ALGEMENE INFORMATIE
Klompenmuseum Gebr. Wietzes Wolfhorn 1a, 9761 BA Eelde Tel. 050 - 309 11 81 Correspondentieadres: Postbus 13, 9765 ZG Paterswolde Bankrekening 31.58.56.041 Openingstijden: periode 1 april - 1 oktober. Dagelijks van 14.00-17.00 uur (behalve maandag). Groepsbezoek buiten de normale openingstijden tot ± 70 personen het gehele jaar, op afspraak. Speciale prijzen voor groepsbezoek. Reservering via tel. 050 - 309 11 81. Website: www.klompenmuseum.nl
berichten
Voorzitter: Secretaris: Penningmeester: Leden: Henk Brilman Bertus van den Hof (pr) Sjoerd van der Wulp
Janny Hoenders Martha Veldkamp
NIEUWE VRIENDEN VAN HET KLOMPENMUSEUM
Museumberichten: redactie Jan Tent coördinatie Vera Polling
Graag willen wij het aantal Vrienden van het Klompenmuseum uitbreiden. Meldt u aan als nieuwe Vriend. U ontvangt dan een acceptgiro met toegangspasje voor 2 personen. Tevens ontvangt u jaarlijks 2x Museumberichten. Misschien zijn er in uw omgeving familie, vrienden, buren of kennissen die ons werk en het museum ook willen ondersteunen. Zij kunnen zich aanmelden via onderstaande bon. Ondergetekende wordt Vriend van het Klompenmuseum à 15 Euro per jaar Naam: ……..…………………………………….……. Adres: …………………………………………………. Woonplaats: …………..……………………………… …………………………. (handtekening) Deze bon kunt u zenden aan: Klompenmuseum Gebr. Wietzes Postbus 13, 9765 ZG Paterswolde Of deponeren in de brievenbus bij het museum Sponsor Museumberichten: Doorn Drukkerij, Groningen
12
jaargang 6 nr.
Wim Hoogers Zwany Bosma Hilbrant Hartlief THEMATENTOONSTELLING 2009
BESTUUR
vrienden van het klompenmuseum eelde
Tentoonstelling 2009 “de ondraaglijke lichtheid”. Gastconservator, beeldend kunstenaar Bas van Buuren. Voor het seizoen 2009 heeft het museum Bas van Buuren uitgenodigd om gezamenlijk een thema tentoonstelling in te richten. Kenmerken van het klompenmuseum kunnen - in relatie tot de mens, gedefinieerd worden als: geschiedenis, tijd, diversiteit en verandering .
Foto: Bas van Buuren
De grondslag van het beeldend werk van Bas van Buuren is beweging. Hij zegt hierover: “Door beweging ontstaat verandering, groei en ontwikkeling, zowel innerlijk als uiterlijk. Beweging is de constante doorgang in het huidige moment en zo ongrijpbaar als de tijd. Beweging is te constateren doordat er iets veranderd is, beweging is geschiedenis, beweging is herinnering. Beweging is zowel de bron als het resultaat van een eindeloze diversiteit aan verschijnselen. Wij bestaan door de beweging in ons”.
Een nieuw seizoen is weer begonnen. Reeds ver van te voren buigt zich de inrichtingscommissie over de nieuwe expositie en tracht elk jaar weer een inspirerende weergave van onze collectie te geven. Deze keer heeft de commissie in samenwerking met de beeldend kunstenaar Bas van Buuren een bijzondere expositie weten in te richten. Het geheel is anders dan anders en juist daardoor zeer aantrekkelijk en tegelijkertijd voor onze medewerkers uitdagend om hun kennis omtrent het houten schoeisel op een heel andere manier te benaderen. Er wordt een heel andere dimensie aan de klomp gegeven en dat verrast de mensen. We zijn Bas van Buuren veel dank verschuldigd voor zijn inzet voor het museum. De nieuwe expositie loopt nu iets meer dan een maand en het aantal bezoekers tot nu toe geeft aan, dat de nieuwe opzet goed aanslaat. Tevens komt er door de nieuwe aanpak van het museum een ander aspect naar voren en wel, dat de ruimte om te exposeren te klein wordt. Heel graag zouden we expositieruimte willen hebben voor delen van onze collectie, als voor thema-exposities. Het museum heeft een grote en bijzondere collectie en het is jammer, dat er zo weinig elke keer naar voren gebracht kan worden. Dit is dan ook een reden te meer om over niet al te lange termijn een nieuw gebouw te kunnen betrekken. Gesprekken met de gemeente zijn gaande, maar voor ons duurt het wachten lang. We kunnen zoveel meer. We hopen u in onze volgende nieuwsbrief meer hierover te kunnen meedelen. Mocht u de nieuwe expositie nog niet bewonderd hebben, dan hopen wij u binnenkort harte welkom te heten in het museum. Wim Hoogers.
2
OPENLUCHTMUSEUM
Het Openluchtmuseum in Arnhem heeft het Klompenmuseum om advies gevraagd bij het opzetten van een werkplaats voor een klompenmaker. Het museum beschikt over de volledige inventaris van twee klompenbedrijven uit Udenhout en Schoonhoven. De machines en materialen liggen al jaren opgeslagen in het Van Gent en Loos gebouw. Onder andere staan daar een fraaie boormachine van het merk Kampmann / Bielefeld en zaag-, copieëren boormachines van Philips uit Puurs, België.
Philips Boomafkortzaagmachine voor stammen tot 3.50 omtrek
In het depot bevinden zich ook lintzagen, schuurmachines, verftafels, klompmodellen enz. In januari hebben twee medewerkers van het klompenmuseum deze collectie in Arnhem bekeken. Er is uitgebreid gesproken met de conservator van ambachten, bedrijven en techniek, de heer M. van Bel, over diverse mogelijke manieren van restauratie van de machines en de inrichting van een werkplaats voor een klompenmaker. Met het opgestelde advies zal het Arnhemse museum keuzes gaan maken. Als dank schenkt het openluchtmuseum filmmateriaal van de werkende klompenfabriek Bot uit Schoonhoven.
IN MEMORIAM
VAN HET BESTUUR
De door van Buuren geselecteerde klompen en andere stukken uit de collectie zijn op een speelse en reagerende wijze gecombineerd met werken van de kunstenaar zelf. Zo is er ook een film die een visueel verband legt tussen de beweging en de “zee” van klompen eronder. Bas van Buuren is niet gebonden aan één kunstvorm. Sinds zijn studie audiovisueel aan de Gerrit Rietveld Academie, maakt hij schilderijen, tekeningen, collages, video installaties en objecten van o.a. klompen. Voor het museum maakte hij een selectie uit werken van deze verschillende disciplines, waarbij het accent ligt op de mens en “de ondraaglijke lichtheid” van zijn bestaan.
Op dinsdag 7 april jl. overleed onze trouwe museummedewerker Bé Bieleveld. Vele jaren heeft hij zich als vrijwilliger voor het klompenmuseum ingezet. Bé was gastheer, rondleider en maakte de maandroosters voor de bezetting van het Klompenmuseum. Ook maakte hij deel uit van de EDU groep, die zich bezig houdt met projecten voor kinderen, o.a. Oktobermaand Kindermaand. Op de hem zo kenmerkende wijze zorgde hij voor zijn bijdrage aan het Klompenmuseum. Het museum zal hem daarom missen. 11
AANKOOP UNIEKE COLLECTIE
FONDSEN
De volgende fondsen hebben gelden toegezegd om de aankoop van de collectie Melin mogelijk te maken:
In 1993 wordt in Frankrijk een grote tentoonstelling “L´art en sabots” gehouden. De klomp in al zijn facetten staat hier centraal. Frankrijk behoort met België en Nederland tot de centrale klompenlanden van Europa. Ter gelegenheid van deze expositie verschijnt een tweetal boekwerken, uitgegeven door Roger Verdier. Het eerste deel geeft een beeld van het beroep van de Franse klompenmaker en bevat een schat aan informatie over de geschiedenis, gereedschappen, houtsoorten, modellen enz, enz. In het tweede boek wordt de expositie zelf beschreven. Beide delen zijn rijkelijk voorzien van tekeningen en foto´s. De beide delen bevinden zich in de bibliotheek van het klompenmuseum. Opvallend is dat in deze boekwerken de naam van monsieur Melin vaak voorkomt, ook veel klompen die worden geëxposeerd zijn afkomstig uit zijn collectie. Een reden genoeg voor het klompenmuseum om in 2002 contact te zoeken met deze beroemde Franse collectionneur. Hij is begonnen met het verzamelen van gereedschappen voor de houtbewerking. Later krijgt hij ook belangstelling voor de producten die hiermee van hout zijn vervaardigd. Zo begint hij met het verzamelen van klompen uit alle delen van Frankrijk. In meer dan dertig jaar bouwt hij een unieke, waardevolle verzameling op.
Noord-Drenthe
In een van zijn eerste brieven schrijft hij, dat hij bedroefd is omdat er in zijn land weinig belangstelling is voor dit Franse erfgoed. In de zomer van 2007 brengen twee medewerkers van het Eelder Klompenmuseum een bezoek aan de heer Melin in Saint Denis en Bugey Zij zijn zeer onder de indruk van de magnifieke klompen en maken veel foto´s. De heer Melin laat merken er over te denken om zijn collectie onder te brengen in het internationale klompenmuseum te Eelde.
REACTIE
In april 2008 volgt een nieuw bezoek en de heer Melin toont trots in één dag zijn gehele indrukwekkende collectie. Hij deelt mee bereid te zijn de klompen te willen verkopen.
10
Mevr. G. Arends-Luinge gaf een reactie op het artikel over de gebr. Arends in de vorige Museumberichten. De broers leerden het beroep van klompenmaker niet van hun vader, maar van hun oom Geert Arends in een woning aan de Meerweg. Vader Arends was veenarbeider en bij zijn werkzaamheden raakt hij te water. Hij liep een zware longontsteking op en is daaraan overleden. Hij liet een vrouw en zeer jonge kinderen na en er brak voor hun een zeer moeilijke tijd aan.
Bij terugkeer in Nederland wordt verslag uitgebracht aan het museumbestuur en unaniem en met groot enthousiasme wordt besloten op zoek te gaan naar fondsen om de benodigde gelden, meer dan honderdduizend euro bijeen te krijgen. Eind september bezoekt een erkend taxateur, de heer J.R.H. van den Hende uit Haren (Gr), de heer Melin om zijn gehele collectie op waarde te schatten i.v.m. de fondswerving. Wie heeft durven denken dat nog voor de jaarwisseling de benodigde gelden al bijeen gebracht zijn! 3
De collectie Melin omvat 571 paar hoofdzakelijk Franse klompen zoals souvenir-, kinder-, vrouwen, bruidsklompen enz. Tot de verzameling behoren ook 19 ‘enseignements ‘:grote klompen, die dienst hebben gedaan als uithangbord. Ook een aantal bewerkte wreefriemen ‘Brides’ en ijzerbeslag is toegevoegd. De klompen tonen hoe anders deze Franse klompen zijn dan de exemplaren uit Nederland. Deze geven een waardevol beeld van de Franse cultuur, niet alleen in ambachtelijk opzicht, maar ook in elegantie, fantasie en vernuft met een zeer gedetailleerde afwerking. Het zijn paar voor paar ware kunstwerken: Art Populair. De meeste exemplaren zijn voorzien van gravures en sculpturen van bladeren, dieren, bloemen, schelpen enz. Het zijn unieke creaties, bedacht in het hoofd en uitgevoerd door de handen van de Franse ambachtsman. In Frankrijk vindt men op dit gebied de grootste verscheidenheid van modellen en meesterwerken. Daarnaast bestaat daar de grootste variatie in het gebruik van vele houtsoorten voor de fabricatie van klompen en ander houten schoeisel. Deze collectie is enig in zijn soort en is nooit opnieuw te verzamelen. De Stichting Eelder Woningbouw heeft depotruimte beschikbaar gesteld, waar de collectie Melin verantwoord zal worden ondergebracht.
Monsieur Melin (r) en voorzitter Wim Hoogers (l) voor vertrek naar Nederland 4
9
8
ENKELE FOTO'S AANGEKOCHTE FRANSE COLLECTIE
5
6
7
