Bestedingsplan Aanjaaggelden 2016 Dit plan is vastgesteld door de raad van de Gemeente Almere op 21 april 2016. Het is een vervolg op het bestedingsplan Aanjaaggelden 2015 en de daaraan voorafgaande vierjarige Onderwijsimpuls, gericht op het verbeteren van de kwaliteit van het Almeerse onderwijs. Het plan is tot stand gekomen met input van de schoolbesturen (in het kader van de LEA) en van de gemeenteraad. De aanjaaggelden zijn bedoeld om aan te jagen, dat wil zeggen: het gaat om eenmalige inzet van middelen op nieuwe initiatieven binnen het onderwijs die een structurele verandering teweeg kunnen brengen. Een randvoorwaarde hierbij is dat de schoolbesturen cofinanciering leveren. Dit kan in de vorm van inzet van eigen personeel. Activiteiten vinden plaats in het schooljaar 2016-2017. Dat betekent dat zij op zijn vroegst starten op 1 augustus 2016 en doorlopen tot en met uiterlijk 31 juli 2017. De totale financiële omvang van het plan is € 730.000,- (inclusief apparaatskosten). Hieronder worden kort per programmalijn de projecten genoemd. Per project staan er uitvoerders en een contactpersoon vermeld. De contactpersoon is in dit geval de persoon die aanspreekpunt is voor de gemeente met betrekking tot het inhoudelijk projectvoorstel.
Er zijn drie programmalijnen: A. Versterking samenwerking tussen onderwijs en andere maatschappelijke partners Totaal € 185.000,Met de meeste kinderen en hun ouders gaat het goed in Almere. Maar soms heeft een kind iets extra’s nodig, omdat de ontwikkeling stagneert. Een veelheid van factoren kan hieraan debet zijn en het leren van het kind kan hierdoor verstoord raken. Alle kinderen en jongeren zitten op school. School is dus een belangrijke vindplaats én een belangrijke plek om samen met de ouders problemen te voorkomen of het hoofd te bieden. In het kader van passend onderwijs voor ieder kind is het streven dat we zoveel mogelijk binnen de “reguliere” voorzieningen doen. Hiervoor is een structuur van samenwerking nodig, waarbinnen ieder vanuit de eigen verantwoordelijkheid en expertise, kennis en vaardigheden samen met de ouders de ontwikkeling van kinderen optimaal kan begeleiden. Doelen binnen deze programmalijn zijn: - Scholen door de gehele onderwijskolom maken onderdeel uit van de zorgstructuur voor jeugd; - Deelname en betrokkenheid van ouders en kinderen is gerealiseerd. Projecten binnen deze programmalijn zijn: 1. School in de wijk: € 125.000,Het maken van een opzet waarin de scholen, ouders en partners in eenzelfde wijk in de praktijk de handen ineen kunnen slaan in het kader van de transitie, waarin thema’s als ondersteuning/zorg en opvoeden centraal staan. Het verbeteren van de samenwerking tussen sociale wijkteams, scholen en andere betrokkenen in de wijk. Ook het betrekken van ouders/gezinnen is hier een belangrijk aandachtspunt.
Per onderwijssoort zal dit opgepakt worden. Basisscholen trekken veelal leerlingen aan die uit die wijk komen, waardoor contacten met het wijkteam gemakkelijk gelegd kunnen worden. Dit gebeurt ook al, maar in de samenwerking nog wel verbeteringen doorgevoerd kunnen worden. Hierbij kan gedacht worden aan rollen en verantwoordelijkheden tussen leerkrachten, ouders en hulpverleners. Scholen voor het voortgezet onderwijs (vo) zijn over het algemeen niet tot weinig wijkgebonden. Vo-scholen hebben namelijk een stedelijke functie, leerlingen komen vanuit de gehele stad, waardoor de vo-scholen ook met meerdere wijkteams contacten moeten onderhouden indien dit nodig is. Naast vo-scholen zijn er ook basisscholen die een stedelijk bereik hebben zoals een vrije school of jenaplanschool. Om al deze scholen een goede verbinding te laten hebben met de verschillende wijkteams, wordt verzocht om versterking van de positie van een zorgadviesteam (ZAT) in de school. Vanuit dit project wordt samen met een afvaardiging van de wijkteams en de gemeente onderzocht hoe de verwijzingen vlotter kunnen verlopen waardoor lichtere zorg sneller ingezet kan worden. En op zo’n manier dat zwaardere zorg mogelijkerwijs niet nodig is. Onderdeel van het onderzoek is dan ook om te bekijken wie er structureel aan de ZAT’s van een school deelneemt zodat de expertise om dit te kunnen doen ook aanwezig is. Om dit project van de grond te krijgen is er een projectleider nodig die dit gaat trekken en ervoor zorgt dat er een goede verbinding ontstaat tussen onderwijs, wijkteams (hulpverlening), ouders en gemeente. Doel is om een werkwijze te ontwikkelen voor de gehele onderwijskolom (dus van basisonderwijs tot aan hoger onderwijs) die ervoor zorgt dat er eerder en sneller een lichte(re) vorm van hulpverlening gerealiseerd kan worden. Uitvoerder(s):PO en VO- scholen. Contactpersoon: Ingrid Verheggen 2. Playing for Assist € 60.000,In dit project worden jongeren met leerachterstanden, een gebrekkig zelfvertrouwen en ernstige gedragsproblematiek binnen en buiten de klas, die dreigen uit te vallen uit het onderwijs, teruggeleid naar school. De uitvoering van het project vindt plaats in het leercentrum van Almere City FC. Bij de uitvoering van Playing for Assist moet rekening gehouden worden met het volgende: de schoolbesturen VO (en in geval van minderjarige MBO-ers ook MBO) moeten dit project zelf aanmerken als een onderwijsvervangend traject. Alleen dan is het voor de afdeling Leerplicht/RMC mogelijk om een gedoogbeschikking af te geven. Uitvoerder(s): Playing for Success. Contactpersoon: René Maertens (Herbert Griffioen) B. Versterking doorgaande ontwikkelings- en leerlijnen binnen de gehele onderwijskolom Totaal € 215.000,Gedurende de gehele ontwikkel- en leerperiode van een kind stapt een kind over van de ene vorm van opvang/onderwijs naar een andere. Het is belangrijk dat er geen “harde knip” zit tussen de overgangen, dat leerlingen goed worden overgedragen en op de juiste plek belanden, passend bij hun behoeftes en mogelijkheden. Het streven is dat ouders en kinderen de periode van 0 tot 23 jaar als een aaneengesloten speel-, ontwikkel- en leerlijn ervaren. Doelen binnen deze programmalijn zijn: -
ontwikkelen van een goede aaneengesloten doorgaande leerlijn van 0 tot 23 jaar; AD’s zijn toegevoegd aan het onderwijsaanbod van Almere
Projecten binnen deze programmalijn zijn:
1. Ontwikkelen nieuwe Associate Degrees € 50.000,Associate Degree (AD)-opleidingen zijn twee jarige HBO-opleidingen voor MBO- 4 studenten, die een nieuwe groep jongeren de kans bieden om door te studeren op hun eigen niveau. Met een ruim aanbod van AD-opleidingen worden MBO-studenten zoveel mogelijk gestimuleerd verder te studeren. Hogeschool Windesheim en CAH Vilentum werken mee aan deze ontwikkeling. Zij kijken daarbij zoveel mogelijk naar opleidingen die goed aansluiten bij de mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Opties voor nieuwe AD’s zijn: Het Jonge Kind, Software Development en Retail. Uitvoerder(s): Hogeschool Windesheim en CAH Vilentum. Contactpersoon: Rien Komen
2. Aanpak Op- en Afstroom € 50.000,Op- en afstroom van leerlingen in met name het voortgezet onderwijs duidt op onvolkomenheden in (voor)selectie dan wel in het onderwijsproces: mismatch tussen individu en systeem. Oorzaken kunnen velerlei zijn, zowel aan de kant van het individu als het onderwijssysteem. Met name afstroom is een ernstig, structureel probleem dat al vele jaren speelt. Het brengt grote negatieve consequenties voor betrokkenen met zich mee, in de persoonsvorming dan wel de verdere maatschappelijke loopbaan, en vormt het voorportaal van voortijdige schoolverlating. Daarmee gaat het per saldo om ‘falen’ van het onderwijs in zijn maatschappelijke opgave. Waar opstroom op zich een gewenste ontwikkeling is (maar wel kan duiden op een eerdere mismatch in de voorselectie) is afstroom zonder meer onwenselijk. Afstroomproblematiek doet zich niet alleen voor bij beroepsopleidingen maar in het gehele voortgezet onderwijs Uitvoerder(s): VO-scholen Contactpersoon: Sandra van Rijnbach (via Leonie Das) 3. Loopbaanoriëntatie en – begeleiding € 80.000,Het gaat hier om het opstellen van een programma voor loopbaanoriëntatie en –begeleiding om op die manier een betere aansluiting te realiseren tussen onderwijssoorten. Voor de havoleerlingen gaat het erom de studievaardigheden te ontwikkelen die ze nodig hebben op het hbo. Dit om uitval in het eerste jaar van het hbo te beperken/voorkomen. Hiervoor is reeds een Toolkit (programma gericht op wat een hbo-opleiding inhoudt en welke opleidingen er zijn) ontwikkeld door Windesheim, maar de inzet van deze Toolkit kan verbeterd worden. Gelet op de hoogte van de uitval van jongeren in de overgang van het vmbo naar het mbo én de uitval in het eerste jaar van het mbo, wil het vmbo het beroepsgerichte keuzevak graag organiseren binnen de muren van het mbo. Het beroepsgerichte keuzevak wordt per 1 augustus 2016 onderdeel van het vmbo en geeft de leerling meer vrijheid om zelf een vak te kiezen dat aansluit bij zijn interesses. Het bedrag is bedoeld voor het vormgeven van dit beroepsgerichte keuzevak door scholen met een vmbo-afdeling en het mbo. Kern is dat docenten uit het vmbo en mbo dit gezamenlijk doen.
Uitvoerder(s): VO- en MBO- en HBO-scholen Contactpersoon: Herbert Griffioen 4. Inzet op educatief partnerschap € 35.000,Ouders zijn verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen, maar onderwijs draagt een steentje bij aan de ontwikkeling van alle cognitieve, emotionele en sociale potenties van het kind. Een goede samenwerking tussen ouders en school is dan ook erg belangrijk zodat een kind tot maximale ontwikkeling kan komen. De laatste jaren is er reeds veel aandacht geweest voor ouderparticipatie op met name het basisonderwijs en deels ook voortgezet onderwijs. Nu willen we verder inzetten op educatief partnerschap bij het vo en mbo. Ook in deze onderwijssoorten is het van belang dat ouders op de hoogte zijn van de studie om hun kind(eren) extra te stimuleren en te ondersteunen. Met name de ouderparticipatie bij de overgang van vo-mbo behoeft aandacht de komende tijd. Dit is een belangrijke overgang voor veel jongeren en ook een overgang die het risico heeft dat als jongeren geen goede vervolgopleiding kiezen, uitval dreigt. Dit willen we voorkomen (preventie) door ouders meer te betrekken bij deze overgang. Uitvoerder(s): VO- en MBO- scholen Contactpersoon: Bauke Houtsma C. Kwalitatief goed (onderwijs)aanbod in de gehele onderwijskolom Totaal € 250.000,In Almere wordt gekozen voor vakmensen, die weten wat ze doen en waarvoor ze het doen. En dat is: een optimale ontwikkeling van ieder Almeers kind. Binnen deze programmalijn wordt ingezet op verduurzaming van kwaliteit in het onderwijs. Zoals bekend is er de laatste jaren veel geïnvesteerd in de kwaliteit, maar zoals gebleken is uit de evaluatie van het programma “Van achterstand naar voorsprong” uit de collegeperiode 2010-2014 onder leiding van professor Peter Sleegers, is continuïteit van aandacht en investeringen noodzakelijk voor deze verduurzaming. Kwaliteitsverbetering is een traject van de lange adem. Alleen dan is een echte verandering duurzaam en kan het onderwijs die kwaliteit (blijven) bieden die de kinderen in staat stelt hun talenten te ontplooien. Bijna alle basisscholen en afdelingen binnen het voortgezet onderwijs hebben inmiddels een basisarrangement. Dit willen we uiteraard behouden, maar daarvoor is het wel van belang om hier aandacht voor te blijven hebben. Verduurzaming van kwaliteit vindt op alle niveaus plaats, van leerkrachten tot aan directie, maar ook binnen alle onderwijssoorten (po t/m hbo). Doelen binnen deze programmalijn zijn: - er zijn geen zwakke scholen PO en VO meer; - kwaliteit van het MBO is verbeterd. Projecten binnen deze programmalijn zijn: 1. Ontwikkelen curriculum NEO-onderwijs € 50.000,Er wordt ingezet op de ontwikkeling van leerdoelen en resultaten voor meer- en hoogbegaafde leerlingen. Dit om ervoor te zorgen dat meer- en hoogbegaafde leerlingen zoveel mogelijk binnen het reguliere onderwijs kunnen blijven, maar wel met een goede begeleiding, maatwerkdoelen en resultaten en een goede ontwikkelleerlijn.
Uitvoerder(s): Stichting Passend Onderwijs Contactpersoon Ruud Pet
2. Datagestuurd werken aan duurzame schoolontwikkeling € 75.000,In het project "Krachtige leraren, krachtige scholen, krachtige besturen" wordt op alle niveaus gewerkt aan het versterken van kennis en vaardigheden om goede leerlingresultaten te realiseren en tegelijkertijd te werken aan schoolontwikkeling. Door het ontwikkelen van een monitor krijgen de besturen en scholen in Almere goed grip op de kwaliteit van onderwijs. In de kwaliteitsmonitor wordt ingestoken op het duiden van data, procesfactoren en interventies die succesvol zijn. Dit maakt dat de monitor niet alleen inzicht biedt in leerlingresultaten, maar ook handvatten geeft voor borging en verdere kwaliteitsontwikkeling. Vanuit de aanjaaggelden worden de ontwikkelkosten voor de monitor beschikbaar gesteld. De schoolbesturen zullen daarna de kosten voor deze monitor op zich nemen. Uitvoerder(s): Windesheim in samenwerking met SKO, ASG en Prisma Contactpersoon: Koen Oosterbaan 3. Onderwijs met Wetenschap en Technologie € 75.000,Onderzoekend en ontwerpend leren met wetenschap en technologie sluit goed aan bij de natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen. Dit onderwijs versterkt ook de taal- en rekenvaardigheid en stimuleert de ontwikkeling van zelfsturing, sociale vaardigheden, digitale geletterdheid en creativiteit. Door kinderen al op jonge leeftijd te leren oplossingen voor technische problemen uit hun eigen leefwereld te ontwerpen en uit te voeren, worden ze beter voorbereid op deelname aan de samenleving, en krijgen ze een realistischer en positiever beeld van vervolgopleidingen en banen in de techniek. Bij het ontwerpen kunnen kinderen in aanraking worden gebracht met moderne technologie, zoals robotica en 3Dprinting. Dit vraagt vooral om deskundigheidsbevordering bij de leraren op het gebied van onderzoekend en ontwerpend leren en de integratie van wetenschap en technologie in de dagelijkse lespraktijk. Daarnaast kan er vanuit de wetenschap en technologie een doorgaande leerlijn ontwikkeld worden. Het techniek(onderwijs) wordt hiermee in Almere goed op de kaart gezet. Uitvoerder(s): Hogeschool Windesheim in samenwerking met onderwijskolom. Contactpersoon: Windesheim, Hanno van Keulen
Dit document is akkoord bevonden tijdens het Bestuurlijk Overleg Schoolbesturen Almere (BOSA) d.d. 25 mei 2016.
