De nieuwe EPG: NEN 7120 ir. Tom J. Haartsen CLIMATIC DESIGN CONSULT
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
1
NEN 7120:2010 INHOUD - opzet norm - wat is nieuw ? - gevolgen wijzigingen ? - wat kun je met de norm ?
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
2
1
Inhoud norm algemene hoofdstukken (1 t/m 4) primaire energie en indicatoren (5) schematisering (6) warmtebalans (7 t/m 13) gebouwgebonden energiegebruik (14 t/m 19) opwekking elektriciteit op eigen perceel (20) niet gebouwgebonden energiegebruik (22) 29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
3
Algemene hoofdstukken (1 t/m 4) 1 Onderwerp + toepassingsgebied: woningen en utiliteitsgebouwen bestaand en nieuw 3 Termen en definities veelal overgenomen van CEN-normen 4 Symbolen en indices geheel aangepast aan CEN 29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
4
2
Warmtebalans (7 t/m 13) warmteverliezen: 13 binnentemperatuur (nieuw) 8 transmissie (vnl. 1068, vloerverliezen aangepast aan CEN) 9 ventilatie (NEN 8088-1, nieuw) warmtewinsten 10 interne warmteproductie (aangepast) 11 zonnewarmte 29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
5
Warmtebalans (7 t/m 13) 12 7
dynamische gebouweigenschappen bedrijfsonderbreking cf. EN ISO 13790 warmtebehoefte: benuttingsfactor warmtewinst (h12)
QH;nd = aH;red x (QH;ht - ηH;gn x QH;gn) Reductiefactor bedrijfsonderbreking (h12) 29 september 2011
Warmteverlies (h8 + h9)
nvbv wtcb studiedag
Warmtewinst (h10 + h11)
6
3
Benuttingsfactor
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
1 0,8 0,6 0,4 0,2 0
7
Gebouwgebonden energiegebruik Hulpenergie (pompen e.d.)
14 15 16 17 18 19
verwarming ventilatoren verlichting koeling en ontvochtiging bevochtiging warm tapwater
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
x
x x x 8
4
Elektriciteitsgebruik
Pxt
---> [kWh]
(vermogen x tijd) P in aantal gevallen “effectief vermogen”: Peff (ventilatoren (h15), (h15) verlichting (h16) (h16), hulpenergie (diverse hoofdstukken) hoofdstukken), niet gebouwgebonden energiegebruik (h22))
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
9
Overig energiegebruik E..
= Q..;dis di / η..;gen energiegebruik voor …. = aan distributiesysteem geleverde warmte/koude gedeeld door opwekkingsrendement (generation)
Q..;dis = Q..;em / η..;dis
aan distributiesysteem geleverde warmte/koude is afgegeven warmte/koude gedeeld door distributierendement
Q..;em = Q..;nd / η..;em afgegeven warmte/koude is gevraagde warmte/koude gedeeld door afgifterendement (emissie)
(verwarming + niet-el. bev.(h14), koeling (h 17), warm tapwater (h19))
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
10
5
Opwekking elektriciteit (h 20) WKK, WKK warmtevolgend PV (+ PVT) in dit hoofdstuk zonder begrenzing, maar zie verder h5
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
11
Hoofdstuk 5 5.3 53
Energieprestatie indicatoren Energieprestatie-indicatoren
5.4.2
Karakteristiek energiegebruik 5.4.6 primaire
energiefactoren
5 4 3 energie/drager - 5.4.5 5.4.3 5 4 5 geprod geproduceerde ceerde geëxporteerde elektriciteit hoofdstukken 14 t/m 19 29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
hoofdstuk 20 12
6
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
13
Wat is nieuw ? - één norm voor woningen/U-bouw, bestaand en nieuw - eerst alle energiedragers bij elkaar tellen en dan pas naar primaire energie (CEN, voor zowel operational rating als berekening) - schematisering geüniformeerd h ti i bestaand/nieuw b t d/ i ü if d - symbolen en indices Europees (CEN) - luchtbehandelingskasten apart - bij PV/CHP ook rekening houden met niet- gebouwgebonden energiegebruik - bepaling ventilatie volgens NEN 8088 - vloerverliezen (1068) cf. EN 13370 - vorm verlichtingsformules cf. EN 15193 - aanpassingen aan macro-getallen: . personen/woning (1,28 + 0,01 x Ag ) en daarvan afgeleid/daar op getuned: . interne warmtebelastingen . warm tapwater hoeveelheden - binnentemperatuur afh. van hoogte warmteverliezen - nieuwe klimaatgegevens (NEN 5060) - fictieve koeling ook voor U-bouw - normatieve bijlage voor micro WKK - normatieve bijlage lucht-water warmtepompen - bijlage niet-gebouwgebonden energiegebruik informatief (incl.hotfill + koken el/gas) - bepaling bijdrage duurzame energie cursief mede n.a.v. discussies Noordelijk experiment /PHPP 29 september 2011 nvbv wtcb studiedag 14
7
Wat is nieuw ? Vorm formule EPC en EI gelijkgetrokken mede vanwege aanpassingen bewoners/woning Voorbeeld formule:
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
15
Gevolgen wijzigingen ? woningen EPC - tapwater - verwarming
- negatieve 29 september 2011
vermindering tapwatervraag - verhoging binnentemperatuur bij zwaar geïsoleerde woningen - verlaging interne warmtebelasting --> ventilatie belangrijker g j
--> isolatie belangrijker (maar wel rebound) EPC mogelijk ? nvbv wtcb studiedag
16
8
Gevolgen wijzigingen ? Buitentemperatuur oud/nieuw 20
andere klimaatdata
18 16
maand
14 12
buitentemperatuur T 5128
10
buitentemperatuur T 7120
8 6 4 2
ju li au gu st us se pt em be r ok to be r no ve m be r de ce m be r
ei
ju ni
m
aa rt m
ja nu ar i fe br ua ri
verwarming koeling
ap ril
0
temperatuur [oC]
straling horizontaal vlak oud/nieuw
opvallende straling [MJ/m2]
700 600 500 400 300 200
S 5128 S 7120
?
100
be r
be r de ce m
be r
be r
no ve m
ok to
se pt em
ju li
au gu s tu s
ei m
ju ni
ap ril
aa rt m
fe br ua ri
ja nu ar i
0
maanden
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
17
Gevolgen wijzigingen ? woningen bestaand - verwarming
- verlaging interne warmtebelasting --> isolatie/WTW/distr. + opw. verwarming belangrijker
- tapwater - hulpenergie - verlichting - koelenergie ………… ? 29 september 2011
?
nvbv wtcb studiedag
18
9
Gevolgen wijzigingen ? utiliteitsgebouwen bestaand/nieuw: ……….. ?
?
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
19
Wat kun je er mee ? Wat je met de nieuwe norm kunt was onderwerp van de lezing op de kennisdag 2011 onder de titel: NEN EPG, wat kun je er mee ?
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
20
10
vrijwel geen overcompensatie verliesoppervlakte
indicator
EPC
Schema ! vrijstaand tussenwoning appartement t t (t)
maatregelen 29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
21
EI
indicator
compensatie verliesoppervlakte getuned op voorraadgemiddelde
Schema ! vrijstaand tussenwoning appartement (t)
maatregelen 29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
22
11
compensatie verliesoppervlakte, oriëntatie en glasoppervlakte getuned op eigen gebouw/woning
indicator
EMI
Schema ! vrijstaand tussenwoning appartement (t)
maatregelen 29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
23
Wat kun je ermee ? Model 2a. twee berekeningswijzen voor nieuwe EI en EPC, die via label A in elkaar overlopen Bestaande bouw Nieuwbouw
voorstel rapporteurs aan nsc. ter advies aan beleidsgroep
A+++ (EPC tussen 0 en 0,4) A++ (EPC tussen 0,4 en 0,6 A+ (EPC tussen 0,6 en 0,8) A
>
A (EPC tussen 0,8 - 1,40)
B (1,06 - 1,30) C (1,31 -1,60
getallen alleen als voorbeeld !
D (1,61 - 2,00) E (2,01 - 2,40) F (2,41 - 2,90) G (EI >=1,91)
berekeningswijze: nieuwe EI-achtige formule
29 september 2011
nvbv wtcb studiedag
berekeningswijze: nieuwe EPC-achtige formule
24
12
Wat kun je ermee ? alternatief U-bouw
Model 2b 2b. twee berekeningswijzen voorEMI en nieuwe EPC EPC, die via label A in elkaar overlopen Bestaande bouw Nieuwbouw A+++ (Q/Q <= 0,4) A++ ( 0,41 - 0,6) A+ (0,61 - 0,8) > A (EMI >= 90%) A (Q/Q <= 1,40) B (80% - 89%) C (70% - 79% D (60%-69%) E (50% - 59%) F (40% - 49%)) G (EMI < <= 40%)
getallen alleen als voorbeeld !
berekeningswijze: nieuwe EMI-formule
29 september 2011
EMI >= 90% de exacte waarde wordt niet vermeld
berekeningswijze: nieuwe EPC-achtige formule
nvbv wtcb studiedag
25
Wat kun je ermee ? Opspannen notional building: indicator voor handelingsperspektief + energieprestatieindicator: gecombineerde indicator
MJ/m2 MJ/
600
29 september 2011
600
500
500
400
400
300
300
200
200
100
100
0
nvbv wtcb studiedag
0
26
13
Wat kun je ermee ? bijvoorbeeld: combi-indicator voor communicatie met de consument
D200
D400 MJ/m2
29 september 2011
600
600
500
500
400
400
300
300
200
200
100
100
0
0
nvbv wtcb studiedag
27
14
