Nr. 989
Brussel, 3 oktober 2011
BETREFT: AANTAL NIEUWIGHEDEN INZAKE DE SOCIALE VERKIEZINGEN 2012. Zoals reeds aangekondigd in een vorige informatienota1, moeten de sociale verkiezingen om de vier jaar georganiseerd worden. De vorige sociale verkiezingen vonden plaats in mei 2008. De volgende sociale verkiezingen zullen plaatshebben in de periode van 7 tot 20 mei 2012. In dit kader vestigen we uw aandacht op de recente publicatie van drie nieuwe wetten en een koninklijk besluit in het Belgisch Staatsblad. De eerste wet van 28 juli 2011 handelt over de drempel voor de instelling of vernieuwing van de ondernemingsraad 2. De wet verscheen op 31 augustus 2011 in het Belgisch Staatsblad en trad op diezelfde dag in werking. http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/article_body.pl?language=nl&caller=summary&p ub_date=2011-08-31&numac=2011012074 De twee andere wetten dateren eveneens van 28 juli 2011 en verschenen in het Belgisch Staatsblad van 12 september 2011. Ze handelen over de procedure van toepassing op de verkiezingen van 2012 resp. over de gerechtelijke beroepen ingesteld in het kader van de procedure sociale verkiezingen. Beide wetten traden op 12 september 2011 in werking. http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/article_body.pl?language=nl&caller=summary&p ub_date=2011-09-12&numac=2011012078 (cfr. bijlage bij de wet over de sociale verkiezingen (B.S. dd. 12.09.2011 - pag 58258 – pag. 58318). 1 2
Caritas-ISBI nr. 982 – dd. 30.06.2011 Wet van 28 juli 2011 tot bepaling van de drempel van toepassing voor de instelling van de ondernemingsraden of de vernieuwing van hun leden ter gelegenheid van de sociale verkiezingen van het jaar 2012 – BS 31.08.2011.
1
http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/article_body.pl?language=nl&caller=summary&p ub_date=2011-09-12&numac=2011204414 Het koninklijk besluit van 12 september 2011 verscheen in het Belgisch Staatsblad van 23 september 2011 en handelt over de berekeningswijze van het gemiddelde van de uitzendkrachten die door een gebruiker worden tewerkgesteld. Het besluit trad in werking op 1 oktober 2011. http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/article_body.pl?language=nl&caller=summary&p ub_date=2011-09-23&numac=2011204348
We bespreken hierna bondig deze nieuwe wetgevende maatregelen. Het is niet de bedoeling om in deze informatienota nader in te gaan op het verloop van de wettelijke verkiezingsprocedure, maar om enkel de nieuwigheden van de betreffende wetgeving aan te stippen.
1. DREMPEL VOOR DE INSTELLING OF DE VERNIEUWING VAN DE ONDERNEMINGSRADEN. De wet van 28 juli 2011 geeft een wettelijke basis aan de drempel van 100 werknemers voor de oprichting of vernieuwing van een ondernemingsraad. Deze wet handhaaft ook de regel dat ondernemingen die gewoonlijk een gemiddelde van minstens 50 werknemers in dienst hebben en die bij de vorige sociale verkiezingen een ondernemingsraad hebben of hadden moeten instellen (omdat ze toen gewoonlijk een gemiddelde van ten minste 100 werknemers tewerkstelden), hun ondernemingsraad moeten vernieuwen. Inwerkingtreding: 31 augustus 2011.
2. VERKIEZINGSPROCEDURE De tweede wet betreft de procedure van toepassing op de verkiezingen van 2012. Ze wijzigt de wet van 4 december 2007 over de sociale verkiezingen van 2008. De wijzigingen hebben voornamelijk betrekking op het corrigeren van incoherenties in de wet of op het invoeren van een aantal vereenvoudigingen van het systeem zoals dat in 2008 van toepassing was. Het gaat hier meer specifiek over de vereenvoudiging van de procedure inzake elektronisch stemmen en een aantal administratieve vereenvoudigingen voor de ondernemingen bedoeld om de kosten die de organisatie van sociale verkiezingen met zich meebrengt, te drukken. De nieuwigheden hebben betrekking op: 1. Het bepalen van de technische bedrijfseenheid Voortaan is de werkgever verplicht om de raad, het comité of de vakbondsafvaardiging informatie te geven over de graad van zelfstandigheid of afhankelijkheid van de verschillende juridische entiteiten ten opzichte van de technische bedrijfseenheid. 2
2. Mogelijkheid tot het elektronisch uploaden van de modelformulieren De FOD WASO zal met het oog op de sociale verkiezingen 2012 een webapplicatie ter beschikking stellen waarop de werkgever een aantal inlichtingen inzake de verkiezingsprocedure kan plaatsen en verkiezingsdocumenten kunnen worden geüpload. 3. Schorsing van de procedure Kiesverrichtingen kunnen worden geschorst op verzoek van een representatieve organisatie die kandidaten kan voordragen. 4. Nummeren kiezerslijsten De voorlopige kiezerslijsten moeten de werknemers per categorie aanduiden en aan elke werknemer moet een nummer worden toegekend. 5. Aanplakking kandidatenlijsten De aanplakking van de kandidatenlijsten kan vervangen worden door een elektronische kennisgeving, voor zover alle werknemers tijdens de normale werkuren toegang hebben tot een computer. 6. Termijn van aanplakking De termijn van aanplakking van de verkiezingsdocumenten wordt beperkt tot 15 dagen na de aanplakking van de uitslag van de stemming. Enkel het bericht met de aankondiging van de verkiezingsuitslagen blijft aangeplakt tot de 84ste dag na de aanplakking ervan. 7. Schoonmaak kiezerslijsten Om de werkgever toe te laten de verdeling van de oproepingsbrieven voor de verkiezingen over meerdere dagen te spreiden, wordt de uiterste datum van schoonmaak van de kiezerslijsten met twee dagen vervroegd. 8. Oproeping van de kiezers De oproeping van de kiezers wordt op volgende punten gewijzigd: Ingeval de kiezer niet aanwezig is op de dagen waarop de oproepingsbrieven worden overhandigd, mag hij voortaan door andere middelen dan de aangetekende zending (fax, mail…) worden opgeroepen. Bij stemming per brief kunnen de oproepingsbrief en de stembiljetten tegen ontvangstbewijs aan de werknemers overhandigd worden. Voor de werknemers die niet aanwezig waren op de dagen van overhandiging van de documenten, blijft de werkgever verplicht de kiezers bij aangetekend schrijven op te roepen. In dat geval mag hij de oproepingsbrieven en de stembiljetten voor het comité en voor de raad in dezelfde omslag verzenden. De oproepingsbrief vermeldt ten minste de datum en de plaats van de verkiezingen, alsook het stembureau waar de werknemer zich moet aanmelden. 9. Verdachte stembiljetten Ingeval van twijfel inzake de geldigheid van een stembiljet, parafeert de voorzitter onmiddellijk de verdachte biljetten en neemt een beslissing over de geldigheid of ongeldigheid ervan.
3
10. Rangschikking van de niet-verkozen kandidaten De aanduiding van de plaatsvervangers en de niet-verkozen kandidaten gebeurt voortaan in dezelfde ronde. 11. Elektronisch stemmen Een belangrijke wijziging heeft betrekking op de elektronische stemming. Voortaan wordt de verplichting om bij elektronisch stemmen gebruik te maken van magnetische kaarten, afgeschaft. Door het schrappen van deze verplichting, komt men tot een vereenvoudigde elektronische stemming. Zo’n systeem biedt talrijke voordelen. Het is administratief minder belastend dan een stemming op papier en kost de onderneming ook minder. De vereisen op het stuk van vertrouwelijkheid, betrouwbaarheid en veiligheid blijven wel degelijk bewaard. 12. Stopzetting kiesprocedure Het artikel m.b.t. de volledige of gedeeltelijke stopzetting van de kiesprocedure bevat belangrijke wijzigingen. De werkgever mag de kiesprocedure volledig stopzetten ingeval : er geen enkele kandidatenlijst werd ingediend voor werknemerscategorie; alle ingediende kandidaturen werden ingetrokken; nietigverklaring van de kandidaturen door de arbeidsrechtbank.
geen
enkele
De kiesprocedure wordt gedeeltelijk stopgezet ingeval: voor één of meerdere werknemerscategorieën er geen enkele kandidatenlijst werd ingediend; of de ingediende kandidaturen werden ingetrokken of nietig verklaard. één representatieve werknemersorganisatie of één enkele representatieve organisatie van kaderleden of één enkele groep van kaderleden, voor één of meerdere werknemerscategorieën een kandidatenlijst heeft ingediend met een aantal kandidaten dat lager of gelijk is aan het aantal toe te kennen mandaten. Deze kandidaten zijn van rechtswege verkozen. 13. Leidinggevende functies Voortaankunnen nieuwe leidinggevende functies die worden gecreëerd tussen het ogenblik waarop de lijst met leidinggevende functies definitief is geworden en de aanplakking van het resultaat van de verkiezingen, worden toegevoegd aan de lijst met leidinggevende functies. 14. Rechten kandidaat van rechtswege De van rechtswege verkozen kandidaten genieten voortaan van dezelfde bescherming tegen ontslag als een verkozen personeelsafgevaardigde. Dit geldt ook als hij de enige verkozene is en het orgaan dus niet zal kunnen functioneren. Inwerkingtreding: 12 september 2011.
3. GERECHTELIJKE BEROEPEN De derde wet handelt over de gerechtelijke beroepen. Enkel de verwijzing naar de verkiezingen van 2008 wordt geschrapt opdat de wet ook voor de verkiezingen van 2012 van toepassing zou zijn. 4
Bijgevolg zijn de specifieke procedureregels voor juridisch beroep die van toepassing waren voor de sociale verkiezingen in 2008, ook van toepassing op de sociale verkiezingen in 2012. Inwerkingtreding: 12 september 2011.
4. UITZENDKRACHTEN De uitzendkrachten tewerkgesteld bij een gebruiker tellen mee om te bepalen of de drempel van 50 werknemers voor de instelling van een comité of van 100 werknemers voor de instelling van een ondernemingsraad bereikt is. De gebruiker moet hiertoe tijdens het 4de trimester van 2011 een bijlage bijhouden bij het algemeen personeelsregister. De uitzendkracht krijgt een nummer toegewezen, volgens doorlopende nummering en in chronologische volgorde van zijn terbeschikkingstelling bij de gebruiker. De bijlage vermeldt voor elke uitzendkracht volgende gegevens: 1. 2. 3. 4. 5.
het nummer van inschrijving; de naam en voornaam; het begin en het einde van het ter beschikking stellen; het uitzendbureau dat hem tewerkstelt; zijn wekelijkse arbeidsduur.
De bijlage wordt bijgehouden volgens de regels van het bijhouden van sociale documenten. Het gemiddelde van de uitzendkrachten wordt berekend door het totaal aantal kalenderdagen dat een uitzendkracht werd ingeschreven in de bijlage, tijdens het 4de trimester 2011, te delen door 92. Wel nog dit: uitzendkrachten die een vaste werknemer vervangen waarvan de uitvoering van de arbeidsovereenkomst is geschorst, worden niet meegeteld. Inwerkingtreding: 1 oktober 2011.
Gerda GOEMAN
______________________________________________________________________ Verantw. Uitgever: D. VERHOEVEN – Liefdadigheidstraat 39 – 1210 Brussel
5
