Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Directie Langdurige Zorg
Beekbergen, 17 juni 2015 Betreft: Voorstel vernieuwingsprogramma ‘waardigheid en trots’
Geachte leden van de taskforce, Staatssecretaris Van Rijn van VWS heeft begin februari 2015 het plan “Waardigheid en Trots, liefdevolle zorg voor onze ouderen” aan de Tweede Kamer aangeboden. Eén van de onderdelen uit het plan is een vernieuwingsprogramma waarbij aan 200 verpleeghuislocaties met de ambitie om best practice te worden, de ruimte wordt geboden deze ambitie waar te maken. Een ambitie erop gericht om de best mogelijke kwaliteit van zorg te leveren, vrij van belemmeringen. Atlant herkent zich in die ambitie en ziet duidelijke parallellen met de visie van de organisatie en de wijze waarop daaraan invulling wordt gegeven. We zien en ervaren dat als een continu verbeterproces, beginnend vanuit de vraag van cliënt. In het kader van het vernieuwingsprogramma wil Atlant Zorggroep het volgende realiseren:
Informatie en interactieve communicatie via het unieke locatiedashboard ter bevordering van “het goede gesprek” en kort cyclisch verbeteren. Dit als instrument ter versterking van de kracht van de cliënt, zijn/haar netwerk en de medewerker als onderdeel van dat netwerk en trotse vertegenwoordiger van Atlant. We hebben de ambitie om het goede gesprek een nog beter gesprek te laten zijn door, met benutting van huidige informatie- en communicatietechnologieën, op alle locaties een “Locatiedashboard” te realiseren. Een gesprek tussen cliënt en medewerker, cliënt en netwerk, medewerker met netwerk, medewerkers onderling, met bezoekers etc. Tegelijkertijd vergroten we via het “Locatiedashboard” de transparantie over de kwaliteit van de zorg op de locatie en geeft het een impuls aan actieve betrokkenheid van cliënten, verwanten, vrijwilligers, bezoekers en medewerkers.
● Berghorst ● Heemhof ● Markenhof ● Marken Haven ● Koningin Wilhelmina ● De Loohof ● Sprengenhof ● Berkenhove Postadres Atlant Zorggroep: Postbus 10, 7300 AA Apeldoorn, T (055) 506 72 00, F (055) 506 72 01, I www.atlant.nl
Daarbij is techniek geen doel op zich, maar een middel. Centraal staan de relatie tussen de cliënt, de medewerker en informele zorg. Dit voorstel sluit naar onze mening aan bij de doelstellingen van het vernieuwingsprogramma voor verpleeghuizen. Het heeft diverse elementen in zich die als best practice kunnen dienen, zoals: de te realiseren oplossing zelf met als uniek element dat diverse vormen van informatie en interactieve toepassingen op een aantrekkelijke en laagdrempelige manier worden gepresenteerd en toegepast; de aantoonbare meerwaarde als middel ter versterking van de relatie tussen cliënt, medewerker en het netwerk en als ondersteunend middel voor meer zelfsturende teams; de aanpak die: o zorgt voor verbinding met andere initiatieven in de organisatie gericht op verbetering van kwaliteit van zorg, optimalisatie van processen, sturing op (kwaliteits)indicatoren, benutting van informatiesystemen en competentieontwikkeling van medewerkers; o voorziet in een duidelijke inbreng van en samenwerking met vertegenwoordiging van cliënten en medewerkers. Daarmee creëren we enthousiasme bij de kerngebruikers en ontstaat een werkwijze waarbij het leuk en nuttig is om via een Locatiedashboard informatie te delen en interactief te communiceren; o uit gaat van LEAN-principes, waarbij: voortdurend getoetst wordt op meerwaarde voor de cliënt en de input van cliënt, mensen in het netwerk en medewerkers leidend is. gewenste functionaliteit kort-cyclisch wordt geïmplementeerd en geëvalueerd voor en door de eindgebruikers zelf. Deze aanpak leidt er toe dat het Locatiedashboard voortdurend “in beweging is” en doorontwikkelt. Aanvrager Naam: Adres: Postcode: Plaats:
Atlant Zorggroep Kuiltjesweg 1 7361 TC Beekbergen
Bestuurder: Telefoon: E-mail:
De heer M.M.J.M. Houtappels 055 506 72 04
[email protected]
● Berghorst ● Heemhof ● Markenhof ● Marken Haven ● Koningin Wilhelmina ● De Loohof ● Sprengenhof ● Berkenhove Postadres Atlant Zorggroep: Postbus 10, 7300 AA Apeldoorn, T (055) 506 72 00, F (055) 506 72 01, I www.atlant.nl
Contact: Telefoon: E-mail:
De heer M.M.J.M. Houtappels 055 506 72 04
[email protected]
Toelichting voorstel In de bijlage treft u een nota aan met een toelichting op de aanvraag.
● Berghorst ● Heemhof ● Markenhof ● Marken Haven ● Koningin Wilhelmina ● De Loohof ● Sprengenhof ● Berkenhove Postadres Atlant Zorggroep: Postbus 10, 7300 AA Apeldoorn, T (055) 506 72 00, F (055) 506 72 01, I www.atlant.nl
HET UNIEKE LOCATIEDASHBOARD
Informatie en interactieve communicatie op de locatie ter bevordering van “het goede gesprek” en kortcyclisch verbeteren. Een instrument ter versterking van de kracht van de cliënt, zijn/haar netwerk en de Atlantmedewerker als onderdeel van dat netwerk en als trotse vertegenwoordiger van de locatie en de organisatie.
Atlant Zorggroep en de ambitie op kwaliteit Atlant Zorggroep biedt zorg en woonruimte aan ouderen in de regio Apeldoorn en heeft landelijke ambities als het gaat om de gespecialiseerde zorg (Huntington, Korsakov, dementie en chronisch psychiatrische verpleeghuiszorg). Dit gebeurt vanuit onze een van onze acht locaties. Bijna al onze locaties staan midden in woonwijken en vormen daarmee een belangrijke functie als steunpunt in de wijk voor alle wijkbewoners. Atlant Zorggroep is een organisatie met duidelijke ambities op kwaliteitsgebied. Als Atlant Zorggroep richten wij ons op het leveren van vraaggerichte kwaliteitszorg en het voortdurend bezinnen op mogelijke verbeteringen van de zorg- en dienstverlening. Voor onze speciale doelgroepen, mensen met het syndroom van Korsakov en mensen met de ziekte van Huntington, hebben wij onlangs het predicaat Topcare mogen ontvangen. Als Topcare zorgorganisaties investeren wij in onderzoek en innovatie, ontwikkelen nieuwe behandelmethoden en het delen kennis. Op deze manier willen wij bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van leven door de beste zorg en ondersteuning die op dat moment beschikbaar is te bieden. Voor de psychogeriatrische zorg die wij leveren zijn enkele van onze locaties al in het bezit van het Corona keurmerk dat staat voor: autonomie, gastvrijheid, ontmoeting en levensloopgeschiktheid. Daarnaast heeft Atlant Zorggroep een HKZ-certificaat.
Unieke zorg voor unieke mensen De Atlant Zorggroep hanteert het motto: unieke zorg voor unieke mensen. De kerngedachte is dat wij iedereen zien als een uniek mens met zijn eigen verwachtingen van het leven, de behoefte om zichzelf gerespecteerd en gewaardeerd te voelen, van betekenis te zijn voor zijn omgeving. En de behoefte om zelf keuzes te maken. In het realiseren van die wensen ondersteunen wij hen: de unieke mens. Dit kan alleen door dichtbij te zijn, hen daadwerkelijk te ontmoeten, goed te luisteren naar wat er van ons wordt verwacht. En vervolgens samen op zoek te gaan naar de ondersteuning die past: de unieke zorg. Professioneel handelen is hierbij een basisvoorwaarde. Dit proces kent geen einde omdat ieders leven voortdurend verandert en wensen en verwachtingen daarin mee bewegen. Bovenstaande visie sluit naadloos aan op het plan ‘ waardigheid en trots, liefdevolle zorg voor onze ouderen’, waarbij persoonsgerichte bejegening centraal staat en kwaliteit van leven wordt gezien als een individuele zaak en daarmee ook individueel wordt ingevuld.
2
Het beoogde eindresultaat Het in alle teams aanbieden van informatie en functionaliteit op een interactief presentatiescherm. Alle acht locaties (verpleeghuizen Markenhof, Heemhof, Marken Haven en de woonzorgcentra Koningin Wilhelmina, Berghorst, De Loohof, Sprengenhof en Berkenhove) krijgen de beschikking over hun “Unieke Locatiedashboard”. Het Locatiedashboard zetten we in ter versterking van de binding met de cliënt en vertegenwoordigers. Tegelijkertijd geeft het input voor het voeren van wat wij noemen “het goede gesprek” tussen cliënt, vertegenwoordiger en medewerkers. De medewerker die we de ruimte en verantwoordelijkheid geven om voor elke cliënt individueel betekenis te geven aan “unieke zorg voor unieke cliënten”. Zo stimuleren we de wijze waarop cliënt, vertegenwoordigers en medewerkers met elkaar invulling geven aan “unieke zorg voor unieke cliënten”. Waaraan we in het kader van dit project toevoegen: “…..met unieke medewerkers op een unieke locatie”. Ons doel is het vergroten van de betrokkenheid met onze cliënten, vertegenwoordigers, vrijwilligers en mensen in de omgeving van de locatie. Die krijgt in eerste instantie invulling vanuit dagelijkse contacten met onze medewerkers maar kan een extra impuls krijgen door inzet van informatie- en communicatietechnologie. Het bieden en organiseren van zorg blijft interactie tussen mensen. Vandaar dat we deze toepassing niet zijn als “vervanging van” maar als “aanvulling op” de dagelijkse dienstverlening, gesprekken en contacten. Cliënttevredenheid wordt in hoge mate beïnvloed door het contact met medewerkers en de wijze van communicatie en bejegening. Juist daarom hebben we accenten verlegd in onze organisatie door meer verantwoordelijkheid te leggen zo dicht mogelijk bij de cliënt. Ook vanuit dat perspectief zien we meerwaarde van het “Locatiedashboard”. Kortom: het Locatiedashboard is een product van, voor en door de mensen op de locaties van Atlant! Een toepassing die in dienst staat van de cliënt en de professional. De ontwikkeling, het ontwerp, de keuze voor en het gebruik van de technologie gaat uit van de mens en werkt bevorderend voor het persoonlijke contact. Onze aanpak kenmerkt zich door: 1. het opleveren van een tastbaar product: “het locatiedashboard” wordt als interactief presentatiescherm waarvan de meerwaarde wordt gemeten; 2. (door)ontwikkeling van het “locatiedashboard” als continu kort-cyclisch proces van quick wins en evaluatie op basis van input vanuit de praktijk gefaciliteerd door de organisatie; 3. aansluiting bij bestaande toepassingen en het leren van best practices van anderen, binnen en buiten de zorg. Tegelijkertijd willen we een best practice zijn voor anderen; 4. samenwerking met vertegenwoordiging van cliënten en medewerkers; 5. samenhang met gerelateerde interne projecten en het bijdragen aan die projectresultaten.
Het “product” Locatiedashboard Op dit moment wordt er op locaties informatie aangeboden via schermen. Denk daarbij aan geplande activiteiten, het menu van de dag, het weer, soms spelletjes. Mensen reageren daar positief op. We willen deze basis gebruiken om uit te breiden met interactieve toepassingen.
3
Hieronder een schets van hoe de toepassing er uit zou kunnen zien:
Doorontwikkeling als continu verbeterproces met gebruikers als belangrijkste input Het opzetten van het dashboard vraagt om een goed functioneel en technisch raamwerk. We zien het als een portaal voor ontsluiting van diverse informatiebronnen en het gebruik van interactieve toepassingen. Toepasbaar op schermen maar ook via tablets en smartphones. We beschouwen het als traject om van te leren en te ervaren. Zo weten we nu nog niet precies welke inhoud er ontsloten wordt. Ideeën zijn er zeker: nieuwsberichten; het weer; foto’s (altijd weer de trekker); cliënteninformatie: wie is er jarig; medewerkerinformatie: het team van de locatie, wie werkt er vandaag; wie zijn de aanwezige BHV-ers; wie is vandaag de verantwoordelijke arts; wat zijn de activiteiten op de locatie of in de omgeving; uitnodigende ideeënbox inclusief volgsysteem (incl. status) waarmee ideeën en acties worden gevolgd; korte vragenlijsten waar mensen hun (on)tevredenheid kwijt kunnen; “markt- ontmoetingsplaats” met vragen van cliënten, vertegenwoordigers (vraag en antwoord, vraag en aanbod); managementinformatie bijvoorbeeld over kwaliteit van zorg, productie, ziekteverzuim; etc. Het gaat er om met de diverse doelgroepen in gesprek te gaan over informatie en toepassingen die meerwaarde bieden voor de (zorg aan de) cliënt en ondersteuning van het
4
netwerk in samenwerking met de medewerker.
Aansluiten op bestaande en bewezen toepassingen en best practices Hoewel nieuw voor Atlant, verwachten wij dat er bewezen oplossingen zijn die aansluiten bij de behoefte van Atlant. Uit een eerste oriëntatie zien we binnen en buiten de zorg toepassingen in lijn met wat we binnen Atlant willen realiseren. We gaan daarover binnenkort in gesprek met Vilans. Daarnaast zijn we, o.a. met medewerkers van zorgverzekeraar Achmea, op bezoek geweest bij Shimano die met hun “verbeterborden” als voorbeeld hebben gediend. Een veelbelovend voorbeeld op basis waarvan wij nog enthousiaster zijn geworden over de meerwaarde van een dergelijke toepassing als aansluiting op de visie van Atlant. En een goed voorbeeld van een aanpak gebaseerd op LEAN-principes waar de mensen zelf met verbetervoorstellen komen en die via een kort-cyclische aanpak geïmplementeerd worden. Verder zien we in de samenleving dat de smartphone en tablet algemeen geaccepteerd zijn en interactie en communicatie tussen mensen versterkt. Oplossingen die ook steeds meer worden toegepast in zorgomgevingen door het netwerk rond de cliënt (bijv. WhatsAppgroepen) en/of communicatie met de zorgprofessional (beeldschermcommunicatie). Wij denken dat we het wiel niet opnieuw hoeven uit te vinden en het de uitdaging is om de beschikbare toepassingen met elkaar te verbinden. De aanpak daarin kan in onze ogen als best practice dienen voor andere organisaties.
Samenwerking Dit project heeft als doel om de cliënt, vertegenwoordigers, medewerkers en de binding met de omgeving van de locatie te versterken. Samenwerking met cliënt/-vertegenwoordiging en medewerkervertegenwoordiging is een kritische succesfactor voor het slagen van dit project. We zien daarin drie ontwikkellijnen: functionele input en het meten van gebruik en tevredenheid; enthousiasme creëren, houden en uitdragen; formele afstemming met cliëntenraad en ondernemingsraad. Het project is een succes als mensen waarvoor het bedoeld is gebruik maken van het Locatiedashboard, er enthousiast over zijn en het meerwaarde heeft voor henzelf en in gesprekken met anderen. We stellen diverse panels samen van enthousiaste mensen die meedenken en meewerken aan de (door)ontwikkeling van locatiedashboard. Die mensen kunnen anderen ondersteunen bij het gebruik, enthousiasmeren en uitnodigen om met nieuwe ideeën te komen. Input komt daarmee van de eindgebruikers, leidend tot functionaliteit die op alle Atlantlocaties wordt ingezet naast locatiespecifieke informatie en/of toepassingen. Vanzelfsprekend geven we invulling aan formele afstemming met cliënt- en medewerkervertegenwoordiging, zeker als daarvoor een wettelijke grondslag is (bijv. Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen, Wet op de ondernemingsraden). Ook daar staat
5
het goede gesprek centraal om zorgvuldig met elkaar de betekenis te verkennen voor cliënt en medewerker. We staan voor transparantie en interactie waarbij wij ons realiseren dat dit ook nieuwe verwachtingen met zich meebrengt en bewustwording vraagt (bijv. tijdig reageren op ingediende ideeën/vragen, dagelijks inzicht in prestatie-indicatoren).
Het verbinden met gerelateerde interne projecten en bijdragen aan die beoogde resultaten We kennen binnen Atlant enkele initiatieven zoals: het verbeteren van kwaliteit van zorg, een project voor 2015 en 2016 in samenwerking met InvoorZorg gericht op het handelen van alle medewerkers van Atlant volgens de visie op kwaliteit & veiligheid van zorg binnen de context van goede basiszorg en unieke zorg voor unieke mensen. De visie op kwaliteit en veiligheid van (basis)zorg moet zichtbaar geïmplementeerd en geborgd zijn en systematisch getoetst worden; optimalisatie van MijnCaress, het elektronisch cliëntendossier dat afgelopen periode organisatiebreed op de Ipad is ontsloten. Vanuit die basis worden nu functionele verbeteringen projectmatig in het primaire proces geïmplementeerd en kennis geborgd. Het project “Locatiedashboard” gaat verbinding leggen met die projecten en zal op onderdelen daaraan ondersteunend zijn voor de te behalen resultaten. Dit houdt in dat we aansluiten op bestaande project- en overlegstructuren en altijd de verbinding en afstemming met andere projecten wordt bewaakt. Wij denken dat dit én effectief én te organiseren is. Zo voorkomen we onnodige niet-direct-cliëntgebonden tijdsbesteding en zorgen we voor versterking van lopende initiatieven.
Tenslotte “Unieke zorg voor unieke cliënten” staat binnen Atlant centraal. Vanuit die visie zijn we voortdurend bezig de vertaling te maken vanuit het perspectief van de cliënt. Door te doen, ervaren we en leren we wat daarin steeds beter kan. Kwaliteit staat voorop bij Atlant hoog in het vaandel. We zijn trots op het Corona-label en het TopCare-keurmerk. Kwaliteit die voor een groot deel gerealiseerd is en wordt door het samenspel tussen cliënt en onze medewerkers. Ondertussen zijn we als lerende organisatie ook voortdurend op zoek naar verbetering en borging van ons gedachtegoed en naar toepassingen die daaraan ondersteunen of een extra impuls kunnen geven. In dat kader zijn we enthousiast over het Locatiedashboard als instrument om het gesprek van de cliënt, vertegenwoordigers, vrijwilligers en mensen uit de omgeving met medewerkers en de interactie daartussen te versterken. Een Locatiedashboard VAN, VOOR en DOOR de mensen op en rond de locatie!
6
We hopen dat VWS ons project wil aanwijzen als best practice als onderdeel van het landelijke vernieuwingsprogramma. Het zou voor alle betrokkenen binnen Atlant extra energie en stimulans geven om dit idee tot uitvoering te brengen en tot een groot succes te maken:
“Unieke zorg voor unieke cliënten met unieke medewerkers op een unieke locatie ondersteund door een uniek Locatiedashboard”
7