Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
Inleiding >> Weg met de wegwerpmaatschappij Begin 2009 zijn er steeds meer aanwijzingen dat we aan het einde zijn gekomen van de wegwerpmaatschappij. Stichting Gered Gereedschap geeft mensen in de Derde Wereld letterlijk en figuurlijk de instrumenten in handen voor de opbouw van een zelfstandige toekomst. Echtheid en transparantie zetten door in de Nederlandse televisiewereld met programma’s als ‘Heerlijk, eerlijk Heertje’ en ‘Advocaat van de duivel’. Duurzaamheid en recycling zijn veel voorkomende thema’s waardoor ook tweedehandswinkelen weer een belangrijke rol speelt. Opvallend is dat er vanaf het begin van het jaar niet alleen negatief, maar ook positief tegen de crisis aan wordt gekeken. Vandaar ook dat Trendslator in april is begonnen met Project Hoop, een platform voor maatschappelijke innovatie dat tien kansen biedt voor een betere wereld na de kredietcrisis. Belangrijk in het eerste half jaar van 2009 zijn: transparantie, inspraak van burgers, nuancering, verfijning, optimisme, authenticiteit, creativiteit, respect, interactie, bescherming, focus en samenwerking.
Trendslator © 2009 >> pagina 1
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
Oude stad met toekomst Trendonderzoek >> Stad met bouwplannen Antwerpen is de afgelopen jaren flink onder handen genomen. Het Theaterplein onderging een complete metamorfose. Ook de omliggende straten werden onder handen genomen. Antwerpen won met het Theaterplein de ‘Thuis in de stadwedstrijd’ van de Vlaamse Overheid. Het Theaterplein is naast een trekpleister met vele cafés en restaurants ook een stedelijk plein dat duurzaam en kwalitatief is ingericht. Een reeks ambitieuze projecten moet van de oude havenbuurt een bruisende wijk maken. Het wordt een plek waar het goed om wonen en werken is en die bol staat van commerciële en culturele activiteiten. In 2010 opent het MAS (Museum aan de Stroom) zijn deuren. Dit museum bevindt zich pal in de oude haven op het Eilandje. Het MAS vormt de nieuwe scharnierplek tussen stad en haven. Met zijn 60 meter hoge toren is het museum ook een nieuw oriëntatiepunt in de stad. Reusachtige roltrappen brengen de bezoeker naar de top van de MAS-toren. Ondertussen krijg je op deze verticale wandelboulevard door de reuzenramen een steeds grootser panorama op het district, de Schelde en de Antwerpse haven. www.antwerpen.be www.mas.be
Het leven is één grote speeltuin Trendonderzoek >> De wereld van Richard Hutten De Green Room van het Dialogues House heeft een metamorfose ondergaan. De meubels in de heringerichte ruimte zijn ontwerpen van Richard Hutten. Hij is internationaal gezien waarschijnlijk de bekendste en meest onconventionele Nederlandse ontwerper. Hutten is zowel ontwerper, als creative director van het NgispeN-label. Afgelopen donderdag ging ik naar een presentatie van Richard Hutten in het Dialogue House. Een korte intro, voornamelijk over de positie van Nederlandse designers in de wereld en met name de rol van Hutten daarin. Volgens Richard Hutten is het leven één grote speeltuin. Hij gaf een bruisende presentatie over zijn meest bekende werk. Hutten ziet de functie van een ontwerp als beginpunt en die mag nooit eindpunt zijn. Origineel waren de door klanten opgestuurde foto’s van zijn in gebruik genomen ontwerpen. Van een afgekauwde Domoor als speeltje voor de hond, tot het stokbrood in het handvat van de Zzzidt. www.dialogueshouse.nl www.droog.com www.gispen.nl
Trendslator © 2009 >> pagina 2
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
Stichting Gered Gereedschap Trendonderzoek >> Repairing We worden ons steeds meer bewust van de wegwerpmaatschappij en er worden dan ook op regelmatige basis acties ondernomen om deze tegen te gaan. Duurzaamheid, recycling en repairing: het zijn allemaal begrippen die steeds vaker worden toegepast in organisaties en bedrijven. Stichting Gered Gereedschap geeft mensen in de Derde Wereld letterlijk en figuurlijk de instrumenten in handen voor de opbouw van een zelfstandige toekomst. Met het verzenden van gereedschappen leggen de vrijwilligers van Gered Gereedschap een directe link met mensen in ontwikkelingslanden. ‘Jaarlijks levert Gered Gereedschap aan 100 verschillende projecten het gereedschap om hun dromen in daden om te kunnen zetten,’ vertelde Marleen van Duijnhoven, directrice van GG. ‘Het werk van Gered Gereedschap trekt mensen met zeer verschillende achtergronden. Het merendeel van hen wordt gevormd door mensen met technische kennis maar geeft ook vluchtelingen en studenten de kans zich, veelal voor het eerst, in te zetten voor concrete ontwikkelingshulp.’ www.geredgereedschap.nl www.tfsr.org
Advocaat van heerlijk eerlijke transparantie Trendonderzoek >> Transparantie in de media Het achtdelige tv-programma Heerlijk Eerlijk Heertje prikte de gemediatiseerde zeepbel door. Raoul Heertje liet iedereen zien wat zich rond een talkshow afspeelt: redactievergaderingen, gesprekken met de producent, pers en omroep, en zijn tot de camera gesproken overpeinzingen. Volgens Raoul Heertje ziet de tv-wereld de kijker namelijk als heel dom. Het programma ging over beeldvorming en was een paradox vertelde Raoul Heertje in een interview in het NRC op 10 januari: op het nepmedium tv iets zeggen over ‘echt’ en ‘onecht’. Echtheid en transparantie zetten door in de Nederlandse televisiewereld. In de eerste aflevering van het AVRO-programma ‘Advocaat van de Duivel’ overtuigde mr. Gerard Spong de vijfkoppige burgerjury er van dat Osama Bin Laden níet het brein is achter de aanslagen van 11 september 2001. Alleen zijn stelling dat Bin Laden helemaal geen terrorist is, wilde er bij de jury niet in. ‘Ik betoog of zeg niets waar ik als advocaat of als persoon niet achter kan staan en heb gegronde twijfels over wat men omstreden mensen allemaal aanwrijft,’ vertelde Spong BN de stem op woensdag 15 april. www.heerlijkeerlijkheertje.nl www.avro.nl www.secondsight.nl
Trendslator © 2009 >> pagina 3
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
De kringloop loopt Trendonderzoek >> Tweedehands winkelen In tijden van crisis is de kringloopwinkel weer helemaal terug. Tweedehands winkelen speelt ook in op de duurzaamheidstrend; het is immers een manier van recyclen. We worden steeds bewuster en meer betrokken bij onze aankopen en daarom geeft het ons een goed gevoel een product met een tweede ‘leven’ te kopen. Om het tweedehands winkelen te onderzoeken heb ik twee kringloopwinkels bezocht, één in Den Haag en één in Naarden. De tweedehands winkel in Den Haag was een regelrechte ramp, in tegenstelling tot die in Naarden, waar je zonder moeite zomaar drie uur kan vertoeven. In Den Haag bezweken de rekken onder een enorme hoeveelheid verschoten, muffe kledingstukken. Dit veroorzaakte een flinke dosis iritatie. Ik zou me werkelijk kapot schamen als ik die kleding zelfs op Koninginnedag zou moeten verkopen. Maar in de tweedehandswinkel te Naarden, daar vliegt de tijd. Er zijn verschillende zithoeken gecreëerd, in diverse kleuren en stijlen. De boekenafdeling is ook geweldig, de enorme collectie staat op onderwerp en het gemiddelde boek kost Euro 1,50. De conclusie is dan ook dat de ene kringloop de andere niet is. Isabelle Hörl www.dekringloper.nl
21 minuten Trendonderzoek >> Online onderzoek We kunnen weer meedoen aan het 21 minuten-onderzoek met een online vragenlijst. Dit jaar zal de Nederlandse burgers onder andere worden gevraagd hoe er wordt gedacht over de huidige problemen en kansen voor Nederland. O.a. hoe de overheid en andere instanties op de huidige situatie in moeten spelen en wat de burger zelf doet. In aanloop naar de verkiezingen voor het Europees Parlement wordt ook gevraagd naar de wensen en verwachtingen ten aanzien van Europa. Het hoofddoel van 21minuten.nl is het op een objectieve manier informeren van de Nederlandse beleidsvormers en opinieleiders over oplossingen. De vragenlijst is mede tot stand gekomen door de deskundige 21minuten.nl ‘expertraad’. De expertraad bestaat uit Uri Rosenthal, Coen Teulings, Alexander Rinnooy Kan, Paul Schnabel, Pieter Winsemius, Martijn Lampert en Yoeri Albrecht. Naast de expertraad heeft een grote groep politici, wetenschappers, mensen uit het bedrijfsleven en journalisten hun input gegeven. www.21minuten.nl
Trendslator © 2009 >> pagina 4
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
En de winnaar is… Trendonderzoek >> Trendwatcher of the year In een overvol Spaces aan een Amsterdamse gracht werd deze week bekend gemaakt wie zich Trendwatcher of the Year mocht noemen. De organisatoren van Second Sight hadden een afwisselend programma bedacht met een introductie van Jan Latten, onderzoeker bij het CBS. Inspirerende presentaties door onder meer Truus Dokter van It Fits, Anouk Post en Marit Klooster van Ruigrok NetPanel waren helaas moeilijk te volgen. Temeer daar de binnenkomst van Emile Ratelband, die fashionably late binnenkwam, en de amicale begroeting met Adjiedj Bakas alle aandacht trok. De laatste ging met de eer strijken en gaf daarmee Justien Marseille en Hilde Roothart en de afwezige genomindeerden, Lidewij Edelkoort en Carl Rohde, het nakijken. Arie Boomsma werd uitgeroepen tot Trendsetter of the Year. Vanwege zijn boetedoening werd de prijs in ontvangst genomen door zijn broer. Zelfde stem, zelfde motoriek, maar toch zien we liever Arie. Kijk voor een overzicht van de winnaars in de andere categorieën op de website van Second Sight. www.secondsight.nl
Li Edelkoort’s archeologie van de toekomst Trendonderzoek >> Grijs in de niet-grove maatschappij 20 jaar Li Edelkoot in de expositie ‘Archeologie van de toekomst’. Edelkoort ziet zichzelf namelijk als een archeologe die constant op zoek is naar fragmenten en een visie ontwikkelt op het verleden. In het Designhuis zijn ruim tien trendkamers gepresenteerd, waarin Edelkoort een verband legt tussen wereldwijde ontwikkelingen en consumentengedrag. Leuk om de dieren van Guus van Leeuwen nu ook eens live te zien. Deze zijn gemaakt van verwarmingsbuizen met daar overheen een vacht, die mensen om zich heen kunnen slaan, om zich te verwarmen. Edelkoort visualiseert in deze kamer de relatie tussen mens en dier, die de afgelopen 20 jaar erg veranderd is. In de uitleg van het thema ‘Grey’, schreef Edelkoort; niet meer het zwart-witbeeld van Bush, maar veel meer het grijs van Obama. Het gaat de mensen nu om dialoog, om nuancering, verfijning, de niet-grove maatschappij. Het is zeker de moeite waard deze expositie te bezoeken, de styling is erg goed gedaan, en de uitleg en diversiteit van de thema’s was zeer inspirerend. Archeologie van de toekomst, Designhuis Eindhoven www.designhuis.com www.edelkoort.com
Trendslator © 2009 >> pagina 5
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
Project Hoop Trendonderzoek >> Maatschappelijke innovatie Project Hoop is een nieuw initiatief van Trendslator over maatschappelijke innovatie. Door de kredietcrisis is gebleken dat er fouten zijn gemaakt op financieel gebied. Maar wij allen hebben de crisis veroorzaakt door producten en diensten te kopen die we ons eigenlijk niet konden veroorloven: leven op krediet. Doel van dit project is het bieden van tien kansen voor een betere toekomst na de kredietcrisis. Aan deze crisis liggen grote problemen ten grondslag. Als we niets aan deze problemen doen, verandert de crisis in een recessie en uiteindelijk in een depressie. Het is tijd voor bezinning en voor een omslag in het denken. We moeten op zoek naar andere manieren van consumeren en produceren. Wij hopen daar met dit initiatief in de vorm van een weblog, www.projecthoop.nl, een bijdrage aan te kunnen leveren. Kom kijken en doe mee! www.projecthoop.nl
De mediaparade 2009 Trendonderzoek >> Transparantie en ‘glocalisation’ Op woensdag 1 april bezocht ik drie lezingen van de Mediaparade 2009 door Sanoma Uitgevers. De eerste was DÉ TRENDS VAN NU, VAN 2010, 2011… TOT 2019 die gegeven werd door Caroline van Beekhoff en Isabel Verhoeven. Een verfrissende kijk op de belangrijkste actuele trends die duidelijk en optimistisch gepresenteerd waren. Er waren een aantal vragen over de minder goede ontwikkelingen die zich nu afspelen in de maatschappij ‘wat doet een trendwatcher daarmee?’. De tweede lezing werd gegeven door Sak van der Boom, genaamd DE RIGOREUZE INTERNATIONALE TRENDS. Hij begon met de stelling ‘Advertisement is dead’. Advertisement is helemaal niet dead…Van der Boom vertelde over de toekomstige merkbehoefte: relevante content met multimediale mogelijkheden die past bij de slimme en betrokken hedendaagse consument. Andere belangrijke, toekomstige elementen zijn: authenticiteit, creativiteit, (global) respect, transparantie en interactie, rekening houdend met ‘glocalisation’. Ook bezocht ik de DE COOLSTE GADGETS VAN 2009 met to the point-commentaar van twee gadgetfreaks: Miriam van het Veer en Pieter Jouke. De beginvragen waren: wat zijn de trends en wat moeten we straks absoluut hebben allemaal? Grappig was de nieuwe lifestyle/muziekstroming genaamd ‘Nerdcore’; nerds die rappen over computerproblemen, technologie en gadgets. Isabelle Hörl www.sanoma-uitgevers.nl www.customermedia.nl
Trendslator © 2009 >> pagina 6
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
Boedha booming tuincentrum Trendonderzoek >> Tuincentrum in hogere sferen Bij binnenkomst klinken de vogeltjes door de boxen, terwijl de regen zachtjes tegen het dak tikt. De Aloë Vera groeit je tegemoet. Je zou er bijna rustig van worden in tuincentrum Johan van de Water, te Naarden. Het is een combinatie van Wellness en New age. Het is best leuk, die rustgevende elementen voor huis of tuin, maar je moet het niet overdrijven. Bij elke stap lachen de Boedha’s je tegemoet, pronkend met hun ‘eeuwige serene’ uitstraling. We hebben behoefte aan bescherming in deze onzekere tijden en daarom is Boedha dan ook te verkrijgen in alle soorten en maten, inclusief gouden coating. Heb je niet zo veel met boedha’s, maar wel behoefde aan een serene omgeving? Dan zijn er altijd nog weelderige, knoesterige takken om kunstig neer te zetten, enorme watervaste tuinschermen met waterval, en sierlijk gestroomlijnde antroposofische beeldjes. Dit voorjaar brengt het tuincentrum je dichter bij jezelf, nu maar wachten op de doe-het-zelf tempel mét ingebouwde sauna. www.johanvandewater.nl/
De kunst van het (ver-)kopen Trendonderzoek >> De irrationele consument Brand futurist Martin Lindstron maakt een toernee over de wereld en doet Amsterdam aan. Voor een uitgelezen publiek van zo’n honderd geïnteresseerden behandelt hij de hoogtepunten uit zijn laatste boek, ‘Buyology’. De boodschap? Consumenten handelen niet rationeel maar worden gedreven door onbewuste drijfveren. Vergeet de macht van het individu over zijn keuze- en koopgedrag. Wie onderzoek doet naar de relatie tussen neurologie en marketing, ziet dat het gedrag van consumenten allesbehalve logisch is. Een van de belangrijkste emoties is ‘fear’. Onze Deen uit Sydney, die gisteren nog in New York was, is dol op lijstjes. Hij geeft zijn publiek houvast in de vorm van een ‘to do list’ in tijden van crisis en nood: don’t discount, convert bad news into positive news, focus on the pratical dimensions, play on rituals (van handen schudden tot tanden poetsen), bundle up (werk samen met andere partijen), focus on the young generation (my kids are not going to suffer) en focus. Nog wat fraaie oneliners: ‘evolution isn’t lineair’, ‘any crisis is as much reality as perception’ en ‘we’re desperate for guidance’. Wie meer wil weten over somatic markers, smashable brands, holistic selling propositions (HSP) en ‘how to live without your logo’: lees Buyology. www.martinlindstrom.com
Trendslator © 2009 >> pagina 7
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
Nieuwe PS collectie Ikea Trendonderzoek >> Duurzaam design Ikea presenteert de nieuwe PS collectie, alweer de zesde sinds 1995. PS staat voor post scriptum, ofwel naschrift. PS is het design statement van Ikea en staat voor betaalbaar design met oog voor milieu en mens. Ikea gaf de designers de opdracht terug te kijken in de tijd. Veel (houten) producten uit de nieuwe collectie vinden dan ook hun oorsprong in de Zweedse traditie, sprookjes en de natuur. Het jongste assortiment bestaat uit 71 producten van twintig designers, onder wie de Nederlandse Hella Jongerius die voor het woonwarenhuis wandkleden met dierenkoppen ontwierp. Hella Jongerius liet zich inspireren in India in de naaiateliers van Unicef. Het resultaat zijn de wandkleden Mikkel, Gullspira en Pelle met daarop de koppen van een vos, een geit en een konijn. Die koppen verwijzen naar dieren uit Zweedse sprookjes. Het patchwork is machinaal aan elkaar gestikt, maar de meeste zijn met de hand geborduurd en dragen een echte handtekening in het label (ANP). Het thema van de nieuwe PS-collectie is Never Ending Design Stories. www.ikea.com
Richard Avedon in FOAM Trendonderzoek >> Verfrissend echte kunst Foam, Fotografiemuseum Amsterdam, presenteert de eerste overzichtstentoonstelling van Richard Avedon na zijn overlijden in 2004. De tentoonstelling omvat meer dan 200 werken en toont de reikwijdte van Avedon’s unieke visie. Van glamourfoto’s van de Parijse 50s modewereld, tot vele portretten van bekende mensen, o.a. van Marilyn Monroe, Bob Dylan, Tom Waits, Audrey Hepburn, Natasja Kinski en Andy Warhol. Avedon wordt gezien als een van de belangrijkste fotografen van de geschiedenis, en terecht. Verfrissend ‘echt’ zijn de portretten uit de serie ’In the American West’, tot opnames gemaakt kort voor zijn dood in 2004. Deze mensen zijn vereeuwigd door een ervaren kunstenaar, hij legt hun essentie vast, confronteert, maakt het kwetsbaar en puur. Ook de foto’s van Avedon’s vader waarvan hij de laatste levensjaren en dood heeft vastgelegd zijn erg intiem. Het is bijna alsof je per ongeluk in iemand zijn huiskamer kijkt en iets ziet wat je eigenlijk niet hoort te zien omdat dat privé is. Het is zeker de moeite waard de documentaire ook te bekijken. Deze vertelt namelijk veel over Avedon’s veelzijdige werk en ook over de verhalen achter zijn werk. www.foam.nl
Trendslator © 2009 >> pagina 8
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
Op zoek naar het onbekende Trendonderzoek >> Tijdsbeelden In Search of the Unknown bevindt zich op een vreemde plek, op een onbekend moment. Tussen visioenen van de toekomst die het heden achtervolgen en het angstbeeld van helemaal geen toekomst. In de eerste tentoonstelling van 2009, op een moment dat de -financiële- vooruitzichten in de wereld hoogst onzeker zijn, staat de zoektocht naar het onbekende en onvoorstelbare en de frictie tussen toekomst, heden en verleden, centraal. Deze frictie is in In Search of the Unknown het uitgangspunt. In de werken schuiven documentaire, wetenschap, fantasie en (science)fiction dicht langs elkaar heen of vloeien in elkaar over. Tegelijkertijd worden sciencefiction-verhalen over de toekomst vanzelf ingehaald door de tijd en eindigen in de verleden tijd. De werken van verschillende mediakunstenaars onthullen de spanning tussen de toekomst en het verleden in het heden. De gedachte achter de tentoonstelling is interessant. Ook het concept is goed doordacht, maar ondanks dat is het resultaat helaas wat langdradig.Te zien van 14 februari t/m 25 maart 2009, in het Nederlands Instituut voor Mediakunst te Amsterdam. www.mediamatic.net
John Legend voert campagne Trendonderzoek >> Sterrenactivisme Wie naar een optreden van John Legend gaat, kan niet alleen rekenen op een gelikte show, maar ook op een flinke dosis engagement. De popster heeft een eigen organisatie opgezet: de Show Me Campaign, ‘to fight economical and spiritual poverty through fostering sustainable development’. Vlak voor het einde van zijn concert werden fans getrakteerd op een film over een Afrikaans dorp, Mbola (Tanzania) gefinancierd met middelen uit de Show Me Campaign. De Amerikaanse zanger staat tussen blije Afrikaanse kinderen, een geweldig feel good-fragment. Aansluitend speelde Legend op de vleugel het nummer ‘If you’re out there’, een lied dat gaat over hoop en verandering. Achter de zanger wisselden grafische portretten van idealisten en wereldverbeteraars zich af: van Desmund Tutu en John Lennon tot Rosa Parks en Ghandi. Het laatste portret was van Barack Obama. Bij het langzaam opkomen van de Amerikaanse President ging het publiek hard joelen en juichen. ‘Change, Yes We Can’, ook als het aan John Legend en zijn publiek ligt. www.showmecampaign.org www.johnlegend.com
Trendslator © 2009 >> pagina 9
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
Carnaval 2009 Trendonderzoek >> Carnaval: hits en outfits Helaas is het carnavalsfeest alweer ten einde. Misschien maar goed ook want carnaval vieren is niet goedkoop. Allereerst moet je natuurlijk een goede en originele outfit hebben. Maar de liters bier die er in die vier dagen doorheen gaan met het bijbehorende wc-bezoek zorgen ook voor een aanslag op je portemonnee. Echter, de Brabanders/Limburgers lijken daar toch niet mee te zitten. Er wordt op carnaval niet bezuinigd. Na dit jaar het carnavalsfeest te hebben gevierd in Lampegat (Eindhoven) en Keijebijtersstad (Helmond) viel het me op dat de sexy outfits voor dames nog steeds erg geliefd zijn en dat mannen het liefst verkleed gaan als vrouw of stripheld/superheld. De sexy outfits voor dames komen vooral voor in de vorm van Roodkapje, stewardess- of piratenpakjes. Maar gelukkig waren sommige mensen ook wat origineler dan dat. Zo kwam ik bijvoorbeeld een ‘Proatpoal’ (Helmonds voor praatpaal) tegen en drie dames verkleed als de ‘Boerkaks’ (Boerka’s met Burberry-print). Verder wordt het ook leuk bevonden om je hond mee te nemen met Carnaval en natuurlijk te verkleden. Maar dit vond ik persoonlijk een beetje zielig, zie de foto hierboven. De carnavalshits die ik na vier dagen carnaval niet meer hoop te horen waren: ‘Hij kan nie praten nie’ en ‘De balletjes van de koningin’.
Zoektocht naar ideale vrouw Trendonderzoek >> Vrouw en schoonheid Echtelijke trouw, huiselijkheid, vroomheid, moederschap, wijsheid en daadkracht. Wie vroeger in het bezit was van al deze eigenschappen, was De Ideale Vrouw, aldus het Noordbrabants Museum. Rolmodellen haalde men uit de bijbel of van prenten. Maar anno 2009 hebben televisie, internet en de vele damesbladen de grootste invloed op hoe een Ideale Vrouw zou moeten zijn. De ‘oude’ eisen bestaan nog steeds, en alle emancipatiegolven ten spijt zijn er zelfs twee nieuwe eisen bij gekomen: de ideale vrouw is tegenwoordig ook nog aantrekkelijk en zelfstandig. In het Noordbrabants museum komen ze allemaal langs: rolmodellen uit de bijbel, de mythologie, de literatuur en de geschiedenis. Ook cartoons en damesromannetjes moeten er aan geloven. Braaf is ze wel, die Ideale Vrouw. Pas op de tweede verdieping van de tentoonstelling klinkt een kritische noot. Kunstobjecten, televisieprogramma’s en documentaires geven commentaar op het huidige tijdsbeeld. Opvallend is dat (vrouwelijke) kunstenaars alleen kritiek hebben op de schoonheidseisen. Vroomheid, huiselijkheid, echtelijke trouw: het stuit blijkbaar allemaal minder tegen de borst dan ons beeld van schoonheid. In een obsessie voor uiterlijk schuilt volgens alle kunstenaars namelijk een paradox. Eigenen vrouwen met het verwerven van schoonheid zich het ideale machtsmiddel toe of worden ze daarmee slachtoffer van zichzelf? www.noordbrabantsmuseum.nl
Trendslator © 2009 >> pagina 10
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
PLANETART en DADAMACHINA Trendonderzoek >> Videogame-art De PLANETART artspace/medialab is een nieuw bruisend platform voor jonge kunstenaars, internationaal talent en kritische, geëngageerde multi mediakunst waar nieuwe technologieën, massamedia en populaire cultuur centraal staan. PLANETART initieert diverse projecten en events, die plaatsvinden in public space, cyberspace en outerspace. De expositie DADAMACHINIMA onderzoekt de strategie van vernieuwende gameplay, verstoorde vormen van interactiviteit en brute hacks van eigentijdse videogame-interfaces en omgevingen. Met o.a. Ludic Society – Objets Célibataires/ New Bachelor Machines (Selection). Expérience PCB boards as “objet de jeu, de vie et d’art” stands for emotionally charged game (re)search. The parenthetically Fibonacci spiraled layouts of most of their conducting paths become a design element, an aesthetic merit, and cause potential glitches, which are merely empowered by flexible resistors, which can be played like a guitar. www.planetart.nl www.ludic-society.net/play/objects.php
De wondere wereld van Vibskov Trendonderzoek >> Kunst=mode In het MU in Eindhoven is op het moment de surrëele droomwereld van Viktor Vibskov te bezoeken. De Deense ontwerper, kunstenaar en drummer van Trentemøller presenteert in het Mu drie werelden. Iedere wereld refereert aan een van vele spraakmakende performances waarmee hij de laaste jaren zijn collectie in Parijs en de rest van de wereld presenteerde. Zo showden modellen eerder liggend tussen honderden borstjes op stokjes zijn creaties en dwaalden zij door zwarte wortelvelden bij de modeshows in 2007. Deze rare werelden en meer zijn nu te bewonderen onder de noemer ‘ The Visit’. De werelden die hij schept hebben vaak een magische aantrekkingskracht, soms retro dan weer futuristisch, maar altijd van een intense kleurigheid. De tentoonstelling is nog te bezichtigen tot 15 Februari 2009. Vergeet niet plaats te nemen op het karretje dat onder de tentoongestelde werelden doorgaat. Dan gaat er namelijk nog een wereld voor je open! www.mu.nl www.hendrikvibskov.com
Trendslator © 2009 >> pagina 11
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
Meer dan een regel inkt op papier Trendonderzoek >> Bijzondere boeken Bij het horen van de ‘De Zingende Zaag’ denk je niet meteen aan een Haarlemse uitgeverij maar dat is het toch echt. Vorige week bezocht ik De Hallen in Haarlem waar ter gelegenheid van twintig jaar ‘ De Zingende Zaag’ een tentoonstelling te zien is van alle tot nu toe verschenen uitgaven van deze uitgever. De uitgeverij kenmerkt zich door een gedurfde conceptuele vormgeving. Elke ‘ Zaag’ is een kunstwerk op zich. Zo is er bijvoorbeeld een onzichtbaar boek met op de voorkant een zakje grafietpoeder om de gedichten en de tekeningen zelf zichtbaar te maken. Verder was er ook een uitgave te zien in de vorm van een gezelshapsspel ‘ Zig Zag’ waarmee de lezer zelf zijn eigen gedichten schrijft. Met de ‘De Zingende Zaag’ brengt dichter en bedenker George Moormann zijn opvatting in praktijk dat poëzie meer is dan alleen een regel inkt op papier. Aan de ‘ De Zingende Zaag’ werkte de afgelopen jaren niet alleen een keur aan bekende Nederlandstalige dichters mee, maar ook ontwerpers en beeldend kunstenaars als Thonik Anutosh, Sylvia B., Antoine Berghs, Susanne Gertrud Kriemann, Serge Onnen, Esther Polak, Jennifer C. Protas en bv. Joost Swarte. www.dehallen.nl
Onderzoek saai? Trendonderzoek >> Workshop Esomar een saaie club voor droog onderzoek? Niet meer als je het aanbod voor 2009 bekijkt. Zo geeft Martin Raymond op 15 september een workshop over trendonderzoek: As markets enter a period of uncertainty, we need to use more intuitive, accurate and insightful tools to convert consumer data into actionable and useful insights. Conducted by Future Laboratory’s Founder, Martin Raymond, the workshop looks at: Stage one – Research methodology – assessing, scoping, digging and refining the market’s data, information, knowledge and insight layers_Stage two – Cultural triangulation – how observation, interrogation and intuition add the key and core vital layer to understanding the data assessed, the knowledge acquired and the insights delivered_Stage three – Quantitative sampling – using quantitative techniques to underpin and validate your qualitative findings_Stage four – visual and trend mapping – turning insights into key and core market strategies_Stage five – monitoring and live time feedback – using spotters, online networks and insight researchers to update your marketing, brand and strategy teams on an on-going basis. Markets and opportunities – using forecasting to develop products and new brand directions. www.esomar.org
Trendslator © 2009 >> pagina 12
Trenddossier >> Trendonderzoek
09.01
Psychedelische maatschappijkritiek Trendonderzoek >> Maatschappij en kunst Tot en met 1 maart is in de Hallen in Haarlem de solotentoonstelling van de Amerikaanse kunstenares en filmmaakster Martha Colburn (1971, Pennsylvania) te zien. Martha Colburn maakt animatiefilms met verschillende materialen. Ze maakt gebruik van zelfgeschilderde decors die ze afwisselt met puzzels, plaatjes uit tijdschriften en geschiedenisboeken in combinatie met materialen als touw en plastic. In haar films stelt ze de onaangename kant van de maatschappij aan de kaak. Drugsgebruik, oorlog, terrorisme en religieus geweld. Ze weet een link te leggen tussen actuele beelden en Amerikaanse geschiedenisbeelden. Het zijn controversiële taferelen die de kijker doet verbazen en nadenken. Ondanks het gebruik van ongewone beelden zijn de films zeer actueel en is de tentoonstelling een zeer autonome interpretatie van terrorisme, oorlog en religieuze misstanden in de hedendaagse maatschappij. Indien je de gelegenheid niet hebt om naar de tentoonstelling te gaan, kun je terecht op de website van Martha Colburn. Hier zijn veel van haar films te zien. www.dehallenhaarlem.nl www.marthacolburn.com
Probeer en innoveer Trendonderzoek >> Horecava 2009 De Horecava, dè eet- drink- en probeerbeurs in de Rai stond dit jaar in het teken van innovatie. Op de vakbeurs werden de bezoekers geïnspireerd door de niewste horeca- en foodtrends gepresenteerd door het trendbureau Rozenbrood. De vier thema’s die de trends samenvatten zijn: Safety First, Tickle my senses, Feed my need en Easy everything. Het eerste thema Safety First gaat vooral om veiligheid, houvast en bescherming. De opkomst van ‘smaakbuddies’, voedselproducenten en andere ‘eetweters’ waar de consument vertrouwen in heeft, is hierbij een belangrijke trend. Bij het belevingsgerichte thema ‘Tickle my Senses’ met trends als ‘Hardware Fashion’, ‘Global Dining’ en ‘Fear Factor’ moeten alle zintuigen op volle kracht geprikkeld worden. Denk hierbij aan eetbare borden, dineren in een luchtballon en eten in het donker, bij deze trends kan het niet gek genoeg. Het thema ‘Feed my Need’ draait om maatwerk aan tafel. Denk hierbij aan een ‘open source restaurant’ waarbij je je horecaconcept gewoon laat vaststellen door je gasten. Het laatste thema ‘Easy Everything’, de titel zegt natuurlijk al genoeg, draait om gemak en gemakvoedsel. Zoals bijvoorbeeld een diner in een flesje, de paarse tomaat en een reisbureau/lunchroom. www.horecava www.rozenbrood.nl
Trendslator © 2009 >> pagina 13