Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
Opdrachtgever: Gemeente Capelle aan den IJssel
Analyse en rapportage: Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Colofon Opdrachtgever: Gemeente Capelle aan den IJssel. Bestuurs- en Managementondersteuning. Postbus 70, 2900 AB Capelle aan den IJssel. Contactpersoon: dhr. F. van der Meij. Telefoon (010) 284 82 06. Fax (010) 284 88 00. E-mail:
[email protected]. Analyse en rapportage: Oostveen Beleidsonderzoek en Advies. Elbertbos 1, 7543 GV Enschede. Telefoon (053) 430 5596. Fax (053) 435 9181. Internet: http://www.oostveen.net. E-mail:
[email protected]. Dit rapport is te bestellen bij de opdrachtgever. Enschede/Capelle aan den IJssel, april 2004. ISBN 90-76145-38-5. Samenstelling: drs. Paul Oostveen. Omslagontwerp: Paradox, Rotterdam. Drukwerk: Febodruk, Enschede. Overname uit dit rapport is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.
Inhoudsopgave
Samenvatting
blz. 5
1. Inleiding
blz. 11
2. De woonbuurt
blz. 17
3. Veiligheid
blz. 43
4. Het gemeentebestuur
blz. 59
5. Dienstverlening
blz. 61
6. Informatie over de gemeente
blz. 69
7. Internet
blz. 75
8. Algemene voorzieningen
blz. 79
Bijlagen Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
1. 2. 3. 4.
blz.85 Schaalscores algemene evaluatie van de buurt en sociale cohesie Vergelijking 2001 met resultaten 1999 Vergelijking met andere gemeenten De vragenlijst
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
blz.86 blz.88 blz.89 blz.90
3
4
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Samenvatting Dit rapport bevat de resultaten van de Bewonersenquête die in het najaar van 2003 is gehouden onder een grote steekproef (5556 personen) uit de bevolking van de gemeente Capelle aan den IJssel vanaf 16 jaar. De respons op de enquête bedroeg 52%. Dat is een redelijk resultaat voor een schriftelijke enquête in deze regio, maar duidelijk lager dan de 59% uit 2001. In dit rapport worden alle vragenblokken weergegeven op gemeentelijk niveau en waar relevant ook per wijk. De belangrijkste resultaten uit de Bewonersenquête vindt u in deze samenvatting. De vragen op gebied van leefbaarheid en veiligheid worden ook verwerkt in de Buurtmonitor 2004. In die publicaties (zowel op papier als elektronisch) vindt u onder meer veel cijfers op wijk- en buurtniveau. In de voorliggende rapportage zijn geen buurtcijfers verwerkt, maar alleen wijkcijfers.
De woonbuurt •
•
•
•
•
•
•
•
hoofdstuk 2
Als rapportcijfer voor de kwaliteit van hun buurt in het algemeen geven de bewoners gemiddeld een 7,2. Dat cijfer wijkt niet veel af van referentiegemeenten. Het minst tevreden zijn de bewoners van Oostgaarde Noord (6,7), Fascinatio (6,7) en Schollevaar Zuid (6,8). De sociale kwaliteit in de buurt (manier waarop mensen met elkaar omgaan) wordt gemeten met de score sociale cohesie. De sociale cohesie is verreweg het hoogst in Capelle-West en het laagst in Oostgaarde Noord en Schollevaar Zuid. Zowel het algemene oordeel over de buurt als de score sociale cohesie zijn in Oostgaarde Noord wel duidelijk verbeterd sinds de vorige Bewonersenquête in 2001. In Schenkel zijn de bewoners juist negatiever geworden. De bewoners gaven ook rapportcijfers voor verschillende aspecten van de sociale en fysieke woonomgeving. Deze waardering in rapportcijfers wordt samengevat in onderstaande tabel. Het binnen de buurt samenleven van verschillende etniciteiten wordt ongunstiger beoordeeld (6,0) dan het samenleven van jong en oud (6,8) en van verschillende inkomensgroepen (6,7). Bovendien is alleen het cijfer voor etnische groepen afgelopen jaren verder gedaald. De kwaliteit van de woning wordt relatief gunstig beoordeeld met een gemiddelde van 7,5. De aanwezigheid van groen wordt redelijk gewaardeerd met een 6,8, maar het groenonderhoud duidelijk lager (6,0). In verschillende wijken, waaronder de wijken die twee jaar geleden de laagste rapportcijfers kregen, is de tevredenheid over groenonderhoud wel toegenomen. Tussen de 5 en 6 ligt verder het gemiddelde cijfer voor onderhoud en schoonhouden van de bestrating, parkeergelegenheid, stallingsmogelijkheden voor fietsen en de aanwezigheid, inrichting en onderhoud van speelgelegenheden. De tevredenheid over speelvoorzieningen is toegenomen, met name in Capelle-West, ’s Gravenland en Schenkel. Over gezondheidsvoorzieningen (7,4) en winkels voor dagelijkse boodschappen (7,7) in de buurt zijn de meeste bewoners tevreden. Minder tevreden zijn zij over welzijnsvoorzieningen (5,6) en voorzieningen voor ouderen (5,3). Het meest ontevreden zijn bewoners echter over voorzieningen en activiteiten voor de jeugd: gemiddeld niet hoger dan 4,8. Vooral in ’s Gravenland en Capelle-West is de tevredenheid over jongerenvoorzieningen wel toegenomen. Voor verschillende van de genoemde aspecten geven bewoners van de nieuwbouwwijk Fascinatio extreem lage rapportcijfers. Dat geldt onder meer voor openbaar groen, speelgelegenheden, voorzieningen (voor jongeren, ouderen, gezondheid en welzijn) en winkels. Deze voorzieningen zullen nog worden gerealiseerd, maar worden momenteel wel gemist.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
5
Gemiddelde rapportcijfers voor sociale en fysieke woonomgeving Groep
Aspect
Gem.cijfer 2001 2003
Laagste*
Hoogste waardering in:
waardering in:
Samenleven
Verschillende inkomensgroepen
6,7
6,7
Oostg.N / Schol.Z
6,5 Capelle-West
groepen
Verschillende etniciteiten
6,2
6,0
Schollevaar Zuid
5,6 ’s Gravenl./Fascin.
7,1 6,5
buurtbewoners Jong en oud
6,8
6,9
Middelwater.Oost
6,6 Capelle-West
7,2
Fysieke
Kwaliteit eigen woning
7,4
7,5
Schollevaar Zuid
7,2 Fascinatio
8,3
kwaliteit van
Groen: aanwezigheid
6,9
6,8
Capelle-West
6,2 Oostgaarde Zuid
7,2
de buurt
Groen: onderhoud
5,9
6,0
Capelle-West
5,6 ‘s Gravenland
6,6
Bestrating: onderhoud
5,5
5,5
Schollevaar Zuid
5,1 ’s Gravenland
6,5
Bestrating: schoonhouden
5,8
5,8
Oostgaarde Noord
5,3 ’s Gravenland
6,8
Straatverlichting
6,4
6,4
Schollevaar Z/N
6,1 ’s Gravenland
7,0
Parkeergelegenheid auto’s
5,9
5,9
Capelle-West
5,0 Schenkel/Oostg.N
6,5
Stallingsmogelijkheden fietsen
5,2
5,1
Capelle-West
4,6 ’s Gravenland
5,6
Speelgelegenheid: aanwezig5,7
5,8
Middelwater.West
5,0 ’s Gravenland
7,0
Speelgelegenheid: onderhoud
heid en inrichting
5,3
5,4
Middelwater.West
4,8 Capelle-West
6,6
Buurt-
Voorz./activiteiten voor jeugd
4,7
4,8
Middelwater.West
4,2 Capelle-West
5,9
voorzieningen
Voorz./activiteiten voor ouderen
5,4
5,3
Middelwater.W/O
5,0 Capelle-West
6,1
Gezondheidsvoorzieningen
7,5
7,4
Capelle-West
7,1 ’s Gravenland
7,6
Welzijnsvoorzieningen
5,7
5,6
Middelwater.West
5,0 Capelle-West
7,0
Winkels dagelijkse boodschap
7,7
7,7
Schenkel
7,2 Middelwater.Oost
8,3
* Bij de laagste waardering worden cijfers in Fascinatio niet weergegeven.
•
•
•
•
•
• •
• •
6
Bijna alle Capellenaren doen hun dagelijkse boodschappen meestal in de eigen gemeente: 36% in de Centrumpassage en 56% elders in Capelle. Het aantal mensen dat meestal de Centrumpassage bezoekt is wel aanmerkelijk lager dan in 2001. Voor grotere inkopen worden ook vaak Alexandrium en het centrum van Rotterdam bezocht. Als belangrijkste problemen in de buurt noemen bewoners verkeer en vervuiling (beiden 27% van alle respondenten), jongeren (18%), onderhoud van bestrating (18%), aanwezigheid en vooral onderhoud van openbaar groen (17%), parkeren (17%) en criminaliteit (11%). Verkeersproblemen worden vooral genoemd in ’s Gravenland en Schenkel. Jongerenproblemen worden vooral in Schollevaar Noord en ’s Gravenland genoemd. Parkeerproblemen worden veel genoemd in Capelle-West, terwijl criminaliteit in Schollevaar Noord het meest wordt genoemd. Van alle inwoners van Capelle (vanaf 16 jaar) is 81% sterk of enigszins gehecht aan de eigen buurt. Het aandeel dat sterk gehecht is aan de buurt (25%) ligt iets hoger dan in 2001. Vooral in Schollevaar Noord is de gehechtheid aan de buurt toegenomen. Een meerderheid van de bewoners (71%) vindt het een goede zaak als bewoners zelf een actievere bijdrage zouden leveren aan verbetering en beheer van straat en buurt. Dit aandeel stijgt geleidelijk sinds 1999. Ongeveer 30% van alle bewoners zou ook zelf, al dan niet onder voorwaarden, daaraan een bijdrage willen leveren, bijvoorbeeld door het melden van onveilige situaties, schoonhouden van straten, groenonderhoud of deelname aan bewonersoverleg. De bekendheid van de Wijkoverleg-platforms is de afgelopen jaren duidelijk toegenomen. In 1999 kende 39% de WOPs, in 2001 was dat 52% en in 2003 kende 58% de WOPs. Meer dan de helft van de bewoners vindt dat hun buurt afgelopen jaar niet vooruit en niet achteruit is gegaan. Ongeveer 10% vindt dat hun buurt vooruit is gegaan; 25% constateert een achteruitgang. Voor de komende jaren verwacht 8% vooruitgang en 30% achteruitgang. In Oostgaarde Noord zijn de bewoners positiever gestemd over de ontwikkeling van hun buurt dan twee jaar geleden. In Schenkel is het toekomstvertrouwen juist duidelijk afgenomen. In Schollevaar Oost zijn de gemeente en COM Wonen een project gestart om de leefbaarheid te verbeteren. Van de bewoners van dit gebied kent 70% het project; 59% kan zich herinneren de nieuwsbrief daarover te hebben ontvangen en bijna allemaal hebben ze die dan ook geheel of gedeeltelijk gelezen. Ten minste 70% van de bewoners oordeelt positief over dit project.
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Veiligheid •
• •
•
•
• •
•
•
Ook voor de veiligheidssituatie in hun buurt gaven de bewoners rapportcijfers. Zij beoordelen verkeersoverlast met een 5,1 ongunstiger dan criminaliteit (5,8). De criminaliteit wordt minder negatief beoordeeld dan in 2001, vooral in Oostgaarde Noord. Van alle bewoners voelt 40% zich vaak of soms onveilig in de eigen woonbuurt. In 2003 voelen iets minder bewoners zich wel eens onveilig dan twee jaar eerder. Bij 36% van de bewoners komt het voor dat zij bepaalde plekken vermijden omdat ze ze onveilig vinden, maar in Schollevaar is dat meer dan de helft. Vooral in Schollevaar Noord nam dit percentage toe, terwijl in Oostgaarde Noord en Middelwatering Oost het vermijdingsgedrag afnam. Groepen jongeren en slechte verlichting zijn de belangrijkste redenen van de vermijding. Ruim de helft van de respondenten kan onveilige verkeerssituaties noemen in de eigen buurt. Te hard rijden en onoverzichtelijke verkeerssituaties zijn daarvoor de meestgenoemde redenen. Vergeleken met 2001 worden agressief rijgedrag en verkeersdrukte vaker genoemd. Infrastructurele aspecten (slecht overzicht; onveilige inrichting) worden niet vaker genoemd. Bijna 60% van de bewoners is van mening dat woninginbraak vaak of soms voorkomt in de eigen buurt; voor diefstal uit of vanaf auto is dat 47% en voor geweldsdelicten 23%. Daarnaast vindt 53% dat overlast van groepen jongeren vaak of soms voorkomt, 29% noemt overlast van omwonenden en 15% drugsgebruik en drugshandel. Woninginbraak en autocriminaliteit komen volgens bewoners minder vaak voor in hun buurt dan in 2001. Dat geldt echter niet voor geweldsdelicten en verschillende vormen van overlast. Ongeveer 6% van de bewoners werd afgelopen jaar persoonlijk slachtoffer van woninginbraak. Bij 10% werd iets gestolen uit een auto in het huishouden (waarvan 7% in de eigen buurt) en 26% was slachtoffer van diefstal of vernieling aan de buitenkant van de auto. In de gemeente zijn toezichthouders aangesteld om de veiligheid en leefomgeving te verbeteren. Twee van de drie bewoners zijn niet op de hoogte van hun bestaan. Van de Capellenaren die wel op de hoogte zijn voelt 40% zich veiliger door hun aanwezigheid. Bewoners vinden dat toezichthouders vooral moeten worden ingezet voor vandalisme, kleine criminaliteit, overlast op straat en vervuiling. Tot hun taken zouden vooral moeten behoren het signaleren/doorgeven en voorkómen van overlast en onveiligheid en het aanspreken van bewoners die zich hinderlijk gedragen. Iets meer dan de helft van de bewoners heeft maatregelen genomen om hun huis en bewoners te beschermen tegen brand. Vooral brandmelders worden veel gebruikt.
Het gemeentebestuur •
•
•
hoofdstuk 4
Iets meer dan de helft van de bevolking is niet of nauwelijks geïnteresseerd in onderwerpen die te maken hebben met lokale politiek. Dat is weliswaar een grote groep maar toch een duidelijke verbetering sinds twee jaar geleden. Slechts 17% van de bewoners vindt dat het gemeentebestuur voldoende rekening houdt met de wensen van de bevolking, 31% vindt dit onvoldoende en 52% heeft geen mening. Ook dat is een verbetering ten opzichte van 2001. In Middelwatering en Oostgaarde is het vertrouwen de afgelopen jaren duidelijk toegenomen. Uitgedrukt in een rapportcijfer is de tevredenheid over het gemeentebestuur een fractie gestegen van 6,0 naar 6,1: een kwart van de Capellenaren gaf een onvoldoende (5 of lager).
Dienstverlening •
hoofdstuk 3
hoofdstuk 5
Over de dienstverlening door de gemeente zijn de bewoners over het algemeen wel tevreden. Over de diensten van Burgerzaken is 92% tevreden of zeer tevreden; bij de meeste andere
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
7
•
• •
• •
diensten is dat tussen de 66 en 90%. Het minst tevreden zijn mensen die inlichtingen vroegen over onderhoud van groen en bestrating: van hen was slechts 34% (zeer) tevreden. Dat is duidelijk lager dan voorgaande jaren. Bij veel andere diensten steeg de tevredenheid juist. Bij een bezoek aan het gemeentehuis is de overgrote meerderheid (ongeveer 96%) tevreden over diverse aspecten zoals doorverwijzing, belangstelling, deskundigheid, beleefdheid, privacybescherming en toereikendheid van de informatie. Alleen over de wachttijd bij de loketten is slechts 50% tevreden, duidelijk minder dan twee jaar geleden. Ruim de helft van de bewoners heeft de afgelopen twee jaar wel eens gebeld naar de gemeente; over de telefonische bereikbaarheid was 92% (zeer) tevreden. Een kwart van de bewoners heeft afgelopen twee jaar een schademelding, suggestie of klacht ingediend bij de gemeente. Van hen heeft 28% geen reactie gekregen, 22% kreeg dat na meer dan twee weken en 42% direct of binnen twee weken. Twee van de drie bewoners zijn tevreden over de snelheid en duidelijkheid van het antwoord; de helft van de bewoners is tevreden over in hoeverre er iets met hun feedback gedaan is en over de totale procedure. Als gemiddeld rapportcijfer voor de dienstverlening geven de bewoners een 7,2, net zo hoog als twee jaar geleden. Van de Capellenaren is 84% (zeer) tevreden over de service van de huisvuilophaaldienst. Dat is een duidelijke verbetering sinds 2001. Wanneer men klachten heeft zou 36% zich wenden tot Milieuservices AVR-Capelle, 35% tot de gemeente en 18% tot iemand anders. De overige 21% neemt geen contact op. Die laatste groep is duidelijk kleiner dan in 2001.
Informatie over de gemeente •
• •
•
•
Wanneer inwoners van Capelle willen weten wat er speelt in de gemeente, maken zij vooral gebruik van IJssel- en Lekstreek en Maasstad/IJsselpost. Daarna volgen Postiljon en TV Rijnmond. Bij vrijwel alle media is het aandeel mensen dat deze vaak gebruikt om te weten wat er speelt in Capelle de afgelopen twee jaar duidelijk gestegen. Dat is opmerkelijk, want in de twee jaren daarvoor was over de hele linie sprake van een afname. De officiële gemeentepagina wordt gepubliceerd in IJsselpost. Een van de vijf Capellenaren zegt de IJsselpost afgelopen jaar meerdere keren niet te hebben ontvangen. Van de gemeentelijke informatiekanalen wordt de Gemeentegids het meest gebruikt: door 67% van de bewoners. De gemeentepagina is bij 82% wel bekend, maar slechts 34% zegt er wel eens gebruik van te maken. De website van de gemeente is door 10% wel eens gebruikt. De verschillende informatiekanalen zijn ook met rapportcijfers beoordeeld. De Gemeentegids werd het best beoordeeld: gemiddeld met een 7,6. De meeste andere kanalen kregen ongeveer een 7. Alleen informatie- en inspraakavonden (6,1) en wijkbezoeken/wijkschouwen (6,3) werden lager beoordeeld. De gemeente heeft haar dienstverlening voor de belangrijkste producten vastgelegd in servicenormen. Van de Capellenaren zegt 11% bekend te zijn met deze servicenormen. Daarnaast blijkt 8% bekend te zijn met het burgerjaarverslag.
Internet •
•
8
hoofdstuk 6
hoofdstuk 7
Van de inwoners van Capelle heeft 70% thuis toegang tot Internet. Nog eens 8% kan niet thuis, maar wel op het werk, op school of elders over Internet beschikken. Het bereik van Internet is de afgelopen jaren verder gestegen. Er bestaan nog wel aanzienlijke verschillen naar leeftijd en opleidingsniveau. Ongeveer 60% van de bewoners kent de gemeentelijke website; 25% heeft deze ook wel eens bezocht. De Capelse wijkensite is bekend bij 8% van de bewoners.
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
•
•
•
Van de huidige mogelijkheden van de gemeentelijke website vinden de bewoners algemene informatie over Capelle, Capelle Actueel, e-mail en het digitaal loket het meest nuttig. Directe interactie met de gemeente wordt veel minder genoemd. Wat betreft mogelijke toevoegingen op de website noemen bewoners vooral adressen en telefoonnummers van organisaties, informatie per wijk en info over zorg, wonen en welzijn, evenementen en gemeentelijke projecten. Ook on-line aanvragen van producten en opvragen van de status van een ingediend verzoek worden regelmatig genoemd. Capellenaren die de gemeentelijke website ooit hebben bezocht, beoordelen deze gemiddeld met een 6,6. Regelmatige bezoekers geven een hoger oordeel: rond de 7.
Algemene voorzieningen • •
•
•
•
•
•
•
•
hoofdstuk 8
De meeste bewoners zijn tevreden over het leven in Capelle; zij beoordelen dat gemiddeld met een 7,3. Dat is net zo hoog als in 2001. De algemene recreatieve en uitgaansvoorzieningen in Capelle worden door 60 tot 70% van de bewoners minimaal eens per jaar gebruikt. Het Isala theater wordt door 45% van de bewoners minstens elk jaar bezocht en de openbare bibliotheek door 57%. Driekwart van de bevolking maakt minimaal eens per jaar gebruik van openbaar vervoer van en naar Capelle. Vergeleken met 2001 wordt het Isala Theater vaker bezocht en uitgaans- en eetgelegenheden juist minder vaak. De meeste algemene voorzieningen worden gewaardeerd met cijfers tussen de 6,5 en 7,5. Het hoogst is de waardering voor het Isala Theater (7,5). Het laagst is de waardering voor zwembad De Blinkert: gemiddeld een 5,5. Van de Capellenaren met kinderen tot 4 jaar maakt 21% gebruik van kinderopvang; nog eens 7% zou dat wel willen. Van ouders van peuters maakt 30% gebruik van de peuterspeelzaal; 15% zou dat willen. Van ouders met kinderen van 4-12 jaar maakt 8% gebruik van de buitenschoolse opvang; nog eens 1% zou dat wel willen. Over aanbod en gezelligheid van de winkelvoorzieningen zijn de meeste bewoners tevreden, en bovendien tevredener dan in 2001. De tevredenheid over het horeca-aanbod en culturele voorzieningen blijft daar iets bij achter. Over de sfeer en gezelligheid in het uitgaansgebied ’s avonds zijn relatief meer mensen ontevreden. De meeste bewoners zijn tevreden over de bereikbaarheid van het stadscentrum. Over de parkeermogelijkheden is 38% wel en 34% matig tevreden. Voor een verbetering van parkeervoorzieningen is 22% eventueel bereid een laag uurtarief te gaan betalen. Twee jaar geleden was dat nog 31%. Van de verschillende evenementen in Capelle wordt Koninginnedag het best bezocht: door 59% van de Capellenaren. De kermis is door 50% bezocht. Op een derde plaats staat de kunstmarkt met 28% bezoekers. Alle evenementen werden beoordeeld met rapportcijfers die gemiddeld tussen de 6,1 en 6,9 liggen. De hoogste waardering krijgen de Kunstmarkt, het Midzomerfestival, Koninginnedag, de Schollebosloop en Music Capelle/Jazz Festival. Tot slot werd de bewoners nog gevraagd om 10 fictieve zakken met geld te verdelen over 10 onderwerpen. De bewoners zouden het meeste geld willen uittrekken voor verlaging van de gemeentelijke belastingen, onderhoud van bestrating en groen, meer toezicht en meer voorzieningen voor jongeren. Helemaal onderaan staat de verbetering van het stadshart: daarvoor mag volgens bewoners het minste geld worden uitgetrokken.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
9
10
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
HOOFDSTUK 1
Inleiding Onderzoeksverantwoording In 1999 werd in de gemeente Capelle aan den IJssel de eerste Bewonersenquête gehouden. De gemeente hecht er veel belang aan om klantgericht en efficiënt te werken en in te spelen op de wensen van de inwoners van de gemeente. De eerste enquête is uitgevoerd door SGBO, het onderzoeksbureau van de VNG. De vragenlijst werd toen verzonden aan 1809 inwoners van de gemeente, waarvan er na twee rappelronden 978 hebben meegewerkt (54%). Voor de gemeente was het duidelijk dat deze enquête periodiek herhaald zou worden. In 2001 is een tweede meting uitgevoerd door het bureau Oostveen Beleidsonderzoek en Advies uit Enschede. Oostveen Beleidsonderzoek en Advies had inmiddels samen met de gemeente een Buurtmonitor ontwikkeld met veel informatie over het woon- en leefklimaat in de buurten en wijken. De opzet van de Bewonersenquête 2001 werd zodanig aangepast dat informatie over de kwaliteit van de woonomgeving deels zelfs op buurtniveau beschikbaar kwam en kon worden geïntegreerd in de Buurtmonitor. Een deel van de vragen is daarvoor anders geformuleerd en de steekproef is tegelijk opgehoogd tot 5187 inwoners. De respons bedroeg in 2001 59%. In het najaar van 2003 is een derde meting gehouden. In verband met een specifiek vragenblok in Schollevaar en met de wens om de nieuwe wijk Fascinatio afzonderlijk te onderscheiden werd de steekproef opgehoogd naar 5556 personen. Daarvan kwamen, na rappellering, 2888 bruikbare vragenlijsten retour. De respons is daarmee lager dan in voorgaande jaren: 52%. Afgezien van deze aanpassingen en enkele nieuwe vragenblokken is de vraagstelling zoveel mogelijk gelijk gehouden aan die in voorgaande jaren, zodat ook de ontwikkelingen gedurende de afgelopen jaren kunnen worden geschetst. Steekproef Voor de Bewonersenquête is een representatieve steekproef getrokken uit de bevolking van de gemeente Capelle aan den IJssel van 16 jaar en ouder. De steekproef is daarnaast zodanig getrokken dat in elke buurt ten minste ongeveer 50 respondenten en in elke wijk minimaal 200 respondenten zouden reageren. In totaal zijn 5556 inwoners geselecteerd. Door de wijze van steekproeftrekking (vast aantal personen voor elke buurt/wijk) zouden de kleine wijken en buurten relatief oververtegenwoordigd zijn in de enquête. Ook ontstaan afwijkingen naar kenmerken zoals leeftijd en woonduur. Daarom is bij de analyse een weging toegepast aan de hand van de wijk/buurt (op de verhouding tussen respondenten en populatie), zodanig dat de resultaten niet alleen naar wijk maar ook naar andere kenmerken weer representatief genoemd mogen worden.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
11
Methode van onderzoek Het onderzoek is uitgevoerd in de vorm van een schriftelijke enquête. De vragenlijst is eind oktober 2003 per post verzonden aan alle personen die in de steekproef waren terecht gekomen. De enquête ging vergezeld van een brief ondertekend door de burgemeester en kon worden teruggestuurd naar het antwoordnummer van de gemeente. De personen die ruim twee weken later de vragenlijst nog niet hadden teruggestuurd, kregen een herinneringsbrief met het verzoek om alsnog de enquête terug te sturen. Onder de mensen die aan het onderzoek hebben meegewerkt, zijn enkele waardebonnen verloot. Daarnaast ontvangen alle respondenten een samenvatting van de resultaten. Vragenlijsten Voor deze enquête werden drie verschillende vragenlijsten gebruikt, die deels overeenkwamen. De vragen waarvoor resultaten op wijk- of buurtniveau gewenst waren (met name op gebied van leefbaarheid en veiligheid) vereisen een groot aantal respondenten en waren in alle versies opgenomen. Bij andere vragenblokken is onderscheid naar wijk niet nodig (hooguit in een beperkt aantal bevolkingsgroepen, zoals naar geslacht of leeftijd). Dan volstaat een veel kleiner aantal respondenten. Om de vragenlijsten niet onnodig lang te maken zijn deze vragen verdeeld over twee versies van de enquête. Tot slot was er nog een klein vragenblok dat alleen relevant was voor de bewoners van Schollevaar oost. Alle vragen en de opbouw van de drie versies zijn opgenomen als bijlage 3. Respons Van de 5556 uitgezette enquêtes kwamen, na een rappelronde, 2888 bruikbare vragenlijsten retour. De respons bedroeg daarmee 52%, wat een redelijk resultaat mag worden genoemd voor een schriftelijke enquête in deze regio. De respons was wel duidelijk lager dan twee jaar geleden. Niet in elke wijk lag de respons even hoog. De respons per wijk liep uiteen van 40% in Oostgaarde Noord tot 61% in Middelwatering West. Opmerkelijk is dat in sommige wijken sprake is van een sterke afname, terwijl in andere wijken de respons vrijwel gelijk is gebleven. Op buurtniveau liep de respons uiteen van 29% (Schermerhoek) en 35% (Molukkenbuurt) tot 70% (in de Dichters- en Merelbuurt). In vijf van de 57 buurten was de respons lager dan 40% wat reden voor zorg genoemd mag worden. Het verdient aanbeveling om komende jaren nog beter te bekijken hoe de respons kan worden verhoogd, juist in dit soort buurten. Responspercentages en aantallen per wijk Wijk
Respons in %
Respons 2001
1a Capelle-West 1b ’s Gravenland 2 Middelwatering West 3 Middelwatering Oost 4 Oostgaarde Zuid 5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid 8 Schollevaar Noord 9 Fascinatio buurt onbekend
Bevolking 16+ 1.851 5.690 6.060 6.631 6.608 5.105 4.997 12.248 2.585 448 8
Steekproef 364 455 648 642 637 591 637 1.010 364 206 -
Respondenten 214 271 395 351 334 234 313 498 172 103 3
59% 60% 61% 55% 52% 40% 49% 49% 47% 50% -
59% 60% 60% 59% 63% 53% 62% 56% 54% -
Gemeente totaal
52.231
5.554
2.888
52%
59%
In de vragenlijst is gevraagd naar leeftijd en geslacht. Dat maakt het mogelijk om op deze kenmerken de respondenten te vergelijken met de bevolking van 16 jaar en ouder. Uit de vergelijking blijkt dat vrouwen en inwoners van 50 tot 65 jaar onder de respondenten enigszins zijn oververtegenwoordigd als gevolg van een hogere respons onder deze groepen. Mannen en bewoners tot 30 jaar zijn enigszins ondervertegenwoordigd. Deze verschillen, die overigens vrij gebruikelijk zijn, zijn beperkt maar wel iets toegenomen sinds 2001.
12
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Inwoners en respondenten naar geslacht en leeftijd Geslacht / leeftijd
Bevolking 16+
Bevolking 16+ in % van totaal
Respondenten *
Respondenten in % van totaal *
Man Vrouw
25.016 27.215
48% 52%
1.236 1.589
43% 57%
16-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-64 jaar 65 jaar en ouder
10.662 10.155 10.478 12.435 8.501
20% 19% 20% 24% 16%
367 489 604 800 558
14% 18% 21% 29% 19%
Gemeente totaal
52.231
100%
2.888
100%
* In de kolom respondenten tellen de aantallen niet op tot het totaal, omdat sommige mensen de betreffende persoonlijke vragen niet hebben ingevuld. In de laatste kolom zijn de aantallen herwogen, net zoals in de rest van deze rapportage. De herweging heeft uitsluitend plaatsgevonden naar buurt (om te corrigeren voor verschillen in steekproeffractie en respons) en niet naar geslacht of leeftijd.
Bewonersenquête en Buurtmonitor De resultaten van de Bewonersenquête 2003 worden in twee publicaties weergegeven. Het rapport dat u nu leest bevat de volledige resultaten van de Bewonersenquête, inclusief een analyse van de open vragen per wijk. Waar zinvol worden de resultaten per wijk (maar nergens per buurt) weergegeven in grafieken. De vragen op gebied van leefbaarheid en veiligheid worden ook verwerkt in de Buurtmonitor 2004. Een deel van deze cijfers is in de Buurtmonitor ook op buurtniveau beschikbaar (namelijk rapportcijfers en samengestelde schaalscores). De Buurtmonitor bevat veel cijfers (in tabellen, grafieken en kaarten), maar niet de antwoorden op de open vragen en geen beschrijvende analyse. De Buurtmonitor verschijnt zowel op papier als in elektronische vorm. Over dit rapport In de rest van dit hoofdstuk leest u een algemeen profiel van de bevolking op basis van algemene vragen over arbeidssituatie, opleiding en woonduur. In de volgende hoofdstukken worden de verschillende thema’s uit de vragenlijst behandeld. Bij vragen die ook in de vorige enquête zijn gesteld en waar vergelijking zinvol is, worden de resultaten ook vergeleken met twee jaar geleden. In enkele gevallen is ook een vergelijking gemaakt met de cijfers uit 1999, maar dan alleen op gemeentelijk niveau. In 1999 werd namelijk nog een andere wijkindeling gebruikt. In enkele gevallen wordt ook een vergelijking gemaakt met andere gemeenten. Hierbij is gezocht naar enigszins vergelijkbare gemeenten waar in een recente bewonersenquête exact dezelfde vraag werd gesteld. Niet alle vragen waarop wordt vergeleken waren in alle gemeenten in de enquêtes opgenomen. Achterin dit rapport vindt u in de bijlagen een samenvatting van de vergelijking met voorgaande jaren en van de vergelijking met andere gemeenten alsmede de volledige vragenlijst.
Kenmerken van de bevolking Arbeidssituatie In onderstaande tabel wordt de arbeidssituatie van de bevolking weergegeven. Hierbij is onderscheid gewenst tussen verschillende leeftijdsgroepen. Van de inwoners van 16 t/m 22 jaar volgt 69% een opleiding, 18% werkt full-time en 9% werkt part-time.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
13
In de leeftijdsgroep 23-64 jaar is er een duidelijk onderscheid tussen mannen en vrouwen. Van de mannen in deze leeftijd werkt 75% full-time (meer dan vier dagen per week), terwijl 9% part-time werkt. Daarnaast is 6% met (pré-)pensioen en 6% arbeidsongeschikt; vrijwel geen van hen zegt voornamelijk in de eigen huishouding te werken. Bij de vrouwen werkt slechts 24% full-time en 39% part-time, terwijl 23% vooral in eigen huishouding werkt. Inwoners van 65 jaar en ouder worden niet afzonderlijk weergegeven, maar tellen wel mee in de totalen (16+ en 18+). Deze groep vanaf 65 jaar is over het algemeen natuurlijk met pensioen en/of ontvangt AOW.
Arbeidssituatie naar leeftijd
Arbeidssituatie / Dagbesteding 16-22 jaar
18+
16+ 2003
2001
24%
36%
40%
9%
39%
20%
18%
totaal
mannen
Werkt meer dan 4 dagen per week (full-time)
18%
75%
Werkt maximaal 4 dagen per week (part-time)
9%
Werkt in eigen huishouding
totaal
23-64 jaar vrouwen
1999 56%
0%
1%
23%
12%
13%
69%
1%
2%
5%
4%
5%
Arbeidsongeschikt (geheel of gedeeltelijk)
1%
6%
6%
4%
4%
6%
Werkzoekend
3%
3%
3%
3%
1%
3%
Gepensioneerd / VUT / AOW
0%
6%
4%
20%
18%
19%
100%
100%
100%
100%
100%
104%
Scholier/student
Totaal
15%
In 1999 was de steekproef beperkt tot 18 jaar en ouder. In dat jaar gaf bovendien 4% van de respondenten meer antwoorden, waardoor het totaal optelt tot 104%. In 2001 en 2003 was slechts één antwoord mogelijk.
In onderstaande grafiek worden de wijken met elkaar vergeleken. Omdat er verschillen bestaan in leeftijdsopbouw wordt hierbij alleen gekeken naar de inwoners van 23 t/m 64 jaar. De totale arbeidsparticipatie (full- en parttime) is het hoogst in Fascinatio en ’s Gravenland en het laagst in Oostgaarde Noord en Schenkel.
Arbeidsparticipatie, 23-64 jaar (mannen en vrouwen), per wijk 1a Capelle-West
48%
1b 's Gravenland
50%
2 Middelwatering West
44%
3 Middelwatering Oost
43%
4 Oostgaarde Zuid
81% 64% 67%
50%
5 Oostgaarde Noord
45%
6 Schenkel
78% 62%
40%
7 Schollevaar Zuid
full-time
62%
46%
8 Schollevaar Noord
part-time
73%
39%
79%
9 Fascinatio
56%
Gemeente totaal (2003)
86%
46%
Gemeente totaal (2001)
71%
50%
0%
14
72%
20%
40%
73%
60%
80%
100%
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
De gemeente waar mensen werkzaam zijn of een opleiding volgen wordt weergegeven in onderstaande figuur en tabel. Van mensen met werk, werkt 27% in de gemeente Capelle en 42% in de gemeente Rotterdam. De overige 32% werkt in andere gemeenten, voornamelijk in de provincie Zuid-Holland. Mensen met part-time werk zijn sterker georiënteerd op Capelle en Rotterdam dan mensen met een volledige baan. Van de scholieren/studenten studeert 18% in Capelle, 56% in Rotterdam en 25% elders.
Gemeente waar mensen werken of een opleiding volgen
werkt full-time (> 4 dagen)
22%
werkt part-time (max.4 dagen)
41%
36%
37%
scholier/student
18%
0%
46%
17%
56%
20%
Capelle aan den IJssel
40%
26%
60%
80%
Rotterdam
100%
Elders
Gemeente waar mensen werken (full-time of part-time) Gemeente
2003
2001
Capelle aan den IJssel
27%
24%
Stadsregio: gemeente Rotterdam
42%
45%
Stadsregio: gemeente Krimpen aan den IJssel
2%
2%
Stadsregio: andere gemeenten
4%
4%
Gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel
1%
2%
Gemeente Den Haag Provincie Zuid-Holland overig
2%
3%
10%
11%
Provincie Noord-Holland
2%
2%
Provincie Noord-Brabant
1%
1%
Provincie Utrecht
3%
3%
Andere provincies / onbekend
0%
1%
Wisselend: geheel Nederland en buitenland
4%
3%
Opleiding Het opleidingsniveau van de bevolking wordt weergegeven in onderstaande tabel. Ook hier wordt weer onderscheid gemaakt naar leeftijd. Van de groep van 16-22 jaar is tweederde nog bezig met een opleiding, waardoor zij hun hoogste opleidingsniveau soms nog niet hebben bereikt. Van de inwoners van 65 jaar en ouder heeft 72% een opleiding gevolgd op maximaal lbo- of mavo-niveau. Het hoogst is het opleidingsniveau in de leeftijdsgroep 23-64 jaar, waarbij het opleidingsniveau van mannen duidelijk hoger is dan van vrouwen. De verschillen met voorgaande jaren zijn heel beperkt.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
15
Opleidingsniveau (hoogst genoten opleiding) naar leeftijd
Opleidingsniveau 16-22 jaar
totaal
23-64 jaar
65 jaar
16+
18+
totaal
mannen
vrouwen
totaal
2003
2001
Lager onderwijs (basisonderwijs)
1%
4%
3%
20%
6%
7%
7%
Lager beroepsonderwijs
9%
16%
19%
27%
19%
16%
18%
MAVO en gelijkwaardig
12%
14%
24%
25%
20%
21%
23%
Middelbaar beroepsonderwijs
24%
23%
20%
7%
19%
18%
16%
HAVO, VWO en gelijkwaardig
29%
8%
11%
7%
11%
11%
12%
HBO, universitair en gelijkwaardig
23%
34%
23%
11%
24%
25%
21%
1%
1%
1%
2%
1%
2%
2%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Anders Totaal
1999
Onderstaande grafiek toont het opleidingsniveau per wijk, van de bevolking van 23 t/m 64 jaar. Het opleidingsniveau is het hoogst in de wijk Fascinatio, waar 50% een opleiding op hbo- of universitair niveau heeft genoten. Daarna volgen ’s Gravenland en Oostgaarde Zuid. Wijken met lage opleidingsniveau’s zijn Capelle West, Oostgaarde Noord, Middelwatering Oost en Middelwatering West.
Opleidingsniveau, bevolking 23-64 jaar, per wijk 1a Capelle-West
53%
1b 's Gravenland
31%
2 Middelwatering West
31% 32%
50%
4 Oostgaarde Zuid
25%
Gemeente totaal
24%
20%
23%
31%
41%
0%
32%
38%
46%
9 Fascinatio
30%
27%
39%
8 Schollevaar Noord
36% 21%
41%
7 Schollevaar Zuid
21%
32% 50%
6 Schenkel
23%
29%
31%
5 Oostgaarde Noord
19% 38%
46%
3 Middelwatering Oost
max. lbo/mavo
28%
50%
31%
40%
mbo / havo / vwo
23%
60%
28%
80%
100%
hbo / universiteit
Woonduur Van alle respondenten zegt 11% dat zij al hun hele leven in de gemeente Capelle wonen. De anderen zijn verhuisd vanuit een andere gemeente zoals Rotterdam. De gemiddelde woonduur in de gemeente (van alle bewoners vanaf 16 jaar) bedraagt 20 jaren (in 1999 was dat 18 jaren).
16
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
HOOFDSTUK 2
De woonbuurt In het vragenblok ‘Uw woonbuurt’ worden vragen gesteld over het leefklimaat in de buurt van de respondent. Deze vragen worden in de Buurtmonitor uitgebreider weergegeven per wijk en gedeeltelijk zelfs per buurt.
Algemeen oordeel over de buurt Om te beginnen (en bewust als allereerste vraag in de enquête) is bewoners gevraagd een rapportcijfer te geven voor ‘uw buurt in het algemeen’. Gemiddeld beoordeelden de bewoners hun buurt met een 7,2. Dat is vrijwel exact gelijk aan twee jaar geleden. Het meest tevreden zijn bewoners van ’s Gravenland en Capelle-West. Het laagste oordeel geven de bewoners van Fascinatio (6,7), Oostgaarde Noord (6,7) en Schollevaar Zuid (6,8). In Oostgaarde Noord oordelen de bewoners wel positiever dan in 2001, want toen was het cijfer daar nog een 6,4. Bewoners van Schenkel zijn juist minder tevreden dan twee jaar geleden.
Gemiddelde rapportcijfers voor de woonbuurt 1a Capelle-West
Capelle aan den IJssel
7,6
1b 's Gravenland
7,7
2 Middelwatering West
7,3
3 Middelwatering Oost
7,1
4 Oostgaarde Zuid
2001
7,5
5 Oostgaarde Noord
2003
6,7
6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid
6,8 7,1
9 Fascinatio
3
4
5
6
Haarlem
7,1
Leiden
7,1
Nieuwegein
7,1 7,1
Rotterdam
6,6
Schiedam
6,6 7,4
Tilburg
7,2
2
7,1 7,0
Smallingerland
6,7
Gemeente totaal
Alkmaar Dordrecht
Roosendaal 7,2
8 Schollevaar Noord
7,2
7
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
8
9
7,4
Zoetermeer
7,2
Zwolle
7,2
2
3
4
5
6
7
8
9
17
In vergelijking met andere gemeenten neemt Capelle een gemiddelde positie in. Het oordeel is gunstiger dan in Rotterdam, Schiedam en Dordrecht en minder gunstig dan in Tilburg en Smallingerland. In de andere referentiegemeenten geven de bewoners ongeveer hetzelfde cijfer als in Capelle: een 7,1 of 7,2. Na het algemene rapportcijfer zijn de bewoners enkele stellingen voorgelegd over de kwaliteit van de woonbuurt. Deze stellingen worden zowel in Capelle als elders in het land gebruikt om een tweetal schaalscores te berekenen: de score sociale cohesie en de algemene evaluatie van de buurt. De antwoorden op de individuele stellingen en de berekeningswijze vindt u in bijlage 1 op blz.86. Hoe hoger de scores (op een schaal van 0 tot 10), hoe positiever het oordeel. De score algemene evaluatie van de buurt is een indicator voor hoe prettig het is om in de buurt te wonen. De gemiddelde score (7,1) is sinds twee jaar geleden niet gewijzigd. Het meest gunstige oordeel komt naar voren in de wijk Capelle-West (8,0), gevolgd door ’s Gravenland en Oostgaarde Zuid (7,7). Het minst gunstig oordelen bewoners van Oostgaarde Noord (6,4) en Schollevaar Zuid (6,5). Ook hier is sprake van een duidelijke verbetering in Oostgaarde Noord en een verslechtering in Schenkel. De score algemene evaluatie van de buurt ligt in Capelle lager dan in alle andere referentiegemeenten.
Schaalscore: algemene evaluatie van de buurt 1a Capelle-West
Capelle aan den IJssel
8,0
1b 's Gravenland
Alkmaar
7,7
2 Middelwatering West
6,4
6 Schenkel
7,2
7 Schollevaar Zuid
7,3
2001
Nieuwegein
7,4
2003
Roosendaal
7,4
Schiedam
6,5
8 Schollevaar Noord
7,6
Smallingerland
7,0
9 Fascinatio
7,8
Leiden
7,7
5 Oostgaarde Noord
7,3
Haarlem
7,1
4 Oostgaarde Zuid
7,5
Dordrecht
7,4
3 Middelwatering Oost
7,1
7,6
Tilburg
7,2
7,2
Zoetermeer Gemeente totaal
18
Zwolle
7,1
2
3
4
5
6
7
7,6
8
9
7,8
2
3
4
5
6
7
8
9
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
De score sociale cohesie is een indicator voor de sociale contacten in de buurt: de manier waarop de mensen met elkaar omgaan. Afgezien van de lagere scores (die echter niet zonder meer vergelijkbaar zijn met de algemene evaluatie) laat de score sociale cohesie globaal hetzelfde beeld zien: de hoogste score in Capelle-West (aanzienlijk hoger dan in elk van de andere wijken); de laagste scores in Oostgaarde Noord en Schollevaar Zuid. Ook bij de sociale cohesie is sprake van een achteruitgang in Schenkel. In Oostgaarde Noord, maar ook in Schollevaar Noord heeft de sociale cohesie zich de afgelopen twee jaar gunstig ontwikkeld. De score sociale cohesie in Capelle is gunstiger dan in Rotterdam en vergelijkbaar met Nieuwegein, maar ongunstiger dan in de 10 andere referentiegemeenten.
Schaalscore: sociale cohesie in de buurt 1a Capelle-West
Capelle aan den IJssel
6,9
1b 's Gravenland
5,8
2 Middelwatering West
5,8
3 Middelwatering Oost
5,9
4 Oostgaarde Zuid
2001
5,3
6 Schenkel
2003
5,9
7 Schollevaar Zuid
5,4
8 Schollevaar Noord
Dordrecht
6,0
Haarlem
6,0 6,0
Nieuwegein
5,7
Roosendaal
6,1
Rotterdam
5,5
Schiedam
5,9
Smallingerland
5,9
9 Fascinatio
6,1
Leiden
6,0
5 Oostgaarde Noord
5,7
Alkmaar
6,3
Tilburg
6,1
6,4
Zoetermeer Gemeente totaal
Zwolle
5,7
2
3
4
5
6,0
6
7
8
9
6,2
2
3
4
5
6
7
8
9
Sociale kwaliteit van de buurt Aan de bewoners werd ook gevraagd een aantal aspecten van de sociale en fysieke woonomgeving met rapportcijfers te beoordelen. De meeste rapportcijfers worden per wijk weergegeven in dit hoofdstuk. Cijfers per buurt vindt u in de Buurtmonitor. In de eerste plaats is door middel van cijfers gevraagd of verschillende groepen buurtbewoners op een prettige manier met elkaar omgaan.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
19
Voor de omgang van verschillende inkomensgroepen en verschillende generaties geven de Capellenaren gemiddeld een 6,7 respectievelijk 6,9. Het verschil tussen de meest gunstige score (Capelle-West) en de meest ongunstige scores (Oostgaarde Noord resp. Middelwatering Oost) is beperkt en bedraagt 0,6 punten. Een lager oordeel geven de bewoners over het samenleven van huishoudens van verschillende etnische afkomst: gemiddeld 6,0. Dat is lager dan de 6,2 van twee jaar geleden. Vooral in Schenkel en Schollevaar Zuid is het cijfer gedaald. Evenals twee jaar geleden kent ’s Gravenland (samen met Fascinatio) het hoogste cijfer, maar ook in ’s Gravenland is dit gedaald. In Oostgaarde Noord wordt juist positiever geoordeeld over het samenleven van etnische groepen; Schollevaar Zuid kent nu het laagste cijfer. Het verschil tussen het hoogste en laagste cijfer per wijk is afgenomen van 1,1 punten naar 0,9 punten. Overigens geven allochtone bewoners een duidelijk hoger rapportcijfer (6,5) dan autochtone bewoners (6,0) voor het samenleven van verschillende etniciteiten in hun buurt. Leeftijd en geslacht zijn nauwelijks van invloed.
Rapportcijfers voor samenleven verschillende groepen buurtbewoners
verschillende inkomensgroepen 1a Capelle-West
jong en oud 1a Capelle-West
7,1
1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
7,0
2 Middelwatering West
7,0
6,9
2 Middelwatering West
6,8
3 Middelwatering Oost
3 Middelwatering Oost
6,6
4 Oostgaarde Zuid
7 Schollevaar Zuid
6,5 6,6
9 Fascinatio
6,8
7 Schollevaar Zuid
6,8
8 Schollevaar Noord
6,8
9 Fascinatio
6,8
Gemeente totaal 3
4
5
6
7,1
Gemeente totaal
6,7
2
6,7
6 Schenkel
6,7
8 Schollevaar Noord
7,0
5 Oostgaarde Noord
6,5
6 Schenkel
6,6
4 Oostgaarde Zuid
6,8
5 Oostgaarde Noord
7,2
7
8
9
6,9
2
3
4
5
6
7
8
9
verschillende etniciteiten 1a Capelle-West
6,4
2001
1b 's Gravenland
6,5
2003
2 Middelwatering West
6,1
3 Middelwatering Oost
6,0
4 Oostgaarde Zuid
6,3
5 Oostgaarde Noord
5,8
6 Schenkel
5,8
7 Schollevaar Zuid
5,6
8 Schollevaar Noord
6,1
9 Fascinatio
6,5
Gemeente totaal
6,0
2
20
3
4
5
6
7
8
9
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Fysieke kwaliteit van de buurt In deze paragraaf worden de rapportcijfers weergegeven voor de fysieke kwaliteit van de buurt. Voor de kwaliteit van hun eigen woning geven de bewoners gemiddeld een 7,5. Het hoogst is de waardering – niet verbazend – in de nieuwste wijken Fascinatio (8,3) en ’s Gravenland (8,1). Het laagste gemiddelde rapportcijfer geven de bewoners van Schollevaar Zuid. In die wijk zijn ook relatief veel bewoners die vinden dat er veel slecht onderhouden huizen in de buurt staan: ongeveer 17%. Gemiddeld in Capelle heeft 10% die mening. Vooral in Oostgaarde Noord is de waardering voor de kwaliteit van woningen duidelijk toegenomen en vinden veel minder bewoners dat er veel slecht onderhouden woningen in de buurt staan.
Oordeel over woningen in de buurt
kwaliteit eigen woning (gemiddeld rapportcijfer) 1a Capelle-West
er staan veel slecht onderhouden woningen in buurt (% hiermee eens) 1a Capelle-West
7,3
1b 's Gravenland 2 Middelwatering West
2 Middelwatering West
7,4
3 Middelwatering Oost
4 Oostgaarde Zuid
7,7
5 Oostgaarde Noord
2001
7,6
7 Schollevaar Zuid
2003
7,2
8 Schollevaar Noord
3
4
5
6
7
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
8
5%
7 Schollevaar Zuid
Gemeente totaal
7,5
2
6 Schenkel
17% 10%
9 Fascinatio
8,3
Gemeente totaal
6% 11%
8 Schollevaar Noord
7,5
9 Fascinatio
15%
5 Oostgaarde Noord
7,4
6 Schenkel
5%
3 Middelwatering Oost
7,3
4 Oostgaarde Zuid
6%
1b 's Gravenland
8,1
9
0%
10%
10%
20%
30%
40%
21
Onderstaande grafiek laat de rapportcijfers zien op het gebied van openbaar groen. De aanwezigheid van openbaar groen in de buurt wordt gemiddeld beoordeeld met een 6,8. Gunstig (boven de 7) is het oordeel vooral in Oostgaarde Zuid, Schenkel en Schollevaar Zuid. De bewoners van Capelle-West zijn minder te spreken over de aanwezigheid van openbaar groen (6,2). Sinds 2001 zijn deze cijfers nauwelijks gewijzigd. Zeer ontevreden zijn bewoners van de nog in aanbouw zijnde wijk Fascinatio: zij geven gemiddeld een 2,3. Die ontevredenheid komt nog bij verschillende aspecten terug en wordt veroorzaakt doordat de wijk nog in aanbouw is. Veel voorzieningen waaronder groen zijn daardoor nog niet of nauwelijks gerealiseerd. De onderhoudstoestand van het groen wordt aanzienlijk lager beoordeeld met een gemiddelde van 6,0. Wel wordt het groenonderhoud in verschillende buurten iets positiever beoordeeld dan twee jaar geleden. Dat geldt in ieder geval voor de buurten met de laagste tevredenheid in 2001, zoals Capelle-West, Schollevaar Noord en Middelwatering West. In de wijk waar bewoners twee jaar geleden het meest tevreden waren (Schollevaar Zuid) is de tevredenheid juist duidelijk afgenomen en ligt nu op het gemeentelijk gemiddelde. Het laagste cijfer is weer te vinden in Fascinatio.
Oordeel over openbaar groen
aanwezigheid 1a Capelle-West
onderhoud 1a Capelle-West
6,2
1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
6,6
2 Middelwatering West
6,9
3 Middelwatering Oost
6,6
4 Oostgaarde Zuid
6 Schenkel
8 Schollevaar Noord
6 Schenkel
7,1
7 Schollevaar Zuid 2001
2,3
2003
Gemeente totaal 2
3
4
5
6
5,7 6,0 6,3 6,0
8 Schollevaar Noord
5,8
9 Fascinatio
2,4
Gemeente totaal
6,8
1
5,9
7,1
6,6
9 Fascinatio
6,0
3 Middelwatering Oost
5 Oostgaarde Noord
6,9
7 Schollevaar Zuid
6,6
2 Middelwatering West
4 Oostgaarde Zuid
7,2
5 Oostgaarde Noord
5,6
7
8
9
6,0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Het onderhoud van de bestrating (wegen en trottoirs) wordt gemiddeld met een 5,5 beoordeeld. Relatief gunstig oordelen de bewoners van ’s Gravenland. Het grootst is de ontevredenheid in de wijken Fascinatio, Capelle-West en Schollevaar Zuid. De mate van schoonhouden van de bestrating wordt over het algemeen net iets gunstiger beoordeeld met een gemiddeld rapportcijfer van 5,8. Ook hier is het oordeel in ’s Gravenland het meest gunstig. Het meest ontevreden over schoonhouden van de bestrating zijn de bewoners van Fascinatio en Oostgaarde Noord. In enkele wijken, zoals Capelle-West en Middelwatering Oost zijn bewoners positiever dan in 2001 over zowel onderhoud als schoonhouden van de bestrating. In Oostgaarde Zuid en Schenkel zijn de bewoners minder tevreden geworden. Het gemeentelijke cijfer is bij beide aspecten niet veranderd.
22
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Oordeel over de bestrating
onderhoud 1a Capelle-West
schoonhouden 1a Capelle-West
5,2
1b 's Gravenland 2 Middelwatering West
5,3
4 Oostgaarde Zuid
5,4
5 Oostgaarde Noord
5,1
8 Schollevaar Noord
2001
5,4
9 Fascinatio
2003
2
3
4
4 Oostgaarde Zuid
5,8 5,3 6,1
7 Schollevaar Zuid
5,5
8 Schollevaar Noord
5,7 4,8
Gemeente totaal
5,5
1
5,7
9 Fascinatio
4,7
Gemeente totaal
3 Middelwatering Oost
6 Schenkel
5,8
7 Schollevaar Zuid
6,1
5 Oostgaarde Noord
5,3
6 Schenkel
6,8
2 Middelwatering West
5,7
3 Middelwatering Oost
5,9
1b 's Gravenland
6,5
5
6
7
8
9
5,8
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Voor parkeergelegenheid voor auto’s in de eigen buurt geven de bewoners gemiddeld een 5,9. Het meest ontevreden zijn de bewoners van de wijken Capelle-West en Schollevaar Noord. In Oostgaarde Noord en Schenkel zijn de bewoners het meest tevreden over de parkeergelegenheid. Zowel in de wijk Capelle-West als in Oostgaarde Noord is de tevredenheid hoger dan twee jaar geleden. Over de stallingsmogelijkheden voor fietsen zijn de bewoners in alle wijken minder tevreden dan over parkeergelegenheid. Gemiddeld geven de wijkbewoners het rapportcijfer 5,1. Het minst tevreden zijn de bewoners in Fascinatio, Capelle-West, Schollevaar en Oostgaarde Zuid. In Oostgaarde Zuid is die tevredenheid ook duidelijk verminderd; in Schollevaar Noord juist toegenomen.
Oordeel over parkeergelegenheid en stallingsmogelijkheden voor fietsen
parkeergelegenheid auto's 1a Capelle-West
stallingsmogelijkheden fietsen 1a Capelle-West
5,0
1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
5,8
2 Middelwatering West
5 Oostgaarde Noord
6,5
6 Schenkel
6,5
5,3
9 Fascinatio
5,8
Gemeente totaal 2
3
4
5
5 Oostgaarde Noord
5,3
6 Schenkel
5,3
2001
8 Schollevaar Noord
2003
9 Fascinatio
6
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
4,7 4,9 3,5
Gemeente totaal
5,9
1
4,8
7 Schollevaar Zuid
5,8
8 Schollevaar Noord
5,4
4 Oostgaarde Zuid
5,5
7 Schollevaar Zuid
5,5
3 Middelwatering Oost
6,0
4 Oostgaarde Zuid
5,6
2 Middelwatering West
6,2
3 Middelwatering Oost
4,6
7
8
9
5,1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
23
Voor de straatverlichting in hun wijk geven de bewoners gemiddeld een 6,4. De bewoners van ’s Gravenland zijn relatief tevreden. De laagste cijfers geven de bewoners van Fascinatio, Oostgaarde Noord en van Schollevaar Noord en Zuid.
Oordeel over straatverlichting
straatverlichting 1a Capelle-West
6,4
1b 's Gravenland
7,0
2 Middelwatering West
6,7
3 Middelwatering Oost
De aanwezigheid en inrichting van speelmogelijkheden (voor jonge kinderen) in de buurt wordt gemiddeld beoordeeld met een 5,8 en een 5,7. Voor de onderhoudstoestand van die speelgelegen-heden geven bewoners gemiddeld een 5,4. In veel wijken is de tevredenheid over speelgelegenheden duidelijk toegenomen. Dat geldt vooral voor Capelle-West, ’s Gravenland en Schenkel waar inwoners ook de
6,6
4 Oostgaarde Zuid
6,3
5 Oostgaarde Noord
6,2
6 Schenkel
6,7
7 Schollevaar Zuid
6,1
8 Schollevaar Noord
6,1
9 Fascinatio
2001
4,9
2003
Gemeente totaal
6,4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
hoogste cijfers hebben uitgedeeld. In Oostgaarde Noord daarentegen is de waardering duidelijk afgenomen. In Middelwatering West zijn de bewoners nog steeds relatief ontevreden. Zeer ontevreden zijn de bewoners van Fascinatio.
Oordeel over speelgelegenheden aanwezigheid 7,0 7,1
inrichting 1a Capelle-West
6,9
1a Capelle-West
1b 's Gravenland
6,9
1b 's Gravenland
2 Middelwatering West
4,9
6,0 5,8 6,1 5,6 5,9
5,7
6 Schenkel
6,1
7 Schollevaar Zuid
5,4
8 Schollevaar Noord 9 Fascinatio
2,6
5,8
5 Oostgaarde Noord
4,8
3 Middelwatering Oost
5,2
4 Oostgaarde Zuid
6,6 6,4
2 Middelwatering West
5,0
3 Middelwatering Oost
5,4
onderhoud
5,8
5,5
5 Oostgaarde Noord
5,4
6 Schenkel
6,0
7 Schollevaar Zuid
5,2
8 Schollevaar Noord 9 Fascinatio
2,5
5,0
4 Oostgaarde Zuid
5,4
2001
2,6
2003 5,8
1 2 3 4 5 6 7 8 9
24
Gemeente totaal
5,7
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Gemeente totaal
5,4
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Buurtvoorzieningen In de voorgaande paragraaf zijn, samen met de onderhoudstoestand, ook de aanwezigheid van openbaar groen en speelmogelijkheden besproken. In deze paragraaf kijken we naar de tevredenheid over diverse andere buurtvoorzieningen. Om te beginnen kijken we naar voorzieningen voor specifieke doelgroepen: jongeren en ouderen. Geen enkel ander aspect wordt zo laag beoordeeld als voorzieningen en activiteiten voor de jeugd: gemiddeld een 4,8. Ruim 60% van de mensen die een cijfer hebben gegeven, geven op dit punt het cijfer 5 of lager. Het meest negatief oordelen de bewoners van Middelwatering West (4,2) en vooral Fascinatio (2,5). In Capelle-West (5,9) en ’s Gravenland (5,5) zijn de bewoners nog het meest tevreden. In Capelle-West en Schollevaar Noord, maar vooral in ’s Gravenland oordelen bewoners positiever dan twee jaar geleden. Op het gebied van voorzieningen en activiteiten voor ouderen is het oordeel iets milder, maar gemiddeld ook hier een onvoldoende: 5,3. Het meest tevreden zijn bewoners van Capelle-West, ’s Gravenland en Schenkel. In Fascinatio zijn de bewoners zeer ontevreden. De andere wijken zitten rond of iets onder het gemeentelijke gemiddelde.
Voorzieningen voor jeugd en ouderen
voorzieningen/activiteiten voor de jeugd 1a Capelle-West
voorzieningen/activiteiten voor ouderen 1a Capelle-West
5,9
1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
5,5
2 Middelwatering West
6,1
4,2
5,8
2 Middelwatering West
5,0 5,0
3 Middelwatering Oost
4,6
3 Middelwatering Oost
4 Oostgaarde Zuid
4,6
4 Oostgaarde Zuid
5,1
5 Oostgaarde Noord
5,2
5 Oostgaarde Noord
5,1
6 Schenkel
6 Schenkel
4,8
7 Schollevaar Zuid
4,5
8 Schollevaar Noord
4,6
9 Fascinatio
7 Schollevaar Zuid 2001
2,5
2003
Gemeente totaal 2
3
4
5,4
8 Schollevaar Noord
5,2
9 Fascinatio
2,4
Gemeente totaal
4,8
1
5,8
5
6
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
7
8
9
5,3
1
2
3
4
5
6
7
8
9
25
Aanmerkelijk gunstiger is het oordeel over gezondheidsvoorzieningen in de buurt zoals huisarts, tandarts, apotheek en fysiotherapeut. In geen van de bestaande wijken geven de bewoners gemiddeld lager dan een 7 en dat resulteert in een gemiddelde van 7,4. Dat is overigens wel een fractie lager dan in 2001. De verschillen tussen de wijken zijn beperkt, maar in ’s Gravenland zijn de bewoners het meest tevreden. De enige uitzondering is Fascinatio, met een gemiddeld rapportcijfer van 1,6; 80% van de bewoners gaf het laagst mogelijke rapportcijfer: een 1. Op gebied van welzijnsvoorzieningen (zoals buurthuizen, wijkaccommodaties en jeugdhonken) loopt de waardering veel sterker uiteen en blijft het gemiddelde cijfer steken op een 5,6. Volgens de bewoners ontbreekt het vooral in Middelwatering (West en Oost) en in Oostgaarde Zuid aan dergelijke voorzieningen. Ook op het gebied van welzijnsvoorzieningen komt het gemiddelde in Fascinatio niet verder dan 1,6. Het meest tevreden zijn de bewoners van Capelle-West met een gemiddelde waardering van 7,0. In Middelwatering Oost is de waardering zichtbaar afgenomen.
Gezondheids- en welzijnsvoorzieningen
gezondheidsvoorzieningen 1a Capelle-West
welzijnsvoorzieningen 1a Capelle-West
7,1
1b 's Gravenland
7,0
1b 's Gravenland
7,6
6,1
2 Middelwatering West
7,4
2 Middelwatering West
3 Middelwatering Oost
7,3
3 Middelwatering Oost
5,1
4 Oostgaarde Zuid
7,4
4 Oostgaarde Zuid
5,1
7,5
5 Oostgaarde Noord
5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel
5,7
6 Schenkel
7,2
7 Schollevaar Zuid
7,4
7 Schollevaar Zuid
8 Schollevaar Noord
7,5
8 Schollevaar Noord
9 Fascinatio
5,0
2001
1,6
9 Fascinatio
6,1 5,8 5,6 1,6
2003
Gemeente totaal
Gemeente totaal
7,4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
5,6
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Over winkels voor de dagelijkse boodschappen zijn de bewoners veelal tevreden. Niet verbazend is de hoge waardering in Middelwatering Oost, hoewel deze lager is dan twee jaar geleden. In Capelle-West en Schollevaar Noord is de tevredenheid iets toegenomen. Zeer ontevreden zijn de bewoners van Fascinatio. Aan de bewoners werd ook gevraagd waar zij meestal de dagelijkse boodschappen doen. Ruim een derde van de inwoners doet dat meestal in de Centrumpassage (Koperwiek). Dat is aanmerkelijk lager dan in 2001. Het aandeel bewoners dat zegt meestal hun dagelijkse boodschappen in de Centrumpassage te doen is in alle wijken afgenomen. De meeste bewoners (56%) doen hun dagelijkse boodschappen meestal elders in de gemeente Capelle aan den IJssel. Slechts 8% doet de dagelijkse boodschappen meestal in een andere gemeente, voornamelijk in Rotterdam. Van de inwoners van Fascinatio doet de helft de dagelijkse boodschappen meestal in een andere gemeente; in de andere wijken ligt dat aandeel tussen de 3 en 15%. Niet verwonderlijk is dat de bewoners van Schollevaar, Schenkel en Fascinatio relatief veel minder sterk zijn georiënteerd op de Centrumpassage. In Schenkel daalde die oriëntatie het sterkst: van 36% in 2001 naar 17% in 2003. Behalve naar de dagelijkse boodschappen is ook gevraagd naar de plaats waar men meestal grote inkopen doet. In dat geval konden de respondenten meerdere antwoorden geven. Ruim de helft van de bewoners doet de grote aankopen regelmatig in de Centrumpassage. Een kleinere groep
26
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Winkels dagelijkse boodschappen
rapportcijfer aanwezigheid 1a Capelle-West
waar meestal kopen? (2003) 1a Capelle-West
7,5
24%
1b 's Gravenland
7,6
1b 's Gravenland
2 Middelwatering West
7,7
2 Middelwatering West
3 Middelwatering Oost
92%
8 Schollevaar Noord
8 Schollevaar Noord
7,8
9 Fascinatio
97%
17%
7 Schollevaar Zuid 7,7
96%
30%
6 Schenkel
7,2
7 Schollevaar Zuid
95%
35%
5 Oostgaarde Noord
7,8
6 Schenkel
49%
4 Oostgaarde Zuid
7,7
5 Oostgaarde Noord
90%
3 Middelwatering Oost
8,3
4 Oostgaarde Zuid
88% 38%
87%
17%
90%
15%
9 Fascinatio
85%
21%
50%
1,7
Gemeente totaal Gemeente totaal
7,7
1
2
3
4
5
6
7
36%
Gemeente totaal (2001) 8
9
92%
47%
0%
20%
40%
93%
60%
80%
2001
Centrumpassage
Rotterdam
2003
Elders in Capelle
Andere gemeente
van 16% doet dat op de Meubelboulevard en aan de Hoofdweg in Schollevaar. Deze percentages zijn vergelijkbaar met twee jaar geleden. De populariteit van Alexandrium is iets toegenomen: 60% gaat daar wel eens heen voor grotere inkopen (in 2001 nog 57%). Het aantal mensen dat daarvoor naar andere plekken in Rotterdam gaat is afgenomen van 54 naar 47%. Tot slot doet 11% grote inkopen op een andere plaats in Capelle, Rotterdam of in een andere gemeente. Uiteraard zijn er ook bij deze vraag verschillen tussen de wijken. Voor de overzichtelijkheid zijn de meeste wijken in nevenstaande grafiek samengevoegd. Schollevaar en Fascinatio zijn uiteraard minder sterk georiënteerd op de Centrum-
100%
Winkels grote aankopen
Capelle-West/ 's Gravenland
Centrumpassage/ Koperwiek Meubelboulevard/ Hoofdweg
Middelwatering
Alexandrium
Oostgaarde
Rotterdam Centrum
Schenkel
elders
Schollevaar
Gemeente gemiddeld 0%
20%
40%
60%
80%
100%
passage. Bewoners van de wijken Schenkel en vooral Schollevaar doen hun grote inkopen relatief vaak in Alexandrium. Winkels in het centrum van Rotterdam worden het meest bezocht door bewoners van Fascinatio.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
27
Grootste probleem in de buurt In deze paragraaf kijken we naar wat door de Capellenaren als grootste problemen in hun buurt wordt ervaren. Gevraagd werd naar de belangrijkste problemen in de buurt (maximaal drie) die met voorrang moeten worden aangepakt. Het betrof een open vraag waar het antwoord moest worden uitgeschreven. Bovendien stond deze vraag helemaal vooraan in de enquête (als tweede vraag na een algemeen rapportcijfer voor de buurt). De antwoorden zijn daardoor niet ingeperkt of beïn-vloed door vraagstellingen later in de enquête, maar een spontane eerste reactie van de bewoners. Het merendeel van de respondenten (84%) heeft een of meer problemen genoteerd. De gegeven antwoorden zijn na afloop geclassificeerd in een aantal categorieën. De meeste problemen hebben te maken met verkeer en vervuiling (21% van alle respondenten noemde een verkeersprobleem en een even grote groep een probleem op gebied van vuil, graffiti of stank), jongeren (overlast of gebrek aan voorzieningen: 18%), onderhoud van de bestrating (18%), aanwezigheid en vooral onderhoud van openbaar groen (17%), parkeren (17%) en criminaliteit (11%). In het overzicht op de volgende drie pagina’s worden de resultaten steeds per wijk weergegeven. In de grafiek wordt het aandeel van de respondenten dat een probleem noemde vergeleken met het gemeentelijke percentage. In de tekst ernaast worden de antwoorden verder toegelicht en eventuele verschillen tussen de buurten benoemd.
Grootste probleem in de buurt (deel 1)
verkeer vervuiling jongeren bestrating openbaar groen parkeren veiligheid geluidsoverlast verlichting
Capelle-West
honden(poep)
gemeente
speelgelegenheden vandalisme sociaal diversen 0%
28
10%
20%
30%
40%
50%
Volgens de bewoners van de wijk Capelle-West is de parkeersituatie het grootste probleem in hun buurt (29% noemt dit; meer dan in enige andere wijk). Daarna volgen de verkeerssituatie, vervuiling en onderhoud van bestrating: alle drie ook iets vaker genoemd dan gemiddeld. Verkeersproblemen worden door 26% van de bewoners genoemd: te hard rijden, te veel verkeer en in de Redebuurt vooral ook de grote drukte rond de basisscholen vanwege brengen en halen. Vervuiling (o.a. rond de overvolle containers) wordt genoemd door 24%, vooral in de Redebuurt. Een slechte onderhoudstoestand van de bestrating wordt door 21% genoemd en 18% verwijst naar het groenonderhoud in de buurt. Problemen rond geluidsoverlast, speelgelegenheden en sociale problematiek worden in Capelle-West nauwelijks genoemd; jongerenproblemen wel in de Redebuurt maar veel minder in de Zeeheldenbuurt.
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Grootste probleem in de buurt (deel 2)
verkeer vervuiling jongeren bestrating openbaar groen parkeren veiligheid geluidsoverlast verlichting
's Gravenland
honden(poep)
gemeente speelgelegenheden vandalisme sociaal diversen 0%
10%
20%
30%
40%
50%
verkeer
In Middelwatering West worden problemen rond de bestrating het meest genoemd: 23% wijst op verzakkingen en slecht onderhoud (in de Merelbuurt, zelfs de helft van de respondenten). Voor vrijwel alle andere problemen geldt dat ze niet of nauwelijks vaker worden genoemd dan gemiddeld. Het meest genoemd na de bestrating zijn de verkeerssituatie (te hard rijden, verkeersveiligheid), openbaar groen en parkeren (rond de 18%). Opmerkingen over vervuiling en jongerenproblematiek worden in Middelwatering West duidelijk minder dan gemiddeld gemaakt. Wel wordt relatief vaak gevraagd om meer speelgelegenheden voor de kinderen (8%).
vervuiling jongeren bestrating openbaar groen parkeren veiligheid geluidsoverlast verlichting
Middelwatering West
honden(poep)
gemeente
speelgelegenheden
In de wijk ’s Gravenland wordt de verkeerssituatie het meest genoemd: 34% van de bewoners noemt verkeersproblemen (met name te hard rijden, maar ook drukte o.a. rond basisscholen, sluipverkeer en de slechte ontsluiting van de wijk). Jongerenproblemen worden ook veel vaker dan gemiddeld genoemd (en vaker dan in 2001), met name overlast van hangjongeren (30%). Bijna een kwart van de bewoners noemt vervuiling: vooral problemen rond de containers en graffiti. Parkeerproblemen worden door 20% van de bewoners genoemd, mede door gebrek aan parkeerruimte. Op andere gebieden, zoals bestrating (verzakkingen), openbaar groen (onderhoud en aanwezigheid), verlichting en sociale problematiek worden duidelijk minder opmerkingen gemaakt dan gemiddeld. Bijna 10% van de bewoners noemt onveiligheid, geluidsoverlast (vooral brommers en autoverkeer) of hondenpoep.
vandalisme sociaal diversen 0%
10%
20%
30%
40%
50%
verkeer
In de wijk Middelwatering Oost wordt vrijwel geen enkel probleem vaker dan gemiddeld genoemd. Verkeer is, net zoals gemiddeld in Capelle, de meest genoemde categorie: 21% noemt te hard rijden, verkeersdrukte en verkeersonveilige situaties. In alle buurten worden verder problemen rond de bestrating en openbaar groen genoemd. Parkeerproblemen worden door 17% van de bewoners genoemd, maar in de buurt Koperwiek aanzienlijk vaker (en in veel andere buurten duidelijk minder dan gemiddeld). Vervuiling en jongerenproblemen worden in vrijwel alle buurten genoemd, maar iets minder dan gemiddeld in Capelle. Geluidsoverlast wordt wel iets vaker dan gemiddeld genoemd, zowel door brommers en verkeer als door diverse bedrijven. Onveiligheid wordt in alle buurten relatief weinig genoemd.
vervuiling jongeren bestrating openbaar groen parkeren veiligheid geluidsoverlast verlichting
Middelwatering Oost
honden(poep)
gemeente
speelgelegenheden vandalisme sociaal diversen 0%
10%
20%
30%
40%
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
50%
29
Grootste probleem in de buurt (deel 3)
verkeer
50%
In Oostgaarde Zuid worden verschillende problemen vaker dan gemiddeld genoemd. Dat geldt bijvoorbeeld voor vervuiling (25%, o.a. zwerfvuil en problemen bij de containers), vooral in de buurten rond metrostation De Terp. Problemen rond (hang)jongeren worden ook het meest genoemd in deze noordelijke buurten (vooral de Diepenbuurt) maar komen ook in andere buurten voor. Problemen rond de groenvoorziening (23%) worden juist vooral in de zuidelijke buurten naar voren gebracht. Ook parkeerproblemen worden in de diverse buurten relatief vaak genoemd. Rond het gemeentelijk gemiddelde liggen de percentages voor verkeersproblematiek en onderhoud van bestrating. Hondenpoep wordt in Oostgaarde Zuid relatief vaak genoemd, maar geluidsoverlast en sociale problematiek relatief minder. Onveiligheid wordt onder meer in verband gebracht met het metrostation, maar verder niet vaker dan gemiddeld genoemd.
50%
In Oostgaarde Noord is vervuiling (vooral zwerfvuil maar in de Molukkenbuurt graffiti) het meest genoemde probleem: 26% noemde dit. Met uitzondering van de Beemster-/Purmer- en Schermerhoek worden ook het groenonderhoud en onderhoud van de bestrating regelmatig genoemd. Overlast van hangjongeren (o.a. bij De Terp) wordt in alle buurten genoemd. Ook onveiligheid wordt relatief veel naar voren gebracht, met name in de Beemster-/Purmeren Schermerhoek. Daarbij wordt onder meer gevraagd om meer (politie)toezicht. Ook verlichting en vandalisme worden relatief veel genoemd. Eveneens in de Beemster-/Purmer- en Schermerhoek worden sociale problemen vaak genoemd (o.a. de algemene mentaliteit, wens om meer sociale controle, te veel allochtonen). Verkeers- en parkeerproblemen komen minder vaak voor dan elders. Overigens worden vervuiling en veiligheid wel duidelijk minder genoemd dan in 2001.
50%
Verkeersproblemen worden in Schenkel het meest als problemen genoemd (31%). Dat geldt vooral in de buurten van de ’s Gravenweg waar ruim de helft van de bewoners klaagt over onder meer te hard rijden, te veel (sluip)verkeer en te zwaar verkeer. Ook in de andere buurten wordt te hard gereden. Ongeveer 21% van de bewoners noemt problemen met onderhoud van wegen en trottoirs en 16% noemt de groenvoorziening. Ook vervuiling wordt regelmatig genoemd (o.a. zwerfvuil en containers), maar niet meer dan gemiddeld. In de Molen-, Flora- en Bloemenbuurt wordt ook overlast door hangjongeren genoemd. In de noordelijke buurten noemen verschillende bewoners overlast door patiënten uit BAVO of het Boumanhuis. Parkeerproblemen zijn er in de Molenbuurt, maar zijn elders weinig genoemd. In sommige buurten worden onveiligheid en geluidsoverlast genoemd en in de Bloemenbuurt oost ontbreken van een supermarkt.
vervuiling jongeren bestrating openbaar groen parkeren veiligheid geluidsoverlast verlichting
Oostgaarde Zuid
honden(poep)
gemeente
speelgelegenheden vandalisme sociaal diversen 0%
10%
20%
30%
40%
verkeer vervuiling jongeren bestrating openbaar groen parkeren veiligheid geluidsoverlast verlichting Oostgaarde Noord
honden(poep)
gemeente
speelgelegenheden vandalisme sociaal diversen 0%
10%
20%
30%
40%
verkeer vervuiling jongeren bestrating openbaar groen parkeren veiligheid geluidsoverlast verlichting Schenkel
honden(poep)
gemeente speelgelegenheden vandalisme sociaal diversen 0%
30
10%
20%
30%
40%
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Grootste probleem in de buurt (deel 4)
verkeer vervuiling jongeren bestrating openbaar groen parkeren veiligheid geluidsoverlast verlichting Schollevaar Zuid
honden(poep)
gemeente
speelgelegenheden vandalisme sociaal diversen 0%
10%
20%
30%
40%
50%
verkeer
Jongerenproblemen (34%) en onveiligheid (20%) worden in alle buurten van Schollevaar Noord vaak genoemd, beiden vaker dan in alle andere wijken. Bij jongeren wordt meestal verwezen naar hangjongeren, onder meer bij het station. Vervuiling komt vooral in de Sporenbuurt voor, onder meer rond de containers. Onderhoud van bestrating en groen wordt in alle buurten genoemd. Parkeerproblemen zijn er ook, maar niet in de Kunstenaarsbuurt noord. Verkeersproblemen worden in alle buurten minder dan gemiddeld genoemd. Geluidsoverlast (van brommers en treinen), verlichting, hondenpoep en vandalisme worden ongeveer net zo vaak genoemd als gemiddeld in de gemeente.
vervuiling jongeren bestrating openbaar groen parkeren veiligheid geluidsoverlast verlichting Schollevaar Noord
honden(poep)
gemeente
speelgelegenheden
In de wijk Schollevaar Zuid is vervuiling het grootste probleem volgens de bewoners. In alle buurten is sprake van zwerfvuil, overvolle containers, grof vuil bij de containers en/of graffiti. Overlast door hangjongeren wordt vaker dan gemiddeld genoemd. Ook criminaliteit (en te weinig politie) wordt veel genoemd, vooral in de Kunstenaars- en Operabuurt. Verkeer wordt in elk van de buurten wel genoemd, maar minder dan gemiddeld. Uitzondering is Stadsdeelpark, waar vier van de tien bewoners klagen over met name te hard rijden. In enkele buurten zijn parkeerproblemen of wordt onderhoud van de bestrating en groen genoemd. Ook geluidsoverlast, verlichting en hondenpoep worden hier en daar naar voren gebracht. In de Kunstenaarsbuurt is relatief veel vandalisme, terwijl sociale problematiek in de Operabuurt veel voorkomt. Andere bewoners wijzen op verpaupering van de woonomgeving.
vandalisme sociaal diversen 0%
10%
20%
30%
40%
50%
verkeer vervuiling jongeren bestrating openbaar groen parkeren veiligheid geluidsoverlast verlichting honden(poep) Fascinatio gemeente
speelgelegenheden vandalisme sociaal
62%
diversen 0%
10%
20%
30%
40%
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
Fascinatio is een wijk in aanbouw en kent daardoor heel specifieke problematiek. Met name de slechte ontsluiting van de wijk, het ontbreken van winkels en medische voorzieningen en van openbaar groen worden erg vaak genoemd. Ook verlichting, speelgelegenheden en bestrating zijn nog niet in orde. Daarnaast maken veel bewoners zich zorgen over de dreigende sluiting van een basisschool. In Fascinatio oost noemen diverse bewoners de verkeersveiligheid, terwijl in Fascinatio west zwerfvuil en het ontbreken van voldoende afvalbakken regelmatig genoemd zijn. Allerlei andere problemen die in de andere wijken worden genoemd, komen in de wijk Fascinatio (nog) nauwelijks voor: jongerenproblemen, parkeren, onveiligheid, geluidsoverlast, hondenpoep, vandalisme en sociale problematiek.
50%
31
Betrokkenheid bij de buurt Gehechtheid aan de buurt Ruim de helft van de bewoners (55%) zegt ‘enigszins’ gehecht te zijn aan de buurt; 25% is sterk gehecht en nog eens 19% is juist niet of nauwelijks gehecht aan de eigen woonbuurt. In totaal 81% is dus sterk of enigszins gehecht aan de buurt. Bewoners van Capelle-West zijn relatief sterk gehecht aan hun woonbuurt (91%). In Fascinatio is de gehechtheid aan de buurt het minst groot. Het aantal bewoners dat sterk gehecht is aan de buurt (25% dus) is hoger dan in 2001 (22%), maar nog altijd lager dan in 1999, want toen was het nog 34%. In vergelijking met twee jaar geleden zijn vooral bewoners van Schollevaar Noord sterker gehecht aan hun buurt.
Gehechtheid aan de buurt
aandeel bewoners sterk gehecht aan buurt 1a Capelle-West
1a Capelle-West
43%
1b 's Gravenland
33%
4 Oostgaarde Zuid
33%
5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid
81% 84% 89%
18%
75% 31%
80%
18%
75%
25%
81%
9 Fascinatio 12%
12%
Gemeente totaal
26%
0%
4 Oostgaarde Zuid
8 Schollevaar Noord
25%
Gemeente totaal
33% 33%
7 Schollevaar Zuid
18%
8 Schollevaar Noord
3 Middelwatering Oost
6 Schenkel
31%
81%
29%
5 Oostgaarde Noord
18%
20%
40%
2001
60%
80%
2003
100%
69%
26%
0%
sterk
91%
20%
2 Middelwatering West 29%
3 Middelwatering Oost
43%
1b 's Gravenland
20%
2 Middelwatering West
9 Fascinatio
gehechtheid aan buurt (2003)
20%
enigszins
81%
40%
60%
80%
100%
niet/nauwelijks
In totaal 79% is dus (sterk of enigszins) gehecht aan de buurt, en 21% niet of nauwelijks. In andere gemeenten wordt deze vraag meestal iets anders geformuleerd, waardoor een vergelijking moeilijk is (de antwoorden zijn dan ja/nee of zeer gehecht/gehecht/niet gehecht/helemaal niet gehecht). Het aantal mensen dat aangeeft gehecht te zijn aan de buurt bedraagt in de referentiegemeenten 60 tot 76% (zie bijlage 3).
32
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Actieve bijdrage aan de buurt Een meerderheid van de bewoners (71%) vindt het een goede zaak als bewoners zelf een actievere bijdrage zouden leveren aan de verbetering, het beheer en het onderhoud van hun straat of buurt. Dat betekent een stijgende lijn, want in 1999 en 2001 bedroeg dat aandeel 65 resp. 68%. In vrijwel alle wijken is het aandeel meer of minder gestegen, maar een uitzondering is ’s Gravenland. Twee jaar geleden was het percentage in ’s Gravenland nog het hoogste van de gemeente, terwijl de wijk nu juist het laagste percentage laat zien. In Schollevaar Noord en in Fascinatio is het grootste deel van de bewoners van mening dat het een goede zaak zou zijn als bewoers actiever bijdragen aan buurtbeheer. Dat betekent nog niet dat al deze bewoners ook zelf actief bijdragen of daartoe bereid zijn. Van alle bewoners zegt 21% nu al een
Vindt men het goede zaak als bewoners zelf actiever bijdragen aan buurtbeheer? 1a Capelle-West
74%
1b 's Gravenland
65%
2 Middelwatering West
69%
3 Middelwatering Oost
71%
4 Oostgaarde Zuid
71%
5 Oostgaarde Noord
72%
6 Schenkel
73%
7 Schollevaar Zuid
73%
8 Schollevaar Noord
79%
9 Fascinatio
78%
Gemeente totaal
71%
0%
20%
40%
2001
60%
80%
100%
2003
actieve bijdrage te leveren en 9% zou het wel willen. Nog eens 29% geeft aan dat het er van af hangt en 9% wil het zeker niet. De overigen vinden het sowieso geen goede zaak als bewoners zelf een actieve(re) bijdrage leveren. In Schollevaar zijn er relatief veel bewoners die nu al een actieve bijdrage leveren. De groep die het nu niet doet maar wel zou willen is het grootst in Fascinatio en ’s Gravenland. Opvallend is dat het aandeel bewoners dat bereid is zelf bij te dragen niet is toegenomen. In sommige wijken zoals Capelle-West en Middelwatering is sprake van een duidelijke afname.
Actieve bijdrage aan verbetering, beheer en onderhoud van straat/buurt? 1a Capelle-West
1a Capelle-West
29%
1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
32%
2 Middelwatering West
22%
2 Middelwatering West
3 Middelwatering Oost
23%
3 Middelwatering Oost
4 Oostgaarde Zuid
4 Oostgaarde Zuid
33%
5 Oostgaarde Noord
5 Oostgaarde Noord
26%
6 Schenkel
6 Schenkel
29%
7 Schollevaar Zuid
7 Schollevaar Zuid
35%
8 Schollevaar Noord
8 Schollevaar Noord
37%
9 Fascinatio
9 Fascinatio
35%
Gemeente totaal
Gemeente totaal
30%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
0%
20%
40%
60%
80%
Ja, dat doe ik al / wil ik wel (2001)
Ja, dat doe ik al
Dat hangt er van af
Ja, dat doe ik al / wil ik wel (2003)
Ja, dat wil ik wel
Nee
100%
Het aandeel mensen dat het geen goede zaak zou vinden als bewoners een actievere bijdrage zouden leveren wordt niet weergegeven, maar telt wel mee tot 100%.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
33
Aan de bewoners die zelf bereid zijn (al dan niet onder voorwaarden) een actievere bijdrage te leveren is ook gevraagd naar de manier waarop zij dat zelf zouden kunnen doen. Deze vraag is dus alleen gesteld aan bewoners die hebben aangegeven dat ze bereid zijn om zelf (eventueel) een actieve bijdrage te leveren. Het meest genoemd wordt het melden van onveilige situaties: 71% van de respondenten die een of meer manieren noemden ziet dit als mogelijkheid. Minder vaak genoemd worden schoonhouden van straten (44%), groenonderhoud (32%) en deelname aan bewonersoverleg (28%). Tot slot noemt 13% het organiseren van buurtactiviteiten. Nog eens 9% doet zelf andere suggesties zoals buurtpreventie, een burgerwacht, in de gaten houden van buren of ouderen of galerijen van flats schoonhouden. Het organiseren van buurtactiviteiten wordt iets vaker genoemd in ’s Gravenland en Schollevaar Noord. Deelname aan bewonersoverleg wordt relatief veel genoemd in Fascinatio, Oostgaarde Noord en ’s Gravenland. Groenonderhoud wordt relatief veel genoemd in Oostgaarde Zuid en Schollevaar Noord. Bewoners van Capelle-West zien meer in het schoonhouden van straten; organiseren van buurtactiviteiten en deelname aan bewonersoverleg noemen zij aanzienlijk minder dan andere wijkbewoners.
Op welke wijze kunt u zelf als bewoner actievere bijdrage leveren? Wijk
organiseren
deelname
onderhoud
schoon-
melding bij
buurtactivi-
bewoners-
groen
houden van
onveilige
straten
situaties
anders
teiten
overleg
1a Capelle-West
4%
15%
37%
56%
63%
8%
1b 's Gravenland
20%
34%
32%
46%
75%
8%
2 Middelwatering West
12%
26%
27%
41%
72%
10%
3 Middelwatering Oost
9%
28%
32%
41%
73%
8%
4 Oostgaarde Zuid
16%
25%
44%
43%
76%
7%
5 Oostgaarde Noord
13%
35%
17%
34%
63%
11%
6 Schenkel
14%
25%
28%
44%
75%
3%
7 Schollevaar Zuid
11%
26%
31%
47%
66%
11%
8 Schollevaar Noord
20%
27%
40%
50%
69%
5%
9 Fascinatio
15%
37%
28%
48%
79%
7%
Gemeente totaal (2003)
13%
28%
32%
44%
71%
9%
2001 (bewoners algemeen)*
27%
37%
38%
56%
76%
9%
Weergegeven in % van respondenten die minimaal één manier noemden (men kon meer manieren noemen) * in 2001 werd gevraagd naar de manier waarop bewoners in het algemeen kunnen bijdragen.
Twee jaar geleden werd een vergelijkbare vraag gesteld aan alle bewoners die het (in het algemeen) een goede zaak vinden als bewoners actief bijdragen. De vraag werd toen ook meer in algemene termen geformuleerd: op welke wijze zouden bewoners een actievere bijdrage kunnen leveren (in plaats van ‘u zelf’). De percentages worden weergegeven in de onderste rij van bovenstaande tabel. Uit een vergelijking blijkt in de eerste plaats dat de percentages in 2001 hoger waren. Dat wijst er op dat er gemiddeld meer verschillende antwoorden werden gegeven. Verder blijkt dat het organiseren van buurtactiviteiten aanzienlijk minder genoemd wordt. Bij het eenvoudig melden van onveilige situaties is het verschil slechts beperkt. Dat lijkt er op te wijzen dat het organiseren van buurtactiviteiten door een deel van de bewoners weliswaar als taak voor bewoners wordt beschouwd, maar dat een veel kleiner deel zelf bereid is daaraan bij te dragen. Hierbij moet echter wel worden aangetekend dat er geen onderscheid kan worden gemaakt tussen verschillen die het gevolg zijn van het tijdsverschil (2001 of 2003) dan wel van de andere vraagstelling.
34
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
De bekendheid van de Wijkoverleg-platforms (WOPs) is de afgelopen jaren verbeterd. In 1999 was 39% op de hoogte van de WOPs. Twee jaar geleden was dat 52%. Inmiddels zegt 58% de WOPs te kennen. Vooral in Schenkel en Schollevaar is de bekendheid van WOPs de afgelopen twee jaar toegenomen. In één wijk lijkt sprake te zijn van een afname: in Middelwatering Oost. De bekendheid van de WOPs is het grootst in Capelle-West, Schenkel en ’s Gravenland.
Bekendheid Wijkoverleg-Platforms (WOPs) 1a Capelle-West
71%
1b 's Gravenland
65%
2 Middelwatering West
62%
3 Middelwatering Oost
55%
4 Oostgaarde Zuid
55%
5 Oostgaarde Noord
53%
6 Schenkel
70%
7 Schollevaar Zuid
Ontwikkeling van de woonbuurt Aan de bewoners wordt ook gevraagd of hun woonbuurt het afgelopen jaar vooruit of achteruit is gegaan. Meer dan de helft ziet geen verandering (58%) of weet het niet (7%). Ongeveer 10% vindt dat hun buurt vooruit is gegaan; 25% constateert een
53%
8 Schollevaar Noord
2001
49%
9 Fascinatio
58%
Gemeente totaal
58%
0%
20%
40%
60%
2003
80%
100%
achteruitgang. Voor de komende jaren verwacht 8% een vooruitgang en 30% een achteruitgang van de buurt. In vrijwel alle wijken is het aantal bewoners dat een achteruitgang signaleert/verwacht beduidend groter dan het aantal bewoners dat een vooruitgang ziet. Hierop zijn twee uitzonderingen. Niet verrassend zien de bewoners van de nieuwbouwwijk Fascinatio afgelopen jaar een vooruitgang en verwacht voor de komende jaren een nog veel groter deel van de bewoners een positieve ontwikkeling: 70%. De tweede uitzondering in Oostgaarde Noord, waar
Ontwikkeling van de buurt, per wijk
ontwikkeling afgelopen jaar achteruit
verwachting komende jaren achteruit
vooruit
vooruit
1a Capelle-West 2001
1b 's Gravenland
2003
2 Middelwatering West 3 Middelwatering Oost 4 Oostgaarde Zuid 5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid 8 Schollevaar Noord 9 Fascinatio
Gemeente totaal 75%
50%
25%
0%
25%
50%
75%
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
75%
50%
25%
0%
25%
50%
75%
35
bovendien een duidelijke kentering is opgetreden. Twee jaar geleden was dit de wijk met het grootste aandeel bewoners dat een achteruitgang in de wijk zag. In 2001 was Oostgaarde Noord naast Fascinatio de enige wijk waar bewoners vaker een vooruitgang hebben opgemerkt (29%) dan een achteruitgang (24%). In de grafiek worden zowel de staven voor 2003 als 2001 weergegeven. In de meeste wijken is er weinig verschil opgetreden: in 2003 is de situatie vergelijkbaar of een fractie gunstiger. In Oostgaarde Noord is het beeld duidelijk gunstiger dan twee jaar geleden, terwijl in Schenkel een duidelijke achteruitgang is opgetreden. Voor de komende jaren verwachten de bewoners van Schollevaar Zuid en Schenkel relatief vaak een achteruitgang. Fascinatio, Oostgaarde Noord en Middelwatering Oost zijn de enige buurten waar een substantieel deel van de bewoners (ten minste 15%) een vooruitgang verwacht. In de andere wijken is dat nergens meer dan 7%. Ook in andere gemeenten wordt gevraagd naar de verwachte ontwikkeling van de woonbuurt. In onderstaande grafiek worden de gemiddelde cijfers van Capelle aan den IJssel vergeleken met de referentiegemeenten. In vergelijking met andere gemeenten is het toekomstvertrouwen niet al te groot. Het aantal mensen dat een achteruitgang verwacht is in Capelle ongeveer net zo groot als in Schiedam en Zoetermeer, iets groter dan in Dordrecht en Nieuwegein en twee keer zo groot als in Leiden, Smallingerland en Zwolle. Het aantal mensen dat een vooruitgang verwacht ligt in Capelle (8%) hoger dan in Nieuwegein, maar lager dan in alle andere referentiegemeenten. In de meeste andere gemeenten verwacht 12 tot 18% een vooruitgang; in Leiden is dat 25% en in Haarlem zelfs 34%.
Ontwikkeling van de buurt, komende jaren, per gemeente achteruit Capelle aan den IJssel
vooruit 30%
Dordrecht
8%
25%
Haarlem
21%
Leiden Nieuwegein
26%
6% 16%
34%
13% 15%
18%
30%
Zwolle 50%
25%
19%
Smallingerland Zoetermeer
34%
15%
Roosendaal Schiedam
12%
12% 16%
25%
16%
0%
25%
50%
Aan de bewoners die denken dat hun buurt vooruit of achteruit zal gaan (dus niet aan de mensen die denken dat de buurt gelijk blijft of het niet weten) is gevraagd naar de reden van de verwachte ontwikkeling. Op de volgende bladzijden wordt de ontwikkeling en de genoemde redenen per wijk weergegeven.
36
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Ontwikkeling van de woonbuurt (deel 1)
1a Capelle-West achteruit
vooruit
afgelopen jaren
Capelle-West
afgelopen jaren
komende jaren
gemeente
komende jaren
0%
10%
20%
30%
40%
50%
0%
In Capelle-West vindt 24% dat hun wijk achteruit is gegaan; 30% verwacht de komende jaren een verslechtering. Zij baseren dat onder meer op de onverschilligheid en mentaliteit van bewoners, maar ook op matig onderhoud en overlast van jongeren. Kleinere groepen bewoners noemen onder meer criminaliteit, parkeerproblemen, veroudering en de komst van andere bewoners.
10%
20%
30%
40%
50%
Slechts 2% van de bewoners vindt dat Capelle-West vooruit is gegaan en 1% verwacht voor de komende jaren een vooruitgang. Twee jaar geleden was dat nog 6%. In geen enkele andere wijk hebben zo weinig bewoners vertrouwen in een positieve ontwikkeling van de wijk.
1b ’s Gravenland achteruit
vooruit
afgelopen jaren
's Gravenland gemeente
komende jaren 0%
10%
20%
30%
40%
afgelopen jaren komende jaren
50%
0%
In de relatief nieuwe wijk ’s Gravenland vindt 13% dat hun wijk afgelopen jaar achteruit is gegaan, maar voor de komende jaren verwachten twee keer zo veel mensen een achteruitgang. Meer dan de helft van hen wijst op de opgroeiende jeugd en/of het ontbreken van jongerenvoorzieningen, waardoor ze een toename van overlast door hangjongeren verwachten of al constateren. Veel kleinere groepen bewoners noemen andere zaken zoals veroudering van de wijk, vervuiling, criminaliteit en de komst van andere bewoners.
10%
20%
30%
40%
50%
Ongeveer 5% van de bewoners vindt dat de wijk ’s Gravenland afgelopen jaar vooruit is gegaan. Voor de komende jaren verwacht 3% een vooruitgang. Zij noemen als reden onder meer de rustige woonbuurt, de bewoners en verbetering van de verkeerssituatie.
2 Middelwatering West achteruit
vooruit
afgelopen jaren
Middelw.West
afgelopen jaren
komende jaren
gemeente
komende jaren
0%
10%
20%
30%
40%
50%
In Middelwatering West verwacht 23% van de bewoners dat hun buurt komende jaren achteruit gaat. Zij wijzen onder meer op nieuwbouwplannen, maar ook op de instroom van andere bewoners en het toenemende aantal allochtonen. Ook de toewijzing van woningen speelt daarbij een rol. Anderen noemen onvoldoende onderhoud, criminaliteit, jongerenoverlast of de algemene mentaliteit. In de Revius- en Valeriusbuurt en Rozenburcht verwachten relatief veel mensen een achteruitgang.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
0%
10%
20%
30%
40%
50%
Ongeveer 6% vindt dat de wijk vooruit is gegaan; voor de komende jaren verwacht 5% een vooruitgang. Daarvoor worden zeer uiteenlopende redenen incidenteel genoemd, zoals instroom van nieuwe enthousiaste bewoners, aandacht voor de wijk en nieuwe plannen, sloop en nieuwbouw, aanpak van veiligheidsproblemen of het houden van deze Bewonersenquête.
37
Ontwikkeling van de woonbuurt (deel 2)
3 Middelwatering Oost achteruit
vooruit
afgelopen jaren
Middelw.Oost
afgelopen jaren
komende jaren
gemeente
komende jaren
0%
10%
20%
30%
40%
50%
0%
Van de bewoners van Middelwatering Oost verwacht 25% dat hun buurt de komende jaren achteruit zal gaan, vooral in de Hovenbuurt, Meeuwenbuurt en Kievitlaan. Zij wijzen vaak naar de mentaliteit van andere/nieuwe bewoners en het toenemende aantal allochtonen. Ook wordt verwezen naar slecht onderhoud en naar jongerenoverlast en criminaliteit. Minder genoemd zijn onder meer veroudering, sloop en nieuwbouw, te weinig toezicht, groenvoorziening, verkeer en parkeren en verzakkingen.
10%
20%
30%
40%
50%
Gemiddeld in de wijk vindt 13% dat hun buurt vooruit is gegaan; de komende jaren verwacht 15% een vooruitgang. In de Hovenbuurt en Koperwiek voorziet zelfs ongeveer een kwart een verbetering, vooral door sloop en nieuwbouw, maar ook door het opknappen van onder meer de bestrating. In de buurten Vuykterrein en Oude Kern verwachten relatief veel bewoners een vooruitgang door de ontwikkeling van het Vuykterrein. In de Meeuwenbuurt wordt onder meer verwezen naar de aanpak van riolering en bestrating.
4 Oostgaarde Zuid achteruit
vooruit
afgelopen jaren
Oostgaarde Zuid
afgelopen jaren
komende jaren
gemeente
komende jaren
0%
10%
20%
30%
40%
50%
0%
In Oostgaarde Zuid verwacht 23% van de bewoners dat hun wijk achteruit zal gaan. Achteruitgang wordt verwacht in alle buurten behalve Paradijssel, maar relatief vaker in de Diepenbuurt. Overlast van hangjongeren, beperkt onderhoud en de onverschillige mentaliteit van bewoners worden regelmatig als redenen aangevoerd. Anderen noemen de komst van andere bewoners, toename van allochtonen, criminaliteit, vervuiling en vandalisme. In dat verband wordt ook verwezen naar de komst van de metro en beperkt toezicht.
10%
20%
30%
40%
50%
Aan de andere kant vindt 7% dat hun buurt vooruit is gegaan; voor de komende jaren verwacht 4% een vooruitgang. Alleen in de nieuwe buurt Paradijssel verwachten meer mensen een vooruitgang, omdat het een jonge buurt is waar nog steeds wordt gebouwd. In andere buurten wordt af en toe verwezen naar het ‘Opgaarden’ project.
5 Oostgaarde Noord achteruit
vooruit
afgelopen jaren
Oostgaarde Nrd
afgelopen jaren
komende jaren
gemeente
komende jaren
0%
10%
20%
30%
40%
50%
In Oostgaarde Noord verwacht 28% dat hun buurt komende jaren achteruit zal gaan. Twee jaar geleden was dat nog 40%. Als reden wordt vaak verwezen naar de instroom van steeds meer allochtone bewoners. Ook de algemene mentaliteit van bewoners, jongerenoverlast, gebrek aan toezicht en problemen vanwege de metro worden regelmatig genoemd. Anderen wijzen op opoffering van de groenvoorziening (in de Scandinavische buurt), criminaliteit en vervuiling. In de Bergen- en Molukkenbuurt verwachten relatief weinig mensen een achteruitgang.
38
0%
10%
20%
30%
40%
50%
In Oostgaarde Noord zijn echter ook veel positieve geluiden: 29% vindt dan hun buurt vooruit is gegaan en 21% verwacht de komende jaren vooruitgang. Vooral in de Bergenbuurt verwachten veel bewoners een positieve ontwikkeling door het opknappen van de buurt. Ook in de Beemster-/Purmer - en Schermenhoek voorzien veel bewoners vooruitgang, mede door renovatie van flats en bestemming als 55+ omgeving.
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Ontwikkeling van de woonbuurt (deel 3)
6 Schenkel achteruit
vooruit
afgelopen jaren komende jaren 0%
10%
20%
30%
40%
Schenkel
afgelopen jaren
gemeente
komende jaren 0%
50%
In Schenkel (inclusief ’s Gravenweg) vindt 32% dat hun buurt achteruit is gegaan; 36% verwacht de komende jaren achteruitgang (vooral in de Florabuurt). Dat zijn er veel meer dan twee jaar geleden. Meestgenoemde redenen zijn de komst van steeds meer allochtonen of in het algemeen van andere groepen bewoners en de veranderende mentaliteit. Iets minder genoemd worden criminaliteit, jongerenoverlast en slecht onderhoud. Enkelen noemen overlast van Bouwmanhuis en BAVO. Aan de ’s Gravenweg worden ook nieuwbouw en verkeer genoemd.
10%
20%
30%
40%
50%
Over het afgelopen jaar vond nog 9% dat hun buurt vooruit is gegaan, maar voor de komende jaren verwacht slechts 4% een vooruitgang, waarvoor zeer uiteenlopende redenen worden genoemd. In de ’s Gravenweg oost zijn er dat iets meer; zij wijzen op nieuwe bewoners in de verkochte woningen die hun woning opknappen of opnieuw bouwen.
7 Schollevaar Zuid achteruit
vooruit
afgelopen jaren komende jaren 0%
10%
20%
30%
40%
Schollev. Zuid
afgelopen jaren
gemeente
komende jaren 0%
50%
In Schollevaar Zuid verwacht 43% van de bewoners komende jaren een achteruitgang, meer dan in enige andere wijk. Nog hoger is dat percentage in de Dansenbuurt zuid en in de oostelijke buurten. Zij baseren zich vooral op onvoldoende onderhoud, de komst van een ander soort bewoners, een groot aandeel allochtonen en jongerenoverlast. Iets minder genoemd worden de algemene mentaliteit, criminaliteit, vervuiling, gebrek aan toezicht, bezuinigingen, vandalisme en verpaupering. Ook staan de huizen langer te koop en is er leegstand.
10%
20%
30%
40%
50%
Van alle bewoners vindt 6% dat de wijk afgelopen jaar vooruit is gegaan en een even grote groep verwacht komende jaren een verbetering. Zij verwijzen onder meer naar het project van de gemeente en COM Wonen in Schollevaar Oost of in het algemeen naar opknappen van de woonomgeving. Enkele andere bewoners noemen andere redenen zoals verkoop van huurwoningen, enige nieuwbouw, wijkbewoners of inzet van de gemeente.
8 Schollevaar Noord achteruit
vooruit
afgelopen jaren
Schollev. Noord
afgelopen jaren
komende jaren
gemeente
komende jaren
0%
10%
20%
30%
40%
50%
In Schollevaar Noord vindt 22% dat hun buurt achteruit is gegaan; voor de komende jaren verwacht 32% een achteruitgang in alle buurten. Jongerenoverlast en criminaliteit worden regelmatig als reden genoemd, maar ook de onderhoudstoestand, mentaliteit van bewoners en de komst van nieuwe bewoners. Veroudering, vandalisme en vervuiling, bezuinigingen en gebrek aan toezicht worden ook af en toe genoemd.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
0%
10%
20%
30%
40%
50%
In Schollevaar Noord vindt 7% van de bewoners dat hun buurt vooruit is gegaan of verwacht voor de komende jaren een vooruitgang. Redenen zijn onder meer verkoop van huurwoningen en meer onderhoud in de wijk.
39
Ontwikkeling van de woonbuurt (deel 4)
9 Fascinatio achteruit
vooruit
afgelopen jaren
Fascinatio
afgelopen jaren
komende jaren
gemeente
komende jaren
0%
10%
20%
30%
40%
50%
70% 0%
In de nieuwbouwwijk Fascinatio vindt 7% dat hun wijk afgelopen jaar achteruit is gegaan; voor de komende jaren verwacht 10% een achteruitgang. Dat zijn duidelijk de laagste percentages in de gemeente. De bewoners die wel een achteruitgang verwachten noemen ieder een andere reden, waarbij zowel naar bewoners als naar de woonomgeving wordt verwezen.
10%
20%
30%
40%
50%
Niet geheel verrassend vinden veel mensen dat hun wijk vooruit is gegaan; voor de komende jaren verwacht zelfs 70% een vooruitgang. Vrijwel allemaal verwijzen zij naar het feit dat de wijk nog in aanbouw is en dus nog moet worden voltooid, ook wat de woonomgeving betreft. Op dit moment ontbreken er nog veel voorzieningen.
Leefbaarheid in Schollevaar-oost De gemeente en de Stichting COM Wonen zijn in 2003 een project gestart om de leefbaarheid in Schollevaar-oost te verbeteren. Omdat de gemeente graag wil weten hoe de communicatie verliep en wat de bewoners van het project hadden gehoord, bevatte de enquête in de drie betreffende buurten (Operabuurt, Gebouwenbuurt en Schildersvormenbuurt) enkele vragen over dit project. De resultaten van dit specifieke vragenblok worden in deze paragraaf beschreven. In de eerste plaats werd de bewoners gevraagd of zij over het project hadden gehoord. Het merendeel van de bewoners (70%) laat weten dat zij wel van het project hadden gehoord. Bewoners vanaf 50 jaar hadden wat vaker over het project gehoord, bewoners jonger dan 40 jaar minder vaak. Van de bewoners die over het project hadden gehoord zegt 47% dat ze er in de krant over hebben gelezen (bijvoorbeeld in Rotterdams Dagblad, IJsselpost of IJssel en Lekstreek). Een kwart heeft via het Wijkoverlegplatform of de wijkkrant Schollevaar over het project gehoord, 5% via buren, familie of kennissen en 12% op een andere manier, bijvoorbeeld via folders of spandoeken/borden in de wijk. Nog eens 13% heeft meerdere antwoorden aangekruist.
Kent men project om leefbaarheid Schollevaar oost te bevorderen?
kent men het project?
zo ja: hoe erover gehoord? via de krant (47%) WOP/wijkkrant (24%)
nee (30%)
ja (70%) buren/familie/kennissen (4%) meer antwoorden (13%)
40
anders (12%)
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Ieder huishouden in de wijk moet een nieuwsbrief over het project hebben ontvangen. Desgevraagd antwoordt slechts 59% dat ze de nieuwsbrief hebben ontvangen, 29% weet het niet meer en 12% zegt de nieuwsbrief niet te hebben ontvangen. De mensen die zeggen dat zij de nieuwsbrief wel hebben ontvangen hebben hem bijna allemaal ook gelezen: 66% (vrijwel) helemaal, 31% een beetje en slechts 3% in het geheel niet.
Heeft men de nieuwsbrief ook ontvangen?
nieuwsbrief ontvangen?
zo ja: heeft u deze bekeken?
nee (12%) nee (3%) weet niet meer (29%)
ja (vrijwel) helemaal (66%)
ja (59%) ja, een beetje bekeken (31%)
Tot slot werd aan de bewoners, ongeacht of ze over het project hadden gehoord, gevraagd wat ze ervan vinden. Bij deze open vraag heeft 5% van de buurtbewoners niets ingevuld. Van de mensen die wel iets hebben ingevuld zijn de reacties overwegend positief: 36% vindt het project gewoon ‘goed initiatief’ en nog eens 27% noemt het zelfs zeer goed of prima. Nog eens 8% vindt het een goed initiatief, mits aan een of meer voorwaarden wordt voldaan (als continuïteit gewaarborgd is, als het echt wordt uitgevoerd, als het niet te lang duurt, als we er echt iets van merken). Dat betekent dat in ieder geval 70% van de bewoners positief staat tegenover het project. Nog eens 4% is een beetje positief (‘hoop dat het werkt’, ‘alle beetjes helpen’, ‘kan nooit kwaad’). Bij 6% van de bewoners overheerst twijfel (‘eerst zien, dan geloven’, ‘het valt te proberen’, ‘afwachten of het succes heeft’). Slechts 2% ziet er niets in (‘slecht’, ‘werkt toch niet’, ‘te laat’). Tot slot is er nog 4% die alleen maar zegt er nog niets van gemerkt te hebben en 7% met diverse andere antwoorden (bijvoorbeeld over een concrete invulling die ze wensen te geven, of dat het niet nodig zou moeten zijn).
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
41
42
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
HOOFDSTUK 3
Veiligheid In het vragenblok veiligheid gaven de Capellenaren om te beginnen rapportcijfers voor de veiligheidssituatie. Hierbij komen lage cijfers overeen met veel last en hoge rapportcijfers met geen of weinig last. De bewoners gaven voor de criminaliteit (inbraak, diefstal, vernielingen en geweld) gemiddeld een 5,8. Voor verkeersoverlast (lawaai, te hard rijden, onveilig rijgedrag, verkeerd parkeren) gaven ze een lager cijfer: 5,1. De verkeerssituatie in de woonbuurt wordt door de bewoners dus ongunstiger beoordeeld dan de criminaliteit (wat geldt voor alle wijken). Bovendien is de verkeerssituatie iets verslechterd, terwijl de criminaliteitssituatie juist verbeterd is. De cijfers per wijk vindt u in onderstaande grafiek. Afgaande op de rapportcijfers ervaren de bewoners van Fascinatio weinig criminaliteit. Het grootst zijn de problemen in Oostgaarde Noord en Schollevaar Zuid en Noord. Vooral in Oostgaarde Noord is de situatie wel verbeterd: het cijfer steeg van 4,7 naar 5,5. Ook de situatie rond verkeersoverlast wordt in Fascinatio het meest gunstig beoordeeld. Met name in Schenkel is deze verslechterd.
Rapportcijfers veiligheidssituatie
criminaliteit
verkeersoverlast
1a Capelle-West
1a Capelle-West
6,2
1b 's Gravenland 2 Middelwatering West
4 Oostgaarde Zuid
5,8
7 Schollevaar Zuid
2001
5,4
8 Schollevaar Noord
2003
4
5
6 Schenkel
5,2
7 Schollevaar Zuid
4,8 5,4 6,0
Gemeente totaal
5,8
3
5,1
9 Fascinatio
7,5
2
5,5
5 Oostgaarde Noord
8 Schollevaar Noord
5,7
9 Fascinatio
Gemeente totaal
5,1
4 Oostgaarde Zuid
6,2 5,5
6 Schenkel
5,4
3 Middelwatering Oost
5,9
5 Oostgaarde Noord
5,1
2 Middelwatering West
6,0
3 Middelwatering Oost
5,2
1b 's Gravenland
6,3
6
7
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
8
9
5,1
2
3
4
5
6
7
8
9
43
Anders dan in voorgaande jaren werd in 2003 ook een rapportcijfer gevraagd voor overige overlast zoals lawaai, overlast van omwonenden, hangjongerengedrag enz. De rapportcijfers voor deze overlast worden in de grafiek hiernaast weergegeven. Het gemiddelde rapportcijfer bedraagt een 5,9. De minste overlast is er – ook hier – in Fascinatio. Gunstiger dan gemiddeld is de situatie in Middelwatering West, CapelleWest, ’s Gravenland en Oostgaarde Zuid. De meeste overlast ervaren bewoners van Oostgaarde Noord en Schollevaar Zuid en Noord. In vergelijking met enkele andere gemeenten waar ook om rapportcijfers werd gevraagd oordelen de Capellenaren minder gunstig. Als rapportcijfer voor criminaliteit geven de inwoners van Smallingerland (6,8) en van
Rapportcijfer ‘overige overlast’ overige overlast 1a Capelle-West
6,4
1b 's Gravenland
6,3
2 Middelwatering West
6,5
3 Middelwatering Oost
5,8
4 Oostgaarde Zuid
6,3
5 Oostgaarde Noord
5,4
6 Schenkel
5,9
7 Schollevaar Zuid
5,5
8 Schollevaar Noord
5,7
9 Fascinatio
7,0
Gemeente totaal
5,9
2
3
4
5
6
7
8
9
Zoetermeer (7,0) ruim een volle punt hoger dan in Capelle (5,8). Van alle bewoners van Capelle voelt 4% zich vaak en 36% zich soms onveilig in de eigen buurt. Er bestaan echter aanzienlijke verschillen tussen de wijken. In Oostgaarde Noord en Schollevaar Zuid voelt meer dan de helft van de bewoners zich wel eens onveilig. Ook in Schenkel en Schollevaar Noord voelen relatief veel mensen zich wel eens onveilig. Het meest gunstig is de situatie in Fascinatio en ’s Gravenland, waar slechts 20% van de bewoners zich wel eens onveilig voelt.
Onveilig voelen in de eigen buurt
vaak of soms onveilig, 2001 en 2003 1a Capelle-West
1a Capelle-West
24%
1b 's Gravenland
3 Middelwatering Oost
7 Schollevaar Zuid
55%
6 Schenkel
45%
45%
45%
9 Fascinatio
40%
2001
20%
Gemeente totaal
40%
20%
52%
8 Schollevaar Noord
20%
Gemeente totaal
45%
7 Schollevaar Zuid
52%
8 Schollevaar Noord
30%
5 Oostgaarde Noord
55%
6 Schenkel
44
39%
4 Oostgaarde Zuid
30%
5 Oostgaarde Noord
0%
31%
3 Middelwatering Oost
39%
9 Fascinatio
20%
2 Middelwatering West
31%
4 Oostgaarde Zuid
24%
1b 's Gravenland
20%
2 Middelwatering West
onveilig voelen, 2003
60%
80%
2003
100%
40%
0% ja, vaak
20% ja, soms
40%
60%
80%
100%
zelden of nooit
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Sinds 2001 is vooral het aandeel bewoners dat zich vaak onveilig voelt afgenomen: gemiddeld van 6% naar 4%. In Oostgaarde Noord voelde in 2001 nog 16% van de bewoners zich vaak onveilig; in 2003 was dat nog maar 6%. Behalve in Oostgaarde Noord voelen ook in ’s Gravenland, Middelwatering West en Oost en Oostgaarde Zuid minder mensen zich wel eens onveilig. Vooral in Schenkel is dat aandeel de afgelopen twee jaar juist toegenomen: van 39 naar 45%. Behalve naar de woonwijk is ook nog gekeken naar andere kenmerken van de respondent. De leeftijdsgroep blijkt niet noemenswaardig van invloed op het aandeel bewoners dat zich onveilig voelt. Vrouwen voelen zich in hun buurt wel vaker onveilig dan mannen. Dit verschil tussen vrouwen en mannen is te zien in elke leeftijdsgroep en bij alle huishoudenssituaties. Twee jaar geleden bleek het verschil tussen mannen en vrouwen bij (echt)paren met of zonder kinderen nog zeer beperkt te zijn maar ook bij deze groepen is het verschil nu toegenomen. Inwoners met een laag inkomen voelen zich verder wat vaker onveilig dan inwoners met een hoog inkomen. Onveilige plekken Aan de respondenten van de Bewonersenquête werd niet alleen gevraagd of men zich wel eens onveilig voelt, maar ook of er bepaalde plekken zijn in de buurt die men vermijdt omdat ze onveilig zijn en wat de precieze redenen daarvan zijn. Een soortgelijke vraag was opgenomen over onveilige verkeerssituaties. De respondenten moesten ook de locaties noemen. Deze locaties zijn niet opgenomen in deze rapportage, maar wel in geanonimiseerde vorm aan de gemeente beschikbaar gesteld voor nadere analyse. Ongeveer 36% van de bewoners zegt dat er in de eigen buurt bepaalde plekken zijn die men vermijdt omdat ze niet veilig zijn. Dat zijn er gemiddeld net zo veel als vorig jaar. Het grootst is deze groep in Schollevaar Zuid en Noord, waar de percentages bovendien zijn gestegen. Ook in Schenkel en ’s Gravenland is het vermijdingsgedrag toegenomen. In Middelwatering Oost en in Oostgaarde Noord zijn de percentages duidelijk afgenomen.
Onveilige plekken en verkeerssituaties in de eigen buurt vermijdt onveilige plekken 1a Capelle-West
kent onveilige verkeerssituaties 1a Capelle-West
18%
1b 's Gravenland 2 Middelwatering West
23%
1b 's Gravenland
22%
2 Middelwatering West
3 Middelwatering Oost 4 Oostgaarde Zuid
37%
6 Schenkel
37%
7 Schollevaar Zuid
2001 49%
2003 55%
53% 42%
6 Schenkel
49%
7 Schollevaar Zuid
57%
8 Schollevaar Noord
50%
9 Fascinatio
17%
40%
67%
Gemeente totaal
36%
20%
56%
5 Oostgaarde Noord
8 Schollevaar Noord
0%
44%
4 Oostgaarde Zuid
35%
5 Oostgaarde Noord
Gemeente totaal
60%
3 Middelwatering Oost
32%
9 Fascinatio
63%
60%
80%
100%
53%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Van een andere orde zijn onveilige verkeerssituaties. Ruim de helft van de bewoners kent onveilige verkeerssituaties in de buurt; dat aandeel is licht gestegen. Vooral in Fascinatio, Capelle-West en ’s Gravenland kennen veel mensen onveilige verkeerssituaties. Het aandeel mensen dat onveilige verkeerssituaties kent is in de meeste wijken gestegen, maar in ’s Gravenland en Middelwatering West iets afgenomen.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
45
De reden van de onveiligheid blijkt uit onderstaande tabellen. Bij het vermijden van onveilige plekken blijken groepen jongeren de belangrijkste reden: 26% van alle bewoners kent plekken die men (mede) om deze reden onveilig vindt. In Schollevaar zijn die percentages duidelijk hoger, in Fascinatio is dit aandeel juist te verwaarlozen. Op de tweede plaats staat onvoldoende verlichting: 15% van de bewoners vindt plekken om deze reden onveilig, vooral in Schollevaar Zuid. Andere redenen zoals graffiti, openbaar groen, geluids- en drugsoverlast worden elk door 4-7% genoemd. Twee jaar geleden werden deze zaken in Oostgaarde Noord duidelijk vaker dan gemiddeld genoemd, maar in 2003 is daar geen sprake meer van. In de tweede tabel worden de redenen van eventuele onveilige verkeerssituaties weergegeven. Te hard rijden wordt het meest genoemd als reden van de onveiligheid: 32% noemt dit als reden bij minstens één gevaarlijke locatie. Onoverzichtelijke situaties wordt als tweede reden genoemd (21%). Andere redenen zijn: fout parkeren (15%), agressief rijgedrag (15%), onveilige inrichting (11%) en te veel verkeersdrukte (11%). Bij de meeste aspecten zijn deze percentages iets gestegen; dat geldt vooral voor agressief rijgedrag en verkeersdrukte. Infrastructurele aspecten zoals slecht overzicht en onveilige inrichting worden niet of nauwelijks meer genoemd dan in 2001.
Vermijden van onveilige plekken in de buurt Wijkindeling
vermijdt wel eens bepaalde plekken in de eigen buurt
belangrijkste redenen van de onveiligheid verlichting
graffiti
openbaar geluidsgroen overlast
drugsoverlast
groepen jongeren
anders
1a Capelle-West 1b 's Gravenland 2 Middelwatering West 3 Middelwatering Oost 4 Oostgaarde Zuid 5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid 8 Schollevaar Noord 9 Rivium
18% 23% 22% 32% 35% 37% 37% 49% 55% 17%
8% 10% 10% 13% 16% 15% 13% 23% 19% 14%
3% 4% 2% 4% 8% 5% 2% 5% 3% 0%
1% 1% 2% 3% 4% 4% 5% 6% 4% 1%
3% 3% 2% 11% 4% 4% 5% 10% 10% 0%
2% 4% 3% 7% 8% 10% 6% 11% 14% 0%
12% 16% 12% 25% 27% 29% 22% 38% 48% 2%
3% 8% 6% 6% 8% 8% 11% 12% 10% 5%
Gemeente totaal Gemeente totaal (2001)
36% 36%
15% 17%
4% 6%
4% 5%
6% 7%
7% 7%
26% 25%
9% 9%
Respondenten konden maximaal drie plekken opgeven, en moesten daarbij tevens noteren wat de belangrijkste reden van de onveiligheid was. Bij elk van de drie plekken konden meerdere redenen worden aangekruist. Alle percentages in % van het totaal aantal respondenten (inclusief hen die nooit plekken in de buurt mijden).
Onveilige verkeerssituaties in de buurt Wijkindeling
kent onveilige verkeerssituaties in de buurt
belangrijkste redenen van de onveiligheid slecht overzicht
te hard rijden
fout parkeren
te druk
agressief onveilige anders rijgedrag inrichting
1a Capelle-West 1b 's Gravenland 2 Middelwatering West 3 Middelwatering Oost 4 Oostgaarde Zuid 5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid 8 Schollevaar Noord 9 Rivium
63% 60% 44% 56% 53% 42% 49% 57% 50% 67%
31% 23% 15% 16% 19% 19% 13% 28% 21% 31%
31% 35% 27% 35% 33% 28% 32% 34% 32% 40%
26% 21% 8% 16% 15% 14% 14% 15% 9% 10%
22% 22% 13% 18% 6% 6% 9% 7% 6% 8%
11% 14% 12% 21% 11% 15% 10% 18% 13% 8%
10% 11% 10% 11% 8% 9% 11% 12% 12% 15%
11% 18% 12% 11% 13% 5% 16% 14% 19% 27%
Gemeente totaal Gemeente totaal (2001)
53% 51%
21% 22%
32% 30%
15% 13%
11% 7%
15% 11%
11% 10%
13% 13%
Respondenten konden maximaal drie plekken opgeven, en moesten daarbij tevens noteren wat de belangrijkste reden van de onveiligheid was. Bij elk van de drie plekken konden meerdere redenen worden aangekruist. Alle percentages in % van totaal aantal respondenten (inclusief hen die geen onveilige verkeerssituaties kennen).
46
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Toezichthouders In de gemeente Capelle aan den IJssel zijn speciale toezichthouders aangesteld. Met hun inzet wil de gemeente de veiligheid en de leefomgeving verbeteren. De toezichthouders dragen dus bij aan een ‘schoon, heel en veilig’ Capelle en worden vooral ingezet op plaatsen die gevoelig zijn voor vandalisme en andere vormen van overlast. Twee van de drie bewoners was niet op de hoogte van het bestaan van deze toezichthouders. Hoger liggen de percentages in Middelwatering Oost en Oostgaarde Noord, maar ook daar is slechts 42% van de bewoners op de hoogte van hun bestaan. In ’s Gravenland, Schollevaar Noord en Fascinatio is dat rond de 25%.
Wist u van bestaan van toezichthouders? 1a Capelle-West
29%
1b 's Gravenland
26%
2 Middelwatering West
33%
3 Middelwatering Oost
41%
4 Oostgaarde Zuid
33%
5 Oostgaarde Noord
42%
6 Schenkel
33%
7 Schollevaar Zuid
32%
8 Schollevaar Noord
26%
9 Fascinatio
24%
Gemeente totaal
34%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Aan de bewoners die zeiden wel op de hoogte te zijn is ook gevraagd of zij zich veiliger voelen door de aanwezigheid van de toezichthouders. Voor vier van de tien mensen is dat inderdaad het geval: 10% voelt zich veel veiliger en 30% een beetje veiliger. Daarnaast zegt 36% zich niet veiliger te voelen en 24% weet het niet. Vooral oudere bewoners (vanaf 65 jaar) voelen zich veiliger door de toezichthouders. Ook vrouwen en allochtone bewoners voelen zich relatief vaker veiliger door de aanwezigheid van toezichthouders. Ongeacht de vraag of men op de hoogte was van het bestaan van toezichthouders werd bewoners gevraagd waarvoor toezichthouders vooral moeten worden ingezet en wat voor taken zij zouden moeten hebben. Volgens de bewoners zouden de toezichthouders met name moeten worden ingezet op de terreinen vandalisme (vernieling en graffiti: 72%), kleine criminaliteit (65%), overlast op straat (55%) en vervuiling (49%). Inzet bij parkeeroverlast en onveilige verkeerssituaties vindt minder bijval: ongeveer een kwart staat daar achter. Verder zien de bewoners voor de toezichthouders drie belangrijke taken: het signaleren van overlast/onveiligheid en doorgeven aan gemeente of politie, het voorkómen van overlast en onveiligheid en het aanspreken van bewoners die zich hinderlijk gedragen. Hulpverlening bij kleine incidenten of bij evenementen en vooral het verlenen van service krijgen veel minder steun.
Waarvoor moeten toezichthouders vooral worden ingezet? vandalisme (vernieling/graffiti)
72%
kleine criminaliteit
65%
overlast op straat
55%
vervuiling parkeeroverlast
74%
voorkómen overlast/onveiligheid
74%
bewoners aanspreken bij hinder
68%
49%
hulpverlening kleine incidenten
25%
onveilige verkeerssituaties
signaleren/doorgeven overlast
service verlenen (gastheer)
22%
29% 12%
anders
anders 0%
20%
40%
60%
80% 100%
0%
20%
40%
60%
80% 100%
Weergegeven in procenten van bewoners die een antwoord hebben gegeven,
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
47
Criminaliteit in de buurt Van diverse vervelende voorvallen (overlast en criminaliteit) is aan de bewoners gevraagd of deze naar hun oordeel vaak voorkomen in de buurt. De antwoorden worden weergegeven in de grafieken op de volgende bladzijden. Het gaat bij dit thema dus nadrukkelijk om de beleving van criminaliteit en overlast en niet om het feitelijk voorkomen. Het aandeel mensen dat zegt niet te weten of een bepaald delict vaak voorkomt wordt in de grafieken niet weergegeven. Daardoor tellen de staven niet op tot 100%. Diefstal uit en inbraak in auto komen volgens 47% van de bewoners vaak of soms voor in de eigen buurt. Beschadiging van auto’s of diefstal aan de buitenkant van auto’s komt volgens 48% van de bewoners vaak of soms voor in de eigen buurt. In de wijken Oostgaarde Noord en Schollevaar Zuid komen deze vormen van autocriminaliteit volgens de bewoners het meeste voor: ongeveer 55% van de bewoners in deze wijken vindt dat diefstal uit en beschadiging van auto’s vaak of soms voorkomen in hun wijk. In Fascinatio is volgens bewoners nauwelijks sprake van autocriminaliteit.
Voorkomen van autocriminaliteit diefstal uit / inbraak in auto 1a Capelle-West
beschadiging/diefstal vanaf auto 1a Capelle-West
33%
1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
46%
2 Middelwatering West
46%
42%
2 Middelwatering West
52%
3 Middelwatering Oost
3 Middelwatering Oost
43%
4 Oostgaarde Zuid 5 Oostgaarde Noord
7 Schollevaar Zuid
44%
5 Oostgaarde Noord
52%
62%
6 Schenkel
49%
37%
7 Schollevaar Zuid
55%
8 Schollevaar Noord
41%
4 Oostgaarde Zuid
38%
6 Schenkel
39%
55%
8 Schollevaar Noord
40%
9 Fascinatio
43%
9 Fascinatio
Gemeente totaal
Gemeente totaal
47%
0%
20%
40%
60%
80%
vaak
100%
48%
0%
soms
20%
40%
60%
80%
100%
bijna nooit
Volgens 58% van de bewoners komt woninginbraak vaak of soms voor in de eigen buurt. In Schenkel en Capelle-West komt woninginbraak volgens bewoners het meest voor; in Fascinatio nauwelijks. Volgens 23% van de bewoners komen geweldsdelicten, bedreigingen en lastig vallen vaak of soms voor in de buurt. Geweldsdelicten komen volgens de Capellenaren het meest voor in Oostgaarde Noord en Schollevaar Zuid en Noord. In Fascinatio, maar ook in Capelle-West en Middelwatering West komen geweldsdelicten volgens bewoners veel minder vaak voor.
48
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Voorkomen van woninginbraak en geweld woninginbraak
geweldsdelicten / bedreiging / lastig vallen
1a Capelle-West
1a Capelle-West
66%
1b 's Gravenland 2 Middelwatering West
2 Middelwatering West
59%
3 Middelwatering Oost
52%
4 Oostgaarde Zuid
51%
4 Oostgaarde Zuid
5 Oostgaarde Noord
52%
5 Oostgaarde Noord
9 Fascinatio
20% 18% 34% 20%
7 Schollevaar Zuid
33%
8 Schollevaar Noord
62%
27%
9 Fascinatio
10%
Gemeente totaal
Gemeente totaal
58%
0%
11%
6 Schenkel
70% 59%
8 Schollevaar Noord
19%
3 Middelwatering Oost
6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid
12%
1b 's Gravenland
61%
20%
40%
60%
80%
100%
vaak
23%
0%
soms
20%
40%
60%
80%
100%
bijna nooit
In onderstaande grafiek worden de cijfers voor de vormen van criminaliteit vergeleken met 2001. Uit deze vergelijking blijkt dat woninginbraak en met name autocriminaliteit volgens bewoners minder vaak voorkomen. Autocriminaliteit komt vooral in Oostgaarde, Middelwatering en CapelleWest minder voor. Beschadiging of diefstal aan de buitenkant van auto’s komt in ’s Gravenland wel vaker voor dan in 2001. In alle andere wijken is sprake van een afname van beide vormen van autocriminaliteit. Woninginbraak komt volgens bewoners vooral in Oostgaarde Noord minder voor, maar in Schenkel vaker dan in 2001. Geweldsdelicten komen niet minder voor dan in 2001. In ’s Gravenland, Oostgaarde Zuid en Schollevaar vinden bewoners dat geweldsdelicten vaker voorkomen, maar in Oostgaarde Noord en Middelwatering zou geweld nu minder voorkomen.
Ontwikkeling autocriminaliteit, woninginbraak en geweld (‘vaak’ of ‘soms’) diefstal uit/inbraak in auto
beschadiging/ diefstal af auto
woninginbraak
geweldsdelicten/bedreiging
1a Capelle-West
1a Capelle-West
1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
2001
2 Middelwater.West
2 Middelwater.West
2003
3 Middelwater.Oost
3 Middelwater.Oost
4 Oostgaarde Zuid
4 Oostgaarde Zuid
5 Oostgaarde Noord
5 Oostgaarde Noord
6 Schenkel
6 Schenkel
7 Schollevaar Zuid
7 Schollevaar Zuid
8 Schollevaar Noord
8 Schollevaar Noord
9 Fascinatio
9 Fascinatio
Gemeente totaal
Gemeente totaal
0% 25% 50% 75% 100%
0% 25% 50% 75% 100%
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
0% 25% 50% 75% 100%
0% 25% 50% 75% 100%
49
Overlast in de buurt Bij de volgende voorvallen is vooral sprake van overlast in de buurt. Volgens ruim de helft van de bewoners komt overlast van groepen jongeren regelmatig voor. Deze vorm van overlast komt in Fascinatio, Capelle-West en Middelwatering West minder vaak voor dan gemiddeld en in Schollevaar juist relatief vaak. Gemiddeld 23% van de bewoners ondervindt wel eens overlast van omwonenden. Oostgaarde Noord en Schollevaar Zuid zijn de wijken waar dit het meest voorkomt. In Fascinatio en ’s Gravenland komt overlast van omwonenden relatief weinig voor.
Voorkomen van overlast overlast groepen jongeren 1a Capelle-West
overlast omwonenden 1a Capelle-West
38%
1b 's Gravenland 2 Middelwatering West
23%
5 Oostgaarde Noord
60%
6 Schenkel
31%
4 Oostgaarde Zuid
49%
5 Oostgaarde Noord
26%
3 Middelwatering Oost
56%
4 Oostgaarde Zuid
41%
6 Schenkel
50%
7 Schollevaar Zuid
66%
7 Schollevaar Zuid
8 Schollevaar Noord
67%
8 Schollevaar Noord
9 Fascinatio
9 Fascinatio
30%
Gemeente totaal 20%
40%
27% 39% 28% 12%
Gemeente totaal
53%
0%
16%
2 Middelwatering West
32%
3 Middelwatering Oost
22%
1b 's Gravenland
45%
60%
80%
vaak
100%
29%
0%
soms
20%
40%
60%
80%
100%
bijna nooit
Overige geluidsoverlast (anders dan van groepen jongeren, omwonenden of verkeer) komt volgens 32% van de bewoners soms of vaak voor in de eigen buurt, het meest in Oostgaarde Noord, Middelwatering Oost, Schollevaar Zuid en Schenkel. In Fascinatio en Capelle-West ondervinden de bewoners veel minder last van geluidsoverlast. Overlast van drugsverslaafden of drugshandel komt volgens 15% van de bewoners vaak of soms voor in de buurt. Drugsoverlast komt het meest voor in de wijken Oostgaarde Noord, Schenkel en Schollevaar Zuid. In Fascinatio, maar ook in ’s Gravenland en Capelle West is nauwelijks sprake van drugsproblemen.
50
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Voorkomen van geluids- en drugsoverlast overige geluidsoverlast 1a Capelle-West
drugsoverlast 1a Capelle-West
19%
1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
24%
2 Middelwatering West
2 Middelwatering West
30%
3 Middelwatering Oost 4 Oostgaarde Zuid 5 Oostgaarde Noord
39% 35%
7 Schollevaar Zuid
21% 20% 14%
Gemeente totaal
32%
0%
21%
6 Schenkel
9 Fascinatio
17%
Gemeente totaal
5 Oostgaarde Noord
8 Schollevaar Noord
32%
9 Fascinatio
12%
7 Schollevaar Zuid
37%
8 Schollevaar Noord
14%
4 Oostgaarde Zuid
24%
6 Schenkel
11%
3 Middelwatering Oost
39%
20%
40%
60%
80%
100%
vaak
15%
0%
soms
20%
40%
60%
80%
100%
bijna nooit
De ontwikkeling van de verschillende vormen van overlast gedurende de afgelopen twee jaar wordt weergegeven in onderstaande figuur. Gemiddeld in de gemeente zijn de percentages nauwelijks veranderd. Op wijkniveau zijn er wel enkele kleine verschuivingen. Zowel overlast van groepen jongeren als geluidsoverlast komen in Capelle-West, Oostgaarde Noord en Middelwatering West minder vaak voor dan twee jaar geleden. Geluidsoverlast komt ook in Schollevaar Noord minder voor, maar overlast van groepen jongeren vaker. Andere wijken waar zowel geluidsoverlast als overlast van jongeren vaker voorkomen zijn ’s Gravenland, Middelwatering Oost en Schenkel. Overlast van omwonenden komt in Capelle-West, Middelwatering Oost en Schenkel iets vaker voor dan in 2001, maar het verschil is beperkt. In Schollevaar Noord is sprake van een kleine verbetering. Drugsoverlast komt in Schenkel en Schollevaar vaker voor dan twee jaar geleden.
Ontwikkeling overlast (‘vaak’ of ‘soms’) overlast groepen jongeren
overlast omwonenden
geluidsoverlast
drugsgebruik/ drugshandel
1a Capelle-West
1a Capelle-West
1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
2 Middelwater.West
2 Middelwater.West
3 Middelwater.Oost
3 Middelwater.Oost
4 Oostgaarde Zuid
4 Oostgaarde Zuid
5 Oostgaarde Noord
5 Oostgaarde Noord
6 Schenkel
2003
6 Schenkel
7 Schollevaar Zuid
7 Schollevaar Zuid
8 Schollevaar Noord
8 Schollevaar Noord
9 Fascinatio
9 Fascinatio
Gemeente totaal
Gemeente totaal
0% 25% 50% 75% 100%
2001
0% 25% 50% 75% 100%
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
0% 25% 50% 75% 100%
0% 25% 50% 75% 100%
51
Vervuiling in de buurt Onderstaande grafiek toont het voorkomen van vervuiling in de buurt. Volgens 60% van de bewoners is wel eens sprake van zwerfvuil en 55% ziet wel eens verkeerd geplaatst vuilnis in de wijk. Deze vervuiling komt in alle wijken voor, maar in Oostgaarde Noord en Schollevaar Zuid vaker dan gemiddeld. In Oostgaarde Noord zegt 44% van de bewoners dat zwerfvuil en verkeerd geplaatst vuilnis vaak voorkomen in de buurt. Zwerfvuil komt ook in Fascinatio vaak voor. In Middelwatering West zijn er de minste problemen.
Voorkomen van vervuiling zwerfvuil 1a Capelle-West
verkeerd geplaatst vuilnis 1a Capelle-West
55%
1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
48%
2 Middelwatering West
2 Middelwatering West
45%
3 Middelwatering Oost
7 Schollevaar Zuid
9 Fascinatio
60%
60%
9 Fascinatio
45%
Gemeente totaal
60%
40%
67%
8 Schollevaar Noord
70%
20%
54%
7 Schollevaar Zuid
72% 63%
0%
69%
6 Schenkel
51%
Gemeente totaal
55%
5 Oostgaarde Noord
76%
8 Schollevaar Noord
45%
4 Oostgaarde Zuid
52%
5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel
51% 33%
3 Middelwatering Oost
62%
4 Oostgaarde Zuid
57%
80%
vaak
100%
55%
0%
soms
20%
40%
60%
80%
100%
bijna nooit
Van alle vervelende voorvallen en criminaliteit in de buurt komt hondenpoep het meest vaak voor: 73% van de bewoners zegt dat deze vervuiling vaak of soms voorkomt in de buurt. Hondenpoep op straat komt in alle wijken voor, maar het meest in Oostgaarde Zuid en Schollevaar. Fascinatio is vooralsnog een relatief gunstige uitzondering. Vandalisme of bekladding van muren en gebouwen tot slot komt ook vaak voor: 63% van de bewoners ziet dit vaak of soms in de woonbuurt. Duidelijke uitschieters zijn Oostgaarde Noord (81%) en Fascinatio (31%). Ook in Middelwatering West en Schenkel komt deze vorm minder voor.
52
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Voorkomen van hondenpoep en vandalisme/graffiti hondenpoep op straat 1a Capelle-West
vandalisme of graffiti 1a Capelle-West
72%
1b 's Gravenland
62%
1b 's Gravenland
70%
67%
2 Middelwatering West
72%
2 Middelwatering West
3 Middelwatering Oost
71%
3 Middelwatering Oost
63%
4 Oostgaarde Zuid
64%
4 Oostgaarde Zuid
80%
5 Oostgaarde Noord
5 Oostgaarde Noord
71%
6 Schenkel
Gemeente totaal 40%
60%
31%
Gemeente totaal
73%
20%
59%
9 Fascinatio
35%
0%
67%
8 Schollevaar Noord
75%
9 Fascinatio
54%
7 Schollevaar Zuid
78%
8 Schollevaar Noord
81%
6 Schenkel
65%
7 Schollevaar Zuid
46%
80%
100%
vaak
63%
0%
soms
20%
40%
60%
80%
100%
bijna nooit
Uit de grafieken hieronder blijkt dat zwerfvuil en vandalisme of graffiti nog ongeveer net zo vaak voorkomen als in 2001. In Capelle-West, Middelwatering Oost en Schollevaar Zuid zou zwerfvuil nu iets vaker voorkomen, terwijl de situatie in Schollevaar Noord en Middelwatering West is verbeterd. Verkeerd plaatsen van vuilnis komt in Capelle wat minder vaak voor, vooral in Oostgaarde, Middelwatering Oost en Schollevaar. Het aandeel bewoners dat vaak of soms hondenpoep tegenkomt is verder toegenomen van 71 naar 73%. Alleen in Oostgaarde Noord is dit aandeel gedaald. Vandalisme en/of graffiti komen in verschillende wijken vaker voor, maar vooral in ’s Gravenland en Schenkel is sprake van een toename. In Oostgaarde Noord en Middelwatering West komen vandalisme en graffiti volgens bewoners wat minder voor dan in 2001.
Ontwikkeling vervuiling en vandalisme (‘vaak’ of ‘soms’) verkeerd geplaatst vuilnis
zwerfvuil
hondenpoep
vandalisme of graffiti 1a Capelle-West
1a Capelle-West 1b 's Gravenland
1b 's Gravenland
2 Middelwater.West
2 Middelwater.West
2001
3 Middelwater.Oost
3 Middelwater.Oost
2003
4 Oostgaarde Zuid
4 Oostgaarde Zuid
5 Oostgaarde Noord
5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel
6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid
7 Schollevaar Zuid
8 Schollevaar Noord
8 Schollevaar Noord
9 Fascinatio
9 Fascinatio
Gemeente totaal
Gemeente totaal
0% 25% 50% 75% 100%
0% 25% 50% 75% 100%
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
0% 25% 50% 75% 100%
0% 25% 50% 75% 100%
53
Persoonlijk slachtofferschap In het blok veiligheid is de bewoners ook gevraagd of zij de afgelopen 12 maanden persoonlijk slachtoffer zijn geweest van autodelicten, woninginbraak of geweld. Eerder zagen we al dat volgens bewoners autocriminaliteit minder vaak voorkomt in de buurt. Vooral diefstal uit dan wel inbraak in de auto zouden minder voorkomen. Uit onderstaande grafieken blijkt dat ook het slachtofferschap duidelijk is verminderd. Het aantal bewoners dat persoonlijk slachtoffer werd van diefstal uit auto in de eigen woonbuurt is in twee jaar tijd gehalveerd van 14 naar 7%. Het grootst is de afname in Oostgaarde Noord. Beschadiging of diefstal aan de buitenkant van de auto komen nog wel regelmatig voor, maar verminderden van 27 naar 22%. Het slachtofferschap liep in vrijwel alle wijken terug, maar er zijn uitzonderingen. In Schollevaar Zuid is het aantal slachtoffers bij beide vormen onverminderd hoog. In ’s Gravenland is het aantal slachtoffers van beschadiging of diefstal aan de buitenkant zelfs fors gestegen: van 13 naar 23%.
Persoonlijk slachtofferschap autodelicten (in eigen buurt)
diefstal uit / inbraak in auto 1a Capelle-West
beschadiging/diefstal vanaf auto 1a Capelle-West
3%
1b 's Gravenland 2 Middelwatering West
5% 5%
3 Middelwatering Oost
1b 's Gravenland
2003
2 Middelwatering West
4 Oostgaarde Zuid
6 Schenkel
5%
7 Schollevaar Zuid 8 Schollevaar Noord
6 Schenkel 13%
12% 30%
8 Schollevaar Noord
26%
9 Fascinatio
10%
Gemeente totaal
7%
0%
26%
7 Schollevaar Zuid
2%
Gemeente totaal
17%
5 Oostgaarde Noord
5%
9 Fascinatio
22% 18%
4 Oostgaarde Zuid
6% 6%
23%
3 Middelwatering Oost
7%
5 Oostgaarde Noord
20%
2001
10%
20%
30%
40%
22%
0%
10%
20%
30%
40%
Behalve in de eigen buurt kan men natuurlijk ook elders slachtoffer worden van autodelicten. In totaal 10% van de bewoners werd afgelopen jaar, binnen of buiten de eigen buurt, slachtoffer van diefstal uit of inbraak in de auto (waarvan 7% in de eigen buurt). Daarnaast was 26% slachtoffer van beschadiging of diefstal aan de buitenkant van de auto (waarvan 22% in eigen buurt). De grafieken op de volgende bladzijde tonen het slachtofferschap van woninginbraak en geweldsdelicten. Het slachtofferschap van geweld (‘mishandeling of bedreiging met lichamelijk geweld’) werd in 2003 voor het eerst gevraagd. Afgelopen jaar was 6% slachtoffer van geweld, waarvan 4% in de eigen buurt. In Oostgaarde Noord en Schollevaar Zuid zijn er relatief veel slachtoffers van geweld. Het aantal woninginbraken is gedaald: het slachtofferschap daalde van 10% in 2001 naar 6% in 2003. Alle wijken kennen een afname, maar deze is het grootst in Oostgaarde Zuid en CapelleWest.
54
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Persoonlijk slachtofferschap woninginbraak en geweld (in eigen buurt)
woninginbraak 1a Capelle-West
mishandeling/bedreiging 1a Capelle-West
3%
1b 's Gravenland
3%
2 Middelwatering West
5%
3 Middelwatering Oost
2001
1b 's Gravenland
2003
2 Middelwatering West 3 Middelwatering Oost
9%
4 Oostgaarde Zuid
2%
4 Oostgaarde Zuid
3%
5 Oostgaarde Noord
3%
5 Oostgaarde Noord
8%
8%
6 Schenkel
8%
6 Schenkel
7 Schollevaar Zuid
8%
7 Schollevaar Zuid
8 Schollevaar Noord
8 Schollevaar Noord
6%
9 Fascinatio
7% 3%
9 Fascinatio
4%
Gemeente totaal
5%
Gemeente totaal
6%
0%
10%
20%
30%
4%
0%
10%
20%
30%
Mensen die slachtoffer worden doen niet altijd aangifte. Aan de bewoners die slachtoffer werden van de genoemde misdrijven (al dan niet in de eigen buurt) werd gevraagd of zij ook aangifte hebben gedaan. Bij diefstal uit woning en diefstal uit auto deed driekwart van de slachtoffers aangifte. Bij beschadiging of diefstal aan de buitenkant van de auto of geweld deed slechts één op de drie slachtoffers aangifte.
Aangiftebereidheid diefstal uit/inbraak in auto
76%
beschadiging/diefstal af auto
33%
woninginbraak
75%
geweld/bedreiging
37%
0%
20%
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
40%
60%
80%
100%
55
In de grafiek hieronder worden gemeenten met elkaar vergeleken wat betreft slachtofferschap in de eigen woonbuurt. Op gebied van woninginbraak is het aandeel slachtoffers in Capelle vergelijkbaar met dat in Dordrecht, Leiden, Nieuwegein, Rotterdam en Tilburg. Gemeenten zoals Roosendaal, Smallingerland en Zwolle laten gunstiger cijfers zien. Op gebied van autodelicten is het slachtofferschap middelmatig: lager dan in Dordrecht en Tilburg; hoger dan in Roosendaal en Smallingerland en min of meer vergelijkbaar met Leiden, Nieuwegein en Schiedam. Het aantal autodelicten is ook iets hoger dan in Rotterdam.
Persoonlijk slachtofferschap in eigen buurt, per gemeente woninginbraak Capelle aan den IJssel
autodelicten Capelle aan den IJssel
10%
Dordrecht
Dordrecht
11%
Leiden
9%
Leiden
Nieuwegein
9%
Nieuwegein
Roosendaal
30% 23%
Rotterdam
11%
Schiedam
27%
Schiedam
8%
Smallingerland
33%
Smallingerland
Tilburg
17%
Tilburg
9%
Zwolle 0%
46% 34%
Roosendaal
6%
Rotterdam
32%
Zwolle 20%
40%
60%
0%
40% 26%
20%
40%
60%
Slachtofferschap autodelicten is het aandeel respondenten dat slachtoffer was van diefstal uit/inbraak in auto en/of beschadiging/diefstal vanaf de buitenkant van de auto.
Brandpreventie Tot slot bevatte de vragenlijst nog enkele vragen op gebied van brandpreventie. Ruim de helft van de bewoners zegt in huis maatregelen te hebben genomen om huis en bewoners te beschermen tegen brand; 48% heeft dat niet gedaan. Mensen tussen de 30 en 50 jaar en mensen met een hoger inkomen hebben relatief vaak maatregelen genomen. Opleidingsniveau en etniciteit zijn niet van invloed. Als er wel maatregelen zijn genomen zijn dat vooral brandmelders: 40% van alle bewoners heeft brandmelders in huis. Bij 16% van de bewoners zijn (ook) brandblussers in huis en 12% heeft gevaarlijke situaties met het gezin besproken. Kleinere groepen bewoners hebben brandwerend materiaal in huis aangebracht, een vluchtplan gemaakt of vluchtmiddelen zoals een vluchtladder aangeschaft of een blusdeken in de keuken.
56
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Maatregelen genomen tegen brand? geen maatregelen genomen
48%
brandmelders
40%
brandblussers in huis
16%
gevaarlijke situaties met gezin besproken
12%
brandwerend materiaal aangebracht vluchtplan/vluchtmiddelen blusdeken in de keuken
6% 4% 3%
anders 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Een televisie die stand-by staat kan onder uitzonderlijke omstandigheden spontaan ontbranden. Van alle bewoners zegt 65% de TV nooit op stand-by te laten staan als deze niet wordt gebruikt. Een groep van 20% doet dat wel, maar alleen als er iemand thuis is. De overige 15% laat de TV ook als er niemand thuis is wel op stand-by staan.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
57
58
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
HOOFDSTUK 4
Het gemeentebestuur Dit hoofdstuk behandelt de vragen over het gemeentebestuur. Iets meer dan de helft van de bewoners is niet of nauwelijks geïnteresseerd in onderwerpen die te maken hebben met de plaatselijke politiek. Dat is weliswaar een grote groep, maar een duidelijke verbetering sinds twee jaar geleden toen nog 62% niet of nauwelijks was geïnteresseerd. De cijfers zijn nu weer vrijwel gelijk aan die in 1999. Aan de andere kant van het spectrum is 6% zeer geïnteresseerd en 42% tamelijk geïnteresseerd in onderwerpen met betrekking tot de lokale politiek.
Geïnteresseerd in plaatselijke politiek?
1999 5% 2001 4% 2003
44%
40%
35%
6%
0%
44%
42%
20% zeer geïnteresseerd
12%
18%
39%
40% tamelijk geïnteresseerd
60% nauwelijks geïnteresseerd
14%
80%
100% niet geïnteresseerd
Bewoners tot 40 jaar zijn minder dan gemiddeld geïnteresseerd in plaatselijke politieke onderwerpen. Vooral jongeren die nog bij hun ouders wonen en hoofden van eenoudergezinnen hebben minder belangstelling. Dat geldt ook voor laag opgeleide bewoners en voor allochtonen.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
59
De vraag of het gemeentebestuur voldoende rekening houdt met de wensen van het gemeentebestuur wordt door iets meer dan de helft van de bewoners niet beantwoord. Slechts 17% vindt dat het gemeentebestuur wel genoeg rekening houdt met de bevolking, 31% houdt het op onvoldoende. Ook dat is een verbetering ten opzichte van 2001, toen niet meer dan 13% van mening was dat het gemeentebestuur voldoende rekening houdt met de wensen van bewoners. Bovendien is het aantal mensen dat geen mening geeft niet verder gestegen.
Houdt gemeentebestuur voldoende rekening met wensen bevolking?
1999
21%
2001
34%
13%
2003
45%
34%
17%
0%
53%
31%
20%
52%
40%
voldoende
60%
80%
onvoldoende
100%
geen mening
Het aandeel inwoners dat vindt dat de gemeente onvoldoende rekening houdt met de wensen van de bewoners is het hoogst in Capelle-West: 39%. Ook in Schenkel en Schollevaar Noord liggen deze percentages boven het gemiddelde. In Middelwatering en Oostgaarde, en dan vooral in Oostgaarde Noord, zijn deze percentages sinds twee jaar geleden flink gedaald. Dat betekent dat in deze wijken het vertrouwen in het gemeentebestuur duidelijk is toegenomen. Een afname van het vertrouwen daarentegen valt te signaleren in de wijken Schenkel en Schollevaar Noord. Als we kijken naar andere kenmerken van de respondenten valt op dat in de leeftijdsgroep 40-64 jaar en onder gezinnen met kinderen relatief veel mensen vinden dat het gemeentebestuur te weinig rekening houdt met de wensen van de bewoners.
Houdt gemeentebestuur voldoende rekening met wensen bevolking? (naar wijk) 1a Capelle-West 1b 's Gravenland
29%
3 Middelwatering Oost
31%
4 Oostgaarde Zuid
27%
5 Oostgaarde Noord
35%
7 Schollevaar Zuid
32%
8 Schollevaar Noord
50%
10% 24%
29%
54%
16%
3 Middelwatering Oost
31%
51%
18%
4 Oostgaarde Zuid
27%
5 Oostgaarde Noord
29%
52% 53%
35%
7 Schollevaar Zuid
32%
8 Schollevaar Noord
34%
9 Rivium
31%
Gemeente totaal
31%
21% 17%
49%
16%
52%
16%
54%
12%
60%
9%
34%
9 Rivium 0%
51%
26%
2 Middelwatering West
6 Schenkel
29%
6 Schenkel
39%
1b 's Gravenland
26%
2 Middelwatering West
31%
20%
% onvoldoende:
60
1a Capelle-West
39%
40% 2001
60%
80% 100% 2003
0% onvoldoende
20%
52%
40%
geen mening
60%
17%
80% 100% voldoende
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Een aantal uitspraken over het functioneren van het gemeentebestuur geeft meer inzicht in de beleving door bewoners. Ongeveer een kwart van de respondenten heeft over de stellingen geen mening. In onderstaande grafieken wordt een negatief oordeel weergegeven door de donkerste grijstinten (eens met negatieve stellingen of oneens met positieve stellingen). Ook uit de stellingen blijkt dat de beeldvorming over de lokale politiek sinds twee jaar geleden is verbeterd, na een verslechtering in 2001. De bijval voor ‘de politieke partijen zijn goed op de hoogte van wat er speelt onder de burgers’ is bijvoorbeeld gestegen van 32 naar 38%. Het aandeel mensen dat vindt dat de raadsleden zich niet bekommeren om gewone burgers is gedaald van 40 naar 35%. Het aantal mensen dat verschil ziet tussen de partijen in de gemeenteraad is gestegen van 29 naar 35%.
Uitspraken over lokale politiek De politieke partijen in Capelle zijn goed op de hoogte van wat er speelt onder de burgers van deze gemeente 1999 2001 2003 0%
39% 32% 38% 20% eens
19%
42%
23%
45%
21% 40%
geen mening
80%
1999
39%
2001
40%
2003
41% 60%
Gemeenteraadsleden bekommeren zich niet om de mening van mensen zoals ik
100%
0%
2001 2003 0%
34% 28% 32% 20% eens
26% 31% 30% 40%
40%
1999
45%
41%
2001
44%
2003
43%
geen mening
80%
41%
23% 23%
37% 43%
40%
60%
geen mening
80%
100%
oneens
De politieke partijen in de gemeente zijn alleen maar geïnteresseerd in mijn stem en niet in mijn mening
38% 60%
20% eens
oneens
De verantwoordelijke mensen in deze gemeente zijn volledig voor hun taak berrekend 1999
35%
20%
100%
0%
20% eens
oneens
20% 24% 23% 40%
60%
geen mening
36% 32% 34% 80%
100%
oneens
Tussen de partijen die in Capelle in de gemeenteraad zijn vertegenwoordigd zie ik nauwelijks verschillen 1999
40%
2001
42%
2003
42%
0%
20% eens
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
20%
40%
29% 24% 40%
60%
geen mening
29% 35% 80%
100%
oneens
61
Tot slot konden de bewoners door middel van een rapportcijfer aangeven hoe tevreden zij zijn over het gemeentebestuur van Capelle aan den IJssel. De bewoners gaven gemiddeld een 6,1, dat is een fractie hoger dan twee jaar geleden. Van alle respondenten gaf 25% een onvoldoende (5 of lager), in 2001 was dat nog 28%.
Gemiddeld rapportcijfer voor tevredenheid gemeentebestuur
1999 2001
1, 2 of 3 (2%) 4 of 5 (23%)
6,0
2003
2003
6,1
2
62
8, 9 of 10 (9%)
6,2
3
4
5
6
7
8
9
6 of 7 (66%)
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
HOOFDSTUK 5
Dienstverlening Het volgende vragenblok gaat over dienstverlening door de gemeente. Aan de bewoners is gevraagd of zij de afgelopen twee jaar gebruik hebben gemaakt van verschillende vormen van dienstverlening en zo ja, of ze daar tevreden over waren. Dienstverlening gemeentehuis Het meest gebruikt worden diensten van Burgerzaken: afgifte van paspoorten, rijbewijzen, uittreksels uit het bevolkingsregister, aangiftes geboorte en dergelijke. Vier van de vijf respondenten hebben de afgelopen twee jaar één van deze diensten gebruikt. Dat is aanzienlijk meer dan bij alle andere diensten. Op de tweede plaats volgen meldingen en klachten over onderhoud van groenvoorziening en bestrating (24%). In de grafiek staat achter alle diensten tussen haakjes het aantal mensen dat de diensten heeft gebruikt. De staven in de grafiek tonen de tevredenheid. Over het algemeen zijn de bewoners tevreden. Over de diensten van Burgerzaken, aanvragen van een vergunning WVG en inlichtingen over sport en recreatie is tenminste 90% tevreden of zeer tevreden. Bij de meeste andere diensten ligt het percentage tevreden gebruikers tussen de 66 en 79%. Het minst tevreden zijn de mensen die een melding deden over onderhoud van groen en bestrating: slechts 34% was tevreden.
Tevredenheid over dienstverlening (afgelopen twee jaar), 2003 Afgifte paspoort, rijbewijs, uittreksel enz (80%)
92%
Meldingen onderhoud groen/straten (24%)
34%
Inlichtingen gemeentelijke belastingen (9%)
78%
Aanvragen van een vergunning (8%)
79%
Aanvragen/verkrijgen vergunning WVG (6%)
zeer tevreden 90%
Aanvragen/verkrijgen bijstandsuitkering (5%)
tevreden
78%
Inlichtingen over sport en recreatie (4%)
ontevreden 90%
Aanvragen van urgentieverklaring (4%)
69%
Inlichtingen over werk (4%)
69%
Anders (12%) 0%
zeer ontevreden
66%
20%
40%
60%
80%
100%
Tussen haakjes het aandeel bewoners dat de afgelopen twee jaar gebruik heeft gemaakt van deze diensten. Alleen aan die groep werd gevraagd naar de tevredenheid. Het weergegeven percentage is het aandeel van de gebruikers dat tevreden of zeer tevreden was (eerste twee groepen samen).
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
63
In onderstaande grafiek wordt de tevredenheid in 2003 vergeleken met die in 1999 en 2001, alleen voor de diensten die toen ook in de vragenlijsten waren opgenomen. Bij een aantal diensten is duidelijk sprake van een voortdurende toename van de tevredenheid: het aanvragen van een vergunning in het kader van de WVG, aanvragen van een bijstandsuitkering, inlichtingen over sport en recreatie en ‘andere diensten’. Daarnaast zijn er enkele diensten waarbij de tevredenheid in 2001 lager was dan in 1999, maar in 2003 weer was gestegen: informatie over de gemeentelijke belastingen, aanvragen van een vergunning en inlichtingen over werk. Over het algemeen is dus sprake van een toename van tevredenheid. Minder tevreden zijn bewoners echter over meldingen of klachten over onderhoud van groen en bestrating. Op dit punt is sprake van een doorlopende afname van tevredenheid: van 45% in 1999 naar 34% in 2003. Over de diensten van de afdeling Burgerzaken ligt de tevredenheid doorlopend boven de 90%.
Aandeel bewoners tevreden over dienstverlening, 1999-2003
Afgifte paspoort, rijbewijs, uittreksel enz (80%) Meldingen onderhoud groen/straten (24%) Inlichtingen gemeentelijke belastingen (9%) Aanvragen van een vergunning (8%)
1999
Aanvragen/verkrijgen vergunning WVG (6%)
2001
Aanvragen/verkrijgen bijstandsuitkering (5%)
2003
Inlichtingen over sport en recreatie (4%) Inlichtingen over werk (4%) Anders (12%) 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Tussen haakjes het aandeel bewoners dat in 2003 de afgelopen twee jaar gebruik heeft gemaakt van deze diensten. Alleen aan gebruikers werd gevraagd naar de tevredenheid. Weergegeven is het aandeel van de gebruikers dat tevreden of zeer tevreden was.
Tijdens een bezoek aan het gemeentehuis vinden er verschillende dingen plaats, waarover de bewoners tevreden of ontevreden kunnen zijn. Aan de bewoners werd gevraagd hoe tevreden zij waren over deze aspecten bij hun laatste bezoek gedurende de afgelopen twee jaar. Het overgrote merendeel (ongeveer 96%) was tevreden of zeer tevreden: niet alleen over de bereikbaarheid van het gemeentehuis maar ook over onder meer bewegwijzering, doorverwijzing en de deskundigheid en belangstelling van de ambtenaar. Ook over het uiteindelijke resultaat van het bezoek is 95% van de respondenten tevreden. Een uitzondering geldt voor de wachttijd bij de loketten: daarover was slechts 50% tevreden. Dat is duidelijk minder dan twee jaar geleden, want toen was nog 61% tevreden over de wachttijd. Vooral bij een bezoek aan de afdeling Burgerzaken zijn mensen ontevreden over de wachttijden. Mogelijk heeft dat te maken met de langere en uitgebreidere procedure voor de uitgifte van identiteitsbewijzen. De andere percentages zijn vergeleken met twee jaar vrijwel ongewijzigd of soms nog een fractie gestegen.
64
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Tevredenheid over aspecten van laatste bezoek aan gemeentehuis De bereikbaarheid van het gemeentehuis
97%
De manier waarop wordt aangegeven waar je moet zijn
96%
De manier van doorverwijzen naar gezochte balie/ambtenaar
98%
De wachttijd bij de loketten
50%
De belangstelling van de ambtenaar voor mijn vraag
95%
De deskundigheid van de ambtenaar
96%
De manier waarop mijn privacy werd beschermd
94%
De beleefdheid van de ambtenaar
97%
Het taalgebruik van de ambtenaar
99%
De toereikendheid van de informatie die ik kreeg
94%
Uiteindelijke resultaat van bezoek aan het gemeentehuis
95%
0% zeer tevreden
tevreden
20% ontevreden
40%
60%
80%
100%
zeer ontevreden
Alleen aan mensen die afgelopen twee jaar het gemeentehuis persoonlijk hebben bezocht werd gevraagd naar de tevredenheid over de genoemde aspecten. Het weergegeven percentage is het aandeel van de gebruikers dat tevreden of zeer tevreden was (eerste twee groepen samen).
Ruim de helft van de bewoners (52%) heeft de afgelopen twee jaar wel eens gebeld naar het gemeentehuis in Capelle aan den IJssel (of dat geprobeerd). Van de mensen die telefonisch contact hebben gezocht was 91% tevreden of zeer tevreden over de telefonische bereikbaarheid van de gemeente. Twee jaar geleden was dat nog 88%.
Telefonisch contact met het gemeentehuis
afgelopen 2 jaar wel eens gebeld (of dat geprobeerd)
zo ja: tevredenheid over telefonische bereikbaarheid zeer ontevreden (1%) ontevreden (8%) zeer tevreden (12%)
ja (52%) nee (48%) tevreden (80%)
Suggesties, klachten en meldingen In het begin van dit hoofdstuk bleek dat veel bewoners ontevreden zijn over de afhandeling van klachten en meldingen over onderhoud van groenvoorzieningen en bestrating. De Bewonersenquête 2003 bevatte extra vragen over suggesties, klachten en meldingen van bewoners. Die kunnen bijvoorbeeld worden ingediend bij het informatiecentrum in het gemeentehuis.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
65
In dit vragenblok is onderscheid gemaakt tussen de volgende categorieën (met erachter het aandeel van de respondenten dat deze de afgelopen twee jaar heeft ingediend: - schademeldingen in de omgeving (o.a. groen, bestrating, verlichting): 17% - idee of suggestie: 5% - klacht: 8% In totaal 25% van de bewoners heeft tenminste op één van deze manieren contact gezocht met de gemeente. Inwoners van Oostgaarde Zuid en Schollevaar Noord en Zuid hebben relatief veel schademeldingen, ideeën en klachten ingediend. Bewoners van Fascinatio meldden weinig schademeldingen, maar wel twee keer zo vaak als gemiddeld een suggestie of klacht. Aan de bewoners die wel een melding, suggestie of klacht hebben ingediend werd gevraagd of zij daar een reactie op gehad hebben. Bijna 30% van de reagerende bewoners heeft geen reactie ontvangen; 42% had binnen twee weken een reactie en 7% kreeg pas na 6 weken een reactie. Op (schade)meldingen krijgen de bewoners vaker en sneller een reactie dan op suggesties of klachten.
Reactietermijn suggesties, klachten en meldingen
(schade)melding omgeving
21%
idee/suggestie
11%
klacht
26% 14%
17%
totaal
21%
20%
15%
binnen 2 weken
28%
15%
40% na 2-6 weken
6%
35%
8%
22%
20%
7%
11%
16%
0% direct
12%
8%
33%
7%
10%
28%
60%
8%
80%
> 6 weken
100%
geen reactie
anders
Twee van de drie bewoners zijn tevreden over de snelheid van beantwoording en de duidelijkheid van het antwoord bij de (laatste) melding, suggestie of klacht die ze hebben ingediend. Bijna 15% is over deze aspecten zeer ontevreden. Over in hoeverre er iets gedaan is met de reactie en over de totale procedure is de helft tevreden. Mensen die een melding hebben gedaan zijn over alle vier de aspecten tevredener dan mensen die een suggestie of klacht hebben gedaan.
Tevredenheid over laatste contact
snelheid beantwoording
13%
duidelijkheid van het antwoord
10%
in hoeverre er iets mee gedaan is
9%
totale beoordeling van procedure
9%
0% zeer tevreden
66
51%
21%
54%
24%
41%
26%
43%
20%
13% 24%
30%
40% tevreden
14%
60% ontevreden
19%
80%
100%
zeer ontevreden
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Drie van de vier bewoners hebben geen melding, suggestie of klacht gedaan. Aan hen werd gevraagd waarom zij dat niet hebben gedaan. Van de mensen die geen contact opnamen zegt 72% daar geen reden voor te hebben gehad. De anderen dachten dat het toch niets zou uithalen (16%), wisten niet hoe ze dat moesten aanpakken (4%) of noemden andere redenen (8%). Tot die andere redenen behoren: de gemeente moet het zelf maar in de gaten houden, iemand anders (of een VVE) nam al contact op, het is de moeite niet waard, tijdgebrek, men woont er pas net of men wist niet dat het kon. Na de verschillende vragen is de respondenten gevraagd met een rapportcijfer aan te geven hoe tevreden zij zijn over de dienstverlening door medewerkers van het gemeentehuis. Het gemiddelde rapportcijfer dat de bewoners gaven was een 7,2. Dat is net zo hoog als twee jaar geleden. Slechts 4% van de bewoners gaf een 5 of lager; 37% beoordeelde de dienstverlening met het rapportcijfer 8 of hoger. 7
Gemiddeld rapportcijfer voor tevredenheid dienstverlening 1, 2 of 3 (1%) 4 of 5 (3%)
2001
7,2
2003
7,2
2
3
4
5
6
7
8, 9 of 10 (37%)
8
6 of 7 (58%)
9
Huisvuilophaaldienst In januari 2000 heeft de gemeente het ophalen van huisvuil verzelfstandigd. Deze werkzaamheden worden sindsdien uitgevoerd door Milieuservices AVR-Capelle. In verband met de verzelfstandiging werden in de Bewonersenquête 2001 enkele vragen opgenomen over de huisvuilophaaldienst. Twee daarvan werden in 2003 opnieuw aan de bewoners voorgelegd. In de eerste plaats is gevraagd naar de tevredenheid over de service van de huisvuilophaaldienst. Hierover is 15% van de respondenten zeer tevreden en 69% tevreden. In totaal is dus 84% tevreden of zeer tevreden. Daarnaast is 10% ontevreden en nog eens 3% zeer ontevreden. Een kleine groep van 3% tot slot zegt het niet te weten. De tevredenheid met de service van de huisvuilophaaldienst is daarmee duidelijk verbeterd sinds twee jaar geleden.
Tevredenheid over service huisvuilophaaldienst
2001
9%
2003
69%
15%
0% zeer tevreden
14% 69%
20%
40% tevreden
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
ontevreden
10%
60%
80%
zeer ontevreden
100% weet niet
67
Wanneer men klachten zou hebben over de huisvuilophaaldienst, zou 36% rechtstreeks contact opnemen met Milieuservices AVR-Capelle, terwijl een even grote groep contact opneemt met (het Informatiecentrum van) de gemeente. Een kleinere groep van 8% neemt contact op met de milieupolitie, 6% waarschuwt de huisbaas, verhuurder, vereniging van eigenaren of bewonersorganisatie en 4% doet iets anders of heeft er nog nooit over nagedacht. Tot slot is er een groep van 21% die zegt helemaal geen contact te zullen opnemen. Vergeleken met twee jaar geleden is het aantal bewoners dat helemaal geen contact zal opnemen duidelijk afgenomen. Daar staat tegenover dat meer mensen dan in 2001 zeggen contact op te nemen met het informatiecentrum van de gemeente.
Met wie contact opnemen bij klachten over huisvuilophaaldienst
Milieuservices AVR-Capelle (nv MAC)
36%
Gemeente Capelle (bv. informatiecentrum)
35%
milieupolitie
2001
8%
verhuurder/huismeester/VVE
2003
6%
anders
4%
ik neem geen contact op
21%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
Men kon meer antwoorden geven. De milieupolitie stond in 2001 niet genoemd op de vragenlijst. Verhuurder, huismeester of VVE stonden beide jaren niet op de vragenlijst, maar werden regelmatig spontaan genoemd.
68
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
HOOFDSTUK 6
Informatie over de gemeente Voor de gemeente Capelle is het belangrijk te weten welke media bewoners gebruiken om zich te informeren over zaken die spelen in de gemeente Capelle aan den IJssel. Het aandeel bewoners dat de kanalen vaak gebruikt wordt weergegeven in onderstaande grafieken. Het meest gebruikt worden IJssel- en Lekstreek en Maasstad/IJsselpost. Beide media worden door ongeveer de helft van de bewoners vaak en door nog eens 35% soms gebruikt. Daarna volgen Postiljon (door 41% vaak gebruikt), TV Rijnmond, een wijk- of buurtkrant en het Rotterdams Dagblad. Hooguit 2% maakt vaak gebruik van de Lokale Omroep en Capelse Ziekenomroep.
Gebruikte media voor informatie over zaken die spelen in Capelle frequentie van gebruik (2003)
vaak gebruikt (1999-2003) 65%
IJssel- en Lekstreek
47% 54% 56%
Maasstad/IJsselpost
44% 50% 40%
Postiljon
31% 41% 33%
TV Rijnmond
26% 36% 44%
Wijk- of buurtkrant
23% 30% 28% 22% 26%
Rotterdams Dagblad
28%
Radio Rijnmond
19% 26% 25%
Blad huurdersvereniging
15% 21% 21%
Kabelkrant / Teletekst
13% 16%
Internet Stadsradio Rotterdam
8% 14% 13% 5% 4%
Lokale Omroep Capelle Capelse Ziekenomroep 0%
25% vaak
50% soms
75%
100%
nooit
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
0%
20% 1999
40% 2001
60% 2003
69
Een opvallende conclusie bij de Bewonersenquête in 2001 was dat het aandeel mensen dat de genoemde media vaak gebruikt om zich te informeren bij alle media duidelijk was gedaald sinds 1999. Minstens zo opvallend is dat het gebruik de afgelopen twee jaar weer flink is toegenomen. In de meeste gevallen is weliswaar nog niet het niveau van 1999 bereikt, maar er is sprake van een duidelijk ‘herstel’. Zo werd bijvoorbeeld de meest geraadpleegde bron, de IJssel- en Lekstreek, in 1999 door 65% van de bewoners vaak gebruikt, in 2001 door 47% en in 2003 weer door 54%. De reden voor de golfbeweging kan niet met zekerheid worden vastgesteld. Het ligt echter voor de hand dat er een verband bestaat met de golfbeweging bij de interesse voor lokale onderwerpen en de lokale politiek, die zich in 2001 op een dieptepunt bevond maar inmiddels weer duidelijk is toegenomen (zie blz.59). In ieder geval worden vrijwel alle genoemde media vaker gebruikt door mensen die geïnteresseerd zijn in ‘onderwerpen die te maken hebben met de plaatselijke politiek’ dan door mensen die daar geen belangstelling voor hebben. Afgezien van de interesse voor lokale onderwerpen (en deels daarmee samenhangend) zijn ook andere kenmerken van de bewoners van invloed op het gebruik van de verschillende media. Media zoals IJssel- en Lekstreek, IJsselpost, Postiljon en wijk- of buurtkranten worden door jongere bewoners (vooral de jongste groep tot 30 jaar) duidelijk minder gebruikt. Het Rotterdams Dagblad, Radio Rijnmond en bladen van huurdersverenigingen worden vooral gelezen door bewoners vanaf 50 jaar. Internet wordt juist weinig gebruikt door ouderen, vooral door bewoners vanaf 65 jaar. Vrijwel alle genoemde media worden relatief vaker gebruikt door lager opgeleide bewoners. In feite lijkt de conclusie gerechtvaardigd dat hoger opgeleide bewoners zich minder vaak informeren over lokale onderwerpen, in ieder geval via de genoemde media. Alleen bij internet en Stadsradio Rotterdam gaat dat verband niet op. Ook allochtone bewoners maken minder gebruik van de meeste media, maar ook zij gebruiken Internet en Stadsradio Rotterdam relatief vaak, evenals bladen van huurdersverenigingen. De gemeente zelf gebruikt ook verschillende informatiekanalen. Een belangrijk kanaal is de gemeentepagina in IJsselpost. Driekwart van de bewoners zegt de IJsselpost elke week te ontvangen. Een kleine groep van 4% heeft IJsselpost een enkele keer niet ontvangen, maar 21% zegt dat ze IJsselpost meerdere keren niet hebben gekregen. In Oostgaarde Zuid en Schollevaar Noord geven relatief wat meer bewoners aan dat ze IJsselpost meermalen niet hebben ontvangen. Van de mensen bij wie IJsselpost niet wordt bezorgd, maakt een kwart melding bij Maasstad Weekbladen.
Ontvangst van IJsselpost
hoe vaak ontvangt u IJsselpost?
indien niet ontvangen: melding bij IJsselpost? nee (75%)
1x niet (2%) 2x niet (2%) iedere week (74%)
meerdere keren niet (21%)
ja (25%)
70
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
In onderstaande grafiek worden de verschillende informatiekanalen weergegeven. De grafiek toont het aantal mensen dat de kanalen wel eens heeft gebruikt, maar ook het aantal mensen dat de kanalen wel kent maar niet gebruikt. De informatiekanalen staan vermeld op volgorde van gebruik. Verreweg het meest gebruikt is de Gemeentegids: 67% heeft daar wel eens gebruik van gemaakt. Op afstand volgen brieven van de gemeente (38%), de gemeentepagina in IJsselpost (34%) en het informatiecentrum en folders van de gemeente (ongeveer 20%). De nieuwe e-mail nieuwsbrief sluit de rij met 2% gebruikers. Het aandeel mensen dat de kanalen kent ligt in alle gevallen natuurlijk hoger. Wanneer we deze percentages vergelijken blijkt dat de bekendheid van de Gemeentepagina (82%) bijna net zo hoog is als van de Gemeentegids (84%). Het feitelijk gebruik van de Gemeentepagina is echter veel lager.
Gebruik en bekendheid van gemeentelijke informatiekanalen Gemeentegids
67%
Brieven gemeente
38%
Gemeentepagina in IJsselpost
73%
34%
Folders gemeente
82%
22%
Informatiecentrum gem.huis
58%
18%
Website Capelle
57%
13%
Gemeentepagina's teletekst
10%
Informatie-/inspraakavonden
33% 28%
8%
Gem.info via wijkplatformen
46%
8%
Publicatie/mededelingenborden
42%
6%
Posters gemeente
84%
32%
6%
30%
Wijkbezoeken/wijkschouwen
36%
E-mail nieuwsbrief
8%
0% wel gebruikt
20%
40%
niet gebruikt, wel bekend
60%
80%
100%
niet bekend
In percentages worden weergegeven het aandeel bewoners dat genoemde kanalen wel eens heeft gebruikt (eerste groep) en het aandeel bewoners dat de kanalen kent (de eerste twee groepen samen).
Ook bij het gebruik van de gemeentelijke informatiekanalen bestaan natuurlijk verschillen tussen groepen bewoners. De gemeentepagina wordt relatief veel gebruikt door de middelste leeftijdsgroepen en veel minder door jongeren en ouderen. Ook wordt de pagina door hoger opgeleiden en autochtone bewoners vaker gebruikt. Het informatiecentrum in het gemeentehuis wordt door alle bevolkingsgroepen ongeveer even veel gebruikt. De website van de gemeente wordt het meest gebruikt door de leeftijdsgroep van 30-39 jaar (24%) en duidelijk minder door inwoners van 50 jaar en ouder. Hoger opgeleiden maken vaker gebruik van de website dan laag opgeleiden: de percentages lopen uiteen van 1% (lager onderwijs) en 9% (lager beroepsonderwijs en mavo) tot 22% (hbo/universiteit). Ook wordt de website door mannen vaker gebruikt dan door vrouwen. Teletekst wordt door ouderen nauwelijks gebruikt. De gemeentegids wordt door hoger opgeleide bewoners en door de middelste leeftijdsgroepen relatief vaker gebruikt. Informatie- en inspraakavonden worden eveneens relatief veel bezocht door hoger opgeleiden, maar er is geen relatie tussen opleidingsniveau en het gebruik van wijkbezoeken en wijkschouwen.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
71
In onderstaande grafiek worden de ontwikkeling van het gebruik en bekendheid sinds 1999 in beeld gebracht. De bekendheid van met name de website en de gemeentelijke informatie via de wijkplatformen is toegenomen. Bij enkele andere kanalen, die in 2001 minder werden gebruikt dan in 1999, is weer sprake van een bescheiden toename van de bekendheid. De bekendheid van de gemeentegids blijft echter licht afnemen. De rechtergrafiek toont het feitelijke gebruik. Veel informatiekanalen werden in 2001 minder gebruikt. Over het algemeen is het gebruik in 2003 echter niet verder afgenomen of soms weer enigszins gestegen. De verschillen tussen 2001 en 2003 zijn heel beperkt. Het sterkst toegenomen zijn het gebruik van de gemeentepagina en de website.
Bekendheid en gebruik van gemeentelijke informatiekanalen bekendheid
gebruik Gemeentegids Brieven gemeente Gemeentepagina in IJsselpost Folders gemeente Informatiecentrum gem.huis Website Capelle Gemeentepagina's teletekst Informatie-/inspraakavonden 1999
Gem.info via wijkplatformen
2001
Publicatie/mededelingenborden
2003
Posters gemeente Wijkbezoeken/wijkschouwen 0%
20%
40%
60%
80%
100%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Aan de mensen die van een bepaald informatiekanaal wel eens gebruik hebben gemaakt werd gevraagd om deze met een rapportcijfer te beoordelen. De rapportcijfers worden weergegeven in onderstaande grafiek. De Gemeentegids wordt niet alleen het meest gebruikt, maar krijgt ook het hoogste cijfer: een 7,6. Daarna volgen het informatiecentrum in het gemeentehuis en de nieuwe e-mail nieuwsbrief, beiden met een 7,3. Bij de nieuwsbrief moet wel worden aangetekend dat het aantal gebruikers beperkt is, waardoor ook weinig respondenten een cijfer hebben gegeven. De laagste rapportcijfers gaven bewoners aan informatie- en inspraakavonden (6,1) en wijkbezoeken/ wijkschouwen (6,3). In de meeste gevallen ligt de beoordeling rond of net onder de 7. Er zijn geen grote verschillen tussen de beoordeling in 2003 en 2001.
72
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Rapportcijfers voor gemeentelijke informatiekanalen
Gemeentegids (67%)
7,6
Brieven van de gemeente (38%)
6,8
Gemeentepagina in IJsselpost (34%)
7,0
Folders van de gemeente (22%)
7,0
Informatiecentrum in gemeentehuis (18%)
7,3
Website Capelle (13%)
6,7
Gemeentepagina's op Teletekst (10%)
6,7
1999 2001
Informatie-/inspraakavonden (8%)
6,1
2003
Gem.info via wijkplatformen (8%)
6,6
Publicatie-/mededelingenborden (6%)
6,9
Posters van de gemeente (6%)
7,0
Wijkbezoeken/wijkschouwen (4%)
6,3
E-mail nieuwsbrief (2%)
7,3
2
3
4
5
6
7
8
9
Tussen haakjes het aandeel bewoners dat gebruik heeft gemaakt van deze kanalen. Alleen van die groep gebruikers wordt het gemiddelde rapportcijfer weergegeven. Dat geldt ook voor de cijfers van 1999, die hiertoe opnieuw zijn berekend en daardoor iets afwijken van de rapportage uit 1999.
Servicenormen en burgerjaarverslag De dienstverlening voor de belangrijkste producten die de gemeente aan haar inwoners levert is opgenomen in de servicenormen van de gemeente Capelle aan den IJssel. Daarin is vastgelegd wat burgers van de gemeente kunnen verwachten en op welke termijn. De servicenormen worden onder meer via folders verspreid. Van alle respondenten zegt 11% bekend te zijn met de servicenormen. Onder bewoners van 50 jaar en ouder en onder lager opgeleiden ligt deze bekendheid wat hoger. Sinds 2002 legt de burgemeester jaarlijks verantwoording af in het Burgerjaarverslag. Dit jaarverslag gaat vooral over de dienstverlening aan de burgers, kwaliteit van de klachten en bezwarenprocedures en burgerparticipatie. Uit de Bewonersenquête blijkt dat 8% van de bewoners bekend is met het burgerjaarverslag. Ook hier is de bekendheid onder ouderen en lager opgeleiden wat hoger, maar het verschil is minder groot dan bij de servicenormen.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
73
74
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
HOOFDSTUK 7
Internet In de informatieverstrekking naar de burgers toe neemt internet een steeds belangrijkere plaats in. Daarom is ook in de Bewonersenquête 2003 gekeken naar het internetgebruik en de wensen van bewoners. In de eerste plaats is de bewoners gevraagd of zij kunnen beschikken over internet. Het aantal inwoners dat thuis kan beschikken over internet is de afgelopen twee jaar gestegen van 62% naar 70%. Nog eens 8% kan niet thuis, maar wel op het werk, via school of elders beschikken over een internetaansluiting. In totaal 78% heeft dus (thuis en/of elders) toegang tot internet. Twee jaar geleden was dat nog 72%.
Aandeel bewoners dat kan beschikken over internet 62%
thuis
70% 36% 38%
op het werk
2001
9% 8%
via school/opleiding
2003
5% 5%
ergens anders
72%
totaal (een van deze) 0%
78%
20%
40%
60%
80%
100%
Van de mensen die thuis geen internetaansluiting heeft verwacht 14% deze binnen een jaar te nemen en nog eens 15% op langere termijn. De overige 71% van deze groep heeft geen plannen voor een verbinding met internet. Dat zou betekenen dat ongeveer een van de vijf bewoners ook op langere termijn thuis geen toegang heeft tot internet. Onder inwoners vanaf 65 jaar is dat aandeel veel groter: meer dan de helft van hen zal ook op termijn geen internet hebben.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
75
De toegang tot internet is de afgelopen jaren verder gestegen, maar is zeker nog niet onder alle bevolkingsgroepen even groot. De toegankelijkheid van internet voor de leeftijdsgroepen tot 50 jaar is hoog en ontloopt elkaar niet veel (91 tot 95%). Van de inwoners van 65 jaar en ouder heeft slechts 35% toegang tot internet. Ook het opleidingsniveau is sterk van invloed: het bereik van internet loopt uiteen van 35% (alleen lager onderwijs) tot 95% (hbo en universiteit). Bij geslacht en etniciteit zijn de verschillen te verwaarlozen. Bij gebruik van internet door de gemeente moet uiteraard goed rekening worden gehouden met deze grote verschillen in bereik. Overigens worden de verschillen wel kleiner. Met name onder 65-plussers, vrouwen en lager opgeleiden is het internetbereik toegenomen.
Aandeel bewoners dat kan beschikken over internet, naar kenmerken 91%
leeftijd: 16-30 jaar
95% 87%
leeftijd: 31-39 jaar
91% 84%
leeftijd: 40-49 jaar
92% 70%
leeftijd: 50-64 jaar leeftijd: 65 jaar en ouder
77% 24% 35%
77% 79%
geslacht: mannen 69%
geslacht: vrouwen
78%
27%
opleiding: lager onderwijs
35% 52% 55%
opleiding: lager beroepsond.
67%
opleiding: mavo
76% 79%
opleiding: havo/vwo
88% 85%
opleiding: mbo
91% 92% 95%
opleiding: hbo/universiteit
73%
etnisch: Nederlands
78% 70%
etnisch: niet-westers
76%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Weergegeven is het aandeel van elke bevolkingsgroep dat thuis, op het werk, via school/opleiding en/of elders kan beschikken over een internetaansluiting (gemiddeld 78%).
Aan de inwoners die thuis beschikken over internet is ook gevraagd wat voor soort aansluiting zij thuis hebben. Daaruit blijkt dat 42% beschikt over een breedbandaansluiting (ADSL/kabel) en 11% over ISDN, terwijl 47% inbelt via een analoge telefoonlijn. Vooral in de leeftijdsgroepen 16-29 jaar en 40-49 jaar beschikken meer mensen (ruim de helft van de internetters) over een breedbandaansluiting; onder 65-plussers is dat 17% van de mensen die thuis internetten. Verder maken bewoners van niet-westerse etniciteit relatief vaak gebruik van kabel of ADSL. Het opleidingsniveau en inkomen zijn niet van invloed.
76
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
De gemeentelijke website Na de vragen over toegang tot internet werd ingegaan op de gemeentelijke website. In de eerste plaats is gevraagd of men de gemeentelijke website kent en of men deze wel eens heeft bezocht. Ongeveer 60% van alle bewoners blijkt de gemeentelijke website (www.capelleaandenijssel.nl) te kennen. Ruim de helft van hen heeft deze site nog nooit bezocht. In totaal 5% van alle bewoners bezoekt de site minstens eens per maand. Bijna een kwart heeft deze vraag niet beantwoord of hoefde dat niet omdat men nu en in de nabije toekomst geen toegang heeft tot internet. De andere Capelse websites zijn minder bekend. Het meest bekend zijn nog de Capelse wijkensite (www.capelsewijken.nl: 8%) en de Capelse sportsite (www.sportiefcapelle.nl: 7%). De vacaturesite (www.hetgeheimvancapelle.nl) en de bedrijvensite (www.ondernemen.capelleaandenijssel.nl) zijn het minst bekend bij de Capellenaren.
Bekendheid gemeentelijke websites Kent u www.capelleaandenijssel.nl? ja, bezoekt wekelijks
Welke andere sites kent u?
2%
ja, bezoekt maandelijks
Capelse bedrijvensite
3%
3%
ja, bezoekt soms
Capelse vacaturesite
20%
ja, maar nooit bezocht
36%
nee, ken ik niet
5%
Capelse sportsite
7%
18%
geen antwoord/Internet
Capelse wijkensite
23%
0%
20%
40%
8%
0%
60%
20%
40%
60%
De huidige gemeentelijke website biedt verschillende mogelijkheden. Van zeven onderdelen kon men aangeven of men deze nuttig vond. Ongeveer 40% van de respondenten heeft over geen enkel onderdeel een mening gegeven, waarschijnlijk omdat ze onvoldoende inzicht hebben in internet of de huidige website niet kennen. Toch moeten onder de mensen die de vraag wel hebben beantwoord ook mensen zijn die de website nog nooit hebben gezien, want hierboven bleek dat slechts een kwart van alle respondenten de site wel eens bezoekt. Van de mensen die de vraag wel hebben beantwoord, vindt 88% algemene informatie over Capelle nuttig. Capelle Actueel (gemeentelijk nieuws zoals de gemeentepagina) en e-mail wordt door ongeveer 70% nuttig gevonden en een digitaal loket vindt 62% nuttig. Directe interactie (zoals discussiegroepen of het reageren op stellingen) wordt het minst nuttig gevonden: door 28%.
Welke mogelijkheden van de website vindt men nuttig? algemene info Capelle
88%
Capelle Actueel
71%
e-mail
68%
digitaal loket
62%
politieke/bestuurlijke info
45%
e-mail nieuwsbrief
41%
interactie met gemeente
28%
anders 0%
4%
20%
40%
60%
80%
100%
De respondenten konden aangeven dat ze over een bepaald onderwerp geen mening hadden.De respondenten die over geen enkel onderwerp een mening hadden (of de vraag helemaal niet hebben ingevuld) worden niet weergegeven (het betreft 41%).
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
77
Aan de respondenten werd ook gevraagd welke informatie men graag toegevoegd zou zien aan de website. Ook bij deze vraag wordt gepercenteerd op het aantal respondenten dat over minimaal een van de mogelijkheden een mening heeft gegeven. Het meest genoemd (minimaal 65%) werden adressen en telefoonnummers van organisaties in de gemeente, informatie per wijk, informatie over zorg, wonen en welzijn in Capelle, een evenementenkalender en informatie over gemeentelijke projecten en plannen. Ook het online aanvragen/ontvangen van producten of het opvragen van de status van een ingediend verzoek werden veel genoemd. De minste behoefte bestaat er aan themagewijze en periodieke chatsessies met het bestuur: 13% zegt dit nuttig te vinden. Ook het raadsinformatiesysteem, meepraten over gemeentelijk beleid en meer opiniepeilingen worden veel minder genoemd dan de andere mogelijkheden. Dat neemt niet weg dat ongeveer een kwart van de bewoners wél iets ziet in deze mogelijkheden.
Welke informatie zou men toegevoegd willen zien aan website Capelle? adressen/tel.van organisaties in Capelle
79%
informatie per wijk
70%
info zorg, wonen en welzijn in Capelle
66%
evenementenkalender
65%
info gemeentelijke projecten/plannen
65%
status ingediend verzoek opvragen
59%
on-line aanvragen/ontvangen producten
57%
meer info diensten/producten gem.
43%
veel gestelde vragen-lijst
42%
statistische cijfers over de gemeente
30%
meer opiniepeiling (poll/forum/stelling)
25%
meepraten over gemeentelijk beleid
24%
raadsinformatiesysteem
24%
chatsessies burger-bestuur
13%
anders
1%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
De respondenten konden aangeven dat ze over een bepaald onderwerp geen mening hadden. De respondenten die over geen enkel onderwerp een mening hadden (of de vraag helemaal niet hebben ingevuld) worden niet weergegeven (het betreft 56%).
Tot slot kon men door middel van een rapportcijfer aangeven hoe men de gemeentelijke website waardeert. Daarbij wordt onderscheid gemaakt naar de frequentie van bezoek. Respondenten die de site ooit hebben bezocht, beoordelen deze gemiddeld met een 6,6. Regelmatige bezoekers geven een hoger oordeel: rond de 7. Niet bekend is of regelmatige bezoekers een hoger cijfer geven omdat ze de site beter kennen, of dat ze vaak terugkomen omdat ze de site beter vinden.
Gemiddeld rapportcijfer voor gemeentelijke website Rapportcijfer naar bezoekfrequentie bezoekt regelmatig (1x per week) bezoekt wel eens (1x per maand)
9 of 10 (1%) 3, 4 of 5 (7%)
8 (11%)
6,9
bezoekt soms
6,6
kent wel, nooit bezocht
6,6
kent niet
6 (31%) 7 (50%)
6,3
2
78
Rapportcijfer indien ooit bezocht
7,2
3
4
5
6
7
8
9
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
HOOFDSTUK 8
Algemene voorzieningen Dit hoofdstuk gaat over algemene voorzieningen in de gemeente Capelle aan den IJssel. Deze voorzieningen kunnen zijn gevestigd in het centrum of in een van de wijken, maar zijn bedoeld voor alle inwoners van de gemeente. In de eerste plaats kijken we naar een algemeen rapportcijfer voor het leven in Capelle, de laatste vraag in de enquête. Aan de respondenten werd gevraagd om door middel van een rapportcijfer aan te geven hoe tevreden zij zijn over het leven in Capelle aan den IJssel. De bewoners gaven gemiddeld een 7,3, exact gelijk aan het cijfer uit 2001. Het merendeel van de bewoners gaf een voldoende (meestal een 7 of 8); slechts 4% gaf met een rapportcijfer van 5 of lager aan ontevreden te zijn over het leven in Capelle.
Algemeen oordeel over het leven in Capelle
1999
1, 2 of 3 (0%) 4 of 5 (4%)
7,2 8, 9 of 10 (44%)
2001
7,3
2003
7,3
2
3
4
5
6
7
2003 8
6 of 7 (52%)
9
Algemene voorzieningen De tevredenheid over het leven in Capelle heeft natuurlijk mede te maken met het voorzieningenaanbod. Om te beginnen kijken we naar algemene voorzieningen die zijn gevestigd in de gemeente en bedoeld voor bewoners van alle wijken. De bewoners moesten een oordeel geven over 13 van dergelijke algemene voorzieningen. In de eerste plaats is gevraagd naar het gebruik van de voorzieningen.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
79
Algemene recreatieve en uitgaansvoorzieningen in Capelle (zoals wandel- en fietsroutes, het Schollebos, uitgaans- en eetgelegenheden) worden door 60 tot 70% van de bewoners minimaal eens per jaar gebruikt; voor Hitland is dat 56%. Het Isala theater wordt door 45% ten minste eens per jaar bezocht. Sportvoorzieningen (hallen, sportvelden, zwembad) worden door ongeveer 20% van de bewoners minstens eens per jaar bezocht; de muziekschool door 6%. Van de respondenten zegt 57% gebruik te maken van de openbare bibliotheek. Sportvoorzieningen en Muziekschool zijn overigens voorzieningen die relatief veel door kinderen worden gebruikt. In de Bewonersenquête blijft die groep buiten beeld, omdat werd gevraagd naar persoonlijk gebruik door de respondenten (inwoners van 16 jaar en ouder). Driekwart van de bewoners maakt minimaal eens per jaar gebruik van openbaar vervoer van en naar Capelle; 45% doet dat minstens eens per maand. Het openbaar vervoer binnen Capelle wordt minder vaak gebruikt: 45% gebruikt dit minimaal eens per jaar.
Gebruik van algemene voorzieningen (minimaal eens per jaar) Recreatieve voorzieningen
41%
Schollebos
70%
34%
Hitland
69%
23%
Uitgaangsgelegenheden
56%
16%
Eetgelegenheden
59%
15%
Sporthallen
9%
Sportvelden
8%
Zwembad De Blinkert
8%
Isala Theater
9%
68%
22% 18% 22% 45%
Muziekschool 4% Openbare bibliotheek
31%
Open. vervoer van/naar Capelle Openb.vervoer binnen Capelle
23%
0% vaak (min. 1x per maand)
57% 45%
20%
76%
45%
40%
soms (min. 1x per jaar)
60%
80%
100%
(bijna) nooit
Wanneer de cijfers worden vergeleken met de resultaten van de Bewonersenquête 2001 (niet in een grafiek weergegeven) blijkt dat uitgaans- en eetgelegenheden minder worden bezocht: vorig jaar ging rond de 20% daar vaak naar toe. Het aantal bezoekers van het Isalatheater is juist toegenomen: in 2001 bezocht 7% het theater vaak en 40% soms (in 2003 is dat 9% resp. 45%). In de grafiek op de volgende bladzijde worden de rapportcijfers weergegeven voor dezelfde voorzieningen (voorzover bewoners daar een oordeel over hadden). De hoogste waardering geven bewoners aan het Isala theater (7,5) en de openbare bibliotheek (7,3). Ook Hitland en Schollebos worden relatief hoog beoordeeld. Het laagste rapportcijfer geven de bewoners aan zwembad De Blinkert: gemiddeld een 5,5. Het zwembad kreeg een onvoldoende (5 of lager) van 41% van de respondenten die er een rapportcijfer voor gaven.
80
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Rapportcijfers voor algemene voorzieningen Recreatieve voorzieningen
7,1 6,9
Schollebos
7,1 7,1 7,3 7,2
Hitland 6,8 6,7
Uitgaangsgelegenheden
7,1 6,9
Eetgelegenheden
2001
6,6 6,5
Sporthallen
2003
6,8 6,6
Sportvelden 5,7
Zwembad De Blinkert
5,5 7,5 7,5
Isala Theater 6,5 6,5
Muziekschool
Openbare bibliotheek
7,3 7,0
Open. vervoer van/naar Capelle
6,7 6,2 6,0
Openb.vervoer binnen Capelle 2
3
4
5
6
7
8
9
Vergeleken met 2001 zijn verschillende rapportcijfers enigszins teruggelopen. Dat geldt bijvoorbeeld voor het openbaar vervoer, de diverse sportvoorzieningen, eetgelegenheden en algemene recreatieve voorzieningen. De waardering voor Schollebos, het Isala Theater en de muziekschool is gelijk gebleven. In de enquête zijn ook enkele vragen opgenomen over het gebruik van specifieke voorzieningen voor jonge kinderen. Van alle respondenten met kinderen tot 4 jaar maakt 21% gebruik van een kinderdagverblijf; 7% gebruikt dit niet maar zou het wel willen. Van de respondenten met kinderen van 2 of 3 jaar maakt 30% gebruik van een peuterspeelzaal; nog eens 15% zou dat willen. Van ouders met kinderen van 4-12 jaar tot slot maakt 8% gebruik van buitenschoolse opvang; nog eens 1% zou dat wel willen. Van de mensen die gebruik zouden willen maken is overigens moeilijk te zeggen of kosten, afstand of wachtlijst een drempel vormen, of dat hun kind nog te jong is.
Gebruik van en belangstelling voor kinderopvang/peuterspeelzaal
kinderdagverblijf (0-3)
21%
peuterspeelzaal (2-3) buitenschoolse opvang (4-12)
7%
30%
72% 15%
8% 1%
0% maakt er gebruik van
55% 91%
20%
40%
60%
wil er gebruik van maken
80%
100%
geen belangstelling
Weergegeven zijn alleen bewoners die kinderen hebben in de tussen haakjes genoemde leeftijdsgroep.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
81
Centrumvoorzieningen Na een oordeel over algemene voorzieningen in de gemeente werd ook specifiek gevraagd naar voorzieningen in het centrum van Capelle. Voor een goede vergelijkbaarheid met de enquêtes van voorgaande jaren werd in dit geval niet naar rapportcijfers gevraagd, maar konden de respondenten aangeven of zij wel tevreden, matig tevreden of niet tevreden waren (of geen mening hadden). Het oordeel van de bewoners over de verschillende centrumvoorzieningen loopt duidelijk uiteen. Over het aanbod en kwaliteit van winkels is 83% van de bewoners wel tevreden en in totaal 97% wel of matig tevreden. Ook over de sfeer en gezelligheid van het winkelgebied is men aardig tevreden. Over het aanbod van café’s en restaurants is bijna de helft echt tevreden en over de culturele voorzieningen 40%. Het laagst is het percentage tevreden respondenten bij de sfeer en gezelligheid ’s avonds in het uitgaansgebied: slechts 13% is echt tevreden. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat op dit punt 37% van de bewoners op dat gebied geen mening had. Over de bereikbaarheid van het centrum per auto en fiets zijn meer mensen tevreden dan over de mogelijkheden om fiets of auto te stallen. Toch is uiteindelijk bijna driekwart van de bewoners (wel of matig) tevreden over de parkeermogelijkheden en de stallingsmogelijkheden voor fietsen in het centrum.
Tevredenheid over voorzieningen in centrum van Capelle tevredenheid 2003
aandeel wel tevreden 1999-2003 83%
67% 40%
Culturele voorzieningen Aanbod van cafes en restaurants
75%
Sfeer/gezelligheid in uitgaansgebied 's avonds
42%
72% 49%
38%
20%
40%
Bereikbaarheid van stadscentrum per fiets
86%
Stallingsmogelijkheden voor fietsen
73% 60%
0%
Sfeer/gezelligheid in het winkelgebied overdag
94%
69% 48%
13%
97%
Aanbod/kwaliteit van winkels in stadscentrum
Bereikbaarheid van het stadscentrum per auto
85%
Parkeermogelijkheden in het stadscentrum
72%
60%
80%
100%
wel tevreden
niet tevreden
matig tevreden
geen mening
0%
20% 1999
40%
60% 2001
80%
100%
2003
In de rechtergrafiek wordt de ontwikkeling van de tevredenheid over de afgelopen jaren in beeld gebracht. De tevredenheid over winkels in het stadscentrum en de sfeer en gezelligheid in het winkelgebied is de afgelopen jaren wat verder toegenomen. Over het aanbod van café’s en restaurants en over de parkeermogelijkheden in het stadscentrum is de tevredenheid afgenomen, hoewel de laatste twee jaar minder sterk dan de twee jaar daarvoor. De tevredenheid over culturele voorzieningen was in 2001 fors afgenomen, maar is de laatste jaren weer wat gestegen.
82
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Evenementen Een nieuw onderdeel in de Bewonersenquête 2003 is een vraag over bekendheid, bezoek en waardering van evenementen in Capelle aan den IJssel. Koninginnedag is het best bezochte evenement: 59% heeft het bezocht en in totaal 93% zegt dit evenement te kennen. De kermis doet daar niet veel voor onder: 50% heeft de Capelse kermis wel eens bezocht. Op een derde plaats staat de kunstmarkt met 28% bezoekers. Het Sint Nicolaasfeest en de Schollebosloop hebben een grote bekendheid (73 en 70%), maar het aantal daadwerkelijke bezoekers blijft daar ver bij achter: 21% respectievelijk 10%. Het minst bezocht zijn de Volkskerstzang, Cultuurprom en de Kunst en Atelierroute.
Bezoek en bekendheid van evenementen Koninginnedag
59%
Capelse kermis
93%
50%
Kunstmarkt
28%
Sint Nicolaasfeest
90% 55%
21%
Music Capelle / Jazz festival
73%
19%
Midzomerfestival
16%
Kerstparade
niet bezocht, wel bekend
48%
12%
Schollebosloop
niet bekend
37%
10%
Volkskerstzang
6%
Cultuurprom
6%
Kunst en Atelierroute
5%
0%
wel bezocht
59%
70% 26% 17% 23%
20%
Aan de respondenten werd ook gevraagd om door middel van een rapportcijfer aan te geven hoe zij de verschillende evenementen waarderen. Alle genoemde evenementen kregen een rapportcijfer tussen de 6,1 en 6,9. De verschillen zijn dus beperkt. De hoogste waardering wordt gegeven aan de Kunstmarkt, het Midzomerfestival, Koninginnedag, de Schollebosloop en Music Capelle/Jazz festival. De laagste cijfers zijn gegeven aan de Kerstparade, Cultuurprom en de Kunst- en Atelierroute.
40%
60%
80%
Waardering voor evenementen Koninginnedag
6,8
Capelse kermis
6,4
Kunstmarkt
6,9
Sint Nicolaasfeest
6,7
Music Capelle / Jazz festival
6,8
Midzomerfestival
6,8
Kerstparade
6,1
Schollebosloop
6,8
Volkskerstzang
6,4
Cultuurprom
6,2
Kunst en Atelierroute
6,3 2
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
100%
3
4
5
6
7
8
9
83
Prioriteiten van bewoners In de Bewonersenquête 2003 was tot slot een enigszins experimentele vraag opgenomen, waarmee bewoners hun prioriteiten konden uitdrukken. Daartoe werden 10 verschillende onderwerpen voorgelegd. De respondent kreeg 10 fictieve zakken met geld en het verzoek om deze zakken te verdelen over de verschillende onderwerpen. Het was de bedoeling dat daarbij precies 10 zakken met geld werden verdeeld. De vraagstelling was enigszins gecompliceerd en werd waarschijnlijk niet door iedereen goed begrepen. Dat kan ten minste worden afgeleid uit het feit dat slechts 69% van de respondenten precies 10 zakken geld hebben verdeeld. Nog eens 6% kruiste maximaal twee zakken te veel of te weinig aan, wellicht door een vergissing bij het tellen. Daarnaast verdeelde 11% van de bewoners minder dan 8 zakken en nog eens 15% meer dan 12 zakken. In alle gevallen waarin niet exact 10 zakken werden verdeeld, is de verdeling herrekend zodanig dat het totaal wel op 10 uitkwam. De resultaten van de (herrekende) verdeling van het geld wordt hieronder weergegeven. In de linkergrafiek staat het gemiddelde aantal zakken met geld dat de bewoners wilden uitgeven. Bovenaan op de wensenlijst staat verlaging van de gemeentelijke belastingen. De bewoners hebben daar gemiddeld 1,6 zakken met geld voor over (16% van het totale budget). Daarna volgen het onderhoud van wegen en straten en van groenvoorzieningen. Ook meer gemeentelijk toezicht en meer voorzieningen en activiteiten voor jongeren zouden volgens de bewoners meer dan een proportioneel deel van het budget (meer dan 1 zak) moeten krijgen. Helemaal onderaan staat de verbetering van het stadshart: hieraan willen de bewoners het minste geld uitgeven. De rechtergrafiek laat zien hoeveel procent van de bewoners een bepaald aantal zakken wilde spenderen aan een bepaald onderwerp. Voor onderhoud van wegen en straten bijvoorbeeld wilde 20% van de bewoners geen geld uittrekken, 42% minder dan 2 zakken en 5% minimaal 4 zakken (of minimaal 40% als ze zich hadden vergist met de verdeling). Voor de verbetering van het stadshart wil tweederde van de bewoners helemaal geen geld uittrekken.
Verdeling van ‘zakken met geld’ volgens bewoners Gemiddeld aantal zakken
Verdeling
1,6
Verlaging gemeentelijke belastingen
1,5
Onderhoud wegen en straten
1,3
Onderhoud groen
1,3
Meer gemeentelijk toezicht
1,1
Voorzieningen en activiteiten voor jongeren
0,8
Recreatieve voorzieningen en activiteiten
0,8
Speelplaatsen
0,7
Sportieve voorzieningen en activiteiten
0,6
Evenementen; culturele voorzieningen/activ.
0,4 0
Verbetering stadshart 1
0%
2 0
0,01 - 1,99
20%
40%
2,00 - 3,99
60%
80%
100%
4,00 of meer
Tot slot van de enquête werd de bewoners nog gevraagd of zij bereid zouden zijn voor betere of meer uitgebreide parkeervoorzieningen in het centrum een (laag) uurtarief te betalen. Uit deze vraag blijkt dat 22% van de bewoners bereid is om te betalen voor betere parkeervoorzieningen. De bereidheid neemt af, want twee jaar geleden was nog 31% bereid om hiervoor te gaan betalen.
84
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Bijlagen
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
85
Bijlage 1: Schaalscores algemene evaluatie van de buurt en sociale cohesie In hoofdstuk 2 worden weergegeven de schaalscores algemene evaluatie van de buurt en sociale cohesie. Deze scores worden zowel in Capelle aan den IJssel als in andere gemeenten gebruikt om op basis van stellingen inzicht te geven in de beleving van de buurtkwaliteit. In deze bijlage wordt de berekeningswijze toegelicht en worden de antwoorden op de individuele stellingen weergegeven. Elk van de twee scores is gebaseerd op vier stellingen, waarvan bewoners aangeven in hoeverre ze het daar mee eens zijn. Ze doen dat op een vijfpuntsschaal van ‘helemaal mee eens’ tot ‘helemaal mee oneens’. Op basis van de stellingen worden twee schaalscores berekend, die lopen van 0 (zeer slecht) tot 10 (zeer goed). Hoewel de schaalscores dus nadrukkelijk geen rapportcijfers zijn, is de interpretatie enigszins vergelijkbaar. Indien bewoners op alle vier de stellingen het meest gunstige antwoord geven (helemaal eens met alle positieve stellingen; helemaal oneens met alle negatieve stellingen) is de score maximaal: 10. Het meest ongunstige antwoord leidt tot de minimale score van 0. Respondenten die een of meer van de vier stellingen niet hebben beantwoord worden niet meegerekend. Van de scores wordt vervolgens een gemiddelde per wijk en buurt bepaald. De wijkgemiddelden vindt u op bladzijde 18 en 19 in dit rapport, de buurtgemiddelden uitsluitend in de Buurtmonitor 2004. Algemene evaluatie van de buurt De score algemene evaluatie van de buurt geeft een beeld van hoe prettig mensen het vinden om in hun buurt te wonen. Deze score is gebaseerd op de vier stellingen: • Het is vervelend om in deze buurt te wonen Als het maar even kan ga ik uit deze buurt verhuizen • • De mensen in deze buurt blijven hier graag wonen • Als je in deze buurt woont heb je het goed getroffen In veel andere gemeenten (bijvoorbeeld in het kader van de monitoring van het Grote Stedenbeleid) bevat de score overigens nog een vijfde vraag: ‘Hoe prettig is het in deze buurt te wonen?’. Deze vraag is echter in Capelle aan den IJssel niet gesteld en dus ook niet meegenomen in de score. Het effect daarvan op de score is echter zeer beperkt.
Stellingen algemene evaluatie van de buurt Wijkindeling
het is vervelend om in deze buurt te wonen helemaal mee eens
mee eens
niet eens/ niet oneens
mee oneens
als het maar even kan ga ik uit deze buurt verhuizen
helemaal mee oneens
helemaal mee eens
mee eens
niet eens/ niet oneens
mee oneens
helemaal mee oneens
1a Capelle-West 1b sGraveland 2 Middelw-West 3 Middelw Oost 4 Oostgaarde Zuid
1% 1% 1% 2% 0%
0% 1% 2% 5% 1%
8% 4% 11% 17% 8%
42% 49% 43% 42% 45%
48% 46% 43% 34% 46%
0% 1% 2% 5% 2%
1% 2% 6% 4% 5%
10% 12% 15% 14% 6%
41% 39% 38% 40% 38%
48% 46% 39% 38% 49%
5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid 8 Schollevaar Noord 9 Fascinatio
3% 1% 1% 2% 2%
6% 3% 3% 1% 5%
18% 13% 19% 14% 14%
44% 46% 51% 55% 37%
29% 37% 26% 27% 43%
8% 5% 6% 2% 4%
9% 6% 9% 6% 3%
17% 11% 18% 22% 18%
35% 36% 41% 42% 33%
31% 43% 27% 28% 43%
Gemeente totaal
1%
3%
13%
47%
36%
4%
6%
14%
39%
37%
86
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Wijkindeling
de mensen in deze buurt blijven hier graag wonen helemaal mee eens
mee eens
niet eens/ niet oneens
mee oneens
helemaal mee oneens
als je in deze buurt woont heb je het goed getroffen helemaal mee eens
mee eens
niet eens/ niet oneens
mee oneens
helemaal mee oneens
1a Capelle-West 1b sGraveland 2 Middelw-West 3 Middelw Oost 4 Oostgaarde Zuid
22% 6% 12% 18% 11%
67% 62% 58% 51% 70%
11% 28% 25% 23% 16%
0% 4% 5% 6% 3%
0% 0% 0% 1% 0%
20% 17% 16% 17% 16%
59% 58% 49% 46% 60%
19% 19% 25% 24% 18%
2% 4% 8% 9% 4%
1% 1% 2% 5% 2%
5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid 8 Schollevaar Noord 9 Fascinatio
11% 18% 5% 10% 13%
44% 52% 47% 62% 54%
24% 18% 34% 22% 23%
16% 8% 11% 6% 9%
4% 4% 2% 0% 1%
8% 17% 8% 9% 19%
34% 43% 40% 45% 44%
35% 24% 33% 36% 24%
17% 11% 13% 10% 8%
7% 4% 5% 0% 6%
Gemeente totaal
11%
55%
25%
7%
2%
13%
47%
26%
9%
4%
Score sociale cohesie De score sociale cohesie is een indicator voor de sociale contacten in de buurt: de manier waarop de mensen met elkaar omgaan. Deze score is gebaseerd op de vier stellingen: • De mensen in deze buurt kennen elkaar nauwelijks • De mensen in deze buurt gaan op een prettige manier met elkaar om • Ik woon in een gezellige buurt met veel saamhorigheid Ik voel me thuis bij de mensen in deze buurt • Stellingen score sociale cohesie Wijkindeling
de mensen in de buurt kennen elkaar nauwelijks helemaal mee eens
mee eens
niet eens/ niet oneens
mee oneens
helemaal mee oneens
mensen in buurt gaan op prettige manier met elkaar om helemaal mee eens
mee eens
niet eens/ niet oneens
mee oneens
helemaal mee oneens
1a Capelle-West 1b sGraveland 2 Middelw-West 3 Middelw Oost 4 Oostgaarde Zuid
1% 6% 3% 7% 5%
5% 22% 24% 22% 18%
33% 36% 40% 39% 39%
48% 32% 29% 26% 36%
13% 4% 4% 6% 1%
23% 10% 13% 16% 14%
61% 65% 59% 56% 64%
14% 19% 23% 20% 19%
2% 7% 4% 5% 2%
0% 0% 1% 3% 1%
5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid 8 Schollevaar Noord 9 Fascinatio
9% 5% 6% 4% 9%
27% 24% 26% 19% 21%
31% 35% 35% 39% 33%
28% 31% 31% 34% 32%
5% 5% 3% 4% 5%
7% 15% 7% 14% 19%
49% 58% 54% 56% 60%
36% 19% 29% 25% 19%
5% 5% 8% 6% 2%
4% 3% 2% 0% 0%
Gemeente totaal
6%
23%
36%
31%
4%
12%
58%
24%
5%
2%
Wijkindeling
ik woon in gezellige buurt met veel saamhorigheid helemaal mee eens
1a Capelle-West 1b sGraveland 2 Middelw-West 3 Middelw Oost 4 Oostgaarde Zuid
mee eens
niet eens/ niet oneens
mee oneens
helemaal mee oneens
ik voel me thuis bij de mensen in deze buurt helemaal mee eens
mee eens
niet eens/ niet oneens
mee oneens
helemaal mee oneens
12% 3% 6% 8% 4%
46% 26% 27% 31% 29%
35% 49% 43% 40% 46%
7% 17% 18% 14% 17%
1% 5% 6% 7% 4%
14% 3% 7% 11% 5%
53% 49% 47% 46% 56%
28% 36% 33% 27% 32%
4% 10% 10% 9% 4%
1% 2% 3% 7% 3%
5 Oostgaarde Noord 6 Schenkel 7 Schollevaar Zuid 8 Schollevaar Noord 9 Fascinatio
7% 5% 2% 7% 4%
20% 27% 21% 25% 34%
36% 42% 40% 41% 47%
27% 22% 28% 23% 10%
11% 4% 8% 4% 5%
8% 8% 4% 9% 5%
38% 41% 36% 42% 51%
32% 38% 40% 39% 32%
15% 11% 16% 10% 10%
7% 2% 5% 1% 2%
Gemeente totaal
5%
26%
42%
21%
6%
7%
44%
34%
11%
4%
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
87
Bijlage 2: Vergelijking 2003 met resultaten 1999/2001 Veel thema’s uit de Bewonersenquête 2003 maakten ook onderdeel uit van de vorgaande twee edities van de Bewonersenquête. Voorzover daarbij dezelfde vraagstelling is gebruikt, kunnen de antwoorden worden vergeleken. Dat gebeurt op diverse plaatsen in dit rapport. De vergelijking van cijfers wordt nog eens samengevat in onderstaande tabel. Bij sommige vragen werd in 2001 bewust gekozen voor een afwijkende vraagstelling, omdat deze beter bruikbare informatie oplevert. Dat betekent wel dat op deze aspecten een vergelijking met 1999 niet mogelijk is. Overigens kan onderstaand overzicht niet alle vragen omvatten.
Vergelijking met resultaten bewonersenquête 1999 en 2001 Thema / vraag
1999
2001
2003
1809 978 54%
5187 3042 59%
5556 2888 52%
Het onderzoek Verspreide enquêtes Teruggestuurde enquêtes Respons
Thema / vraag
Opleiding: midden (mavo/mbo/havo/vwo) Opleiding: hoog (hbo/universiteit) Hele leven in Capelle gewoond Gemiddelde woonduur in Capelle (in jaren)
2003
91% 45% 76% 76%
94% 40% 74% 73%
92% 34% 78% 79%
-
96% 61% 93% 94% 95%
96% 50% 95% 96% 95%
-
88% 7,2 78%
91% 7,2 84%
65% 56% 40% 33% 44%
47% 44% 31% 26% 23%
54% 50% 41% 36% 30%
73% 41% 39% 19% 31%
68% 41% 29% 20% 19%
67% 38% 34% 18% 22%
7,8 6,9 7,0 7,0 7,0
7,6 6,9 7,1 7,2 7,1
7,6 6,8 7,0 7,3 7,0
-
72%
78%
7,2
7,3
7,3
77% 57% 56% 52% 47%
80% 34% 50% 49% 41%
83% 40% 48% 49% 38%
Aandeel mensen tevreden over: - afgifte paspoort, rijbewijs, uittreksel enz - inlichting/melding over onderhoud groen en straten - aanvragen vergunning
Kenmerken bevolking (18 jaar en ouder) Opleiding: laag (lager onderwijs / lbo)
2001
Dienstverlening
- inlichtingen gemeentelijke belastingen
Werkt part-time of full-time
1999
- zie verder blz. 63 voor minder gebruikte diensten
56% 25% 51% 21% 10% 18
59% 23% 50% 25% 12% 19
56% 25% 50% 24% 11% 20
Tevredenheid over laatste bezoek gemeentehuis: - manier van doorverwijzen - wachttijd bij de loketten - belangstelling ambtenaar - deskundigheid ambtenaar - uiteindelijke resultaat - zie verder blz. 65 voor andere aspecten Indien gebeld, tevreden over telefonische bereikbaarheid
De woonbuurt Algemeen rapportcijfer voor de buurt Score sociale cohesie Kwaliteit eigen woning Onderhoud openbaar groen Onderhoud bestrating Aanwezigheid speelgelegenheden Voorzieningen voor jongeren Gehecht aan de buurt: sterk Gehecht aan de buurt: enigszins Gehecht aan de buurt: niet of nauwelijks
Rapportcijfer dienstverlening
34% 47% 19%
7,2 5,7 7,4 5,9 5,5 5,7 4,7 22% 56% 21%
7,2 5,7 7,5 6,0 5,5 5,8 4,8 25% 56% 19%
Goede zaak als bewoners actief bijdragen aan verbetering/beheer van buurt/straat Op de hoogte van bestaan WOPs Buurtontwikkeling afgelopen jaar: achteruit Buurtontwikkeling afgelopen jaar: vooruit
Tevreden over service huisvuilophaaldienst
Informatie over de gemeente Veel gebruikte media voor zaken die spelen in Capelle: - IJssel- en Lekstreek - Maasstad/Ijsselpost - Postiljon - TV Rijnmond - Wijk of buurtkrant - Zie verder blz. 69
65% 39% 22% 16%
68% 52% 27% 9%
71% 58% 25% 10%
Gebruik van gemeentelijke informatiekanalen: - Gemeentegids - Brieven gemeente - Gemeentepagina IJsselpost - Informatiecentrum gemeentehuis - Folders gemeente
Veiligheid Voelt zich wel eens onveilig Voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt
- Zie verder blz. 71
54% -
43%
40%
Criminaliteit/overlast (komt vaak/soms voor in buurt) - diefstal uit auto - woninginbraak - geweld, bedreiging, lastig vallen - samenscholing (1999), overlast groepen jong.(2001+) - drugsverslaafden (1999), drugsversl./-handel (2001+) - vandalisme (1999), vandalisme of graffiti (2001+)
Rapportcijfers gemeentelijke informatiekanalen: - Gemeentegids - Brieven gemeente
45% 49% 24% 48% 18% 62%
59% 62% 22% 52% 13% 61%
47% 58% 23% 53% 15% 63%
- Gemeentepagina IJsselpost - Informatiecentrum gemeentehuis - Folders gemeente - Zie verder blz. 73
Internet Heeft toegang tot internet Gemeentebestuur Tamelijk of zeer geïnteresseerd in lokale politiek Houdt gem.bestuur voldoende rekening met wensen bev.
48% 21%
39% 13%
48% 17%
39% 39% 45% 34% 40% 6,2
32% 40% 44% 28% 42% 6,0
38% 35% 43% 32% 42% 6,1
Eens met uitspraken over lokale politiek: - polit.partijen in Cap.zijn goed op hoogte van wat speelt - raadsleden bekommeren zich niet om mensen zoals ik - polit.partijen in Cap.zijn geïnteress.in stem, niet mening - verantwoordelijke mensen zijn volledig op taak berekend - tussen partijen in gem.raad zie ik nauwelijks verschillen Gemiddeld rapportcijfer gemeentebestuur
88
Algemene voorzieningen Algemeen oordeel leven in Capelle Wel tevreden over: - aanbod/kwaliteit winkels in stadscentrum - culturele voorzieningen - aanbod café's en restaurants - stallingsmogelijkheden voor fietsen - parkeermogelijkheden in stadscentrum
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Bijlage 3: Vergelijking met andere gemeenten Op enkele plaatsen in dit rapport wordt een vergelijking gemaakt met andere gemeenten. Hiervoor is gezocht naar enigszins vergelijkbare gemeenten waar in recente bewonersenquêtes dezelfde vragen zijn gesteld. Op enkele plaatsen in de tekst worden deze referentiegemeenten genoemd en/of in grafieken weergegeven. In onderstaande tabel vindt u een totaaloverzicht van de relevante vragen.
Vergelijking met andere gemeenten Thema / vraag
Capelle 2003
Alkmaar Dordrecht Haarlem 2002
2001
2002
Leiden 2002
Nieuweg. Roosend. 2002
2003
Rotterd. Schiedam Smallingl. 2003
Tilburg
Zoeterm.
Zwolle
2001
2001
2003
2002
2002
6,6
6,6
7,4
7,4
7,2
7,2
7,6
7,6
7,2
7,6
7,8
5,9
6,3
6,4
6,0
6,2
De woonbuurt Rapportcijfer buurt algemeen
7,2
7,1
7,0
7,1
7,1
7,1
Score algemene evaluatie buurt
7,1
7,5
7,3
7,8
7,3
7,4
7,4
Score sociale cohesie
5,7
6,1
6,0
6,0
6,0
5,7
6,1
5,5
Rapportcijfers samenleven: - inkomensgroepen
6,7
6,9
- jong en oud
6,9
6,9
Rapportcijfers fysieke omgev. - kwaliteit van eigen woning
7,5
- onderhoud openb.groen
6,0
6,4
5,3
- schoonhouden bestrating
5,8
6,4
5,0
- onderhoud straatverlichting
6,4
7,1
- aanwezigheid speelmogel.
5,8
5,9
- voorzieningen/activ.jeugd
4,8
4,8
Gehecht aan de buurt
7,7
81%
62%
73%
73%
8,0
7,6
7,7
7,7
6,4
6,3 5,3
63%
64%
76%
63%
60%
Ontwikk.buurt komende jaren - vooruit - achteruit
8%
12%
34%
25%
6%
16%
13%
18%
12%
16%
30%
25%
21%
15%
26%
19%
34%
15%
30%
16%
7,0
Veiligheid Rapportcijfer criminaliteit
5,8
6,8
Rapportcijfer verkeersoverlast
5,1
5,9
Voelt zich wel eens onveilig in eigen buurt
40%
20%
27%
28%
10%
24%
25%
35%
27%
23%
23% 5%
24%
Slachtofferschap (12 mnd.) - woninginbraak - autodelicten (eigen buurt)
6%
11%
9%
9%
6%
11%
8%
3%
9%
30%
46%
34%
30%
23%
27%
33%
17%
40%
4% 26%
Gemeentebestuur Houdt gem.bestuur bij haar beslissingen voldoende rekening met wensen bevolking - voldoende
17%
11%
- onvoldoende
31%
36%
- geen mening
52%
cijfer tevredenheid gem.bestuur
6,1
5,9
Bron: Gemeentelijke bewonersenquêtes en databank Jaarboeken Grote Stedenbeleid.
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
89
Bijlage 4: De vragenlijst Op de volgende bladzijden vindt u de vragen uit de gebruikte vragenlijsten. Er waren drie versies van de vragenlijst. In de buurten van Schollevaar oost werd versie C gebruikt met een specifiek vragenblok over het project in dat gebied om de leefbaarheid te bevorderen. In alle andere buurten werden versie A en B in gelijke verhouding uitgezet. Vragen die op wijkniveau relevant zijn en algemene vragen waren in alle versies opgenomen. Vragenblokken die alleen op gemeentelijk niveau relevant zijn waren verdeeld over de versies A en B, zodat de totale vragenlijst niet te lang zou worden. Versie C was grotendeels gelijk aan versie B. Hieronder volgt een overzicht van de vragenblokken in elke variant van de vragenlijst.
Versie A (1335 respondenten) Uw woonbuurt Vraag 1-16 (overal gelijk)
Versie B (1366 respondenten) Uw woonbuurt Vraag 1- 16 (overal gelijk)
Veiligheid Vraag 1-6 (overal gelijk) Vraag 7 (inclusief subvraag aangiftebereidheid) Vraag 8-10 (overal gelijk) Vraag 11-15 (alleen versie A) Dienstverlening Vraag 1-5 Vraag 6-9 (komt overeen met blok Vragen/suggesties/ klachten in versie B en C) Vraag 10-12 Internet Vraag 1-8 (alleen versie A)
Veiligheid Vraag 1-6 (overal gelijk) Vraag 7 (inclusief subvraag aangiftebereidheid) Vraag 8-10 (overal gelijk)
Wat vindt u belangrijk? 2 vragen (overal gelijk) vraag parkeervoorzieningen Algemene vragen Vraag 1-9 (overal gelijk)
90
Versie C (187 respondenten) Uw woonbuurt Vraag 1-16 (overal gelijk) Vraag 17-21 (alleen versie C) Veiligheid Vraag 1-6 (overal gelijk) Vraag 7 (zonder subvraag over aangiftebereidheid) Vraag 8-10 (overal gelijk)
Vragen/suggesties/klachten Alleen vraag 6-9 uit het blok ‘Dienstverlening’, maar genummerd als vraag 1-4 in een blok ‘Vragen/suggesties/klachten’
Het gemeentebestuur Vraag 1-4 (alleen in B en C) Informatie over de gemeente Vraag 1-6 (alleen in B en C) Algemene voorzieningen Vraag 1-5 (alleen in B en C) Wat vindt u belangrijk? 2 vragen (overal gelijk) Algemene vragen Vraag 1-9 (overal gelijk)
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Bewonersenquête 2003
Aanwijzingen voor het invullen •
Het is belangrijk dat de enquête door de juiste persoon wordt ingevuld: dat is de persoon aan wie de bijgaande brief is gericht.
•
De meeste vragen kunt u beantwoorden door een hokje aan te kruisen. Meestal kunt u slechts één antwoord kiezen. Als u meerdere hokjes mag aankruisen, staat dat vermeld.
•
Bij een aantal andere vragen wordt om een rapportcijfer gevraagd. Bij deze vragen kunt u steeds één rapportcijfer omcirkelen. U kunt alleen hele cijfers kiezen.
•
Een enkele keer wordt u gevraagd een antwoord op te schrijven. Probeer deze vragen zo kort mogelijk te beantwoorden. Wilt u zo vriendelijk zijn blokletters te gebruiken?
•
Soms kunt u één of meer vragen overslaan. In dat geval staat achter een antwoord bijvoorbeeld het volgende vermeld: Æ ga verder naar vraag 6
Terugzenden ingevulde enquête U kunt de enquête terugsturen in bijgaande envelop (een postzegel is niet nodig).
Hartelijk dank voor uw medewerking!
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
91
Uw woonbuurt
Vraag 1-16 in alle versies: Het eerste deel van deze enquête gaat over de leefbaarheid in uw woonbuurt. 1.
Wilt u om te beginnen een rapportcijfer geven voor uw buurt in het algemeen? (omcirkel één rapportcijfer van 1 tot 10) Uw rapportcijfer: zeer onprettig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heel prettig
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
2.
Wat zijn volgens u de belangrijkste problemen in uw buurt die met voorrang moeten worden aangepakt? (maximaal drie) 1e. …………………………………………………………………………………………………………………………………… 2e. …………………………………………………………………………………………………………………………………… 3e. ……………………………………………………………………………………………………………………………………
3.
Wilt u van elk van onderstaande uitspraken over uw buurt aangeven of u het daarmee eens bent? helemaal mee eens
mee eens
niet eens, niet oneens
mee oneens
helemaal mee oneens
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
a) De mensen gaan in deze buurt op een prettige manier met elkaar om
b) De mensen in deze buurt blijven hier graag wonen
d) Het is vervelend om in deze buurt te wonen
e) Als je in deze buurt woont, heb je het goed getroffen
g) Ik woon in een gezellige buurt met veel saamhorigheid
h) Ik voel mij thuis bij de mensen die in deze buurt wonen
c)
f)
i)
92
De mensen in deze buurt kennen elkaar nauwelijks
Als het maar enigszins kan ga ik uit deze buurt verhuizen
In deze buurt staan veel slecht onderhouden woningen
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
4.
In elke buurt wonen verschillende mensen. Kunt u door middel van een rapportcijfer aangeven of de volgende groepen buurtbewoners op een prettige manier met elkaar omgaan? Omcirkel een rapportcijfer van 1 tot 10. Uw rapportcijfer: zeer onprettig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heel prettig
a) Samenleven van verschillende inkomensgroepen
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
b) Samenleven van huishoudens van verschillende etnische afkomst
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
c) Samenleven van jong en oud
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
5. Bent u gehecht aan uw buurt? 1 Ja, sterk gehecht aan deze buurt 2 Ja, enigszins gehecht aan deze buurt 3 Nee, niet of nauwelijks gehecht aan deze buurt
6. Vindt u het een goede zaak als bewoners zelf een actievere bijdrage zouden leveren aan de verbetering, het beheer en het onderhoud van hun straat of buurt? 1 Ja 2 Nee Æ ga verder naar vraag 9
7. Bent u bereid om als bewoner zelf een actieve bijdrage te leveren aan de verbetering, het beheer en het onderhoud van uw straat of buurt? 1 Nee Æ ga verder naar vraag 9 2 Ja, dat doe ik al 3 Ja, dat wil ik wel 4 Dat hangt er van af
8. Op welke wijze zou u zelf een actievere bijdrage kunnen leveren? U kunt meerdere antwoorden aankruisen. 1 Organiseren van buurtactiviteiten Deelname aan bewonersoverleg 2 3 Onderhoud groen Schoonhouden straten 4 Melding bij onveilige situaties 5 Anders namelijk ………………………………………………………………………………………………………………………… 6
Vanaf 1999 zijn er in alle wijken van Capelle aan den IJssel Wijk-overlegplatforms actief. In deze zogenaamde WOPs werken bewoners, de wijkcontactfunctionaris van de gemeente, de woningbouwvereniging en de politie samen om de leefkwaliteit van de wijken te verbeteren. 9. Was u, voordat u deze vragenlijst ontving, op de hoogte van het bestaan van het Wijkoverleg-platform (WOP)? 1 Nee 2 Ja
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
93
10. Kunt u door middel van een rapportcijfer aangeven hoe tevreden u bent over de volgende zaken in uw buurt? Omcirkel een rapportcijfer van 1 tot 10. Als u over een bepaalde zaak geen mening heeft, hoeft u op die regel geen rapportcijfer te omcirkelen. Uw rapportcijfer: zeer slecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zeer goed
a) Kwaliteit van de woningen in de buurt (voorzover aan de buitenkant te zien)
b) Kwaliteit van uw eigen woning
(grootte, technische kwaliteit, praktische indeling enz.)
c) De aanwezigheid van openbaar groen d) Het onderhoud van openbaar groen e) Het onderhoud van de bestrating (wegen en trottoirs)
f)
Het schoonhouden van de bestrating
g) Parkeergelegenheid voor auto’s h) Stallingsmogelijkheden voor fietsen i)
Onderhoud van de straatverlichting
j)
De aanwezigheid van speelmogelijkheden voor jonge kinderen (tot 12 jaar)
k) De inrichting van de speelplekken l)
Het onderhoud van de speelplekken
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
m) Voorzieningen en activiteiten voor de jeugd
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
n) Voorzieningen en activiteiten voor ouderen
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
o) Gezondheidsvoorzieningen (bv. huisarts, tandarts, apotheek, fysiotherapeut)
p) Welzijnsvoorzieningen (bv. buurthuis, wijkaccommodatie, jeugdhonk)
q) Winkels voor dagelijkse boodschappen (bv. brood, groente, melk)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
11. Waar doet u meestal uw dagelijkse boodschappen? 1 Centrumpassage / Koperwiek 2 Ergens anders in Capelle aan den IJssel 3 Oosterhof 4 Ergens anders in de gemeente Rotterdam 5 In een andere gemeente, namelijk ………………………………………………………
94
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
12. En waar gaat u heen om grote aankopen te doen en te winkelen? U kunt meerdere antwoorden aankruisen 1 Centrumpassage / Koperwiek 2 Meubelboulevard / Hoofdweg 3 Alexandrium 4 Rotterdam centrum 5 Elders, namelijk …………………………………… in de gemeente ……………………………………………… 14. Vindt u dat de buurt waarin u woont het afgelopen jaar vooruit of achteruit is gegaan? 1 Vooruit 2 Gelijk gebleven 3 Achteruit 4 Weet ik niet 15. Denkt u dat de buurt waarin u woont de komende jaren vooruit of achteruit zal gaan? 1 Vooruit Æ ga verder naar vraag 16 2 Zal gelijk blijven Æ ga verder naar het volgende vragenblok 3 Achteruit Æ ga verder naar vraag 16 4 Weet ik niet Æ ga verder naar het volgende vragenblok 16. Waarom denkt u dat uw buurt vooruit/achteruit gaat? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Vraag 17-21 alleen in versie C (Schollevaar-Oost) 17. De gemeente en Woningpartners zijn dit jaar samen een project gestart om de leefbaarheid in Schollevaar-Oost te verbeteren. Heeft u hiervan gehoord? 1 Ja 2 Nee Æ ga verder naar vraag 19
18. Hoe heeft u van dit project gehoord? 1 via de krant (Rotterdams Dagblad, IJsselpost, IJssel en Lekstreek etc...) 2 via het WOP (wijkoverlegplatform) / de wijkkrant Schollevaar 3 via buren, familie of kennissen 4 anders, namelijk ………………………………………………………………………………………………………………
19. Wat vindt u van dit project om de leefbaarheid in de buurt te verbeteren? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 20. Aan ieder huishouden in Schollevaar-Oost is een nieuwsbrief over het project gestuurd. Heeft u deze nieuwsbrief ontvangen? 1 Ja 2 Nee Æ ga verder naar de volgende bladzijde 3 Weet ik niet meer Æ ga verder naar de volgende bladzijde
21. Heeft u de nieuwsbrief gelezen? 1 Ja, (vrijwel) helemaal 2 Ja, een beetje bekeken 3 Nee
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
95
Veiligheid Alle versies: Dit deel van de enquête gaat over veiligheid in uw woonbuurt. 1. Kunt u om te beginnen een rapportcijfer geven voor de volgende onderdelen van de veiligheidssituatie in uw buurt? Uw rapportcijfer: veel last . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . geen last
a) Criminaliteit (inbraak, diefstal, vernielingen en geweld)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
b) Verkeersoverlast (lawaai, te hard rijden, onveilig rijgedrag, verkeerd parkeren enz.)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
c) Overlast (lawaai, overlast omwonenden, hangjongerengedrag, enz.)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
2. Voelt u zich wel eens onveilig in uw buurt? 1 Ja, vaak 2 Ja, soms 3 Zelden of nooit
3. Komt het wel eens voor dat u bepaalde plekken in uw buurt mijdt, omdat u ze niet veilig vindt? 1 Ja 2 Nee Æ ga verder naar vraag 5
3. Zo ja: Wilt u hieronder aangeven welke plekken dat zijn? Wilt u daarbij ook steeds aankruisen wat de belangrijkste reden daarvan is? Plek: (zo mogelijk straatnaam noemen) 1 ……………………………………………………………
verlichting
graffiti
(1)
(2)
openbaar geluidsgroen overlast (3)
(4)
drugs- groepen overlast jongeren
anders
(5)
(6)
(7)
…………………………………………………………… 2 …………………………………………………………… …………………………………………………………… 3 …………………………………………………………… …………………………………………………………… Als u ‘anders’ heeft aangekruist kunt u hieronder een nadere toelichting geven. Vermeld ook het nummer van de plek die u hierboven heeft opgeschreven. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. Zijn er volgens u onveilige verkeerssituaties in uw buurt? 1 Ja 2 Nee Æ ga verder naar vraag 7
96
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
6. Zo ja, welke plekken zijn dat? Wat is de aard van de verkeersonveiligheid? Plek: (zo mogelijk straatnaam noemen)
te hard slecht overzicht rijden
1 …………………………………………………………
(1)
(2)
fout parkeren
te druk
(3)
(4)
agressief onveilige rijgedrag inrichting
anders
(5)
(6)
(7)
………………………………………………………… 2 ………………………………………………………… ………………………………………………………… 3 ………………………………………………………… ………………………………………………………… Als u ‘anders’ heeft aangekruist kunt u hieronder een nadere toelichting geven. Vermeld ook het nummer van de plek die u hierboven heeft opgeschreven. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Vraag 7 in versie A en B: 7. Van een aantal van de genoemde misdrijven willen wij graag weten - of u de afgelopen 12 MAANDEN zelf slachtoffer bent geweest - en zo ja: of u daarvan ook aangifte heeft gedaan Vink in elke rij aan of u slachtoffer was, en indien u slachtoffer was ook of u aangifte heeft gedaan. Was u slachtoffer? Ja, in mijn Ja, maar Nee, eigen buurt niet in mijn helemaal niet eigen buurt
Is er in de afgelopen 12 maanden wel eens…
(1)
(2)
Deed u aangifte? Ja Nee
(3)
(1)
(2)
a)
… iets gestolen uit uw woning?
b)
… iets gestolen uit een auto in uw huishouden?
c)
… iets gestolen of vernield wat aan de buitenkant van uw auto zat (bv. buitenspiegel, antenne, wiel of ander onderdeel) (niet door ongeval)
d)
Was u de afgelopen 12 maanden slachtoffer van mishandeling of bedreiging met lichamelijk geweld?
Vraag 7 in versie C: 7.
Van een aantal van de genoemde misdrijven willen wij graag weten of u de afgelopen 12 MAANDEN zelf slachtoffer bent geweest. Ja, in mijn Ja, maar niet Nee, eigen buurt in mijn eigen helemaal niet buurt Is er in de afgelopen 12 maanden wel eens… (1)
(2)
(3)
a)
… iets gestolen uit uw woning?
b)
… iets gestolen uit een auto in uw huishouden?
c)
… iets gestolen of vernield wat aan de buitenkant van uw auto zat (bv. een buitenspiegel, antenne, wiel of ander onderdeel) (niet door een ongeval)
d)
Was u de afgelopen 12 maanden slachtoffer van mishandeling of bedreiging met lichamelijk geweld?
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
97
Alle versies: 8. Hieronder vindt u een aantal vervelende voorvallen, die in uw buurt KUNNEN voorkomen. Wilt u bij elk voorval aangeven hoe vaak dit volgens u voorkomt in uw eigen buurt? vaak
soms
(1)
(2)
bijna nooit weet niet (3)
(4)
a)
vandalisme of bekladding van muren en gebouwen
b)
inbraak in woningen
c)
diefstal uit / inbraak in auto’s
d)
beschadiging van auto’s, diefstal wieldoppen enz.
e)
gewelddelicten, bedreiging, lastig vallen
f)
overlast van groepen jongeren
g)
overlast van omwonenden
h)
geluidsoverlast (anders dan van omwonenden, jongeren of verkeer)
i)
zwerfvuil
j)
verkeerd geplaatst vuilnis
k)
hondenpoep op straat
l)
overlast van drugsverslaafden of drugshandel
Er zijn in Capelle speciale toezichthouders aangesteld. Met hun inzet wil de gemeente de veiligheid en de leefomgeving in Capelle verbeteren. De toezichthouders dragen dus bij aan een ‘schoon, heel en veilig’ Capelle. Zij worden vooral ingezet op plaatsen die gevoelig zijn voor vandalisme en andere vormen van overlast. 9. Wist u van het bestaan van deze toezichthouders? 1 Ja 2 Nee Æ ga verder naar vraag 11 10. Voelt u zich veiliger door de aanwezigheid van deze toezichthouders? 1 Ja, veel veiliger 2 Ja, een beetje veiliger 3 Nee, niet veiliger 4 Weet niet / geen mening
98
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Vraag 11-15 alleen in versie A: 11. Waarvoor vindt u dat de toezichthouders vooral moeten worden ingezet? U kunt meerdere antwoorden aankruisen (maximaal drie). 1 Overlast op straat 2 Vervuiling 3 Vandalisme (vernieling en graffiti) 4 Kleine criminaliteit (bv. auto-inbraken, fietsendiefstal, woninginbraken, zakkenrollerij) 5 Parkeeroverlast 6 Onveilige verkeerssituaties 7 Anders, namelijk……………………………………………………………………………………………………………………
12. Wat voor taken vindt u dat de toezichthouders vooral moeten hebben? U kunt meerdere antwoorden aankruisen (maximaal drie). 1 Voorkómen van overlast en onveiligheid 2 Bekijken waar overlast en onveiligheid bestaan en dat doorgeven aan gemeente, politie enz. 3 Bewoners aanspreken op hinderlijk gedragen 4 Hulpverlening bij kleine incidenten of bij evenementen 5 Service verlenen (gastheer/gastvrouw) 6 Anders, namelijk……………………………………………………………………………………………………………………
De volgende vragen gaan over brandveiligheid 13. Zijn er in uw huis maatregelen genomen om huis en bewoners te beschermen tegen brand? 1 Ja 2 Nee Æ ga verder naar vraag 15
14. Welke maatregelen zijn er genomen? U kunt meerdere antwoorden aankruisen. 1 Rookmelders, aantal …… 2 Brandblusser(s) in huis 3 Een blusdeken in de keuken 4 Brandwerend materiaal in huis aangebracht 5 Een vluchtplan gemaakt en/of vluchtmiddelen aangeschaft (bv vluchtladders) 6 Gevaarlijke situaties met gezin besproken 7 Anders, namelijk……………………………………………………………………………………………………………………
15. Laat u de TV thuis op stand-by staan als u deze niet gebruikt? 1 Nee, nooit 2 Ja, maar alleen als er iemand thuis is 3 Ja, ook als er niemand thuis is
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
99
Dienstverlening door de gemeente
Vraag 1-5 alleen in versie A: 1.
Wij willen graag weten voor welke diensten u zich de afgelopen twee jaar tot de gemeente hebt gewend. Wilt u achter elke dienst aangeven of u daar de afgelopen twee jaar gebruik van heeft gemaakt? Wilt u daarnaast, indien u van een dienst gebruik heeft gemaakt, aangeven hoe tevreden u was over de dienstverlening bij deze zaak? Heeft u dit gebruikt? nee ja
Zo ja: Hoe tevreden bent u? zeer tevreden ontezeer ontevreden vreden tevreden (1)
(2)
(3)
(4)
g) Aanvragen of verkrijgen van een vergunning in het kader van de WVG
h) Aanvragen of verkrijgen van een bijstandsuitkering
(1)
(2)
Aanvragen van huursubsidie of inlichtingen over woonruimte
d) Inlichtingen over gemeentelijke belastingen
a) Afgifte van paspoorten, rijbewijzen, uittreksel bevolkingsregister, aangifte geboorte e.d. b) Aanvragen van een vergunning (bijvoorbeeld een bouwvergunning) c)
e) Meldingen en klachten over het onderhoud van groenvoorzieningen, wegen en straten f)
Inlichtingen over sport en recreatie
i)
Inlichtingen over werk
j)
Anders namelijk …………………………………… ………………………………………………………………
2. Heeft u de afgelopen twee jaar wel eens opgebeld naar de gemeente Capelle aan den IJssel (of dat geprobeerd)? 1 Ja Æ ga verder naar vraag 4 2 Nee
3. Hoe tevreden bent u over de telefonische bereikbaarheid van de gemeente? 1 Zeer tevreden 2 Tevreden 3 Ontevreden 4 Zeer ontevreden
100
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
De volgende vraag heeft betrekking op de dienstverlening op het gemeentehuis. De vraag gaat over het laatste bezoek dat u de afgelopen twee jaar persoonlijk heeft gebracht aan het gemeentehuis. Indien u de laatste twee jaar geen bezoek hebt gebracht aan het gemeentehuis kunt u deze vraag overslaan en verder gaan met vraag 6. 4. Tijdens het bezoek aan het gemeentehuis vinden er verschillende dingen plaats, waarover u tevreden of ontevreden kunt zijn. Hieronder hebben wij er een aantal genoemd. Wilt u bij elk onderwerp aangeven of u daarover tevreden of ontevreden was bij uw laatste bezoek aan het gemeentehuis? zeer tevreden tevreden (1)
a) De bereikbaarheid van het gemeentehuis b) De manier waarop in het gemeentehuis wordt aangegeven waar je moet zijn c)
De manier waarop ik werd doorverwezen naar de gezochte balie of ambtenaar
d) De wachttijd bij de loketten e) De belangstelling van de ambtenaar voor mijn vraag f)
De deskundigheid van de ambtenaar
g) De manier waarop mijn privacy werd beschermd h) De beleefdheid van de ambtenaar i)
Het taalgebruik van de ambtenaar
j)
De toereikendheid van de informatie die ik kreeg
k) Het uiteindelijke resultaat van mijn bezoek aan het gemeentehuis
ontevreden
zeer onniet van tevreden toepassing
(2)
(3)
(4)
(5)
5. Welke afdeling(en) op het gemeentehuis heeft u bij dat laatste bezoek bezocht? U kunt meerdere afdelingen aankruisen, maar het gaat alleen om het laatste bezoek. 1 Informatiecentrum in de hal 2 Burgerzaken 3 Sociale zaken 4 Belastingen 5 Andere afdeling namelijk…………………………………………………………………………………………………………… 6 Onbekend, weet niet meer
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
101
Vraag 6-9 waren opgenomen in alle versies: Wanneer u vragen, opmerkingen, meldingen of klachten heeft over de gemeente, kunt u terecht bij het informatiecentrum in het gemeentehuis (openingstijden op werkdagen van 8.00 uur tot 17.00 uur). 6. Heeft u in de afgelopen twee jaar een melding, klacht, idee of suggestie bij de gemeente ingediend)? U kunt meer antwoorden aankruisen. 1 Ja, (schade)melding in omgeving (bestrating, groen, verlichting enz.) 2 Ja, idee/suggestie 3 Ja, klacht 4 Nee, geen van de drie Æ ga verder naar vraag 9
7. Heeft u een reactie gehad op uw (laatste) ingediende melding, klacht, idee of suggestie? 1 Ja, direct 2 Ja, binnen 2 weken 3 Ja, 2 à 6 weken later 4 Ja, meer dan 6 weken later 5 Ik heb geen reactie gehad 6 Anders, namelijk ……………………………………………………………………………………
8. Bent u tevreden over de volgende aspecten met betrekking tot het (laatste) contact? niet van zeer tevreden ontezeer ontevreden vreden tevreden toepassing (1)
a) snelheid beantwoording b) duidelijkheid van het antwoord c)
in hoeverre er wat met uw melding/klacht is gedaan
d) totale beoordeling van de procedure
(2)
(3)
(4)
(5)
Na het invullen van vraag 8 kunt u verdergaan met vraag 10. Indien u geen melding, klacht, idee of suggestie heeft ingediend: 9. Waarom heeft u geen melding, klacht, idee of suggestie bij de gemeente ingediend? 1 Daar had ik geen aanleiding toe 2 Ik wist niet hoe ik het moest aanpakken 3 Ik dacht dat het toch niets zou uithalen 4 anders namelijk ………………………………………………………………………………………………………………
Vraag 10-12 waren weer alleen opgenomen in versie A:
10. Kunt u door middel van een rapportcijfer aangeven hoe tevreden u bent over de dienstverlening door medewerkers van het gemeentehuis in het algemeen? (omcirkel één rapportcijfer van 1 tot 10) Uw rapportcijfer: zeer ontevreden . . . . . . . . . . . . . . . . zeer tevreden
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
102
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Sinds 1 januari 2000 heeft de gemeente het ophalen van huisvuil verzelfstandigd. De werkzaamheden worden sindsdien uitgevoerd door Milieuservices AVR-Capelle. Dit is een samenwerkingsverband tussen de AVR en de gemeente Capelle. De volgende vragen gaan over die huisvuilinzameling. 11. Bent u tevreden over de service van de huisvuilophaaldienst? 1 Zeer tevreden 2 Tevreden 3 Ontevreden 4 Zeer ontevreden 5 Weet ik niet 12. Indien u een klacht heeft over de huisvuilophaaldienst, met wie neemt u dan contact op? U kunt meerdere antwoorden aankruisen 1 Het informatiecentrum van de gemeente Capelle 2 De milieupolitie 3 Milieuservices AVR-Capelle (nv MAC) 4 Anders, namelijk ………………………………………………………………………………………………… 5 Ik neem geen contact op als ik een klacht heb Dit vragenblok alleen in versie A:
Internet 1. Heeft u de beschikking over een internetaansluiting? Ja
Nee
Niet van toepassing
(1)
(2)
(3)
a) thuis
b) op het werk
c) via school, studie of opleiding
d) ergens anders
2. Indien u thuis geen internetaansluiting heeft, bent u van plan deze te nemen? 1 Ja, zeker binnen een jaar Æ ga verder naar vraag 3 2 Ja, maar op langere termijn Æ ga verder naar vraag 3 3 Nee Indien u niet beschikt over een Internetaansluiting (thuis of elders) en ook niet van plan bent deze te nemen, kunt u nu verdergaan op bladzijde 13. 3. Wat voor een internetaansluiting heeft u thuis? 1 Kabel, ADSL 2 ISDN 3 Analoog (telefoonlijn)
4. Wist u dat de gemeente beschikt over een website, www.capelleaandenijssel.nl? 1 Ja, ik bezoek de gemeentelijke website regelmatig (iedere week) 2 Ja, ik bezoek de gemeentelijke website wel eens (ongeveer eens per maand) 3 Ja, ik bezoek de gemeentelijke website soms (minder dan 1 keer per maand) 4 Ja, maar ik heb de gemeentelijke website nog nooit bezocht 5 Nee 5. Welke van onderstaande websites kent u of heeft u wel eens bezocht? U kunt meerdere antwoorden aankruisen. 1 www.ondernemen.capelleaandenijssel.nl (= de Capelse bedrijvensite) 2 www.hetgeheimvancapelle.nl (= de Capelse vacaturesite) 3 www.sportiefcapelle.nl (= de Capelse sportsite) 4 www.capelsewijken.nl (= de Capelse wijkensite)
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
103
6. Welke mogelijkheden van de gemeentelijke website(s) vindt u nuttig? nuttig niet nuttig geen mening (1)
(2)
(3)
a) e-mail
b) interactie met de gemeente (discussiegroepen, reageren op stellingen enz.)
c) Capelse informatie (algemeen)
d) Capelle actueel (gemeentelijk nieuws o.a. gemeentepagina)
e) de Nieuwsbrief Capelle Actueel (wekelijks nieuws per mail)*
f) Digitaal Loket (dienst- en productinformatie en aanvraagen meldingsformulieren)
g) politieke en bestuurlijke informatie
h) anders, namelijk ……………………………………………………………………
* U kunt zich op deze nieuwsbrief abonneren via www.capelleaandenijssel.nl/nieuws.
7. Welke mogelijkheden zou u graag toegevoegd willen zien op de website van de gemeente? ja nee geen mening (1)
(2)
(3)
a) meer uitgebreide informatie over de diensten en producten van de gemeente
b) via internet aanvragen en ontvangen van producten
c) de status opvragen van een ingediend verzoek
d) informatie per wijk
e) evenementenkalender
f) informatie over zorg, wonen en welzijn in de gemeente
g) adressen/telefoonnummers van organisaties in de gemeente
h) cijfers over de gemeente (bevolkingsstatistiek e.d.)
i) informatie over gemeentelijke projecten en plannen
j) meepraten over de totstandkoming van gemeentelijk beleid
k) raadsinformatie systeem (B&W- en raadsstukken)
l) veel gestelde vragenlijst
m) meer opiniepeiling (poll, forum, stelling)
n) chatsessies themagewijs en periodiek tussen burger en bestuur
o) anders, namelijk ……………………………………………………………………
8. Hoe waardeert u de gemeentelijke website als totaal? Kunt u door middel van een rapportcijfer aangeven hoe u de site van de gemeente Capelle aan den IJssel waardeert? Uw rapportcijfer: zeer matig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zeer goed
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
104
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Vragenblokken Gemeentebestuur/Informatie over gemeente/Algemene voorzieningen in versie B en C:
Het gemeentebestuur
1. In hoeverre bent u geïnteresseerd in onderwerpen die te maken hebben met de plaatselijke politiek? 1 Zeer geïnteresseerd 2 Tamelijk geïnteresseerd 3 Nauwelijks geïnteresseerd 4 Niet geïnteresseerd
2. Vindt u dat het gemeentebestuur bij haar beslissingen voldoende rekening houdt met de wensen van de bevolking? 1 Voldoende 2 Onvoldoende 3 Geen mening
3. Hieronder staat een aantal uitspraken. Kunt u bij elke uitspraak aangeven of u het er mee eens of oneens bent? mee eens mee oneens (1)
(2)
a)
‘De politieke partijen in Capelle aan den IJssel zijn goed op de hoogte van wat er speelt onder de burgers van deze gemeente’
b)
‘Gemeenteraadsleden bekommeren zich niet om de mening van mensen zoals ik’
c)
‘De politieke partijen in deze gemeente zijn alleen maar geïnteresseerd in mijn stem en niet in mijn mening’
d)
‘De verantwoordelijke mensen in deze gemeente zijn volledig voor hun taak berekend’
c)
‘Tussen de partijen die in Capelle aan den IJssel in de gemeenteraad vertegenwoordigd zijn, zie ik nauwelijks verschillen’
4. Kunt u door middel van een rapportcijfer aangeven hoe tevreden u bent over het gemeentebestuur van Capelle aan den IJssel? (omcirkel één rapportcijfer van 1 tot 10) Uw rapportcijfer: zeer ontevreden . . . . . . . . . . . . . . . . zeer tevreden
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
105
Informatie over de gemeente 1. Kunt u aangeven hoe vaak u gebruik maakt van onderstaande media om u te informeren over zaken die spelen in de gemeente Capelle aan den IJssel? Vaak Soms Nooit (1)
(2)
(3)
a)
Maasstad / IJsselpost
b)
IJssel- en Lekstreek
c)
Postiljon
d)
Rotterdams Dagblad
e)
Internet
f)
Wijk- of buurtkrant
g)
Blad van een huurdersvereniging
h)
Lokale Omroep Capelle (LOC)
i)
Capelse Ziekenomroep (CAZO)
j)
Radio Rijnmond
k)
Stadsradio Rotterdam
l)
Kabelkrant / teletekst
m) TV Rijnmond
2. De gemeentepagina in de IJsselpost is voor de gemeente een belangrijke manier om u wekelijks te informeren. Daarom vinden wij een goede bezorging van belang. Kunt u aangeven hoe vaak u de IJsselpost in het afgelopen jaar heeft ontvangen? 1 Iedere week Æ ga door naar vraag 4 2 1x niet 3 2x niet 4 meerdere keren niet
3. Indien u de IJsselpost niet heeft ontvangen maakt u hier dan melding van bij Maasstad Weekbladen? 1 Ja 2 Nee
106
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
4. De gemeente verstrekt op verschillende manieren informatie aan de burgers. Hieronder hebben wij een aantal van die manieren genoemd. Wilt u bij elke mogelijkheid aangeven - of u deze kent - of u er wel eens gebruik van heeft gemaakt - indien u er gebruik van heeft gemaakt, welke beoordeling u daaraan geeft? Kruis in elke regel 2 hokjes aan en omcirkel een rapportcijfer indien u de manier heeft gebruikt. ik ken dit ik heb dit Uw rapportcijfer: gebruikt ja nee ja nee onvoldoende . . . . . . . . . . . ruim voldoende De gemeentepagina in a) 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 IJsselpost * Het informatiecentrum in b) 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 het gemeentehuis De gemeentelijke c) 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 Internetpagina’s E-mail nieuwsbrief d) 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 Capelle Actueel * Folders van de gemeente e) 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 Brieven van de gemeente
f)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
g)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
h)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
i)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
Publicatie- en mededelingenborden
j)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
Informatie- en inspraakavonden
k)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
Wijkbezoeken / wijkschouwen
l)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
Gemeentelijke informatie via de wijkplatformen
m)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
Gemeentepagina’s op Teletekst (RDTV p.701) Gemeentegids Posters van de gemeente
(WOPs) * De gemeentepagina is ook te vinden op www.capelleaandenijssel.nl onder Capelle actueel. Op de e-mail nieuwsbrief Capelle Actueel kunt u zich kopiëren via www.capelleaandenijssel.nl/nieuws.
De dienstverlening voor de belangrijkste producten die de gemeente aan haar inwoners levert is opgenomen in de servicenormen van de gemeente Capelle aan den IJssel. De folder hierover is te verkrijgen bij het informatiecentrum. Hierin vind u wat u van ons kunt verwachten en binnen welke termijn. 5. Bent u bekend met deze servicenormen van de gemeente? 1 Ja 2 Nee
Sinds 2002 legt de burgemeester jaarlijks verantwoording af in het Bugerjaarverslag. Hierbij gaat het met name om de dienstverlening aan de burgers, kwaliteit van de klachten en bezwarenprocedures en burgerparticipatie. 6. Bent u bekend met het burgerjaarverslag over 2002? 1 Ja 2 Nee
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
107
Algemene voorzieningen Onderstaande vraag gaat over algemene voorzieningen in de gemeente Capelle aan den IJssel (dus niet in andere gemeenten). De voorzieningen in deze vraag kunnen in het centrum, in uw wijk of elders in de gemeente zijn gevestigd, maar zijn bedoeld voor alle inwoners in de gemeente. 1. Wilt u bij elke voorziening aangeven: - hoe vaak u deze gebruikt. - hoe u ze waardeert (door middel van een rapportcijfer). Kruis in elke regel een hokje aan en omcirkel een rapportcijfer (indien u daar een oordeel over heeft). Hoe vaak gebruikt u dit? soms vaak (bijna) (min.1 keer (min.1 keer nooit
Uw rapportcijfer:
per maand) (1)
per jaar) (2)
(3)
onvoldoende . . . . . . . . . . . ruim voldoende
a) Recreatieve voorzieningen (wandel- en
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
b) Schollebos
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
c) Hitland
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
f) Sporthallen
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
g) Sportvelden
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
fietsroutes)
d) Uitgaansgelegenheden (café’s, terrassen) e) Eetgelegenheden
h) Zwembad De Blinkert i) Isala Theater j) Muziekschool k) Openbare Bibliotheek l) Openbaar vervoer van/naar Capelle m) Openbaar vervoer binnen Capelle
2. In hoeverre bent u tevreden over de volgende zaken in het centrum van Capelle aan den IJssel? matig niet geen wel tevreden tevreden mening tevreden
108
(1)
(2)
(3)
(3)
a) Aanbod/kwaliteit van winkels in het stadscentrum
b) Sfeer en gezelligheid in het winkelgebied overdag
c) Culturele voorzieningen
d) Aanbod van cafe’s en restaurants
e) Sfeer en gezelligheid in uitgaansgebied ’s avonds
f) Bereikbaarheid van het stadscentrum per fiets
g) Stallingsmogelijkheden voor fietsen
h) Bereikbaarheid van het stadscentrum per auto
i)
Parkeermogelijkheden in het stadscentrum
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
3. Zijn er in uw huishouden kinderen in de leeftijd van 0 t/m 12 jaar? U kunt meer antwoorden aankruisen. 1 Ja, 0 of 1 jaar 2 Ja, 2 of 3 jaar 3 Ja, 4 t/m 12 jaar 4 Nee Æ ga door naar vraag 5 4. Wilt u bij de volgende kinderopvangvoorzieningen aangeven: - of u er gebruik van maakt. - of u er gebruik van wilt maken - hoe u ze waardeert (door middel van een rapportcijfer). Kruis in elke regel twee hokjes aan en omcirkel een rapportcijfer (indien u er een oordeel over heeft). Gebruikt u dit? ja a) kinderdagverblijf
nee
Wilt u er gebruik van maken?
Uw rapportcijfer:
ja
nee
onvoldoende . . . . . . . . . . . ruim voldoende
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
b) peuterspeelzaal
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
c) buitenschoolse opvang
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
Onderstaande vraag gaat over evenementen in de gemeente Capelle aan den IJssel (dus niet in andere gemeenten). De evenementen in deze vraag kunnen in het centrum, in uw wijk of elders in de gemeente zijn gehouden, maar zijn bedoeld voor alle inwoners in de gemeente. 5. Wilt u bij elk evenement aangeven: - of u het kent. - of u het heeft bezocht. - hoe u het waardeert (door middel van een rapportcijfer). Kruis in elke regel twee hokjes aan en omcirkel een rapportcijfer (indien u daar een oordeel over heeft). Evenement
Ik ken dit ja
Koninginnedag (Heineken) Music Capelle / Jazz festival Midzomerfestival Sint Nicolaasfeest Schollebosloop Capelse kermis Kerstparade Volkskerstzang Kunstmarkt Kunst en Atelierroute Cultuurprom
nee
Ik heb dit bezocht ja nee
Uw rapportcijfer: onvoldoende . . . . . . . . . . . ruim voldoende
a)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
b)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
c)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
d)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
e)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
f)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
g)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
h)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
i)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
j)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
k)
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
109
Alle versies:
Wat vindt ú belangrijk?
Stel u krijgt 10 zakken met geld die u als gemeente zou mogen uitgeven. Hoe zou u dat geld over de 10 hiernaast genoemde onderwerpen verdelen? Bij elk onderwerp mag u zoveel rondjes inkleuren als u er zakken geld aan zou willen besteden. U mag echter voor alle onderwerpen samen nooit meer dan 10 rondjes inkleuren.
Recreatieve voorzieningen en activiteiten
0000000000
Verlaging gemeentelijke belastingen
0000000000
Sportieve voorzieningen en activiteiten
0000000000
Evenementen en culturele voorzieningen en activiteiten
0000000000
Meer gemeentelijk toezicht
0000000000
Onderhoud wegen en straten
0000000000
Onderhoud groen
0000000000
Verbetering stadshart
0000000000
Speelplaatsen
0000000000
Voorzieningen en activiteiten voor jongeren (bv. jongerencentrum)
0000000000
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
6
6
6
6
6
6
6
6
6
6
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
Vraag over parkeren alleen in versie A: Er zijn plannen om in het centrum van Capelle aan den IJssel betere en uitgebreidere parkeervoorzieningen te realiseren. Bent u bereid om voor betere of meer uitgebreide parkeervoorzieningen in het centrum een (laag) uurtarief te betalen? 1 Ja 2 Nee Alle versies: Aan het eind van deze vragenlijst willen we graag weten hoe tevreden u in het algemeen bent over het leven in Capelle aan den IJssel. Kunt u door middel van een rapportcijfer aangeven hoe tevreden u bent met het leven in de gemeente Capelle aan den IJssel? Uw rapportcijfer: zeer onprettig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zeer prettig
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
Algemene vragen Tot slot volgen enkele algemene vragen over u en uw huishouden. 1. Wat is uw leeftijd? __ __ jaar
110
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
2. Welke huishoudenssituatie is op u van toepassing? 1 Ik woon alleen 2 Ik woon bij mijn ouders 3 Twee volwassenen, geen thuiswonende kinderen 4 Twee volwassenen met een of meer thuiswonende kinderen 5 Eén volwassene met een of meer thuiswonende kinderen 6 Anders namelijk ………………………………………………………………………………………………………………… 3. Wat is uw geslacht? 1 Vrouw 2 Man 4.
Hoe lang woont u al in Capelle aan den IJssel? __ __ jaar
5. Wat is uw hoogst genoten opleiding? 1 Lager onderwijs (basisonderwijs) 2 Lager beroepsonderwijs (LBO, VBO, LTS, LHNO, LEAO, ambachts- of huishoudschool) 3 MAVO (MAVO, IVO, MULO, VLO, ULO, 3 jaar HBS/HAVO/VWO) 4 MBO (MBO, MTS, UTS, MEAO, INAS, KVJV, VHBO) 5 HAVO/VWO (HAVO, VWO, MMS, HBS, lyceum, atheneum, gymnasium) 6 HBO/WO (HBO, HTS, MTS voor 1957, HEAO, sociale academie, universiteit) 7 Anders namelijk ………………………………………………………………………………………………………………… 6. Kunt u een indicatie geven van het netto (=schoon) gezamenlijk inkomen van uw huishouden? Vakantiegeld, kinderbijslag, huursubsidie niet meerekenen. 1 Minder dan € 1.100,- per maand 2 € 1.100,- tot € 1.300,- per maand 3 € 1.300,- tot € 1.500,- per maand 4 € 1.500,- tot € 2.200,- per maand 5 € 2.200,- tot € 2.750,- per maand 6 € 2.750,- tot € 3.500 per maand 7 € 3.500 of meer per maand 8 Weet ik echt niet 7. Tot welke bevolkingsgroep rekent u zichzelf? 1 Nederlandse 2 Antilliaanse / Arubaanse 3 Surinaamse 4 Molukse 5 Anders namelijk ………………………………………………………………………………………………………………… 8. Welke situatie is op u het meest van toepassing? (slechts één antwoord) 1 Ik werk (gemiddeld) meer dan vier dagen per week Æ beantwoord vraag 9 2 Ik werk (gemiddeld) maximaal vier dagen per week Æ beantwoord vraag 9 3 Ik werk in de eigen huishouding (huisman/huisvrouw) Æ ga naar de volgende bladzijde 4 Ik ben scholier / student (volg volledig dagonderwijs) Æ beantwoord vraag 9 5 Ik ben (gedeeltelijke) arbeidsongeschikt Æ ga naar de volgende bladzijde 6 Ik ben werkzoekend Æ ga naar de volgende bladzijde 7 Ik ben gepensioneerd, met de VUT, ontvang AOW Æ ga naar de volgende bladzijde 8 Anders, namelijk ………………………………………………………………………………………………………………………… 9. Waar werkt u of volgt u een opleiding? 1 In de gemeente Capelle aan den IJssel 2 In de gemeente Rotterdam 3 In een andere gemeente namelijk ……………………………………………………………
Bewonersenquête Capelle aan den IJssel 2003
111
Belangrijk: zo wordt uw anonimiteit gewaarborgd Deze enquête wordt geheel anoniem verwerkt. Wel vindt u hierboven een adresnummer (in de vorm van een streepjescode) dat overeenkomt met uw adres. Aan de hand van dit nummer kan worden bijgehouden of een enquête al is teruggezonden. Omdat het erg belangrijk is dat zoveel mogelijk mensen hun mening geven, wordt een herinnering gestuurd aan diegenen die de enquête niet op tijd hebben teruggezonden. Daarnaast worden onder de inzenders waardebonnen verloot. Het adresnummer dient daarbij als lotnummer. De adresnummers van de winnaars zullen op de gemeentepagina in IJsselpost worden vermeld. De winnaars krijgen de waardebon automatisch thuisgestuurd. Tot slot ontvangt iedereen die de vragenlijst instuurt een samenvatting van de resultaten, op het moment dat de enquête geheel is verwerkt (omstreeks april 2004). Ook daarvoor hebben wij uw adresgegevens nodig. Welke persoon en adres bij welk adresnummer horen is alleen bekend bij de onderzoekers. Deze informatie wordt uitsluitend gebruikt voor eventuele herinneringsbrieven, het verloten van de waardebonnen en het verzenden van de samenvatting. Uw persoonlijke gegevens worden op geen enkele wijze gekoppeld aan de verwerking van deze enquête. Als u dat wilt mag u het adresnummer en de streepjescode met een zwarte stift onleesbaar maken. Wel zult u in dat geval altijd een herinnering ontvangen. Het valt dan immers niet meer vast te stellen of u de vragenlijst heeft ingestuurd. De resultaten van alle terugontvangen enquêtes worden per buurt en wijk geanalyseerd. Alleen op die manier kan de gemeente inspelen op de specifieke problemen in de verschillende woongebieden. U vindt daarom hierboven ook het nummer en de naam van uw buurt voorgedrukt. In alle buurten worden minimaal 90 inwoners aangeschreven.
Indien u naar aanleiding van de onderwerpen in deze enquête nog iets wilt opmerken, kunt u dit hieronder noteren. Ook deze opmerkingen worden anoniem verwerkt; u ontvangt dan ook geen persoonlijke reactie. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Gemeente Capelle aan den IJssel Bestuurs- en Managementondersteuning Postbus 70 2900 AB Capelle aan den IJssel Contactpersoon: dhr. F. van der Meij Telefoon: 284 82 06 E-mail:
[email protected]
112
Oostveen Beleidsonderzoek en Advies