Bestuurdersaansprakelijkheid Jaap van der Meer advocaat
Turnaround Advocaten Turnaround Advocaten is een klein en modern gespecialiseerd advocaten kantoor. Digitaal dossier. Wij bieden de inzet van zeer ervaren onafhankelijke advocaten en curatoren in faillissementen die gespecialiseerde rechtsbijstand verlenen bij: • • • •
zakelijke conflicten; crediteuren bij faillissementen; het voeren van procedures; risicomanagement.
Menu • Inleiding • De drie belangrijkste stokken om mee te slaan • Enkele recente rechtsontwikkelingen • Tips voor de praktijk
Bedrijven in zwaar weer
Of geen vuiltje aan de lucht
Oplichters?
Misbruik van rechtspersonen?
Misleidende jaarrekening
Melding betalingsonmacht
Hebben bonafide bestuurders iets te vrezen?
De drie stokken om mee te slaan: 1) Bij ernstig verwijtbare onbehoorlijke taakvervulling van bestuurder is deze hoofdelijk tegenover de rechtspersoon (intern) aansprakelijk voor de daardoor geleden schade (art. 2: 9 B.W.)
2) Bestuurder is aansprakelijk jegens schuldeisers als hij namens de rechtspersoon (a) schulden aangaat of (b) toelaat dat de rechtspersoon bestaande verplichtingen niet nakomt terwijl hij weet of redelijkerwijs behoort te begrijpen dat de rechtspersoon niet aan zijn verplichtingen zal kunnen voldoen en geen verhaal biedt voor de daardoor geleden schade (art. 6: 162 B.W.)
3) Iedere bestuurder is tegenover de boedel hoofdelijk aansprakelijk voor het volledige tekort in het faillissement indien het bestuur zijn taak (in de periode van drie jaren voorafgaand aan het faillissement) kennelijk onbehoorlijk heeft vervuld en aannemelijk is dat dit een belangrijke oorzaak is van het faillissement (art. 2: 248 B.W.)
Stok 1: de interne aansprakelijkheid jegens de vennootschap
Interne aansprakelijkheid • • • • • • •
Ook bij goed weer stok om mee te slaan Alleen bij ernstig persoonlijk verwijt Collectieve verantwoordelijkheid bestuur Richtlijnen – statuten: oppassen geblazen! Décharge door AvA Enquête Ondernemingskamer Hof Amsterdam Vooral bij wanbeleid heeft bonafide bestuurder iets te vrezen
Stok 3
Stok 3
Stok 2: aansprakelijkheid jegens de schuldeisers van de vennootschap
Aansprakelijkheid jegens schuldeisers • • • • • • • • •
Alleen bij (dreigend) slecht weer Schemergebied vóór faillissement Voorzienbaarheid van faillissement Bewijslast(ig) voor schuldeiser Wanneer stekker er uit trekken? Doorbreking gelijkheid van schuldeisers Selectieve betalingen Dividenduitkeringen Kortom: eigenlijk alleen de malafide bestuurder
Stok 3: aansprakelijkheid jegens de curator van de vennootschap
Aansprakelijkheid tegenover curator • • • •
Het kwaad is al geschied Onderzoek oorzaken faillissement Hoor - wederhoor (Insolad Praktijkregels) Bewijslast(ig) voor curator, tenzij schending publicatie en/of – boekhoudplicht • Tekort in het faillissement • Ook bonafide bestuurder heeft te vrezen
Stok 3
Stok 3: cases
• Vialle • Ceteco
Rechtsontwikkelingen • Het nieuwe B.V. recht: goedkeuring bestuur aan dividendbesluit. Als na dividenduitkering vennootschap in betalingsmoeilijkheden komt te verkeren is bestuurder – aandeelhouder persoonlijk aansprakelijk als dat ten tijde van de uitkering was te voorzien • Aansprakelijkheid voor falend risicomanagement (“in control”) • Wetsvoorstel bestuur en toezicht: “one tier” bestuursmodel • Pleidooi in literatuur voor verhoging drempel naar aansprakelijkheid met opzet of bewuste roekeloosheid en afschaffing sanctie op schending publicatieplicht
Tot slot een paar tips: •
Wees in controle, zorg voor adequate risicobeheersing
•
Laat dat zwaard van Damocles niet vallen!
•
(Kruiselings) vrijtekenen, vrijwaren en verzekeren!
•
Zorg voor rugdekking van accountants, juristen bij besluiten met vergaande financiële consequenties (b.v. fairness opinion)
•
“Snelle risico toets” bij aanvaarding benoeming bestuurder – commissaris en advies bij vrijtekening en vrijwaring
Afsluiting Volgende informatiebijeenkomsten: • 29 sept. 2011: • 24 nov. 2011:
doorstart vanuit faillissement procederen in bedrijfskwesties, hoe gaat dat en hoeveel kost dat?
• Volg ons op: www.twitter.com/turnaroundadvoc
