9 november 2010
Betekenis Sociaal Akkoord voor arbeidsvoorwaarden
Eva Knipschild & Diane Donath
Sociaal akkoord: per 1 jan 2020 Æ 66 jaar • Sociaal akkoord: per 1 jan 2020 Æ AOW leeftijd is 66 jaar • De krimp van de beroepsbevolking en de toename van het aantal 65-plussers maken langer doorwerken noodzakelijk • Kabinet Rutte 1: AOW leeftijd in 2020 naar 66 jaar, koppelen van de AOW leeftijd aan de levensverwachting, maatregelen om langer doorwerken (na pensioengerechtigde leeftijd) aantrekkelijk te maken
Situatie tot 1 januari 2020 • Geen afspraak werknemer – werkgever • Bepaling in arbeidsovereenkomst (pensioenontslagbeding): • “Uw ao eindigt van rechtswege bij het bereiken van de *jarige leeftijd” • 65 of andere leeftijd • Bepaling in CAO • Mogelijkheid tot doorwerken?
Discriminatie • Ontslag bij bereiken 65-jarige leeftijd: • Antwoord: in beginsel toegestaan • Art. 7 lid 1 sub b WGBL • HvJ EG 16 oktober 2007, JAR 2007/288 (Palacios De La Villa/Cortefiel Servicios), HvJ EG 5 maart 2009, JAR 2009/93 (“HeyDay Challenge”) en HvJ EG 12 oktober 2010, JAR 2010/279 • HR 13 januari 1995, JAR 1995/35 (Codfried/ISS) en HR 1 november 2002, JAR 2002/279
Ontslag bij bereiken andere leeftijd: • Antwoord: afhankelijk van objectieve rechtvaardiging • Gerechtvaardigd: • Ontslag piloten Martinair: HR 8 oktober 2004, JAR 2004/258, meer recent: • Ontslag Piloten KLM: Gerechtshof Amsterdam 8 juni 2010, JAR 2010/161 • Niet gerechtvaardigd; Gerechtshof 's-Gravenhage, 4 augustus 2009, JAR 2009/231
Ontslag bij 65 jaar: recht op een vergoeding? • HvJ 12 oktober 2010, C-499/08 • HR 15 oktober 2010, BN 6240 • Aanbeveling 3.5 Kring van Kantonrechters
• NB. Ontslag na 65-jarige leeftijd, dan ‘normaal’ recht op vergoeding; kntr Amsterdam, 30 januari 2008, JAR 2008/44
Pensioenontslagbeding: einde van rechtswege? • HR Aruba 29 oktober 2010 (brewhouse operator) • Pob geen grond voor einde van rechtswege (art. 1613x BW) • Geen einde van rechtswege bij 62 jaar
• Hof Amsterdam 8 juni 2010, JAR 2010/161 (verkeersvliegers) • Pob grond voor einde van rechtswege (art. 7:667 lid 1 BW) • Einde van rechtswege bij 56 jaar (geen discriminatie)
Doorwerken en bepaalde tijd •
Art. 7:667 lid 4 BW (Ragetlie-regel NJ 1987, 678) bepaalde tijd na onbepaalde tijd eindigt van rechtswege bij (1) opzegging (2) ontbinding (3) einde van rechtswege Hof Amsterdam (JAR 2005/132) Ktr Amsterdam (JAR 2007/4)
•
In de praktijk: pro forma ontbinding
Wijzigen van de pensioenleeftijd •
Eenzijdig wijzigingsbeding (7:613): werkgever moet zodanig zwaarwichtig belang hebben, dat belang van werknemer dat door door de wijziging wordt geschaad daarvoor naar maatstaven van van R&B moet wijken;
•
HR 11 november 2008, JAR 2008/204, (Stoof / Mammoet); “artikel 7:613 BW ziet “veeleer” op wijzigingen in de collectieve sfeer”
Wijzigen van de pensioenleeftijd •
Geen eenzijdig wijzigingsbeding/ wijziging individu (7:611 BW);
•
Tweetrapsraket: 1) heeft de wg, handelend als goed wg, aanleiding kunnen vinden vinden tot het doen van een voorstel tot wijziging van de arbvw? 2) kan aanvaarding van het door de wg gedane redelijke voorstel, voorstel, gegeven de omstandigheden van het geval in redelijkheid redelijkheid van de werknemer gevergd worden? Eveneens: HR 11 11 november 2008, JAR 2008/204; (Stoof / Mammoet)
Wijzigen van de pensioenleeftijd •
Geen eenzijdig wijzigingsbeding, wijziging in de collectieve sfeer; De rechter dient te onderzoeken of gewijzigde instandhouding van de geldende regeling naar maatstaven van R&B onaanvaardbaar is, (6:248 lid 2 BW, derogerende werking van de R&B).
Wetswijziging reden voor wijzigen arbeidsvoorwaarden? •
Antwoord: meestal niet Æ bijvoorbeeld Wtz en Wet VPL;
•
Uitzondering Æ afschaffen wgbijdrage na Zvw; wijziging soms toegestaan
•
Wijziging n.a.v. Wet terugdringing Ziekteverzuim (Wtz) • HR 25 februari 2000, NJ 2000,471 en HR 4 februari 2005, JAR 2005/51 2005/51 (FNV/Frans Maas); • Wijziging n.a.v. Wet Vut Prepensioen en Levensloop (Wet VPL); Ktr A’dam 4 maart 2008, JAR 2008/299. Hof A’dam heeft oordeel kntr bekrachtigd
Arbeidsovereenkomsten voor nieuwe werknemers werknemers Vanaf nu: “Deze
arbeidsovereenkomst eindigt in ieder geval, zonder dat voorafgaande opzegging is vereist, op de eerste dag van de maand waarin de Werknemer de geldende AOW-gerechtigde leeftijd bereikt”.
Vragen? of op een later moment Æ tijdens de speeddate speeddate om 17.10 uur of: Æ@
[email protected] of bel 020-5506 840 Æ@
[email protected] of bel 020-5506 884
