Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
11-11-04
Beroepscompetentieprofiel (BCP) van de Voorman Betonreparatie
gebaseerd op het ‘format Beroepscompetentieprofiel’ van het Colo
Bouwradius Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven Zoetermeer
Savantis Vakcentrum Afbouw en Onderhoud, Presentatie en Communicatie Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven Waddinxveen
17
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
Beroepscompetentieprofiel
11-11-04
VOORMAN BETONREPARATIE
ALGEMENE INFORMATIE
datum: 11-11-2004
Onder regie van KBB
Bouwradius
Ontwikkeld door:
Bouwradius, afdeling ontwikkeling en innovatie en Savantis, afdeling Onderwijs, Ontwikkeling en Examens 1. Eindtermendocument 1996 2. Conceptlijst Beroepscompetentieprofielen, kbb Bouwradius (2003)
Brondocument(en)
versie: 5
Legitimering BCP door: -
op format vereisten Bouwradius, Savantis LSVB, VBR op de inhoud
d.d. 8-11-2004 d.d. 8-11-2004
Mogelijke functiebenamingen: • Voorman betonreparatie BEROEPSBESCHRIJVING beroepscontext/ werkzaamheden
Er zijn circa 125 betonreparatiebedrijven in de branche. Deze bedrijven zijn voornamelijk werkzaam in de burger- en utiliteitsbouw en weg- en waterbouw. De betonreparatiebranche bestaat voornamelijk uit kleinere bedrijven. Er zijn ongeveer 50 bedrijven met 35 of meer medewerkers. Het aantal gecertificeerde betonreparatiebedrijven is ca. 60. De voorman betonreparatie is doorgaans werkzaam in een groot of middelgroot betonreparatiebedrijf. Tijdens zijn werkzaamheden heeft de voorman betonreparatie te maken met een uitvoerder, collega´s en werknemers van andere bedrijven. Hij1 werkt met één of meer ploegen betonreparateurs. Hij werkt zowel bij particulieren als op grote bouwprojecten en komt in contact met allerlei mensen en disciplines. De direct leidinggevende van de betonreparateur is de bedrijfsleiding of de uitvoerder. De belangrijkste werkzaamheden van de voorman betonreparatie zijn: - voorbereiden van werkzaamheden voor eigen reparatieploeg - het verrichten van betonreparatiewerkzaamheden als allround betonreparateur - het leiden van één of meer betonreparatieploegen - overleg met de opdrachtgever wanneer de uitvoerder niet aanwezig is - werken volgens het KAM-beleid De voorman betonreparatie organiseert de werkzaamheden op de werkplek en bewaakt de voortgang en kwaliteit van de werkzaamheden. De voorman betonreparatie bereidt de betonreparatiewerkzaamheden voor en repareert beton.
rol en verantwoordelijkheden
1
De voorman betonreparatie voert de werkzaamheden zelfstandig uit. Hij vervult zowel een leidinggevende rol als uitvoerende rol. Hij is verantwoordelijk voor de kwaliteit en voortgang van de betonreparatiewerkzaamheden die hij en de ploeg waar hij leiding aan geeft, uitvoeren. Hij legt verantwoording af aan en ontvangt leiding van de uitvoerder.
Daar waar hij staat kan ook zij gelezen worden
18
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
11-11-04
De voorman betonreparatie geeft leiding aan en werkt samen met de ploeg betonreparateurs en/of parallel aan andere disciplines, zoals de metselaar. Hij fungeert namens het bedrijf als aanspreekpunt voor de opdrachtgever, bewoners en de medewerkers op de bouwplaats. Hij hanteert de voor het bedrijf geldende milieu- en arbovoorschriften en maakt op voorgeschreven wijze gebruik van de veiligheidsregels. Hij is verantwoordelijk voor het naleven van de geldende procedures en handelingen. Hij is (mede) verantwoordelijk voor het imago van het bedrijf. Hij beperkt overlast, voorkomt schade en stelt zich klantvriendelijk op. complexiteit
De voorman betonreparatie hanteert enerzijds standaard werkmethoden en voert anderzijds niet-standaard en/of specialistisch werk uit. De complexiteit van de werkzaamheden wordt met name bepaald door het feit dat de voorman betonreparatie leidinggevende taken combineert met uitvoerende taken. Hij neemt beslissingen, indien nodig in overleg met de uitvoerder en bedenkt oplossingen voor problemen en niet standaard situaties. Er is een spanningsveld tussen de opdrachtgever die zo goedkoop mogelijk het werk uitgevoerd wil hebben en de betonreparateur die kwaliteit wil leveren.
typerende beroepshouding Trends/innovaties marktontwikkelingen
wetgeving/ overheidsregulering
leidinggevende capaciteiten grote mate van zelfstandigheid heeft overwicht op de ploeg verantwoordelijkheid nemen durven ingrijpen nauwkeurig vlot kunnen werken kwaliteitsbewust werken klantvriendelijk creatief in het bedenken van oplossingen voor problemen en niet standaard situaties samenwerken communicatief vaardig representatief voor het bedrijf
Voor kleine projecten huurt men steeds meer de betonreparatiebedrijven in. Voor eenvoudige werkzaamheden op grote projecten huurt men andere bedrijven in, zoals betonafwerkbedrijven. Dit zijn vaak buitenlandse bedrijven. De voorman gaat dan ook leiding geven aan onderaannemers. Regelgeving rond kwaliteit, arbo en milieu wordt regelmatig aangepast. Hoewel de regelgeving moeilijk na te leven is vanwege de hoge eisen, moet hieraan toch worden voldaan. Aanpassing van de regelgeving betekent dat de voorman (door middel van het KAM-handboek) goed moet bijblijven. Eisen ten aanzien van de blootstelling aan kwartshoudend stof worden steeds strenger. Vanaf 2005 is de nieuwe wet hierover van kracht. Er wordt gewerkt aan een Europese regelgeving. Deze wetgeving zal effect hebben op de gevraagde kwaliteit van werkzaamheden.
19
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
11-11-04
technologische ontwikkelingen
Als er nieuw materiaal en nieuw materieel wordt ontwikkeld, krijgt de voorman hier instructie over. Men gebruikt vaker afschermmateriaal om door te kunnen blijven werken. Er zijn speciale maskers ontwikkeld tegen kwartshoudend stof. De industrie wil stoffen ontwikkelen die minder kwartshoudend zijn. Er komen steeds meer oplosmiddelarme/vrije coatings, waardoor de arbeidsomstandigheden verbeteren voor de betonreparateur. Deze zijn echter lastiger aan te brengen.
bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen
Organisaties worden aangepast naar aanleiding van trends in de markt. Organisaties worden platter, waardoor voorman meer verantwoordelijkheid krijgt. Er worden vaker onderaannemers ingeschakeld, waaraan de voorman leiding moet geven.
internationale ontwikkelingen
Buitenlands personeel leidinggeven, samenwerken met onderaannemers uit “Open Europa”.
loopbaanmogelijkheden
De voorman betonreparatie kan doorgroeien naar de functie van uitvoerder, werkvoorbereider of calculator.
KERNTAKEN VAN HET BEROEP 1. 2. 3. 4.
Bereidt werkzaamheden voor eigen reparatieploeg voor. Verricht betonreparatiewerkzaamheden. Leidt betonreparatieploeg. Voert KAM-taken uit.
20
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
KERNTAAK 1
proces
rol/ verantwoordelijkheden
complexiteit
betrokkenen
(hulp-) middelen kwaliteit van proces en resultaat keuzes en dilemma’s
11-11-04
Bereidt werkzaamheden voor eigen reparatieploeg voor. De voorman betonreparatie treft aan de hand van werkplan of projectplan voorbereidende maatregelen om de betonreparatiewerkzaamheden uit te kunnen voeren. Hij verzamelt en controleert de (geleverde) materialen en hulpmiddelen. Hij inspecteert de werkplek en brengt tijdelijke voorzieningen aan. Hij beoordeelt de betonschade in het algemeen en maakt een inventarisatie van de omstandigheden ter plaatse om te beoordelen of het werk volgens het werkplan kan worden uitgevoerd. Bij problemen of bijzonderheden overlegt hij met de uitvoerder of bedrijfsleiding, of de opdrachtgever. De voorman betonreparatie is verantwoordelijk voor de ploeg betonreparateurs waar hij leiding aan geeft en voor een goede voorbereiding van de werkzaamheden volgens de kwaliteitseisen en de geldende voorschriften op het gebied van arbo, veiligheid en milieu. Problemen signaleert hij tijdig en geeft hij door volgens bedrijfsinstructies. Wanneer niet de juiste en voldoende materialen aanwezig zijn, zorgt hij ervoor dat deze alsnog besteld of gehaald worden. De voorman deelt op verantwoorde wijze de werkplek in en zorgt ervoor dat de aan- en afvoer van materiaal, materieel en manschappen wordt geregeld. Hij instrueert en controleert de reparatieploeg met betrekking tot de te verrichten werkzaamheden conform werkplan en in overleg met uitvoerder. De voorman betonreparatie werkt samen met de betonreparateurs waar hij leiding aan geeft en werkt (afhankelijk van het werk) parallel aan of samen met andere disciplines. Hij fungeert als aanspreekpunt en vraagbaak op de werkplek, wanneer de uitvoerder niet op het werk is. Hij legt verantwoording af aan en ontvangt leiding van de uitvoerder. Combinatie van uitvoerende en leidinggevende taken. Wanneer de voorman betonreparatie de voorbereidingen niet op de juiste wijze uitvoert dan kan dit nadelige (financiële) gevolgen hebben voor het bedrijf en voor het imago. Van de voorman betonreparatie wordt verwacht dat hij deze kerntaak uitvoert in combinatie met leidinggevende taken. De betrokkenen bij deze kerntaak zijn: Bedrijfsleiding, uitvoerder / projectleider, collega’s, andere bouwvakkers, opzichter, aannemer, opdrachtgever. Werkplan/ projectkwaliteitsplan, tekening, persoonlijke beschermingsmiddelen. De werkplek is zodanig ingericht dat het volgens werkplan en keuringsplan uitgevoerd kan worden. Ondergrond afkeuren of goedkeuren. Tijd versus veiligheid. Concentratie op eigen werk versus overzicht op het totaal Direct leidinggevende waarschuwen versus problemen zelfstandig oplossen.
21
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
KERNTAAK 2
proces
rol/ verantwoordelijkheden
complexiteit
betrokkenen
(hulp-) middelen
11-11-04
Verricht betonreparatiewerkzaamheden. (zie betonreparateur) Indien nodig voert de voorman de volgende werkzaamheden uit: - Bereidt de ondergrond voor t.b.v. handmatig repareren en betonspuiten (droog en nat) - Repareert beton handmatig - Spuit beton - Injecteert beton - Beschermt beton en werkt beton af Hij en zijn medewerkers zijn verantwoordelijk voor een goede sanering en reparatie van de aangetroffen betonschade. Hij repareert de betonschade door middel van handmatige reparatie, spuitwerk of injectie conform het verstrekte keuringsplan en houdt zich daarbij aan de geldende veiligheids- en milieuregels. De voorman heeft te maken met steeds wisselende schaden, omstandigheden en weersinvloeden waaraan hij zijn werkzaamheden aanpast. Hij houdt bij het repareren rekening met de verwerkbaarheid van de reparatiemortel met betrekking tot weersomstandigheden en verschillende reparatiemethoden. Het is lastig om de structuur van het omliggend werk dusdanig te benaderen dat de reparatieplek zo min mogelijk opvalt. Bij injecteren is het belangrijk dat hij de harsen in de juiste mengverhouding aanbrengt en de juiste vulgraad bereikt. Scheurvorming in constructies is grillig en onzichtbaar; de voorman maakt een inschatting van de schade hetgeen veel ervaring vereist. De betrokkenen bij deze kerntaak zijn: Uitvoerder, collega-betonreparateurs, opdrachtgever, opzichter, onderaannemer. Bereidt de ondergrond voor: Handhakgereedschap, moker, puntbeitel, compressor, pneumatische hakhamers, naaldenbikhamers, staalborstel, vlechttang, spuitflesje phenolftaleïne voor meting carbonatatie, afschermboard, afschermfolie, persoonlijke beschermingsmiddelen. Repareert beton handmatig: Mortelpomp, borstel, hamer, kitspuit, voegspijker, slijptol, diamantschijven, bikhamer, steigers, mortelmenger, troffel, spaan, kwast, afdekmateriaal, hulpbekisting, persoonlijke beschermingsmiddelen. Spuit beton: Stelhout, bekisting, spuitapparatuur, compressor, meetgereedschap, klimmateriaal, , spuitpomp, aluminium rei, spaan, plastic folie, persoonlijke beschermingsmiddelen. Injecteert beton: Diverse injectiepompen, meetgereedschap, steigers, mengkop met nozzle, diamantboormachine, betonboormachine, compressor, packers, injectienippels, injectieslang, staalborstel, menggereedschap, persoonlijke beschermingsmiddelen. Beschermt beton en werkt beton af: Handhakgereedschap, guide/ stelhout, moker, puntbeitel, staalborstel, schuurspaan, troffel, mortelmenger, mortelpomp, vloerspaan, waterpas(toestel), aluminium rei, bouchardeerhamer, afdekmateriaal, persoonlijke beschermingsmiddelen.
22
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
11-11-04
Levert een ondergrond, die vrij is van schade, roest en gruis. kwaliteit van proces en resultaat
De reparatieplek valt zo min mogelijk op. De betonreparatie is uitgevoerd volgens planning en voldoet aan de eisen in het werkplan en keuringsplan. De afwerking is overeenkomstig de afspraken met de opdrachtgever. Het beton heeft de vereiste druksterkte en verdichtingsgraad conform keuringsplan. Het spuitwerk is strak en vlak, vrij van holten en grindnesten. De scheuren hebben voldoende vullingsgraad en zijn gevuld met een volgens voorschrift gemengde injectiehars. Bij vochtproblemen gaat hij zo zorgvuldig mogelijk te werk om deze problemen op te lossen. Een beton- of vloerafwerking met dichte structuur die vlak en strak is, vrij van gietgallen, bramen en scheuren. De mortel heeft voldoende verdichting volgens de gestelde kwaliteitseisen.
keuzes en dilemma’s
KERNTAAK 3
proces
rol/ verantwoordelijkheden
Aantreffen van afwijkende omstandigheden op de werkplek, omvang schade t.o.v. aanpassen van de gekozen reparatiemethode. Veranderende weersomstandigheden: stoppen of doorgaan Wapening aanbrengen of niet? Is de werksituatie veilig genoeg om te werken? Tijd versus kwaliteit.
Leidt betonreparatieploeg. De voorman betonreparatie geeft leiding aan een of meerdere ploegen betonreparateurs. Gemiddeld bestaat een ploeg uit 2 tot 5 betonreparateurs. De grootte van de ploeg is afhankelijk van het soort werk. Hij verdeelt (in overleg) de taken onder de betonreparateurs, geeft duidelijke instructies en controleert de voortgang en kwaliteit van de werkzaamheden. Hij controleert of de juiste proefstukken worden gemaakt. Hij motiveert de ploeg tot optimale prestaties qua snelheid en kwaliteit. Hij neemt de juiste beslissingen en bedenkt creatieve oplossingen voor problemen en niet-standaard situaties. Hij zorgt voor een prettige werksfeer en onderhoudt hiertoe formeel en informeel contact met de ploegleden en de leidinggevende. De voorman voert een eenvoudige werkadministratie: weekstaten, dagrapporten, voortgangsrapportages en (bij grotere projecten) registratie van afwijkingen van de planning en het bestek. Bij problemen, bijzonderheden en wanneer hij meerwerk signaleert, overlegt hij met de uitvoerder, de bedrijfsleiding en/of de opdrachtgever. De voorman betonreparatie is verantwoordelijk voor de aansturing van een ploeg betonreparateurs. Hij draagt verantwoordelijkheid voor de afzonderlijke ploegleden en dat de werkzaamheden volgens opdracht en kwaliteitseisen binnen de planning worden uitgevoerd. Hij draagt er zorg voor dat de werkzaamheden veilig uitgevoerd (kunnen) worden. Hij spreekt collega’s aan op onveilig gedrag en ziet er op toe dat de juiste hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen worden gebruikt. Op de werkplek fungeert hij als aanspreekpunt voor de uitvoerder, medewerkers op de bouwplaats, de opdrachtgever.
23
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
11-11-04
De voorman betonreparatie legt verantwoording af aan en ontvangt leiding van de uitvoerder.
complexiteit
betrokkenen
De voorman betonreparatie stuurt een ploeg betonreparateurs aan en motiveert ze tot optimale werkprestaties. Hij gaat om met mensen van verschillend niveau, achtergrond en karakter. Hij heeft een collegiale wijze van samenwerken maar is als leidinggevende ook kritisch en controleert het werk van collega’s. Wanneer er niet op de juiste manier gewerkt wordt, overweegt hij op welke wijze en op welk moment hij ingrijpt. Wanneer hij dit niet op de juiste wijze doet, kan dit spanning opleveren in de ploeg, wat ten koste kan gaan van het functioneren van de organisatie. De voorman betonreparatie voert zelf werk uit en houdt tegelijkertijd overzicht op de kwaliteit en voortgang van werkzaamheden die de ploegleden uitvoeren. De complexiteit van deze kerntaak bestaat met name uit het vinden van een balans in het combineren van leidinggevende en uitvoerende taken. De betrokkenen bij deze kerntaak zijn: Bedrijfsleiding, uitvoerder / projectleider, collega’s andere bouwvakkers, onderaannemer, aannemer, opdrachtgever.
(hulp-) middelen
Werkplan/projectkwaliteitsplan, tekening, bedrijfsinstructies, mobiele telefoon
kwaliteit van proces en resultaat
Er wordt prettig, veilig en efficiënt (samen)gewerkt. De betonreparatiewerkzaamheden worden uitgevoerd volgens het werkplan waarin is opgenomen het keuringsplan.
keuzes en dilemma’s
KERNTAAK 4
proces
Concentratie op eigen werk versus overzicht op het totaal Ingrijpen versus niet ingrijpen Corrigerend optreden maar tegelijkertijd collegiaal opstellen Afwegen: direct leidinggevende waarschuwen versus problemen zelfstandig oplossen
Voert KAM-taken uit. De voorman betonreparatie is op de hoogte van de landelijke regelgeving op het gebied van Arbo en Milieu. Hij brengt deze regelgeving, die vaak in bedrijfsrichtlijnen/werkplan zijn verwerkt, in praktijk op de hem toegewezen betonreparatiewerken. Ook de bedrijfsrichtlijnen op het gebied van kwaliteitsbeleid brengt hij in praktijk op zijn projecten. Hij wordt hierbij ondersteund door de KAMfunctionaris van het bedrijf. De KAM-functionaris maakt het hem toegewezen personeel KAMbewust. De voorman zorgt ervoor, dat de betonreparateurs tijdens hun werkzaamheden de regels voor het leveren van de vereiste kwaliteit, in achtneming van de veiligheid en het milieu naleven. De voorman levert een bijdrage aan de toolboxmeetings. De voorman voert gedurende de gehele werkduur controles uit. Voorbeelden van controlepunten zijn: Maatvoering, maken van proefstukken, mengtijd van reparatiemortels. Veiligheid steiger, dragen van de vereiste persoonlijke beschermingsmiddelen (zoals veiligheidshelm, werkschoenen, gehoorbescherming,werkhandschoenen), wijze van afvoeren van afkomende materialen, schone werkplek.
24
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
11-11-04
De voorman betonreparatie weet op doeltreffende wijze om te gaan met ongewenste voorvallen, zoals ongevallen, gevaarlijke situaties en klachten.
rol/ verantwoordelijkheden
complexiteit
De voorman is verantwoordelijk voor: - Het leveren van de kwaliteit van het uiteindelijke werk conform het vooraf vastgestelde werkplan, bestek of keuringsplan. - De naleving van de KAM-regelgeving op de hem toegewezen projecten. Het overbrengen van KAM regelgeving naar de praktijk van de uitvoering. Stimuleren tot het dragen van vaak hinderlijke of irriterende persoonlijke beschermingsmiddelen,zoals stofbril, veiligheidshelm, stofmasker. Maken van keuzes bij omstandigheden, die de kwaliteit mogelijk geweld aandoen. Veiligheid en milieu moeten bovenaan staan, als iets ”niet kan” overleggen met de uitvoerder.
betrokkenen
De betrokkenen bij deze kerntaak zijn: Opdrachtgever, betonreparateurs, KAM-functionaris, uitvoerder.
(hulp-) middelen
Werkplan, bestek, keuringsplan (dat deel uitmaakt van het werkplan), tekeningen, projectkwaliteitsplan (PKP).
kwaliteit van proces en resultaat
keuzes en dilemma’s
De voorman controleert de werkzaamheden op het kwaliteitsniveau. Wanneer een medewerker het kwaliteitsniveau niet levert instrueert de voorman hem dat niveau wel te halen. De werkzaamheden zijn volgens KAM-regelgeving uitgevoerd. Afweging veilig werken versus tijd en kosten, met name bij kleinere reparaties.
25
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
11-11-04
KERNOPGAVEN VAN HET BEROEP KERNOPGAVE 1 Leidinggevende taken versus uitvoerende taken De voorman betonreparatie staat voor de opgave leiding te geven aan een ploeg betonreparateurs op de werkplek. Dit betekent dat hij betonreparateurs duidelijk instrueert en het geduld en de tijd opbrengt om uitleg te geven over de werkwijze en het gewenste resultaat. Hij bewaakt de voortgang en kwaliteit van de werkzaamheden die zijn collega’s uitvoeren maar tegelijkertijd concentreert hij zich op zijn eigen werk. Hij fungeert als aanspreekpunt voor derden. Dit betekent dat hij op elk moment gestoord kan worden en vragen beantwoordt waardoor hij afgeleid wordt van andere taken. Van de voorman betonreparatie wordt verwacht dat hij de juiste balans vindt tussen de leidinggevende en uitvoerende taken. KERNOPGAVE 2 Kwaliteit en voortgang van de werkzaamheden bewaken De voorman betonreparatie staat voor de opgave om de voortgang en kwaliteit van de werkzaamheden te bewaken. Hij maakt een goede inschatting van de kwaliteit en weegt bij twijfel af of de afwijking nog acceptabel is of niet. Hierbij houdt hij rekening met de wensen van de klant en laat hij economische en esthetische aspecten mee wegen. Wanneer zijn collega’s de werkzaamheden niet op de juiste wijze uitvoeren onderneemt hij actie. Hierbij weegt hij echter af op welk moment en op welke wijze hij ingrijpt. Hij durft een werk af te keuren. Hij voorkomt problemen en bedenkt oplossingen. Als er niet snel genoeg gewerkt wordt bestaat het risico dat de planning niet wordt gehaald. De kwaliteit staat echter voorop: als de kwaliteit immers niet goed is, kan dit resulteren in klachten en ontevreden klanten. KERNOPGAVE 3 Veilig werken: KAM Van de voorman betonreparatie wordt verwacht dat hij te allen tijde de werkzaamheden veilig uitvoert. Dit betekent dat hij volgens bedrijfsinstructies en veiligheidsvoorschriften persoonlijke beschermingsmiddelen en hulpmiddelen gebruikt. Veiligheidsmaatregelen nemen kost tijd. Dit betekent dat de voorman betonreparatie de tijd neemt om bijvoorbeeld de stroom uit te schakelen of een veiligheidsbril opzet ook al is het een klein klusje. Hij brengt zichzelf en anderen niet in gevaar, hij meldt onveilige situaties aan zijn leidinggevende en hij spreekt anderen aan op onveilig gedrag. Hij heeft een voorbeeldfunctie. Bij onveilige situaties grijpt hij in en onderbreekt zonodig de werkzaamheden. Indien hij verzuimt de veiligheidsvoorschriften toe te passen, kunnen er ongelukken gebeuren en kan er schade veroorzaakt worden waarvoor het bedrijf (financieel) verantwoordelijk gesteld kan worden. KERNOPGAVE 4 Belangen eigen bedrijf versus belangen opdrachtgever De voorman betonreparatie kan verzoeken of instructies krijgen van bijvoorbeeld de opdrachtgever of aannemer om extra werkzaamheden uit te voeren. Hij overweegt of hij het verzoek opvolgt en het klusje klaart vanuit het oogpunt van klantvriendelijkheid en om een positief imago van het bedrijf te bewerkstelligen of dat het meerwerk is. Van belang hierbij is dat hij ziet wanneer de grenzen overschreden worden. Hij vindt hierin een goede balans, stelt grenzen en overlegt tijdig met de bijvoorbeeld de uitvoerder of bedrijfsleiding.
26
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
11-11-04
OVERZICHTSSCHEMA BEROEPSCOMPETENTIES
4
5 6 7 8 9
Belangen eigen bedrijf versus belangen opdrachtgever
2 X
3
4
1 X
2
3
4
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Leidinggevende taken versus uitvoerende taken
1
Voert KAM-taken uit
Veilig werken: KAM
3
Voorbereiden werkplek Bewaken van kwaliteit van de werkzaamheden Werken volgens voorschriften m.b.t. veiligheid, arbeidsomstandigheden en milieu Voorbereiden van de ondergrond ten behoeve van handmatig repareren en betonspuiten (nat en droog) Handmatig repareren van betonschade Toepassen van de natte spuitmethode (lage druk) Toepassen van de droge spuitmethode (hoge luchtdruk ) Injecteren van beton Beschermen en afwerken van beton
Kwaliteit en voortgang van de werkzaamheden bewaken.
1 2
Leidt betonreparatieploeg
vakmatig-methodisch (VM)
Bereidt werkzaamheden voor eigen reparatieploeg voor
BEROEPSCOMPETENTIES
KERNOPGAVE
Verricht betonwerkzaamheden
KERNTAAK
X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X
X X
X X
bestuurlijk-organisatorisch en strategische (BOS) 10 11
Leidinggeven aan een ploeg betonreparateurs Bewaken van de voortgang van de werkzaamheden
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
sociaal-communicatieve (SC) 12 13 14
Samenwerken met collega’s Onderhouden van professionele werkrelatie met de eigen organisatie Omgaan met opdrachtgevers en derden
ontwikkelings (ON)
27
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
11-11-04
BEROEPSCOMPETENTIES MET SUCCESCRITERIA 1 Beroepscompetentie VM
Succescriteria proces
resultaat
2 Beroepscompetentie VM
Succescriteria proces
resultaat 3 Beroepscompetentie
VM
Succescriteria proces
Voorbereiden werkplek De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze het materiaal en de werkplek te organiseren zodat de betonreparatiewerkzaamheden efficiënt en goed uitgevoerd kunnen worden. Leest en interpreteert werkplan en/of tekening op de juiste wijze. Verzamelt en controleert aan de hand van het werkplan de benodigde gereedschappen, hulpmiddelen en materialen die hij moet meenemen. Overlegt met bewoner of opdrachtgever over bijvoorbeeld waar materialen opgeslagen kunnen worden. Controleert de geleverde materialen. Denkt vooruit, signaleert tijdig wanneer er een tekort is aan materialen en meldt dit bij de daarvoor verantwoordelijke persoon. Inspecteert de werkplek, signaleert onveilige situaties. Brengt de benodigde tijdelijke voorzieningen aan. De werkplek is dusdanig ingericht dat de werkzaamheden veilig, goed en efficiënt uitgevoerd kunnen worden met de juiste materialen en gereedschappen. Bewaken van kwaliteit van de werkzaamheden De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze de kwaliteit van de werkzaamheden te bewaken met als doel dat het werk volgens werkplan en keuringsplan wordt uitgevoerd. Controleert regelmatig of de werkzaamheden worden uitgevoerd volgens werkplan en keuringsplan, grijpt tijdig in om fouten (te laten) corrigeren. Controleert of de juiste werkmethoden en materialen worden gebruikt, let bijvoorbeeld op het gebruik van gereedschap en werkvolgorde. Zorgt dat het werk netjes en efficiënt wordt uitgevoerd. Geeft tips en instructies om de kwaliteit van de werkmethoden te verbeteren. Improviseert als het werk beter op een andere manier uitgevoerd kan worden, maar houdt zich aan afspraken uit het voortraject. Onderhoudt en gebruikt het gereedschap op voorgeschreven wijze. Noteert volgens bedrijfsvoorschrift belangrijke gegevens. Schakelt bij twijfel aan kwaliteit of problemen tijdig de leidinggevende in. De opdracht wordt volgens werkplan en keuringsplan uitgevoerd. Werken volgens voorschriften m.b.t. veiligheid, arbeidsomstandigheden en milieu De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze zorg en verantwoordelijkheid te dragen voor een werkuitvoering volgens de arbeidsomstandigheden-, veiligheids- en milieuvoorschriften zodat ongelukken en schade worden voorkomen en de werkzaamheden optimaal verlopen. Werkt volgens de bedrijfs/ branche richtlijnen en zorgt ervoor dat anderen daar ook naar werken. Signaleert onveilige situaties, meldt deze volgens voorschrift of lost problemen zelf op. Durft het werk stil te leggen bij onveilige situaties. Gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen en voorgeschreven hulpmiddelen. Past veilige werkmethoden toe, brengt zichzelf en anderen niet in gevaar. Zorgt dat zijn lichaam zo min mogelijk belast wordt tijdens de werkuitvoering. Spreekt anderen aan op onveilig gedrag. Zorgt ervoor dat eerste hulp bij ongelukken toe wordt gepast. Houdt de eigen werkplek opgeruimd en overzichtelijk, voert afval en restmaterialen volgens voorschrift gescheiden af.
28
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
resultaat
4 Beroepscompetentie VM
Succescriteria proces
resultaat
5 Beroepscompetentie VM
Succescriteria proces
11-11-04
Er wordt volgens de geldende voorschriften op het gebied van arbeidsomstandigheden, milieu en veiligheid gewerkt. Ongelukken en schade worden voorkomen. Voorbereiden van de ondergrond ten behoeve van handmatig repareren en betonspuiten (nat en droog) De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze de ondergrond voor te bereiden, zodat de benodigde reparaties verricht kunnen worden. Werkt aan de hand van een werkplan. Zorgt voor bouwplaatsinrichting en afschermingen. Bestuurt klimmaterieel en plaatst steigers. Inspecteert schadeplekken. Voert carbonatatiemetingen uit. Tekent schadeplekken af. Hakt reparatieplek uit tot op gezonde beton. Hakt staven uit, die teveel roesten. Verwijdert losse roest. Reinigt schadeplekken en wapening, eventueel door middel van gritstralen. Voert afkomend puin en grit gescheiden af. Meet i.o.m. uitvoerder en/of constructeur nieuwe wapeningsstaven in. Vlecht wapeningstaven in. Plaatst en verankert nieuwe wapeningsnetten. Verwijdert alle vuil van de werkplek. Voert dagelijks onderhoud uit aan zijn machines. De ondergrond is vrij van schade, roest en gruis en gereed om gerepareerd/afgewerkt te worden. Handmatig repareren van betonschade De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze handmatig betonschade te repareren zodat reparatieplekken weer aan constructieve en esthetische eisen voldoen. Werkt aan de hand van een werkplan. Werkt met CC-,PCC-en PC-mortels. Stelt op bouwfolie de toe te passen materialen en het menggereedschap op Maakt de voor de reparatie noodzakelijke bekisting. Brengt een anti-corrosielaag aan op de wapeningsstaven. Brengt een voorbevochtiging aan op de ondergrond. Brengt een hechtbrug aan op de nog vochtige ondergrond. Mengt betonreparatiemortel volgens verwerkingsvoorschrift in de juiste mengtijd. Zorgt bij het aanbrengen van de reparatiemortel op de nog vochtige hechtbrug voor een goede omhulling van de wapeningsstaven. Verdicht de aangebrachte mortel handmatig met de troffel, zonodig in meerdere lagen. Giet speciale gietmortels in een vooraf gestelde bekisting. Werkt de reparatie af met de spaan in het oorspronkelijke profiel. Mengt en stort kleine hoeveelheden beton. Behandelt de reparatie na door het afdekken met plastic folie of opspuiten van curing compound. Houdt bij de keuze van reparatiemateriaal rekening met de kleur en structuur van het aangrenzende beton. Repareert uitgehakte scheuren wigvormig Werkt gietgallen af Maakt het gereedschap schoon Ruimt alle materialen op. Restmateriaal stort hij in de daarvoor bestemde afvalcontainer.
29
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
resultaat
6 Beroepscompetentie VM
Succescriteria proces
resultaat
7 Beroepscompetentie VM
Succescriteria proces
resultaat
8 Beroepscompetentie VM
Succescriteria proces
11-11-04
Maakt proefstukken van de verwerkte materialen voor nadere controle van de kwaliteit. Werkt volgens het hem verstrekte keuringsplan. Voert complexe handmatige reparaties uit, zoals kolommen, hoeken, inkassingen, profileringen, gebogen vlakken, dilataties, waterhollen, waterkeringen en waterslagen. Repareert metselwerk en voegwerk. Repareert vloeren Legt kleinere dekvloeren en afschotlagen met goot en putten. Repareert de betonschade met kunststofgemodificeerde of cementgebonden mortels. De reparatieplek is gevuld met betonreparatiemortel met de vereiste druksterkte conform keuringsplan; vrij van holten en grindnesten; met de uiterlijke kenmerken zoals vereist in het keuringsplan. Toepassen van de natte spuitmethode (lage druk) De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze de natte spuitmethode toe te passen zodat reparatieplekken weer aan constructieve en esthetische eisen voldoen. Werkt aan de hand van een werkplan. Spuit in lagen de schadeplekken vol. Gebruikt de juiste mengverhouding, spuitafstand, spuitbeweging Vlakt de reparatie in het gewenste betonprofiel af. Schuurt met de spaan het oppervlak dicht en strak af. Maakt proefprisma s voor de kwaliteitscontrole. Beschermt het spuitwerk tegen te snelle uitdroging met plastic folie of curing compound. Ruimt de werkplek en gereedschappen op. Voert afkomende spuitmortel af in de daarvoor bestemde afvalcontainer. Reinigt direct de mortelpomp en de slangen. De reparatieplek is gevuld met betonreparatiemortel met de vereiste druksterkte conform keuringsplan; vrij van holten en grindnesten; met de uiterlijke kenmerken zoals vereist in het keuringsplan. Toepassen van de droge spuitmethode (hoge luchtdruk ) De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze de droge spuitmethode toe te passen zodat reparatieplekken weer aan constructieve en esthetische eisen voldoen. Werkt aan de hand van een werkplan. Repareert beton met de droge spuitmethode in meerdere lagen Gebruikt de juiste mengverhouding, spuitafstand, spuitbeweging Maakt proefblokken van spuitbeton in proefmallen Egaliseert het gespoten werk met de aluminium rei Spuit (spritzt) een fijne afwerklaag Beschermt het spuitwerk met plastic folie of curing compound Boort kernen uit de gerepareerde constructie voor controle van de verdichtingsgraad. Voert afkomende spuitmortel af in de daarvoor bestemde afvalcontainer Reinigt direct de spuitpomp en de slangen De reparatieplek is gevuld met spuitbeton met de vereiste druksterkte en verdichtingsgraad conform keuringsplan; vrij van holten en grindnesten; met de uiterlijke kenmerken zoals vereist in het keuringsplan. Injecteren van beton De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze beton te injecteren om scheuren en grindnesten te dichten zodat deze weer aan constructieve en esthetische eisen voldoen. Werkt aan de hand van een werkplan. Beoordeelt het scheurverloop in de constructie.
30
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
resultaat
9 Beroepscompetentie VM
Succescriteria proces
11-11-04
Reinigt de ondergrond met de staalborstel, zodat het scheurverloop goed zichtbaar is. Maakt een inschatting van het vochtgedrag of de waterstroom in de constructie. Neemt aan de hand van zijn conclusies een startpunt aan voor het injecteren. Boort injectieopeningen. Plaatst injectienippels of packers in de geboorde gaten en verbindt deze met injectieslangen aan de injectiepomp. Dicht tussen de injectiepunten de scheur af met snelle cement. Mengt injectie-kunsthars volgens het verwerkingsvoorschrift. Houdt rekening met de verhardingstijd, potlife. Gebruikt een handpomp. Injecteert de vochtplekken met een handpomp onder hogere druk. Verwijdert de nippels. Werkt de geboorde gaten af met reparatiemortel. Reinigt de injectiepomp en de slangen, voert dagelijks onderhoud uit aan machines. Maakt injectieopeningen op de scheur met geplakte stukjes tape. Dicht tussen de injectiepunten de scheur af met polyester plamuur. Gebruikt een automatische injectiepomp. Injecteert de scheuren via een nozzle met lage druk, waarbij de injectiehars gemengd wordt in de mengkop. Injecteert metselwerk. Past bij metselwerk cementgebonden injectiemassa of kunsthars toe. Ruimt de werkplek op. De reparatieplek is gevuld met een vullingsgraad conform keuringsplan, de injectiemortel of –hars is goed uitgehard. Beschermen en afwerken van beton De voorman betonreparatie is in staat op adequate wijze beton te beschermen, dan wel af te werken. Werkt aan de hand van een werkplan. Controleert of de ondergrond geschikt is om af te werken. Maakt een opstelling op plastic folie van benodigd materieel en materialen. Verwijdert losse en slechte delen en verontreinigingen. Repareert scheuren en gaten. Ruwt het oppervlak op en reinigt het. Bevochtigt indien nodig de ondergrond voor. Stelt guides op voor een gelijkmatige aanleghoogte. Brengt een PCC hechtbrug aan op de nog vochtige ondergrond of een PC-primer op een droge ondergrond. Mengt vloerspecie of afwerkmortel volgens het verwerkingsvoorschrift. Brengt de gemengde mortel in het werk. Verdicht de specie en maakt deze vlak met de rei. Schuurt na enige uithardingstijd het vloeroppervlak dicht en vlak met de schuurspaan of het schuurbord. Voorkomt tijdens het schuren dat er zich plassen ontwikkelen op het oppervlak. Voorkomt dat de bovenlaag te cementrijk is, waardoor later een zwakke toplaag kan ontstaan. Maakt langs de afwerklagen afvoergoten met dezelfde mortel, onder het vereiste afschot naar de afvoerputten. Tijdens deze werkzaamheden werkt hij ook afvoerputten aan. Maakt prisma´s voor de latere kwaliteitscontrole. Slaat de prisma´s ingepakt in folie op. Verwijdert de guides en ander materieel. Dekt het werk na voldoende verharding af met plastic folie of sproeit een curing compound op het afgewerkte oppervlak. Brengt coatings gelijkmatig aan. Voert overtollige materialen en afkomend puin gescheiden af. Reinigt direct de mortelpomp en de slangen, voert dagelijks onderhoud uit aan
31
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
resultaat
10 Beroepscompetentie BOS
Succescriteria proces
resultaat
11 Beroepscompetentie BOS
Succescriteria proces
resultaat
12 Beroepscompetentie SC
Succescriteria proces
11-11-04
machines. Maakt gereedschap schoon. Ruimt de werkplek op. Het oppervlak is afgewerkt met de uiterlijke kenmerken zoals vereist in het keuringsplan. Leidinggeven aan een ploeg betonreparateurs De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze leiding te geven aan een sploeg betonreparateurs op de werkplek zodat de werkzaamheden volgens werkplan en keuringsplan worden uitgevoerd. Geeft duidelijke werkinstructies, aanwijzingen en uitleg, houdt rekening met de planning. Verdeelt de taken onder de betonreparateurs, overlegt en houdt rekening met hun ervaring. Fungeert als aanspreekpunt en vraagbaak, beantwoordt vragen geduldig. Behoudt het overzicht op de verschillende werkzaamheden. Spreekt collega’s aan op fouten, geeft feedback en zoekt samen naar oplossingen om fouten te corrigeren. Motiveert en stimuleert de betonreparateurs tot optimale prestaties, schenkt aandacht. Combineert op een praktische en collegiale manier leidinggevende en uitvoerende taken. Neemt de juiste beslissing bij problemen. Geeft het goede voorbeeld qua omgang en uitvoering. Verstrekt relevante informatie over de betonreparateurs aan leidinggevende ten hoeve van (informele) functionerings- of beoordelingsgesprekken. Er wordt gewerkt volgens de geldende richtlijnen, werkinstructies en kwaliteitseisen. De werksfeer is prettig. Bewaken/registreren van de voortgang van de werkzaamheden De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze de voortgang van werkzaamheden te bewaken met als doel dat het werk binnen de planning wordt uitgevoerd. Controleert aan de hand van het werkplan of de werkzaamheden volgens planning worden uitgevoerd. Signaleert tijdig of voldoende materiaal en hulpmaterieel aanwezig is, waarschuwt de verantwoordelijke persoon bij tekorten. Zorgt ervoor dat er efficiënt gewerkt wordt. Zorgt dat hij zelf en anderen niet gehinderd worden in de werkuitvoering. Bedenkt creatieve oplossingen voor problemen en onvoorziene omstandigheden. Geeft tips en instructies om werkmethoden qua snelheid te verbeteren Registreert volgens bedrijfsvoorschrift belangrijke gegevens, bijvoorbeeld de uitgevoerde werkzaamheden, gebruikte materialen, uren. Informeert de leidinggevende tijdig bij problemen in de voortgang. De betonreparatiewerkzaamheden worden volgens het werkplan binnen de planning uitgevoerd. Samenwerken met collega’s De voorman betonreparatie is in staat om adequate wijze samen te werken met collega’s, leidinggevenden en andere disciplines door de werkzaamheden op elkaar af te stemmen en bij te dragen aan een positieve arbeidssfeer. Gaat in goede harmonie om met collega’s, leiding, draagt bij aan een positieve arbeidssfeer, vervult een voorbeeldfunctie. Overlegt met collega’s over de aanpak en afstemming van de werkzaamheden Gaat respectvol met mensen van andere disciplines om, houdt rekening met hun werkzaamheden en overlegt bij eventuele problemen.
32
Beroepscompetentieprofiel voorman betonreparatie
resultaat 13 Beroepscompetentie SC
Succescriteria proces
resultaat 14 Beroepscompetentie SC
Succescriteria proces
resultaat
11-11-04
Stelt zich collegiaal en flexibel op, helpt een ander als dat nodig is en is bereid tot overwerken. Levert op positieve wijze kritiek en staat zelf open voor kritiek. Toont betrokkenheid en professionaliteit door mee te denken over het werkproces en de werkmethode. Er wordt efficiënt en prettig samengewerkt. Onderhouden van professionele werkrelatie met de eigen organisatie De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze een professionele werkrelatie met het eigen bedrijf te onderhouden met als doel de organisatie optimaal te laten functioneren. Kent zijn plek en die van anderen binnen de hiërarchie van het bedrijf en het arbeidsproces, weet waarvoor afstemming met de leidinggevende nodig is. Volgt instructies van leidinggevende op, vraagt aanvullende informatie bij onduidelijkheden. Stelt zich loyaal op t.o.v. het bedrijf en het personeel. Brengt verbetervoorstellen in en draagt kennis en ervaring over. Toont inzet en motivatie. Neemt actief deel aan werkoverleg. Toont betrokkenheid en interesse in het vakgebied en is bereid bijscholing, cursussen of opleiding te volgen. Het functioneren van de organisatie wordt bevorderd. Omgaan met opdrachtgevers en derden De voorman betonreparatie is in staat om op adequate wijze een bijdrage te leveren aan een positief imago van het bedrijf door op een klantvriendelijke wijze om te gaan met de opdrachtgevers, certificerende bedrijven en derden. Stelt zich representatief op, fungeert als visitekaartje van het bedrijf, draagt gepaste werkkleding en staat betrokkenen correct te woord. Beantwoordt vragen en geeft heldere informatie over de werkzaamheden, houdt hierbij rekening met de bedrijfsrichtlijnen. Stelt zich verantwoordelijk op, meldt bijvoorbeeld schade die hij veroorzaakt heeft en probeert fouten te herstellen. Brengt deskundig advies uit of verwijst hiervoor naar de daarvoor verantwoordelijke persoon. Reageert adequaat op klachten en neemt overeenstemmend met de bedrijfsrichtlijnen passende maatregelen. De relatie met de opdrachtgever en betrokkenen is goed, de opdrachtgever is tevreden.
33