Beweging. Verzoening Open huis Hivos 2009 Hugo de Groot-jaar. maart april mei 2009

Beweging • Verzoening • Open huis Hivos • 2009 Hugo de Groot-jaar

21 maart • april • mei 2009

Colofon Beweging nummer 21 maart • april • mei 2009

Beweging is een kwartaaluitgave van de Humanistische Alliantie Haaglanden. De redactie behoudt zich het recht voor om kopij in te korten of te weigeren.

Kopij Kopij voor Beweging kunt u sturen aan: [email protected] of: Redactie Beweging Postbus 13815 2501 EV Den Haag De volgende deadline: 29 april 2009

Gratis abonnement Indien u Beweging gratis thuis wilt ontvangen, kunt u zich aanmelden voor een gratis abonnement. Bel 070 3303903 of mail [email protected] U kunt het abonnement op deze wijze ook opzeggen.

Foto op omslag: Wessel Jenner Klarenbeek

De makers Redactie Anne Marie Boorsma, Niek Langeweg (eindredactie), Yvonne Notenboom. Ontwerp en opmaak Elies van der Linden [email protected] Druk Drukkerij Excelsior Den Haag

Inhoudsopgave Interview: Pam pagina 4

Humanisten spreken: Hugo de Groot pagina 7

Het postulaat 7 pagina 8

10 vragen aan Wessel pagina 9

Humanitas Woonzorg plus Den Haag pagina 11

Verzoening pagina 12

Nieuws & aankondigingen pagina 13

Agenda pagina 14

Contactgegevens pagina 27

Beweging

maart 2009

Interview Pam Hobbelman: “Ik hou van hun wijsheid” Door: Anne Marie Boorsma

Sinds 1 januari 2009 heeft Wijndaelercentrum een nieuwe directeur: Pam Hobbelman (1955). Zij is de opvolgster van Jelle Los, die nu bestuurder is geworden van stichting Humanitas Woonzorgplus Den Haag, waar Wijndaelercentrum een onderdeel van is. “Zo gaat zijn kennis gelukkig niet verloren voor Wijndaelercentrum”, zegt Pam Hobbelman. Ik spreek de nieuwe directeur als zij net twee weken werkt in haar nieuwe functie. Een eerste kennismaking. U bent sinds kort de nieuwe directeur van Wijndaelercentrum. Is dit uw droombaan? Het is inderdaad mijn droombaan. Ik weet nog heel goed dat ik er als kind met een vriendin over sprak dat ik later directeur wilde worden van een bejaardenhuis, zoals dat toen nog heette. Zij wilde iets met personeelszaken in de ouderenzorg doen. En ja, zij is daar ook in terecht gekomen. Ik loop hier nog maar net rond en ben druk bezig met iedereen kennis te maken en me te oriënteren. Het bevalt me uitstekend hier, de sfeer is erg prettig. Wijndaelercentrum is een humanistische zorginstelling. Wat heeft u met het humanisme? Mijn ouders waren lid van het Humanistisch Verbond en ik was tijdens mijn studie actief in het bestuur van de

4

Beweging

maart 2009

‘gemeenschap’ Amsterdam. Daarna heb ik gestudeerd aan de voorloper van de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht en mijn eerste baan, dat was in 1981, was in het eerste humanistische verzorgingshuis in Nederland: het A.H. Gerhardhuis in Amsterdam. Ik was daar humanistisch

Pam Hobbelman

raadsvrouw. Werk dat ik ook jarenlang met veel plezier heb gedaan in het Wilhelmina Gasthuis en het AMC, ook in Amsterdam. Daarna werd ik landelijk hoofd van de humanistische geestelijke verzorging in verzorgingshuizen. Een belangrijke taak voor mij was het pleiten voor humanistische geestelijke verzorging. Ik moest vaak en veel uitleggen, weet ik nog wel. Zo kwam ik eigenlijk als vanzelf met de beleidskanten van verzorgingshuizen in aanraking.

Interview U werkt dus al jaren met oudere mensen. Wat trekt u daarin? Ja, dat klopt, ik heb de laatste jaren gewerkt in Delft bij de Stichting Zorginstellingen Pieter van Foreest als manager van verzorgingshuis Lindenhof en daarna van verpleeghuis De Bieslandhof. Ik hou van oudere mensen. Ik hou van hun wijsheid, hun verhaal, hun geschiedenis en de diepte. Ik heb met veel plezier gewerkt als humanistisch raadsvrouw, met name voor oudere mensen. Is het een voordeel dat u ook jarenlang humanistisch raadsvrouw bent geweest? Ja, dat zie ik zeker als een voordeel. Ik heb als raadsvrouw ervaren hoe de effecten van goedbedoeld beleid kunnen uitpakken voor bewoners, maar in die positie kan je alleen adviseren en meestal dus achteraf. Nu sta ik aan het begin van de cyclus en kan ik vanuit dezelfde betrokkenheid en met meer invloed proberen goede dingen te doen en de dingen goed te doen. Tijdens de nieuwjaarsreceptie sprak u voor het eerst in de hoedanigheid van directeur van Wijndaelercentrum. U had het toen over de gezellige, maar ook wat rommelige sfeer binnen Wijndaelercentrum. Wat bedoelde u daarmee? Over de term ‘rommelig’ ben ik al eerder aangesproken… Laat ik duidelijk zijn:

alles is mensenwerk en het hoeft absoluut niet super gestroomlijnd te zijn allemaal, een informele sfeer is ook heel gezellig. Maar ik zie dat sommige dingen iets efficiënter of gestructureerder kunnen. Wat zou u als eerste veranderd willen zien? Dat heeft te maken met de AWBZ. Die wet wordt geleidelijk uitgehold door allerlei zichtbare en minder zichtbare bezuinigingen. Bij voorbeeld: vroeger kregen we voor elke bewoner dezelfde hoeveelheid geld toebedeeld voor zorg. Dit wordt nu anders: de mate van zorgbehoefte bepaalt de hoeveelheid geld die we voor iemand krijgen; het is een zakelijke afweging: geld - zorg. Dat is op zich terecht, maar elke rek is er onderhand uit. Ook de regeling dat we bij overlijden maar 13 dagen vergoed krijgen; dat waren er tot 2009 nog 30. Dat betekent dat de familie de begrafenis en het leegruimen van de kamer binnen een week moet regelen naast het rouwproces dat ruimte moet krijgen. Daarna heeft de instelling nog zes dagen om nieuwe bewoners te laten kijken en het appartement weer op te knappen. Dat soort dingen zou ik graag anders zien. Wat is er zo bijzonder aan Wijndaelercentrum? Heel erg veel. Zo ben ik onder de indruk van het brede aanbod voor de ouderen,

Beweging

5

maart 2009

Interview ook voor hen die wonen in de wijk. De hoeveelheid activiteiten die je in het Wijndaelercentrum kunt doen, is geweldig. Naast de bekende bingo is er een jeu de boulesbaan, er kan gegymd worden of aan yoga worden gedaan, maar er is ook een zangkoor en er kan getekend worden. De themamaaltijden zijn zeer in trek en er worden uitjes georganiseerd en uiteraard zijn er de gespreksgroepen met de humanistisch raadsvrouw. Ik heb gehoord dat het eten hier zo goed is. Klopt dat? Jazeker. Eten is sowieso belangrijk, maar helemaal als je wat ouder bent. De wereld wordt kleiner, tenslotte. Ik heb net een gesprek gehad met chef-kok Ronald Hoogelander, die hier al 27 jaar werkt. Hij vertelde me dat hij maar liefst 52 recepten heeft voor het bereiden van aardappelen! Hij is echt een ambachtelijke kok en hij gebruikt uitsluitend verse producten. Dat is wel even wat anders dan de catering waar sommige verzorgingshuizen gebruik van maken. We zijn ook al regelmatig in de prijzen gevallen. Zo ontving Wijndaelercentrum in 2006 het Gouden Perspekt-keurmerk en in 2007 werd de keuken onderscheiden met het hoogst haalbare aantal van vier sterren voor keukens in de zorgsector, tijdens de landelijke kwaliteitswedstrijd Gastvrijheidszorg met sterren.

6

Beweging

maart 2009

Waarin uit zich het humanistische gedachtegoed in Wijndaelercentrum? Respectvol met elkaar omgaan, openheid, de menselijk maat, keuzevrijheid, voldoende besef van de eigen verantwoordelijkheid en die van de ander. Wijndaelercentrum streeft daarbij naar een drempelloos karakter. Vroeger heette het hier het Wijndaaldershuis, in de tijd van Jelle is dat toen veranderd in Wijndaelercentrum. Dat dekt het open karakter dat we nastreven beter. Zo kunnen wijkbewoners die daar behoefte aan hebben, hier in principe elke dag genieten van de uitstekende maaltijden in het restaurant en blijven onze bewoners contact houden met de omgeving en wordt de kans op vereenzaming kleiner. Medewerkers, en niet te vergeten al onze vrijwilligers, zorgen er dagelijks voor dat bewoners en bezoekers zich prettig voelen in Wijndaelercentrum, en ik zal mij er voor inzetten dat dat in de toekomst zeker zo zal blijven.

Lees ook het artikel over de veranderingen bij Woonzorgplus, op bladzijde 11.

Humanisten spreken Hugo de Groot, kampioen van de vrije zee Door: H. Nellen

2009 is door de gemeente Den Haag uitgeroepen tot Hugo de Groot-jaar.

In het voorjaar van 2009 is het vierhonderd jaar geleden dat de Nederlandse humanist en rechtsgeleerde Hugo Grotius in opdracht van de Verenigde Oost-Indische Compagnie Mare liberum publiceerde. Het was een onooglijk boekje van tachtig pagina’s, mooi gedrukt, maar met een explosieve inhoud. In een messcherp pleidooi voor de vrijheid van de zee keerde Grotius zich tegen de pretenties van de Spaanse koning op het alleenrecht voor de handel beneden de evenaar. Op dat moment was de Nederlandse natie in een opstand tegen Spanje verwikkeld. Grotius besefte dat een agressieve handelspolitiek in de Oost de krijgsinspanningen aan het Europese front ten goede zou komen.

Daarom had hij al eerder, als belangenbehartiger van de Compagnie, in een juridisch-historische verhandeling het recht op buit verdedigd als een geoorloofde manier om de vijand afbreuk te doen. Uit deze verhandeling nam hij één hoofdstuk waarin hij het vrije gebruik van de zee verdedigde op basis van het van nature gegeven recht om te voorzien in alle behoeften die voor een menswaardig bestaan nodig waren. Mare liberum stelt dat ontdekking, ontsluiting, verovering, pauselijke toekenningsoorkondes of meerjarig gebruik geen aanvaardbare ‘grond’ boden om de zee of gedeelten daarvan in beslag te nemen. Grotius’ opzet was heel praktisch: het vaderland te dienen in de strijd tegen Spanje. Een bloeiende Compagnie vergrootte de economische veerkracht van de staat, maar tegelijkertijd fungeerde zij als een oorlogsinstrument waarmee Spanje’s overheersing behalve in Europa ook in de Oost beteugeld kon worden. Na zijn verschijning in 1609 verwekte Mare liberum aanvankelijk nog kritiek, onder meer van de Engelse regering die de Noordzee als een binnenzee zag en daar de lucratieve Nederlandse haringvangst belemmerde.

lees verder op pagina 26

Beweging

7

maart 2009

Het Postulaat het bestaan

7

De organisaties in de Humanistische Alliantie Haaglanden delen een humanistische visie op mens en wereld. Jaap van Praag formuleerde die humanistische visie in 10 postulaten: vijf die het humanistisch mensbeeld en vijf die het humanistisch wereldbeeld verwoorden (Grondslagen van humanisme, 1978). Deels zijn deze postulaten gebaseerd op onze (wetenschappelijke) ervaringskennis; voor zover de werkelijkheid (nog) ongekend is, houden ze een bewuste, humanistische keuze in. Welke zijn die postulaten en wat betekenen ze in de praktijk? Jos de Wit (historicus) geeft in Beweging een kort commentaar op de postulaten van Van Praag. Dit maal het zevende postulaat: het bestaan. In de postulaten van Van Praag volgt het bestaan op de ervaarbaarheid en is daar nauw mee verbonden. Onder bestaan verstaat hij in de eerste plaats het feit dat de wereld echt is, dus geen zinsbegoocheling. We hebben primair geen reden om aan onze zintuigen te twijfelen; onze zintuigen geven de wereld weer zoals zij is. In de tweede plaats verstaat Van Praag onder bestaan ook het menselijke bestaan, onlosmakelijk verbonden met het bestaan van de wereld. Er is één bestaan, waar de mens deel van uitmaakt. Van Praag erkent geen onderscheid tussen ervaring en werkelijkheid, tussen geest en materie, tussen mens en wereld. Er zijn wel modaliteiten van het bestaan. Hierin toont Van Praag zich een navolger van Spinoza, die er ook van uitging dat er één bestaan is waarvan de

8

Beweging

maart 2009

verschillende verschijningsvormen, zoals de mens, een onderdeel van uitmaken. Van Praag stelt echter verder dat het samenhangend bestaan van mens en wereld ook maakt dat de mens een zekere invloed op de wereld heeft. Hij maakt er deel van uit en geeft mede vorm aan het bestaan, met respect voor alle krachten die op de mens inwerken. Deze krachten zijn echter in zichzelf ook weer deel van het bestaan, zodat ze toegankelijk zijn voor de menselijke ervaring. Wij kunnen die krachten leren kennen en proberen er iets mee te doen, zoals de geschiedenis van de menselijke cultuur heeft bewezen. Het centraal stellen van het bestaan (het zijn, de existentie) als zodanig is behalve door Spinoza ook beïnvloed door het existentialisme, met name de ideeën van Sartre, waar Van Praag regelmatig naar verwijst.

Interview 10 vragen aan Wessel Jenner Klarenbeek Door: Anne Marie Boorsma

Wessel Jenner Klarenbeek (28) is student aan de Universiteit voor Humanistiek en geestelijk verzorger in verpleeghuis Bosch en Duin. Daarnaast is Wessel consulent bij de HSBG en bestuurslid van het Humanistisch Verbond Haaglanden (secretaris). Wessel Jenner heeft de naam van zijn vrouw, Klarenbeek, met trots achter de zijne geplaatst.

Wat is jouw definitie van geluk? Het leven nemen zoals het komt en zoals het komt er het beste van maken. Heeft het leven zin? Op zich niet, maar we kunnen er wel zin aan geven. Dat zie ik als een soort opdracht. En die opdracht is voor iedereen anders.

Wat is de laatste humanistische activiteit in Haaglanden die je hebt bijgewoond? De nieuwjaarsreceptie. Ik ben erg blij dat ik kennis heb kunnen maken met nieuwe leden en dat zich nieuwe vrijwilligers hebben gemeld voor de lezingencommissie. Wel miste ik een hoop bekende gezichten, dat vond ik echt jammer. Wessel Jenner Klarenbeek

Wat is jouw definitie van humanisme? Openheid, autonomie, ontwikkeling, vrijheid; maar het moet niet tot dwingende normen verheven worden. Hoe humanistisch ben jijzelf? Ik heb een open levenshouding, doe aan zelfreflectie en ben eerlijk naar mezelf en anderen. Wat mis je bij het humanisme? Niet zo veel. Hoewel, soms gemeenschapsgevoel.

Ben je opgevoed met een geloof? Nee, ik ben neutraal opgevoed. Ik ging wel naar de Vrije School, maar mijn ouders waren gelukkig geen dogmatische Rudolf Steiner-aanhangers. Is er toch meer tussen hemel en aarde? Nee! Groeien humanisten en gelovigen naar elkaar toe? Denk ik wel. Tijdens de debatten op de universiteit merk je dat de humanisten

Beweging

9

maart 2009

geloviger worden en de gelovigen humanistischer. Wat zou je van de daken willen schreeuwen? Dit vind ik wel de moeilijkste vraag. Ik zal wat pogingen doen: Humanisten, doe met ons mee! Zoek de verbondenheid, we hebben elkaar nodig! En: vrijwilligers, meld je aan! Kaartje leggen? Zijn er onder de lezers van Beweging mensen, die het leuk vinden om te bridgen of te klaverjassen? Weliswaar is het kaartspel op zich geen humanistische activiteit, maar wel een middel om met elkaar in gesprek te geraken. Ik stel mij zo voor dat afwisselend afhankelijk van de woonsituatie - bij de deelnemers thuis wordt gespeeld. Indien u interesse hebt, kunt u mij mailen of bellen en aangeven waar uw belangstelling naar uitgaat. Om een goede match te kunnen maken, is het van belang om een indruk te hebben van uw spelniveau. Ik verzoek u dit dan ook indicatief aan te geven. Of ik een en ander daadwerkelijk kan organiseren, is afhankelijk van de getoonde belangstelling. Marjan Duijm email: [email protected] of 06 21 22 70 91

10

Beweging

maart 2009

(Ingezonden brief) 4 mei is herdenken Vorig jaar viel 4 mei op een zondag. Er zijn veel (streng) gelovigen die vinden dat zij op zondag de doden van de oorlog(en) niet mogen herdenken. Tja, je zou kunnen denken dat die soldaten, dat de verhongerden, dat de slachtoffers van bombardementen, dat de joden, de krankzinnigen, de homo’s, de zigeuners en niet te vergeten de illegale strijders voor de vrijheid, op zondag niet stierven, maar vast op zaterdag of pas op maandag. Dacht u dat echt? Al die mensen herdenken wij op 4 mei, op de afgesproken dag. Maar de streng-christelijke mensen mogen dat niet, denken ze! Moeten wij, ongelovigen, ons dat alles nu maar zonder tegensputteren laten welgevallen? Is dat geen belediging van een grote groep van ons volk? Er wordt zo veel geklaagd over belediging van andere gelovigen, maar staat niet ergens in een heilig boek dat we eerst de balk uit ons eigen oog moeten halen? Laten we eren op de afgesproken dag, ook al valt die op zondag. Zelfs koningin Beatrix, toch echt wel een gelovige, stond vorig jaar op zondag 4 mei op de Dam. Laat haar het voorbeeld zijn voor alle Nederlanders. M. van Es-Oosterbaan, Leiden

Nieuwe setting De samenwerking tussen de woonzorgcentra onder de vlag van Humanitas Woonzorgplus heeft per 1 januari 2009 een nieuwe impuls gekregen. Voor CoornhertCentrum, Duinhage en Wijndaelercentrum is een gezamenlijke tweehoofdige Raad van Bestuur benoemd. Daarnaast heeft ieder woonzorgcentrum een eigen directeur Wonen, zorg en welzijn. Is dat geen verzwaring van de top? Dat blijkt niet zo te zijn, omdat er drie functies manager zorg en een bestuursfunctie zijn vervallen. Bovendien is er geen stafbureau opgezet, maar is er sprake van operationeel bestuur. Het opstellen van beleidsnota’s of het trekken van projectgroepen behoort tot het takenpakket van de bestuurders. Waarom is deze stap dan gezet? De belangrijkste reden is dat de Raad van Bestuur zich nu fulltime kan bezig houden met de strategie van Humanitas Woonzorgplus en met een efficiënte bedrijfsvoering. Het gaat bijvoorbeeld om de oprichting van een bedrijfsbureau, een gezamenlijke cliëntenregistratie en salarisadministratie, vastgoedbeleid en marketing en pr. Deze taken hoeven niet meer door de directeuren te worden uitgevoerd, zodat de locaties zich volledig bezig kunnen houden met waar ze ooit voor bedoeld waren: zorg en diensten aan senioren.

Is dat kenmerkend voor Humanitas? Ja, want Humanitas Woonzorgplus wil herkenbaar zijn door onder meer kwaliteit en menselijke maat. Doordat er korte lijnen blijven tussen bestuur, directie en locaties, blijft er binding tussen de medewerker en de cliënt en de totale organisatie. Elkaar kennen, weten wat er leeft en actieve participatie zijn voorwaarden voor menselijke maat. Als de klant en medewerker dat ervaren is er sprake van kwaliteit. Wordt de lezer van Beweging daar beter van? In ieder geval is het zo dat de lezer van Beweging weet wat hij kan verwachten van zorg en diensten vanuit Humanitas Woonzorgplus: identiteit, kwaliteit, humane waarden en menselijke maat. En dat Humanitas Woonzorgplus er alles aan doet om dat in de praktijk zichtbaar te maken. Daarmee wordt een onderscheidende positie ingenomen in de Haagse zorgmarkt, waar grootschaligheid, meer van hetzelfde en verzakelijking overheersend aanwezig zijn.

Wie, wat en waar? Raad van Bestuur: Joost H.M. Happel, voorzitter: T 070 330 38 34 en Jelle W. Los, lid: T 070 330 38 75 Marga Snijder, directeur Wonen, zorg en welzijn CoornhertCentrum: 070 338 92 13 Agnes Stegeman, directeur Wonen, zorg en welzijn Duinhage: 070 325 46 40 Pam Hobbelman, directeur Wonen, zorg en welzijn Wijndaelercentrum: 070 447 02 00

Beweging

11

maart 2009

Verzoening Door: Wieger Groenewoud

“Vergeven” en: “vergeten”, twee werkwoorden die vaak genoemd worden wanneer we nadenken over de Tweede Wereldoorlog. De slachtoffers kúnnen zeker niet vergeten wat hun werd aangedaan... En wij, als nabestaanden van die oorlog, mógen hun ervaringen niet vergeten. Daarom: zolang de slachtoffers nog leven, blijven we ook herdenken.

De inmiddels overleden journalist en socialist W.L. Brugsma, die Dachau overleefde, verwoordde in een interview zijn motto: “Verzoening maakt vrij”. Zijn verzoening betrof daarbij het Duitse volk in het algemeen, en niet individuele oorlogsmisdadigers, waarvan er - helaas velen waren. Een bijzondere moedige stap, die mij is bijgebleven.

Maar kunnen de ‘daders’ eventueel ook worden vergeven? Dat is, zelfs ruim zestig jaar na het einde van de oorlog, nog steeds een vraag die de nodige emoties oproept. Voor de slachtoffers, zij die het overleefden, is vergeving bijna onmogelijk. Daarvoor was datgene wat hun werd aangedaan te wreed en “onmenselijk”. En vergeving heeft juist direct betrekking op die persoonlijke relatie tussen slachtoffer en dader.

Verzoening plaatst, uiteindelijk, individuele lotgevallen van mensen in een breder kader, en vraagt om een andere, positievere houding tegenover een groter geheel of collectief, dat jou als persoon schade heeft berokkend. Verzoening als perspectief kan daarmee ‘bevrijdend’ en helend zijn voor het slachtoffer, en een brug slaan naar verbondenheid. Wieger Groenewoud is humanistisch raadsman in CoornhertCentrum.

Maar blijven zij daarmee alléén ‘slachtoffers’, weerloos en apathisch? Gelukkig niet: tallozen laten nog steeds hun stem horen, en zijn nog waakzaam. En zelfs onder diegenen die de ergste verschrikkingen meemaakten, zijn personen die hebben geprobeerd hun ervaringen te overstijgen, er iets mee te doen wat zinvol kan zijn. Zij trachten bijvoorbeeld op te roepen tot verzoening.

12

Beweging

maart 2009

Op 18 april organiseert het Humanistisch Verbond een publieksdebat over verzoening. Op 4 mei organiseert CoornhertCentrum een herdenkingsbijeenkomst.

Nieuws & aankondigingen maart • april • mei 2009

Alliantiedag in Den Haag Thema: virtuele ontmoetingen Op vrijdag 20 maart 2009 organiseert de Humanistische Alliantie – in samenwerking met Humanitas – weer de jaarlijkse Alliantiedag voor medewerkers en bestuurders van alle aangesloten organisaties. Dit jaar is het thema: virtuele ontmoetingen. Via google, hyves, msn, e-mail, twitter en skype wordt snel en gemakkelijk wereldwijd contact gelegd. Maar kunnen we deze communicatiemiddelen inzetten bij het realiseren van doelen op het gebied van humanisme en mensenrechten? Hoe pakken we dit aan? Belangrijke vragen voor ons dagelijks werk en voor de toekomst van het humanisme! Programma Het belooft een bijzondere middag te worden, waarin we dit boeiende onderwerp van meerdere kanten zullen belichten. Het programma is divers:

Lodewijk de Waal, directeur van Humanitas en voorzitter van de Humanistische Alliantie, laat zijn visie horen op de (on)mogelijkheden van een virtueel humanisme. Daarna kunt u één van de vier verrassende parallelsessies volgen, waarin HA-lidorganisaties als Aim for human rights, Humanitas, Hivos en Humanistisch Vormingsonderwijs laten zien hoe zij moderne communicatiemiddelen gebruiken in hun dagelijks werk. Deze dag heeft ook een primeur: Bert Janssens, directeur van HUMAN, zal de vernieuwde website www.human.nl presenteren. Op dit interactieve platform kunnen humanisten elkaar virtueel ontmoeten. Dan volgt een spannende paneldiscusssie over privacy in de virtuele wereld, onder leiding van Coen Brummer, initiatiefnemer van de stickeractie Nee Creationisme/Ja Darwin. Aansluitend kunt u tijdens de netwerkborrel andere aanwezigen ontmoeten en genieten van een spetterend optreden van de band Skakofonians! Inschrijven Inschrijven kan uitsluitend via www.human.nl. De uiterste aanmelddatum is 10 maart 2009. Na inschrijving ontvangt u een bevestiging per e-mail. Zonder inschrijving is het niet mogelijk de dag bij te wonen. De toegang is gratis.

Beweging

13

maart 2009

Agenda Meer informatie over de activiteiten in Nieuws & Aankondigingen Raadpleeg de agenda ook op www.human.nl Zondag 1 maart CoornhertCentrum. Bezinningsbijeenkomst o.l.v. Wieger Groenewoud. Thema: Beoordeling. Erasmusplein 87 (€ 2/gratis; 10.15 uur)

Zondag 1 maart Wijndaelercentrum. Herdenkingsbijeenkomst, ter nagedachtenis van bewoners die in 2008 zijn overleden. C. van Rennesstraat 8 (gratis; 10.00 uur)

Dinsdag 3 maart Modern Beraad. Cursus praktische mensenkennis (1/4). Aanmelden: B. de Kievit, [email protected], T 070 321 21 07. Ln v. Meerdervoort 1A (€ 60/€ 50; 20.00 uur)

Donderdag 5 maart HV Haaglanden: Humanistisch Café. Thema: verschil in opvoeding tussen jongens en meisjes. Plaats: café Basta (vanaf 17.30 uur)

Zondag 8 maart 2009 Modern Beraad. Bezinningsbijeenkomst met prof.dr. J. van Herwaarden. Onderwerp: Erasmus en opvoeding. Ln v. Meerdervoort 1A (gratis; 10.30 uur)

Dinsdag 10 maart Modern Beraad. Cursus praktische mensenkennis (2/4). Ln v. Meerdervoort 1A (€ 60/€ 50; 20.00 uur)

Zaterdag 14 maart HUMAN. Liefde gaat door de maag: zwartzuur van kip en koolpreu Nederland 2 (16.30 uur)

Dinsdag 17 maart HV Leiden eo: eten in humanistische kring. VERBODEN TOEGANG. Aanmelden: T 071 521 75 87 of E [email protected]. Kaiserstraat 7, Leiden (18.30 uur)

Dinsdag 17 maart Modern Beraad. Cursus praktische mensenkennis (3/4). Ln v. Meerdervoort 1A (€ 60/€ 50; 20.00 uur)

Donderdag 19 maart 2009 HV Leiden eo: leesgroep. Boek: Stille Kracht (Louis Couperus). Tjalkenwerf 10, Leiden (10.30 uur)

Vrijdag 20 maart 2009 Humanistische Alliantie. Alliantiedag in Den Haag. Thema: virtuele ontmoetingen. Inschrijven via www.human.nl. Zeestraat 82 (gratis; 13.00 uur)

Zaterdag 21 maart HUMAN. Liefde gaat door de maag: gepaneerde aubergines. Nederland 2 (16.30 uur)

Zondag 22 maart Wijndaelercentrum. Bezinningsbijeenkomst o.l.v. Irene Buijsman. Thema: Kunst van Leven. C. van Rennesstraat 8 (gratis; 10.00 uur)

Zondag 22 maart 2009 Modern Beraad. Bezinningsbijeenkomst met prof.dr. G.A. van der Wal. Onderwerp: Duurzaamheid, globalisering en ethiek. Ln v. Meerdervoort 1A gratis; 10.30 uur)

Dinsdag 24 maart Modern Beraad. Cursus praktische mensenkennis (4/4). Ln v. Meerdervoort 1A (€ 60/€ 50; 20.00 uur)

Zondag 29 maart Movies that matter. Burma VJ – reporting from a closed country Filmhuis Den Haag, Spui 191 (€ 7,50/6,50; 15.00 uur)

Donderdag 2 april Humanistisch Café. HV Haaglanden: Humanistisch Café. Thema: verzoening. Plaats: café Basta (vanaf 17.30 uur)

Zondag 5 april CoornhertCentrum.Bezinningsbijeenkomst t o.l.v. Wieger Groenewoud. Thema: Lente. Erasmusplein 87 (€ 2/gratis; 10.15 uur)

5 april 2009 Modern Beraad. Bezinningsbijeenkomst met drs H.T. Sie Dhian Ho. Onderwerp: Ratio en gevoel in het humanisme. Ln v. Meerdervoort 1A gratis; 10.30 uur)

Donderdag 16 april 2009 HV Leiden & O. Leesgroep. Boek: Armoede (Ina Boudier Bakker). Rapenburg 103, Leiden

Zaterdag 18 april HV Haaglanden: publieksdebat met oa prof Afshin Ellian. Thema: Verzoening (ihkv de Maand van de Filosofie). Fluwelen Burgwal 45 (gratis; 15.30)

19 april 2009 Modern Beraad. Bezinningsbijeenkomst met prof. C.W. Maas. De postmoderne cultuur en de crisis die zij veroorzaakt. Ln v. Meerdervoort 1A gratis; 10.30 uur)

Dinsdag 21 april HV Leiden eo: eten in humanistische kring. ’t Fust. Aanmelden: T 071 521 75 87 of E [email protected]. Garenmarkt 16, Leiden (18.30 uur)

Woensdag 22 april Wijndaelercentrum. Themamiddag: Laatste beslissingen rondom het levenseinde. C. van Rennesstraat 8 (gratis; 14.00 uur)

Zondag 26 april War Child (C.K. Chrobog). Filmhuis Den Haag, Spui 191 (€ 7,50/6,50; 15.00 uur)

Zondag 3 mei CoornhertCentrum. Bezinningsbijeenkomst o.l.v. Wieger Groenewoud. Thema: Vrijheid. Erasmusplein 87 (€ 2/gratis; 10.15 uur)

Zondag 3 mei Modern Beraad. Bezinningsbijeenkomst met drs. M. Knegtel. Onderwerp: Boeddhisme en zenboeddhisme. Ln v. Meerdervoort 1A gratis; 10.30 uur)

Maandag 4 mei CoornhertCentrum. Dodenherdenking. Aandacht voor de relatie “Toen en nu”. Erasmusplein (gratis; 19.30 uur)

Agenda Meer informatie over de activiteiten in Nieuws & Aankondigingen Raadpleeg de agenda ook op www.human.nl

Donderdag 7 mei HV Haaglanden. Humanistisch Café. Thema: privacy en inbreuken daarop. Scheveningseveer 7 (gratis/17.30 uur)

Zondag 17 mei 2009 Modern Beraad. Bezinningsbijeenkomst met drs M.H. Rougoor. Onderwerp: Wie naar buiten kijkt, droomt. Wie naar binnen kijkt, wordt wakker. Ln v. Meerdervoort 1A gratis; 10.30 uur)

Woensdag 20 mei HV Leiden & O. Eten in humanistische kring. Restaurant Alexander. Aanmelden: T 071 521 75 87 of E [email protected]. A. Tinneplein 96 (18.30 uur)

Donderdag 21 mei HV Leiden & O. Leesgroep. Boek: nog niet bekend. Info bij Mimi van Es, T 071 52 15 640.

Vrijdag 29 mei Anne Marie Boorsma. Start cursus kunstgeschiedenis: “Theater en beeldende kunst. Nederland 1900-heden”. Maliestraat 12 (€ 50/45; 10.00 uur)

Zondag 31 mei Persona non Grata (F. Wuytack). Filmhuis Den Haag, Spui 191 (€ 7,50/6,50; 15.00 uur)

Zaterdag 6 juni Hivos. Open huis. Jaarlijkse informatiedag. Aanmelden: E [email protected] of T 070 376 55 00. Info op www.hivos.nl. Raamweg 16 (gratis)

Zondag 7 juni 2009 Modern Beraad. Bezinningsbijeenkomst met dr S.E. van IJssel. Onderwerp: Spirituele levenskunst. Ln v. Meerdervoort 1A gratis; 10.30 uur)

Maandag 22 juni HV Leiden eo: eten in humanistische kring. Restaurant: La Bota. Aanmelden: T 071 521 75 87 of E [email protected]. Herensteeg 9, Leiden (18.30 uur)

Donderdag 13 augustus HV Leiden eo: Open Salon tijdens EL CID (i.s.m. Jong HV). Meer info: T 071 541 50 47 of E [email protected].

Nieuws & aankondigingen maart • april • mei 2009

Rondleiding Voorafgaand aan het evenement kunt u deelnemen aan een rondleiding door het Museum voor Communicatie, zie ook www.muscom.nl. Het aantal plaatsen is beperkt, dus schrijf snel in! Alliantiedag op 20 maart 2009 Tijd: 13.00-17.00 uur Plaats: Museum voor Communicatie, Zeestraat 82, Den Haag Toegang, gratis, na aanmelding

HUMAN

op 27 december 1942 terechtkwamen. Lily was toen 30 en had 3 kleine kinderen. Tjits kwam op 12-jarige leeftijd met haar moeder en twee jongere broertjes in het kamp. Hun leefruimte bestond uit een brits van 46 centimeter per persoon. Verlichting was er niet en als het donker was begonnen de vrouwen recepten te bedenken en aan elkaar te vertellen. Het bracht vergetelheid en gaf hen het gevoel alsof ze de gerechten proefden. Terwijl beide dames inmiddels op leeftijd - het zwartzuur en de koolpreu bereiden komen de herinneringen aan de verschrikkingen van het kamp naar boven.

Liefde gaat door de maag. Filmmaker Heddy Honigmann zoekt in een reeks van acht afleveringen naar de betekenis van het spreekwoord 'Liefde gaat door de maag'. Honigmann laat acht mannen en vrouwen voor de camera een gerecht bereiden dat onlosmakelijk verbonden is met herinneringen aan een dierbaar persoon. De laatste twee uitzendingen kunt u nog bekijken op Nederland 2 van 16.30 – 16.55 uur.

Zaterdag 14 maart Aflevering 7 Droomrecepten (zwartzuur van kip en koolpreu) Lily van Aarem-Drijver (1912) en Tjits Schreuder-Van der Meulen (1930) kennen elkaar uit het Jappenkamp, waar ze allebei

Zaterdag 21 maart Aflevering 8 Vrienden voor het leven (gepaneerde aubergines) De vriendschap tussen de Vlaamse Paula en Siciliaanse Angélica begon toen ze in België elkaars buren waren. Ook toen Angélica terugkeerde naar haar geboorteland betekende dat niet dat ze elkaar uit het oog verloren. Inmiddels trouwden ze, kregen ze kinderen. Paula’s huwelijk liep stuk, er was sprake van ongelukken en ziektes. En altijd vonden ze troost bij elkaar. Nog altijd komen de families regelmatig bij elkaar op bezoek. Paula bewaart mooie herinneringen aan de momenten dat iedereen sliep en zij tweeën uren met elkaar op fluistertoon over het leven spraken.

Beweging

17

maart 2009

Open Huis

Hoogte

Op zaterdag 6 juni houdt Hivos open huis in het hoofdkantoor in Den Haag. Deze jaarlijkse informatiedag is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in ontwikkelingssamenwerking in het algemeen en Hivos in het bijzonder. Hivos Open Huis is hét moment om je door medewerkers te laten informeren over de thema’s, partnerorganisaties en activiteiten van Hivos in Nederland en in ontwikkelingslanden in Afrika, Latijns Amerika en Azië. Aanmelden voor Hivos Open Huis kan via e-mail: [email protected] of telefonisch (070 376 55 00, vraag naar Bureau Externe Relaties). Geef bij aanmelding je naam, adres en telefoonnummer, plus het aantal personen waarmee je komt. Na aanmelding ontvang je een programma en routebeschrijving. Meer informatie over de workshops en presentaties volgt nog, hou daarvoor de website van Hivos, www.hivos.nl, in de gaten. Tot ziens op 6 juni!

Wilt u per e-mail op de hoogte gehouden worden van de activiteiten van HV Haaglanden? Stuur een bericht met dat verzoek naar xx@xx.

Plaats: Raamweg 16, Den Haag Tijd: ´s middags, exacte tijd wordt nog bekend gemaakt Toegang: gratis Aanmelden: [email protected] of T 070 376 55 00

18

Beweging

maart 2009

Publieksdebat: Verzoening Zoals elk jaar is april in heel Nederland de Maand van de Filosofie. In 2009 is het thema van deze maand: Verzoening. Tijdens de Maand van de Filosofie zullen schrijvers, filosofen en juristen debatteren over onvermijdelijke conflicten en bevrijdende verzoening.

Professor Dr. Afshin Ellian

Ook het Humanistisch Verbond Haaglanden sluit aan bij de Maand van de Filosofie. De afdeling organiseert namelijk in die maand een openbaar debat over het thema Verzoening. Professor Dr. Afshin Ellian, hoogleraar sociale cohesie, burgerschap en

Nieuws & aankondigingen maart • april • mei 2009

multiculturaliteit en tevens bekend columnist zal spreken over waarheid en verzoening in Zuid-Afrika (na de apartheid). Vervolgens zal de werkwijze van de waarheids- en verzoeningscommissies door een nog nader te benaderen deskundige worden afgezet tegen de juridische benadering, zoals die in Nederland gebruikelijk is. Hierbij zal tevens de rol van de mediator aan de orde komen. Het debat vindt plaats in De Boskant (schuin tegenover het gemeentehuis en ca. 5 minuten lopen van CS. Na afloop is er mogelijkheid om na te praten onder het genot van een drankje. Er zijn parkeergarages in de directe omgeving. De Maand van de Filosofie is een initiatief van de Stichting Maand van de Filosofie, een samenwerkingsverband van Boekhandelsgroep Nederland en Libris, Felix Meritis, Filosofie Magazine, de Internationale School voor Wijsbegeerte, Uitgeverij Lemniscaat en de Universiteit van Tilburg. Meer informatie over de Maand van de Filosofie vindt u op www.maandvandefilosofie.nl Datum: 18 april Tijd: 16.00 uur (zaal open 15.30 uur) tot uiterlijk 18.00 uur. Plaats: De Boskant, Fluwelen Burgwal 45, Den Haag

Humanistisch Café Donderdag 5 maart Vooruitlopend op Internationale vrouwendag (8 maart) zal tijdens het Humanistisch Café worden gediscussieerd over het verschil in opvoeding tussen jongens en meisjesen en wat dit betekent voor de (financiële) onafhankelijkheid van de vrouw. Bij de discussie zal de culturele dimensie expliciet aan de orde komen. Via e-mail wordt u geïnformeerd over de spreeksters.

Donderdag 2 april Vooruitlopend op het publieksdebat op 18 april over het thema Verzoening, vindt tijdens het Humanistisch Café een discussie over dit onderwerp plaats. Via e-mail wordt u over de spreker(s) geïnformeerd.

Donderdag 7 mei Binnen het Humanistisch Verbond is privacy en de inbreuken daarop een belangrijk onderwerp van discussie. In de laatste Socrateslezing hebben Beate Roessler en Britta Bohler uitvoerig stil gestaan bij dit onderwerp. Op dit moment wordt onderzocht of de oprichting van een “civil right watch” (als burgerbeweging) tot de mogelijkheden behoort. Onder leiding van één van de intitiatiefnemers zal vanaf 18.15 uur de discussie over dit onderwerp plaatsvinden.

Beweging

19

maart 2009

Humanistisch Café Plaats: Café Basta, Scheveningseveer 7 Tijd: 18.15 uur (zaal open om 17.30 uur) Toegang: gratis

Als onze doelstellingen voor 2009 zien wij: • bestuurlijke en administratieve transparantie; • effectieve communicatie met de leden; • stimuleren en faciliteren van nieuwe activiteiten vanuit de leden; • bevorderen van bestaande activiteiten; • gerichte samenwerking met HV afdelingen & externe organisaties.”

Bestuur De met volharding gevoerde campagne van Maria van Bergen om opvolgers te vinden voor haar taken als voorzitter en secretaris is, mede dankzij de steun van HV Haaglanden, met succes beloond. Sinds 4 januari 2009 hebben Diedel Kornet (voorzitter) en Jos Scheepmaker (secretaris) de bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de afdeling Leiden & Omstreken op zich genomen. Mimi Ruygrok blijft nog even de financiën beheren. Als ad interim bestuur zullen zij in 2009 de levensvatbaarheid van de afdeling HV L&O onderzoeken en met verve stimuleren.

Oproep De afdeling Leiden & O bestaat uit haar leden. • Bereid om steentje bij te dragen? • Nieuwsgierig naar mogelijkheden? • Suggesties? Gebruik het formulier Aanbod als Vrijwilliger op www.humanistischverbond.nl (klik eerst op Afdelingen, daarna op Regio Zuidwest, vervolgens op Leiden e.o.). Sinds de nieuwjaarsreceptie hebben wij al 12 formulieren met leuke aanbiedingen en suggesties ontvangen. Je kunt ook langskomen tijdens onze

Diedel Kornet en Jos Scheepmaker over hun visie: “Wat ons betreft gaat het in 2009 erop of desnoods eronder met onze afdeling Leiden & Omstreken. We beogen de voorwaarden te scheppen die onze leden motiveren en gelegenheid geven om de afdeling gezamenlijk vorm te geven.

20

Beweging

maart 2009

Humanistische Salon HV L&O, elke donderdag van 10.00 tot 22.00 uur, Rapenburg 103 in Leiden.

Ledenadministratie Helpt u ons de ledenadministratie up-to-date te maken?

Nieuws & aankondigingen maart • april • mei 2009

Wijzingen en aanvullingen in uw contact

16 april 2009:

gegevens (inclusief uw e-mailadres) kunt u

bespreking: Armoede van Ina Boudier Bakker. Locatie: Rapenburg 103.

opgeven per e-mail: [email protected] of per post:

21 mei 2009:

HV Ledenadministratie

boek nog niet bekend.

Postbus 75490 1070 AL Amsterdam Informatie bij: Mimi van Es, 071-5215640

Gerard van der Paal beheert de lokale ledenadministratie. Hij bewerkt het centraal aangeleverde adresbestand van de afdeling en zorgt voor al onze verzendlijsten.

Wandelgroep Wandelingen vinden meestal de laatste zondag van de maand plaats, een enkele keer op een zaterdag. Vooraf wordt een startplaats afgesproken.

Humanistische Salon Nieuw in 2009 is de Humanistische Salon voor alle leden. U bent van harte welkom voor een kop koffie, een goed gesprek en/of om mee te denken over onze afdeling. Plaats: Rapenburg 103, Leiden Tijd: elke donderdag van 10.00 uur tot 22.00 uur.

11.00 uur koffie, daarna een wandeling. Informatie bij: Wenda Harders 071 517 67 10.

Open Salon voor studenten

Leesgroep Elke maand op de derde donderdag om 10.30 uur.

Op donderdag 13 augustus 2009 organiseert de afdeling Leiden & O in samenwerking met Jong HV een Open Salon tijdens EL CID, de introductieweek voor nieuwe studenten.

19 maart 2009:

Meer informatie bij Josefine Scheepmaker

bespreking: Stille Kracht van Louis Couperus. Bij Magda Römgens, Tjalkenwerf 10, Leiden.

(secretaris HV Leiden): T 071 541 50 47 of E [email protected].

Beweging

21

maart 2009

Eten in humanistische kring

Zondag 5 april Thema: Lente

17 maart We eten in restaurant VERBODEN TOEGANG, Kaiserstraat 7, Leiden (vlakbij Rapenburg 103).

21 april We eten in ’t Fust, Garenmarkt 16, Leiden. Bushalte aan het plein.

Zondag 3 mei Thema: Vrijheid De bijeenkomsten worden geleid door humanistisch raadsman Wieger Groenewoud. Plaats: CoornhertCentrum, Erasmuszaal,

20 mei

Erasmusplein 87. Tijd: 10.15 uur

We eten weer in het Chinees-Indisch specialiteitenrestaurant Alexander, Alexandrine Tinneplein 96/108 (achter het station Leiden - De Vink).

Toegang: gratis voor cliënten, overigen € 2,00

22 juni

Dodenherdenking voor ouderen

We eten in La Bota, Herensteeg 9, Leiden (vlakbij de Pieterskerk).

4 mei

Aanvang: 18.30 uur. Indien u belangstelling heeft om mee te eten, wordt u verzocht zich vooraf aan te melden bij Maria van Bergen of Peter Engel, T 071 521

(incl. koffie), te betalen aan de receptie. Meer informatie op www.coornhertcentrum.nl

Herdenking van gevallenen en aandacht voor de relatie “Toen en nu”. Programma vanaf 19.30 uur met om 20.00 uur twee minuten stilte, televisiebeelden Waalsdorpervlakte en bloem- en kranslegging.

75 87 of E [email protected]. Plaats: CoornhertCentrum, Erasmuszaal, Erasmusplein 87 Tijd: 19.30 – 20.15 uur Toegang: gratis

Humanistische zondagochtendbijeenkomsten

Zondag 1 maart Thema: Beoordeling

22

Beweging

maart 2009

Nieuws & aankondigingen maart • april • mei 2009

De bijeenkomst wordt verzorgd door Irene Buijsman, humanistisch raadsvrouw. Tijd: vanaf 10.00 uur is er koffie en thee. Bezinning: van 10.30 uur. Alle bijeenkomsten worden gehouden in de

Toegang: iedereen is van harte welkom.

Zilverzaal van het Wijndaelercentrum Catharina van Rennesstraat 8

Woensdag 22 april Humanistische bezinningsbijeenkomsten

Zondag 22 maart Thema: Kunst van Leven Tijdens de bijeenkomst worden overwegingen, verhalen, gedachten en gedichten aangeboden, afgewisseld met passende muziek. De aanwezigen kunnen zich hierdoor laten inspireren en op eigen manier bezinning beleven. Er is altijd gelegenheid met een kopje koffie of thee nog wat na te praten. Tijd: vanaf 10.00 uur is er koffie en thee. Bezinning: van 10.30 uur tot 11.15 uur. Toegang: gratis, iedereen is van harte welkom.

Overige bijeenkomsten

Themamiddag: Laatste beslissingen rondom het levenseinde. Vanuit de behoefte aan en het recht op zelfbeschikking hopen we na een menswaardig leven ook menswaardig te (kunnen) sterven. Naast het stilstaan bij wat onze persoonlijke wensen hierbij zijn, is het ook belangrijk te weten wat de mogelijkheden zijn. Tijdens deze bijeenkomst krijgt u informatie over menswaardig sterven en de wet, wilsbeschikkingen en afscheid nemen van een spreker van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde (NVVE). Ook is er gelegenheid tot vragen en uitwisseling. De middag wordt geleid door Irene Buijsman, humanistisch raadsvrouw. Tijd: 14.00 uur tot 15.30 uur. Toegang: gratis, iedereen is van harte welkom.

Zondag 1 maart Herdenkingsbijeenkomst Tijdens de bijeenkomst worden bewoners herdacht die in 2008 zijn overleden.

Beweging

23

maart 2009

OV: Bus 20 en 24 (halte Alexanderplein op de Javastraat). Tram 1 (halte Vredespaleis). Auto: meestal goed en gratis te parkeren in de nabije omgeving.

Cursus Praktische Mensenkennis

Aanmelding bij mevrouw G. de Kievit,

Prof. C.W. Maas PhD houdt een cursus over praktische mensenkennis. In deze cursus richten we ons op inzichten die ontwikkeld zijn door de studie van de gezonde persoonlijkheid. We zullen aandacht schenken aan een belangrijk aspect van de studie van de gezonde persoonlijkheid: de theoretische grondslagen of modellen die de aard van dit verrijkte menselijk leven trachten te beschrijven. Er passeren vier modellen van de gezonde persoonlijkheid de revue: die van Carl Rogers, Erich Fromm, Abraham Maslow en Fritz Perls. Zij gaan uit van de vraagstelling: Wat is de aard van de gezonde persoonlijkheid? Wat zijn de kern-kwaliteiten van de gezonde persoonlijkheid? Hoe bevorder ik mijn psychische gezondheid? Hoe ga ik om met vragen die het leven aan mij stelt? Hoe groeien we in ons menszijn? Het gaat om de ontplooiing van een persoonlijkheid die in staat is bindingen aan te gaan en daarin te groeien in menselijkheid.

E [email protected], T 070 321 21 07. U ontvangt dan een aanmeldingsformulier en een uitgebreide omschrijving van de cursus.

Bezinningsbijeenkomsten

8 maart 2009 Spreker: prof.dr. J. van Herwaarden Onderwerp: Erasmus en opvoeding

22 maart 2009 Spreker: prof.dr. G.A. van der Wal Onderwerp: Duurzaamheid, globalisering en ethiek

5 april 2009 Spreker: drs H.T. Sie Dhian Ho Onderwerp: Ratio en gevoel in het humanisme

19 april 2009 Spreker: prof. C.W. Maas Onderwerp: De postmoderne cultuur en de crisis die zij veroorzaakt.

Data: dinsdagavonden 3, 10, 17 en 24 maart 2009. Aanvang: 20.00 uur.

3 mei 2009

Deelnamekosten: € 60/ voor leden van MB

Spreker: drs. M. Knegtel Onderwerp: Boeddhisme en zenboeddhisme.

en HV € 50 per persoon Plaats: Laan van Meerdervoort 1 A, Den Haag.

24

Beweging

maart 2009

Nieuws & aankondigingen maart • april • mei 2009

17 mei 2009 Spreker: drs M.H. Rougoor Onderwerp: Wie naar buiten kijkt, droomt. Wie naar binnen kijkt, wordt wakker.

7 juni 2009 Spreker: mw dr S.E. van IJssel Onderwerp: Spirituele levenskunst

theatergeschiedenis staat centraal. De cursuslocatie is – heel gepast – theater Branoul aan de Maliestraat 12 te Den Haag en kost € 50. Leden van het Humanistisch Verbond betalen € 45 en belangstellenden met een minimuminkomen ontvangen ook korting. De lessen zijn van 10.00 tot 11.30 uur. Meer informatie op www.annemarieboorsma.nl

Aanvang 10.30 uur

Aanmelding: E [email protected]

Toegang: leden Modern Beraad en HV gratis.

of T 070 382 21 30.

Niet-leden kunnen ter plaatse een bijdrage geven. Plaats: Laan van Meerdervoort 1a, Den Haag

Film: Movies that Matter

Vervoer: bus 20 en 24 (halte Alexanderplein op

Recente en spraakmakende speelfilms of documentaires over actuele mensenrechtenthema’s. De films worden ingeleid met een lezing en na afloop is er een publieksdebat met uiteenlopende gasten.

de Javastraat), tram 1 (halte Vredespaleis); goed en gratis parkeren.

overigen Cursus: theater en beeldende kunst Op vrijdag 29 mei start kunsthistorica Anne Marie Boorsma een vijfdelige cursus kunstgeschiedenis met als thema “Theater en beeldende kunst. Nederland 1900-heden”. Boorsma zal spreken over onder andere theaterarchitectuur, affiches, fotografie, portretten en decor- en kostuumontwerpen. Vooral de Haagse

Zondag 29 maart Burma VJ – reporting from a closed country (2008, Anders Ostergaard). Sinds de militairen in de jaren zeventig het bewind in Birma overnamen, lijkt dit land langzaam in de vergetelheid te raken. Informatie verlaat het land nauwelijks, terwijl de bevolking lijdt onder de harde dictatuur. Toch lukt het een groepje reporters beelden de grenzen over te krijgen, waarop te zien is hoe de Birmezen onderdrukt worden en elke

Beweging

25

maart 2009

vorm van protest genadeloos wordt neergeslagen, zoals in het najaar van 2007. Zelfs monniken ontkwamen toen niet aan de meedogenloze vergeldingsdrang van het militaire regime. Voorafgaand aan de film verzorgt schrijfster en journaliste Minka Nijhuis een inleiding en is samen met onder andere Mensenrechtenambassadeur Arjan Hamburger te gast tijdens het publieksdebat

Zondag 26 april War Child (2008, Christian Karim Chrobog). Een documentaire over de opmerkelijke transformatie van Emmanuel Jal van kindsoldaat tijdens de burgeroorlog in Soedan tot een van de grootste hiphopsterren in Afrika.

Zondag 31 mei Persona non Grata (Fabio Wuytack). Het aangrijpende levensverhaal van Frans Wuytack, die na dertig jaar verbanning samen met zijn zoon Fabio terugkeert naar het legendarische Latijns-Amerika. Op hun overrompelende reis ontdekken ze de Venezolaanse krottenwijken, waar Frans als rebelse priester in de jaren '60 een sociale en culturele volksopstand ontketende. Fabio ontmoet er talloze kleurrijke figuren die hem meenemen in het labyrint van zijn vaders verleden. Hun humor en warme naturel geven een onweerstaanbare authenticiteit aan dit poëtische epos. Plaats: Filmhuis Den Haag, Spui 191 Tijd: 15.00 uur. Toegang: € 7,50 / € 6,50 Meer informatie: www.moviesthatmatter.nl

26

Beweging

maart 2009

vervolg van pagina 7 Aan het einde van de achttiende eeuw was het vrijheidsidee van Grotius de algemene norm en werd de zee door de meeste staten als een voor ieder vrij begaanbare vaarweg gezien. Vandaag de dag is duidelijk dat ook de oceanen niet onuitputtelijk zijn. Overbevissing, piraterij, milieuverontreiniging en de behoefte aan grondstoffen dwingen tot internationale overeenkomsten, maar de vrijheid van de volle zee wordt in de geest van Grotius zoveel mogelijk gerespecteerd. Intussen mag niet vergeten worden dat Grotius zijn boekje uit praktische, patriottistische motieven uitgaf. Zelfs is er reden om aan te nemen dat hij de Nederlandse expansie overzee heeft voorgestaan terwijl hij besefte dat de belangen van de Indische bevolking door de Compagnie niet altijd op een aanvaardbare manier in het oog werden gehouden. Pas in de negentiende eeuw zou Multatuli met zijn Max Havelaar (1860) een tegenhanger de wereld insturen.

Dr Henk Nellen is senior wetenschappelijk medewerker bij het Huygensinstituut in Den Haag en lid van de klankbordgroep voor de jubileumviering Grotius’ Mare liberum 1609-2009. Meer informatie daarover op www.mareliberum.nl.

Contactgegevens van de leden van de Humanistische Alliantie Haaglanden

Humanistische Alliantie Haaglanden Erasmusplein 87 2532 RG Den Haag www.human.nl Humanistisch spreekuur: T 070 330 39 03 Voorzitter: Hanne Bikker: T 070 336 88 63

CoornhertCentrum

Humanistisch Verbond

Erasmusplein 87 2532 RG Den Haag (070) 38 89 213 [email protected] www.coornhertcentrum.nl Vertegenwoordiger bij de Alliantie:

Afdeling Haaglanden Erasmusplein 87 2532 RG Den Haag (070) 33 03 903 [email protected] www.humanistischverbond.nl

Corine Looij: T 070 38 89 213

Vertegenwoordiger bij de Alliantie: Rob Bronsgeest

Hivos Raamweg 16 2596 HL Den Haag (070) 37 65 500 [email protected] www.hivos.nl en www.hivos.org

Modern Beraad Willaertpad 8 3055 JR Rotterdam (010) 42 23 915 [email protected] Vertegenwoordiger bij de Alliantie:

HSBG p/a GDO Torenstraat 172 2513 BW Den Haag (070) 361 43 65 [email protected] www.hsbg.nl

Arthur Bongers

Wijndaelercentrum

Vertegenwoordiger bij de Alliantie:

Catharina van Rennesstraat 8 2551 GM Den Haag (070) 44 70 200 [email protected] www.wijndaelercentrum.nl

Richard Hollander

Vertegenwoordiger bij de Alliantie: Ruud Borghmans

Beweging

27

maart 2009