvoorwerp gezien. Omdat ik geen onderzetters had werd het mijn doel die te maken. Ik wilde ze van een mooi materiaal. Ik heb een paar verschillende vormen, maar ik kan niet kiezen. Misschien een bericht plaatsen op Facebook en een groepsdiscussie starten? Kijk ook op www.instructables.com. Trendslator © 2010 >> pagina14
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Magneetbarfestival Crowdsourcing Na al een aantal jaren een succes te zijn op Lowlands wordt het voor de Magneetbar nu tijd om een eigen festival in het leven te roepen. Als voorproefje hierop werd op 11 april het Magneetfestival gehouden. Tijdens deze middag en avond werd het internetplatform gelanceerd. Het idee is dat mensen het hele jaar via internet de volgende editie van het festival kunnen vormgeven. Een jury bekijkt welk project of groep er op het festival komt te staan. Het is de bedoeling dat mensen via de site met elkaar in gesprek raken, geïnspireerd worden en gaan samenwerken. Op deze manier onstaat het eerste crowdsourced festival.Het motto is dan ook ‘no spectators, only participators’. Het feestje was een aaneenschakeling van kunst, muziek en kleur. Mensen werden beschilderd, er was een eet-o-theek, met vreemde smaaksensaties en je kon feesten in het OudHollandsch Verjaardagsfeest Hokje. Er waren zoveel optredens, en al waren de meeste artiesten geen technische hoogstandjes, het publiek vond het allemaal best. De sfeer zat er goed in en iedereen kon doen waar hij of zij zin in had. Kijk ook op www.magneetfestival.nl.
Motel Mozaïque De zachte stad Afgelopen weekend stond Rotterdam in het teken van Motel Mozaïque. Het culturele festival verspreid over diverse vaste locaties in Rotterdam. Het thema was ‘De zachte stad’. ‘Architectuur houdt niet op bij de oplevering van een gebouw, straat, park of plein. Het gaat om de invulling die mensen er aan geven en hoe ze zich de ruimte toe-eigenen’, aldus de organisatie. Het festival combineert sinds de begindagen muziek met beeldende kunst en theater, en verleidde haar bezoekers tot gidsentochten in de stad en om er zelfs de nacht te spenderen op avontuurlijke wijze. In het gebied Schouwburgplein en de Calypso bouwput was Plaza Mozaïque neergezet: een kunstinstallatie die fungeerde als volwaardige festivallocatie, poppodium, kerk, slaapplaats, aanjager, ontmoetingsplek en weide voor de stadsherder met zijn schaapskudde. De muziek blijft natuurlijk het belangrijkste onderdeel van het festival. Volgend jaar keert Motel Mozaïque terug met een nieuwe festivaleditie. Kijk ook op www.motelmozaique.nl. Trendslator © 2010 >> pagina15
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Niet bang zijn, wel uitkijken Viral communication Maandag 12 en dinsdag 13 april vond in Rotterdam de conferentie Viral Communication plaats. De conferentie ging over social media, en online marketing en reclame ‘memes’. Op de conferentie van maandag kwam vooral naar voren dat online een andere vorm van marketing toegepast moet worden. De openheid van het internet moet in acht worden genomen en juist worden gebruikt door bijvoorbeeld crowdsourcing. Een voorbeeld is Nestlé. Greenpace plaatste op Youtube een video die een regelrechte aanklacht was tegen Nestle. Elke ‘media expert’ sloeg aan het bloggen over de kwestie. Het is een interessante mediacase geworden, een voorbeeld van hoe je het vooral niet moet doen. Niet bang zijn, wel uitkijken. Kunstenaarscollectief Worm maakt door middel van kunstprojecten duidelijk dat je niet zo veilig bent op het web als je misschien denkt. Gordon Savicic van Worm gaf een presentatie over het project Web 2.0 Suicide Machine. Het werd een wereldwijd succes. Met de Suicide Machine kan je het account met een druk op de knop vernietigen. Kijk ook op www.suicidemachine.org.
O.K. Festival 3 dagen tijdschriften In Arnhem werd afgelopen weekend het O.K. Festival gehouden. Drie dagen in het teken van onafhankelijke tijdschriften, zoals Glamcult, Items en Gup. Villa Sonsbeek in Arnhem was opgedeeld in een expositiegedeelte, een winkel, auditorium en een workshop ruimte. In het expositiegedeelte lag een verzameling tijdschriften uitgestald en was werk van studenten van de plaatselijke kunstacademie te bezichtigen. Hier bevond zich ook de zineswapping plek. Tijdens pauzes kon je hier je oude, dubbele, zelfgemaakte magazines ruilen met medebezoekers. Je kon je opgeven om gedurende het festival een workshop te volgen met als eindresultaat een zelfgemaakt tijdschrift. In het auditorium werden presentaties gegeven door verschillende magazines en discussies gevoerd over onder andere de toekomst van geprinte tijdschriften. www.ok-festival.com. Kijk ook op www.ok-parking.nl, www.maeb.nl, www.deoptimist.net.
Trendslator © 2010 >> pagina16
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Vrij spel Spel zonder grenzen In Utrecht lieten het afgelopen weekend tientallen kunstenaars, wetenschappers en studenten van de Universiteit en de HKU tijdens de Culturele Zondag de speelse kanten van hun werk zien. Onder het thema ‘Vrij spel’ kon iedereen die geïnteresseerd is in kunst en wetenschap daar op een luchtige manier meer over te weten komen. De dag telde ruim 60 programmaonderdelen, verdeeld over urban games, muziek, theater, estafettes, lezingen, exposities, quizzen, workshops en nog veel meer. Bij diverse programma’s kreeg het publiek zelf de kans om het vrije spel te beoefenen. Spellen en games vormden de rode draad tussen de programmaonderdelen. Een onderdeel was ‘Spel zonder grenzen’, waarin kunstenaars het dak eraf speelden. Zo werd er met David Bade een spontaan kunstwerk op het Domplein gemaakt. Speciaal voor Culturele Zondag creëerde Bade, samen met studenten van de opleiding Beeldende Kunst en Vormgeving van de HKU, een kunstwerk midden op het Domplein. Bade zelf deed ook mentale portretten; tijdens een gesprek tekende hij je portret. Kijk ook op www.culturelezondagen.nl.
Drukte in het park Hardloopgolf Het was weer tijd om mijn sportschoolabonnement te verlengen. Maar na een blik op de prijzen besloot ik er nog even over na te denken. Dan maar een rondje hardlopen in het park. Het was een gewone zaterdagochtend en het leek wel of de hele stad zijn loopschoenen uit de kast had gehaald. Mannen en vrouwen, in groepjes of alleen, er werd flink aan de conditie gewerkt. Europa beleeft volgens verschillende onderzoeken zijn tweede hardloopgolf. De eerste hardloopgolf was in de vroege zeventiger jaren. Grote kans dat het ook te maken heeft met de hoge prijzen voor een abonnement bij de plaatselijke sportschool. Hardlopen is gratis, je kan het bijna elk moment van de dag doen en je hebt er weinig voor nodig, behalve een portie doorzettingsvermogen. Dat iedereen aan het hardlopen geslagen is, was ook goed te zien. Ruim tienduizend mensen namen tweede paasdag deel aan het hardloopevenement. Naast de sportieve prestaties wordt ook het sociale aspect steeds belangrijker. www.athletic.nl. Trendslator © 2010 >> pagina17
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Zweedse klassiekers inspireren City trip Stockholm De invasie van Zweedse merken, niet alleen Ikea en H&M, maar ook Filippa K., Acne en Camilla Norback, maakte ons nieuwsgierig naar het land en de stad waar dat allemaal vandaan komt. Tijd voor een city trip naar het land van Saab, Volvo, Pippi en Zweedse balletjes. Terwijl we door de straten van Stockholm wandelen, zien we overal vormen opduiken van typisch Zweeds design. De prachtige stadsbibliotheek van Gunnar Asplund en de winkel Svenskt Tenn met klassiek Zweeds design, geven iets weer van de geschiedenis van Zweeds design.Terwijl we verder zien dat typisch Zweedse design voortdurend terug in het aanbod van winkels. Zoals bij DesignTorget, maar ook in winkels van Acne, Filippa K. en Whyred. In warenhuis Ahlens zien we interieurproducten, die ons doen denken aan Ikea, Habitat en aan de Hema. Dezelfde nuchtere ontwerpstijl en hetzelfde effectieve gebruik van kleuren en patronen. Waar we ook zijn, de gevoeligheid voor hoe de wereld er uit zou moeten zien zodat je je er goed in voelt komen we overal tegen. www.flickr.com/photos/trendslator. Kijk ook op www.designhousestockholm.com.
Eerlijk en hip Fair Fashion Event Een middag in het teken van eerlijke kleding. Zes bedrijven en organisaties waren uitgenodigd door de Schone Kleren Campagne om iets te vertellen over hun manier van omgaan met eerlijke kleding. Om de groepen niet te groot te laten worden kon iedereen zich voor twee van de zes workshops inschrijven. Ik wilde twee uiteenlopende workshops volgen en koos voor die van Max Havelaar en die van Charlie + Mary. Roosmarie Ruigrok vertelde over de keten van katoen, en dat Max Havelaar zich richt op de kleine boeren in een benarde positie. Iets wat totaal geen saai imago heeft is het fair fashion concept Charlie + Mary. Twee jonge meiden wilden ecologisch verantwoorde kleding dragen maar vonden het aanbod te klein en besloten hierop om hun eigen winkel te beginnen. Bij Charlie + Mary gaat het om een totaalconcept in duurzaamheid, en is zelfs de vloer in de winkel van gerecycled materiaal. www.schonekleren.nl/activiteiten/fair-fashion. Kijk ook op www.charliemary.com. Trendslator © 2010 >> pagina18
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Infernopolis Doemdenken Een voormalige Onderzeebootloods in de haven van Rotterdam is omgetoverd tot de grootste expositieruimte van Nederland. Op deze locatie trapt Atelier Van Lieshout af met de spectaculaire tentoonstelling Infernopolis. In de loods van bijna 5000m2 groot heeft Atelier Van Lieshout een huiveringwekkende setting gecreëerd, waarin medische instrumenten, vacuümpompen, silo’s, schedels, skeletten, reusachtige spermacellen en organen de hoofdrol spelen. In de tentoonstelling Infernopolis kom je langs sinistere installaties en taferelen waarin de grenzen tussen goed en kwaad, realiteit en fictie zijn opgeheven. The Technocrat vormt een gesloten circuit van voedsel, alcohol, uitwerpselen en energie. Het wordt al snel duidelijk: deze machine hergebruikt alles, zelfs mensen. In de Onderzeebootloods zijn ook de meest recente, niet eerder getoonde, sculpturen van Atelier Van Lieshout te zien. Deze groep sculpturen illustreert het ontstaan van een nieuwe cultuur die het gevolg is van overconsumptie en schaarse grondstoffen in de huidige samenleving. Kijk ook op www.ateliervanlieshout.com.
Nederland kleurt oranje Oranjegekte Zo, de eerste wedstrijd is gespeeld, en gewonnen! Reden te meer voor de Nederlander om zich uit te dossen in oranje tenue. Wij gingen de straat op, om de wedstrijd te kijken, maar ook om alle uitdossingen te bewonderen. Al lange tijd zijn op tv diverse reclames te zien van supermarkten en merken die oranje items cadeau geven bij aankoop van producten. Wij kwamen veel Beesies, Pletterpetten, DutchDresses tegen, en natuurlijk de veel besproken vuvuzela toeters. Tijdens zo’n dag lijkt het hele straatbeeld oranje, moeders die zelf uitgedost gaan, maar hun kindje niet vergeten een oranje rompertje aan te trekken en zelfs de kinderwagen versieren. Postbodes en straatvegers in hun oranje uniform horen gewoon bij de feestende massa, en cafe’s veranderen zelfs tijdelijk hun naam in eentje met een meer Nederlands tintje. Wij zijn benieuwd hoe de stad eruit ziet mocht het Nederlands elftal door gaan naar de volgende rondes! Kijk ook op www.ah.nl/beesie, www.bavaria.nl.
Trendslator © 2010 >> pagina19
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
CPB over Nederland in 2040 Toekomstscenario's In 2040 zijn sterke steden nodig voor de ontplooiing van kennis. De mobiliteit van mensen en bedrijven zal verder zijn toegenomen. Meer en meer zoeken talentvolle mensen elkaar op om ideeën uit te wisselen. Een goed opgeleide beroepsbevolking wordt nog meer bepalend door economisch succes dan die nu al is. Door steden de ruimte te geven en mensen passend te scholen kan Nederland zich voorbereiden op de toekomst. De vraag hoe we in 2040 ons brood verdienen, heeft dan ook als antwoord: met goed opgeleide mensen in sterke steden. Dit concludeert het CPB in de Bijzondere Publicatie ‘The Netherlands of 2040′. Onderzoekers Bas ter Weel, Albert van der Horst en George Gelauff schetsen in deze scenariostudie de belangrijkste uitdagingen voor Nederland om een aantrekkelijke vestigingsplaats te blijven. ‘The Netherlands of 2040’ brengt in vier scenario’s de toekomst van de Nederlandse economie in beeld. Deze toekomst staat of valt met slimme mensen en sterke steden. Kijk ook op www.nl2040.nl.
Herwaardering eeuwenoude patronen De toekomst voorspellen Afgelopen donderdag vond in Amsterdam de Koornwinderconventie plaats. Hierin werd middels voordrachten van internationale sprekers en trailers van nieuw gemaakte documentaires getoond hoe er een eeuwenoude universele orde gebaseerd op getal, geometrie en proportie nog steeds actief en terug te vinden is in de hedendaagse wereld. Zelfs bij de analyse van de beurzen (en voorspellingen van krachs). De hostende partij, mevrouw Koornwinder, is ervan overtuigd dat een herwaardering van deze oude taal en systemen (denk aan Plato, Aristoteles, e.d) gebruikt kan worden om mensen in staat te stellen bij te dragen aan zowel sociale als economische positieve veranderingen in de hele wereld met betrekking tot crisisvermijding en een ecologisch harmonieus leven. Een interessante en holistische kijk op het nu en het straks. Kijk ook op www.kgmn.com.
Trendslator © 2010 >> pagina20
Trenddossier >> Trendonderzoek 10.01
Nieuwe oude dingen Hippe recycling Iedere eerste zondag van de maand wordt er op het Westergasterrein in Amsterdam de Sunday Market gehouden. Het concept van de Sunday Market is dat deelnemers een kraam huren en alleen eigen ontwerp aanbieden. Sunday Market selecteert deelnemers op o.a. humor, duurzaamheid en innovativiteit. Een van hen was Hilde Eijgenraam, die haar kijk op de wegwerpmaatschappij weergeeft. Hergebruik van kledingstukken kennen we allemaal wel, maar de manier waarop Hilde het doet is ook nog eens mooi, verfijnd en humoristisch. Een leren broek of rok krijgt een nieuw leven als tas. Omdat het ontwerp afhankelijk is van de vorm van het kledingstuk is geen enkel item hetzelfde, wat zorgt voor een verrassende collectie. Ook oude videobanden krijgen een tweede leven, deze krijgen een gek kleurtje en worden getransformeerd naar boekensteun. Met haar verfijnde handschrift zorgt Hilde ervoor dat je het stoffige imago van recycling meteen vergeet en naar huis gaat met een ‘nieuw oud’ item! www.hiwde.tumblr.com. Kijk ook op www.sundaymarket.nl.
Eerste Utregse meidenloop Alleen voor vrouwen In de zomer van 2010 vond de eerste Utregse Meidenloop plaats. Het was een groot succes. Ongeveer 1500 meiden van 13 tot 74 jaar gingen van start in de hitte. Het parcours van vijf kilometer liep door de Utrechtse binnenstad van het Domplein naar de Jaarbeurs. Voorafgaand was er een massale warming up op het Domplein waar iedereen in de stemming kwam en de eerste zweetdruppels vielen. Aan de oproep om allemaal in het roze te lopen was massaal gehoor gegeven. Een roze stroom vrouwen ging om 18.00 uur van start en werd onderweg aangemoedigd door nog meer mensen in het roze. De loop was voornamelijk voor de fun maar er deden ook een aantal toploopsters mee. En iedereen die de hitte trotseerde zaterdag kon trots op zichzelf zijn. Tenslotte werd een cheque van maar liefst 4000,- overhandigd aan het Helen Dowling Instituut voor vrouwen met borstkanker. www.meidenloop.nl. Kijk ook op www.hdi.nl. Trendslator © 2010 >> pagina21