Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
1 september 2015
Elektrische beveiligings- en beschermingsmaatregelen • Schok
(Hfdst. 41)
– Direct
(basisbescherming) – Indirect (foutbescherming) – Onbekwaam, pech en onbenulligheid (aanvullende bescherming door aardlek of vereffening) • Brand
(Hfdst. 42) • Kortsluiting (Hfdst. 43) • Overspanning en EMI (Hfdst. 44)
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
2
421 Bescherming tegen brand veroorzaakt door elektrisch materieel Aandachtspunten •
warmteaccumulatie, warmtestraling, hete delen; • vermindering van de veilige werking van elektrisch materieel, zoals leidingsystemen kabeldoorvoeren; • overstroom; • isolatiefouten en/of vlambogen die storing veroorzaken;
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
3
421 Bescherming tegen brand veroorzaakt door elektrisch materieel Aandachtspunten •
harmonische stromen; • blikseminslagen, zie de NEN-EN-IEC 62305-reeks; • overspanningen, zie rubriek 443; • onjuiste keuze of installatie van materieel
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
4
Overbelasting, kortsluiting en onvolledige sluitingen Onvolledige sluiting
Tijd 1 uur
Overbelasting hst. 42
≤ 5 s.
Kortsluiting hst. 43
Stroom
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
Van oorsprong werden in NEN 1010 alleen overbelasting en kortsluiting beschouwd in het ontwerp. Onvolledige sluitingen kunnen echter zeer energierijk zijn en gemakkelijk brand veroorzaken zonder dat standaard overstroombeveiliging hierop tijdig reageren.
5
Mogelijke gevolgen van een onvolledige sluiting
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
6
Vlamboogprincipe bij lassen Boogstroom
Boogspanning Boogstroom
Afstand bepaalt boogspanning en stroomsterkte. Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
7
Elektrische kenmerken van een vlamboog Kenmerkende eigenschappen in zowel stroom (schouders) als spanning (spikes) tijdens de nuldoorgangen
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
8
Werking van een AFCI (Arc Fault Circuit Interrupter)
Nul
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
Fase
30 mA
Gebruiker(s)
Netzijde
Fase
Nul
9
Uitvoeringen van AFCI’s (Arc Fault Circuit Interrupters)
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
10
Bouwbesluit 2012
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
11
422 Voorzorgsmaatregelen op plaatsen met bijzondere risico’s bij brand 422.2.1 •
• •
Bij omstandigheden BD2, BD3 en BD4 mogen leidingsystemen niet binnen vluchtwegen liggen, tenzij … Leidingsystemen binnen vluchtwegen mogen niet binnen handbereik zijn, tenzij ….. Leidingsystemen in vluchtwegen moeten zo kort mogelijk zijn en niet vlamvoortplantend zijn.
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
12
422 Voorzorgsmaatregelen op plaatsen met bijzondere risico’s bij brand 422.2.1 •
• •
Bij omstandigheden BD2, BD3 en BD4 moeten leidingsystemen voor de voeding van veiligheidsstroomketens functiebehoud hebben, enz. Leidingsystemen in vluchtwegen mogen slechts beperkte hoeveelheden rook kunnen ontwikkelen. Enz.
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
13
444 Maatregelen tegen elektromagnetische invloeden (EMI) Rubriek niet langer informatief maar normatief. Door woordkeuze lijkt deze toch enigszins vrijblijvend maar… 444.4 Vermindering van elektromagnetische interferentie (EMI) De ontwerper en installateur van de elektrische installatie moeten …
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
14
444 Maatregelen tegen elektromagnetische invloeden (EMI) … onderstaande maatregelen in overweging nemen om de elektrische en magnetische beïnvloeding van elektrisch materieel te verminderen. Alleen elektrisch materieel dat voldoet aan de eisen in de van toepassing zijnde EMC-normen of de EMC-eisen in de van toepassing zijnde productnorm mag worden gebruikt, zie ook 515.3.1.2. Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
15
Kapstokartikelen 132.11 Vermijden van wederzijdse Deel 1 nadelige beïnvloeding
Deel 3
De elektrische installatie moet zo zijn ontworpen dat geen wederzijdse nadelige beïnvloeding kan plaatsvinden tussen elektrische en niet-elektrische installaties.
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
16
Kapstokartikelen 33.1 Compatibiliteit van kenmerken
Deel 1
Deel 3
Van elektrisch materieel moet zijn vastgesteld of de eigenschappen schadelijke invloed kunnen uitoefenen op ander elektrisch materieel of andere voorzieningen of mogelijkerwijs de stroomvoorziening kunnen verstoren.
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
17
Basisregels • Voor
het beperken van (elektro-)magnetische velden, moeten stromen in geleiders elkaar zoveel mogelijk compenseren (444.4.6.1) • (Lek)stromen in de PE-leiding dienen onder normaal bedrijf zo laag mogelijk te worden gehouden (33.1).
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
18
Basisregels • Materiaal
moet aan EMC-eisen voldoen en dient dus gemonteerd te worden volgens opgave fabrikant (33.2) • TN-C in de omgeving van informatietechnologie niet toegelaten voor nieuwbouw en bij voorkeur vervangen in bestaande bouw (444.4.3.1)
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
19
Het vermijden van stromen in de nulleiding door toepassing TN-Sstelsel voor nieuwe en bestaande bouw.
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
20
Meervoudig gevoede TN- en TTstelsels met slechts één verbinding tussen PEN en aarde
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
21
Meervoudig gevoede TN- en TTstelsels met slechts één verbinding tussen PEN en aarde (ongewenste situatie)
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
22
Bij meerdere nettransformatoren en/of generatoren is er slechts één verbinding tussen sterpunt en aarde • Geen
Nederlandse praktijk (oppassen dus). • Verbinding tussen sterpunten dient geïsoleerd te zijn en vormt een PEN.
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
23
444.4.7 Omschakeling van voeding tussen nettransformatoren en/of generatoren dient vierpolig te worden uitgevoerd
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
24
444.5 Aarding en potentiaalvereffening • Eisen
gebaseerd op de NPR-IEC/TR 61000-5-2 • Stromen in PE- en vereffeningsleidingen zo laag mogelijk houden om ongewenst trippen van (aardlek)beveiligingen te voorkomen. • Bijvoorbeeld door PC’s, SMPS, verlichting enz. met ontstoorcondensatoren naar PE.
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
25
Maatregelen in utiliteitspand
Maasbreedte raster voor gevoelige apparatuur mag niet groter zijn dan 2 x 2 meter
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
26
Met dank voor uw aandacht, tot later met voorbeelden van meer algemene wijzigingen.
Pouw Jongbloed
Beveiligings- en beschermingsmaatregelen in de nieuwe NEN 1010
27