Besmettelijke dierziekten Beheersen-bestrijden-voorkomen Aline de Koeijer Epidemiologie en risicoanalyse
Besmettelijke dierziekten - historie
De grote vrees van veehouders sinds eeuwen
Er mee leven Symptoombestrijding (medicatie) Penicilline Isoleren Doden en desinfecteren (verbranden)
Beheersen
Besmettelijke dierziekten - recentere historie
Vaccins - bestrijden Vaccinatie van individuele dieren
Beschermen groep dieren Beschermen nationale populatie Eradicatie bij bijna 100% dekking
voorkomen
Besmettelijke dierziekten - preventie
Exotische dierziekten Ziekte van Aujeszky Door verplicht vaccinatieprogramma vrij geworden Nu gestopt met vaccineren - Preventie Voorkom insleep Goede, snelle detectie Bestrijdingsplan
Historie van Aujeszky bestrijding
1998 project Vrij worden van Aujeszky virus Vaccin remt transmissie tussen dieren. Maar epidemie in groep blijft mogelijk. Reproductie ratio R: verwachtte aantal nieuwe infecties per typische geinfecteerde gedurende diens volle infectieuse periode in een vatbare omgeving.
Reproductie Ratio: middelt over toevalsproces 1
1
2 2
2
2
3 3
3
3
3
3 3
2
3
3
4
3 4 4
4
4
3
Reproductie Ratio
Reproductie ratio R: verwachtte aantal nieuwe infecties per typische geinfecteerde gedurende diens volle infectieuse periode in een vatbare omgeving. R<1 geen epidemie !!! R>1 epidemie Normaal Aujeszky R ≈10 en na vaccineren Rv ≈ 1.5
Bestrijding van de ziekte van Aujeszky Transmissie tussen dieren Transmissie binnen een bedrijf Transmissie tussen bedrijven Rapport de Koeijer, 1999: Zonder vaccinatie is transmissie tussen bedrijven Rh is ca 3 tot 7, afhankelijk van de omgeving. Na vaccinatie, enorme reductie van transmissie tussen bedrijven.
Aantal infectieuse dieren bij R=10, 3 en 1.5
0.30 0.25 0.20 0.15 0.10 0.05
2
4
6
8
10
12
14
Transmissie tussen bedrijven
Reductie transmissie tussen bedrijven door vaccin : Minder infectieuse dieren, elk ook minder infectieus en minder vatbaar Rh na vaccinatie <0.5 dus effectieve methode voor eradicatie. En inderdaad, na actievere bestrijding Belgie ook Zuid Nederland blijvend vrij van het Aujeszky virus
Huidige situatie tav ziekte van Aujeszky
Er wordt niet meer gevaccineerd Voordelen- kosten besparing en geen directe schade door vaccineren Nadelen: weer vatbaar voor een Aujeszky epidemie Preventie: controleren van de grenzen Permanente surveillance zonodig gevolgd door bestrijding
Bestrijdingsplan Rapport de Koeijer 2005 Bestrijden door isoleren (transportverbod) en vaccineren; In regio of cirkel, grootte afhankelijk van de regionale situatie Enkele tot ca tien besmette bedrijven / epidemie en honderd tot duizend bedrijven gevaccineerd. Werkzaam worden van vaccin kost 10 tot 14 dagen. Ook tests zijn niet direct gevoelig, dat kost tijd Bij sneller vaccin is kleiner vaccinatiegebied ok.
Relevantie voor hobbyhouders?
Onderdeel van Nederland, nationale bestrijding Dragen hobbyhouders wel bij aan transmissie ? Jazeker In mindere mate? Wellicht In sommige opzichten lager risico, maar zeker ook hoger risico tav andere aspecten
Waarin onderscheidt de hobbyhouder zich dan?
Diercontacten Gebruik KI ; Keuringen; Internationaal contact; Hygiene Schoenen, omkleden, douchen Toegang voor “vreemden”, buiten lopen Monitoring Snel dierenarts roepen; andere rassen Regels ontduiken …
Waar onderscheidt zich de hobbyhouder dan?
Kleinere groepen + Intensievere klinische monitoring + Andere contactstructuur (diercontacten) ? Minder dierverplaatsingen ???? Hygiene –
Kwantificeren transmissie
Kennis transmissie routes hobbyhouders beperkt Kwantificeren dus lastig, worst case aannames Effect van bestrijding dus nog lastiger kwantificeren Meer kennis van de sector is belangrijk Samenwerking van belang Transmission maximaal voordat ziekte zichtbaar is Nooit zeker dat je vrij bent, alleen retrospectief
Samenvattend
Bewust omgaan met transmissie risico’s Diercontacten en diertransport Materiaal lenen Bij voeren van voedselresten opletten Ziekte bij meerdere dieren -> infectieziekte ? Hygiene Bewustzijn van risicosituatie Maar ook bewust zijn van de regelgeving
Bestrijden van infectieziekten
Effect afhankelijk van ieders bijdrage Een persoon die tegenwerkt kan epidemie vertienvoudigen Alert zijn en snel melden kan epidemie reduceren tot slechts een of twee bedrijven Aujeszky als voorbeeld, maar vergelijkbaar voor alle snel spreidende infecties
Genoeg over epidemieen en Aujeszky
Dank voor uw aandacht
