Beroepscompetentieprofiel Meewerkend voorman buigcentrale
Vastgesteld: 26 januari 2012 Ontwikkeld door: Fundeon in samenwerking met Vereniging Wapeningsstaal Nederland Sociale partners: Vereniging Wapeningsstaal Nederland, CNV Vakmensen, FNV Bouw
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
1
Inhoudsopgave 1. Typering beroep .......................................................................................................................... 3 2. Loopbaanperspectief .................................................................................................................. 5 3. Trends en innovaties................................................................................................................... 6 4. Algemene informatie ................................................................................................................... 8 5. Overzicht van het beroepscompetentieprofiel ......................................................................... 10 6. Beschrijving van de kerntaken en werkprocessen .................................................................. 11 7. Uitwerking van de kerntaken en werkprocessen ..................................................................... 13 7.1 Proces-competentie-matrix Kerntaak 1................................................................................... 13 7.1.1 Detaillering proces-competentie-matrix Kerntaak 1 .............................................................. 14 7.2 Proces-competentie-matrix Kerntaak 2................................................................................... 19 7.2.1 Detaillering proces-competentie-matrix Kerntaak 2 .............................................................. 20 8. Legitimering beroepscompetentieprofiel Meewerkend voorman buigcentrale ...................... 23
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
2
1. Typering beroep De meewerkend voorman buigcentrale werkt in de sector Bouw en Infra, in de branche betonstaalverwerking wat een onderdeel is van de gespecialiseerde aannemerij. Hij is vooral werkzaam bij betonstaalverwerkende bedrijven. Opdrachtgevers zijn de betonwarenindustrie, aannemers en particulieren. De meewerkend voorman buigcentrale werkt meestal binnen, in een buigcentrale. Zijn werk bestaat uit het richten, knippen en buigen van wapeningsstaal zodat de vlechter en de lasser daarmee wapeningsconstructies kunnen samenstellen. Om het werk uit te voeren moet de meewerkend voorman: • het benodigde materiaal kunnen verzamelen • tekeningen en knip/buigstaten kunnen interpreteren om te bepalen hoe de constructies die gemaakt moeten worden er in werkelijkheid uitzien • de knip-, buig- en richtmachines kunnen instellen en bedienen • de producten op verantwoorde wijze kunnen labelen en opslaan • de kwaliteit van het resultaat (voldoet aan de specificaties) en de voortgang in de gaten houden. Naast het uitvoerende werk stuurt hij zijn team aan. Hij motiveert zijn mensen en zorgt ervoor dat productie wordt gehaald en voldoet aan de gestelde kwaliteitseisen. Hij stemt de werkzaamheden af met zijn leidinggevende. De belangrijkste werkzaamheden van de meewerkend voorman buigcentrale zijn: • • • • • • • • •
inrichten van de materiaalopslag en werkplek instellen van de machine* knippen, buigen en of richten van wapeningsstaal transporteren van producten naar opslag onderhouden van de machine aansturen van het team bewaken van de productie van het team afstemmen met de leiding rapporteren aan de leiding.
* Onder machine wordt in dit verband verstaan: - knip-, buig- en of richtmachine - knip-, buig- en of richtautomaten - computergestuurde knip-, buig- en of richtmachine. Afhankelijk van het soort en grootte betonstaalverwerkend bedrijf zal de meewerkend voorman buigcentrale met genoemde machines werken. De productiebedrijven waar alleen wapeningsstaal op maat/juiste vorm wordt gemaakt zijn vaak in hoge mate geautomatiseerd. Daar wordt gewerkt met computergestuurde machines/productiestraten die gecombineerde bewerkingen kunnen uitvoeren.
Voor het uitvoeren van de werkzaamheden gebruikt hij de volgende middelen, gereedschappen en materialen: • • • • • • • • •
tekeningen, buig- en knipstaten hijs- en hefwerktuigen meetgereedschap persoonlijke beschermingsmiddelen transportmiddelen (automatische, computergestuurde) knip-, buig- en of richtmachines bedieningspaneel/invoerscherm verschillende soorten en diktes wapeningsstaal onderhoudsschema van de machine
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
3
• • •
machine-onderdelen machinegereedschap computer.
De meewerkend voorman buigcentrale verricht zijn werkzaamheden in de productiehal. Voor een optimale taakuitvoering is het noodzakelijk dat de meewerkend voorman buigcentrale een professionele beroepshouding heeft, waarbij de volgende kenmerken van belang zijn: • • • • • • • • • • •
zorgvuldig werken zelfstandigheid kunnen samenwerken altijd letten op de veiligheid voor jezelf en anderen actief communiceren kwaliteitsbewust handelen gemotiveerd zijn gevoel voor het werken met machines overweg kunnen met digitale communicatiemiddelen leiding kunnen geven overzicht hebben.
Op functieniveau kan het volgende onderscheid worden gemaakt: • •
Meewerkende voorman buigcentrale Voorman buigcentrale.
Bij de uitwerking van dit beroepscompetentieprofiel wordt waarnodig het onderscheid aangegeven.
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
4
2. Loopbaanperspectief Binnen de vlechtbedrijven/productiebedrijven voor wapeningsstaal bestaan indelingen met de meewerkend voorman buigcentrale en voorman buigcentrale. Een meewerkend voorman buigcentrale kan doorgroeien naar voorman buigcentrale. De voorman buigcentrale heeft grotere verantwoordelijkheid dan de meewerkend voorman buigcentrale. Verdere groeimogelijkheden zijn er richting werkvoorbereider/calculator en productieleider.
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
5
3. Trends en innovaties Hieronder worden enkele, voor het in dit beroepscompetentieprofiel beschreven beroep relevante ontwikkelingen beschreven. Het gaat hierbij om ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, ontwikkelingen in wetgeving en overheidsregulering en ontwikkelingen in de beroepsuitoefening zelf (b.v. technologische veranderingen of marktontwikkelingen in de sector). Arbeidsmarkt
Betonstaalverwerkende bedrijven halen de meeste omzet uit de nieuwbouw van woningen en gebouwen. Daarnaast wordt ook een behoorlijk deel van de omzet gerealiseerd door werk ten behoeve van de civiele betonbouw (viaducten, bruggen, tunnels, etc.) in de infra. Het werk ten behoeve van de bestaande bouw is beperkt. Betonstaalverwerkende bedrijven treden vaak op als onderaannemer. De bedrijven met 50 mensen of meer in dienst zijn veelal wapeningscentrales. Volgens onderzoek van het EIB bestaat de branche uit 180 betonstaalverwerkende bedrijven die in 2009 een omzet van ruim 800 miljoen euro realiseerden en werk boden aan 2.875 werknemers. Van de totale omzet bestond 70% uit vlechtwerk op de bouwplaats en 20% uit vlechtwerk dat in de buigcentrale werd gerealiseerd. De overige omzet werd gerealiseerd door andersoortige activiteiten. Grofweg zijn de volgende soorten bedrijven herkenbaar:
Wapeningscentrales en prefabcentrales. Ondernemingen die fabrieksmatig wapeningsstaal verwerken, al dan niet met levering en montagewerkzaamheden op de bouwplaats. Vlechtbedrijven. Ondernemingen die op de bouwplaats het wapeningsstaal vlechten (binden) en/of monteren. Producenten van wapeningsstaal. Ondernemingen die leveren aan ondernemingen in de branche.
Van de werknemers bij de betonstaalverwerkende bedrijven valt 83% onder de CAO Bouw. De branche maakte in 2009 meer gebruik van uitzendkrachten dan van zzp’ers, al is het aandeel van de laatste categorie toch nog 15%. In de branche is moeilijk aan personeel te komen. Daarom is in het verleden met succes al eens een beroep gedaan op buitenlandse zzp’ers. Het EIB heeft berekend dat om geen tekort aan gekwalificeerde vakkrachten te hebben, rekening houdend met de verwachte groei van de werkgelegenheid, een instroom in de opleiding in de periode 2011-2015 van ongeveer 130 leerlingen per jaar nodig zijn. Dit aantal ligt beduidend boven het aantal dat in 2009 de opleiding instroomde. Jongeren blijken mede door het zware werk moeilijk te krijgen. Wil de branche de uitstroom geheel door gekwalificeerde instroom vervangen dan zal een intensivering van het beleid om jongeren voor de branche te werven moeten plaatsvinden. Wel geldt deze grote leerlingeninstroom onder de aanname dat de branche de instroombehoefte volledig zou willen opvangen met geschoolde arbeidskrachten. Dat zal niet voor alle te vervangen taken nodig zijn. Bij de betonstaalverwerkende bedrijven is de gemiddelde leeftijd van de werknemers bijna 42 jaar. Het aandeel van 25 tot 44 jaar is groot in de vlechtersbranche, ook stijgt het aandeel werknemers ouder dan 55. Het aantal meewerkend voormannen buigcentrale is onbekend.
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
6
Wetgeving en regelgeving Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening
Toenemende productaansprakelijkheid waardoor het belang van werken volgens richtlijnen en voorschriften groter wordt. Toenemende automatisering in de wapeningscentrale. Dit betekent ook dat gegevens/tekeningen meer digitaal worden aangeleverd, compleet met knipstaten en/of buigstaten en mogelijk van scherm moeten worden gelezen. Gegevens kunnen ook via het netwerk direct naar de besturingscomputer van de machine gaan. De knipper/buiger functioneert dan meer als operator en controleert het proces.
De lasrobot zal in de centrale steeds meer worden gebruikt. Met deze machine worden in een geautomatiseerd proces onder andere netten en korven gelast. De lasrobot wordt bediend door een operator.
Verdere eenwording van Europa met als mogelijk effect grensoverschrijdende opdrachten, maar ook in Nederland werken met buitenlandse collega’s. Op de bouwplaatsen en in de centrales in Nederland zal Nederlands de voertaal blijven.
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
7
4. Algemene informatie
Mogelijke functiebenamingen Typerende beroepshouding
Rol en verantwoordelijkheden
Meewerkend voorman buigcentrale Voorman buigcentrale De meewerkend voorman buigcentrale werkt over het algemeen binnen in de buigcentrale. De professionele houding wordt gekenmerkt door nauwkeurig en geconcentreerd werk met oog voor detail. Hij werkt zorgvuldig en gaat efficiënt om met het materiaal. Zijn opgeleverde producten voldoen aan de specificaties. De meewerkend voorman buigcentrale stelt zich loyaal op ten opzichte van het bedrijf, het personeel en ten opzichte van de opdrachtgever. Daarbij toont hij inzet en motivatie. Hij toont betrokkenheid en interesse zowel in het vakgebied als in de leden van zijn team. De meewerkend voorman buigcentrale neemt de verantwoordelijkheid voor het resultaat van het team waaraan hij leiding geeft. De meewerkend voorman buigcentrale heeft zowel een uitvoerende als een begeleidende rol. Hij voert de werkzaamheden uit in opdracht van en in overleg met zijn leidinggevende (productieleider). Hij verdeelt de werkzaamheden over de ploegleden waarmee hij samenwerkt en hij is controlerend in opdracht en vaktechnisch corrigerend, begeleidend, instruerend, aansturend en adviserend. Hij is daarmee verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn eigen werkzaamheden en die van de betonstaalknippers/buigers /operators waaraan hij leiding geeft. De meewerkend voorman buigcentrale controleert of het werk voldoet aan de normen en vakrichtlijnen. De uiteindelijke verantwoordelijkheid ligt veelal bij zijn leidinggevende, die de voortgang van het werk controleert en die ook de belangrijkste contacten met de werkgever en de klant verzorgt. De meewerkend voorman buigcentrale ziet erop toe dat de werkzaamheden veilig uitgevoerd worden. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen veiligheid en mede verantwoordelijk voor de veiligheid van zijn collega’s. Hij gebruikt de voorgeschreven veiligheidsmiddelen en ziet er op toe dat anderen die ook gebruiken. Indien hij onveilige situaties signaleert, meldt hij deze bij zijn leidinggevende en neemt zelf de nodige maatregelen. Op functieniveau kan het volgende onderscheid worden gemaakt: • Meewerkend voorman buigcentrale • Voorman buigcentrale.
Complexiteit
De meewerkend voorman buigcentrale stuurt zijn team aan, bewaakt de productie en werkt mee. De voorman buigcentrale is hoger in hiërarchie en zal minder uitvoerende maar juist meer aansturende werkzaamheden verrichten. Daarbij kan hij leiding geven aan meerdere teams. Van de meewerkend voorman buigcentrale wordt verwacht dat hij routinematige werkzaamheden volgens standaardwerkwijzen kan uitvoeren en dat hij werk naar eigen inzicht kan uitvoeren. Hij kan bij bepaalde opdrachten
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
8
Wettelijke beroepsvereisten Branche vereisten Brondocumenten
verschillende standaardwerkwijzen moeten combineren en zijn werk is divers. Voor het uitvoeren van zijn werk moet hij kunnen terugvallen op specialistische kennis van en specialistische vaardigheden voor uitoefening van het beroep. Bij het produceren zal hij regelmatig overwegingen moeten maken met betrekking tot kwaliteit versus materiaalverlies en/of voortgang van het productieproces. Ook zal hij moeten afwegen of het noodzakelijk is een uitslag op ware grootte te maken en zich moeten afvragen op welke wijze (bijvoorbeeld door spiegelen) en in welke volgorde een serie buigingen in een staaf gemaakt kunnen worden. Hij moet rekening houden met beperkte bewegingsruimte door omliggend materiaal. Naast de uitvoerende werkzaamheden moet de meewerkend voorman buigcentrale de werkzaamheden van het team organiseren. De combinatie van leiding geven en uitvoeren maakt zijn taak complex. Nee Ja, VOL-VCA Dit beroepscompetentieprofiel is gebaseerd op: • • • •
Beroepscompetentieprofiel meewerkend voorman buigcentrale juni 2004 Beroepscompetentieprofiel voorman buigcentrale juni 2004 Beroepsprofielen in de betonstaalverwerkende branche, SAOB september 2000 Marktstudie AFNL 2011-2012, EIB.
De competentiesystematiek is aangepast aan de gangbare methodiek van SHL. Verder zijn inhoud en beschrijvingen in lijn gebracht met de huidige beroepsuitoefening en technieken.
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
9
5. Overzicht van het beroepscompetentieprofiel In deze tabel wordt het overzicht gegeven van de kerntaken en werkprocessen behorend bij dit beroepscompetentieprofiel. Meewerkend voorman buigcentrale Kerntaak Werkproces 1. Bewerkt wapeningsstaal 1.1 Voert materiaal aan 1.2 Stelt machine in 1.3 Knipt, buigt en of richt wapeningsstaal 1.4 Transporteert product 1.5 Houdt machine operationeel 2. Organiseert de werkzaamheden 2.1 Stuurt het team aan van het team 2.2 Bewaakt de kwaliteit en controleert op naleving van de voorschriften 2.3 Bewaakt de productie van het team 2.4 Rapporteert aan leidinggevende
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
10
6. Beschrijving van de kerntaken en werkprocessen Kerntaak 1 Bewerkt wapeningsstaal Beschrijving kerntaak: 1.1 De meewerkend voorman buigcentrale vertaalt de opdracht vanaf tekening en de omschrijving naar een concrete opdracht. Hij bedenkt alternatieven voor moeilijk uitvoerbare opdrachten. Niet uitvoerbare opdrachten bespreekt hij met zijn leidinggevende. De meewerkend voorman buigcentrale inventariseert welk materiaal hij nodig heeft aan de hand van instructies van leidinggevende, tekeningen, knip-/buigstaten en labels. Hij zorgt ervoor dat de werkplek schoon en gereed is voor een nieuwe opdracht. Vervolgens transporteert hij materiaal, zoals staven of rollen wapeningsstaal, naar de werkplek of de afrolhaspels met behulp van transport- en hijsmiddelen. Hij zet het materiaal klaar voor gebruik. Hij houdt bij het transporteren rekening met andere gebruikers van het materieel en van de werkruimte. De meewerkend voorman buigcentrale controleert of alles aanwezig is en gereed voor productie. Bij vragen overlegt hij met een collega of zijn leidinggevende. De meewerkend voorman buigcentrale schat ook in hoeveel tijd er voor een opdracht nodig is en beoordeelt de verstrekte informatie van bijvoorbeeld tekeningen en labels.
Werkprocessen bij kerntaak 1 1.1 Voert materiaal aan 1.2 Stelt machine in 1.3 Knipt, buigt en of richt wapeningsstaal 1.4 Transporteert product 1.5 Houdt machine operationeel
1.2 De meewerkend voorman buigcentrale stelt de machine* in door bijvoorbeeld de juiste blokken, buigrollen en/of messen te plaatsen, de machine af te stellen en/of door op het bedieningspaneel gegevens in te voeren voor de eerste deelopdracht. Tijdens het instellen maakt hij een proef, controleert het product op ondermeer lengte en of buighoek en stelt eventueel de machine bij. Hij gaat pas over tot massaproductie als de instellingen goed zijn. Bij het instellen maakt hij gebruik van gegevens van tekeningen en of knip-/buigstaten of gepresenteerd via het scherm/bedieningpaneel. * Onder machine wordt in dit verband verstaan: - knip-, buig- en of richtmachine - knip-, buig- en of richtautomaten - computergestuurde knip-, buig- en of richtmachine.
1.3 De meewerkend voorman buigcentrale produceert onderdelen van een wapeningsconstructie door het wapeningsstaal te richten, te knippen en zonodig te buigen volgens de in de opdracht, tekening(en) en of knip/buigstaat gegeven specificaties. Tijdens het werk slaat hij zijn tussenresultaten op. Gedurende de productie controleert hij regelmatig of de instellingen nog voldoen aan de gegeven specificaties. 1.4 De meewerkend voorman buigcentrale maakt een opdracht klaar voor transport door het product/de producten te labelen, te bundelen en/of op te bossen. Hij overlegt met andere gebruikers van materieel en werkruimte wat een goed moment is om de producten te vervoeren. Vervolgens transporteert hij de geproduceerde wapeningsonderdelen met behulp van hijs- en transportmiddelen. Hij ruimt de werkplek op en voert restmateriaal af. 1.5 De meewerkend voorman buigcentrale verwijdert stof- en staalschraapsel van de machineonderdelen. Hij controleert regelmatig onderdelen van de machine zoals richtrollen, aandrijfrollen, afrolhaspels, kniparm en messen. Zonodig vervangt hij onderdelen of zorgt voor vervanging van onderdelen. Ook controleert hij regelmatig visueel zichtbare elektrakabels van de machines op beschadigingen. Hij zorgt dat smeerpunten van bewegende delen volgens het onderhoudsschema van vet en of olie worden voorzien. Hij noteert draaiuren van de machine in een logboek en houdt bij wanneer (groot) onderhoud moet worden uitgevoerd. Hij rapporteert over het onderhoud en of noodzakelijke vervangingen/reparaties aan zijn leidinggevende.
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
11
Kerntaak 2 Organiseert de werkzaamheden van het team
Werkprocessen bij kerntaak 1
Beschrijving kerntaak:
2.1 Stuurt het team aan 2.2 Bewaakt de kwaliteit en controleert op naleving van de voorschriften 2.3 Bewaakt de productie van het team 2.4 Rapporteert aan leidinggevende
2.1 De meewerkend voorman buigcentrale overlegt met zijn leidinggevende over het benodigde personeel, materieel en materiaal en regelt deze in onderling overleg. Hij houdt rekening met onvoorziene omstandigheden en past de werkzaamheden daarop aan. Hij overlegt met het team over de werkzaamheden en bespreekt met hen de uitvoeringsaspecten met betrekking tot werkvolgorde, kwaliteit, veiligheid, milieu, werkmethodiek en planning. Hij stuurt het team aan en begeleidt de minder ervaren collega’s. 2.2 De meewerkend voorman buigcentrale controleert of er gewerkt wordt volgens de bedrijfsvoorschriften en voorschriften over veiligheid, arbo en milieu. Hij controleert of de voorzieningen en middelen die gebruikt worden voldoen aan de wettelijke eisen en ziet er op toe dat deze worden gebruikt volgens de voorschriften. De meewerkend voorman buigcentrale bewaakt dat de wapeningsonderdelen volgens opdracht, voorschriften en kwaliteitseisen worden gemaakt. Hij spreekt collega's aan op onveilig gedrag of handelen. Hij onderneemt actie bij gebreken en als keuren ontbreken. 2.3 De meewerkend voorman buigcentrale bewaakt de voortgang van de werkzaamheden. Hij ziet er op toe dat het werk volgens de planning wordt uitgevoerd, dat de collega's zich aan hun taak houden en dat materiaal en materieel goed wordt ingezet. Hij constateert tijdig afwijkingen en stuurt daarin bij. Daarbij bedenkt hij de consequenties van wijzigingen in de uitvoering en afwijking van de planning. 2.4 De meewerkend voorman buigcentrale rapporteert aan zijn leidinggevende over de voortgang van het werk. Hij rapporteert onder andere de gewerkte uren, verwerkte materialen en inzet materieel. Hij rapporteert incidenten, klachten en (bijna) ongevallen.
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
12
7. Uitwerking van de kerntaken en werkprocessen 7.1 Proces-competentie-matrix Kerntaak 1
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y Analyseren
Creëren en innoveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ richten
Kwaliteit leveren
Instructies en procedures opvolgen
Omgaan met verandering en aanpassen
Met druk en tegenslag omgaan
Gedrevenheid en ambitie tonen
Ondernemend en commercieel handelen
Bedrijfsmatig handelen
Stelt machine in
X
X
X
Knipt, buigt en of richt wapeningsstaal Transporteert product
X
X
X
X X
X
X
X X
X
X
X
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L Beslissen en activiteiten initiëren
Aansturen
Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Houdt machine operationeel 1.5
A
Werkprocessen
13
X X X X
Onderzoeken
X
1.4
Materialen en middelen inzetten
P Vakdeskundigheid toepassen
O
X 1.3
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
M N
X 1.2
Voert materiaal aan 1.1
Competenties Kerntaak 1 Bewerkt wapeningsstaal
7.1.1 Detaillering proces-competentie-matrix Kerntaak 1 Kerntaak 1 Bewerkt wapeningsstaal 1.1 werkproces Voert materiaal aan Omschrijving: De meewerkend voorman buigcentrale vertaalt de opdracht vanaf tekening en de omschrijving naar een concrete opdracht. Hij bedenkt alternatieven voor moeilijk uitvoerbare opdrachten. Niet uitvoerbare opdrachten bespreekt hij met zijn leidinggevende. De meewerkend voorman buigcentrale inventariseert welk materiaal hij nodig heeft aan de hand van instructies van leidinggevende, tekeningen, knip-/buigstaten en labels. Hij zorgt ervoor dat de werkplek schoon en gereed is voor een nieuwe opdracht. Vervolgens transporteert hij materiaal, zoals staven of rollen wapeningsstaal, naar de werkplek of de afrolhaspels met behulp van transport- en hijsmiddelen. Hij zet het materiaal klaar voor gebruik. Hij houdt bij het transporteren rekening met andere gebruikers van het materieel en van de werkruimte. De meewerkend voorman buigcentrale controleert of alles aanwezig is en gereed voor productie. Bij vragen overlegt hij met een collega of zijn leidinggevende. De meewerkend voorman buigcentrale schat ook in hoeveel tijd er voor een opdracht nodig is en beoordeelt de verstrekte informatie van bijvoorbeeld tekeningen en labels. Gewenst resultaat:
Competentie Beslissen en activiteiten initiëren Samenwerken en overleggen Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen
Een concrete werkopdracht is geformuleerd. De meewerkend voorman buigcentrale heeft uit de informatie kunnen afleiden wat nodig is om de opdracht uit te voeren en heeft het materiaal en materieel verzameld en veilig, zonder te beschadigen en zonder beschadigd te worden, naar de werkplek getransporteerd. Tijdens zijn transport is geen van zijn collega’s voor verrassingen komen te staan en bij onduidelijkheden of problemen heeft de meewerkend voorman buigcentrale tijdig hulp ingeroepen van collega´s of leidinggevende. Component(en) • Op eigen initiatief handelen • • •
Afstemmen Anderen raadplegen en betrekken Gevoel voor ruimte en richting tonen
• • • • • •
Materialen en middelen doeltreffend gebruiken Geschikte materialen en middelen kiezen Systematisch werken Instructies opvolgen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
14
Kerntaak 1 Bewerkt wapeningsstaal 1.2 werkproces Stelt machine in Omschrijving: De meewerkend voorman buigcentrale stelt de machine* in door bijvoorbeeld de juiste blokken, buigrollen en/of messen te plaatsen, de machine af te stellen en/of door op het bedieningspaneel gegevens in te voeren voor de eerste deelopdracht. Tijdens het instellen maakt hij een proef, controleert het product op ondermeer lengte en of buighoek en stelt eventueel de machine bij. Hij gaat pas over tot massaproductie als de instellingen goed zijn. Bij het instellen maakt hij gebruik van gegevens van tekeningen en of knip-/buigstaten of gepresenteerd via het scherm/bedieningpaneel. * Onder machine wordt in dit verband verstaan: - knip-, buig- en of richtmachine - knip-, buig- en of richtautomaten - computergestuurde knip-, buig- en of richtmachine.
Gewenst resultaat:
Kwaliteit leveren
De machine is goed ingesteld, met de juiste hulpstukken. De gegevens zijn goed ingevoerd. Er is een proefstuk gemaakt en de machine is zonodig bijgesteld. Component(en) • Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden • Gevoel voor ruimte en richting tonen • Materialen en middelen doeltreffend gebruiken • Geschikte materialen en middelen kiezen • Goed zorgdragen voor materialen en middelen • Kwaliteitsniveaus halen
Instructies en procedures opvolgen
• •
Competentie Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten
Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
15
Kerntaak 1 Bewerkt wapeningsstaal 1.3 werkproces Knipt, buigt en of richt wapeningsstaal Omschrijving: De meewerkend voorman buigcentrale produceert onderdelen van een wapeningsconstructie door het wapeningsstaal te richten, te knippen en zonodig te buigen volgens de in de opdracht, tekening(en) en of knip/buigstaat gegeven specificaties. Tijdens het werk slaat hij zijn tussenresultaten op. Gedurende de productie controleert hij regelmatig of de instellingen nog voldoen aan de gegeven specificaties. Gewenst resultaat: Competentie Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten
Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen
De opdracht is binnen gestelde tijd uitgevoerd. Er zijn onderdelen voor een wapeningsconstructie geproduceerd die voldoen aan de specificaties. Component(en) • Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden • Gevoel voor ruimte en richting tonen • Materialen en middelen doelmatig gebruiken • Materialen en middelen doeltreffend gebruiken • Geschikte materialen en middelen kiezen • Goed zorgdragen voor materialen en middelen • Productiviteitsniveaus halen • Kwaliteitsniveaus halen • Werken conform veiligheidsvoorschriften • Werken conform voorgeschreven procedures
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
16
Kerntaak 1 Bewerkt wapeningsstaal 1.4 werkproces Transporteert product Omschrijving: De meewerkend voorman buigcentrale maakt een opdracht klaar voor transport door het product/de producten te labelen, te bundelen en/of op te bossen. Hij overlegt met andere gebruikers van materieel en werkruimte wat een goed moment is om de producten te vervoeren. Vervolgens transporteert hij de geproduceerde wapeningsonderdelen met behulp van hijsen transportmiddelen. Hij ruimt de werkplek op en voert restmateriaal af. Gewenst resultaat:
Competentie Samenwerken en overleggen Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten Instructies en procedures opvolgen
Het wapeningsstaal is volgens de specificaties gelabeld en op veilige wijze gebundeld en/of opgebost. De wapeningsonderdelen zijn getransporteerd, zonder te beschadigen en zonder beschadigd te worden. Het restmateriaal is afgevoerd en de werkplek is opgeruimd. Component(en) • Afstemmen • Anderen raadplegen en betrekken • Gevoel voor ruimte en richting tonen • Goed zorgdragen voor materialen en middelen • Werken conform veiligheidsvoorschriften • Werken conform voorgeschreven procedures
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
17
Kerntaak 1 Bewerkt wapeningsstaal 1.5 werkproces Houdt machine operationeel Omschrijving: De meewerkend voorman buigcentrale verwijdert stof- en staalschraapsel van de machineonderdelen. Hij controleert regelmatig onderdelen van de machine zoals richtrollen, aandrijfrollen, afrolhaspels, kniparm en messen. Zonodig vervangt hij onderdelen of zorgt voor vervanging van onderdelen. Ook controleert hij regelmatig visueel zichtbare elektrakabels van de machines op beschadigingen. Hij zorgt dat smeerpunten van bewegende delen volgens het onderhoudsschema van vet en of olie worden voorzien. Hij noteert draaiuren van de machine in een logboek en houdt bij wanneer (groot) onderhoud moet worden uitgevoerd. Hij rapporteert over het onderhoud en of noodzakelijke vervangingen/reparaties aan zijn leidinggevende. Gewenst resultaat: De machine is gecontroleerd, schoon en kan worden ingezet. Zonodig zijn onderdelen vervangen. Het periodiek onderhoud heeft plaatsgevonden. Het logboek is ingevuld en er is aan de leidinggevende gerapporteerd over het onderhoud en of noodzakelijke vervangingen/reparaties. Competentie Component(en) Samenwerken en • Afstemmen overleggen • Anderen raadplegen en betrekken Vakdeskundigheid • Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden toepassen Materialen en • Materialen en middelen doelmatig gebruiken middelen inzetten • Geschikte materialen en middelen kiezen • Goed zorgdragen voor materialen en middelen Instructies en • Werken conform veiligheidsvoorschriften procedures opvolgen • Werken conform voorgeschreven procedures
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
18
7.2 Proces-competentie-matrix Kerntaak 2
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y Analyseren
Creëren en innoveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ richten
Kwaliteit leveren
Instructies en procedures opvolgen
Omgaan met verandering en aanpassen
Met druk en tegenslag omgaan
Gedrevenheid en ambitie tonen
Ondernemend en commercieel handelen
Bedrijfsmatig handelen
D
E
F
G
H
I
J
K
L Beslissen en activiteiten initiëren
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Materialen en middelen inzetten
Onderzoeken
P C
x
x x 2.4
Begeleiden
x
Bewaakt de kwaliteit en controleert op naleving van de voorschriften Bewaakt de productie van het team Rapporteert aan leidinggevende
x x
x
Aansturen
Werkprocessen
x 2.2
x 2.3
19 Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
O B
x
x
M N A
Stuurt het team aan 2.1
Competenties Kerntaak 2 Organiseert de werkzaamheden van het team
7.2.1 Detaillering proces-competentie-matrix Kerntaak 2 Kerntaak 2 Organiseert de werkzaamheden van het team 2.1 werkproces Stuurt het team aan Omschrijving: De meewerkend voorman buigcentrale overlegt met zijn leidinggevende over het benodigde personeel, materieel en materiaal en regelt deze in onderling overleg. Hij houdt rekening met onvoorziene omstandigheden en past de werkzaamheden daarop aan. Hij overlegt met het team over de werkzaamheden en bespreekt met hen de uitvoeringsaspecten met betrekking tot werkvolgorde, kwaliteit, veiligheid, milieu, werkmethodiek en planning. Hij stuurt het team aan en begeleidt de minder ervaren collega’s. Gewenst resultaat: De collega’s weten wat er van ze verwacht wordt. Het werk kan volgens de planning efficiënt, kwalitatief goed, veilig en milieutechnisch verantwoord uitgevoerd worden. Competentie Component(en) Aansturen • Taken delegeren • Instructies en aanwijzingen geven • Uitoefenen van gezag • Functioneren van mensen controleren Begeleiden • Adviseren Materialen en • Materialen en middelen doeltreffend gebruiken middelen inzetten Plannen en • Mensen en middelen organiseren organiseren
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
20
Kerntaak 2 Organiseert de werkzaamheden van het team 2.2 werkproces Bewaakt de kwaliteit en controleert op naleving van de voorschriften Omschrijving: De meewerkend voorman buigcentrale controleert of er gewerkt wordt volgens de bedrijfsvoorschriften en voorschriften over veiligheid, arbo en milieu. Hij controleert of de voorzieningen en middelen die gebruikt worden voldoen aan de wettelijke eisen en ziet er op toe dat deze worden gebruikt volgens de voorschriften. De meewerkend voorman buigcentrale bewaakt dat de wapeningsonderdelen volgens opdracht, voorschriften en kwaliteitseisen worden gemaakt. Hij spreekt collega's aan op onveilig gedrag of handelen. Hij onderneemt actie bij gebreken en als keuren ontbreken. Gewenst resultaat: De werkzaamheden worden uitgevoerd conform de opdracht, voorschriften en kwaliteitseisen. Competentie Component(en) Aansturen • Uitoefenen van gezag • Functioneren van mensen controleren Kwaliteit leveren • Kwaliteit- en productiviteitsniveaus bewaken • Kwaliteitsniveaus halen
Kerntaak 2 Organiseert de werkzaamheden van het team 2.3 werkproces Bewaakt de productie van het team Omschrijving: De meewerkend voorman buigcentrale bewaakt de voortgang van de werkzaamheden. Hij ziet er op toe dat het werk volgens de planning wordt uitgevoerd, dat de collega's zich aan hun taak houden en dat materiaal en materieel goed wordt ingezet. Hij constateert tijdig afwijkingen en stuurt daarin bij. Daarbij bedenkt hij de consequenties van wijzigingen in de uitvoering en afwijking van de planning. Gewenst resultaat: Afwijkingen in de voortgang van de werkzaamheden worden tijdig geconstateerd en bijgestuurd. Competentie Component(en) Beslissen en • Beslissingen nemen activiteiten initiëren • Op eigen initiatief handelen Aansturen • Uitoefenen van gezag • Functioneren van mensen controleren Plannen en • Voortgang bewaken organiseren
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
21
Kerntaak 2 Organiseert de werkzaamheden van het team 2.4 werkproces Rapporteert aan leidinggevende Omschrijving: De meewerkend voorman buigcentrale rapporteert aan zijn leidinggevende over de voortgang van het werk. Hij rapporteert onder andere de gewerkte uren, verwerkte materialen en inzet materieel. Hij rapporteert incidenten, klachten en (bijna) ongevallen. Gewenst resultaat: De bedrijfsleiding is geïnformeerd over de actuele stand van zaken van het werk. Incidenten, klachten, ongevallen en bijna-ongevallen zijn gemeld. Competentie Component(en) Samenwerken en • Proactief informeren overleggen Formuleren en • Nauwkeurig en volledig rapporteren rapporteren • Structuur aanbrengen
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
22
8. Legitimering beroepscompetentieprofiel Meewerkend voorman buigcentrale Dit beroepscompetentieprofiel is ontwikkeld door de afdeling Ontwikkeling van Fundeon, het kenniscentrum voor het opleiden en ontwikkelen van personeel in de bouw en infra. Zij vormt de schakel tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. In het kader van het onderhoud van de kwalificatiestructuur stond voor 2011 de herziening van de beroepscompetentieprofielen voor de betonstaalsector op de agenda. De beroepscompetentieprofielen vormen de basis voor het kwalificatiedossier Betonstaalverwerker. De ‘oude’ beroepscompetentieprofielen dateren van 2004. Op functieniveau zijn toen 18 profielen voor de betonstaalsector beschreven. Het herziene beroepscompetentieprofiel gaat uit van een opzet dat gebaseerd is op het format van de huidige kwalificatiedossiers. Hierdoor is de beschrijvingswijze van het beroepscompetentieprofiel vereenvoudigd en transparanter. Tevens is er een duidelijkere relatie naar het kwalificatiedossier. Door deze herzieningsslag kon het aantal van 18 beroepscompetentieprofielen teruggebracht worden naar 6 herkenbare profielen. Het beroepscompetentieprofiel voor de Meewerkend voorman buigcentrale komt voort uit de volgende ‘oude’ beroepscompetentieprofielen: • Meewerkende voorman buigcentrale • Voorman buigcentrale. Bij de ontwikkeling van het beroepscompetentieprofiel is de projectleider van Fundeon ondersteund door een vertegenwoordiger van de Vereniging Wapeningsstaal Nederland, dhr. N.A. Braas. De legitimering van dit beroepscompetentieprofiel vond plaats op 26 januari 2012, daarbij waren de volgende personen betrokken: • • • • •
Dhr. J. Balvert (namens Vereniging Wapeningsstaal Nederland) Dhr. N.A. Braas (namens Vereniging Wapeningsstaal Nederland) Dhr. W. Dille (namens Bouwend Nederland) Dhr. G. Wildeman (CNV Vakmensen) Dhr. T. van den Beukel (Fundeon).
Discussie heeft plaats gevonden over de volgende onderwerpen: relevantie profiel, lasrobot, VCA in centrale. Voor gedetailleerde informatie, zie het verslag van de legitimeringsvergadering, kenmerk KBB5/001/tebeu/2012/jas.
Meewerkend voorman buigcentrale versie februari 2012
23